HANDBOEK BTW

Fiscale Handboeken

HANDBOEK BTW 2007-2008

PATRICK WILLE FRANK BORGER MARC GOVERS

VOLLEDIG GEACTUALISEERD TOT 1 AUGUSTUS 2007

•

intersentia

Antwerpen - Oxford

INHOUD HOOFDSTUK 1. ALGEMENE INLEIDING 1.1.

1.2.

1.3.

1.4.

Werkingssfeer 1.1.1. Handelingen onderworpen aan de btw 1° De levering van goederen en diensten 2° De intracommunautaire verwervingen 3° Invoer Voorwaarden 1.2.1. Handelingen onder bezwarende titel 1.2.2. Hoedanigheid partijen Praktische benadering 1.3.1. Analyse van een operatie inzake btw 1° Wordt de handeling verricht door een belastingplichtige? 2° Betreft het een belastbare handeling? 3° Waar vindt de handeling plaats? 4° Is er geen vrijstelling mogelijk? 5° Wie moet de btw voldoen? 1.3.2. Andere gegevens die van belang zijn 1° Tijdstip verschuldigdheid btw 2° Maatstaf van heffing 3° Btw-tarief 4° Aftrekbare btw 5° Maatregelen ter bestrijding van misbruik. Definities 1.4.1. Geografisch toepassingsgebied 1° Lidstaat 2° Gemeenschap 3° Derdelandsgebied 4° Binnenland 1.4.2. Intracommunautair goederenvervoer 1.4.3. Accijnsproducten 1.4.4. Gebouw 1.4.5. Maatregel ter bestrijding van misbruiken

Intersentia

1 1 1 1 2 3 3 3 5 5 5 6 7 7 8 9 9 9 10 10 10 10 10 10 11 11 11 11 14 14 15 15

Inhoud

HOOFDSTUK 2. BELASTINGPLICHTIGE

17

2.1.

17 17 17 18 21 22 22 23 24 24 24 26

Definitie 2.1.1. Algemeen 2.1.2. Hoedanigheid van de persoon 2.1.3. Economische activiteit 2.1.4. Geregelde werkzaamheid 2.1.5. Zelfstandige activiteit A. Algemeen B. Stagiairs C. Familiale helpers D. Lesgevers E. Bestuurders/zaakvoerders/vereffenaars F. Journalisten en dagbladcorrespondenten G. Stille handelsvennootschappen, tijdelijke handelsvennootschappen en feitelijke vennootschappen 1° Stille handelsvennootschap 2° Tijdelijke handelsvennootschap 3° Feitelijke vennootschap H. EESV 2.1.6. Met of zonder winstoogmerk 2.1.7. Hoofdzakelijk of aanvullend A. Algemeen B. Mede-eigendom - Daden van behoud en beheer C. Loon- of weddetrekkers, gepensioneerden, studenten 2.1.8. Begin en einde van de belastingplicht A. Begin belastingplicht B. Einde belastingplicht 2.2. Btw-eenheid 2.2.1. Invoering 2.2.2. Omschrijving en algemene werking van de btw-eenheid 2.3. Incidentele belastingplichtigen 2.3.1. Verkoop van een nieuw gebouw A. Algemeen B. Nieuw gebouw C. Optie 1° Btw-controlekantoor 2° Medecontractant D. Aangifte E. Aftrekbare btw.

vüi

26 26 27 28 29 29 30 30 30 31 31 31 33 34 34 35 39 39 39 40 41 41 41 41 42

Intersentia

Inhoud

2.3.2.

Verkoop van een nieuw vervoermiddel 42 A. Vervoermiddel 42 B. Nieuwe vervoermiddelen 43 C. Aangifte 43 2.4. Niet-belastingplichtige rechtspersonen 46 2.4.1. Definitie 46 2.4.2. Belastingplicht 46 2.4.3. Verplichtingen 53 A. Intracommunautaire verwervingen 53 B. Boekhouding 55 2.5. Belastingplichtigen zonder recht op aftrek 55 2.5.1. Omschrijving 55 A. Sommige vrije beroepen 56 B. Medische beroepen 56 C. Medische instellingen 57 D. Zelfstandige groeperingen 58 E. Maatschappelijk werk 58 F. Sport 60 G. Onderwijs 62 H. Cultuur 63 I. Instellingen die geen winst beogen en religieuze instellingen.. 66 J. Levering van goederen en diensten 67 K. Onroerende goederen 67 L. Verzekerings- enfinanciëlediensten 70 M. Weddenschappen 72 N. Openbare postdiensten 73 2.5.2. Verplichtingen 73 A. Intracommunautaire verwervingen 74 B. Boekhouding 74 C. Mededeling door ontvanger dienst 75 2.6. De kleine ondernemingen 75 2.6.1. Definitie 75 2.6.2. Uitsluiting van de vrijstellingsregeling 76 2.6.3. Bepaling omzet 76 A. Op te nemen 76 B. Uit te sluiten 76 2.7. Landbouwondernemers 77 2.7.1. Algemeen 77 2.7.2. Personen onderworpen aan de bijzondere regeling 77 2.7.3. Toegelaten werkzaamheden 78 2.7.4. Niet toegelaten werkzaamheden 78

Intersentia

Inhoud

2.8.

2.7.5. Teruggaaf van de btw op aankopen 2.7.6. Aftrek van de betaalde forfaitaire compensatie 2.7.7. Teruggaaf van de betaalde forfaitaire compensatie Bijzondere regeling voor het beleggingsgoud

79 80 80 81

HOOFDSTUK 3. BELASTBARE HANDELINGEN

83

3.1.

83 83 83 83 83

Levering van goederen 3.1.1. Goederen A. Definitie B. Gelijkstelling met lichamelijke goederen C. Uitsluiting 1° Erfpacht in het kader van een onroerende financieringshuur 2° Hypotheekrecht en recht van bewoning 3° Effecten aan toonder 4° Aandeel in vereniging 5° Opleidingscheques 6° Dienstencheques D. Namaakgoederen E. Grond 3.1.2. Levering van goederen 3.1.3. Worden eveneens als een levering van een goed beschouwd A. Vordering door de overheid B. De afgifte van een goed als verbruiklening en de teruggaaf ingevolge een zodanige lening 3.1.4. Recht grondstoffen uit een stuk grond te halen 3.1.5. Waarborgverplichtingen 3.1.6. Overdracht algemeenheid of bedrijfsafdeling A. Algemeen B. Hoedanigheid overnemer C. Algemeenheid van goederen D. Bedrijfsafdeling E. Overdracht huurceel F. Vestiging zakelijk recht G. Overdracht om niet H. Overdracht nieuwe gebouwen I. Formaliteiten 3.1.7. Gelijkstelling met levering A. Algemeen B. Onttrekking roerend goed voor privédoeleinden

83 84 84 84 85 85 85 87 87 88 88 88 90 90 92 92 93 94 94 95 95 96 96 97 97 97 98

Intersentia

Inhoud

3.1.8.

3.1.9.

Intersentia

C. Onttrekking goed om het om niet te verstrekken 99 1° Handelsmonsters 99 2° Handelsgeschenken van geringe waarde 99 3° Hulpacties 100 4° Gratis leveringen 100 D. De ingebruikneming als bedrijfsmiddel 103 E. De ingebruikneming anders dan als bedrijfsmiddel 103 F. Beëindigen economische activiteit 104 G. Vernietiging bedrijfsmiddel 104 Onttrekking door een beroepsoprichter 105 A. Beroepsoprichter 105 B. Onttrekking 105 De overbrenging 105 A. Gelijkstelling 105 B. Definitie 106 C. Niet beschouwd als overbrenging 107 1° Levering met installatie of montage 107 2° De verkoop op afstand 108 3° De levering van goederen aan boord van een schip, vliegtuig of een trein tijdens het gedeelte van een binnen de Europese Unie verricht passagiersvervoer 108 4° De levering ter uitvoer en de ermee gelijkgestelde handelingen, alsmede de vrijgestelde intracommunautaire leveringen 108 5° De verrichting van een dienst voor de belastingplichtige in verband met werkzaamheden aan een goed, die daadwerkelijk worden uitgevoerd in de lidstaat van aankomst van de verzending of het vervoer van het goed, voor zover de goederen na bewerking opnieuw worden verzonden naar deze belastingplichtige in België waarvandaan zij oorspronkelijk waren verzonden of vervoerd 109 6° Het tijdelijk gebruik van een goed op het grondgebied van de lidstaat van aankomst van de verzending of het vervoer van het goed ten behoeve van een dienstverrichting door de in België gevestigde belastingplichtige 110 7° Het tijdelijk gebruik van een goed voor een periode van ten hoogste 24 maanden op het grondgebied van een andere lidstaat. Daartoe moet de invoer van hetzelfde goed uit een derde land, met het oog op tijdelijk gebruik, in aanmerking komen voor de regeling voor tijdelijke invoer met volledige vrijstelling van invoerrechten 110 8° Gas en elektriciteit 111 XI

Inhoud

D. Register van niet-overbrengingen E. Niet meer vervuld zijn van de voorwaarden 3.1.10. De commissionair A. Aanmerking als koper/verkoper B. Gelijkstelling C. Inkoop- en verkoopcombinaties D. Directe verkopen 3.2. Diensten 3.2.1. Definitie 3.2.2. Vordering door of namens de overheid 3.2.3. Overdracht algemeenheid van goederen of bedrijfsafdeling 3.2.4. Onroerende financieringshuur A. Belastbaarheid B. Voorwaarden 1° Belastingplicht van de leasinggever 2° Voorwaarden m.b.t. de gebouwen 3° Voorwaarden m.b.t. het contract C. Verkoop van de goederen aan de leasingnemer voor het verstrijken van de termijn D. Overdracht van de goederen voor het verstrijken van de termijn aan iemand anders dan de leasingnemer E. De overdracht van huur 3.2.5. Verlenen van het recht een beroepswerkzaamheid uit te oefenen A. Definitie B. Onderscheid met de onroerende verhuur C. Aftrek D. Bijzondere gevallen 1° Reclame 2° Bedrijvencentra 3° Exploitatie van pompstations 3.2.6. Gelijkstelling met een dienst A. Gebruik van een goed voor privédoeleinden B. Werk in onroerende staat 1° Definitie 2° Gelijkstelling met een dienst C. Antimisbruikmaatregel btw-eenheid 3.2.7. Commissionair bij diensten 3.2.8. Reisbureaus 3.3. Invoer 3.3.1. Definitie 3.3.2. Voorwaarden waaronder de goederen op het grondgebied van België mogen worden gebracht x11

111 112 112 112 112 113 113 114 114 118 118 119 119 119 120 120 122 126 126 126 . 127 127 128 131 132 132 132 134 135 135 137 137 138 139 140 141 144 144 145

Intersentia

Inhoud

3.4.

Intracommunautaire verwerving 146 3.4.1. Definitie 146 A. Verkrijgen van de macht om als eigenaar te beschikken 146 B. Lichamelijke roerende goederen 146 C. Verzonden of vervoerd met als bestemming de afnemer 146 D. Verzonden of vervoerd naar een andere lidstaat dan die waaruit het goed is verzonden of vervoerd 147 E. Vervoer door de verkoper, door de verwerver of voor hun rekening 147 3.4.2. Gelijkstelling met intracommunautaire verwerving 147 A. Algemeen 147 B. Verbruiklening 148 3.4.3. Intracommunautaire verwervingen in België 148 A. Belastbaar in België 148 1° Hoedanigheid van de afnemer 148 2° Hoedanigheid van de verkoper 149 3° Goed niet geïnstalleerd of gemonteerd, geen verkoop op afstand 149 B. Uitsluiting 150 1° De intracommunautaire verwervingen van goederen waarvan de levering in België krachtens artikel 42, §§ 1, 2 en 3,1° tot 6° van het Wbtw zou worden vrijgesteld, zijn niet aan de btw onderworpen 150 2° De intracommunautaire verwervingen van goederen, andere dan nieuwe vervoermiddelen en accijnsproducten, zijn niet aan de btw onderworpen indien de volgende voorwaarden cumulatief vervuld zijn 152 3° Optie 154 4° Driehoeksverkeer 154 3.4.4. Intracommunautaire verwerving van nieuwe vervoermiddelen .. 157 A. Onderworpen aan btw 157 1° Hoedanigheid van de verwerver 157 2° Nieuwe vervoermiddelen 158 B. Vermoeden 158 3.4.5. Overbrenging 158 A. Hoedanigheid van de overbrenger 158 B. Hoedanigheid van de goederen 159 C. Voor zijn economische activiteit 159 D. Overbrenging gelijkgesteld met een levering 159 3.4.6. De toewijzing door het Belgisch leger 159

Intersentia

Inhoud

HOOFDSTUK 4. PLAATS VAN DE BELASTBARE HANDELINGEN

161

4.1.

Levering van goederen 161 4.1.1. Hoofdregel 161 4.1.2. Afwijkingen 161 A. De goederen worden vervoerd 161 B. Levering met installatie of montage 164 C. Levering aan boord van een schip, een vliegtuig of een trein . 166 D. Gas en elektriciteit 167 4.1.3. Levering door importeur 168 4.1.4. Verkoop op afstand 171 A. Algemeen 171 B. Verzending of vervoer naar België 172 C. Verzending of vervoer vanuit België 174 D. Europese beslissing 175 4.1.5. Goederen verzonden vanuit een derdelandsgebied 176 4.1.6. Vermoeden 176 4.2. Diensten 177 4.2.1. Hoofdregel 177 4.2.2. Afwijkingen 179 A. Onroerend goed 179 1° Plaats 179 2° Diensten die verband houden met een onroerend goed .. 179 3° Het schatten van een onroerend goed 182 4° Studiewerk m.b.t. een onroerend goed 182 B. Roerend goed 183 C. Vervoersdiensten 185 1° Hoofdregel 185 2° Intracommunautair goederenvervoer 186 3° Tussenpersonen bij intracommunautair goederenvervoer 189 D. Diverse diensten 191 1° Diensten in verband met culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, onderwijs- en vermakelijkheidsactiviteiten of soortgelijke activiteiten, met inbegrip van die van de organisatoren van zulke activiteiten, alsmede van daarmee samenhangende diensten 191 2° Diensten in verband met het verschaffen van spijs en drank 192 3° Diensten in verband met een activiteit die met het vervoer samenhangt 193

Xlv

Intersentia

Inhoud

E. Verhuur vervoermiddel 1° Vervoermiddel 2° Plaats 3° Toepassing op de verhuur van personenauto's zonder chauffeur F. Bepaalde intellectuele diensten, verhuur roerende goederen, e.a 1° Algemeen 2° Dienst verleend aan een ontvanger die buiten de Europese Unie is gevestigd 3° Dienst verleend aan een belastingplichtige die in de Europese Unie doch buiten het land van de dienstverrichter is gevestigd en handelt voor de doeleinden van zijn economische activiteit 4° Vaste inrichting waarvoor de dienst wordt verricht 5° Bewijsvoering van het feit dat de ontvanger van de dienst in het buitenland is gevestigd 6° Welke diensten? G. Tussenpersonen 1° Plaats 2° Tussenpersoon 3° De regeling is niet van toepassing op bepaalde diensten van tussenpersonen 4° Intracommunautaire verwervingen 5° Levering van goederen en diensten die in de Europese Unie plaatsvinden H. Telecommunicatiediensten, radio- en televisieomroepdiensten I. Langs elektronische weg verrichte diensten door niet-EUondernemingen aan niet-belastingplichtigen Vermoeden

4.3.

4.4.

4.2.3. Invoer 4.3.1. Hoofdregel 4.3.2. Afwijkingen A. Goederen geplaatst onder douaneregeling B. Goederen geplaatst onder intern communautair douanevervoer Intracommunautaire verwerving 4.4.1. Hoofdregel 4.4.2. Afwijking A. Principe

Intersentia

196 196 197 197 199 199 200

200 201 201 202 212 212 212 212 213 213 214 214 215 215 215 215 215 216 216 216 217 217

xv

Inhoud

4.4.3. 4.4.4.

B. Correctie C. Driehoeksverkeer Verwerving door een niet-belastingplichtige rechtspersoon na invoer Vermoeden

HOOFDSTUK 5. BELASTBAAR FEIT EN VERSCHULDIGDHEID VANDEBTW

217 218 219 220

221

5.1.

Levering van goederen 221 5.1.1. Algemeen 221 A. Begrippen 221 B. Belang van de begrippen 221 5.1.2. Tijdstip van levering 221 A. Algemeen 221 B. Het goed wordt verzonden of vervoerd door de afnemer 222 C. Wanneer het goed wordt verzonden of vervoerd door de leverancier 222 D. Het goed wordt geïnstalleerd of gemonteerd door de leverancier 222 E. Doorlopende levering 223 F. Vervreemding nieuwe gebouwen 223 G. Goed ter beschikking van de verkrijger 223 H. Goederen in consignatie 223 1° Toepasselijke principes in de btw-wetgeving 224 2° Consignatiezendingen vanuit een andere lidstaat naar België door een niet in België gevestigde btw-plichtige... 225 3° Consignatiezendingen vanuit België naar een andere lidstaat 230 I. Huurkoop 231 5.1.3. Vermoeden 231 5.1.4. Belastbaar feit/opeisbaarheid btw 231 A. Tijdstip 231 B. Betaling of facturering 231 C. Intracommunautaire leveringen 231 1° Tijdstip 231 2° Uitreiking factuur 232 D. Incassering 233 5.2. Diensten 234 5.2.1. Tijdstip 234 A. Algemeen 234 B. Doorlopende diensten 234 XV1

Intersentia

Inhoud

5.2.2.

5.3.

5.4.

Opeisbaarheid A. Algemeen B. Uitreiking factuur C. Incassering D. Telecommunicatiediensten verricht na 31 mei 1997 E. Werken in onroerende staat

234 234 234 234 235 235 Invoer 236 5.3.1. Tijdstip 236 A. Algemeen 236 B. Goederen afkomstig uit bepaalde gebieden 236 C. Goederen onderworpen aan bepaalde heffingen 236 D. Goederen niet onderworpen aan communautaire rechten ... 236 5.3.2. Voorschotten 236 5.3.3. Vermoeden 237 Intracommunautaire verwerving 237 5.4.1. Tijdstip 237 A. Hoofdregel 238 B. Het goed wordt verzonden of vervoerd door de afnemer 238 C. Het goed wordt verzonden of vervoerd door de leverancier... 238 D. Doorlopende levering 238 5.4.2. Belastbaar feit 238 5.4.3. Opeisbaarheid 239 A. Principe 239 B. Uitreiking factuur 239 C. Voorschotten 240

HOOFDSTUK 6. MAATSTAF VAN HEFFING

241

6.1.

241 241 241 241 247 251 252

Inleiding 6.1.1. Binnenlandse handelingen A. Tegenprestatie in geld 1° Algemeen principe 2° Wettelijke uitsluitingen B. Tegenprestatie die niet uitsluitend uit geld bestaat C. Binnenlandse handelingen zonder tegenprestatie 1° Handelingen gelijkgesteld met een levering onder bezwarende titel 2° Uitbreiding van het begrip "levering" 3° Voordelen van alle aard 4° Werken in onroerende staat voor de economische activiteit 5° Btw-eenheid

Intersentia

252 253 253 254 255 x v u

Inhoud

6.1.2.

6.1.3.

6.1.4.

D. Handelingen verricht tussen partijen met een bijzondere band Invoer A. Douanewaarde B. Vreemde munt C. Invoer van postcolli D. Invoer van software Intracommunautaire verwervingen A. Algemeen B. Vreemde munt Bouwwaarde

255 256 256 258 258 258 260 260 260 262

HOOFDSTUK 7. TARIEVEN

263

7.1. 7.2. 7.3.

263 264

7.4. 7.5. 7.6. 7.7. 7.8. 7.9.

Algemeen Tijdstip voor de vaststelling van tarieven Tarief voor handelingen waardoor de staat van de behandelde goederen wordt gewijzigd Aanbod van verschillende goederen of diensten voor een enige prijs Onderhouds- en herstellingswerk Verpakken en herverpakken Verpakkingsmateriaal Btw-tarieven in de Europese Unie Btw-tarieven in andere landen

265 265 266 266 266 267 268

HOOFDSTUK 8. VRIJSTELLINGEN

269

8.1. 8.2.

269 270 270 271 271 271 271 272 272 272 273 273 273 274 274

XV1U

Inleiding Vrijstellingen wegens uitvoer 8.2.1. Uitvoer van goederen A. Vervoer door of voor rekening van de verkoper F Vrijstelling 2° Formaliteiten 3° Bewijs B. Vervoer door of voor rekening koper 1° Vrijstelling 2° Formaliteiten 3° Bewijs 8.2.2. Diensten aan goederen die de Europese Unie verlaten A. Vrijstelling B. Formaliteiten C. Bewijs

Intersentia

Inhoud

8.2.3.

Leveringen i.v.m. internationaal reizigersverkeer 274 A. Voorwaarden 275 B. Bewijs 275 8.3. Vrijstelling voor goederen onder een douaneregeling 276 8.3.1. Welke regelingen? 276 8.3.2. Vrijstellingen 276 8.3.3. Voorwaarden 277 8.3.4. Voorlopig karakter 277 8.4 Vrijstelling voor goederen geplaatst onder een andere regeling van entrepot dan douane-entrepot (btw-entrepot) 278 8.4.1. Bedoelde regelingen 278 8.4.2. Voorwaarden 278 8.5. Intracommunautaire leveringen 282 8.5.1. Intracommunautaire levering van goederen andere dan accijnsproducten en nieuwe vervoermiddelen 282 A. Vrijstelling 282 B. Formaliteiten 283 C. Bewijs 283 1° Bewijs geldig btw-identificatienummer 284 2° Bewijs vervoer of verzending naar een andere lidstaat ... 285 8.5.2. De intracommunautaire levering van nieuwe vervoermiddelen .. 289 8.5.3. De intracommunautaire levering van accijnsproducten 291 8.5.4. De overbrengingen 292 8.6. Leveringen door taxfreeshops 292 8.7. Invoer en intracommunautaire verwerving 293 8.7.1. Vrijstelling voor invoer en intracommunautaire verwervingen, indien de levering in het binnenland is vrijgesteld 294 8.7.2. Vrijstelling voor de definitieve invoer van goederen en voor intracommunautaire verwervingen 294 8.7.3. Vrijstelling voor de invoer van goederen die intracommunautair worden geleverd 294 8.7.4. Wederinvoer 295 A. Wederinvoer van goederen in de staat waarin ze werden uitgevoerd 295 B. Wederinvoer van goederen in geval van passieve veredeling.. 296 C. Omvang van de vrijstelling 297 8.7.5. Invoer gas en elektriciteit 297 8.8. Levering, verwerving en diensten aan goederen onder een bijzondere douaneregeling 297 8.8.1. Bedoelde regelingen 297 8.8.2. Vrijstellingen 298

Intersentia

Inhoud

8.9.

8.10. 8.11. 8.12. 8.13.

Definitieve invoer van goederen in de persoonlijke bagage van reizigers en kleine zendingen zonder commercieel karakter 299 8.9.1. Persoonlijke bagage van reizigers 299 A. Vrijstelling 299 B. Voorwaarden 299 8.9.2. Kleine zendingen zonder commercieel karakter 300 Intracommunautaire verwerving door buitenlandse belastingplichtigen .. 301 Internationaal vervoer 301 Diensten van makelaars 302 Diverse vrijstellingen van artikel 42 Wbtw 302 8.13.1. Zeeschepen en binnenschepen 302 8.13.2. Internationale luchtvaart 304 8.13.3. Diplomaten en internationale instellingen 305 8.13.4. Levering van goud 306 8.13.5. Leveringen aan erkende organisaties 306 8.13.6. Parels en natuurlijke edelstenen 307

HOOFDSTUK9. RECHT OP AFTREK

309

9.1.

309 309 309 317 317 317

XX

Inleiding 9.1.1. Omvang van het recht op aftrek A. Algemene beschouwingen B. Uitsluitingen van het recht op aftrek 1° Tabaksfabrikaten 2° Geestrijke dranken 3° Kosten van logies en van spijzen en dranken om ter plaatse te worden verbruikt 4° Kosten van onthaal 5° Reisbureaus 6° Tweedehandse goederen 7° Bijzondere regeling beleggingsgoud C. Beperking van het recht op aftrek 1° Principe 2° Uitzonderingen D. Specifieke gevallen 1° Maaltijden 2° Terbeschikkingstelling van een bedrijfswagen 3° Terbeschikkingstelling van een woning 4° Collectieve sociale voordelen 5° Sociale voordelen van privéaard 6° Reis- en verblijfskosten

317 319 322 322 323 324 324 326 329 329 329 329 330 330 330

Intersentia

Inhoud

9.2.

Uitoefening van het recht op aftrek 331 9.2.1. Ontstaan van het recht op aftrek 331 9.2.2. Voorwaarden 33] A. Binnenlandse handelingen en intracommunautaire verwervingen 331 1° Conforme factuur 331 2° Verlies/diefstal van de originele factuur 333 3° Specifiek geval: verlegging van heffing 333 B. Invoer 334 9.2.3. Wijze van uitoefening van het recht op aftrek 334 9.2.4. Termijn van het recht op aftrek 334 9.3. Herzieningen 335 9.3.1. Begrip 335 9.3.2. Onderscheid herziening van aftrek en onttrekking 336 9.3.3. Soorten herzieningen 336 9.3.4. Herziening van de gewone aftrek 337 A. De oorspronkelijke aftrek is onjuist berekend 337 B. Creditnota's 337 C. Wijziging van de oorspronkelijke bestemming 338 D. Verlies van de hoedanigheid van belastingplichtige 338 9.3.5. Herziening van de aftrek m.b.t. bedrijfsmiddelen 339 A. Begrip bedrijfsmiddel 339 B. Btw geheven van bedrijfsmiddelen 339 C. Vijf-, tien- of vijftienjarige herzieningsperiode 341 D. Toepassing van de bijzondere herziening 341 1° Wijziging in het gebruik van het bedrijfsmiddel 342 2° Wijziging in de beoordelingsfactoren van de werkzaamheid 343 3° Verkoop of onttrekking van een bedrijfsmiddel 343 4° Bedrijfsmiddelen die ophouden in de onderneming te bestaan 344 5° Het verlies van de hoedanigheid van belastingplichtige .. 345 6° Btw-eenheid 345 E. Tabel van de bedrijfsmiddelen 346 9.4. Gemengde belastingplichtige 346 9.4.1. Begrip gemengde belastingplichtige 346 9.4.2. Algemeen verhoudingsgetal 347 A. Berekening 347 B. Voorlopig en definitief verhoudingsgetal 349 9.4.3. Werkelijk gebruik 350 9.4.4. Herziening van de aftrek 351

Intersentia

XXI

Inhoud

A. Herziening van de aftrek van btw geheven van andere dan bedrijfsmiddelen 1° Toepassing van het algemeen verhoudingsgetal 2° Toepassing van het werkelijk gebruik. B. Herziening van de aftrek m.b.t. bedrijfsmiddelen 1° Toepassing van het algemeen verhoudingsgetal 2° Toepassing van het werkelijk gebruik. HOOFDSTUK 10. VOLDOENINGSPLICHT

351 351 353 353 353 354 357

10.1. Voldoeningsplicht in hoofde van de leverancier/dienstverrichter 357 10.1.1. De schuldenaar is een Belgische belastingplichtige 357 10.1.2. De schuldenaar is een niet in België gevestigde belastingplichtige. 357 A. EU-ondernemingen 357 B. Niet-EU-ondernemingen 357 10.2. Voldoeningsplicht in hoofde van de intracommunautaire verwerver 358 10.2.1. Principe 358 10.2.2. Modaliteiten 359 A. De verwerver is een in België gevestigde belastingplichtige... 359 B. De verwerver is een buitenlandse belastingplichtige 359 10.3. Voldoeningsplicht wegens aanrekening van btw 359 10.4. De ontvanger van de dienst is schuldenaar van de btw 360 10.4.1. Diensten gepresteerd in belgië op grond van artikel 21, § 3, 7° Wbtw door een buitenlandse belastingplichtige 360 10.4.2. Diensten inzake intracommunautair goederenvervoer en van tussenpersonen gepresteerd door een buitenlandse belastingplichtige zonder vaste inrichting in België 361 10.5. Voldoeningsplicht in hoofde van de medecontractant (verlegging van heffing) 363 10.5.1. Driehoeksverkeer 363 A. Principe 363 B. Modaliteiten 364 10.5.2. Leveringen van goederen en diensten onder bijzondere douaneregelingen of onder het regime btw-entrepot 365 10.5.3. Leveringen en diensten door niet in België gevestigde belastingplichtigen 365 10.5.4. Leveringen van gas en elektriciteit 366 10.5.5. Btw verschuldigd over de bijkomende maatstaf voor de oprichting of de overdracht van nieuwe gebouwen 366

XXU

Intersentia

Inhoud

10.5.6. De Koning verplicht de medecontractant tot voldoening van de btw 367 A. Voorwaarden 367 1° Werk in onroerende staat 367 2° De medecontractant is een belastingplichtige die ertoe gehouden is periodieke btw-aangiften in te dienen 369 B. Modaliteiten voor de voldoening 370 1° Verplichte vermelding op de factuur 370 2° Verwerking in de btw-aangiften 370 10.6. Hoofdelijke aansprakelijkheid 371 10.6.1. Principe 371 10.6.2. Gevallen van hoofdelijke aansprakelijkheid 372 A. In België verrichte belastbare leveringen en diensten 372 1° Hoofdelijke aansprakelijkheid 372 2° Ontslag van de hoofdelijkheid 372 B. De ontvanger van de dienst is schuldenaar van de btw of bij KB werd bepaald dat de medecontractant de btw moet voldoen 373 C. In België verrichte verwervingen 374 D. Regeling btw-entrepot 374 E. Antimisbruikbepaling 375 F. Leden btw-eenheid 375 10.7. Voldoening van de btw bij invoer 375 10.7.1. Schuldenaars van de btw bij invoer 375 A. De verkrijger of overnemer 376 B. Optie door de verkoper, de overdrager of de vorige verkoper . 376 C. De leverancier bij verkoop of installatie met montage 377 D. De eigendom of het vruchtgebruik is niet overgedragen 377 10.7.2. Voldoening van de btw bij invoer 378 A. Zonder vergunning voor de verlegging van de heffing 378 B. Vergunning voor de verlegging van de heffing 378 HOOFDSTUK 11. TERUGGAAF

379

11.1. Teruggaaf van het saldo van de btw-aangiften 11.1.1. Belastingplichtigen die periodieke aangiften indienen A. Uitoefening van het recht op teruggave B. Voorwaarden voor de teruggave C. Intresten bij niet-tijdige terugbetaling D. Maandelijkse terugbetaling E. Blokkering van teruggevraagde tegoeden

379 379 379 380 380 380 382

Intersentia

Inhoud

11.1.2. Belastingplichtigen die geen aangiften indienen 11.2. Teruggaaf van btw op verrichte leveringen en diensten en op invoer 11.2.1. Btw geheven op leveringen en diensten 11.2.2. Btw geheven bij invoer 11.2.3. Modaliteiten van het recht op teruggaaf 11.3. Teruggaaf van buitenlandse btw 11.3.1. Inleiding 11.3.2. Teruggaafprocedure 11.3.3. Niet voor teruggaaf vatbare btw

382 383 383 385 386 388 388 388 389

HOOFDSTUK 12. VERPLICHTINGEN INZAKE BTW

391

12.1. Belastingplichtigen met recht op aftrek 391 12.1.1. Registratieverplichting 391 A. Aangifte bij de aanvang van een economische werkzaamheid 391 B. Aangifte bij wijziging van de economische werkzaamheid ... 394 C. Aangifte bij de stopzetting van de werkzaamheid 395 12.1.2. Factureringsplicht 396 A. De factureringsverplichting 396 B. Ontheffing van de factureringsverplichting 397 C. Elektronische facturering 400 D. Tijdstip van het uitreiken van de factuur 402 1° Leveringen en diensten 402 2° Vrijgestelde intracommunautaire leveringen 403 E. Verplichte vermeldingen 403 F. Bewaring van de facturen 406 G. Taal van de factuur 407 H. Vervanging van de factuur 407 1° Stuk opgemaakt door de medecontractant (self-billing).. 407 2° Openbare verkoop 409 I. Verplichting tot het opmaken van stukken 409 1° Overbrengingen 409 2° Met leveringen en diensten gelijkgestelde handelingen... 409 3° Verkoop op proef, zending op zicht of in consignatie 410 4° Stuk opgemaakt door de schuldenaar van de btw 411 5° Buitenlandse belastingplichtige 411 6° Aankoop bij een niet-belastingplichtige 412 7° Overdracht van een algemeenheid van goederen of een bedrijfsafdeling 412 8° Btw-eenheid 413 J. Verbeterende stukken en creditnota's 414

XXIV

Intersentia

Inhoud

K. Vereenvoudigde factuur L. Uitreiken van ontvangstbewijzen 12.1.3. De btw-boekhouding A. Boek voor inkomende facturen 1° Inhoud 2° Vormvoorwaarden B. Boek voor uitgaande facturen C. Dagboek van ontvangsten 1° Inhoud 2° Kleine ondernemingen D. Registers 1° Register van niet-overbrengingen 2° Register van ontvangen goederen 3° Register van de garagisten 12.1.4. De periodieke btw-aangifte A. Personen gehouden tot indiening van periodieke btw-aangiften B. Tijdvak van de periodieke btw-aangifte 1° Maandaangiften en kwartaalaangiften 2° Overgang van één regeling naar een andere C. Indienen van de periodieke btw-aangifte 1° Indieningsdatum 2° Laattijdige indiening 3° Verplichte elektronische indiening 4° Bijlagen bij de periodieke btw-aangifte D. Invullen van de periodieke btw-aangifte E. Betaling van de btw 1° Principe 2° Voorschotten 12.1.5. Jaarlijkse opgave der afnemers-belastingplichtigen 12.1.6. Kwartaalopgave van de intracommunautaire handelingen A. Belastingplichtigen gehouden tot de indiening B. In de opgave op te nemen handelingen 12.2. Niet-belastingplichtige rechtspersonen en belastingplichtigen zonder recht op aftrek 12.2.1. Voorafgaande verklaring van het overschrijden van de verwervingsdrempel 12.2.2. Optie voor het belasten van alle intracommunautaire verwervingen met btw 12.2.3. Toekenning van een btw-identificatienummer 12.2.4. Verplichte mededelingen

Intersentia

415 415 417 418 418 419 419 420 420 420 421 421 421 422 423 423 424 424 425 425 425 426 427 431 432 432 432 433 434 436 436 437 439 439 439 440 440

XXV

Inhoud

A. Mededeling door een belastingplichtige zonder recht op aftrek die ontvanger is van een welbepaalde dienst B. Mededeling voor leveringen en diensten verstrekt door een buitenlandse btw-belastingplichtige zonder Belgisch btwidentificatienummer C. Gevolgen 12.2.5. Bij gebreke aan een factuur opstelling van een stuk 12.2.6. Bijhouden van documenten die het mogelijk maken het al dan niet overschrijden van de verwervingsdrempel te controleren 12.2.7. Bijhouden van een boekhouding waarin alle stukken voor de handelingen waarvoor zij schuldenaar zijn van de btw worden opgetekend 12.2.8. Bijzondere btw-aangifte A. Handelingen waarvoor een bijzondere btw-aangifte moet worden ingediend 1° Intracommunautaire verwervingen 2° Diensten waarvoor de ontvanger schuldenaar is van de btw 3° ABC-transacties 4° De leveringen en diensten verricht door een buitenlandse belastingplichtige die geen aansprakelijke vertegenwoordiger heeft laten erkennen, terwijl hij schuldenaar is van de btw B. Kwartaalaangifte C. Invullen van de bijzondere btw-aangifte 12.3. Buitenlandse belastingplichtigen 12.3.1. Erkenning van een aansprakelijke vertegenwoordiger A. Verplichting tot erkenning B. Ontslag van de verplichting tot erkenning C. Hoedanigheid van de aansprakelijke vertegenwoordiger D. Verplichtingen van de aansprakelijke vertegenwoordiger 1° Indeplaatsstelling 2° Facturering 12.3.2. Rechtstreekse btw-identificatie 12.4. Bijzondere regeling voor langs elektronische weg verstrekte diensten

440

441 441 441 442

442 443 443 443 443 444

444 444 444 445 445 445 446 446 447 447 448 449 449

HOOFDSTUK 13. PROCEDURE

451

13.1. Bewijsmiddelen en controlemaatregelen 13.1.1. Bewijsmiddelen 13.1.2. Controlemaatregelen

451 451 452

XXV1

Intersentia

Inhoud

A. B. C. D. E.

13.2.

13.3. 13.4.

13.5.

Bewaring boeken en stukken Voorlegging boeken en stukken Verstrekken van inlichtingen Mits machtiging Vrije toegang verlenen 1° Gebouwen 2° Vervoermiddelen F. Wettelijke vermoedens 1° Levering van goederen 2° Diensten 3° Btw-tarieven 4° Pas opgerichte gebouwen 5° Goederen in consignatie G. Aanslag van ambtswege Strafbepalingen 13.2.1. Administratieve geldboeten A. Niet-voldoening van de btw B. Onrechtmatige aftrek C. Niet uitreiken of onjuiste factuur of stuk D. Andere overtredingen E. Opgerichte gebouwen F. Verminderde boetes 13.2.2. Strafrechtelijke sancties A. Gevangenisstraffen en geldboetes B. Verbod om beroep uit te oefenen C. Strafvordering Verjaring Vervolgingen en gedingen - rechten en voorrechten van de Schatkist 13.4.1. Verzoekschriften 13.4.2. Dwangbevel 13.4.3. Tenuitvoerlegging 13.4.4. Procedure voor de rechtbank 13.4.5. Interesten 13.4.6. Provisionele storting Beroepsgeheim en aansprakelijkheid - antifraudemaatregelen wederzijdse bijstand 13.5.1. Beroepsgeheim 13.5.2. Notarissen A. Vraag naar belastingplicht B. Mededeling btw-schuld

Intersentia

452 453 455 455 456 456 456 457 457 457 457 457 458 458 459 459 459 459 459 460 460 461 461 461 461 462 462 464 464 466 468 468 468 470 470 470 471 471 471

XXV11

Inhoud

C. Notificatieverplichting voor notarissen en deurwaarders bij openbare verkopen 13.5.3. Attest 13.5.4. Maatregel tegen georganiseerd onvermogen 13.5.5. Aansprakelijkheid van bestuurders 13.5.6. Stellen van bijkomende waarborgen 13.5.7. Sluiting van de onderneming 13.5.8. Bewarend beslag 13.5.9. Verplichtingen van kredietinstellingen of -organismen 13.5.10. Wederzijdse bijstand 13.6. Aan alle belastingen gemene bepalingen 13.7. Openbaarheid van bestuur 13.8. Relatie ambtenaar - belastingplichtige 13.9. Datamining 13.10. Voorafgaande beslissing 13.11. Fiscale regularisatie 13.12. Onbeperkt uitstel 13.13. Fiscale bemiddeling

472 473 473 474 475 477 478 479 480 483 484 484 484 486 487 487 488

HOOFDSTUK 14. DE EURO

489

14.1. Aanschrijvingen m.b.t. btw en de euro 14.2. Afronding van de euro 14.3. Eurozone

489 490 490

HOOFDSTUK 15. DE BTW-AANGIFTE

491

15.1. Binnenlandse verkopen 15.2. Vrijgestelde handelingen en positieve verbeteringen 15.3. Uitgereikte creditnota's en negatieve verbeteringen 15.4. Aankopen 15.5. Algemene uitsplitsing 15.6. Ontvangen creditnota's 15.7. Gegevens betreffende sommige handelingen 15.8. Aftrekbare btw 15.9. Herzieningen 15.10. Aftrekbare btw van een andere lidstaat 15.11. Tussenberekening 15.12. Afrekening 15.13. Decembervoorschot

491 492 493 493 493 494 494 496 496 497 497 497 497

XXV111

Intersentia

Inhoud

BIBLIOGRAFIE

499

NUTTIGE WEBSITES

501

OEFENINGENREEKS

503

FORMULIERENBOEK

507

TREFWOORDENLIJST

527

Intersentia