H a v e r l e i j v e r t e lt. . .
Vorstelijk wonen in ‘s-Hertogenbosch
W
at ooit begon als een uniek nieuwbouwproject is ondertussen uitgegroeid tot een verhaal. Een verhaal van kastelen, een vestingstadje en mensen.Temidden van overweldigende natuur. Bewoners die spreken over individueel genieten. Kastelen die hun plek veroveren. De natuur die zijn loop vindt. Dit boekje vertelt u de korte geschiedenis van Haverleij in feiten, cijfers, b ewonersactiviteiten en -meningen.
2|3
inhoudsopgave
FLORA & FAUNA van haverleij
f oto ’ s va n h av e r l e i j
f i e t s e n d o o r h av e r l e i j
K Hetverhaaloverdegevarieerdeflora&fauna die te vinden is in Haverleij.
Sara Keijzer is afgestudeerd aan de kunstacademiemeteenfotoserievanHaverleij. Bekijk hier haar verhaal.
EenfietsroutedoorHaverleij.Ontdekzelfhet verhaal van Haverleij per fiets.
4
8
12
v l a g g e n va n h av e r l e i j
bewonerswedstrijd
s tat i s t i e k e n va n h av e r l e i j
Bewoners uit verschillende kastelen van Haverleijvertellenhunverhaaloverwonenin Haverleij.
Eenoverzichtvaninzendingenvanbewoners uit Haverleij. Middels een foto, gedicht en tekening vertellen zij hun verhaal.
Eenstatistischoverzichtoverwieerwonen in Haverleij.
16
18
22
Co lo f o n Meerinformatie?VoormeerinformatieoverhetprojectHaverleijkuntudespecialeenuitgebreideinternetsitevanHaverleijbezoeken:www.haverleij.nl. Of neem contact op met Haverleij B.V. postbus 186, 5201 AD ’s-Hertogenbosch. Tel.: 073 - 52 101 89. DenamenachterHaverleij:HaverleijB.V.iseensamenwerkingsverbandvandegemeente’s-Hertogenbosch,BouwfondsMABOntwikkelingenHeijmansVastgoed. Deze brochure is gemaakt in opdracht van Haverleij B.V. Concept en realisatie: Van Zandbeek communicatie & creatie. ’s-Hertogenbosch, 2007. Aan deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.
f lo r a e n fau n a va n h av e r l e i j
H
averleij was voorheen een intensief gebruikt landbouwgebied. Het was het domein van weidevogels, ganzen en zwanen. Zij zijn de verliezers. Dagvlinders, libellen, sprinkhanen, amfibieën en vogels van struweel en ruigten zijn de grote winnaars. Zij hebben geprofiteerd van de nieuwe situatie.
De strijd om H blauwe reiger en eenden nabij kasteel wuyvenhaerd
het icarusblauwtje
Margrietjes in de omgeving van kasteel oeverhuyze de gewone pad
de middelste theunisbloem
grasklokjes nabij Oeverhuyze
4|5 Haverleijkentopditmoment minimaal: * 150 soorten planten * 50 soorten broedvogels * 12 soorten vlinders * 6 soorten sprinkhanen * 5 soorten zoogdieren (exclusief vleermuizen) * 4 soorten amfibieën * 17 soorten libellen
Haverleij incarnaatklaver nabij uyze. kasteel velderwoude en lelienh ooi het rood van de bloem kleurt m bij het kasteel
het bruin zandoogje op knoopkruid
De Kneu
De blauwborst
Haverleij zorgt voor biodiversiteit De vroege glazenmaker het oranje zandoogje
Wereldwijd gaat het aantal soorten planten en dieren schrikbarend achteruit. Om dit een halt toe te roepen heeft de gemeente ’s-Hertogenbosch in 2007 de Intentieverklaring Countdown 2010 ondertekend. Haverleij draagt bij aan het behoud en herstel van deze zogenaamde biodiversiteit.
6|7
De vuurlibel
De grote groene sabelsprinkhaan
De echte koekoeksb loem
Planten en dieren koloniseren Haverleij vooral vanuit de natuurgebieden in de directe omgeving zoals de Maasuiterwaarden en Engelermeer. In enkele jaren tijd hebben zich er vele soorten gevestigd, waaronder al enkele zeer bijzondere. Haverleij kenmerkt zich door een afwisseling van jong bos, struiken, ondiepe plassen, kale zandige plekken en een ruige en bloemrijke vegetatie. Planten en dieren komen en gaan. Haverleij bevindt zich in een pionier stadium. Dat betekent dat soorten die er nu zijn over enkele jaren weer verdwenen kunnen zijn. Andere soorten zullen het gebied pas in een veel later stadium geschikt vinden; pas als het verder is ontwikkeld en de bomen en struiken zijn gegroeid. Velen staan aan de rand van Haverleij te trappelen om het gebied te koloniseren. Reden genoeg om de ontwikkeling te blijven volgen!
Rob Brinkhof Beleidsmedewerker natuur en landschap Gemeente ’s-Hertogenbosch
torenvalk veelvuldig bezoeker
F oto ’s va n h av e r l e i j Sara Keijzer over Haverleij Afgelopen jaar ben ik afgestudeerd aan de kunstacademie in Utrecht, richting fotografie. Mijn afstudeerproject was Haverleij. Toen ik voor de eerste keer in Haverleij was, had ik het gevoel een andere wereld binnen te zijn gestapt. Zoiets had ik nog nooit gezien! Ik wist dat Haverleij een perfect afstudeer project zou zijn voor mij; ik hield me al langer bezig met nieuwbouwwijken en Haverleij is natuurlijk één van de uniekste in Nederland. Ik heb Haverleij gefotografeerd als een soort decor, omdat het voor mij iets onwerkelijks uitstraalde. De vraag die ik bij de kijker wilde oproepen is; is dit echt? Daarbij probeerde ik niet te oordelen, maar meer te registreren. Ik heb bijvoorbeeld niets in scène gezet. Het ‘decorachtige’ dat ik zag in Haver leij zal in de loop der jaren wel gaan verdwijnen, net als met andere nieuwbouwwijken. Als bomen volgroeien en het ‘nieuwe’ is eraf dan krijgt een wijk meteen een hele andere uitstraling. Ik weet zeker dat ik nog eens terugga met mijn camera, zodat ik nog meer kan laten zien van deze bijzondere wijk!
Sara Keijzer
8|9
10 | 11
K
f i e ts e n d o o r h av e r l e i j
I
n Haverleij is heel wat te zien en te beleven. Daarom is er speciaal een fietsroute samengesteld, waarbij alle verhalen die Haverleij met zich meebrengt aan bod komen. De fietsroute biedt de mogelijkheid de omringende dorpen Engelen en Bokhoven aan te doen. Eindpunt van de fietsroute is Burggolf Haverleij waar een heerlijk restaurant en terras met prachtig uitzicht aanwezig is.
ontdek
Haverleij
per fiets
Let op dat u de route perfietsvolgtoverdeerkende fietspaden of wegen
fieztiesr ple
2 Haverleij. Dit kasteel is 7. Hennenweide dijk, als in Start vroegertijdenhetMaas1. Uwstartpuntisdeparkeer ontworpendoordeBelgische wateroverdeBokhovens plaatstegenoverHolterarchitect Jo Crépain. overlaatstroomdezorgde vestewaarueventueeluw 4. Ubevindtzichopkasteel deze dijk ervoor dat autokuntachterlatenals Daliënwaerd.Gerealiseerd het rond Engelen, het u uw fiets op de fietsenin2006enontworpendoor zogenaamdeeilandvan dragerhebtmeegenomen. achitect Demblin. Engelen, droog bleef. 2. Het eerste kasteel 4 8. Hier kunt u kiezen, waar u langskomt is linksafeenuitstapjenaar Holterveste.Ditkasteelis Bokhoven,rechtsafverder ontworpendoordeberoemde in Haverleij. Amerikaanse architect 9. Als u Bokhoven inrijdt Michael Graves. Het is volgtudeoudeMaasdijk. gerealiseerd in 2006. 10. Rechts ziet u het de restantenvanhetkasteel 5. Rechts voor u ziet het van Engelen. Dit is in Engelermeer, aan deze 3 particulier bezit. kant een natuurgebied, aan de andere kant actiever recreatie. 5 3. U bent aangekomen bij 6. Ubevindtzichopkasteel Wuyvenhaerd, zoals de kasteel Velderwoude. naam al zegt, omgeven Dit is één van de eerste door wuivend riet. opgeleverdekastelenvan
11
11. Linkszietuhetparochiekerkje van Bokhoven. 12. Opditmomentstroomthet kanaalHenriettewaardin de Maas. 13. DitiskasteelLeliënhuyze, ontworpendooréénvande supervisorenvanHaverleij, architectSjoerdSoeters. 14. Het Slot Haverleij, loop even het bruggetje over en ervaar hoe natuur en woningen tegen elkaar aanbotsen. 15. Hierkuntuevenuitrusten opeenbankjeophetautovrije plein van het Slot waar de school staat. Aanderandvanhetplein
12 | 13 23. Ubentgearriveerdbijhet 19. U bevindt zich bij clubhuis van Burggolf het voormalig raadhuis 22 Haverleij. Hier bevindt van Engelen. zich het informatie 20. In deze zone liggen centrum van Haverleij. 12 bouwkavels die door 15 Ook kunt u hier op het Haverleij B.V. worden 22. Hier gaat u een stukje terras genieten van het verkocht. terugoverhetfietspaden mooieuitzichtonderhet U fietst op een prachtig danlinksafnaarhetclubgenot van een hapje en padtussendebebouwing huis van de golfclub. een drankje. van Engelen en de golfbaan. 16. Sluis Engelen, hier begintdevaarroutenaar 21. Dit is kasteel Zwaenenstede. Ontworpen door Maastricht, de Dieze 23 de Italiaanse architect richting’s-Hertogenbosch Natalini. en van daar uit de Zuid Willemsvaart. 21 17. U kunt alweer kiezen, Engelenbekijkenofroute Haverleij vervolgen. 18. Dit is het hervormde kerkje van Engelen. ziet u stenen paaltjes. Dit zijn Haverleijtjes, speciaal voor Haverleij ontworpen.
EINDE
18
Degeschiedenisvan... bokhoven Bokhoven is een pittoresk dorpje van Uitarcheologischonderzoekisgebleken dat er al in de IJzertijd bewoning was op de plaats van het 7straten,zo’n300inwonersenbestaatsinds1150(vermoedelijk) en 1307 (zeker). Sinds 1948 is er elektriciteit, sinds 1979 huidige Engelen. gas.HetligtaandeMaasbij‘s-Hertogenbosch,tussenEngelen Een chronologisch overzicht van deze bijzondere plaats: enHeusdenVesting.Hetheeftéénkerk,ééncaféenéénzuivel1147-EerstevermeldingparochievanEngelen.Engelenhoorde winkel. tijdensdelatereMiddeleeuwenmeestalbijhetGraafschap IndelatemiddeleeuwenwasBokhoveneenzelfstandigmini Holland. 1805-KomthetbijhetBataafs-Brabant,eenonderdeelvan staatje. Na 1648 een katholieke enclave, omgeven door deBataafseRepubliek,in1806wordthetdoorNapoleonbij protestantedorpen.Bokhovenhadindeloopdertijdeneigen hetFranseKeizerrijkgevoegd,alsdeelvanhetdepartement munten,eeneigenwapen,eeneigenambtsketen,belasting, eenhaveneneeneigenrechtbank:hetDinghhuis,datophet Bouches du Rhin. In1818komthetbijdevastleggingvandenieuweprovincie- Driekoningenplein5tezienis.HetkasteelvanBokhoven,dat grenzeninhetVerenigdKoninkrijkderNederlandenbijdepro- rond1375gebouwdwas,werddoordeFransenverwoestin vincieNoord-Brabant.Deinwonerswarentoeninmeerderheid 1672.Restenvandekasteelmuurzijntegenoverdeuitgangvan de kerk te zien. katholiek en spraken een Brabants dialect. In1922werddegemeentesamengevoegdmetBokhoven. In1971wordtdegemeente Engelengeannexeerddoorde DekerkvanBokhovenheeftinternationalefaamdoorhetmarme renpraalgrafvoordegraafengravinvanBokhoven:Engelbert gemeente ‘s-Hertogenbosch. vanImmerseelenHelenadeMontmorency.Debefaamdebarokke DegemeentezietEngelenalseenstadsdeel,datverdeeldisin beeldhouwerArtusQuellinusvervaardigdedezein1650,en zeswijken.TennoordenvanEngelenbevindtzichdekastelen- daarnahetPaleisopdeDam.Hetpraalgrafstaatlinksvanhet altaar in de nis. buurt H averleij. engelen
bokhoven
Op de dijk langs de Maa kunt u ook mooi fiets Met schapen, koeien en ruisende rietveld
9 11 10
Bokhoven
8
Leesoverdegeschiedenis vanBokhovenopdevorige pagina
12
de Maas
oeverhuyze heesterburgh
13 beeckendael
leliënhuyze
Start
1
velderwoude
7
3
h o lt e r v
2
Fietsroute Alternatieve fietsroute 0
1 km
wuyvenhaerd
d a l i ë n wa e r d
6
4 21
Rietvelden Engelermeer Hier kunt u even uitrusten
5
Weg naar ‘s-Hertogen
14 | 15
as, sen. n den
fieztiesr ple
Golfbaan
Overdewandelpaden kuntugewoondeholes meelopen
14
16 15
In het centrum van Engelen vindtudiverseterrassenomalle vermoeidheidwegtedrinken
SLOT HAVERLEIJ
17
veste
Leesoverdegeschiedenis van Engelen op de vorige pagina
c lu bh u i s
23
engelen
zwaenenstede
18
22
r nbosch
19
20
V l ag g e n va n h av e r l e i j
D
riebewonersuitverschillendekastelenvertellenhunverhaaloverwonen in Haverleij. Ze geven antwoord op de vraag of wonen in een kasteel ook eenspeciaalkasteelgevoeloproept.Daarbijpresenterendebewonerseenvlag die speciaal voor hun kasteel ontworpen is.
Daphne de Lange, bewoonster Slot Haverleij
“Je hoort een beetje bij “je hoort een beetje bij elkaar”
elkaar”
DaphnedeLangeisvoorzittervandebewonersverenigingvan SlotHaverleij.Debewonersverenigingzorgtvoorbindingtussen debewonersdoorverschillendeactiviteitenteorganiseren.
tijdjewonen,realiserenweonsdatditgewooneenbuurtis. Nouja,‘gewoon’.Weleenheelbijzondere.Wezijnertrotsopdat we hier wonen.”
Wat is wonen in Slot Haverleij Daphne:”Wijwonendichtbijdenatuur,maarookdichtbijde andere bewoners.
Vlag en wijn Bijeenkasteelhoorteenvlag.Daarwarendebewonersvan SlotHaverleijhetalsnelovereens.“Wehebbeneenwedstrijd uitgezetvoorhetontwerpenvaneenvlag,”vertelt Daphne. OokdekinderenvandebasisschoolinHaverleijhebbenhier hunbijdrageaangeleverd.Naasteenvlagwordtnuookeen eigenkasteeldrankontwikkeld.“DewijnflesvoorSlotHaverleij is in de maak!” n
Afgebakend wijkje Doordatweechteenduidelijkafgebakendwijkjezijn,creëertdit eengoedesfeer.Alsikoverstraatloopmaakikmetiedereen een praatje. Je hoort echt een beetje bij elkaar.” Goede sfeer Deactiviteiten,georganiseerddoordebewonersverenigingdragenbijaandegoedesfeerinSlotHaverleij.Injuni2007iseen zomerfeestgeorganiseerdvooralleinwonersvanSlotHaverleij. Inseptemberstaatdevolgendefeestdagalweervoordeboeg. Kasteelgevoel “Voordatwehierkwamenwonen,fantaseerdenwealoverhoe hetzouzijnomtewonenineensoortkasteel.Nuwehiereen
HermanvandeKamp,bewonerkasteelVelderwoude
“De vlag hangt hier elke dag uit”
16 | 17 Dyone de Bie, bewoonster KasteelWuyvenhaerd
“De woonsfeer is erg goed, maar het is hier geen commune” DebewonersvankasteelWuyvenhaerdwarendeinitiatiefnemers Babyboom voorhetontwerpenvaneenkasteelvlag.“Hetbrengteenstukje De eerst geboren baby op kasteel Wuyvenhaerd was een happeningvoorallebewoners.Inmiddelszijneralwel20kinde identiteit,” aldus Dyone. rengeboren!Ophetspeelveldjeopdebinnenplaatsspelende kinderenzorgeloossamen,zondergevaarvoorrijdendeauto’s. De vlag Devlaggeeftdecontourenvanhetkasteelweer,diekenmerkend Dat is een groot voordeel van wonen in een kasteel. zijnvoorkasteelWuyvenhaerd.Inhetmiddenvandevlagishet wuivenderietzichtbaar,waarinwerkelijkheidhetkasteelook Kasteelgevoel? dooromringdis.Ookoverdekleurisnagedacht,hetroodinde “Hetfeitdatwijaltijdzeggendatweineenkasteelwonenen vlag is gerelateerd aan de rode kroontjes die bovenop het nietineenstraat,zegteigenlijkalgenoeg,”aldusDyone.Opde basisschoolvanHaverleijsprekenwordtoverklasgenootjesook kasteel staan. gezegd:‘diewoontinkasteelLeliënhuyze’.Hetkasteelgevoelis er dus wel. n Woonsfeer DewoonsfeeriserggoedinkasteelWuyvenhaerd,iedereenheeft goed contact met elkaar en je kan altijd bij iemand terecht. Dyone:“Dat betekent echter niet dat we de deur bij elkaar platlopen, het is hier geen commune.”
Herman woont in één van de eerst pgeleverde kastelen, namelijk o Velderwoude.De‘ophaalbrug’doet je al snel vermoeden dat je in een vorstelijke woonomgeving komt. Eenmaal binnen de muren, is het terreingevuldmetkinderfietsjesen spelendekinderen.“Deveiligheiddie dezemurenmetzichmeebrengen zijnideaalvoorallekinderendiehier wonen.” aldus Herman.
degroteredengeweestomtegaan woneninHaverleij.AlisHaverleijeen VINEX-wijk,hetistocheenveelleuker conceptdaneenstandaardnieuwbouwwijk.Hetbosbegintzichnuook steedsmeerteontwikkelen.Iederjaar wordthetgroenerenmooier,”vindt Herman.
Kasteelgevoel? Haverleijheeftwelechteenkasteelachtigaandoen,maariedereengaat elkedaggewoonnaarhetwerk.Het Een bewuste keuze “Hetconceptvanwonenindenatuur isechterwelwonenopeenbijzondere metprachtigmooigroen,isvoorons manier.Eenvlaghoortbijeenkasteel,
dus daarom is er één ontwikkeld. Dezeismedebedachtdoordekinde renvanVelderwoude.Opfeestdagen wordtdevlaggebruikt.OpKoningin nedagbijvoorbeeldhangtdevlag van de kasteelbewoners naast de Nederlandse vlag.“Op het binnen terreinvanVelderwoudewappertde vlag elke dag!” a ldus H erman. n
bewonerswedstrijd
D
ebewonersvanHaverleijzijnuitgedaagdmeetedoenaaneenbewonerswedstrijd.IedereenkreegdekanszijnverhaaloverHaverleijteverwoordeninde vormvantekst,fotografieofeentekening.Hierbijeenoverzichtvandeinzendingen. Dewinnaars,uitiederecategorieéén,krijgeneeneervollenaamsvermelding.
1
e
Winnares fotowedstrijd: Jessica Menheere Bewoonster Slot Haverleij
PRIJS
18 | 19
De Haverleij: zo ruim en zo overzichtelijk Komende in de wijk Haverleij, gelegen aan de noord west zijde van ’s-Hertogenbosch valt meteen de ruimte op. Het grote golfterrein met zijn uitnodigende terras, de afzonderlijke kastelen en dominerend het Slot Haverleij. Niet alleen de architectuur valt op. Ook de ruimte tussen de kastelen en het slot zijn een wezenlijk onderdeel van het geheel. De natuur, al dan niet aangelegd, helpt mee om de ruime opzet mede te verwezenlijken Dezelfde ruime opzet vinden we bij de verschillende woningtypes in de kastelen. Grote ruime appartementen en woningen. Vooral de appartementen zijn zeer ruim opgezet. Hierbij extra aandacht voor de appartementen van Leliënhuyze. Groot, ruim en overzichtelijk ingedeeld. Daarnaast meer dan voldoende mogelijkheden om buiten te zitten op de ruime terrassen, waarbij er voldoende mogelijkheid is om van de natuur rondom het kasteel te genieten. Kortom in al zijn soms oubollig aandoende elementen een ware plaats om te wonen. Lekker buiten en toch vlakbij het bourgondische centrum van de stad.
Winnares tekenwedstrijd: Lynn Grimberg (6 jaar) Bewoonster Zwaenenstede
1
e
PRIJS
Op zondag 19 augustus jongstleden hebben wij de tweede verjaardag van onze dochter Annelot gevierd met een picknick in de speeltuin aan de westzijde van Slot Haverleij. Naast haar familie waren een groot aantal buurtkindjes met ouders van ons hofje (Hofwoningen Bedaux) aanwezig. Wij hebben het getroffen met het weer, maar de locatie heeft zeker ook zijn steentje bijgedragen aan dit sfeervolle samenzijn. De kinderen hebben heerlijk gespeeld en de volwassenen genoten daar weer van!
20 | 21
De eerste morgen in de Haverleij Langzaam ontwaak ik uit mijn dromen. Door de nog gordijnloze ramen zie ik de dageraad de nacht verdrijven. Dauwdruppels glinsteren als parels,
1
e
PRIJS
omhelzen het groene loof en vleien grond en gracht. Vogels kwetteren.
Ontroering omfloerst mijn nu wakkere blik, midden in de natuur, in ons prachtige appartement. Ik sluit mijn ogen en begin alvast de dag te plannen. In de Sint een kaarsje opsteken bij ons Lieve Vrouwke; Koffie drinken op een terras; kijken naar de struinende mensen op de markt en luisteren naar het mij zo bekende Brabantse dialect.
Ik draai me om en kijk liefkozend naar mijn onwetende, slapende echtgenoot. Terwijl hij zich loom uitstrekt trekt hij me naar zich toe voor een ochtendzoen. We stellen de dag nog even uit. Daarna een lux ontbijt op ons balkon. Dan beslissen we: We laten de boel de boel en hup daar gaan we, op de fiets. We bewonderen de mooie architectuur van de gebouwen, die ondanks of dankzij hun verschillende vormen lijken te zijn verweven met het omliggend landschap en de natuur.
We genieten met volle teugen van ons nieuwe thuis “De Haverleij”. En van onze geliefde Den Bosch zo lekker dichtbij! Winnares Haverleij verhaal: Dymph Berens Bewoonster Leliënhuyze
ar
S tat i s t i e k e n Wiewonen er in Haverleij? Vande1820inwoners(figuur1) verdeeldover697huishoudens, bestaandemeestehuishoudens uit 2 volwassenen. De gezins samenstelling(figuur2)begint welmeerteveranderendoorde komst van kinderen. Er komen steeds meer huishoudens van 2volwassenenmetjongekinderen.Infiguur5kunjeziendatde verhoudinggezinssamenstelling
van 2 volwassenen en gezins samenstelling2volwassenenmet minderjarigensteedsmeergelijk beginttetrekken.Opfiguur6is te zien hoe sterk het aantal kinderen tussen 0-4 jaar is toe genomen. Jonge gezinnen Figuur 4 geeft de gemiddelde leeftijd in Haverleij weer. Bijna 17.5% is tussen 35 en 39 jaar
Fig. 1 - Aantal inwoners (aantal) 2007 Totaal
Mannen
Mannen
Vrouwen
Vrouwen
Herkomst Debewonerskomennietvervan Haverleijvandaan.Hetgrootste gedeeltekomtuit’s-Hertogenbosch (figuur 3).
Fig. 2 - Gezinssamenstelling (%) 2007
Fig. 1 inwoners - Aantal inwoners (aantal) 2007 Fig. 1 - Aantal (aantal) 2007 Totaal
en ruim 15% is tussen de 0 en 4 jaar. Veel jonge gezinnen in Haverleij dus.
Fig. 2 - Gezinssamenstelling Fig. 2 - Gezinssamenstelling (%) 2007(%) 2007
6,7 10,8
6,7
1 volw. persoon < 65 jr. 1 volw. persoon < 65 jr. en zonder minderjarigen en zonder minderjarigen
60
1,6 1 volw. persoon 1 volw. persoon 65 jr > 65 jr > 1,6 en zonder minderjarigen en zonder minderjarigen
50
1 volw. 1 volw. persoon metpersoon met minderjarigen minderjarigen
40
2 volw. personen zonder 2 volw. personen zonder minderjarigen minderjarigen
30
2 volw. personen 2 volw. personen met minderjarigen met minderjarigen
20
3 en personen meer volw. personen 3 en meer volw. zonder minderjarigen zonder minderjarigen
10
1,0
1,0
1,6 10,8 1,6
905
905
1820
1820
36,2
36,2
42,2
42,2
915
915
3 en personen meer volw. personen 3 en meer volw. met minderjarigen met minderjarigen
Fig 3 - herkomst kopers per regio
Fig 4 - Bevolkingsontwikkeling (%) 2007
Fig. 5Fig. - Gezinssamenstel 5 - Gezinssamen
Fig 4Fig - Bevolkingsontwikkeling (%) 2007 4 - Bevolkingsontwikkeling (%) 2007
Fig. 3Fig. - Herkomst kopers per regio 3 - Herkomst kopers per regio
600
600
17,5 17,5
80
80
500
500
15,0 15,0
70
70
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
400
12,5 12,5
400
Fig. 5 - Gezinssamenstelling (%) 2001 - 2007
5 - Gezinssamenstelling (%)- 2001 Fig. 5 -Fig. Gezinssamenstelling (%) 2001 2007 - 2007 80
80
70
70
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 2001
2001 2002
2002 2003
2003 2004
2004 2005
2005 2006
2 volw. personen zonder minderjarigen 2 volw. personen zonder minderjarigen 2 volw. personen met minderjarigen 2 volw. personen met minderjarigen
2006 2007
2007
84 9080 ent/m ouder 85 t/m 89
jaar
90 en ouder
70 80 t/m t/m 74 84 75 85 t/m t/m 79 89
0,0
60 70 t/m t/m 64 74 65 75 t/m t/m 69 79
0,0
50 60 t/m t/m 54 64 55 65 t/m t/m 59 69
2,5
40 50 t/m t/m 44 54 45 55 t/m t/m 49 59
2,5
30 40 t/m t/m 34 44 35 45 t/m t/m 39 49
5,0
20 30 t/m t/m 24 34 25 35 t/m t/m 29 39
5,0
10 20 t/m t/m 14 24 15 25 t/m t/m 19 29
7,5
0 t/m 4
7,5
5 t/m 9 t/m14 4 100t/m 5 t/m19 9 15 t/m
18 13
48 18
32 48
13 West Brabant
Utrecht West Brabant
Tilburg Utrecht
27 32
Randstad Tilburg
26 27 Oss Overig
Overig Randstad
726
87
0
Nijmegen Oss
0
42 8
100
Den Bosch
100
Limburg Nijmegen
200
Eindhoven Limburg
200
507
300
Den Bosch Eindhoven
300
507 42
10,0 10,0
jaar
Fig. 6 - 0 t/m 4 jaar (aantal) 2001 - 2007
6 -40jaar t/m (aantal) 4 jaar (aantal) Fig. 6 -Fig. 0 t/m 2001 - 2001 2007 - 2007
300
300
250
250
200
200
150
150
100
100
50
50
0
0 2001
2001 2002
2002 2003
2003 2004
2004 2005
2005 2006
2006 2007
2007
0
0 2001 2001 2002 2002 2003 2003 200
2 volw.2personen zonderzonder minderm volw. personen
2 volw.2personen met minderjari volw. personen met min
t do or : Fo to ge ma ak den
Jamie van
Hout
huyze Bewoner Leliën
