Handboek Examinering

Handboek Examinering 2013-2014

Inhoudsopgave blz. Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

Visie op examineren Basisregels uitvoeren examinering Scope van het handboek examinering Opzet van het handboek examinering Status en geldigheid

3 3 4 4 4

Hoofdstuk 2. Organisatie 2.1 Inleiding 2.2 Zorgvuldigheid 2.3 Examencommissie MBO Utrecht 2.4 Clusterexamencommissie 2.5 Het construeren en inkopen van examenproducten 2.6 Vaststellingscommissie 2.7 Assessoren 2.8 Examenbureau 2.9 Examensecretariaat 2.10 Klachten 2.11 Beroep

5 5 5 6 7 8 8 9 9 10 10

Hoofdstuk 3. Kwaliteitsborging 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Inleiding Organisatie van de kwaliteitsborging Openbare verantwoording: het jaarverslag examinering Extern toezicht op examinering Uitkomsten van de evaluaties en controles

Handboek examinering MBO Utrecht 2013-2014 kenmerk 20131113

11 11 12 12 12

blz. 2

Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1

Visie op examineren

MBO Utrecht gaat uit van een strikte scheiding van het onderwijsproces en het examen. Het onderwijsproces zien wij als de ‘georganiseerde’ omgeving waar het leren plaatsvindt. Dat proces stelt de student in staat zich te ontwikkelen tot beginnend beroepsbeoefenaar. Beoordelen in dit kader is ontwikkelgericht (formatief). Beoordelingsmomenten zijn diagnostisch van aard en hebben tot doel het leerproces te monitoren en zodoende reflectie op- en begeleiding van het onderwijsproces mogelijk te maken. Het examen daarentegen is in onze visie het moment waarop de student aantoont klaar te zijn voor een rol als beginnend beroepsbeoefenaar. De student bewijst met het afleggen van een examen dat hij of zij competent is voor het uitvoeren van de beoogde taken en/of het vervullen van een volwaardige rol in de maatschappij. Beoordelen in dit kader is kwalificerend (summatief) en sluit een onderwijsproces af. Het examen ziet MBO Utrecht als een objectief onderzoek naar de beroepsvaardigheden van de deelnemer. Het examenproces ziet MBO Utrecht in beginsel als een complexe situatie, waarbij de examenkandidaat de kerntaken en werkprocessen uitvoert, die in het betreffende kwalificatiedossier zijn beschreven. De kandidaat is geslaagd voor dat examen, wanneer deze op de bijbehorende beoordelingspunten conform de cesuur ‘voldoende’ presteert. Examinering vindt plaats in de (gesimuleerde) beroepspraktijk, waarbij noodzakelijke vakkennis en vaardigheden geïntegreerd worden. Indien het onmogelijk blijkt om cruciale vakkennis en beroepsvaardigheden geïntegreerd te examineren, worden deze apart geëxamineerd. Een overzicht van de te behalen onderdelen binnen het examen staan beschreven in het examenplan

1.2 Basisregels uitvoeren examens Voor het uitvoeren van examens gelden bij MBO Utrecht de volgende basisregels 1. Afname van examens vindt plaats op een zo laag mogelijk aggregatieniveau: per student of groep studenten in de (gesimuleerde) beroepspraktijk. Het examenplan is hiervoor leidend. Daarin ligt de examenvorm vast en onder welke condities dat examen plaatsvindt. 2. Wanneer hetzelfde crebo op meerdere locaties wordt aangeboden, wordt overal dezelfde examenbundel afgenomen. De betrokken teams werken hierin samen. Hun keuze wordt door de examenorganisatie uitgevoerd en ondersteund. 3. Voor het betreffende beroepenveld geaccrediteerde bedrijven of instellingen worden in de verschillende fasen (constructie, afname, beoordeling, evaluatie) zoveel mogelijk bij de examinering betrokken. 4. MBO Utrecht: - examineert kerntaken of een cluster van kerntaken op eindniveau; het kwalificatiedossier en het brondocument (referentiekader Taal en Rekenen) zijn leidend voor de inhoud; - werkt met zo min mogelijk verschillende exameninstrumenten (geïntegreerd). 5. MBO Utrecht heeft de inrichting (taken en bevoegdheden) van de examenorganisatie beschreven in dit handboek. MBO Utrecht kent voor de examinering: - één examencommissie (EC) voor alle opleidingen; - één vaststellingscommissie (VC); - per cluster van opleidingen één clusterexamencommissie (CEC); - per cluster één examenbureau (EB); - per locatie een examensecretariaat (ES) voor de logistiek van de afname.


blz. 3

1.3

Scope van het handboek examinering

Dit handboek heeft uitsluitend betrekking op het examen (het summatief beoordelen). Met het handboek wordt beoogd de maatschappelijke relevantie van het diploma en het vertrouwen van het bedrijfsleven in de kwaliteit van het examen te optimaliseren. Het handboek bevat informatie voor alle bij het examen betrokkenen. Het biedt de betrokkenen het kader waarbinnen de examinering bij MBO Utrecht plaats vindt. De in dit handboek opgenomen richtlijnen en procedures zijn van toepassing op alle examens die afgenomen worden in het betreffende schooljaar. De taken en bevoegdheden van de betrokkenen zijn in het handboek voorschrijvend vastgelegd. MBO Utrecht kent naast het handboek examinering nog een document waarin regels en afspraken voor het examen zijn beschreven: het examenreglement. Hierin zijn voor examenkandidaten de regels en richtlijnen voor het examen opgenomen. Alle regels en voorschriften in het examenreglement zijn voorschrijvend.

1.4

Opzet van het handboek examinering

De WEB schrijft voor dat elke (beroeps)opleiding wordt afgesloten met een examen. Het examen van opleidingen bestaat bij MBO Utrecht uit onderdelen die overeen komen met kerntaken of een combinatie van kerntaken, met inbegrip van de daarbij behorende specifieke vaardigheden voor Nederlands, een of meer moderne vreemde talen en rekenen, zoals in de kwalificatiedossiers is vastgelegd. Voor Loopbaan & Burgerschap geldt een inspanningsverplichting en er worden eisen gesteld aan de beroepspraktijkvorming. Het handboek geeft de richtlijnen en criteria voor personen die bij het examen betrokken zijn en het examenproces is erin beschreven. Het afnameproces wordt in het betreffende cluster binnen de kaders van dit handboek nader uitgewerkt. Beoordelingsvoorschriften zijn in het examenproduct opgenomen.

1.5

Status en geldigheid

Het bevoegd gezag van MBO Utrecht stelt het handboek examinering vast. De betreffende versie van het handboek is geldig, totdat een volgende versie wordt vastgesteld. Elke nieuwe versie wordt op de website van MBO Utrecht geplaatst, onder vermelding van het kenmerk.


blz. 4

Hoofdstuk 2. Organisatie 2.1

Inleiding

MBO Utrecht heeft een examencommissie ingesteld (EC). Deze waarborgt de kwaliteit van het examen. Daarnaast is per opleidingencluster een examencommissie ingesteld (CEC) voor de uitvoering van gedelegeerde of gemandateerde examentaken. De omvang en samenstelling van een cluster (bestaande uit een cluster van opleidingen) wordt bepaald door het CvB.

2.2

Zorgvuldigheid

Zorgvuldigheid omtrent de examens vloeit voor medewerkers van de school rechtstreeks voort uit relevante artikelen van de CAO-BVE. Met betrokkenen die niet onder de CAO-BVE vallen wordt op het punt van zorgvuldigheid bij de taaktoedeling een afzonderlijk afspraak gemaakt door de clusterexamencommissie onder wiens verantwoordelijkheid de betrokkene valt. De examencommissie ziet toe op beschrijving van de regels in de werkprocessen en op de naleving ervan. Het examen gaat over een kerntaak of een cluster van kerntaken en de daarvan afgeleide werkprocessen. Dat is vastgelegd in het kwalificatiedossier. De student ‘kiest’ zelf het kwalificatiedossier als object voor diens opleiding. Dat betekent dat de examenkandidaat vooraf altijd precies weet waar het examen over gaat. Voor integrale beoordelingsinstrumenten (assessment of proeven van bekwaamheid), opleidingsboeken die als toetsinstrument worden gebruikt, portfoliobeoordeling en dergelijke, hoeven om die reden geen afzonderlijke maatregelen te worden getroffen omtrent geheimhouding. Zij zijn uit hun aard openbaar. Dat neemt niet weg dat het van belang is ervoor te zorgen dat de examenproducten met de nodige zorgvuldigheid omgeven zijn en dat zij bijvoorbeeld niet als lesmateriaal worden gebruikt of als oefening. Wanneer afzonderlijke kennistoetsen deel uitmaken van het examen en deze toetsen zijn opgenomen in het examenplan geldt daarvoor, dat geheimhouding van de inhoud vereist is. Reproductie en vermenigvuldiging ervan voor een ander doel dan de afname zelf, is uit hoofde van zorgvuldigheid verboden. Regels voor zorgvuldigheid en geheimhouding rondom kennistoetsen worden geacht door alle betrokkenen strikt te worden nageleefd.

2.3

Examencommissie MBO Utrecht

Het bevoegd gezag van MBO Utrecht heeft voor de examinering een examencommissie ingesteld. De examencommissie MBO Utrecht is eindverantwoordelijk en waarborgt de kwaliteit van de examens. Zij doet dit door structureel onderzoek te doen naar de kwaliteit en de resultaten. De betrokkenheid van het lijnmanagement (teammanagers) en externe deskundigen borgt de sturing. De examencommissie monitort en beheert op afstand het totale examenproces en legt daarover verantwoording af in een openbaar jaarverslag. Er wordt jaarlijks een verbeterplan opgesteld op grond van het evaluatieproces, voor alle gremia van de examenorganisatie. De examencommissie ziet toe op de uitvoering daarvan. Vergaderingen van de examencommissie MBO Utrecht De voorzitter bepaalt wanneer de examencommissie vergadert. Vergaderdata worden vooraf vastgelegd. De voorzitter bepaalt aan de hand van de agenda welke leden (verplicht) aanwezig zijn. Taken en bevoegdheden van de examencommissie MBO Utrecht - Redactie en bijstelling van het handboek examinering - Opstellen van een openbaar jaarverslag examinering (mede op basis van de rapportages van de clusterexamencommissies) - Aanwijzen van de leden van de vaststellingscommissie - Aanwijzen van de constructeurs - Behandeling klachten - Evaluatie en doorvoeren van verbeteringen (kwaliteitscyclus)


blz. 5

Criteria voor het aanstellen van leden van de examencommissie MBO Utrecht - Een lid van het management team (MT) is voorzitter - De teammanagers zijn uit hoofde van die functie lid van de examencommissie MBO Utrecht

2.4

Clusterexamencommissie

De examencommissie heeft voor elk cluster een clusterexamencommissie ingesteld. De examencommissie is verantwoordelijk voor de organisatie en de uitvoering van de werkzaamheden van een clusterexamencommissie. Over alles wat in dit handboek niet is geregeld, beslist de clusterexamencommissie en rapporteert daarover aan de examencommissie. De clusterexamencommissie bestaat uit teammanagers en wordt eventueel aangevuld met andere betrokkenen die niet belast zijn met de afname of het beoordelen van de examens of het beoordelen in de beroepspraktijk. De clusterexamencommissie draagt verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het examenproces. Zij bewaakt en beheert dat proces en legt verantwoording af aan de examencommissie in het jaarverslag examinering van het cluster. Verantwoordelijkheden voor de logistieke en administratieve taken voor de afname van het examen zijn belegd bij het examenbureau van het cluster. Vergaderingen van de clusterexamencommissie De voorzitter bepaalt wanneer de clusterexamencommissie vergadert. Vergaderdata worden vooraf vastgelegd. De voorzitter bepaalt aan de hand van de agenda welke leden (verplicht) aanwezig zijn. Taken en bevoegdheden van de clusterexamencommissie De clusterexamencommissie als geheel draagt zorg voor het: - vaststellen van de examenplanning (voorwaarden en examenmomenten) - het aansturen van de door de examencommissie aangewezen constructeurs - beantwoorden van vragen van de vaststellingscommissie over het al of niet vaststellen van het examenproduct - verlenen van vrijstellingen waarin het register voorziet - afhandelen van vrijstellingenprocedure voor die vrijstellingen, waarin het register niet voorziet (na overleg met de examencommissie) - oordelen over geldigheid overmachtsituaties en zo nodig toekennen extra examenmomenten - analyseren van (de kwaliteit van) het examenproces o.a. naar aanleiding van het examenprotocol - jaarlijks evalueren van en de verslaglegging omtrent het examenproces binnen het cluster - de examencommissie voorzien van informatie over klachten met betrekking tot de afname of beoordeling van het examen - opstellen van een verbeterplan Taken en bevoegdheden rondom afname, beoordelen en diplomeren De clusterexamencommissie draagt bij de afname zorg voor het: - aanwijzen van assessoren - erop toezien dat alle betrokkenen goed zijn geïnformeerd en geïnstrueerd - vaststellen van de einduitslag - nemen van maatregelen bij geconstateerde onregelmatigheden - vaststellen van regels met betrekking tot een goede gang van zaken tijdens het examen - vaststellen van het juiste gebruik van richtlijnen en aanwijzingen voor beoordeling en uitslag - vaststellen van het juiste gebruik van instructies voor studenten - uitreiken van diploma’s (en andere examendocumenten) - evaluatie en doorvoeren van verbeteringen in de afnameprocessen (-cyclus) Criteria voor het aanstellen van leden van de clusterexamencommissie De leden van de clusterexamencommissie: - zijn bekend met de kwalificatiestructuur voor het beroepsonderwijs - zijn op de hoogte van wettelijke eisen (WEB) met betrekking tot examinering - hebben kennis van de kwaliteitsstandaarden met betrekking tot examinering - zijn bekend met de kwaliteitscyclus van MBO Utrecht


blz. 6

De leden van de clusterexamencommissie hebben door hun handtekening op een lijst te plaatsen aangegeven bekend te zijn met hun taak.

2.5

Het construeren en inkopen van examenproducten

Het opleidingsteam draagt materiedeskundige personen voor als constructeur of inkoper van examenproducten. De clusterexamencommissie wijst de constructeur aan. De inkoper wordt aangewezen door de examencommissie.

2.5.1 De inkoop van examenproducten Examenproducten worden bij voorkeur ingekocht. Onverminderd de verplichtingen van de leverancier is de instelling verantwoordelijk voor de kwaliteit van het gehele examen. Gevolg is dat ook bij inkoop van examenproducten door de Vaststellingscommissie moet worden vastgesteld dat het ingekochte product aan de kwaliteitseisen voldoet. Examenproducten en/of diensten worden ingekocht bij een exameninstelling of examenleverancier, tenzij dit onmogelijk is. 1. Door de examencommissie wordt een contract afgesloten met een examenleverancier. 2. De clusterexamencommissie wijst een of meerdere personen aan om toe te zien op de kwaliteit van de examenproducten en het onderhoud hiervan. 3. De vaststellingscommissie stelt de ingekochte examenproducten vast. 4. De clusterexamencommissie evalueert dit proces en voert verbeteringen door in de samenwerking met de exameninstelling of examenleverancier (kwaliteitscyclus).

2.5.2 Het construeren van nieuwe examenproducten Het examen omvat een gehele kerntaak of een cluster van kerntaken. Alle bij de betreffende kerntaak genoemde werkprocessen en beroepsvaardigheden komen aan de orde. Het examenproduct moet voldoen aan inhoudelijke en toetstechnische kwaliteitseisen. De kwaliteit van examenproducten wordt beoordeeld (vaststellen) door personen die niet zelf bij de totstandkoming van het examenproduct betrokken zijn geweest. Constructie van examenproducten betreft: a. het opstellen van een overzicht, bevattende de kwalificatie, kerntaken en beroepsvaardigheden (competenties) b. het opstellen van een overzicht waarin per kerntaak is aangegeven met welk(e) instrument(en) van examinering deze kerntaak wordt getoetst c. het opstellen van een overzicht van beoordelingscriteria d. het examenproduct: opdracht(en) en afnamecondities instructie voor de examenkandidaat criteria en instructie voor de assessor beoordelingsmodel (met de beoordelingscriteria) cesuur e. evalueren en doorvoeren van verbeteringen in de werkprocessen (kwaliteitscyclus) De constructie van examens is een teamoverstijgende taak. De constructeur wordt voor deze verantwoordelijke taak aangewezen door de examencommissie. De teammanager zorgt ervoor dat de constructeur voldoende gefaciliteerd wordt om deze taak te vervullen. De clusterexamencommissie stuurt de constructeur aan.

2.5.3 Criteria voor het aanstellen van constructeurs De constructeurs: - zijn niet betrokken bij de vaststelling van het betreffende examenproduct, - bezitten toetstechnische beroepsvaardigheden, - kennen de inhoud en het niveau van het kwalificatiedossier, - zijn taalkundig onderlegd, - zijn bekend met de doelgroep en het niveau waarop het examen wordt afgelegd.


blz. 7

2.5.4 Het onderhouden van bestaande (ingekochte) examenproducten Het onderhouden van examenproducten betekent het volgende. a) Wanneer de uitkomst van de evaluatie inhoudelijke verbeterpunten bevat die het examenproduct betreffen, wordt het examenproduct op die punten door de constructeurs verbeterd. b) Wanneer een ingekocht examenproduct naar de mening van de constructeurs moet worden aangevuld of verbeterd, wordt dit door de constructeurs gedaan. c) Een bijgestelde versie wordt opnieuw aan de vaststellingscommissie aangeboden. d) Op basis van evaluatie worden verbeteringen in de werkprocessen doorgevoerd.

2.6

Vaststellingscommissie

De examencommissie wijst de leden van de vaststellingscommissie aan. De leden van de vaststellingscommissie worden voor deze taak gefaciliteerd. De vaststellingscommissie> - controleert op verantwoorde wijze de toetstechnische kwaliteit, dekkingsgraad en niveau van het examenproduct voor die kwalificatie(s) waarvoor het product bij examinering wordt ingezet - keurt een examenproduct in goed en adviseert de examencommissie om het product vast te stellen, - keurt een examenproduct af en stelt een rapport op met adviezen voor verbetering. Taken en bevoegdheden van de vaststellingscommissie De vaststellingscommissie zorgt voor het controleren, beoordelen en becommentariëren van de complete examenbundel: - een overzicht, bevattende de kwalificatie, kerntaken werkprocessen en beroepsvaardigheden - een overzicht waarin per kerntaak is aangegeven met welk(e) instrument(en) van examinering deze kerntaak wordt getoetst - een overzicht van beoordelingscriteria en de bijbehorende cesuur - het examenproduct - het examenplan De vaststellingscommissie evalueert het werkproces en voert verbeteringen in het werkproces door. Criteria voor het aanstellen van leden van de vaststellingscommissie Leden van de vaststellingscommissie zijn: - bekend met de kwalificatiedossiers - op de hoogte zijn van de wettelijke eisen met betrekking tot examinering - op de hoogte van toetstechnische kwaliteitseisen - niet betrokken bij de constructie van de examenonderdelen die zij vaststellen.

2.7

Assessoren

De assessor beoordeelt de prestaties van examenkandidaten. De clusterexamencommissie wijst de assessor(en) aan, op basis van de criteria in het examenproduct en de criteria in dit handboek, Taken en bevoegdheden van de assessoren De assessor: - beoordeelt de prestaties van examenkandidaten op basis van de bij het examenproduct behorende instructie voor assessoren en hanteert daarbij het meegeleverde beoordelingsmodel en de beoordelingscriteria. - stemt de werkwijze af met collega’s uit het afname team - evalueert de procedure van afname en doet suggesties voor verbetering. Criteria voor assessoren Bij ingekochte examens zijn de criteria voor de assessoren aangegeven. Bij zelf ontwikkelde examens hebben de constructeurs criteria voor de assessor opgesteld, zoals bijvoorbeeld ‘materiedeskundig zijn’ bij het beoordelen van examens van de specifieke opleidingen zoals de proeve van bekwaamheid van dans en sport.


blz. 8

Deze criteria zijn een basis voor (voldoende) vertrouwen in de deskundigheid en beroepsvaardigheid van assessoren en zijn onderdeel van de beoordelingsinstructie. Ze zijn voorschrijvend van aard. Het examen kent doorgaans meerdere elementen die als examenonderdeel vaak bijzondere of specifieke deskundigheid vragen van assessoren. Als assessor kunnen daarom alle personen – binnen de school of daar buiten – worden aangewezen, die naar het oordeel van de examencommissie voldoen aan de beschreven criteria. Als er meerdere assessoren tegelijkertijd betrokken zijn bij de afname van examens, wordt de ‘groep’ assessoren aangeduid als het ‘afnameteam’.

2.8

Examenbureau

Het examenbureau zorgt voor: - het op verantwoorde wijze beheren en archiveren van examenproducten, - de logistiek rondom clustergerelateerde examentaken, - het verstrekken van logistieke informatie aan het examensecretariaat over de bij het afnameproces betrokken personen (wie, wat, waar en wanneer). Het examenbureau heeft geen inhoudelijke taken of verantwoordelijkheden met betrekking tot de wijze van afname van het examen. Taken en bevoegdheden van het examenbureau Het examenbureau: - maakt in overleg met de teammanagers per crebo een algemeen examendossier (“crebodossier” met examenplan en kwalificatiedossier), - vraagt examenroosters op bij de roostermaker (of bij een hiervoor aangewezen persoon), - vraagt, op basis van examenroosters, de examenproducten op bij de vaststellingscommissie, - organiseert de logistiek rondom de planning van examens, - stuurt het examensecretariaat aan bij het klaarzetten van het examen, - stuurt het examensecretariaat aan bij het aanmaken en beheren van de examendossiers, - beheert, verspreidt, analyseert en archiveert evaluatieformulieren en examenprotocollen, - levert, op verzoek van de teammanager, informatie over beoordelingen van een student, - levert informatie op studentniveau (compleet en gecontroleerd examendossier) voor de diplomeringsvergadering van de clusterexamencommissie, - genereert op verzoek managementinformatie ten behoeve van de clusterexamencommissie, - evalueert de processen en voert verbeteringen door. Criteria voor de medewerker examenbureau De medewerker van het examenbureau beschikt over: - logistieke en administratieve vaardigheden, - beroepsvaardigheden op het terrein van organisatie, communicatie, en relatiebeheer, - kennis van de examenorganisatie van het betreffende cluster.

2.9

Examensecretariaat

Het examensecretariaat is locatiegebonden. De medewerker van het examensecretariaat verzorgt de logistieke en administratieve ondersteuning van de afname op locatie en het op verantwoorde wijze aanmaken en onderhouden van het examendossier per student. Taken en bevoegdheden van het examensecretariaat Het examensecretariaat zorgt voor: - het regelen van faciliteiten voor afname en beoordeling, - het regelen van de logistiek rondom afname, - het klaarzetten van het examen (eventueel samen met het examenbureau), - de betrokkenen voorzien van informatie over het tijdstip en de plaats van het examen (wie, wat, waar en wanneer), - de assessoren voorzien van het examen, de instructie en evaluatieformulieren, - het innemen van het beoordeelde examen, protocollen en evaluatieformulieren, - het volgens de richtlijnen archiveren van gemaakt werk en beoordelingsformulieren:


blz. 9

-

het aanmaken en beheren van de examendossiers per student (en ná diplomering op verantwoorde wijze in archief tot minimaal 1 jaar na datum diplomering). op verzoek van de teammanager ondersteuning bieden bij de uitgifte van diploma’s, evaluatie en doorvoeren van verbeteringen.

Criteria voor de medewerker examensecretariaat De medewerker van het examensecretariaat beschikt over: - administratieve beroepsvaardigheden, - beroepsvaardigheden op het terrein van planning, logistiek en communicatie, - kennis van de examenorganisatie van het betreffende cluster.

2.10

Klachten

Een student kan over de afname of de beoordeling van het examen een klacht indienden bij de examencommissie. De termijn voor het indienen van een klacht bedraagt 10 werkdagen na de afname van het examen of nadat de beoordeling van het examen bekend gemaakt is. De termijn vangt aan op de dag na de afname of beoordeling. De examencommissie neemt de klacht in behandeling en wint informatie in bij de clusterexamencommissie. Het e-mailadres van de examencommissie is: [email protected]. Het e-mailadres voor klachten over de examinering is: [email protected].

2.11

Beroep

Een examenkandidaat kan tegen een beslissing van de examencommissie schriftelijk in beroep gaan bij de commissie van beroep voor de examens. In het examenreglement is vastgelegd hoe dat precies moet. De termijn voor het indienen van een beroepschrift bedraagt 10 werkdagen. De termijn vangt aan op de dag na de dag waarop de maatregel of beslissing van de examencommissie bekend gemaakt is. Indien de examenstudent en de examencommissie in gezamenlijk overleg, al dan niet onder begeleiding van een bemiddelende partij (bijvoorbeeld de TM) tot een minnelijke schikking willen komen, blijft de termijn voor de indiening van het beroepschrift gehandhaafd; een poging tot minnelijke schikking verlengt de beroepsprocedure niet. Commissie van Beroep De Commissie van Beroep voor Examens is ingesteld door het bevoegd gezag van de MBO Utrecht, conform de wettelijke regels daarvoor. De commissie behandelt het beroep dat door een student is ingesteld. De commissie is onafhankelijk en werkt volgens het reglement voor de commissie van beroep van MBO Utrecht. Voor de actuele samenstelling van de Commissie van Beroep, alsmede de contactgegevens, wordt hier verwezen naar de website van MBO Utrecht. Taken en bevoegdheden van de Commissie van Beroep De Commissie van Beroep voor de examens voert de volgende taken uit: - behandelen van het beroepschrift van een examenkandidaat - zo mogelijk binnen twee weken na indiening beroep beslissen over beroepschrift - examencommissie, partijen en inspectie op de hoogte stellen van het ingestelde beroep en besluiten hieromtrent. Criteria voor aanstelling van leden van de Commissie van Beroep De leden van de Commissie van Beroep: - maken geen deel uit van het bevoegd gezag van de onderwijsinstelling, van het bestuur van het landelijk Kenniscentrum, van de inspectie, van de examencommissie of van één van de clusterexamencommissies van MBO Utrecht - zijn zelf niet betrokken (geweest) bij de beoordeling van de examenkandidaten - zijn voor tenminste 3 jaar en ten hoogste 5 jaar betrokken (art. 7.5.1. en 7.5.2.van de WEB).


blz. 10

Hoofdstuk 3. Kwaliteitsborging 3.1

Inleiding

In dit handboek worden de richtlijnen voor de interne en externe kwaliteitsborging beschreven. Daarnaast zijn binnen MBO Utrecht, in het kader van kwaliteitszorg, de werkprocessen bij de uitvoering van de examinering beschreven en formats voor formulieren ontwikkeld. Deze werkprocessen en formats zijn opgenomen in aparte bijlagen behorend bij dit handboek. Concrete uitwerking van de werkprocessen (instructie) op het punt van afname en beoordeling, zijn in het examenproduct verder uitgewerkt.

3.2

Organisatie van de kwaliteitsborging

De kwaliteitsborging is onderdeel van de kwaliteitscyclus van MBO Utrecht en beperkt zich tot de relatie met het examenproces. MBO Utrecht ziet toe op de kwaliteit van de examens en borgt de kwaliteit in de werkprocessen. Periodieke evaluatie van de examencyclus stelt alle betrokkenen in staat relevante opmerkingen en verbeterpunten in te brengen om zodoende de kwaliteit van de examinering te verhogen. In deze paragraaf is beschreven hoe dat is georganiseerd. - De uitkomsten van de evaluaties zijn voor de examencommissie en clusterexamencommissie kader voor procesbewaking en de basis voor verbeterplannen en kwaliteitsontwikkeling. - De uitkomsten zijn voor de examencommissie tevens een basis voor publieke verantwoording, beleidsontwikkeling en sturing. Kwaliteitsborging examenproducten Naast het toezicht op de examenprocessen is het toezicht op de kwaliteit van examenproducten een belangrijk onderdeel. Dat gebeurt door middel van de vaststellingsprocedure. Dit handboek biedt daarvoor de kaders en de richtlijnen zijn opgenomen in een bijlage bij dit handboek. De rapporten van bevinding van de vaststellingscommissie maken deel uit van de exameninformatie voor de examencommissie. Kwaliteitsborging examenprocessen Twee afzonderlijke acties zijn de basis voor de structurele kwaliteitsborging binnen het examenproces: - tevredenheidonderzoek onder examenkandidaten, - evaluatie van en controle op de werkprocessen op het gebied van examinering. Afnameteams vragen kandidaten en betrokken assessoren een vragenlijst meteen na afloop van het examen in te vullen, voor extra, meer specifieke, informatie. En er is een jaarlijkse evaluatie op elk niveau van de examenorganisatie. Daarnaast vindt jaarlijks een controle op de werkprocessen plaats. Naast de controle en evaluatie kan op verzoek van de examencommissie of op initiatief van het CvB, incidenteel een gerichte controle worden georganiseerd op examenprocedures en/of examenprocessen. Dat onderzoek wordt per cluster georganiseerd. De voorzitter van de clusterexamencommissie stelt vast welke personen bij de gerichte controle betrokken zijn. Extern tevredenheidonderzoek examenkandidaten Tevredenheid van de kandidaten ziet MBO Utrecht als een belangrijke indicator voor kwaliteit. MBO Utrecht neemt deel aan de tweejaarlijkse JOB-enquête en levert extra inspanning om een zo hoog mogelijke respons te realiseren. De examenparagraaf van dit tevredenheidonderzoek maakt deel uit van de managementinformatie voor examencommissie en clusterexamencommissies. Rapportage evaluaties en controles binnen de clusters Informatie van alle relevante gremia, clusterexamencommissie (constructie en vaststelling), examenbureau, het examensecretariaat, het afnameteam en de kandidaat, is nodig. Alleen wanneer deze geledingen alle betrokken zijn, en wanneer de betreffende examenfunctionarissen op hun bijdrage aan het proces worden bevraagd, wordt voor de clusterexamencommissie het beeld compleet. De clusterexamencommissie rapporteert periodiek aan de examencommissie over de uitkomsten van dit onderzoek.


blz. 11

Er wordt afzonderlijk geëvalueerd door: - lid van de clusterexamencommissie, verantwoordelijk voor afname - vaststellers van examenproducten - constructeurs/inkopers - het examenbureau - het examensecretariaat - beoordelaars/assessoren (incl. betrokkenen uit het beroepenveld) - examenkandidaten De uitkomsten en evaluatieformulieren worden door de clusterexamencommissie verwerkt tot een samenhangend evaluatierapport. Dat rapport wordt aan de examencommissie aangeboden. Het evaluatierapport is basis voor verbeterplannen en verbeteracties, wanneer daartoe aanleiding is.

3.3

Openbare verantwoording: het jaarverslag examinering

De examencommissie van MBO Utrecht stelt jaarlijks een openbaar verslag op van haar examenactiviteiten. In het jaarverslag examinering worden alle relevante uitkomsten, resultaten en de beroepsprocedures openbaar gemaakt.

3.4

Extern toezicht op examinering

De examencommissie MBO Utrecht is voor het toezicht op de examinering het primaire aanspreekpunt voor de onderwijsinspectie en verantwoordelijk voor de planning en afstemming van de voorbereidende processen. De voorbereidende taken bestaan uit: - centraal aanleveren van basisinformatie per cluster, voor het trekken van een steekproef, - aanleveren/klaarzetten van gemeenschappelijke basisdocumenten m.b.t. examinering, - organiseren dat de inspectie toegang heeft tot de relevante voor het onderzoek relevante examenonderdelen en documenten. Exameneenheid: Voor het toezicht (de steekproef) op examens door de onderwijsinspectie is het betreffende cluster de ‘exameneenheid’ waarop het toezicht is gericht. De voorbereiding op het inspectieonderzoek per cluster verloopt daarom altijd onder toezicht en verantwoordelijkheid van de voorzitter van de clusterexamencommissie. - Het gesprek met de inspecteur vindt plaats op een door de clusterexamencommissie aan te wijzen locatie. Omdat een crebo op meerder locaties binnen het cluster kan worden aangeboden, beslist de clusterexamencommissie daarover - Het gesprek met de inspecteur wordt mede door het examenbureau voorbereid en begeleid, in overleg met de voorzitter van de clusterexamencommissie. - Het examenbureau verzorgt ook de logistieke voorbereiding voor de controle op de examendocumenten en examendossiers. - De teammanager verzorgt de logistieke voorbereiding voor de controle op afnameniveau.

3.5

Uitkomsten van de evaluaties en controles

Rapporten en uitkomsten van het externe toezicht op de kwaliteit van examens (rapport onderwijsinspectie) en de uitkomsten van eigen evaluaties en interne kwaliteitsonderzoeken, maken deel uit van de managementinformatie voor de examencommissie en clusterexamencommissie. Zij bieden een structurele basis voor verbeterplannen en aanvullingen voor alle examenprocessen en examenproducten van alle clusters. - Noodzakelijke verbeteringen worden onder de regie van de clusterexamencommissie in de examenproducten en de werkprocessen van de examenorganisatie doorgevoerd. - Generieke verbeteringen die voor alle clusters van toepassing zijn worden onder de regie van de examencommissie in alle clusters doorgevoerd.


blz. 12

Handboek Examinering

Recommend Documents