Haalbaarheidsonderzoek naar sluiting brandweerpost Swalmen
Naar een effectieve, efficiënte en toekomstvaste repressieve brandweerzorg in de gemeente Roermond en regio
Oktober 2011 Angelino Wollersheim Hoofd Repressie brandweer Roermond
Aanleiding Uit een monitoring van de prestaties van de brandweerposten in het district Roermond blijkt dat de brandweerpost in Swalmen geen aantoonbare meerwaarde meer heeft voor de repressieve dekking van het verzorgingsgebied Swalmen. De oorzaak hiervan is gelegen in de beperkte beschikbaarheid en (mede als gevolg hiervan) relatief hoge opkomsttijden van de vrijwilligers, vooral in de dagsituatie op werkdagen. Gebleken is dat de tankautospuit van de brandweerpost in Roermond Centrum gemiddeld even snel ter plaatse kan zijn in Swalmen als de tankautospuit van de brandweerpost in Swalmen zelf. Bij een sluiting van de post Swalmen en overname van de brandweerzorg door post Roermond Centrum, kan naar verwachting nog steeds voldaan worden aan de (wettelijke) normen voor opkomsttijden. In de recent ontwikkelde regionale visie brandweerzorg 2011-2015 wordt uitgegaan een ruimere maximale opkomsttijd voor de brandweer. Deze hogere opkomsttijd sluit beter aan bij de huidige prestaties van de brandweerkorpsen in de regio en het overwegend lage risicoprofiel van de regio. Daarnaast wordt gestreefd naar een meer vraaggestuurde uitruk met kleinere brandweereenheden in aanvulling op de huidige basis tankautospuit, een herziening van de uitvoering van specialistische taken én een verschuiving naar de voorkant (meer nadruk op preventie) voor het oplossen van veiligheidsvraagstukken. In de uitwerking van deze visie brandweerzorg, heeft de post Swalmen een zeer beperkte strategische of tactische meerwaarde voor de repressieve dekking in Swalmen, Roermond en de regio. Naast een operationele is er ook een financiële aanleiding om de brandweerzorg in de gemeente Roermond te heroverwegen. Met ingang van 1 januari 2013 wordt de overeenkomst met de gemeente Leudal over de repressieve brandweerzorg beëindigd als gevolg van het in 2009 gevormde regionale brandweerdistrict Weert. Dit betekent dat de gemeente Roermond geen inkomsten meer ontvangt voor de repressieve brandweerzorg in een deel van de gemeente Leudal. Het district Weert neemt deze brandweerzorg over. Wil de gemeente Roermond deze inkomsten kunnen compenseren, dan is een ingrijpende herziening van de bestaande brandweerzorg in de gemeente Roermond noodzakelijk. Deze financiële taakstelling kan (deels) ingevuld worden door het sluiten van de kleinste brandweerpost, de post Swalmen, uiterlijk 31 december 2012. Het college van B&W heeft op 14 juni 2011 kennisgenomen van de financiële analyse over het beëindigen van het contract over de repressieve brandweerzorg per 1 januari 2013 door de gemeente Leudal. Tegen deze achtergrond heeft het college tevens besloten een haalbaarheidsonderzoek te doen naar het sluiten van de brandweerpost in Swalmen, met als doel de gemiste inkomsten uit het contract met Leudal (deels) te compenseren. Dit rapport voorziet in het haalbaarheidsonderzoek naar de post Swalmen In het kerntakenboek en de daarop gebaseerde meerjarenbegroting 2013 is een besparing door het sluiten van de brandweerpost Swalmen ook opgenomen. Op basis van dit haalbaarheidsonderzoek zal aan de Raad een voorstel ter besluitvorming worden voorgelegd waarmee invulling wordt gegeven aan de doelstellingen van het kerntakenboek. Onderzoeksvraag In dit rapport zullen de gevolgen van de sluiting van de brandweer post Swalmen voor de brandweerzorg in de gemeente Roermond en de Veiligheidsregio worden onderzocht. De toekomstige brandweerzorg voor de gemeente Roermond, het brandweerdistrict Roermond en de Veiligheidsregio dient effectief, efficiënt en toekomstvast georganiseerd te zijn. Uitgangspunten en randvoorwaarden
2
Normering opkomsttijden De effectiviteit van de brandweerzorg kan worden getoetst met behulp van zorgnormen. In dit onderzoek zijn de huidige door de veiligheidsregio gehanteerde normen voor de opkomsttijden gebruikt. Deze normen zijn gebaseerd op de leidraad repressieve brandweerzorg van BZK/NVBR (2007). De normen in de leidraad (zie bijlage 1) komen nagenoeg geheel overeen met de normen in het nieuwe Besluit Veiligheidsregio’s van 1 oktober 2010 (zie bijlage 2). Het Besluit veiligheidsregio’s staat toe dat het bestuur hogere maximale opkomsttijden vaststelt dan genoemd in het Besluit veiligheidsregio, echter met een maximum opkomsttijd van 18 minuten. De door de Veiligheidsregio ontwikkelde visie brandweerzorg Limburg-Noord gaat dan ook uit van een hogere generieke maximale norm voor de opkomsttijd gelijk aan15 minuten, uitgaande van het regionale risicoprofiel dat onderdeel uitmaakt van het door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio vastgestelde regionale beleidsplan. Definitieve regionale besluitvorming over de normering van opkomsttijden en het 1 regionale dekkingsplan heeft nog niet plaatsgevonden . Vandaar dat in deze rapportage wordt uitgegaan van de huidige (wettelijke) normen voor de repressieve brandweerzorg. Definitie opkomsttijden De definitie van de normtijden is overgenomen uit de leidraad repressieve brandweerzorg. De opkomsttijd wordt in onderstaande figuur schematisch weergegeven.
Melding
Alarmering
Uitruk
Ter plaatse
Verwerkingstijd MKB Uitruktijd Rijtijd vanaf kazerne tot object
Opkomsttijd
De verwerkingstijd van de meldkamer brandweer (MKB) is de tijd die noodzakelijk is om de melding telefonisch aan te nemen, te beoordelen wat waar aan de hand is en de vrijwilligers van een brandweerpost door een alarm te waarschuwen. De uitruktijd is de tijd die verstrijkt tussen het afgaan van de alarmontvanger (“pieper”) van de vrijwilliger (of het alarmeren van de 24-uurs kazernewacht) en het wegrijden met het brandweervoertuig uit de kazerne. De rijtijd is de tijd die de brandweer nodig heeft om zich met het voertuig vanuit de kazerne naar de plaats incident te gaan. De opkomsttijd is de totale tijd die de brandweer nodig heeft vanaf het aannemen van de melding door de MKB tot het ter plaatse komen van de brandweer bij een incident. Berekening opkomsttijden Voor het inzichtelijk maken van de opkomsttijden van de tankautospuiten van de post Swalmen en Roermond Centrum voor alle objecten in de gemeente Roermond, is gebruik gemaakt van het programma CARE. De berekeningen zijn uitgevoerd door het regiobureau brandweer. Voor de verwerkingstijd van de meldkamer brandweer is uitgegaan van het gemeten gemiddelde (0:59 minuten) over de periode 2009-2010. De uitruktijden van de post Swalmen en Roermond zijn eveneens gemeten over de periode 20092010. Hierin zijn de automatische brandmeldingen niet meegenomen vanwege de onnauwkeurigheid als gevolg van de vele ontalarmeringen bij loze meldingen. De gemiddelde gemeten uitruktijd voor de 1
Naar verwachting zal het Algemeen Bestuur hierover in haar vergadering van 18 november 2011 een besluit over nemen.
3
post Swalmen en Roermond bedraagt achtereenvolgens 6:39 en 1:33 minuten (zie bijlage 3). Het verschil in uitruktijden ontstaat doordat in post Swalmen de vrijwilligers vrij instromen na alarmering en in post Roermond de gekazerneerde kazernewacht op de kazerne direct kan uitrukken na alarm. De rijtijden vanaf de kazerne naar een object zijn berekend met behulp van het routenetwerk in het programma CARE. De opkomsttijd voor een object is de som van de meldkamertijd, uitruktijd en rijtijd. In CARE zijn vervolgens de behaalde opkomsttijden getoetst aan de normen voor deze objecten. Het resultaat is weergegeven in bijlage 4. Met behulp van het programma CARE kan voor elke vrijwilliger afzonderlijk en voor een volledig bezette tankautospuit van een post de theoretische uitruktijd worden berekend. In bijlage 5 is de uitruktijd berekend in het geval dat de vrijwilligers van de post Swalmen afzonderlijk worden gealarmeerd voor een directe uitruk vanuit de post Roermond Centrum. Hiermee wordt inzicht verkregen in hoe snel de vrijwilligers vanuit Swalmen aanwezig kunnen zijn op de post Roermond. Basis voor de berekeningen in CARE zijn de woon- en werkadressen van de vrijwilligers en hun beschikbaarheid overdag op werkdagen en in de avond/nacht en weekenden (zie bijlage 6). Kengetallen kosten bedrijfsvoering vrijwillige post De directe exploitatiekosten voor een vrijwillige brandweerpost zijn inzichtelijk gemaakt door een analyse van de directe kosten van de (met elkaar vergelijkbare) brandweerposten Swalmen, Montfort, Stevensweert, Wessem en Thorn. Deze kostenanalyse is vermeld in bijlage 7. De directe kosten voor een vrijwillige brandweerpost bedragen op jaarbasis minimaal € 235.000. Indirecte kosten (voor management en ondersteuning) en kapitaallasten voor gebouwen en terreinen, zijn niet meegenomen. Ruimtelijke ontwikkelingen In het onderzoek is uitgegaan van het huidige wegennet en bebouwing. De toekomstige introductie van éénrichtingsverkeer op de singelring en het opwaarderen en of herinrichten van de N280 en N271, hebben naar verwachting geen nadelige effecten voor de rijtijden vanuit de post Roermond Centrum naar Swalmen. Gebleken is dat de rijtijden vanuit de post Roermond naar Swalmen verbeterd zijn als gevolg van de aanleg van nieuwe wegen zoals de A73 en N280-Oost. Het onderliggende wegennet wordt hierdoor minder belast door verkeer, waardoor rijtijden nauwelijks onder druk staan. Risicoprofiel Swalmen De basis voor de inrichting van de brandweerzorg is het risicoprofiel. Het risico is het product van kans x effect. Het risico in de gemeente Roermond is een maat voor de hulpvraag. Het risicoprofiel in Swalmen wordt hoofdzakelijk bepaald door de risico-veroorzakers (risicobronnen) en risico-ontvangers (kwetsbaarheden). De onderstaande risicobronnen en kwetsbaarheden zijn in Swalmen aanwezig: • Wonen (wijken en kernen) en overige kwetsbare bestemmingen (scholen, zorgcentra, bijeenkomstgebouwen, logies, kinderdagverblijven, etc.) • Transportwegen (spoorweg Venlo-Roermond, A73, N271, Maas) en het vervoer van gevaarlijke stoffen hierover. • Bedrijven en productie, verwerking en opslag van gevaarlijke stoffen • Recreatie en natuur (campings, jachthavens, Maasplassen, natuurterreinen) • Agrarische bedrijven (stallen) In de kern Swalmen is sprake van een overwegend laag risicoprofiel wat in overeenstemming is met een landelijk gebied. In bijlage 8 is de risicokaart van de gemeente Roermond te zien. De hierop aangeven risico’s in Swalmen hebben vooral betrekking op de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen bij (agrarische) bedrijven en de aanwezigheid van kwetsbare bestemmingen zoals scholen,
4
kinderdagverblijven, zorg- en bijeenkomstgebouwen. Daarnaast is de spoorlijn Roermond-Venlo en de A73 met de Tunnel Swalmen een risicobron. Huidig brandweerzorgniveau gemeente Roermond De gemeente Roermond heeft een tweetal brandweerposten binnen haar gemeentegrenzen, de post Swalmen en de post Roermond Centrum. Deze twee posten zijn verantwoordelijk voor de repressieve brandweerzorg (hulpaanbod) in de gemeente. De repressieve basisbrandweerzorg vindt plaats door middel van de standaard tankautospuit. Op de post Swalmen is een tankautospuit gestationeerd en op de post Roermond zijn drie tankautospuiten gestationeerd. Naast de basisbrandweerzorg worden door de brandweerposten regiobreed ook specialistische brandweertaken uitgevoerd. Zo heeft de post Swalmen een taak in het beschikbaar stellen van een meetploeg en enkele plotters voor de regionale meetplanorganisatie. Op de post Roermond Centrum is het redvoertuig, hulpverleningsvoertuig, schuimblusvoertuig, waterongevallen- en gaspakkenteam, grootwatertransport en de (blus)boot gestationeerd. Bij grootschalige incidenten kan in de regio snel worden opgeschaald naar een of meer pelotons inclusief leiding en coördinatie. Een peloton bestaat uit 4 tankautospuiten. De tankautospuiten zijn afkomstig van de dichtstbijzijnde brandweerposten in de regio. Meldingen post Swalmen Het beeld van een laag risicoprofiel in Swalmen wordt bevestigd door de repressieve inzetten voor brandbestrijding en hulpverlening. In de periode 2006 - 2010 heeft de brandweerpost Swalmen jaarlijks tussen de 60 en 100 meldingen ontvangen (zie tabel 1). Jaar
Soort meldingen Automatisch Overig 2010 Niet uitgerukt 37 8 Wel uitgerukt 6 34 uitruk loos 4 1 uitruk echt 2 33 2009 Niet uitgerukt 55 9 Wel uitgerukt 7 30 uitruk loos 5 3 uitruk echt 2 27 2008 Niet uitgerukt 38 3 Wel uitgerukt 9 37 uitruk loos 8 2 uitruk echt 1 35 2007 Niet uitgerukt 19 4 Wel uitgerukt 2 32 uitruk loos 2 1 uitruk echt 0 31 2006 Niet uitgerukt 22 3 Wel uitgerukt 7 39 uitruk loos 2 1 uitruk echt 5 38 Tabel 1: meldingen post Swalmen
Totalen 45 40 5 35 64 37 8 29 41 46 10 36 23 34 3 31 25 46 3 43
85
101
87
57
71
Een groot deel van deze meldingen zijn afkomstig van automatische brandmeldinstallaties. Voor het merendeel van deze meldingen hoefde de post Swalmen niet uit te rukken vanwege een tijdige ontalarmering door de meldkamer vanwege een ‘loos’ alarm.
5
Het aantal meldingen waarbij daadwerkelijk hulp werd verleend door de post Swalmen bedraagt ongeveer 35 per jaar. Het merendeel van de hulpverleningen door de post Swalmen is klein en monodisciplinair van aard. Het betreft binnen- en buitenbranden, dienstverlening (storm en wateroverlast, assistentie ambulance, etc.) en technische hulpverlening bij (verkeers)ongevallen. Het aantal grote en multidisciplinaire inzetten in het eigen verzorgingsgebied is zeer beperkt. Bijna de helft van de alarmeringen vindt overdag plaats op maandag t/m vrijdag tussen 06:00 uur en 19:00 uur. De meetploeg en plotters van Swalmen zijn in de afgelopen jaren een beperkt aantal keren per jaar gealarmeerd. In bijlage 9 zijn de meldingen per jaar voor de post Swalmen samengevat. Effectiviteit post Swalmen Uit de door de meldkamer geregistreerde uitruktijden blijkt dat de gemiddelde uitruktijden voor de post Swalmen in 2007, 2008, 2009 en 2010 achtereenvolgens 6:06, 6:37, 7:54 en 6:39 minuten bedragen (zie bijlage 3 ). De oorzaak van de relatief hoge uitruktijd is gelegen is de beperkte beschikbaarheid van de vrijwilligers in Swalmen, vooral overdag. Uit de berekeningen met CARE is eveneens gebleken dat de vrijwilligers van de post Swalmen er overdag op werkdagen niet in slagen om een tankautospuit volledig te bezetten en uit te rukken. In de avonduren en weekeinden zou dit volgens CARE wel moeten lukken. In het verleden zijn al inspanningen gedaan en maatregelen getroffen om de lage beschikbaarheid en hoge uitruktijden te ondervangen. Het is echter niet gelukt om door gerichte wervingsactiviteiten de beschikbaarheid en opkomsttijden van vrijwilligers substantieel te verhogen. Vrijwilligers werken doorgaans niet meer in de directe nabijheid van hun woonadres. Daarnaast staat de beschikbaarheid van de vrijwilliger in zijn vrije tijd ook onder druk vanwege zorg voor het eigen gezin, sociale en andere activiteiten en toegenomen mobiliteit, waardoor de vrijwilliger vaak niet in de eigen woonplaats aanwezig is. Overdag op werkdagen tussen 06:00 en 19:00 uur wordt de beperkte beschikbaarheid van post Swalmen sinds jaren ondervangen door het gelijktijdig alarmeren van de post Roermond Centrum. De effectiviteit (kwaliteit) van de basisbrandweerzorg in de gemeente Roermond kan tot uitdrukking worden gebracht door na te gaan voor welke risico-objecten de brandweer binnen de maximale (wettelijke) opkomsttijd voor dit object ter plaatse kan zijn. Regionaal is de norm dat de brandweer voor minimaal 80% van de risico-objecten binnen de normtijd + 1 minuut ter plaatse moet zijn. Uitgaande van de wettelijke normtijden is de brandweerpost Roermond én Swalmen voor 80,6% van de risico-objecten in de gemeente Roermond binnen de normtijd en voor 86,6% binnen de normtijd + 1 minuut ter plaatse (zie bijlage 4a). Indien post Swalmen zou worden gesloten is de brandweerpost Roermond voor 80,3% van de risico-objecten in de gemeente Roermond binnen de normtijd en voor 83,7% binnen de normtijd + 1 minuut ter plaatse (zie bijlage 4b). Het kleine verschil in effectiviteit (kwaliteit) is te verklaren door de relatief hoge uitruktijd van de tankautospuit van de post Swalmen (6:39 minuut), waardoor de post Roermond voor veel objecten in Swalmen een min of meer gelijke opkomsttijd kan behalen. De post Roermond heeft een 24-uurs kazernewacht waardoor de uitruktijd 1:31 minuut bedraagt. Het bovenstaande beeld wordt bevestigd door de berekende opkomsttijden voor de tankautospuit die gerealiseerd kan worden vanuit de kazernes Swalmen en Roermond. Uit deze opkomsttijden (grafisch weergegeven in bijlage 10) blijkt dat de post Roermond voor een groot deel van de gemeente Roermond sneller ter plaatse kan zijn en voor een klein deel (kern Swalmen) gelijktijdig of iets later ter plaatse kan zijn dan de post Swalmen. Efficiëntie post Swalmen Momenteel wordt op werkdagen van 06:00 tot 19:00 uur ook de post Roermond gelijktijdig met de post Swalmen gealarmeerd voor een melding in Swalmen. Deze dubbele alarmering is geïntroduceerd
6
omdat er overdag frequent onvoldoende vrijwilligers van de post Swalmen opkomen naar de kazerne om met een volledig bezette tankautospuit uit te kunnen rukken. De uitruk van de tankautospuit van Roermond is wel gegarandeerd vanwege de permanent aanwezige kazernewacht. Het dubbel alarmeren van posten, in dit geval de post Swalmen en Roermond, is niet efficiënt vanwege een grotere inzet van middelen voor een melding dat afgehandeld kan worden door slechts één tankautospuit. Dit is kostenverhogend en extra belastend voor personeel omdat een grotere groep vrijwilligers (en beroeps) wordt gealarmeerd. Door het sluiten van de post Swalmen kan een forse besparing worden gerealiseerd. De effectiviteit van de repressieve brandweerzorg neemt door de sluiting van post Swalmen niet af. Toekomstvastheid post Swalmen De post Swalmen heeft momenteel 20 vrijwilligers, waarvan er drie recent zijn gestart met hun basisopleiding. Een aantal vrijwilligers zal vanwege de leeftijd binnenkort het korps verlaten (zie bijlage 13). Het wervingsgebied van vrijwilligers is beperkt, waardoor het moeilijk is om voldoende vrijwilligers te werven die vooral overdag beschikbaar kunnen zijn. Dit wordt versterkt door demografische ontwikkelingen zoals vergrijzing en mogelijke toekomstige krimp. De huidige problematiek van hoge uitruktijden en een niet gegarandeerde uitruk blijft hierdoor bestaan. De toekomstvastheid van de post Swalmen staat hierdoor blijvend onder druk. In de door de Veiligheidsregio ontwikkelde visie brandweerzorg Limburg-Noord wordt uitgegaan van hogere maximale opkomsttijden dan genoemd in het besluit veiligheidsregio’s. Het bestuur van de veiligheidsregio mag hiervan gemotiveerd afwijken maar opkomsttijden mogen nooit hoger dan 18 minuten zijn. De nog door het bestuur van de veiligheidsregio vast te stellen opkomsttijden in de veiligheidsregio (dekkingsplan) zijn naar verwachting in lijn met de regionale visie brandweerzorg. Deze gaat uit van een maximale opkomsttijd van 15 minuten voor de tankautospuit. Deze hogere maximale opkomsttijd past bij het overwegend landelijke risicoprofiel van de Veiligheidsregio LimburgNoord) en is tevens ook een realistische weergave van de huidige prestaties van de brandweer. Indien de maximale opkomsttijd op 15 minuten wordt gesteld in plaats bijvoorbeeld de huidige 8 minuten norm voor woningen, is er helemaal geen sprake meer van een overschrijding van de opkomsttijd in de gemeente Roermond, ook indien post Swalmen is gesloten. Dit laat onverlet dat de brandweerzorg zodanig moet worden ingericht dat de burgers een zo snel mogelijke hulp kunnen ontvangen tegen aanvaardbare kosten. Bij de uitwerking van de regionale visie brandweerzorg Limburg-Noord heeft de post Swalmen geen strategische en tactische meerwaarde voor de basisbrandweerzorg, grootschalig optreden en specialistische taken. In bijlage 10 en 11 zijn voor de basis tankautospuit en de geplande snel inzetbare (interventie)voertuigen aangegeven wat de opkomsttijden zullen zijn in de regio Roermond. Uit deze grafische weergaven blijkt dat tankautospuiten en toekomstig in te zetten snel inzetbare (interventie)voertuigen een maximale opkomsttijd kennen van 15 minuten in de gehele regio. Overwegingen sluiting post Swalmen Effectiviteit Uit het onderzoek naar het kunnen voldoen aan de opkomsttijden, is gebleken dat een sluiting van de post Swalmen nauwelijks leidt tot hogere opkomsttijden van de brandweer in Swalmen en dat nog steeds voldaan kan worden aan de kwaliteitsnorm (>80% van objecten binnen norm opkomsttijd) voor de opkomsttijden in de gemeente Roermond. Het sluiten van de post Swalmen heeft ook geen gevolgen voor de brandweerzorg in de omliggende gemeenten Roerdalen, Maasgouw, Echt-Susteren en Beesel. Voor de eerste drie gemeenten is de
7
brandweerzorg vanuit de kazerne Roermond Centrum maatgevend. Voor de brandweerzorg in Beesel is de kazerne in Reuver maatgevend. Het sluiten van de post Swalmen heeft geen gevolgen voor het grootschalige optreden van de brandweer in de veiligheidsregio. Een eerste peloton van 4 tankautospuiten kan binnen 30 minuten bij incidenten in de gemeente Roermond en Regio ter plaatse zijn. De tankautospuiten kunnen afkomstig zijn van naburige posten zoals Roermond, Montfort, Reuver, Echt en Heythuysen, etc. Hiermee wordt voldaan aan de kwaliteitseisen van het Besluit Veiligheidsregio’s. In het kader van de visie brandweerzorg Limburg-Noord vindt momenteel een heroverweging plaats van het benodigde aantal meetploegen en hun standplaats. Op de post Swalmen zijn een aantal medewerkers opgeleid voor de taak van meetploeg of plotter voor de regionale meetplanorganisatie. In de afgelopen jaren is gebleken dat de post Swalmen incidenteel is gealarmeerd voor deze taak. De specialistische WVD taak van de post Swalmen kan door een andere brandweerpost in de regio worden overgenomen. Gesteld kan worden dat de basisbrandweerzorg effectief kan worden ingericht vanuit de kazerne Roermond Centrum. Op deze kazerne zijn momenteel drie tankautospuiten gestationeerd voor taken in het kader van de basisbrandweerzorg. Efficiëntie Het gelijktijdig alarmeren van de post Roermond Centrum overdag op werkdagen met de post Swalmen voor meldingen in Swalmen, is inefficiënt vanwege de grotere inzet van middelen en hogere belasting voor de repressieve organisatie. Het sluiten van de post Swalmen leidt tot een efficiëntere brandweerzorg zonder dat ingeboet wordt op effectiviteit (kwaliteit). De initiële besparing die gerealiseerd kan worden is afhankelijk van het aantal vrijwilligers van de post Swalmen dat in dienst blijft en zich aansluit bij de vrijwilligersgroep van de post Roermond Centrum. Ervan uitgaande dat de vrijwilligers van de post Swalmen hun werkzaamheden voortzetten op de brandweerkazerne in Roermond Centrum, kan een initiële besparing van € 200.000 worden gerealiseerd op de exploitatiekosten. Toekomstvastheid De bezetting van de post Swalmen staat onder druk. Van de huidige vrijwilligers zal ongeveer 25% de brandweer binnen nu en 5 jaar verlaten vanwege de leeftijd. De beschikbaarheid overdag op werkdagen is momenteel een groot knelpunt. In de avonden en weekenden is de beschikbaarheid wel voldoende, echter zijn de uitruktijden relatief hoog. Vanwege het relatief kleine wervingsgebied en de eerder genoemde maatschappelijke ontwikkelingen, zal het veel tijd en middelen vergen om de beschikbaarheid van vrijwilligers voor de post Swalmen in de toekomst beter te borgen. Er kunnen gelet op de gedane inspanningen in het verleden vraagtekens gezet worden bij de realiteit van deze opgave. De sluiting van post Swalmen is in lijn met de uitwerking van de regionale visie brandweerzorg. In deze regionale visie wordt al rekening gehouden met de sluiting van de post Swalmen. Vrijwilligers post Swalmen naar brandweerpost Roermond Centrum De gemeente Roermond heeft in de voorbije jaren fors geïnvesteerd in het bekwaam worden en blijven van de vrijwilligers van de brandweer Swalmen. Uitgangspunt is om dit potentieel (menselijk kapitaal) zoveel mogelijk te behouden voor de gemeente Roermond. De vrijwilligers van de post Swalmen worden daarom allemaal in de gelegenheid gesteld om hun werkzaamheden voort te zetten op de brandweerkazerne Roermond Centrum. Als onderdeel van de vrijwilligersgroepen van de post Roermond Centrum nemen zij deel aan opleiding en oefening, de uitruk en de 24-uurs kazernewacht.
8
De langere opkomsttijden van de vrijwilligers uit Swalmen naar de kazerne Roermond vanaf hun woon- of werkadres is geen onoverkomelijk bezwaar omdat de eerste voertuigen van de kazerne Roermond bezet worden door de al aanwezige (gekazerneerde) 24-uurs kazernewacht. Deze kazernewacht bestaat uit 8 brandweerlieden. Beroeps en vrijwilligers worden gezamenlijk ingeroosterd voor de 24-uurs kazernewacht. Tijdens de kazernewacht zijn beroeps en vrijwilligers direct beschikbaar op de kazerne voor een uitruk, waardoor een zeer snelle uitruktijd mogelijk is. De vrijwilligers uit Swalmen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan deze kazernewacht. Daarnaast worden de vrijwilligers uit Swalmen ook ingezet voor het herbezetten van de kazerne indien de kazernewacht langdurig is ingezet bij calamiteiten én bij grootschalige inzetten waarbij meerdere voertuigen van de post Roermond Centrum moeten uitrukken. Er zal nadrukkelijk geïnvesteerd worden in het versterken van de relatie en binding van de vrijwilligers van de post Swalmen en de post Roermond, waardoor de integratie wordt bevorderd. Verwacht tijdspad sluiting post Swalmen De sluiting van de post Swalmen zal uiterlijk plaatsvinden op 31 december 2012. Op deze wijze kan de post Swalmen buiten de begroting van het geregionaliseerde brandweerdistrict worden gehouden. Regionalisering van het brandweerdistrict Roermond is naar verwachting op 1 januari 2013 een feit. Besluitvorming door de Raad van de gemeente Roermond zal dan uiterlijk voorjaar 2012 moeten plaatsvinden. Advies: Geadviseerd wordt om de post Swalmen te sluiten. Sluiting leidt zowel nu als ook in de toekomst tot een gelijk effectieve brandweerzorg in de gemeente Roermond en de regio. De basisbrandweerzorg, het grootschalig optreden en de uitvoering van specialistische taken (o.a. de huidige WVD taak van de post Swalmen) kunnen toekomstvast worden geborgd door de brandweerpost Roermond Centrum en de overige brandweerposten in de regio. Met de sluiting van de post Swalmen en het overhevelen van het vrjwillig personeel naar de post Roermond Centrum, kan een structurele besparing worden behaald in de exploitatie van € 200.000. Op termijn kan de besparing oplopen tot € 235.000 door natuurlijk uitstroom verloop van overtallig vrijwillig personeel bij de post Roermond. Naast dit financiële voordeel in de exploitatie, kunnen eenmalig inkomsten worden gegenereerd door verkoop van de brandweerkazerne, materieel en inventaris. Daartegenover staan mogelijke incidentele frictiekosten. Het is uitdrukkelijk de bedoeling om de vrijwilligers van de post Swalmen blijvend te binden aan de gemeente Roermond door ze onderdeel te laten uitmaken van de vrijwilligersploegen van de post Roermond Centrum. De vrijwilligers in Swalmen hebben hierdoor na sluiting van hun post een blijvend perspectief op de continuering van hun brandweeractiviteiten. Tevens kan maximaal gebruik worden gemaakt van aanwezig deskundig brandweerpersoneel.
9
Bijlage 1: Normering opkomsttijden volgens bijlage 4 van de leidraad repressieve brandweerzorg (BZK, 2007), zoals gebruikt in CARE.
Bijlage 2: Normering opkomsttijden volgens Besluit Veiligheidsregio’s
§ 2. Opkomsttijden Artikel 3.2.1 1. Het bestuur van de veiligheidsregio hanteert bij het vaststellen van de opkomsttijden van een basisbrandweereenheid de volgende tijdnormen: a. vijf minuten bij gebouwen met een winkelfunctie met een gesloten constructie, gebouwen met een woonfunctie boven een gebouw met een winkelfunctie of gebouwen met een celfunctie; b. zes minuten bij portiekwoningen, portiekflats of gebouwen met een woonfunctie voor verminderd zelfredzamen; c. acht minuten bij gebouwen met een andere woonfunctie dan bedoeld onder a en b, of met een winkelfunctie, gezondheidszorgfunctie, onderwijsfunctie of logiesfunctie, en d. tien minuten bij gebouwen met een kantoorfunctie, industriefunctie, sportfunctie, bijeenkomstfunctie of een overige gebruiksfunctie. 2. Indien het bestuur van de veiligheidsregio voor bepaalde locaties opkomsttijden vaststelt die afwijken van de tijdnormen, motiveert het de keuze van de locatie en de mate van de afwijking. 3. Het bestuur van de veiligheidsregio stelt geen opkomsttijd vast die hoger is dan achttien minuten. Artikel 3.2.2 Het bestuur van de veiligheidsregio stelt vast voor welke objecten de inzet van een ondersteuningseenheid voor redden en blussen op hoogte altijd noodzakelijk is. Het bestuur stelt bij deze objecten voor de ondersteuningseenheden dezelfde opkomsttijden vast als voor de basisbrandweereenheden. Artikel 3.2.3 Het bestuur van de veiligheidsregio draagt zorg voor een sluitende registratie van de gerealiseerde opkomsttijden.
Bijlage 3: Gemeten opkomsttijden posten (bron GMS)
Bijlage 4: Gerealiseerde opkomsttijden brandweer voor objecten in de gemeente Roermond. Indien de opkomsttijd voor een object binnen de norm is, dan kan dit op het plaatje worden aangeduid met een groene stip. Dit is niet gebeurt omdat de groene stippen de overige rode en gele stippen verdringen, waardoor deze niet meer zichtbaar zijn. Een gele stip betekend dat de norm voor de opkomsttijd voor dit object wordt overschreden met maximaal 1 minuut. Een rode stip betekend dat de norm voor de opkomsttijd voor dit object wordt overschreden met meer dan 1 minuut.
Bijlage 4a: Realisatie opkomsttijden brandweer voor objecten in de gemeente Roermond vanuit de posten Roermond en Swalmen. Berekend op 31-08-2011
Bijlage 4b: Realisatie opkomsttijden brandweer voor objecten in de gemeente Roermond vanuit de brandweerpost Roermond. De post Swalmen is gesloten. Berekend op 31-08-2011
Bijlage 5 Berekening uitruktijd vrijwilligers ploeg Swalmen vanuit post Roermond (post Swalmen is gesloten). N.B. De namen en adressen van de vrijwilligers zijn anoniem gemaakt.
a) Dagsituatie werkdagen Uitruktijd = rijtijd naar kazerne + 1 minuut omkleedtijd Naam Vrijwilliger 1 Vrijwilliger 2 Vrijwilliger 3 Vrijwilliger 4 Vrijwilliger 5 Vrijwilliger 6 Vrijwilliger 7 Vrijwilliger 8 Vrijwilliger 9 Vrijwilliger 10 Vrijwilliger 11 Vrijwilliger 12
Post Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen
Uitrukadres Werk Werk Werk Werk Werk Werk Woon Werk Woon Werk Werk Woon
Beschikbaarheid % 80 80 80 50 80 80 50 80 40 40 80 40
Uitruktijd 13:23 13:23 02:59 01:12 02:59 01:12 08:41 04:58 07:59 02:59 01:12 08:43
Een volledig bezette tankautospuit van de post Roermond kan theoretisch na 13:23 minuten uitrukken wanneer enkel de vrijwilligers afkomstig van (de te sluiten) post Swalmen worden gealarmeerd. De tankautospuit wordt bezet door een bevelvoerder, een chauffeur en vier manschappen.
b) Avond, nacht en weekend Uitruktijd = rijtijd naar kazerne + 1 minuut omkleedtijd Naam Vrijwilliger 1 Vrijwilliger 2 Vrijwilliger 3 Vrijwilliger 4 Vrijwilliger 5 Vrijwilliger 6 Vrijwilliger 7 Vrijwilliger 8 Vrijwilliger 9 Vrijwilliger 10 Vrijwilliger 11 Vrijwilliger 12 Vrijwilliger 13 Vrijwilliger 14 Vrijwilliger 15 Vrijwilliger 16 Vrijwilliger 17
Post Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen
Uitrukadres Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon Woon
Beschikbaarheid % 80 80 80 80 80 80 80 80 80 50 80 80 80 80 40 80 40
Uitruktijd 08:19 08:52 09:04 07:01 09:06 09:11 08:14 07:40 06:41 08:41 08:33 07:59 08:18 08:13 08:09 07:51 08:43
Een volledig bezette tankautospuit van de post Roermond kan theoretisch na 08:19 minuten uitrukken wanneer enkel de vrijwilligers afkomstig van (de te sluiten) post Swalmen worden gealarmeerd. De tankautospuit wordt bezet door een bevelvoerder, een chauffeur en vier manschappen.
Bijlage 6: Medewerkersprofielen: beschikbaarheid vrijwilligers op woon- en werkadres. (zoals ingevoerd in CARE) N.B. De namen en adressen van de vrijwilligers zijn anoniem gemaakt.
Bijlage 7: Analyse directe (exploitatie)kosten vrijwillige brandweerposten (Swalmen, Stevensweert, Montfort, Wessem en Thorn) op basis van begroting 2010. kapitaallasten vrijwillige brandweerpost (op basis vervangingswaarde 1-1-2010) totaal tankautospuit redgereedschap ademluchttoestellen mobiele dataterminal overige bepakking manschappenwagen helmen handschoenen laarzen uitrukkleding
65.000 10.000 34.000 100.000
per post 315.000 18.000 20.000 15.000 25.000 23.000 6.500 1.000 3.400 10.000
afschr. 12 6 5 5 12 8 5 2 5 5
1e jr. laatste jr. 38.850 27.300 3.720 3.120 4.800 4.160 3.600 3.120 3.083 2.167 3.795 2.990 1.560 1.352 540 520 816 707 2.400 2.080
gem. jaarl. 33.075 3.420 4.480 3.360 2.625 3.393 1.456 530 762 2.240 55.340
Gemiddelde exploitatiekosten voor een vrijwillige brandweerpost (o.b.v. begroting 2010) schoonmaakkosten 4.000 onderhoudsvoorziening gebouw 7.000 bindingsactiviteiten 2.000 keuringskosten personeel 3.000 verzekeringen personeel 3.500 verzekeringen materieel 4.000 verzekeringen opstal en inventaris 1.000 dienstkleding 8.000 brandweeropleidingen 22.000 oefenen 8.000 onderhoud en keuring materieel 10.000 brandstoffen 5.000 energie gas 3.000 energie elektra 500 water 500 telefonie / dataverkeer 1.000 automatisering 3.000 interieur / verbruiksartikelen 5.000 representatie 3.000 93.500 Vergoedingen vrijwilligers brandweerpost (o.b.v. begroting 2010) Montfort Stevensweert Swalmen Wessem Thorn Som vergoedingen posten Gemid. vergoedingen per post
Gemiddelde directe kosten vrijwillige brandweerpost
90.000 89.000 81.000 100.000 63.000 423.000 84.600 84.600
233.440
Bijlage 8: Risicokaart gemeente Roermond Bron : www.risicokaart.nl
Bijlage 9: Meldingen post Swalmen periode 2006 t/m 2010
Bijlage 10a: Opkomsttijden “spider” tankautospuit vanuit post Roermond. 2011-08-31
Bijlage 10b: Opkomsttijden “spider” tankautospuit vanuit post Swalmen, 2011-08-31
Bijlage 11: Opkomsttijden “spiders” snel inzetbaar (interventie)voertuig (SIV) vanuit post Echt, Heythuysen, Roermond en Venlo, 2011-08-
Bijlage 12: Leeftijdsverdeling N.B. De namen van de vrijwilligers zijn anoniem gemaakt.
Post Swalmen Naam Vrijwilliger 1 Vrijwilliger 2 Vrijwilliger 3 Vrijwilliger 4 Vrijwilliger 5 Vrijwilliger 6 Vrijwilliger 7 Vrijwilliger 8 Vrijwilliger 9 Vrijwilliger 10 Vrijwilliger 11 Vrijwilliger 12 Vrijwilliger 13 Vrijwilliger 14 Vrijwilliger 15 Vrijwilliger 16 Vrijwilliger 17 Vrijwilliger 18 Vrijwilliger 19 Vrijwilliger 20
Geboortedatum Leeftijd op 1-10-2011 11-1-1962 49 50 17-1-1961 12-1-1954 57 47 25-11-1963 25-5-1976 35 17-6-1969 42 3-5-1959 52 26-7-1950 61 30-3-1970 41 37 6-3-1974 5-2-1979 32 8-11-1974 36 23-6-1962 49 52 22-9-1959 7-2-1957 54 3-7-1964 47 1-5-1969 42 3-8-1992 19 31-7-1971 40 33 14-8-1978
Leeftijdsverdeling medewerkers post Swalmen: vanaf 55 jaar: 2 medewerkers vanaf 50 tot 55 jaar: 4 medewerkers vanaf 45 tot 50 jaar: 4 medewerkers vanaf 40 tot 45 jaar: 3 medewerkers vanaf 35 tot 40 jaar: 4 medewerkers vanaf 30 tot 35 jaar: 2 medewerkers vanaf 25 tot 30 jaar: vanaf 20 tot 25 jaar: vanaf 15 tot 20 jaar: 1 medewerker
