HEKKELMAN St ADVOCATEN NOTARISSEN

HEKKELMAN St ADVOCATEN NOTARISSEN HEKKELMAN ADVOCATEN N.V. PRINS BERNHARDSTRAAT 1 (HOEK ORANJESINGEL 51)

Gemeente Leusden t.a.v. de heer J.R.L. Bunnik Postbus 150 3830 AD LEUSDEN

Per e-mail

POSTEILIS 1094

6501 00 NIJMEGEN WWW.HEKKELMAN.NL

J.R.L. [email protected]

Nijmegen, 26 januari 2016

Inzake

: 20151593 - 1038537/3 - TL/nw : Gemeente Leusden/Advies bestemmingsplan

Doorkiesnummer

: 024-3828385

Direct faxnummer

: 024-3828388 : [email protected]

Ons kenmerk

E-mail

Geachte heer Bunnik, In uw e-mail van 18 januari 2016 en ons daarop volgende telefonisch overleg heeft u mij om advies gevraagd naar aanleiding van de concept Thematische Structuurvisie Kantoren (hierna: 'de TSK') die de provincie Utrecht recent heeft gepresenteerd. In het bijzonder vraagt u zich af of de gemeente in redelijkheid van de provincie kan verlangen dat wordt voorzien in een overgangsregeling die het mogelijk maakt dat het door AFAS Software (hierna: Afas') ontwikkelde project gerealiseerd kan worden, ook na inwerkingtreding van het inpassingsplan dat in het vooruitzicht wordt gesteld. Ik bericht u als volgt. 1. TSK Provinciale staten zijn voornemens op 1 februari 2016 de TSK vast te stellen. In de TSK is het beleid van de provincie Utrecht met betrekking tot (de nieuwbouw van) kantoren vastgelegd. Aan de TSK die gedeputeerde staten op 15 december 2015 aan provinciale staten hebben gezonden, ontleen ik het volgende: 'Leegstand van kantoren met als gevolg mogelijke verpaupering van de leefomgeving, vormen een bedreiging voor de toekomst van Topregio Utrecht. Daarom gaat de provincie Utrecht leegstand actief tegen. Enerzijds door de nieuwbouwmogelijkheden voor kantoren te beperken en anderzijds door investeringen in bestaande leegstaande kantoren en kantoorlocaties te stimuleren. Oftewel, de provincie gaat niet alleen dweilen, maar ook de kraan dichtdraaien. I-IEKKELMAN ADVOCATEN & NOTARISSEN IS DE HANDELSNAAM WAARONDER HEICKELMAN ADVOCATEN N.V. (KVK CENTRAAL GELDERLAND

NR. 09170462) EN HEKKELMAN NOTARISSEN N.V. (KVK CENTRAAL GELDERLAND NR. 09 170507), BEIDE STATUTAIR GEVESTIGD TE NIJMEGEN, IEDER VOOR EIGEN REKENING WERICEN. SIP ON ZE DIENSTVERLENING ZIJN VAN TOEPASSING DE ALGEMENE VOORWAARDEN, ZIE OMMEZIJDE, WAARIN ONDER ANDERE EEN BEPERKING VAN DE AANSPRAKELIJKHEID 15 OPGENOMEN.

H EKKE L M AN

pagina 2

Het beperken van nieuwbouwmogelijkheden vraagt om vooruitzien: eigenaren, beleggers en ontwikkelaars moeten op tijd op de hoogte zijn van voorgenomen planologische wijzigingen die hun bouwmogelijkheden raken. Beperkingen opleggen wordt gedaan om het aanbod van nieuwbouw beter te laten aansluiten bij de (toekomstige) vraag naar nieuwe kantoorruimte. Dat betekent ook dat toekomstige ontwikkelingen en prognoses van de behoefte goed onderbouwd moeten worden. Het Kantorenmarktonderzoek 2015 levert deze onderbouwing. De TSK beschrijft zorgvuldig en juridisch zo precies en concreet mogelijk, de betekenis van de onderzoeksresultaten voor kantoorlocaties met nieuwbouwmogelijkheden. Op basis van dit onderzoek wordt in de TSK per locatie beschreven wat de omvang van de planreductie zal zijn. Op deze wijze wordt voorzienbaarheid in het leven geroepen waardoor de provincie te zijner tijd planschadeclaims kan afwijzen wanneer deze planreductie door middel van een provinciaal inpassingsplan is doorgevoerd. '.1 En voorts: 'De provincie kondigt aan dat minimaal anderhalf jaar na de dag waarop de door PS vastgestelde TSK ter inzage is gelegd, een inpassingsplan in ontwerp ter inzage wordt gelegd dat voorziet in de planreductie die in deze TSK is aangegeven. Op dat moment start de voorbereidingsbescherming in de vorm van een aanhoudingsplicht waardoor geen omgevingsvergunningen meer kunnen worden verleend. Wanneer deze reductie inmiddels heeft plaatsgevonden door middel van een door de gemeenteraad vastgesteld bestemmingsplan dat in werking is getreden, wordt voor de betrokken locatie(s) geen inpassingsplan vastgesteld. Uitgangspunt bij deze planreductie is dat op basis van geactualiseerd onderzoek wordt bepaald of het aanbod aan bouwtitels in vigerende bestemmingsplannen in overeenstemming is met de vraag naar nieuwe kantoren in de planperiode tot 2027.'.2 Voor Leusden wordt (onder meer) het volgende overwogen: 'Leusden: Princenhof Volgens het Kantorenmarktonderzoek 2015 is er tot en met 2027 geen behoefte aan ten opzichte van de bestaande voorraad toe te voegen kantoorruimte op de locatie Princenhof. Er is sprake van een geraamde plancapaciteit van 88.798 m2 bvo. De raming van de plancapaciteit is gebaseerd op een analyse van een vigerende beheersverordening, uitgaande van de maximale planologische invulling. De provincie zal de plancapaciteit van de op de verbeelding aangegeven locatie Leusden: Princenhof volledig reduceren. '.3

I TSK, p. 3. 2 3

TSK, p.14. TSK, p.17.

1038537/3

HFKKELMAN pagina 3

Het komt er dus op neer dat de provincie voornemens is de niet benutte bouwmogelijkheden op de kantorenlocatie Princenhof op een termijn van minimaal 1,5 jaar te rekenen vanaf de datum van de vaststelling van de TSK door middel van een inpassingsplan weg te bestemmen. 2. Bestemmingsplan Afas Experience Center Afas heeft in 2011 de locatie van de Bankgirocentrale op het kantorenpark Princenhof gekocht met de bedoeling het bestaande gedateerde kantoorgebouw van de Bankgirocentrale te herontwikkelen door dit kantoorgebouw te slopen en ter plaatse het Afas Experience Center te realiseren. Op grond van de ter plaatse geldende beheersverordening 'Leusden en Achterveld' is de betreffende locatie bestemd voor 'Bedrijven'. Binnen de vigerende bestemming mag maximaal 44.000 m2 gebouwd worden. De afgelopen jaren heeft Afas hard gewerkt aan de concretisering van haar bouwplan. In dat verband is de bestaande bebouwing gesloopt. Inmiddels zijn de plannen van Afas vertaald in een ontwerpbestemmingsplan dat op 15 december 2015 ter inzage is gelegd. Door middel van het bestemmingsplan worden de bestaande bouwmogelijkheden teruggebracht tot ongeveer 32.000 m2.

-I- -F -F -I- -, -F -F •F -I- -I- -I- + + -F + 4 1- + + + 1- + + + + + + + + + + + -. + + + + + -1-_-1.: -I- + + 4- + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 4: + 4.-+-74-- ;--f,+

+/„,,,

+ + + 4 _4. +

+ + -, + 4- , t + t. + + 4 4, -I- -0, 4 - _+., J- 4- I+ 4- • 40 4 ++ 4 ++ + + -,- + + +_+ + -A 4- -1- + + + + + I- 4- -.- *./. \ 1-7 4- + -I-' -I- _4- _ -1-+- 4+ 4- --+, ,,t- 0- +1 + + + +- -17-7 1 + +L:1-'`..t z,.. ‘, 1+ 1 + + -i- + + + + + : \ + 1 -1--4.+-,..,1,--1- -, + + . I++ + 1, + +. 1+4+ -,C1--• <14. + + + + + + -, + + , + + -»+ ...4 + + 4 + + \-,- + + •é + + + + -, +4 4 + ++++ + + + 4- + + 1-'-+,1- + + + 4-.‘k + + 4+ + 4- + + . + + + \i '41- + +++ + + + + - ++ -t- + + + -4- -1- 4- + +++ + + 1-'3--+-4--4, i -4-__±..+4_ + 4+4 + .1-+ + -I- + *,..: + --4•- + + g , 4 + + , + + .4 + + + + -1 .4...4,-, -, + + -é -EL 4- _4. + 4 +--+-•••••• -;-4-- .- -1--4 --i_t_.4 + + _ ,g,,,' -I- + + + + 4-'1-, 4 1- + -é + + 4---14„,+ -é 1- . j A- -1- 1- -+... + 4 + + -é •-.1. - -("4 + + + + + + + + 4--i- -+ + +- 4 -4-+ -+_+ _1-._+ + 1-4 + + + + 4=- 1- + + + + + + ••4--.4, \-4 + + 4+ + 4"-•• -1---1-_+ 4,-+ "-I- + + + - + _4,4 - -• 4- + + + + + 4- + + + -1--14, -1, -4--4 -+-+- -,--•r-4 -4_4_ -1,_±,/ ;b4-..4-- -é• + +-4- -i-l+-4-_-..+_ + +9+ 4, + + 91 ij-enP4n+ + + + + + +-If --1- + :- + + + + + + + • + + X X

.....,„.„, „ „ „+„...,

x x

1038537/3

x xxx x X 1_,IC X ot WA* h I t x

'X

H EKKE LM AN

pagina 4

Het is de verwachting dat het bestemmingsplan voor het einde van het jaar zal worden vastgesteld. Of dan ook daadwerkelijk met de bouw gestart zal kunnen worden, zal afhangen van de vraag of er juridische procedures volgen. 3. Noodzaak overgangsregime In paragraaf 2 zijn de herontwikkelingsplannen van Afas toegelicht. Uit deze toelichting blijkt dat er sprake is van een concreet herontwikkelingsvoornemen dat past in de in de TSK vervatte beleidsuitgangspunten. Hooguit zou gesteld kunnen worden dat Afas voor de muziek is uitgelopen door de herontwikkeling (lees: de sloop) van het aanwezige kantoorgebouw al voorafgaand aan de vaststelling van de TSK ter hand te nemen. Doordat het kantoorgebouw al is gesloopt, bestaat het risico dat de bouwplannen van Afas zullen worden doorkruist door het inpassingsplan waarmee de provincie voornemens is bestaande niet benutte bouwmogelijkheden op de kantorenlocatie Princenhof weg te bestemmen. Dat risico zal zich kunnen verwezenlijken als er onverhoopt nog geen omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen is verleend als het ontwerp inpassingsplan ter inzage wordt gelegd en daarmee de voorbereidingsbescherming van kracht wordt. lk ben van mening dat het gemeentebestuur zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat er alle aanleiding is dat te voorkomen, lk wijs in dit verband op de volgende omstandigheden: a.

Het is vaste jurisprudentie dat de gemeenteraad bij de vaststelling van een bestemmingsplan rekening dient te houden met een particulier initiatief voor een ruimtelijke ontwikkeling, voor zover dat initiatief (1) voldoende concreet is, (2) tijdig kenbaar is gemaakt en (3) ten tijde van de vaststelling van het bestemmingsplan op basis van de op

1038537/3

H EKKELMAN pagina 5

dat moment bekende gegevens de ruimtelijke aanvaardbaarheid daarvan kan worden beoordeeld. ik verwijs naar een uitspraak van de Afdeling van 22 april 2015 waarin de Afdeling het volgende overweegt: "14.2. In het stelsel van de Wro is een bestemmingsplan het juridische instrument waarin de wenselijke toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van een gebied wordt neergelegd. De raad dient bij de vaststelling van een bestemmingsplan rekening te houden met een particulier initiatief betreffende ruimtelijke ontwikkelingen, voor zover dat initiatief voldoende concreet is, tijdig kenbaar is gemaakt en ten tijde van de vaststelling van het plan op basis van de op dat moment bekende gegevens de ruimtelijke aanvaardbaarheid daarvan kan worden beoordeeld. ".4 Wat voor een bestemmingsplan geldt, geldt (uiteraard) ook voor een (provinciale) structuurvisie, zoals de TSK. Dit betekent dat provinciale staten bij de vaststelling van de TSK rekening zullen moeten houden met het initiatief van Afas. Aangezien provinciale staten bekend zijn met de concrete bouwplannen van Afas en het bestemmingsplan dat deze faciliteert, dient daarmee bij de vaststelling van de TSK rekening gehouden te worden, in die zin dat de bouwplannen van Afas worden gelijkgesteld met reeds benutte bouwmogelijkheden. b.

De TSK bevat een uitgebreide uiteenzetting met betrekking tot passieve risicoaanvaarding. De veronderstelling is dat aan grondeigenaren passieve risicoaanvaarding kan worden tegengeworpen als hen gedurende 1,5 jaren na vaststelling van de TSK gelegenheid wordt geboden om de bouwmogelijkheden die een bestemmingsplan biedt en die nog niet benut zijn, te verwezenlijken. Daargelaten of in het algemeen een periode van 1,5 jaar gelet op de aanzienlijke bouwmogelijkheden die door de TSK worden bestreken, voldoende is om passieve risicoaanvaarding te creëren, geldt dat deze periode gelet op de bijzondere omstandigheden van het onderhavige geval op de bouwplannen van Afas niet kan worden toegepast. Deze bijzondere omstandigheden zijn: (-) dat Afas de locatie heeft verworven om aldaar het Afas Experience Center op te richten en dat uitsluitend om die reden is besloten het bestaande kantoorgebouw te slopen, (-) dat Afas daadwerkelijk een concreet bouwplan heeft ontwikkeld dat voorafgaand aan de vaststelling van de TSK al was vertaald in een ontwerpbestemmingsplan en (-) dat 1,5 jaar mogelijk te kort is om te komen tot een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen. Dat geldt zeker als derden bestuursrechtelijke rechtsbescherming aanwenden tegen de te nemen (planologische) besluiten.

4

AbRS 22 april 2015, zaaknr. 201404086/1/R2.

1038537/3

H EKKE LM AN

pagina 6

Voor zover de provincie zich geen rekenschap zou geven van het gerechtvaardigde belang van Afas om haar bouwplannen te realiseren, zal de provincie aan haar geen passieve risicoaanvaarding kunnen tegenwerpen. Van riskant stilzitten is geen sprake. De inzet van zowel de gemeente als Afas is erop gericht te komen tot spoedige vaststelling van het bestemmingsplan dat verwezenlijking van de bouwplannen van Afas mogelijk maakt. c.

De provincie behoeft naar mijn oordeel niet ervoor bevreesd te zijn dat de TSK in algemene zin niet meer geschikt is passieve risicoaanvaarding te creëren als voor de bouwplannen van Afas in een overgangsregime zou worden voorzien. Provinciale staten zouden bij voorbeeld kunnen besluiten de in het ontwerpbestemmingsplan vervatte bouwmogelijkheden te kwalificeren als bestaande bebouwing, mits ten tijde van de vaststelling van de TSK sprake is van een concreet bouwplan en voor dat bouwplan uiterlijk binnen 3 jaar na vaststelling van de TSK een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen wordt verleend.

ik ben uiteraard graag bereid het bovenstaande nader mondeling of schriftelijk toe te lichten. Mocht u nog vragen hebben, belt of mailt u mij gerust. Met vriendelijke groet, Hekkelman Advocaten N.V.

T. P ALam advocaat

1038537/3