In gesprek 5x professionele groei Jaarverslag 2007
ENECO NetBeheer jaarverslag 2007
5x professionele groei Voorwoord
5x professionele groei Veiligheid Faciliteren van de markt Klantrelaties Wet Onafhankelijk Netbeheer Verduurzaming
Jaarverslag 2007
5
13 17 5 33 41 49
55
Missie Profiel ENECO NetBeheer in één oogopslag Wat is er gebeurd in 2007 Bericht van de Raad van Commissarissen Managementverslag Financiële toelichting Investeringen Ontwikkelingen regelgeving Medewerkers Corporate governance Een vooruitblik op 2008
10
Jaarrekening 2007
107
3
57 59 61 6 67 71 78 89 93 95 98
Jaarverslag 2007
Inhoud
5x professionele groei 5 x professionele groei
Een dynamische omgeving Werken in de energiewereld in 007, is werken in een dynamische omgeving. Het is een omgeving die inspirerend is in vele opzichten, zowel vanuit een in- als externe optiek. In de media en op de agenda’s van vele bestuurders, directies en politici spelen innovatie, veiligheid, klantenservice, duurzaamheid, kostenefficiency, CO-uitstoot, storingen, capaciteitsvraagstukken en terugleveringen aan het net, een steeds grotere rol. Het zijn issues die vanzelfsprekend ook bij ENECO NetBeheer actueel zijn. Natuurlijk is in 007 ook veel aandacht besteed aan de gevolgen van de Wet Onafhankelijk Netbeheer. Een wet die zorgt dat we meer taken zelf moeten uitvoeren. In het jaar 007 groeiden we daardoor al naar 50 medewerkers en in 008 zullen we verder groeien. In het jaarverslag 006 hebben wij aan stakeholders gevraagd wat zij van hun netbeheerder verwachten. In dit jaarverslag vertellen we wat we met deze opmerkingen hebben gedaan. De groei die we hebben doorgemaakt duiden we als professionele groei. Groei die zich bijvoorbeeld uit in het verbeteren van veiligheid, in het hebben van nog betere relaties met stakeholders, in het beperken van het aantal storingsminuten, in het aannemen van goede mensen en het ontwikkelen van eigen mensen. Professionele groei ook, in het besef dat samenwerken de sleutel is tot vele goede professionele oplossingen en het besef dat de netbeheerder duurzaamheid mogelijk moet maken. In dit beknopte voorwoord zijn het slechts voorbeelden die laten zien waar we het afgelopen jaar mee bezig zijn geweest en waar we ook in 008 weer dagelijks veel energie in steken. Voorbeelden ook, die laten zien dat ons werk van belang is en onze mensen van belang zijn. Het blijft dan ook cruciaal dat wij voldoende tijd en energie stoppen in de professionele groei van onze mensen. Want zij bepalen uiteindelijk of wij ook als organisatie professioneel groeien. En dat is wel onze sterke ambitie. Ik wens u veel leesplezier toe en hoop op een voortgaande plezierige relatie met u en uw organisatie.
Jeroen de Swart
4
5
Jaarverslag 2007
Voorwoord
Jaarverslag 2007
7 6
Jaarverslag 2007
9 8
5x professionele groei Jaarverslag 2007
10
11
5x professionele groei Jaarverslag 2007
12
13
Jaarverslag 2007
15 14
5 x professionele groei
Jaarverslag 2007
Veiligheid
Citaat uit jaarverslag 006
‘Veiligheid gaat over drie zaken: heldere regels, mensen die kennis hebben van die regels en cultuur.’ 16
17
5 x professionele groei Veiligheid
Ook in 2007 gingen we bewust om met de veiligheid van onze elektriciteits- en gasnetten. We pleegden onderhoud aan onze infrastructuur, hielden de veiligheid van de omgeving in de gaten en zagen toe op een veilige uitvoering van de werkzaamheden aan de netten. Met ons veiligheidsbeleid namen we onze verantwoordelijkheid en ontwikkelden we activiteiten om onveilige situaties voor klanten en medewerkers zo veel mogelijk te beperken. Het is een van de belangrijkste aspecten in onze bedrijfsvoering. Kleine fouten kunnen namelijk grote gevolgen hebben.
Veilige omgeving
Veiligheid van onze infrastructuur en de omgeving, kreeg in 2007 opnieuw veel aandacht. We namen deel aan oefeningen en bereidden ons voor op eventuele calamiteiten. Met methoden als lekzoeken, de veiligheidsindicator en geografische inspecties, konden we onze infrastructuur intensiever monitoren en daardoor preventiever optreden. De in 2006 ingevoerde veiligheidsinstructies van de BEI (Bedrijfsvoering Elektrische Installaties), werden in 2007 opnieuw bij medewerkers onder de aandacht gebracht, omdat te weinig medewerkers de daaraan gekoppelde toets direct haalden. Door extra aandacht te geven aan cultuur en gedrag, steeg het percentage medewerkers dat in één keer slaagde naar bijna 90%. 18
Veel initiatieven uit 2006 werden in 2007 uitgevoerd. Diverse instrumenten werden ingezet en gecombineerd om de veiligheid van de infrastructuur te monitoren. Dat doen we tegenwoordig veel intensiever en gerichter dan vroeger. We bepalen bijvoorbeeld met behulp van inspecties de kwaliteit en het veiligheidsniveau in een bepaald gebied. Grondzetting, bodemgesteldheid, zuurgraad, waterstanden, grondzakkingen en storingsgegevens: alles brengen we geografisch in kaart om te bepalen welke gevolgen ze hebben voor de infrastructuur. Zo kunnen we ingrijpen waar het nodig is en zijn we beter in staat eventuele problemen te voorkomen. De veiligheid van onze gasnetten hielden we net als voorgaande jaren ook in 2007 onder meer in de gaten met de methode lekzoeken. Daarbij wordt met behulp van een ‘snuffelmat’ van buitenaf gekeken hoe de infrastructuur erbij ligt en of er sprake is van gasuitstroom. Eventuele herstelwerkzaamheden die vervolgens plaatsvonden, controleerden we met een visuele inspectie. Op die manier wisten we na afloop of de werkzaamheden goed waren uitgevoerd. Binnen de gassector ontstond het idee voor een veiligheidsindicator. Deze veiligheidsindicator, nu in ontwikkeling, is een methode om de historie van incidenten met gasinfrastructuur op uniforme wijze te registreren. Met behulp van deze rekenkundige exercitie ontstaat een objectieve maat voor de veiligheid van het complete gasdistributienet van de netbeheerder en kunnen de gasnetten van netbeheerders onderling worden vergeleken. De komende vijf jaar wordt historie opgebouwd. De veiligheidsindicator is een belangrijke stap op de weg naar verdere kwaliteitsverbetering.
Ongevallen voorkomen Ook op andere terreinen waren we actief. We zochten vorig jaar contact met de Veiligheidsregio’s in het kader van het Incident Afhandelingsplan (IAP). Dit interne plan beschrijft hoe er bij een incident in diverse situaties moet worden gehandeld. Afhankelijk van de gevolgen van het incident, moeten er maatregelen worden genomen om deze gevolgen zo acceptabel en beheersbaar mogelijk te houden. Een veiligheidsregio is een begrensd gebied waarin het Regionaal Veiligheidsbestuur
19
Jaarverslag 2007
Veiligheid
5 x professionele groei Veiligheid
Veiligheid
Jaarverslag 2007
verantwoordelijk is voor het beleid en beheer van de regionale brandweer, geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen, crisisbeheersing en voor de gemeenschappelijke meldkamer. In Dordrecht hebben we in 2007 aan een grote oefening meegedaan, waarbij ook waarnemers aanwezig waren. Van hen kregen we complimenten over de kwaliteit van onze interne draaiboeken. Noemenswaardig is dat met ingang van 2007 de volledige regie van alle werkzaamheden aan onze elektrische transportnetten plaatsvindt op één centraal punt: het bedrijfsvoeringcentrum. Met alle schakelhandelingen van medewerkers in het veld wordt nu meegekeken volgens het zogenaamde ‘twee paar ogen’-principe. Gehaastheid in het veld of werken in het donker levert minder risico op nu een tweede persoon, die vanuit ‘ideale omstandigheden’ het gehele net goed kan overzien, meedenkt bij het uitvoeren van bepaalde handelingen. De komende jaren hopen we hiermee ongevallen te voorkomen.
Veilig werken Jaarlijks hebben we te kampen met een beperkt aantal ongevallen met letsel. Om dit aantal verder terug te brengen, implementeerden we in 2006 de BEI, een nieuw stelsel van regels rondom veilig werken aan elektrische installaties. Toen we medewerkers de toets die aan BEI is gekoppeld lieten afleggen, bleek bijna de helft die niet in één keer te halen. We beseften toen dat je gedrag niet zomaar verandert door medewerkers een middag te trainen en ze een stapel papier te overhandigen. Het aanbieden van de trainingsstof leidt niet automatisch tot succesvol handelen. We hebben toen de opzet van de training aangepast. Dit keer hebben we samen met aannemer ENECO Infra vooraf extra aandacht besteed aan praktische toepassingen. Doel was de aangeboden stof toegankelijker te maken en niet op een hoog abstractieniveau aan te bieden. Er kwamen vereenvoudigde processchema’s over hoe te handelen en medewerkers oefenden in rollenspellen om ‘de geest’ van de BEI tussen de oren te krijgen. Ook werden de mappen met wetteksten toegankelijker gemaakt en de verantwoordelijkheden duidelijker benoemd. Alle medewerkers maar ook leidinggevenden en (onder)aannemers volgden opnieuw de cursus en deden examen. Leidinggevenden werden er van doordrongen dat ze medeverantwoordelijk zijn voor de veiligheid van hun medewerkers. Meer aandacht voor het cultuuraspect en het gedrag van medewerkers wierp zijn vruchten af: tussen de 85 en 90% van de medewerkers slaagde tijdens de tweede implementatie in 2007 in één keer. Het grootste gewin is dat meer medewerkers nu bewuster met veiligheid omgaan. En hoewel het aantal ongelukken in 2007 niet daalde ten opzichte van 2006, was de ernst van de ongevallen veel minder.
0
Veiligheid medewerkers Het aantal ongevallen met verzuim kwam uit op 19. Het aantal ongevallen zonder verzuim met een bezoek aan de dokter kwam uit op 5. Het aantal ongevallen zonder verzuim met een bezoek aan de EHBO is uitgekomen op 31. De ernst van de ongevallen is afgenomen in 2007. Een van de maatregelen om het aantal ongevallen te verminderen was een herimplementatie van de BEI. In 2007 hebben 700 medewerkers deelgenomen aan de BEI.
Veiligheid omgeving In 2007 zijn er 2.375 fraudezakengeweest waarvan 1.295 met hennepkwekerijen. Elektriciteitsfraude 2007: 44.335 MWh Gasfraude 2007: 1.461.256 m3 Totaalbedrag aan opgestelde fraudenota’s: € 10 miljoen. In 2007 zijn met 5 gemeenten convenanten gesloten. Er wordt intensief samengewerkt tussen gemeentebestuur en politie om fraudegevallen op te sporen en onveilige situaties te voorkomen.
1
Jaarverslag 2007
3
5 x professionele groei
‘Een storing in het elektriciteitsnet ‘De schijnt een netbeheerder probaat middel moet voor een tegen vergrijzing vlekkeloze te zijn’ afwikkeling ‘Toch doen we er van de stroomalles aan om dit voorziening te zorgen.’ vermijden’ Citaat uit jaarverslag 006
4
5
5 gesprekken met de omgeving
Faciliteren van de markt
5 x professionele groei Faciliteren van de markt
Nederland kent verschillende regionale netbeheerders. In de afzonderlijke netgebieden leveren verschillende energieleveranciers energie aan hun klanten. De regionale netbeheerder zorgt niet alleen voor transport in dat gebied, maar registreert ook alle bewegingen in het net. Wanneer bijvoorbeeld iemand verhuist of verandert van energieleverancier, is het de taak van de netbeheerder die wijziging te verwerken. De meterstand moet van de oude naar de nieuwe leverancier en de oude leverancier zorgt dan op zijn beurt voor een eindafrekening met de klant. De netbeheerder faciliteert het proces van verrekening van klantverbruiken tussen de verschillende energieleveranciers.
Verbeterde dienstverlening
In Nederland kun je zelf beslissen van welke energieleverancier je elektriciteit en gas afneemt. Overstappen is simpel: je schrijft gewoon een brief of pleegt een telefoontje. Voor ons als netbeheerder ligt het ingewikkelder. Wij zijn verantwoordelijk voor achterliggende – vaak complexe – processen, noodzakelijk om de vrije energiemarkt mogelijk te maken. Het afgelopen jaar maakten wij deze processen nauwkeuriger en efficiënter. Ook op andere gebieden werkten we aan het verbeteren van onze marktfaciliterende processen. 6
Voor een goede marktwerking is een tijdige en juiste jaarafrekening essentieel. Daarom meet de toezichthouder Directie Toezicht Energie (DTe) de performance van de verschillende leveranciers en netbeheerders. Ze controleert bijvoorbeeld of jaarafrekeningen tijdig worden verstuurd, maar ook of – specifiek na een verhuizing – de voorschotnota’s en eindafrekening op tijd worden verstuurd. Op deze indicatoren behaalde ENECO NetBeheer vorig jaar scores die ruim boven de landelijke norm van 98% zitten. De kwaliteit van het facturatieproces wordt gecontroleerd door de DTe. Zij meet de kwaliteit en de tijdigheid waarmee informatie over verbruiken van klanten wordt gecommuniceerd. Ook op deze indicator eindigde ENECO NetBeheer boven de landelijke norm.
Eén systeem De verrekening tussen energieleveranciers gebeurt via de processen allocatie en reconciliatie. Allocatie betekent dat we energieverbruik op voorhand – op basis van het verwachte verbruik – toewijzen aan een leverancier. Reconciliatie is het naderhand bepalen van het daadwerkelijke verbruik. Allocatie en reconciliatie zijn afhankelijk van betrouwbare (meet)gegevens en een adequate systeemondersteuning die de grote hoeveelheid data op de juiste manier verwerkt. Sinds december 2007 alloceren en reconciliëren we vanuit één nieuw systeem. Omdat het gaat om een enorme en continu veranderende gegevensstroom, nam de overgang van ons oude naar het nieuwe systeem ruim anderhalf jaar in beslag. Kleine afwijkingen kunnen grote financiële gevolgen hebben voor ons en voor de energieleveranciers.
Netverlies Ondanks allocatie en reconciliatie is er altijd stroomverbruik dat aan geen enkele leverancier is toe te wijzen. Dit zogenoemde administratieve netverlies is een behoorlijke kostenpost voor ons: over 2007 bedroeg het 14,3 miljoen euro. Administratief netverlies heeft voor een deel oorzaken die moeilijk zijn uit te bannen: fraude (het illegaal
7
Jaarverslag 2007
Faciliteren van de markt
5 x professionele groei Faciliteren van de markt
Faciliteren van de markt
Jaarverslag 2007
aftappen van elektriciteit), leegstand (geen leverancier en geen verbruiker bekend) en zogenaamde ‘contractloze aansluitingen’ (wel verbruik, tijdelijk geen leverancier). Voor een ander deel wordt het administratief netverlies veroorzaakt doordat onze gegevens onvolledig zijn. Daar verwachten we veel van het nieuwe systeem. In één systeem zijn de gegevens immers overzichtelijker. Zo kunnen we sneller en preciezer nagaan of ze compleet en correct zijn en waar de oorzaak ligt als dat niet zo is.
Marktmodellen Vorig jaar hebben we veel energie gestoken in het voorbereiden van nieuwe marktmodellen die een grote stap zouden kunnen betekenen in de vereenvoudiging van de marktprocessen. Het gaat dan om het leveranciersmodel en het voorstel voor het capaciteitstarief. Invoering van het leveranciersmodel betekent dat de leverancier een gecombineerde factuur naar kleinverbruikers stuurt voor de levering van energie en transport. Gevolg is dat wij als netbeheerder niet langer met de klant communiceren over de transportkosten, maar dat de leverancier dit contact overneemt. Daarmee veranderen de marktverhoudingen, maar ontstaat wel een uniforme manier van factureren. Het voorstel capaciteitstarief houdt in dat de transportkosten geen verbruiksafhankelijke component meer hebben, maar bestaan uit een vast bedrag gebaseerd op de capaciteit van de aansluiting. Invoering van het capaciteitstarief maakt de onderliggende processen minder complex en de factuur voor klanten eenvoudiger. De plannen werden in 2006 uitgesteld; de Tweede Kamer neemt naar verwachting in 2008 een besluit.
Move-on DTe Met de zogenaamde Move-on score meet de DTe hoe goed netbeheerders hun facturatie op orde hebben binnen de richtlijnen die de toezichthouder daarvoor heeft opgesteld. De prestaties worden gemeten op zaken als verhuizing (binnen het netbeheergebied), inhuizing (een klant verhuist van buiten het netbeheergebied naar binnen) en uithuizing (een klant verhuist naar een ander netbeheergebied). Zodra een wijziging zich voordoet dient de nieuwe factuur of de eindafrekening binnen 60 dagen opgemaakt en verstuurd te zijn. Andere categorieën: tijdigheid van het voorschot bij inhuizing en tijdigheid van de afrekening bij uithuizing. De norm die de DTe voor 2007 heeft opgesteld is 98%. Dat wil zeggen dat 98% van alle facturen binnen 60 dagen bij de klant op de mat moet liggen. Voor 2007 geldt dat ENECO NetBeheer het gehele jaar boven deze landelijke norm zat. Move-on DTe score elektriciteit + gas 100,0 Realisatie 007
99,5 99,0
8
9
December
November
Norm DTe Oktober
Augustus
Juli
Juni
Mei
April
Maart
97,0
Februari
97,5
Januari
98,0
September
98,5
Jaarverslag 2007
In gesprek (met onszelf)
31 30
5 x professionele groei
Jaarverslag 2007
Klantrelaties
Citaat uit jaarverslag 006
‘De belangrijkste taak voor ENECO NetBeheer is de specifieke behoeften van klantgroepen op deskundige wijze afhandelen.’ 3
33
5 x professionele groei Klantrelaties
Om goed in te kunnen spelen op de behoefte van de klant is de interne organisatie aangepast. De afdeling Verkoop & Contracten groeide met de subafdelingen Area Management, Account Management en Support uit tot een professioneel opgezette afdeling. Onze grootste klanten hebben nu een eigen accountmanager. De overige klanten – meer dan 20.000 grootverbruikers en bijna 2 miljoen consumenten – kunnen met al hun vragen terecht bij onze klantenservice. Voor vragen over aansluitingen kunnen klanten terecht bij één van onze drie verkoopafdelingen, die over drie districten zijn verdeeld. Met deze indeling hopen we efficiënter in te kunnen spelen op klantvragen.
Klanttevredenheid Naast aanpassingen in de interne organisatie, staken we vorig jaar veel tijd in klantonderzoeken. Dat was nodig omdat klanten lang niet altijd tevreden waren over de samenwerking tussen de klantenservice en de afdeling verkoop van nieuwe aansluitingen en verzwaringen. Een van de verbeterpunten in onze dienstverlening aan kleinverbruikers was de toetreding tot de website www.aansluitingen.nl. Aan deze ‘telecomportal’ werken verschillende bedrijven mee. Kleinverbruikers en zakelijke klanten kunnen op deze website in één keer al hun aansluitingen regelen. Hoewel de portal nog niet vlekkeloos werkt, komt in onze klanttevredenheidsonderzoeken naar voren dat bezoekers tevreden zijn over onze toetreding.
Tijdig aansluiten
‘Jullie hebben wat goed te maken’, was de overtuiging van de tuinders in het gebied Tinte-Vierpolders in 2006. ‘Wees bereikbaar, denk met ons mee, en vooral verder vooruit’, stelde het Havenbedrijf Rotterdam. Door in 2007 meer naar buiten te treden om de wensen en eisen van marktpartijen aan te horen en passende oplossingen te bieden,
Marktpartijen tijdig aansluiten was een belangrijk streven in 2007. De tuinders zijn zo’n marktpartij. Ze waren in het verleden ontevreden, soms zelfs boos. En dat was te begrijpen. Ze vonden dat ze te lang moesten wachten op de noodzakelijke veranderingen in hun aansluiting die een warmtekrachtkoppeling (WKK, de gecombineerde opwekking van warmte en elektriciteit) vereist. Hun energierekening is hoog en het inzetten van een WKK is voor tuinders een belangrijke mogelijkheid om kosten te besparen. Zij zetten steeds vaker WKK’s neer; een trend die de komende twee tot drie jaar nog wel zal aanhouden. Onze netten zijn echter niet berekend op zulke grote aantallen aanvragen in korte tijd. Ze moeten er geschikt voor worden gemaakt en dat betekende nieuwe ontwerpen, andere transformatoren, grotere stations, meer en dikkere kabels en soms een ander spanningsniveau. In 2007 organiseerden we bijeenkomsten om tuinders te informeren over wat er bij capaciteitsuitbreiding komt kijken. De wachttijd voor het aanpassen van een aansluiting is nog wel langer dan tuinders zouden willen maar omdat we meer uitleggen wat we doen en doen wat we zeggen, is er een betere relatie ontstaan. Voor de gebieden Oostland en Tinte-Vierpolders hebben we aparte projectteams opgericht die samen met tuinders kijken naar alternatieve en structurele oplossingen voor de toekomst.
verstevigden we onze relatie met hen. 34
35
Jaarverslag 2007
Klantrelaties
5 x professionele groei Klantrelaties
Klantrelaties
Jaarverslag 2007
Maatwerkoplossingen Met het Havenbedrijf Rotterdam keken we in 2007 samen naar de ontwikkeling van het Maasvlakte 2 gebied. Doel was een zo goed mogelijke maatschappelijke en technische oplossing bieden voor de energie-infrastructuur. Het Havenbedrijf had een duidelijke eis voor de ontwikkeling van een technische oplossing: elke klant moet, onafhankelijk van het moment waarop hij komt, een uniform tarief betalen voor het realiseren van een aansluiting. Ook moest rekening worden gehouden met wensen op het gebied van duurzaamheid, beeldkwaliteit, ruimtegebruik en met de mogelijke scenario’s waarmee Maasvlakte 2 zich zou kunnen ontwikkelen. Uiteindelijk hebben we samen met het Havenbedrijf gekozen voor een gefaseerd in te voeren infrastructuur waarmee de aansluitlengte en aansluitkosten voor afnemers worden geminimaliseerd. Door voor dit ontwerp van de elektrische infrastructuur te kiezen, maken het Havenbedrijf en ENECO NetBeheer Maasvlakte 2 zo aantrekkelijk mogelijk voor de klanten die zich daar vanaf 2011 kunnen vestigen.
Centraal Meldpunt Aansluitingen Sinds 11 juli 2007 bestaat het Centraal Meldpunt Aansluitingen voor de provincies Zuid-Holland en Utrecht. Via www.aansluitingen.nl kunnen klanten in één keer voor één of meer objecten nieuwe aansluitingen aanvragen voor elektra, gas, water, warmte, kabeldiensten en telecommunicatie. Ook kan men er terecht voor het wijzigen van een bestaande situatie zoals het verplaatsen of verzwaren en het verwijderen van één of meer aansluitingen. Na ontvangst van de aanvraag zorgt het Centraal Meldpunt Aansluitingen ervoor dat de deelnemende netwerkbedrijven de gegevens krijgen. Zodra alle gegevens bij ENECO NetBeheer binnen zijn, ontvangt de klant binnen tien werkdagen een offerte.
36
37
Jaarverslag 2007
5 gesprekken met de omgeving
39 38
5 x professionele groei
‘Vergroten van transparantie is een belangrijk onderwerp geweest in de discussie over de splitsingswet.’ 40
41
Jaarverslag 2007
Citaat uit jaarverslag 006
5 gesprekken met de omgeving
Wet Onafhankelijk Netbeheer
5 x professionele groei
Al jaren geven wij onafhankelijk en op transparante wijze invulling aan onze wettelijke taken. Belangrijke aandachtspunten zijn daarbij veiligheid, kwaliteit en kostenefficiency. We voeren onze strategische taken zelfstandig uit en besteden alleen werkzaamheden uit aan marktpartijen die dit efficiënter kunnen.
Meer zelf doen
Met de in 2006 aangenomen Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) had de wetgever de volgende doelen: het waarborgen van de onafhankelijkheid van de netbeheerder, een gelijk speelveld voor alle energieaanbieders en versimpeling van het toezicht op de energiesector. In de uitwerking betekent dit dat de wet bepaalt welke taken in eigen beheer moeten worden uitgevoerd en eisen stelt aan de overdracht van het beheer van de 150 kV-netten aan de landelijk elektriciteitsbeheerder TenneT en aan de overdracht van het economisch eigendom van de netten van het energiebedrijf aan de netbeheerder. De energiebedrijven die op 1 juli 2008 voldoen aan de WON, hebben tot 1 januari 2011 om zich voor te bereiden op splitsing. 4
Dat we op 1 juli 2008 meer taken zelf moeten uitvoeren, betekent dat we de organisatie anders gaan inrichten. De wet stelt beperkingen aan het soort activiteiten dat we nog mogen uitbesteden. Binnen de vrijheid die overblijft, maken wij de strategische keuze om te blijven uitbesteden. Sommige activiteiten worden naar onze overtuiging in de markt efficiënter en deskundiger uitgevoerd dan wij in eigen beheer kunnen. Een ‘superbrede’ netbeheerder worden we dus niet. Om maximaal van de markt te profiteren, zijn we onze organisatie zodanig aan het inrichten dat we met meerdere aannemers kunnen samenwerken door openbare aanbesteding. ENECO Energie Infra – voorheen onze vaste aannemer - gaat op haar beurt ook voor andere commerciële klanten werken. Dit model geeft beide bedrijven maximale scherpte, waardoor we onze taken nog professioneler kunnen uitvoeren. De organisatie zal in snel tempo van karakter veranderen. In 2007 begonnen we met 165 medewerkers, daar kwamen gedurende het jaar ruim 80 verkoopmedewerkers bij en door het veranderprogramma volgen in 2008 nog eens ruim 300 medewerkers. Daarmee sluiten we 2008 waarschijnlijk af met circa 600 medewerkers.
Overdracht beheer naar TenneT De regelgever heeft in de WON bepaald dat de landelijke (elektriciteits) netbeheerder TenneT vanaf 1 januari 2008 verantwoordelijk wordt voor het beheer van alle transportnetten boven 110 kV in Nederland, tenzij in het verleden gesloten crossborder leases de overdracht van het beheer onmogelijk maken. Netten lager dan 110 kV blijven onder het beheer van de regionale netbeheerders. Op die manier maken alle 110 kV-netten en hoger gelegen netvlakken deel uit van het landelijke netwerk dat TenneT centraal coördineert. Over de precieze ‘knip’ van de netten lager dan 110 kV bestond lange tijd onduidelijkheid. Uiteindelijk bepaalde het ministerie van Economische Zaken dat de regionale netbeheerders de onderliggende netten vanaf hun 110 kV- en 150 kVtransformatoren mogen blijven beheren. In 2007 hadden we intensief contact met TenneT over de overdracht van het beheer. Voor ons gelden daarbij bijzondere omstandigheden omdat wij ons net langdurig hebben verhuurd aan derden (in zogenaamde cross border leases), die het weer onderverhuren aan ENECO. Aan het eind van de termijnen van de onderverhuur – tussen 2016 en 2028 – mogen wij de rechten van onderverhuur kopen. In deze ‘lease-and-leaseback’-transacties zitten bepalingen die ons beperken in de overdracht van het beheer van netten. Afgelopen jaar hebben we
43
Jaarverslag 2007
Wet Onafhankelijk Netbeheer
Wet Onafhankelijk Netbeheer
5 x professionele groei Wet Onafhankelijk Netbeheer
Wet Onafhankelijk Netbeheer
Jaarverslag 2007
gewerkt aan een model waarbij wij, met toestemming van de cross border lease-partijen, het beheer van de 150 kV-netten kunnen overdragen aan TenneT. Mocht dat niet lukken, dan blijven wij formeel de netbeheerder en sluiten we met TenneT in 2008 waarschijnlijk een onderbeheersovereenkomst.
Assets op balans netbeheerder De overdracht van het economisch eigendom van de assets van het energiebedrijf naar de netbeheerder, betekent dat de assets op de balans van de netbeheerder komen te staan. De assets zijn binnen ENECO opgenomen in aparte juridische entiteiten die alleen netten op hun balansen hebben staan en één op één een afspiegeling zijn van de cross border leases. We nemen alle investeringsbeslissingen al zelfstandig en de administratie voor deze zogenoemde Asset B.V.’s voeren we ook al. Vanaf 1 juli 2008 staan de assets dus ook op onze balans. In voorbereiding op deze bepaling hebben we in 2007 de juridische structuur aan de NetBeheer-kant vereenvoudigd en hebben we de twaalf netbeheerders gefuseerd tot één netbeheerder. Dat maakt de juridische inpassing van de Asset B.V.’s eenvoudiger. Voor de overdracht een feit is, dienen alle niet-netbeheergerelateerde activiteiten (zoals de exploitatie van warmte) nog uit de Asset B.V.’s te worden gehaald.
WON 23 N O V E M B E R 200 6 : De Wet Onafhankelijk Netbeheer is door de Eerste kamer aangenomen ter borging van de onafhankelijkheid en integriteit van het Nederlandse elektriciteit- en gasnetwerk. 7 J U N I 20 07 : De minister van Economische Zaken besluit tot effectuering van splitsing van de energiebedrijven. 1 J A N U A R I 20 08 : Vanaf deze datum zou het beheer van alle transportnetten boven 110 kV in Nederland moeten zijn overgedragen aan de landelijke (elektriciteits) netbeheerder TenneT. 1 J U L I 2008 : De energiebedrijven die voor deze datum voldoen aan de WON hebben tot 1 januari 2011 om zich voor te bereiden op splitsing.
44
45
Jaarverslag 2007
5 gesprekken met de omgeving
47 46
5 x professionele groei
Citaat uit jaarverslag 006
‘Ik voorzie een vergroening van het netwerkbedrijf. Een voorwaarde is wel dat het vlekkeloos moet functioneren.’ 48
49
Jaarverslag 2007
Verduurzaming
5 x professionele groei Verduurzaming
Onze ambitie is het innovatief en duurzaam ontwikkelen, aanleggen en beheren van energie- en aanverwante infrastructuren. We willen een deskundige partner zijn op het gebied van verduurzaming. Dat resulteerde in 2007 in het ontwerpen van nieuwe netstructuren (waaronder Maasvlakte 2, zie ook pagina 36), maar ook in het faciliteren van duurzame energieontwikkeling.
Verduurzaming Bij het faciliteren van duurzame energieontwikkeling zijn onderwerpen als decentrale opwekking en de veranderende samenstelling van bijvoorbeeld gas voor een netbeheerder van belang. Het stelt andere eisen aan de energie-infrastructuur en vraagt om ontwikkelingen van nieuwe technologieën en toepassingen. Om die goed te kunnen faciliteren, moet duidelijk zijn welke consequenties deze energievormen hebben voor het energienet. Met de opstart van diverse projecten en pilots hebben we ons in 2007 verdiept in toekomstige ontwikkelingen in de markt. Onderstaande projecten zijn daar een goed voorbeeld van.
Micro-WKK (warmetekrachtkoppeling) en warmtepomp
Met de toenemende vraag naar decentrale opwekking verandert het energienet van een éénrichtingsverkeer transportnet waarin producenten klanten beleveren, in een uitwisselingsnet waarin meerdere partijen gas en elektriciteit leveren. Omdat dat andere eisen stelt aan onze energie-infrastructuur, zijn we bezig met nieuwe technologieën en toepassingen om ons daarop voor te bereiden. 50
De micro-WKK is een apparaat dat een belangrijke positie in de vervangingsmarkt voor HR-ketels kan gaan verwerven in woningen. Micro-WKK’s verbruiken weliswaar iets meer gas dan traditionele HRketels, maar halen uit dit gas naast warmte óók elektriciteit. De doorbraak van de micro-WKK is een zekere ontwikkeling en de uitrol ervan is een kwestie van tijd. Waarschijnlijk verloopt de introductie via woningcorporaties, dus met blokken of wijken tegelijk. In 2007 startten we een proefopstelling om het gedrag van de micro-WKK in de elektriciteitsnetten te bepalen. Vijftig micro-WKK's draaiden parallel aan elkaar in deze proefopstelling, vergelijkbaar met de situatie zoals die in het echte net zal voorkomen. Uit deze test bleek dat we in ons huidige net één micro-WKK per twee woningen kunnen aansluiten. Wanneer er meer micro-WKK’s komen, zijn aanpassingen in het elektriciteitsnet noodzakelijk.
Bijmenging waterstof en biogas in aardgasnet Op Ameland loopt bij veertien woningen een proef waarbij tot maximaal 20% waterstof in het aardgasnet worden bijgemengd. Het voordeel van verbranding van waterstof is dat dit geen CO2 oplevert. Een belangrijke vraag daarbij is wél of de kwaliteit van het gas op peil blijft en hoe het net er in de praktijk op reageert. De test gaat twee jaar in beslag nemen. Na afloop moet duidelijk zijn wat de invloed is op de netten en op de apparatuur in woningen, en hoe de ervaringen van de gebruikers zijn. Op beperkte schaal mengen we ook groen gas bij aardgas. Groen gas bestaat, net als aardgas voornamelijk uit methaan, maar wordt
51
Jaarverslag 2007
Verduurzaming
5 x professionele groei Verduurzaming
Verduurzaming
Jaarverslag 2007
gemaakt van restmaterialen zoals mest, rioolslib of van reststromen uit de landbouw en voedingsmiddelen industrie. Vorig jaar hebben we in samenwerking met Gasunie onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het groene gas. In principe moeten groen gas en aardgas dezelfde eigenschappen hebben, maar in groen gas kunnen ook andere stoffen zitten. In 2007 hebben we als eerste netbeheerder in Nederland een groen gas installatie (van het bedrijf Biogast te Beverwijk) aangesloten op ons net en wordt biogas (geproduceerd tijdens waterzuivering) aan het net teruggeleverd.
Afstemmen elektriciteitsvraag en -aanbod bij grootverbruikers Vast staat dat steeds meer tuinders de komende jaren elektriciteit willen terugleveren. Als netbeheerder zijn we verplicht hen die mogelijkheid te bieden. Daarbij maken we steeds de afweging wat (investerings)technisch mogelijk is en wat de verwachtingen zijn voor de toekomst. Nu is de WKK populair, maar misschien wordt warmte- en koudeopslag een trend, komen er warmtenetten waarop tuinders worden aangesloten of beleeft energiezuinige LED-verlichting een doorbraak.
Slimme meters Vanaf 2009 zullen alle aansluitingen van kleinverbruikers in Nederland in zes jaar tijd voorzien moeten worden van op afstand uitleesbare meters. Deze ‘slimme’ meters worden elke dag op afstand uitgelezen en maken verdere automatisering van het opnemen en verwerken van meterstanden mogelijk. Landelijk zijn de standaardeisen bepaald waaraan de meter en de communicatie moeten voldoen. Daarnaast wordt nagedacht over extra functionaliteit, zoals het op afstand uitlezen van meterstanden door de klant zelf en het in- en uitschakelen van apparatuur. Maar ook het op afstand bedienen van nieuwe apparatuur zoals micro-WKK’s heeft de aandacht. Om ervaring op te doen zijn in 2007 door ENECO op 31.000 locaties van deze meters geplaatst. ENECO zal in totaal bij 2 miljoen huishoudens slimme meters plaatsen. Bovenstaande initiatieven zijn een eerste aanzet om een actieve rol te spelen in de energietransitie. Verduurzaming van de energievoorziening is immers niet alleen een uitdaging voor de bij de productie van elektriciteit en gas betrokken partijen!
5
Groen gas Groen gas bestaat, net als aardgas, voornamelijk uit methaan en wordt gemaakt van restmaterialen zoals mest, rioolslib, gft of van reststromen uit de landbouw en voedingsmiddelen industrie. In 2007 heeft ENECO NetBeheer als eerste netbeheerder in Nederland een groen gas installatie (van het bedrijf Biogast te Beverwijk) aangesloten op ons net. Biogast gebruikt biogas uit een waterzuivering als grondstof voor het groene gas.
Waterstof Voor de toekomst lijkt de rol van waterstof veelbelovend. Bij verbranding van deze energiedrager komt geen CO2 vrij. ENECO NetBeheer wil weten wat de invloed is van waterstof op diverse materialen van het huidige aardgasnetwerk. Daarom is ze betrokken bij een drie jaar durende proef op Ameland waarbij wordt onderzocht of het bestaande aardgasnet en standaard huishoudelijke apparatuur geschikt zijn voor met waterstof vermengd aardgas. In eerste instantie is de waterstof afkomstig uit flessen. In de toekomst wordt lokaal elektrolyse toegepast. Met behulp van elektriciteit wordt dan water ontleed in zuurstof en waterstof. Het percentage waterstof wordt gedurende de proefperiode stapsgewijs opgevoerd van 5 naar 20 procent. Onderdeel van de proef is controle van zowel gastoestellen als gasdistributieleidingen.
53
Jaarverslag 2007
5 gesprekken met de omgeving
Jaarrekening ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer transporteert veilig en betrouwbaar gas en elektriciteit en ondersteunt de vrije energiemarkt. Efficiënt, winstgevend, duurzaam en zonder te discrimineren. Onze werkomgeving ziet er als volgt uit: • Onze klanten zijn afnemers, producenten die zijn aangesloten op de netten en anderen die betalen voor onze dienstverlening. • Wij richten ons in de eerste plaats op onze wettelijke taken. Daarbij hebben wij de volgende ambities: • Veiligheid voor klanten, medewerkers en het milieu, in samenhang met onze eigen netten en installaties. • Een betrouwbaarheid van ons energietransport die beter is dan het landelijk gemiddelde, het huidige kwaliteitsniveau handhaven, en ieder jaar de betrouwbaarheid verbeteren voor de groep klanten die het slechtst bediend is. • Vanwege ons natuurlijk monopolie willen we onze diensten op een klantgerichte manier en vrij van discriminatie verlenen. • Toezichthouder DTe stelt maximum tarieven vast, waarbij wij onze operationele en financiële kosten kunnen terugverdienen en beperkt winst kunnen maken op onze investeringen. Binnen dit kader streven we naar winstmaximalisatie om de voortgang van de onderneming te garanderen. Voor de activiteiten die niet gereguleerd zijn, streven we naar marktconforme tarieven. • Medewerkers van ENECO NetBeheer werken in een omgeving die professioneel is, motiverend en gericht op samenwerken.
56
57
Jaarverslag 007
Missie
Profiel
ENECO NetBeheer is per 1 januari 1999 opgericht om te kunnen voldoen aan de eisen die de Elektriciteits- en Gaswet stellen. Vanaf dat moment is het transport van energie organisatorisch, juridisch en administratief gescheiden van de levering van energie. Raad van Commissarissen
Raad van Commissarissen
ENECO NetBeheer is een organisatie met ongeveer 50 medewerkers. Zij zorgt voor de aanleg, de uitbreiding, het onderhoud en het beheer van de energienetten en heeft de verantwoordelijkheid voor veiligheid en betrouwbaarheid. Veel van de operationele werkzaamheden heeft ENECO NetBeheer middels dienstverleningsovereenkomsten uitbesteed aan ENECO Energie Infra en ENECO Energie Services. Voorts voert zij wel de asset-
Raad van Bestuur
administratie, maar zijn de assets in verschillende Asset B.V.’s ondergebracht. Deze worden niet mee geconsolideerd in de balans van ENECO NetBeheer. ENECO Energie Infra is een organisatie met ruim .000 medewerkers Bestuurscentrum
verdeeld over drie districten (Zuid Holland-Noord, Zuid Holland-Zuid en
Ondersteunende Diensten
Utrecht) en drie regio’s (Dokkum, Weert en Haarlem). ENECO Energie Infra is opdrachtnemer van ENECO NetBeheer en houdt zich bezig met onderhoud en aanleg van netten en aansluitingen (elektriciteit en gas) en het verhelpen Divisie Retail
Divisie Business to Business
van storingen. Divisie
Installatie
Divisie
Services
bedrijven
Infra
ENECO NetBeheer ENECO Energie Services is een organisatie met 1400 medewerkers en verricht activiteiten voor zowel ENECO NetBeheer als voor andere opdrachtgevers: call center, facturatie en klachtenafhandeling. Voor ENECO NetBeheer
Levering
Transport
verricht ENECO Energie Services ook marktfaciliterende processen: verwerken switchen, verhuizen en opzeggen. Afsluiten en fraudebestrijding zijn tevens activiteiten die door ENECO Energie Services ten behoeve van ENECO NetBeheer worden verricht.
58
59
Jaarverslag 007
Profiel
Profiel
eenheid
Jaarverslag 007
ENECO NetBeheer in één oogopslag 2007
006
005
Omzet Totale transportopbrengsten
x mln €
865,7
86,6
856,3
Transportopbrengst elektriciteit
x mln €
607,1
603,
600,5
Transportopbrengst gas
x mln €
258,6
59,3
55,8
Aansluitingen elektriciteit grootverbruik
aantal
20.031
19.477
18.357
Aansluitingen elektriciteit kleinverbruik
aantal
1.884.821
1.869.45
1.867.959
Afzet
GWh
21.612
1.81
0.660
Aansluitingen gas grootverbruik
aantal
2.065
.135
.300
Aansluitingen gas kleinverbruik
aantal
1.826.260
1.817.13
1.817.150
Afzet
miljoenen m3
4.886
5.17
5.358
63,5
7,
68,3
1.157
1.190
1.03
5,4
5,6
5,8
Resultaat Bedrijfsresultaat (EBIT)
x mln €
Netverlies
GWh
in % van het getransporteerd volume
%
Externe debiteurensaldo
x mln €
82,3
80,5
87,4
Kasstroom uit operationele activiteiten
x mln €
95,8
49,1
59,9
x mln €
245,8
170,7
178,6
Opgespoorde fraudes
aantal
2.375
.66
.866
% geïncasseerd per ultimo
%
31
6
5
Gemiddelde uitvalduur elektriciteit
minuten
22,9
36,
1,1
Storingen middenspanning met
aantal
446
50
440
aantal (x1000)
306
173
180
249,5
158,9
153,0
2,9
,9
,5
Operationeel Bruto investeringen (niet op de balans van NetBeheer)
onderbreking Switches
Organisatie Personeelsleden per ultimo
fte's
Ziekteverzuim
%
Noot Ten opzichte van het jaarverslag 006 zijn de uitkomsten voor 006 en 005 aangepast met de integratie van ONS Netbeheer. Aansluitingen betreft de gefactureerde voljaarsaansluitingen.
60
61
Impressie van het nieuwe stationsplein in Utrecht.
Jaarverslag 007
Wat is er gebeurd in 2007
Wat is er gebeurd in 007
Brand bij Nedstaal B.V. in Alblasserdam.
JANUARI
Onafhankelijk Netbeheer met ingang van 1 juli 008. Dit betekent dat
1 2 Een 150/50/10 kV transformator in Soest valt uit. Bijna 7.000 klanten die
netbeheerders enerzijds en producenten, handelaren en leveranciers van
aangesloten zijn op het laagspanningsnet zitten 9 minuten zonder
elektriciteit of gas anderzijds geen deel meer mogen uitmaken van één
stroom. Voor het middenspanningsnet gaat het om ruim 104 klanten.
en dezelfde groep. Ook het over en weer houden van aandelen in elkaar is dan niet meer toegestaan. Voor wat betreft de splitsing van de
MEI
1
energiebedrijven in handel en productie enerzijds en distributie en Verkoop van aansluitingen en het afsluiten van transportcontracten zijn
transport anderzijds gold aanvankelijk, dat die bepalingen wel waren
wettelijke taken van de netbeheerder. ENECO NetBeheer had deze taken
aangenomen, maar niet in werking zou treden. Echter in 007 heeft de
uitbesteed binnen ENECO aan een gelieerde groepsmaatschappij, maar
(nieuwe) minister van Economische Zaken alsnog besloten de
zal dat conform bepalingen in de Wet Onafhankelijk Netbeheer
energiebedrijven te splitsen. De energiebedrijven die op 1 juli 008
voortaan zelf doen. De afdeling Verkoop en Aansluitingen (ruim 80
voldoen aan de WON, hebben tot 1 januari 011 om zich voor te
medewerkers) gaat daarom per 1 mei formeel over naar ENECO
bereiden op splitsing.
NetBeheer.
26 Definitief besluit tot het inrichten van een afdeling Interne Bedrijfsvoering, die zich bezig zal gaan houden met IT, processen en compliancy.
JULI
1
3
Op 1 maart 007 neemt ENECO Openbaar Nutsbedrijf Schiedam (ONS)
SEPTEMBER
over. Op 1 juli 007 is de officiële overgang van ONS Netbeheer
5
Lancering van een digitale opleidingencatalogus voor ENECO NetBeheer.
medewerkers naar ENECO NetBeheer. De effectieve verslagleggings-
Medewerkers kunnen zich vanaf dit moment online inschrijven voor
datum van ONS Netbeheer is 1 januari 007.
opleidingen die passen bij hun functie en/of de gewenste ontwikkeling.
Een 150/50/10 kV transformator in station Utrecht Lage Weide valt uit. Er zijn geen getroffen klanten. Deze uitval is de aanleiding voor de start
OKTOBER
van een grootschalig revisieprogramma voor transformatoren.
1
1 3 Utrecht werkt aan een nieuw centrum. De komende jaren vindt de
Bij Nedstaal B.V. in Alblasserdam breekt brand uit. Een van de elektrische installaties in het 50 kV station heeft vlam gevat. ENECO NetBeheer stelt
realisatie plaats van een nieuw Stationsgebied dat een geheel gaat
vijf noodaggregaten ter beschikking. Niemand raakt gewond en er
vormen met de oude binnenstad. ENECO NetBeheer heeft op 13 juli een
komen geen giftige stoffen vrij. Door de genomen maatregelen blijft de
convenant met de gemeente Utrecht ondertekend waarin afspraken
overlast beperkt tot 1 uur volledige stroomuitval.
staan over tijdelijke en definitieve verleggingen van alle kabels. De eerste projecten zijn in 007 opgestart, waaronder het Muziekpaleis. 1 6 De minister van Economische Zaken doet een voordracht aan de Koningin tot inwerkingtreding van het groepsverbod uit de Wet
6
18 De minister van Economische Zaken bepaalt dat de 150 kV transformatoren geen integraal onderdeel uitmaken van het 110 en 150 kV net en dat het beheer hierover niet overgedragen hoeft te worden aan de landelijke elektriciteitsnetbeheerder TenneT.
63
Wat is er gebeurd in 007
Wat is er gebeurd in 007 Jaarverslag 007
Veel vraag naar het terugleveren van energie door tuinders.
De officiële opening van het nieuwe elektriciteitsnetin Delft.
NOVEMBER
herbouw van dit station. Op 1 december 007 zijn de werkzaamheden
1
afgerond en is het nieuwe transformatorstation een feit.
In Tinte is er veel vraag naar het terugleveren van energie door een groot aantal tuinders. Het gaat om 100 Megawatt (MW). Het project om aan deze klantvraag te voldoen is opgedeeld in twee fasen. Vanaf 1 november 007 kunnen de tuinders 50 MW terugleveren via een schakel-
6
12 Goedkeuring van de OR op het inrichten van aparte afdelingen voor Communicatie en HRM. 17 In de binnenstad van Delft is het oude elektriciteitsnet vervangen door
container en vier spaartransformatoren. Op 1 januari 008 kunnen de
een eigentijds net dat minder storingen, minder netverliezen en meer
tuinders 100 MW terugleveren via een 150 kV mastaftakking en een
capaciteit oplevert. De totale omvang van het project bedroeg 13.000
nieuw hoogspanningsstation. Tegelijkertijd is gestart met het aanleggen
aansluitingen. Het project liep van 1998 tot 007. Op 17 december vindt
van 45 kilometer kabel om de tuinders te kunnen aansluiten in het
de officiële opening plaats door ENECO NetBeheer en de Gemeente
gebied Tinte, Vierpolders en Brielle.
Delft.
Organisatieontwerp voor de nieuwe netbeheer organisatie is gereed.
27 Een grondboring nabij de N8 te Haastrecht veroorzaakt een lekke gasleiding. Door het gaslek ontstaat gasophoping in het riool. Dit gas is via het riool bij verschillende huizen binnen gekomen. Bij één woning is een ontploffing met brand het gevolg. Ramen aan de voor- en achterkant springen en de gevel van de woning is zwaar beschadigd. Vijf andere woningen worden ontruimd. Er vallen geen gewonden. 3 0 ENECO NetBeheer is verplicht elke twee jaar een kwaliteits- en capaciteitsdocument op te stellen (KCD document). Dit document heeft een tijdshorizon van 7 jaar en moet aan de DTe worden opgeleverd. Het document bevat de visie van ENECO NetBeheer over de ontwikkeling van de energievraag, kwaliteitsdoelstellingen en tabellen. Ook komt een terugblik op de realisatie van de plannen van de voorgaande jaren aan bod en een visie op aankomende investeringen en grote vervangingsprojecten. Op 30 november is het nieuwe KCD opgeleverd aan de DTe. DECEMBER
1
Op 5 augustus 006 ontploft door een kortsluiting een 50 kV station in Middelharnis. Direct na deze grote storing wordt gestart met de
64
65
Bericht van de Raad van Commissarissen
Mevrouw N.H. van den Broek-Laman Trip
De heer ir. C.J.M. Asselbergs
De heer mr. R.S. Cazemier
werd hij directeur Deltalinqs, de federatieve
In 1984 rondde Roel Cazemier zijn studie
vereniging waarbinnen de belangenbehartiging
Nederlands Recht af aan de universiteit van
van de procesindustrie en het havenbedrijfsleven in
Groningen. Van 1984 tot 1988 was hij werkzaam als
de Mainport Rotterdam zijn samengebracht.
medewerker op het kabinet van de Commissaris
De heer mr. J.F.J.M. de Haas
De heer drs. H.J. Machielsen
Verdere groei naar operationeel excellent bedrijf ENECO NetBeheer heeft in korte tijd grote stappen gezet van een wat ouderwets overheidsbedrijf tot een competitief in de markt opererend
van de Koningin in de provincie Friesland. Van 1988
De heer mr. J.F.J.M. de Haas
bedrijf. Zowel in mentaliteit als in cultuur en gedrag. In 007 heeft ENECO
tot 1991 werkte hij als plaatsvervangend chef van
Jeroen de Haas werd in 000 benoemd als lid van
NetBeheer opnieuw stappen gezet in de groei naar operationele excellentie.
het kabinet. In december 1991 werd hij benoemd
de raad van Bestuur en per 006 als voorzitter. Hij
De uitdaging is om dat, met de op handen zijnde implementatie van de Wet
tot burgemeester van de gemeente Ruinerwold,
was daarvoor sinds 1996 directeur van Enercom, de
medio 1994 tot burgemeester van de gemeente
coöperatie van energiebedrijven, waarvan een
Onafhankelijk Netbeheer, vast te houden.
Ameland en in juni 000 tot burgemeester van de
zestal leden in juli 000 met ENECO fuseerde.
gemeente Dongeradeel.
Daarvoor was de Haas directeur van RCC-IVEV, een
Als wij terugkijken op 007 constateren wij dat het opnieuw een razend
onderdeel van Roccade. Hij studeerde Nederlands
druk jaar was voor ENECO NetBeheer. De voorbereidingen op de
recht in Utrecht.
implementatie van de WON, de externe oriëntatie, de fusie van de
Mevrouw N.H. van den Broek-Laman Trip Nicoline van den Broek is lid van de VVD-fractie in
netbeheerders en het allocatie- en reconciliatieproces. Voor een Raad van
de Eerste Kamer sinds 7 september 1993. Van 14
De heer drs. H.J. Machielsen
september 1999 tot 1 mei 005 was zij
Jeppe Machielsen is per 1 juni 005 benoemd in de
Commissarissen is het mooi om toezicht te houden op het functioneren van
fractievoorzitter. Zij was van 1993 tot 001
Raad van Bestuur van ENECO als Chief Financial
een directie van een bedrijf met ambitie. Ambitie waar druk op wordt
burgemeester van Heemstede. Daarvoor was zij
Officer. Met ingang van diezelfde datum is hij ook
gerapporteerd en waar we progressie zien.
Gedeputeerde van Gelderland. Mevrouw Van den
toegetreden tot de Raad van Commissarissen van
Broek houdt zich in de Kamer onder andere bezig
ENECO NetBeheer. De heer Machielsen werkte
met Cultuur. Zij is voorzitter van de vaste commissie
vanaf 1999 bij Deutsche Post in diverse functies,
voor Algemene Zaken en Huis der Koningin.
laatstelijk als Divisional Board Member F&A van
Een goed voorbeeld van die progressie is het allocatie- en reconciliatie-
DHL Express Europe. Machielsen begon zijn
proces, het beheren van het netverlies. Deels is dat technisch en niet
De heer ir. C.J.M. Asselbergs
loopbaan in 1985 bij Akzo NV als controller en
beïnvloedbaar - elektriciteit transporteren kost nu eenmaal energie – en
Cees Jan Asselbergs werd geboren in 1950 te
groeide door tot hoofd Controlling van Akzo
deels heeft het een administratieve oorzaak. Door de ondersteunende IT-
Dordrecht. Na het Rijnlands Lyceum (HBS-B) in
Coatings Nederland voordat hij in 1991 overstapte
Oegstgeest en de diensttijd bij de Koninklijke
naar Koninklijke Nedlloyd in Rotterdam, waarvan
Luchtmacht, startte hij in 1971 de studie Bouw-
hij in 1999 afscheid nam als directeur Concern
verlies beheersbaar te houden. Als toezichthouders zijn we zeer tevreden
kunde aan de Technische Universiteit Delft, die in
Controlling. Machielsen behaalde zijn doctoraal
over dat proces. Het is noodzakelijk voorzichtig met de kosten om te gaan.
1978 met succes werd afgerond. Na vijf jaar actief
Bedrijfseconomie aan de universiteit te Groningen.
Het is één van de punten waar wij als Raad scherp op zijn.
Aandringen
architectuur geheel opnieuw te ontwerpen, wordt nu gepoogd het net-
te zijn geweest voor het Midden- en Kleinbedijf in de stadsvernieuwingsgebieden van Den Haag en
Verantwoordelijkheid
vijf jaar bij de werkgeversorganisatie VNO-NCW, begon hij in 1991 zijn baan als directeur bij de
Implementatie van de WON gaat ENECO NetBeheer de komende tijd veel
Stichting Europoort Botlek Belangen. Vanaf 001
geld kosten. Het is een omvangrijk traject dat veel aandacht vergt van onze
66
67
Jaarverslag 007
De heer mr. R.S. Cazemier
Bericht van de Raad van Commissarissen
Bericht van de Raad van Commissarissen
NetBeheer ambitieuze doelstellingen heeft die ook veel tijd, energie en investeringen vragen. Ze willen de beste netbeheerder worden en professioneel excelleren, meer externe oriëntatie en daarmee betere communicatie en relatiebeheer bewerkstelligen. In het kader van verduurzaming heeft ENECO NetBeheer zich ook gecommitteerd aan bijvoorbeeld de invoeding van groen gas. Als Raad van Commissarissen vragen wij ons daarom af of het verstandig is om de tarieven jaar na jaar onder druk te zetten. Dat de overheid zich ermee bemoeit is te begrijpen, we zijn monopolist. Maar we moeten het wel op waarde weten te schatten, er is een grens aan de daling in de tarieven. ENECO NetBeheer voorziet heel West-Nederland van energie. Als er sprake is van een grote stroomuitval, zoals in 007 in de Tieler- en Bommelerwaard, dan ligt het maatschappelijk leven volledig stil. Als netbeheerder heb je dus een enorme verantwoordelijkheid, vooral in het hart van Nederland waar alles met elkaar verknoopt is. Wij zijn van mening dat je daar als samenleving geld voor over moet hebben en ervoor moet zorgen dat het bedrijf dat de energieleverantie zeker stelt, de tools heeft om te investeren in de betrouwbaarheid en de degelijkheid van de netten. De tijden van overwinsten zijn allang voorbij. ENECO NetBeheer is een heel net, gereguleerd bedrijf. Er is geen bedrijf dat zo transparant is. Onze oproep aan de samenleving en de politiek is dan ook: sla niet door, geef ons de ruimte om te blijven investeren en innoveren, om de kwaliteit op orde te houden. Leuk bedrijf Als loyaal bedrijf gaat ENECO NetBeheer zich de komende tijd richten op de implementatie van de WON. Dat gaat een groot appèl doen op de medewerkers van dit bedrijf. Wij vinden het fantastisch om te zien dat die flexibiliteit er ook steeds weer is. Er heerst een goede sfeer en creativiteit is nadrukkelijk aanwezig. De cijfers die de medewerkers gaven in het medewerkermotivatie-onderzoek waren ook in 007 weer hoog; kennelijk is het een leuk bedrijf om bij te werken.
69
Jaarverslag 007
medewerkers en de organisatie zal veranderen. En dat terwijl ENECO
Managementverslag
Thomas Martin
Elmer de Boer
Arnold van der Bie
Jeroen de Swart
Bob Okhuijsen
Directeur ENECO NetBeheer
Manager Asset Management Operations a.i.
Eindverantwoordelijk voor het gevoerde beleid.
(vanaf 1 april 007) Verantwoordelijk voor de veiligheid, betrouw-
Thomas Martin
baarheid en capaciteit van de netten.
Bob Okhuijsen
Marko Kruithof
Klaas de Dood
Jaarverslag 007
Jeroen de Swart
Managementverslag
Jeroen Bode
Waarborgen van de groei Afgelopen jaar stond in het teken van professionele groei. Heel gericht werd gewerkt aan het verder verbeteren van onze dienstverlening: het veilig en betrouwbaar transporteren van energie en het faciliteren van een vrije
Manager Financiën (tot 1 juli 007 ook IT) Verantwoordelijk voor control, financial accounting
Marko Kruithof
energiemarkt. Daarnaast werden allerlei voorbereidingen getroffen voor de
en risicomanagement.
Manager Bedrijfsvoeringcentrum a.i.
implementatie van de eind 006 aangenomen Wet Onafhankelijk Netbeheer.
(vanaf 1 april 007) Elmer de Boer
Verantwoordelijk voor een optimale bedrijfs-
Manager Markt & Regulering
voering van de elektriciteits- en gasnetten in de
Verantwoordelijk voor verkoop, klantgerelateerde
ENECO NetBeheer gebieden.
In een continu veranderende omgeving blijven we de komende jaren werken aan veiligheid, kwaliteit en kostenefficiency. Alleen op die manier
processen, berichtenverkeer, fraudebestrijding en de relatie met toezichthouder DTe.
Onze organisatie verandert door de nieuwe wetgeving ingrijpend.
Klaas de Dood Programmamanager ‘Overdracht beheer HS-netten’
Arnold van der Bie
(tot 1 april 007 ook Bedrijfsvoeringcentrum)
Programmamanager ‘Implementatie WON’ en
Verantwoordelijk voor de overdracht van het
Manager Asset Management Expertise (tot 1 april
beheer van de HS-netten aan Tennet.
kunnen we toegevoegde waarde aan onze klanten leveren, scheppen we de randvoorwaarden voor economische groei en faciliteren we de transitie naar duurzaam energieverbruik. In 007 zijn we gestart met de voorbereidingen op de implementatie van de
007 ook Asset Management Operations) Verantwoordelijk voor technisch beleid, lange
Jeroen Bode
termijn planning en implementatie van de Wet
Manager Interne Bedrijfsvoering (vanaf 1 juli 007)
Onafhankelijk Netbeheer.
Verantwoordelijk voor projectmanagement,
Wet Onafhankelijk Netbeheer. De wet stelt restricties aan activiteiten die uitbesteed mogen worden, verplicht tot het overdragen van het beheer van
compliancy, kwaliteitsmangement en proces- en
onze 150 kV netten aan de landelijke netbeheerder en regelt de overdracht
systeemondersteuning.
van het economisch eigendom van de netten van het energiebedrijf naar de netbeheerder. Voor de organisatie betekent dit dat we het anders gaan inrichten en onze processen en systeemondersteuning daarop moeten aanpassen. De eerste voorbereidingen zijn in 007 gestart en hebben geleid tot een ontwerp van de nieuwe organisatie en een juridische herstructurering van ons bedrijf. Tot voor kort bestond ENECO NetBeheer formeel uit twaalf afzonderlijke vennootschappen. Deze zijn samengevoegd tot één juridische entiteit. Door gestegen inkooptarieven, meer onderhoudswerkzaamheden aan de netten en aanhoudende hoge projectkosten kwam het bedrijfsresultaat over
70
71
Managementverslag
Managementverslag
hen getoetst op hun kennis. Bijna 90% slaagde in één keer; een opmerkelijk
ons als sector nog een aantal grote veranderingstrajecten (zoals
goed resultaat.
leveranciersmodel, capaciteitstarief en slimme meters) te wachten. Als ENECO NetBeheer passen we de netten zodanig aan dat we de wijzigende
Het komende jaar voeren we op dezelfde manier de VIAG in, de Veiligheids-
behoeften en groei van onze klanten kunnen ondersteunen, zonder daarbij
instructie Aardgas, met als doel het vergroten van de veiligheid bij werk-
concessies te hoeven doen aan de kwaliteit en betrouwbaarheid van ons net.
zaamheden aan de gasnetten. Het afgelopen jaar deden we, conform de
We gaan er daarbij vanuit dat de regulering ons daartoe ook in de toekomst
voorschriften, van 34 incidenten melding aan de Onderzoeksraad voor
in de gelegenheid zal stellen.
Veiligheid (OVV). Bijna alle incidenten werden veroorzaakt door graafwerkzaamheden door derden. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor. De OVV zag in geen enkel geval aanleiding tot aanvullend onderzoek.
De techniek: veiligheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de netten
Storingsminuten Over 007 kwam het gemiddeld aantal storingsminuten uit op bijna 3.
De technische staat van de netten is van groot belang voor het uitvoeren
Daarmee kunnen we 006 met zijn ruim 36 minuten definitief als incident
van onze taak: het transport van energie. Onze netten moeten veilig,
bestempelen. Behalve het feit dat we het afgelopen jaar weer op ons ‘oude’
betrouwbaar en beschikbaar zijn.
niveau waren – en daarmee behoorden tot de best presterende netbeheerders – nam ook het aantal storingen af. Onze actieve aanpak bij het voorkomen van storingen heeft resultaat, bijvoorbeeld de afronding van
Veiligheid De veiligheid aan klantzijde hebben we in 007 een impuls gegeven. Eerder
de grootschalige vervanging van de kwetsbare Nekaldiet-moffen. De
al sloten we convenanten met een aantal gemeenten, woningcorporaties,
gemiddelde storingsduur bleef in 007 op een niveau dat vergelijkbaar is
politie en brandweer om de illegale aftap van elektriciteit voor met name
met voorgaande jaren.
hennepteelt tegen te gaan. De kweek van hennepteelt leidt namelijk vaak tot brandgevaar. Nu we afgelopen jaar ook met Zoetermeer een overeen-
Om het aantal storingsminuten de komende jaren verder terug te dringen,
komst tekenden, hebben we convenanten met alle grote gemeenten in ons
zijn we in 007 een project gestart dat de duur van het proces van storings-
werkgebied. Positief gevolg daarvan is dat we de veiligheid in woon-
melding tot oplossing moet verkorten. Zo proberen we de aanleiding voor
gebieden hebben weten te verhogen door de kleinschalige teelt daar uit te
de storing eerder te lokaliseren, de daadwerkelijke oorzaak van een storing
bannen. Zorgelijk is wel dat de illegale aftap in zijn totaliteit op een gelijk
beter in beeld te krijgen en richten we ons op de tijd die een monteur nodig
niveau blijft en dat we er niet in slaagden om meer fraude op te sporen. We
heeft om op de plaats van een incident te komen. Deze aanpak moet in
vermoeden dan ook dat hennepkwekerijen grootschaliger en professioneler
008 tot betere resultaten leiden.
op bijvoorbeeld bedrijventerreinen worden opgezet. De uitdaging voor 008 is ook daaraan een halt toe te roepen. De convenanten bieden daarvoor een
Vervangingsprojecten In 005 besloten we tot vervanging van een groot aantal gasaansluitingen in
uitstekende basis.
Rotterdam en omstreken. Dit grootschalige vervangingsproject van gasaanOnze succesvolle campagne ‘Gaston’ om gebruikers alert te maken op gas-
sluitingen ligt op schema. Tegelijk hebben we in de projectregio’s het
lucht, is in 007 afgerond. Het succes blijkt alleen al uit het feit dat andere
preventief ‘lekzoeken’ geïntensiveerd op locaties waar we de gasaan-
netbeheerders de campagne hebben overgenomen. Ter aanvulling zijn we in
sluitingen en -infrastructuur pas in de komende jaren aanpakken. Ook de
007 een unieke campagne gestart onder huis- en KNO-artsen om mensen te
communicatie met de betrokken gemeenten en zeker met de bewoners is
bereiken bij wie het reukvermogen slecht is ontwikkeld. Voor deze doel-
ten opzichte van 006 verder verbeterd. Buiten deze projecten vervingen we
groep hebben we detectoren beschikbaar gesteld die een audiosignaal
in 007 nog eens enkele tienduizenden gasaansluitingen door ons hele
geven als ze gas detecteren.
werkgebied.
Het aantal ongevallen met verzuim geldt voor ons als meetlat voor de veilig-
We werken continu aan een betrouwbaar netwerk. De netten raken in
heid van allen die aan de netten werken. De dalende trend die we in 006
sommige gevallen op leeftijd en moeten daarom worden vervangen of
inzetten, konden we in 007 niet doortrekken. Het aantal ongevallen kwam
gereviseerd. Met behulp van preventieve inspecties en vaste onderhouds-
uit op 19. Wel nam de ernst van de verwondingen duidelijk af en lag de
programma’s wordt de urgentie van de te vervangen netonderdelen
totale duur van het verzuim in 007 lager dan in 006. Feit blijft dat we elke
bepaald. Zo houden we de status en de kwaliteit van netonderdelen (die
medewerker willen en moeten blijven doordringen van het belang van veilig
vaak onder de grond liggen) in de gaten en investeren we gericht in
werken. Daarom hebben we de in 006 onder de naam BEI (Bedrijfsvoering
vervanging en revisie. Op die manier voorkomen we uitval.
Elektrische Installaties) ingevoerde veiligheidsinstructies het afgelopen jaar verduidelijkt, er onze medewerkers opnieuw vertrouwd mee gemaakt en
7
73
Jaarverslag 007
007 € 8,7 miljoen euro lager uit dan dat over 006. De komende jaren staan
Managementverslag
Managementverslag Jaarverslag 007
Uitbreiding capaciteit
streeks naar de verantwoordelijke procesbeheerders te sturen. Zo ziet
De vraag naar energie blijft stijgen. Zo moet bijvoorbeeld de toevoer van
bijvoorbeeld een accountmanager direct hoe tevreden een grootzakelijke
elektriciteit naar de stad Utrecht en omliggende gemeenten op termijn
klant is over de offerte voor een nieuwe aansluiting die hij heeft uitge-
worden uitgebreid. Vandaar dat we in samenwerking met TenneT een plan
bracht. Dat vergroot de betrokkenheid van onze medewerkers bij de
hebben ontwikkeld. Dit plan beschrijft het verzwaren van het hoog-
tevredenheid van onze klanten en moet leiden tot een beter resultaat in
spanningstracé tussen Breukelen en Lage Weide. Onder inwoners van
008.
Maarssen heeft het plan tot commotie geleid, omdat wordt gevreesd voor sterkere magnetische velden met mogelijk negatieve gevolgen voor de
Relatiebeheer
gezondheid. In 007 is toen een aantal alternatieven de revue gepasseerd en
In 007 heeft Area Management daadwerkelijk vorm gekregen. Met Area
hebben we van de Raad van State toestemming verkregen om het tracé op
Management kijken we vooruit naar de behoefte aan capaciteit onder
de huidige positie te verzwaren met behulp van een nieuw type kabel dat
verschillende klantgroepen. Zo proberen we bijvoorbeeld tijdig in te
meer elektriciteit kan verwerken zonder dat een sterker magnetisch veld
springen op initiatieven met betrekking tot decentrale en duurzame
ontstaat. Tegen acceptabele meerkosten creëren we op die manier een
energieopwekking. Neem de tuinders in de gebieden Tinte-Vierpolders en
situatie die zelfs beter is dan de bestaande.
Oostland. Waar de relatie tussen hen en ons in 006 nogal stroef verliep, hebben we in 007 een omslag gemaakt. Door beter met klantgroepen te
Marktfaciliterende processen: de verkeersleider
communiceren, komt er begrip voor elkaars standpunten, mogelijkheden en onmogelijkheden. Hetzelfde geldt voor de ontwikkeling van de Maasvlakte
ENECO NetBeheer transporteert elektriciteit en gas voor energieleveranciers
II bij Rotterdam. We overleggen nu al uitvoerig met het Havenbedrijf
naar hun klanten en fungeert daarnaast als ‘verkeersleider’. In feite maken
Rotterdam over toekomstige ontwikkelingen en hoe we daarin de energie-
wij de vrije energiemarkt mogelijk. Naast klanttevredenheid en het vroeg-
infrastructuur kunnen optimaliseren. Het resultaat wordt op die manier
tijdig onderkennen van klantbehoeften werken we dieper in het proces aan
beter voor de eindgebruiker.
de kwaliteit van het berichtenverkeer. Regulering en toezicht: te veel aandacht voor prijs Het jaar 007 was een opmerkelijk jaar vanuit het perspectief van regulering
Klanttevredenheid Tevreden klanten zijn het bestaansrecht van elk bedrijf. En hoewel we als
en toezicht. Allereerst kregen we te maken met een nieuwe toezichthouder
netbeheerder een monopolie hebben, hechten we veel waarde aan het
erbij: het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Deze nieuwe toezichthouder
oordeel van klanten over ons. Het afgelopen jaar hebben we daarom ons
is geïntroduceerd omdat uit onderzoek van de Onderzoeksraad voor de
klanttevredenheidsonderzoek uitgebreid, de frequentie opgevoerd tot
Veiligheid (OVV) bleek dat SodM beter toegerust is voor het technisch
maandelijks en communiceren we de resultaten breder in onze organisatie.
toezicht op de veiligheid van de gasnetten.
Dit gebeurt onder meer via ons intranet, publicatieborden en door ze recht-
74
75
Managementverslag
Daarnaast liepen er in 007 diverse trajecten van regulering en toezicht, die
Bedrijfsprocessen en medewerkers
Jaarverslag 007
Managementverslag
over en weer invloed op elkaar hadden. Een aantal voorbeelden: winstonderzoek, overdracht beheer hoogspanning elektriciteit, regelgeving
We hebben in dit managementverslag al verschillende keren aandacht
ten aanzien van capaciteitstarief, leveranciersmodel en metermarktmodel,
besteed aan onze medewerkers – een kostbaar bezit in een bedrijf dat als
methodebesluit elektriciteit voor de periode 008 tot en met 010 en
gevolg van veranderende regels steeds meer disciplines naar zich toe trekt.
methodebesluit gas voor de periode 008 tot en met 010. Door de
Medewerkers die bovendien te maken krijgen met veranderende bedrijfs-
complexiteit en onderlinge afhankelijkheid van deze dossiers is DTe over
processen.
007 niet in staat geweest om de methodebesluiten voor regulering van de omzet van netbeheerders van elektriciteit en gas tijdig af te ronden.
Automatiseringsprojecten
Hierdoor zijn de netbeheerders voor het jaar 008 genoodzaakt de tarieven
ENECO NetBeheer is in het verleden ontstaan uit het samengaan van vele
van 007 te continueren. Naar verwachting van DTe zal de definitieve
energiebedrijven en kent daardoor een gedifferentieerd ICT-landschap. De
besluitvorming rondom de methodebesluiten en daaropvolgend de vast-
vraag hoe we al die verschillende systemen eenvoudiger, efficiënter en
stelling van de tarieven van de netbeheerders in het jaar 008 worden
goedkoper kunnen maken, blijft ook de komende jaren actueel. Een
afgerond. ENECO NetBeheer zal vervolgens haar voorstel voor de tarieven
concrete stap in 007 was de ontwikkeling van één systeem voor de allocatie
voor 009 zodanig moeten opstellen dat de beoogde effecten van het
en reconciliatie van energiestromen in de netten. Niet alleen is daardoor de
methodebesluit over 008 alsnog worden verwerkt.
procesondersteuning beter geworden, maar dankzij deze stap zijn we ook in de toekomst in staat om de enorme hoeveelheid aan gegevens te blijven
Voor de verdere ontwikkeling van de regulering van netbeheerders
verwerken.
elektriciteit en gas streeft ENECO NetBeheer naar de verbreding van het reguleringskader. Momenteel is de regulering vrijwel uitsluitend gericht op
HRM
lagere tarieven voor eindverbruikers. Het huidig kader van wet- en regel-
Naast het begeleiden van de organisatorische veranderingen is er veel
geving stimuleert de regionale netbeheerders met name om de kosten van
aandacht geschonken aan persoonlijke ontwikkeling en het werven van
het beheer van de netten te optimaliseren. Elementen als beschikbaarheid,
kennis en deskundigheid. ‘De juiste persoon op de juiste plaats’ is essentieel
duurzaamheid en kwaliteit van de netten worden niet in het regulerings-
voor ENECO NetBeheer en mobiliteit en ontwikkeling van medewerkers is en
kader meegenomen. Investeringen met betrekking tot deze onderwerpen
blijft een belangrijke doelstelling. Daarnaast hielden we in 007 weer een
moeten kunnen worden terugverdiend, anders leidt het onherroepelijk tot
medewerkermotivatie-onderzoek (MMO). Met een opkomst van 90% en een
verschraling van de Nederlandse energienetten.
overall score van 7,4 presteren we uitstekend. Dat mensen het naar hun zin hebben bij ENECO NetBeheer, blijkt ook uit het ziekteverzuimcijfer: dat lag in 007 met ,9% op een beheersbaar niveau. Al met al een prima uitgangspunt om ook in 008 verder te werken aan professionele groei.
76
77
Financiële toelichting
3,5
53,7
60
(in miljoenen euro’s)
596,3
1,8
8,7
603,
5,6
,5
0,9
4,7
0,4
607,1
Realisatie 007
4,7
Fraude transport
5,3
Overige transport opbrengst
18,7
Aansluitopbrengst
1,0
Q-effect transportopbrengst
7,1
P-effect transportopbrengst
3,0
Restate 006
Transportopbrengsten elektriciteit
(in miljoenen euro’s) 54,
ONS 006
1,6
IC eliminatie
5,6
Realisatie 006
Netto resultaat
Jaarverslag 007
Financiële toelichting
630,0
55 60,0
50 45
610,0
40 600,0 590,0 580,0 Realisatie 007
Vennootschapsbelasting
Bedrijfskosten
Beheerovereenkomst
Dienstverlening
Restate 006
ONS 006
Realisatie 006
0
Overige opbrengsten
5
Bruto marge transport
30
Financiële baten en lasten
35
In 006 bestond ENECO NetBeheer uit elf verschillende vennootschappen.
Transportopbrengsten elektriciteit
In 007 is daar een nieuwe vennootschap, ONS Netbeheer B.V., bij gekomen. In de financiële toelichting starten alle analyses met de uitkomst van de
De transportopbrengst elektriciteit is licht gestegen met name door een
gecombineerde winst- en verliesrekening van de oorspronkelijke elf
tariefharmonisatie in 007 in ENECO netbeheergebieden (met uitzondering
vennootschappen, zoals in het jaarverslag 006 is verantwoord. Het effect
van ONS). De getransporteerde hoeveelheid elektriciteit steeg in 007 met
van de toevoeging van ONS Netbeheer B.V. wordt apart inzichtelijk
0,8 % ten opzichte van 006 (restate). Dit had zowel een omzeteffect voor
gemaakt, waarmee een nieuwe uitkomst (restate) voor 006 ontstaat
de transport- als voor de aansluitdienst. De gestegen volumes worden
(waarover geen accountantscontrole is toegepast). In 007 zijn de
veroorzaakt door gestegen verbruik en een toename van het aantal
netbeheerders, effectief 1 januari 007, gefuseerd in ENECO NetBeheer B.V.
aansluitingen. De overige transportopbrengsten zijn gedaald doordat in 006 een incidentele bate was opgenomen.
Netto resultaat Het netto resultaat van ENECO NetBeheer is in 007 ten opzichte van 006 (restate) nagenoeg gelijk gebleven. Hoewel deze uitkomst dat niet doet vermoeden staat het netto resultaat onder druk. Allereerst wordt dit veroorzaakt door meer onderhoud aan de netten, hogere factureringskosten en hoge projectkosten ter voorbereiding op veranderende regelgeving. Daarnaast steeg het prijsniveau van met name de inkoop van energie en materiaalkosten. De gestegen materiaalkosten zijn meegenomen in de investeringen, waardoor de afschrijvingskosten vanaf volgend jaar zullen stijgen.
78
79
Financiële toelichting
Financiële toelichting Jaarverslag 007
1,8
,5
18,9
3,8
1,0
16,1
6,0
,7
3,7
0,3
135,1
P-effect administratief netverlies
Q-effect administratief netverlies
Inkoop voorgaande jaren
Overig
Realisatie 007
80,0
(in miljoenen euro’s)
18,
P-effect transport netverlies
58,6
Q-effect transportkosten
1,8
P-effect transportkosten
,5
Restate 006
59,3
ONS 006
Inkoopkosten
(in miljoenen euro’s)
4,4
IC Eliminatie
54,9
Realisatie 006
Transportopbrengsten gas
160,0 150,0
70,0
140,0 60,0 130,0
110,0 100,0 Realisatie 007
Restate 006
ONS 006
Realisatie 006
30,0
10,0
Aansluitopbrengst
40,0
Q-effect transportopbrengst
50,0
Transportopbrengsten gas
Inkoopkosten
De getransporteerde hoeveelheid gas daalde in 007 met 6,9 % ten opzichte
De transport- en overige inkoopkosten stegen in 007 met 4,8% ten
van 006 (restate). Dit wordt veroorzaakt doordat in 007 sprake was van
opzichte van 006 (restate). De stijging wordt veroorzaakt door hogere
een relatief warm jaar. Het aantal graaddagen was daardoor circa 6% lager
transport inkoopkosten van naast- en hoger liggende netbeheerders en een
dan in 006. Dit effect werd nog enigszins gecompenseerd door een
hoger technisch netverlies. Doordat het technisch netverlies ruim een jaar
gestegen aansluitopbrengst, wat met name het gevolg is van een toename
vooraf wordt ingekocht, zit de prijsstijging van 006 in het resultaat van
van het aantal aansluitingen.
007 verdisconteerd. De stijging van de inkoopkosten wordt grotendeels gecompenseerd door een lager administratief netverlies (lagere prijs) en een
Energiebalans
incidentele bate (een lager verrekend inkoopvolume uit voorgaande jaren). In hoeveelheden bedraagt het (voorcalculatorisch) technisch en
De energiebalans geeft de relatie aan tussen de op het net ingevoede
administratief netverlies tezamen 5,4% van de verkoop. Dit is een
hoeveelheden en de afzet. Voor elektriciteit zijn de ingevoede hoeveel-
verbetering van 0,% ten opzichte van vorig jaar.
heden normaliter hoger dan de verkochte hoeveelheden. Als gevolg van het transporteren treedt warmte-ontwikkeling op, wat leidt tot onvermijdbare technische netverliezen (circa 4%). Door middel van het reconciliatieproces wordt het werkelijke verbruik toegewezen aan de PV partijen. Naast de technische netverliezen komen ook de niet toe te rekenen verbruiken (administratieve netverliezen) voor rekening van de netbeheerder. Over 007 is uitgegaan van een voorcalculatorisch administratief netverlies van 300 GWh met als kosten € 14,3 mln. Bij gas zijn de verkoophoeveelheden normaliter hoger dan de inkoophoeveelheden (hetgeen niet ten goede komt aan de netbeheerders, maar aan de leveranciers). Dit verschil wordt veroorzaakt door een temperatuurverschil bij meting van inkoop- en verkoopmeters. Bij vaststelling van de gefactureerde en de nog te factureren hoeveelheden is uitgegaan van de bijbehorende inkoophoeveelheden.
80
81
Financiële toelichting
Financiële toelichting Jaarverslag 007
3,0
3,
0,1
186,7
00,0
(in miljoenen euro’s)
445,
5,7
450,9
3,5
0,
1,3
0,7
43,
Realisatie 007
5,1
Overige kosten
7,4
Precario
Kosten beheerovereenkomst
(in miljoenen euro’s)
4,7
Vermogensvergoeding
4,9
Afschrijvingen
174,7
Restate 006
4,
ONS 006
170,5
Realisatie 006
Kosten (uitbestede) dienstverlening
480,0
195,0 190,0
460,0
185,0 180,0
440,0
175,0 170,0
Realisatie 007
Overig
400,0 ICT projecten
Beheer systemen
Verander programma
Relatiebeheer
Onderhoud netten
Restate 006
ONS 006
Realisatie 006
160,0
Facturering & Incasso
40,0
165,0
Kosten (uitbestede) dienstverlening
Ten opzichte van 006 (restate) zijn de totale ICT kosten nagenoeg gelijk gebleven, maar is een duidelijke verschuiving waarneembaar van beheer-
Onder de kosten dienstverlening worden de kosten met betrekking tot aan
naar projectkosten. Deze verschuiving wordt veroorzaakt door het migreren
groepsmaatschappijen (behorend tot de N.V. ENECO) uitbestede activiteiten
van ICT-systemen en voorbereidingen op verwachte marktontwikkelingen
verantwoord. Het betreft hier werkzaamheden voor onderhoud netten en
(zoals de invoering van het capaciteitstarief).
aansluitdiensten evenals relatiebeheer, facturering, communicatie en ITprojecten en -beheer.
Kosten beheerovereenkomst
De onderhoudskosten in 007 zijn ten opzichte van 006 (restate) met € 4,9
Voor het gebruik van de assets wordt een vergoeding betaald aan de
mln (5%) gestegen naar € 101,3 miljoen euro. Dit wordt met name veroor-
eigenaar van de netten. De belangrijkste componenten in deze vergoeding
zaakt door meer kosten voor het lokaliseren van storingen in het laagspan-
zijn de afschrijvingen en de vermogensvergoeding. Daarnaast worden ook
ningsnet, meer constructiewerkzaamheden waarbij in opdracht van derden
de werkelijke kosten van precario, concessievergoedingen, energieverbruik,
(veelal gemeenten) leidingen moesten worden verwijderd en extra kosten
zakelijke belastingen en verzekeringen verrekend.
met betrekking tot het onderhoud aan schakelaars in de elektriciteitsstations. De afschrijvingen en de vermogensvergoeding zijn gebaseerd op de door de De kosten van de commerciële processen - relatiebeheer en facturering - zijn
DTe vastgestelde gemiddelde Gereguleerde Activa Waarde (GAW).
gestegen ten opzichte van 006 (restate). De hogere kosten voor
De vermogensvergoeding wordt bepaald door een weighted average cost of
relatiebeheer worden veroorzaakt door een toename van het aantal switch-
capital (WACC) voor Gas van 6,8% en voor Elektriciteit van 5,8%. De hoogte
en verhuisbewegingen en het aantal onderzoeken naar lege percelen
van de afschrijvingen worden bepaald door de gereguleerde afschrijvings-
(locaties met een actieve aansluiting maar zonder leveringsovereenkomst).
termijnen. Voor het niet gereguleerde deel, in dit geval de gasaansluitingen,
De hogere factureringskosten zijn het gevolg van extra activiteiten om het
worden de werkelijke op IFRS gebaseerde afschrijvingen aangehouden.
administratieve netverlies terug te brengen (zoals bijvoorbeeld fraudebestrijding). De in 007 getraceerde fraudegevallen werden voor bijna 55%
De beheervergoeding is in 007 ten opzichte van 006 (restate) gedaald met
veroorzaakt door hennepkwekerijen.
4,%. Deze daling werd met name veroorzaakt door een verlaging van de WACC voor Elektriciteit van 6,6% (006) naar 5,8% (007).
De post veranderprogramma betreft het in 007 voorsorteren van de organisatie om aan de eisen van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (op 1 juli 008) te kunnen voldoen. Een aantal uitbestede activiteiten moet voortaan in eigen beheer worden uitgevoerd en de bijbehorende kosten worden onder bedrijfskosten verantwoord.
8
83
Financiële toelichting
Bedrijfskosten
Bedrijfskosten
Jaarverslag 007
Financiële toelichting
1,4
1,3
ONS 006
Restate 006
Veranderprogramma
Projectkosten
Opleidingskosten
Compensatie vergoeding
6,
3,1
1,4
48,5
Realisatie 007
1,8
Overig
5,1
Inleen en advies
43,
Dubieuze debiteuren
,5
Realisatie 006
6% Huisvesting
(in miljoenen euro’s)
40,7 55,0
Overig 17%
50,0 Compensatievergoeding 2%
45,0
Contributies 6% 37% Personeelskosten
40,0
Voorziening dubieuze debiteuren 6%
35,0 Inleen en advies 26%
Bedrijfskosten
Dubieuze debiteuren Op de handelsdebiteuren wordt de voorziening voor oninbaarheid in
Onder de bedrijfskosten worden de kosten van de ENECO NetBeheer
mindering gebracht. De daling van de voorziening wordt voor het grootste
organisatie verantwoord en zijn in bovenstaande diagram naar kostensoort
deel veroorzaakt doordat de voorziening voor enkele langlopende
verdeeld.
rechtszaken in 007 volledig is vrijgevallen, nadat het vonnis van deze rechtszaken in het voordeel van ENECO NetBeheer B.V. is beslist.
Het kostenverloop ten opzichte van 006 (restate) is te zien in het diagram op de volgende bladzijde.
Inleen en advies De kosten voor inleen en advies zijn in 007 toegenomen. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat in 007 veel is geïnvesteerd in het verder optimaliseren
Veranderprogramma Het betreft hier activiteiten die als gevolg van de Wet Onafhankelijk Net-
van de allocatie en reconciliatie systeemarchitectuur.
beheer (WON) nu in eigen beheer moeten worden uitgevoerd en voorheen uitbesteed waren aan groepsmaatschappijen behorend tot de N.V. ENECO. Projectkosten De extra projectkosten ten opzichte van 006 (restate) houden eveneens nauw verband met de voorbereiding op inwerkingtreding van de WON op 1 juli 008. Het betreft hier met name kosten voor inleen en advies. Opleidingskosten De veiligheid van onze infrastructuur kreeg in 007 opnieuw veel aandacht. De in 006 ingevoerde veiligheidsinstructies van de BEI (Bedrijfsvoering Elektrische Installaties) werden in 007 opnieuw bij medewerkers onder de aandacht gebracht, omdat te weinig medewerkers de daaraan gekoppelde toets in één keer behaalden. Compensatievergoedingen In 007 zijn er geen grote middenspannings- en hoogspanningsstoringen opgetreden. Hierdoor zijn de compensatievergoedingen, die uitbetaald worden als een storing langer dan 4 uur duurt, lager dan in 006.
84
85
Financiële toelichting Jaarverslag 007
Financiële baten en lasten (in miljoenen euro’s)
007
(Pro forma*)
006
Rentebaten
1,8
6,5
Rentelasten
-4,0
-,3
-
-0,1
8,8
4,1
Oprenten voorziening pensioenjubileum Totaal
De financiële baten en lasten betreffen de rente over het banksaldo en de rekening courant positie met verbonden maatschappijen. In 007 zijn de rentebaten als gevolg van een aantal bijzondere oorzaken gestegen. Een tweetal klanten is in 007 door de rechter veroordeeld tot het betalen van het openstaande saldo inclusief wettelijke rente. Bovendien heeft de belastingdienst een suppletieaangifte met betrekking tot de omzetbelasting over 004 uitbetaald inclusief wettelijke rente. Een eenmalige correctie inclusief rente met betrekking tot het uitstaande voorschotsaldo bij kleinverbruikers had eveneens een gunstig effect op de financiële baten. Het betreft hier een intercompany verrekening.
87
Zowel op het gebied van gas als elektriciteit heeft ENECO NetBeheer in 007 via tientallen projecten geïnvesteerd in onderhoud (reconstructie en vervanging), verbetering en uitbreiding. Onder meer via langlopende projecten in de gasinfrastructuur, inspanningen op het gebied van teruglevering van energie door tuinders en talloze aanpassingen aan de midden- en hoogspanningsinfrastructuur. ENECO NetBeheer heeft in 007 voor 45,8 miljoen euro aan elektriciteitsen gasprojecten in bedrijf genomen. De investeringen worden opgenomen in de activabedrijven,waarvan direct of indirect ENECO Holding de aandeelhouder is. Onze infrastructuur groeide in omvang: het gasnet met 9 kilometer hogedruknet, 17 kilometer lagedruknet en 19.000 aansluitingen, het elektriciteitsnet met 189 kilometer middenspanningsnet, 38 kilometer laagspanningsnet en 3.000 aansluitingen. We geven hier, uitgesplitst naar gas- en elektriciteitsinfrastructuur, een overzicht van de belangrijkste lopende, nieuw gestarte en afgeronde projecten in 007. Projecten in de gasinfrastructuur Ruim boven planning hebben we in het kader van het meerjarige Flexasproject het afgelopen jaar 17.000 gasaansluitingen met flexibele rubberen slang vervangen door een verbeterde constructie. Parallel daaraan hebben we 5.500 verouderde elektriciteitsaansluitingen vervangen. In het kader van het eveneens meerjarige Gasvervangingsproject in Zuid-Holland zijn daarnaast nog eens 0.000 gasaansluitingen en 65 kilometer lagedrukgasleiding vervangen. Naast deze grote projecten hebben we, versnipperd over het totale verzorgingsgebied, projectmatig 30.000 gasaansluitingen, 60 kilometer lagedruk- en 4 kilometer hogedruk-gasleiding vervangen. Teruglevering Ook in 007 heeft ENECO NetBeheer zich ervoor ingespannen teruglevering in het net via WKK-installaties mogelijk te maken. In de tuindergebieden Oostland en Pijnacker bedraagt het gevraagde terugleververmogen 10 MVA. Daarvoor moet de elektriciteitsinfrastructuur tussen de voedende 150/5 kV-stations en deze gebieden worden verzwaard. Dat betekent onder meer de bouw van een nieuw station, de uitbreiding van verschillende bestaande stations, de aanleg van 30 kilometer 5 kV-kabel, 15 kilometer 3 kV-kabel en 160 kilometer 10 kV-kabel. Uiteindelijk verwachten we ongeveer 50 nieuwe klantaansluitingen te realiseren. Volgens planning ronden we dit project eind 008 af. Een gelijksoortig project loopt in het tuindergebied Tinte. Daar bedraagt het gevraagde terugleververmogen 90 MVA. Volgens plan hebben we in november 007 fase 1 van het project afgesloten: het nieuwe netvlak van 3 kV is uitgelegd, negen tuinders zijn inmiddels van 10 kV over op 3 kV en 4 tuinders zijn in bedrijf zonder leveringsbeperking op nieuw aanlegde elektriciteitsinfrastructuur. We zijn daarnaast begonnen met het realiseren van een aansluiting op het 150 kV-net, waarbij met name de levering van 150/50/3 kV-transformatoren een lange doorlooptijd kent.
89
Jaarverslag 007
Investeringen
Investeringen
Investeringen Jaarverslag 007
Andere projecten in de elektriciteitsinfrastructuur Na een incident in Barendrecht in 006 hebben we in 007 aan ruim 650 COQ-installaties (een met olie gevulde distributieschakelaar) 13 kV onderhoud gepleegd of deze compleet vervangen. De resterende 150 installaties komen in 008 aan de beurt.
• Het leggen van een 10 kV-koppelkabel tussen onderstation Grindweg te Rotterdam en het distributiestation aan de Hectorstraat. • Het realiseren van een nieuw knooppuntstation in het kader van het Centrumplan van de gemeente Veenendaal. • Diverse netverzwaringen in Waddinxveen voor teruglevering via WKKinstallaties.
De komende jaren ondergaat het stationsgebied in Utrecht grote veranderingen. In juli 007 heeft ENECO NetBeheer een convenant getekend
• De uitbreiding van de 13 kV-installatie in de wijk Sterrenburg in Dordrecht in verband met grote nieuwe klantaanvragen.
met daarin afspraken over tijdelijke en definitieve verleggingen van elektriciteitsinfrastructuur. De eerste projecten, waaronder het Muziekpaleis,
Aanpassingen aan de hoogspanningsinfrastructuur
zijn kort daarna al van start gegaan. Het budget voor de komende vijftien
Om dezelfde reden - het transport van energie zeker stellen - hebben we
jaar is voorlopig vastgesteld op circa 60 miljoen euro.
ook in de hoogspanningsinfrastructuur capaciteitsknelpunten opgelost: • Het capaciteitsprobleem in het 150/5 kV-station Centrum Rotterdam door
Onderzoek naar aanleiding van de uitval van enkele 150/50/10 kV- en 50/10 kV-transformatoren wees uit dat er een duidelijke relatie was tussen de verschillende incidenten. ENECO NetBeheer is begonnen aan een revisieprogramma dat in 008 wordt afgerond. Daarnaast is een aantal nieuwe transformatoren besteld die worden geleverd tussen de tweede helft van
het omzetten van de voeding van station Robert Fruinstraat (5/10 kV) op station Benjamin Franklinstraat (150/5 kV). • De uitbreiding van 5/10 kV-onderstation De Haak in Hoek van Holland met twee nieuwe 10 kV-secties voor klantaansluitingen. • De ombouw van het 5 kV-deel van hoofdverdeelstation Centrale in Den Haag in verband met vergroting van de generatoren van E.ON.
008 en begin 009.
• Opwaardering van de capaciteit van de 50 kV-kabel tussen Utrecht In 007 rondden we het meerjarige project ‘Ombouw 30 V naar 400 V’ in Delft af. Het ging bij dit project om zo’n 13.000 elektriciteitsaansluitingen.
Merwedekanaal en Bilthoven van 33 naar 45 MVA. • De herschikking van het 50 kV-net rond station Soest om de beschikbare capaciteit beter te verdelen en transportknelpunten op te lossen.
Aanpassingen aan de middenspanningsinfrastructuur
• De herbouw en uitbreiding van het in 006 geëxplodeerde onderstation
Om het van ons gevraagde transport van energie in de (nabije) toekomst
(50/13 kV) Middelharnis, waarmee tegelijk mogelijke uitbreiding van het
zeker te stellen, hebben we in 007 diverse aanpassingen doorgevoerd aan
achterliggende net is veiliggesteld.
onze middenspanningsinfrastructuur om capaciteitsknelpunten op te lossen: • De ombouw van het elektriciteitsnetwerk van Forepark in Leidschendam (13 distributiestations, vervanging van 0 transformatoren) van 10 kV naar
• Het plaatsen van een vijfde transformator in 5/10 kV-station Heemraadlaan in Spijkenisse; verdere uitbreiding lijkt in de nabije toekomst noodzakelijk.
3 kV in verband met een capaciteitsknelpunt in het onderstation Noordsingel.
90
91
Winstonderzoek DTe Eind 006 is NMa-DTe gestart met het zogenaamde ‘winstonderzoek’ dat zich in 007 toespitste op de vermeende overwinsten die de netbeheerders zouden behalen op de gereguleerde activiteiten. NMa-DTe concludeerde dat de behaalde winsten binnen de gestelde reguleringskaders zijn behaald, maar dat men van mening is dat de regulering wel verder aangescherpt kan worden. Hoogstwaarschijnlijk zal zich dit vertalen in de nieuwe X-factoren voor komende jaren. X-factoren voor de periode 008-010 Op het gebied van regulering heeft 007 in het teken gestaan van het vaststellen van de nieuwe X-factoren (het percentage dat een netbeheerder efficiënter en goedkoper moet worden) voor elektriciteit en gas voor de periode 008-010. Eind 007 zijn er echter nog geen nieuwe X-factoren vastgesteld. Met name de complexiteit van de overdracht van het beheer van de HS netten, heeft er voor gezorgd dat NMa-DTe niet in staat is geweest om tijdig de nieuwe Xfactoren vast te stellen. Overdracht HS-netten In de Wet Onafhankelijk Netbeheer is bepaald, dat de landelijk netbeheerder TenneT vanaf 1 januari 008 verantwoordelijk wordt voor het beheer van alle transportnetten vanaf 110 kV in Nederland. Netten lager dan 110 kV blijven onder het beheer van de regionale netbeheerders. Met TenneT is intensief gesproken over de exacte knip in het net en de juridische vorm waarbinnen het beheer, passend bij de door ENECO gesloten crossborder leases (CBL) zal worden uitgevoerd. Gewerkt wordt aan een model waarbij ENECO, met toestemming van de CBL-partijen, het beheer over de 150 kV netten kan overdragen aan TenneT. Mocht dit niet lukken dan blijft ENECO formeel de netbeheerder en zal met TenneT hoogstwaarschijnlijk een onderbeheersovereenkomst gesloten worden. Vooralsnog is daar met TenneT geen overeenstemming over bereikt en is ook nog niet bekend vanaf welke datum TenneT invloed krijgt op onze 150 kV-netten. Wet Onafhankelijk Netbeheer Voor wat betreft de splitsing van de energiebedrijven in handel en productie enerzijds en distributie en transport anderzijds gold aanvankelijk, dat die bepalingen in de Wet Onafhankelijk Netbeheer wel waren aangenomen, maar niet in werking zou treden. Echter in 007 heeft de (nieuwe) minister van Economische Zaken alsnog besloten de energiebedrijven te splitsen. De energiebedrijven die op 1 juli 008 voldoen aan de WON, hebben tot 1 januari 011 om zich voor te bereiden op splitsing. Handhaving Tenslotte stelt ENECO NetBeheer over 007 vast dat de DTe zich actief heeft opgesteld op het gebied van handhaving. In dit kader heeft NMa-DTe circa 5 bedrijfsbezoeken afgelegd en 15 informatieverzoeken uitgezet bij ENECO NetBeheer.
93
Jaarverslag 007
Ontwikkelingen regelgeving
Ontwikkelingen regelgeving
Jaarverslag 007
Medewerkers
Leren en presteren
Algemeen Alles overziende lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat het reguleringskader in het jaar 007 wel stevig onder handen is genomen, maar dat daarmee
De kennis en inzet van onze medewerkers is cruciaal voor het bereiken van
nog geen nieuw, stabiel reguleringskader voor regionale netbeheerders is
onze ambitie om een toonaangevende netbeheerder in Nederland te
geschapen. Voor 008 geldt dat de ontbrekende puzzelstukken zullen
worden. Ons HRM–beleid richt zich op het vinden, motiveren en verder
moeten worden ingevuld zodat de losse einden in het reguleringskader op
ontwikkelen van onze medewerkers. Met het borgen en het voortdurend
een zorgvuldige wijze afgehecht zullen kunnen worden.
verder ontwikkelen van onze kennis en deskundigheid, staan er stevige peilers onder de positie van ons bedrijf. Nu en in de toekomst. Wij streven daarbij naar een professionele, uitdagende werkomgeving die gericht is op resultaten en samenwerking. Voor management en medewerkers is het een uitdaging om praktische invulling te geven aan een cultuur van leren en presteren. Wij zijn ervan overtuigd dat we hiermee onze positie als moderne werkgever de komende jaren verder zullen versterken. Uitbreiding en versterking In de afgelopen periode stond gerichte uitbreiding en versterking van onze eigen organisatie centraal. Voor ons betekent dat vooral het werven van kennis en deskundigheid op het gebied van regulering, assetmanagement en de energiemarkt. Hoewel er sprake is van aanhoudende en toenemende krapte op de arbeidsmarkt - zeker voor de vakdisciplines die wij kennen konden wij voor veel functies de gewenste versterking realiseren. De intensieve wervingsinspanningen, ons imago en werkklimaat, en de uitdagingen waar ENECO NetBeheer voor staat, hebben ons geholpen om nieuw talent te rekruteren. Ons ‘Young Talent Program’ en diverse samenwerkingsverbanden met onderwijsinstellingen dragen hier zeker aan bij. Individueel medewerkerplan ENECO NetBeheer is een kennisintensieve organisatie in beweging! De bedrijfsambities en -doelstellingen vertalen zich voor iedere medewerker in een individueel medewerkersplan. In dit plan worden resultaten,
94
95
Medewerkers
Medewerkers Jaarverslag 007
competenties en de gewenste ontwikkeling van de medewerker in kaart
Onderzoek (MMO). Onze medewerkers gaven ons bedrijf een ruime
gebracht, gevolgd en geëvalueerd. ‘De juiste persoon op de juiste plek’ is
voldoende. Ook ten opzichte van de benchmark, de Nationale Tevreden-
essentieel voor ENECO NetBeheer. Mobiliteit en ontwikkeling van mede-
heidsindex, springt ENECO NetBeheer er op veel punten positief uit. Een
werkers is en blijft voor ons een belangrijke doelstelling.
resultaat waar we bijzonder trots op zijn! Het onderzoek geeft zicht op de kenmerkende krachten van ENECO NetBeheer. Zo geven medewerkers aan
Opleiding en ontwikkeling
een grote verbondenheid met de organisatie te voelen en passie voor hun
Opleiding, training en coaching bevordert de ontwikkeling van mede-
werk te hebben. Het Medewerkers Motivatie Onderzoek biedt ons gerichte
werkers en versterkt de positie van ons bedrijf. Per functie(groep) is een
aanknopingspunten voor verdere verbetering op het gebied van samen-
opleidingsplan gemaakt waarin gericht wordt gewerkt aan het verder
werken, persoonlijke ontwikkeling en vitaliteit.
ontwikkelen van kennis, vaardigheden en competenties. Iedere medewerker van ENECO NetBeheer heeft een persoonlijk digitaal opleidingsinstrument
Ondernemingsraad
ter zijn of haar beschikking. Hierin kan men eenvoudig en gericht een
Vorig jaar heeft de Medezeggenschap verkiezingen gehouden en is er een
opleiding zoeken die bij de functie of gewenste ontwikkeling past.
nieuwe ondernemingsraad ingesteld. De daaruit ontstane samenstelling is
Ervaringen van collega’s en evaluaties van de opleidingen maken onderdeel
een evenwichtiger vertegenwoordiging van de verschillende bedrijfs-
uit van het opleidingsinstrument, waardoor leren toegankelijker en
onderdelen en daarmee van de achterban. De Ondernemingsraad van
eenvoudiger wordt.
ENECO NetBeheer streeft naar een goede communicatie met haar achterban. Veel onderwerpen zijn al met de bestuurder besproken, uitgewerkt en van
Management Development
advies voorzien. Een goed functionerende ondernemingsraad is van groot
Wij stimuleren de opvolging vanuit de eigen organisatie. Jaarlijks
belang voor ons bedrijf. Het helpt ons om de ambities op de markt te
organiseren wij een zogenaamde ‘Talent-audit’. Daarin bekijken wij de
realiseren en een toonaangevend werkgeverschap te bereiken.
ontwikkeling van de Management Development-populatie en bewaken wij de voortgang in ontwikkeling van het individu. Door middel van Management Development willen wij medewerkers een uitdaging bieden en tegelijkertijd de continuïteit op sleutelfuncties waarborgen. Naast de Management Development-functies stimuleren wij ook specialistische loopbaanpaden. Betrokken medewerkers In 007 deden we opnieuw onderzoek naar de motivatie en de betrokkenheid van alle medewerkers met behulp van het Medewerkers Motivatie
96
97
Het begrip corporate governance duidt op een goede bestuurlijke inrichting
Jaarverslag 007
Corporate governance
Corporate governance
Raad van Commissarissen
van een onderneming en de uitvoering van goed ondernemersschap. Dit
De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid
gaat over integer en transparant handelen, maar ook goed toezicht hierop
van de directie en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en
en het afleggen van verantwoording over het uitgeoefende toezicht.
de met haar verbonden onderneming. Hij staat de directie met raad terzijde. Bij de vervulling van hun taak richten de commissarissen zich naar het
Vennootschap
belang van de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. De
ENECO NetBeheer kende 1 afzonderlijke vennootschappen (netbeheerders)
Raad van Commissarissen was in het afgelopen verslagjaar samengesteld uit
die in 007 zijn gefuseerd in één van de reeds bestaande netbeheerders:
vijf personen, de heren R.S. Cazemier (voorzitter), C.J.M. Asselbergs, J.F.J.M.
ENECO NetBeheer B.V. Van deze vennootschap worden de aandelen indirect
de Haas, H.J. Machielsen en mevrouw N.H. van den Broek-Laman Trip.
voor 100% gehouden door ENECO Holding N.V. Om aan haar (wettelijke) verplichtingen te voldoen stelt de directie jaarlijks zowel een statutaire
Aandeelhouder
(totale activiteiten op basis van IFRS) als een regulatorische (gereguleerde
De aandeelhouder benoemt de directie en leden van de Raad van
activiteiten op basis van een grondslag vastgesteld door DTe) jaarrekening
Commissarissen en stelt de bezoldiging van de directie en leden van de Raad
op. Om de twee jaar stuurt zij een zogenaamd Kwaliteits- en Capaciteits
van Commissarissen vast. De aandeelhouder onthoudt zich van iedere
Document (KCD) naar DTe, waarin met een horizon van zeven jaar vooruit,
bemoeienis met de uitvoering van de wettelijke taken. Besluitvorming over
de investeringsbehoefte met betrekking tot de gereguleerde netten wordt
andere dan de gereguleerde taken wordt voorgelegd aan de aandeelhouder.
toegelicht. De directie legt de statutaire jaarrekening over aan de Raad van Commissarissen, die daarover een preadvies uitbrengt aan de algemene ver-
Toezicht
gadering. De algemene vergadering stelt de jaarrekening vast. De netto
De Directie Toezicht Energie (DTe) is belast met de uitvoering en het toezicht
winst van de vennootschap staat ter beschikking van de algemene vergadering.
op de naleving van de Elektriciteitswet en de Gaswet en is een directie van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). De NMa is per 1 juli 005
Governancerollen
een zelfstandig bestuursorgaan met een Raad van Bestuur. Externe accountant
Directie Behoudens de beperkingen volgens de statuten van de netbeheerder is de
Deloitte Accountants B.V. is de accountant van de ENECO-groep en is
directie belast met het besturen van de vennootschap. Zij bestond het
benoemd voor onbepaalde tijd. Voor ENECO NetBeheer B.V. voert zij de
afgelopen jaar uit één persoon: de heer J.W.A. de Swart. De directie is
jaarcontrole uit voor zowel statutaire als regulatorische doeleinden. Ook de
verantwoordelijk voor de ontwikkeling van doelstellingen en strategie en
kwartaalcijfers worden steeds aan een beperkt onderzoek onderworpen. Bij
voor de uitvoering van het strategische en operationele beleid en
elke controle wordt een bevindingenrapport uitgebracht, waarin aan-
bijbehorende risicobeheersing van de onderneming.
bevelingen ter verbetering zijn opgenomen. In de vergadering van de Raad
98
99
Corporate governance
van Commissarissen, waarin de jaarrekening wordt besproken, is de externe
• Een betrouwbare verslaggeving;
accountant aanwezig om vragen van de commissarissen te beantwoorden.
• Het naleven van de wet- en regelgeving.
Jaarverslag 007
Corporate governance
Daar waar mogelijk een collisiegevaar dreigt, wordt gebruik gemaakt van andere accountants.
In het ECRS, dat is opgebouwd uit dertien bouwstenen, vormen de strategie en het daarop gebaseerde beleid het uitgangspunt voor de interne
Werknemersreglement
beheersing. Iedere bouwsteen is nader uitgewerkt in een aantal ‘principle
Als gevolg van een uitbreiding van de Elektriciteitswet en de Gaswet is een
based’ normen, waaraan alle afdelingen moeten voldoen. Het ECRS wordt
non-discriminatie reglement ingevoerd voor eigen en ingehuurde (van de
jaarlijks geactualiseerd op basis van ontwikkelingen op het gebied van de
ENECO-groep of derden) medewerkers, waar activiteiten aan zijn uitbesteed.
interne beheersing. Elk half jaar wordt een zelfonderzoek gedaan om vast
In het reglement, ook wel genaamd ‘het werknemersreglement’, wordt
te stellen in hoeverre de afdelingen aan alle normen voldoen. Dit zelfonder-
aangegeven dat het verboden is groepsmaatschappijen van ENECO te
zoek wordt één keer per jaar geaudit door Lloyd’s Register Nederland B.V.
bevoordelen bij het uitoefenen van werkzaamheden ten behoeve van
Risicoprofiel
ENECO NetBeheer B.V. boven de concurrenten van deze groepsmaatschappijen in de markt. Het reglement geldt als borging dat er geen informatie wordt verstrekt over aansluitingen en afnemers van ENECO
Aan de financiële posities die wij uit hoofde van onze activiteiten in de
NetBeheer B.V. aan met name ENECO leveranciers, de ENECO-infrabedrijven
energiemarkt hebben, zijn de volgende risico’s verbonden:
en het ENECO meetbedrijf.
• Hoeveelheidsrisico dat vooral optreedt bij administratief netverlies. Dit verlies ontstaat als de hoeveelheden die worden ingevoed op het net, niet
Risicomanagement
zijn toe te rekenen aan eindverbruikers. Dit risico wordt beheerst door uitgebreide controle op de allocatieprocessen en de volledigheid van meetgegevens, het schouwen van panden en actieve fraudebestrijding.
Het risicoprofiel van ENECO NetBeheer B.V. is direct gerelateerd aan onze
• Prijsrisico dat voor ENECO NetBeheer beperkt blijft tot de inkoopprijs van
kernactiviteiten: het transporteren van gas en elektriciteit en het ondersteunen van een vrije energiemarkt. Sinds 006 hebben wij een organisatie-
elektriciteit voor het technisch- en administratief netverlies en de
breed risicomanagementbeleid. Het doel hiervan is de risico’s zodanig te
indexering van materiaal- en arbeidskosten. Hier volgen we de marktprijs
beheersen, dat deze binnen de grenzen van onze risicobereidheid blijven.
die in het reguleringsmodel met een vertraging aan eindverbruikers wordt
Dit is vastgelegd in een intern risicobeheersings- en controlesyteem, het
doorbelast. • Debiteurenrisico dat ontstaat als klanten of leveranciers hun
ENECO Control en Risk Systeem (ECRS), en is ingericht op basis van de enterprise risk management methodologie volgens het COSO 004-model.
verplichtingen niet nakomen. Bij het niet voldoen van de verplichtingen
Met het ECRS bereiken wij met een redelijke mate van zekerheid:
kan besloten worden om deze partij af te sluiten van zowel het
• De realisatie van strategische, operationele en financiële doelstellingen;
elektriciteits- als het gasnet.
100
101
Een nieuwe naam en een nieuw logo
Jaarverslag 007
Een vooruitblik op 2008
Een vooruitblik op 008
Immers, in de driehoek Utrecht, Den Haag en Rotterdam ligt de kern van ons werkgebied met vaak complexe infrastructuren. Onze nieuwe naam, die wij
Als u dit jaarverslag leest, is het jaar 008 al weer een aantal maanden op
op 4 januari intern bekend hebben gemaakt, is dan ook het resultaat van
weg. We zijn dan druk met het uitrollen van onze strategie voor de
deze omgeving en onze ambities: Stedin is de naam per 1 juli aanstaande.
komende vijf jaar, waarin we zeggen dat we een zelfstandige positie met
Een naam die meer dan voorheen losstaat van het merk ENECO, maar waar
een uitstekende reputatie willen opbouwen. En dat dat geen sinecure is
wij zeker nog een aantal jaren aan verbonden zullen zijn, zij het op afstand.
zullen velen van u onderschrijven. Reputaties zijn vaak sneller afgebroken dan opgebouwd. En wat wel eens wordt vergeten: een belangrijk deel van
In 008 zullen we voor veel nieuwe uitdagingen staan. Ik ben ervan
je reputatie bouw je op door gewoon je werk goed te doen, dag in dag uit.
overtuigd dat wij – vaak samen met u – heel goed in staat zijn die aan te gaan.
Ik besef dat het bouwen aan een grotere organisatie met meer taken dan voorheen een behoorlijke impact zal hebben. Denk alleen maar aan onze rol
Jeroen de Swart
als professionele opdrachtgever voor tientallen aannemers. In 008 komen er honderden medewerkers bij, waardoor het bedrijf ruim twee keer zo groot wordt. We gaan er alles aan doen om dit proces in goede banen te leiden. Het organisatieontwerp voor ENECO NetBeheer moet door de Raad van Commissarissen en de Medezeggenschap worden goedgekeurd voordat we naar de personele transitie - uiterlijk 1 juli 008 – kunnen toewerken. En natuurlijk heeft ook ENECO Energie Infra daarin zijn eigen weg te gaan en die weg is nauw met ons verbonden.
Deskundig in een stedelijke dynamische omgeving Onze reputatie willen wij vooral bouwen op de positie als deskundige gesprekspartner van organisaties (gemeenten, bedrijven) die op professionele wijze werkzaam zijn binnen en met de energiesector. Waarbij onze strategie is gebaseerd op onze ambitie om basistaken uitstekend uit te voeren voor onze klanten en naast elektriciteit en gas ook nieuwe energievormen als stoom en waterstof te transporteren. Een deskundigheid ook die vooral wordt geëtaleerd in een stedelijke dynamische omgeving.
10
103
Jaarrekening ENECO NetBeheer B.V.
Jaarrekening ENECO NetBeheer B.V. Jaarverslag 007
104
105
Jaarrekening 2007
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
Balans Winst- en Verliesrekening Kasstroomoverzicht Mutatieoverzicht van het eigen vermogen
Toelichting op de Jaarrekening Beheergebied Elektriciteit
2
Algemeen Algemene grondslagen Grondslagen voor waardering en resultatenbepaling Verklaring als bedoeld in artikel lid 3 Elektriciteitswet
2 3 4 6
Toelichting op de Balans
6
Materiële vaste activa Financiële vaste activa Handelsdebiteuren Vorderingen op gelieerde partijen Overlopende activa en overige vorderingen Liquide middelen & schulden aan kredietinstellingen Aandelenkapitaal Overige reserves Resultaat boekjaar Voorzieningen Externe crediteuren Schulden aan gelieerde partijen Overlopende passiva en overige schulden Overzicht financiële instrumenten Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen
6 7 7 2 2 2 2 2 2 2 2 22 22
Toelichting op de Winst- en Verliesrekening Beheergebied Gas
22
Transportopbrengsten Inkoopkosten Overige opbrengsten Kosten (uitbestede) dienstverlening Management fee Beheerkosten Bedrijfskosten Financiële baten en lasten Vennootschapsbelasting Bestuurders en commissarissen
22 23 24 24 26 26 27 27 2 2
Toelichting op het kasstroomoverzicht
2
Overige gegevens
2
Aanbieding Winstbestemming Accountantverklaring
2 2 2
Appendices
3
Gereguleerde taken netbeheerder Verklaring van de afkortingen
32 33
Jaarrekening 27
Inhoud
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
voor resultaatbestemming, (Bedragen in € ..)
Kasstroomoverzicht 3 december
27
3 december
26
3 december
26
(Bedragen in € ..)
27
Pro forma (*)
Activa Materiële vaste activa () Financiële vaste activa (2) Vaste activa
,7 , 1,8
,3 0,3
,3 0,3
-
,4
-
Handelsdebiteuren (3) Vorderingen op gelieerde partijen (4) Overlopende activa en overige vorderingen (5) Liquide middelen (6) Vlottende activa
2,3 7, 53,7 52,7 266,8
,5 3, 35,5 329,4
56,6 2,2 5,5 181,3
Totaal activa
268,6
329,7
181,6
Voorraden
Passiva Aandelenkapitaal (7) Overige reserves () Resultaat boekjaar () Eigen vermogen
, 45, 53,7 99,9
3, 73, 54,2 131,1
, 4,5 3,6 73,2
, 1,9
,3 1,3
, 1,1
Externe crediteuren () Schulden aan gelieerde partijen (2) Overlopende passiva en overige schulden (3) Schulden aan kredietinstellingen (6) Kortlopende verplichtingen
,2 2,5 27, 166,8
,4 43,5 24,5 , 197,3
3,7 ,3 ,4 3, 107,3
Totaal passiva
268,6
329,7
181,6
27
26
26
Voorzieningen () Langlopende verplichtingen
Bedrijfsresultaat Afschrijvingen Toename/afname voorzieningen
26
63,5 ,7 , 65,
72,2 -, 72,
42,5 42,5
Mutatie vlottende activa Mutatie kortlopende schulden Mutatie werkkapitaal (23)
-32, 73,4 4,6
-7,3 2,6 -4,7
24,2 -2,2 4,
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
5,6
67,4
46,5
Betaalde rente Ontvangen rente Betaalde winstbelasting (24) Kasstroom uit operationele activiteiten
-4, 2, -,6 95,8
-2,3 6,3 -22,2 49,1
-, 2, -2, 35,5
Investeringen in materiële vaste activa Investeringen in financiële vaste activa Juridische fusie Kasstroom uit investeringsactiviteiten (25)
-2,4 ,2 4, 2,7
-,3 -0,3
-,3 -0,3
Uitkering winstbewijzen en dividenden Agio uit hoofde acquisitie netbeheerders Kasstroom uit financieringsactiviteiten (26)
-52,5 2,6 -31,9
-46,2 -46,2
-26, -26,0
66,6
2,7
9,2
Toename liquide middelen
Winst- en Verliesrekening (Bedragen in € ..)
26 Pro forma (*)
Mutatieoverzicht van het eigen vermogen (Bedragen in € .)
Aandelenkapitaal
Agio
Overige reserves
Onverdeelde winst
Totaal
1 januari 2006 Bestemming resultaat 25 Uitkering aan aandeelhouder Resultaat na belasting 26 31 december 2006
1.138 1.138
-
40.507 40.507
26.037 -26.37 3.57 31.587
67.682 -26.37 3.57 73.232
1 januari 2007 Juridische fusie Acquisitie netbeheerders Uitkering aan aandeelhouder Resultaat na belasting 27 31 december 2007
1.138 1.138
2.552 -2.552 -
40.507 4.5 -37 45.034
31.587 -3.57 53.75 53.705
73.232 4.5 2.552 -52.57 53.75 99.877
Pro forma (*)
Transport opbrengsten (4) Inkoopkosten (5) Bruto marge Energie
65,7 35, 730,6
62,6 2, 733,6
4,6 7, 410,8
Overige opbrengsten (6) Netto opbrengsten
, 739,6
6, 749,7
, 418,7
Dienstverleningsovereenkomst (7) Management Fee () Beheerkosten () Bedrijfskosten (2) Totale kosten
6,7 ,7 432,2 4,5 676,2
74,7 ,7 45, 43,2 677,5
,5 5,5 247, 25, 376,1
Bedrijfsresultaat
63,5
72,2
42,6
Financiële baten (2) Financiële lasten Resultaat voor belasting
2, -4, 72,3
6,5 -2,4 76,3
2, -, 44,4
Vennootschapsbelasting (22)
,6
22,
2,
Netto resultaat
53,7
54,2
31,6
(*) Zie voor een toelichting op de pro forma cijfers de toelichting op de jaarrekening, paragraaf
“algemene informatie” onder de kop “vergelijkende cijfers”.
Jaarrekening 27
Balans
ENECO NetBeheer B.V.
Algemeen Activiteiten De activiteiten van ENECO NetBeheer B.V. betreffen het beheren van de elektriciteits- en gastransportnetten en het daartoe verrichten van alle taken welke in gevolge van artikel 6 lid van de Elektriciteitswet en in de Gaswet op een netbeheerder, aangewezen overeenkomstig artikel lid 3 van de Elektriciteitswet respectievelijk artikel 2 lid van de Gaswet rusten, alsmede al hetgeen daarmee verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord, mits binnen de wettelijke voorschriften van de Elektriciteitswet respectievelijk de Gaswet.
Vergelijkende cijfers De jaarrekening bevat naast de vergelijkende cijfers 26 van ENECO NetBeheer B.V. tevens een kolom met pro forma (*) vergelijkende cijfers 26, omwille van de vergelijkbaarheid met de jaarrekeningcijfers 27. De pro forma (*) balans en winst- en verliesrekening over 26, betreffen de gecombineerde balansen en winst- en- verliesrekeningen van alle Netbeheerders over 26, inclusief de balans en winst- en verliesrekening over 26 van ONS Netbeheer B.V. Op de pro forma (*) cijfers over 26 is geen accountantscontrole toegepast. Dit is tevens van toepassing voor de pro forma (*) cijfers zoals opgenomen in de toelichting op de jaarrekening.
Algemene grondslagen Zetel ENECO NetBeheer B.V. is gevestigd te Rotterdam, Nederland. Consolidatie De financiële gegevens van de vennootschap zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van ENECO Holding N.V., die is gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Rotterdam. Overname ONS Effectief per januari 27 heeft ENECO de energieleverings-, netwerk- en servicediensten overgenomen van ONS Houdstermaatschappij N.V. Met deze transactie heeft ENECO alle aandelen verkregen van ONS Netbeheer B.V., ONS Customer Services B.V., Echte Energie Nederland B.V. en Echte Energie België N.V. De netbeheer-activiteiten van ONS Netbeheer B.V. zijn effectief per januari 27 afgesplitst naar ENECO NetBeheer B.V. Deze overdracht heeft plaatsgevonden tegen boekwaarde, zodat er geen sprake is van goodwill. Bij de overname is de Pooling of Interest Methode toegepast, wat tot uitdrukking is gebracht door middel van de opgenomen pro forma (*) 26 cijfers. Zie hiervoor ook de navolgende paragraaf “Vergelijkende cijfers”. Acquisitie en juridische fusie Netbeheerders Eind 26 bestond ENECO NetBeheer uit elf netbeheerders, te weten ENECO NetBeheer B.V., ENECO EdelNet Delfland B.V., ENECO Netbeheer Midden-Holland B.V., ENBU B.V., ENECO Netbeheer Amstelland B.V., ENECO Netbeheer Midden-Kennemerland B.V., ENECO Netbeheer Zuid-Kennemerland B.V., B.V. Netbeheer Zuid-Kennemerland, ENECO Netbeheer Weert N.V., ENECO Netbeheer Zeist en Omstreken B.V. en ENECO Netbeheer Noord-Oost Friesland B.V. Alle Netbeheerders werden al vanuit een personele unie bestuurd, die was ondergebracht in ENECO NetBeheer B.V. In 27 heeft het management van ENECO NetBeheer het besluit genomen om de elf Netbeheerders en ONS Netbeheer B.V. juridisch te fuseren met als overblijvende vennootschap ENECO NetBeheer B.V. In een eerste stap zijn bij akte d.d. 25 december 27 de Netbeheerders ENECO EdelNet Delfland B.V., ENBU B.V., ENECO Netbeheer Midden Holland B.V., ENECO Netbeheer Weert N.V., B.V. Netbeheer Zuid-Kennemerland en ONS Netbeheer B.V. met een aandelenkoop ( € 3, mln.) verkregen door ENECO NetBeheer B.V. Vervolgens zijn in een tweede stap bij akte d.d. 2 december 27 alle Netbeheerders, inclusief ONS Netbeheer B.V., juridisch gefuseerd met als effectieve verslagleggingsdatum januari 27. IFRS 3 Business Combinations is bij de juridische fusie en gerelateerde acquisitie van de Netbeheer BV’s niet van toepassing, doordat sprake is van een ‘common control’ transactie en de transactie inhoudelijk geen specifieke relevantie heeft voor de betrokken entiteiten. Bij de juridische fusie is de Pooling of Interest Methode toegepast, wat tot uitdrukking is gebracht door middel van de opgenomen pro forma (*) 26 cijfers. Zie hiervoor ook de navolgende paragraaf “Vergelijkende cijfers”.
2
De jaarrekening van de vennootschap is opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS), uitgegeven door de International Accounting Standards Board (IASB), en met de interpretaties uitgegeven door het International Financial Reporting Interpretation Committee (IFRIC) van de IASB die door de Europese Commissie zijn goedgekeurd. De in 27 ingevoerde IFRS standaarden en interpretaties IFRIC 7 (Hyperinflation), IFRIC (scope of IFRS 2), IFRIC (embedded derivatives) en IFRIC (Interim Financial Reporting and Impairment) hebben geen financiële invloed op de jaarrekening van de onderneming. De volgende Standaarden en Interpretaties die zijn uitgegeven maar nog niet van kracht zijn, te weten IAS 23 (herzien) Borrowing Costs, IFRS Operating Segments en IFRIC 3 Customer Loyalty Programmes, hebben geen effect op de waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen van de vennootschap.
Opmaak en waardering De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s (€) en in de overzichten worden de bedragen vermeld in miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven. Schattingen en onzekerheden Voor het opmaken van de jaarrekening in overstemming met IFRS worden beoordelingen, schattingen en aannames gemaakt, die de toepassing van de regelgeving en de verantwoorde bedragen op balans en winst- en verliesrekening beïnvloeden. De beoordelingen, inschattingen en aannames die zijn gemaakt, zijn gebaseerd op ervaring en andere factoren die onder de gegeven omstandigheden als redelijk worden beschouwd. De werkelijke resultaten kunnen echter afwijken van gemaakte inschattingen. Schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Schattingswijziging worden verwerkt in de periode of perioden waarop deze betrekking heeft. De schattingen hebben met name betrekking op de transportopbrengsten en de reservering voor het administratieve netverlies. Voor een beschrijving hiervan wordt verwezen naar de toelichting op de winst- en verliesrekening. De pensioenregeling van de vennootschap betreft een toegezegde pensioenregeling, echter de verwerking in de jaarrekening is als een toegezegde bijdrageregeling in overeenstemming met het bepaalde in IAS.2. Zie toelichting in de hiernavolgende paragraaf “Pensioenpremies”. Indien een pensioenverplichting zou worden opgenomen, dan zou dit waarschijnlijk een significant effect hebben op het beeld van de jaarrekening Verbonden maatschappijen Verbonden maatschappijen betreffen de directe en indirecte dochtermaatschappijen van ENECO Holding N.V., een deelneming in Energie Data Services Nederand B.V. alsmede managementleden van ENECO NetBeheer B.V. ENECO NetBeheer B.V. is een volledige dochtermaatschappij van ENECO Holding N.V. ENECO NetBeheer B.V. voldoet aan de in artikel lid van de Elektriciteitswet gestelde eisen, wat betreft de financiële verhouding met verbonden maatschappijen. Binnen het kader van haar normale bedrijfsvoering sluit de vennootschap een aanzienlijk aantal transacties af met de aandeelhouder en verbonden maatschappijen. Op grond van artikel 43 lid 6 van de Elektriciteitswet en artikel 32 lid 7 van de Gaswet, worden de overeenkomsten gemeld die ENECO NetBeheer B.V. kende met verbonden maatschappijen in het verslagjaar 27, die een bedrag van € 4,5 miljoen te boven gaan. Ook worden de overige relevante relaties met verbonden maatschappijen weergegeven.
3
Jaarrekening 27
Toelichting op de Jaarrekening
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
• ENECO Hoogspanningsnetten B.V., ENECO Laagspanningsnetten B.V., ENECO Netwerk Gas B.V., Delfland Elektriciteitsnetwerken B.V., ENECO Energie Delfland B.V., EMH Electricity Assets B.V., EMH Gasd Assets B.V., ENECO Energie infra Utrecht N.V., N.v. ENECO Amstelland, N.V.ENECO Energie Midden Kennemerland, N.V. ENECO Energie Zuid-Kennemerland Netwerk, N.V. ENECO Zuid-Kennemerland Netwerk, N.V. ENECO Energie Weert, ENECO Energie Zeist en Omstreken B.V., N.V. ENECO Energie Noord-Oost Friesland en N.V. ONS Energie: beheerovereenkomsten in verband met het gebruik van de netten van deze Asset B.V.’s, welke leiden tot een maandelijkse facturatie voor vermogenvergoeding, afschrijving en overige kosten. Doorbelast bedrag 2007: € 432,2 mln.
Schulden en Eigen Vermogen Financiële verplichtingen en Eigen Vermogen worden geclassificeerd in overeenstemming met de economische realiteit. Alleen in het geval dat er geen verplichting bestaat tot het doen van een uitkering, wordt een post als Eigen Vermogen aangemerkt.
• ENECO Energiehandelsbedrijf B.V.: leveringsovereenkomst in verband met de compensatie van technische netverliezen, welke leidt tot een maandelijkse facturatie. Deze verliezen bestaan uit het verschil tussen de opgewekte energie en de hoeveelheid energie, die uiteindelijk wordt afgenomen door de klanten. Doorbelast bedrag 2007: € 55,4 mln. • ENECO Energie Infra B.V.: dienstverleningsovereenkomst (DVO) in verband met verrichte werkzaamheden voor onderhoud netten, aansluitdiensten en ICT projecten en – beheer, welke leidt tot een maandelijkse facturatie. Daarin is € 5,7 mln. opgenomen voor de overgang van de afdeling Verkoop aansluitingen van ENECO Energie Infra B.V. naar ENECO NetBeheer B.V. Doorbelast bedrag 2007: € 119,2 mln. • ENECO Energie Services B.V.: dienstverleningsovereenkomst (DVO) in verband met verrichte werkzaamheden voor relatiebeheer, facturering en ICT projecten en – beheer, welke leidt tot een maandelijkse facturatie. Doorbelast bedrag 2007: € 65,6 mln.
Grondslagen voor waardering en resultatenbepaling Algemeen De belangrijkste grondslagen voor waardering en resultaatbepaling worden hierna weergegeven. Deze grondslagen zijn gedurende het huidige en vorige jaar consistent toegepast. Voor zover niet anders vermeld worden de activa en de passiva opgenomen tegen nominale waarden. Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs onder aftrek van afschrijvingen, dan wel tegen lagere indirecte opbrengstwaarde. Bij de waardering van de materiële vaste activa wordt rekening gehouden met een vermindering van hun waarde, indien deze duurzaam is. Afschrijvingen worden ten laste van het resultaat gebracht volgens de lineaire methode op basis van de contractuele termijn, waarover kan worden beschikt over de activa. Financiële vaste activa De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde onder aftrek van de aflossing. De deelneming waarin ENECO Netbeheer B.V. een belang in heeft, is gewaardeerd op kostprijs aangezien informatie over de nettovermogenswaarde van de deelneming niet voorhanden is.
Vorderingen Debiteuren zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen en schulden aan kredietinstellingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
4
Voorzieningen Een voorziening wordt opgenomen als er een bestaande in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting van een onzekere omvang of met een onzeker tijdstip bestaat als gevolg van een gebeurtenis in het verleden en waarvan het waarschijnlijk is, dat de afwikkeling zal leiden tot een uitstroom van middelen en er tevens een betrouwbare schatting kan worden gemaakt van deze verplichtingen. Voorzieningen die binnen een jaar na balansdatum worden afgewikkeld of die van beperkt materieel belang zijn worden opgenomen tegen nominale waarde. Personeelsgerelateerde voorzieningen Een voorziening is opgenomen voor de verplichting gratificaties uit te keren bij dienstjubilea en pensionering van medewerkers. Deze verplichtingen worden actuarieel berekend volgens een vergoeding/dienstjaren-methode (projected unit credit methode) met een disconteringsvoet (4%) voor belasting waarin de actuele beoordeling van de tijdswaarde van geld tot uitdrukking komt. Rechtsgeschillen en claims Voor lopende rechtsgeschillen wordt een voorziening opgenomen als op basis van juridisch advies het bestuur van mening is dat het niet waarschijnlijk is, dat een eventuele negatieve afwikkeling zal leiden tot uitgaven die van betekenis zijn voor de financiële positie van ENECO NetBeheer B.V. en de omvang van deze verplichting met voldoende betrouwbaarheid kan worden gewaardeerd.
Omzet- en resultaatbepaling Onder omzet wordt verstaan de gefactureerde en geschatte opbrengst van de in het jaar verrichte diensten onder aftrek van de over de gefactureerde omzet geheven belastingen. Omzet wordt verantwoord wanneer een toename van toekomstige economische voordelen, gerelateerd aan een toename van activa of een afname van passiva, op betrouwbare wijze kan worden gemeten. De omzetverantwoording geschiedt gelijktijdig met de verantwoording van de gerelateerde toename van activa of afname van passiva. Kosten worden verantwoord wanneer een afname van toekomstige economische voordelen, gerelateerd aan een afname van activa of een toename van passiva, op betrouwbare wijze kan worden gemeten. De kostenverantwoording geschiedt gelijktijdig met de verantwoording van de gerelateerde afname van activa of toename van passiva. De kosten zijn gebaseerd op de historische kostprijsbasis.
Transportopbrengsten Elektriciteit Alle transportopbrengsten, inclusief de opbrengsten uit de periodieke aansluitdiensten worden verantwoord op het moment dat de (transport)diensten worden verricht, tegen door DTe vastgestelde tarieven 27. Bij kleinverbruikers worden voorschotten in rekening gebracht. De afrekening geschiedt volgens het jaaropnamesysteem met opnames gespreid over het gehele jaar. De omvang van het totale jaarverbruik getransporteerde energie is derhalve voor een significant deel geraamd. Hierbij wordt een schatting gemaakt van de hoeveelheden per tariefgroep/tariefcomponent, op basis van ervaringscijfers, opnamegroepen gedurende het jaar en verbruikerstoename. Voor grootverbruikers vindt er maandelijkse opname plaats, waarbij er een naijl effect plaatsvindt van ongeveer een maandomzet. Hiervoor wordt een raming van de omzet gemaakt. Hierbij wordt een schatting gemaakt van de hoeveelheden per tariefgroep/tariefcomponent, op basis van ervaringscijfers en verbruikerstoename. Transportopbrengsten Gas Alle transportopbrengsten, inclusief de opbrengsten uit de periodieke aansluitdiensten worden verantwoord op het moment dat de (transport)diensten worden verricht, tegen door DTe vastgestelde tarieven 27. De wijze van facturering en schatting van omzet voor klein- en grootverbruikers is bij gas identiek aan de hierboven bij elektriciteit geschetste wijze.
5
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
Overige opbrengsten en kosten De overige opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
2 Financiële vaste activa (Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
Pensioenen De pensioenregelingen voor de medewerkers van ENECO NetBeheer B.V. zijn ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds ABP (ABP) en de Stichting flexibel uittreden nutsbedrijven (Sfn).
Boekwaarde per 1-1 Dotaties gedurende het jaar Onttrekkingen gedurende het jaar Boekwaarde per 31-12
De regeling van ABP voorziet (bij volledige opbouw) in een pensioen van 7% van het pensioengevend salaris bij een leeftijd van 65 jaar. Werknemers hebben de keuze om 5 jaar eerder of 5 jaar later dan deze leeftijd met pensioen te gaan, onder verrekening van de hoogte van het pensioen. De regeling van Sfn wordt afgebouwd en is vervallen voor werknemers geboren na 5. Een toegezegde pensioenregeling is een regeling waarbij aan de werknemer een pensioen wordt toegezegd, waarvan de hoogte afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. Zowel in 26 als in 27 kwalificeren de regelingen van ABP en Sfn als toegezegde pensioenregelingen van meerdere werkgevers. De informatie die nodig is om deze regelingen als zodanig te verwerken kan echter niet door ABP en Sfn worden bepaald. Bijgevolg kunnen zij ook niet aangeven of er specifiek voor ENECO NetBeheer B.V. overschotten of tekorten bestaan. De betreffende regelingen zijn daarom verwerkt als toegezegde bijdrageregelingen.
Vennootschapsbelasting De belastingen over het resultaat worden berekend door toepassing van het vigerende tarief op het resultaat van het boekjaar, alsmede eventuele correcties betrekking hebbend op voorgaande boekjaren.
0,3 , -,3 0,1
,3 0,3
,3 0,3
De daling in de financiële vaste activa wordt veroorzaakt door de volledige vrijval van de actieve belastinglatentie in 27 voor een bedrag van € ,3 mln. De actieve belastinglatentie is gevormd voor de fiscaal niet geaccepteerde jubileumvoorziening. Vanaf 27 worden de belastinglatenties volledig verantwoord bij het hoofd van de fiscale eenheid ENECO Holding N.V. Daarnaast is er in 27 een nieuwe deelneming verworven. De deelneming wordt gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs van € .45.
Aandeel
Deelneming
Deelneming Energie Data Service Nederland B.V., Lelystad
35,%
De deelneming is gewaardeerd op kostprijs aangezien informatie over de nettovermogenswaarde niet voorhanden is.
3 Handelsdebiteuren Onder de post handelsdebiteuren zijn vorderingen verantwoord op klanten en naastliggende netbeheerders voor de levering van transport. Debiteuren worden gewaardeerd tegen de gefactureerde waarde waarop een voorziening voor oninbaarheid in mindering wordt gebracht.
Verklaring als bedoeld in artikel 18 lid 3 Elektriciteitswet 1998 Conform de beheerovereenkomst wordt een gebruiksvergoeding in rekening gebracht die is gebaseerd op de kapitaallasten van de netten, verhoogd met een redelijke winstopslag. Deze vergoeding wordt zonodig in overeenstemming gebracht met uitgangspunten en berekeningsmethoden welke door de directeur van DTe zullen worden gehanteerd. Conform de dienstverleningsovereenkomst wordt een vergoeding in rekening gebracht die is gebaseerd op de kosten die betrekking hebben op de dienstverlening (direct en indirect) verhoogd met een redelijke winstopslag. De in rekening gebrachte vergoedingen in de boekjaren 26 en 27 zijn op bovenvermelde wijze tot stand gekomen.
(Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
Transport kleinverbruik Transport grootverbruik Overige debiteuren Totaal bruto externe debiteuren
52, 42,5 3, 97,6
53, 47, 2,3 104,0
34, 3, ,5 73,5
Voorziening Totaal netto externe debiteuren
-5,3 82,3
-23,5 80,5
-6, 56,6
Toelichting op de Balans Materiële vaste activa (Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
Boekwaarde per 1-1 Investeringen gedurende het jaar Afschrijvingen gedurende het jaar Boekwaarde per 31-12
2,4 -,7 1,7
-
-
De materiële vaste activa betreft het gebruiksrecht van het glasvezelnet van iConnext ten behoeve van de bewaking van het Utrechtse net. Het gebruiksrecht heeft een contractduur van 5 jaar. De afschrijvingstermijn is eveneens 5 jaar.
6
Transport Kleinverbruik Onder transport kleinverbruik worden zowel de reguliere kleinverbruikafname, met een aansluiting voor elektriciteit tot en met 3x ampère en voor gas tot en met 7. m3, alsook de verrekende schatting van de gederfde inkomsten van de opgespoorde fraude gevallen verantwoord. De daling die gerealiseerd is ten opzicht van pro forma (*) 26 bij het reguliere kleinverbruik als gevolg van een aangescherpt incassobeleid wordt bijna volledig teniet gedaan door een stijging van het openstaande saldo bij de fraude debiteuren. Anders dan bij reguliere debiteuren wordt er bij fraude relatief veel gewerkt met valse identiteiten. Door de nieuwe bestuurlijke aanpak, waarbij fraudeurs uit hun huis worden gezet, zonder recht op een nieuw huis, worden de daders van energiediefstal daadwerkelijk onvindbaar. Transport Grootverbruik Onder transport grootverbruik worden verbruikers met een aansluiting voor elektriciteit groter dan 3x ampère en voor gas groter dan 7. m3 verantwoord. Bij grootverbruik wordt nog steeds gewerkt met twee verschillende factureersystemen. Het uniformeren van procedures heeft ertoe geleid dat doorlooptijden korter werden, waardoor het uitstaande saldo ten opzichte van pro forma (*) 26 is afgenomen. Daarnaast zijn in 27 een aantal belangrijke rechtszaken gewonnen, inzake het factureren van één enkele of meerdere aansluitingen, waardoor het saldo eveneens is gedaald.
7
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
Voorziening
4 Vorderingen op gelieerde partijen Onder vorderingen op gelieerde partijen zijn alle vorderingen opgenomen op andere onderdelen van ENECO. De vorderingen op gelieerde partijen zijn als volgt gespecificeerd:
(Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
Voorziening / Onttrekkingen Dotaties Voorziening ultimo 31/12
-23,5 ,7 -2,5 -15,3
-7, 3,4 -, -23,5
-,7 ,7 -6, -16,9
Op de handelsdebiteuren wordt de voorziening voor oninbaarheid in mindering gebracht. Het benodigde voorzieningsbedrag is berekend door een risico-inschatting te maken per incassostap, per vervaltermijn. De daling van de voorziening ten opzichte van pro forma (*) 26 wordt voor het grootste deel veroorzaakt door de volledige vrijval van de voorziening voor aan de uitstaande vorderingen gerelateerde rechtszaken. Krediettermijn Bij kleinverbruik worden op basis van een geschat jaartotaal maandelijks termijnen in rekening gebracht. Bij grootverbruik vindt maandelijks een afrekening plaats, gebaseerd op het daadwerkelijke verbruik. ENECO NetBeheer B.V. heeft vorderingen van meest beperkte omvang op een zeer groot aantal debiteuren en ziet daarin geen bijzondere concentraties van kredietrisico. Kredietrisico’s worden beperkt door actieve incasso activiteiten en kredietlimieten voor zakelijke partijen, waar relevant. Uit de beoordeling van de debiteurenpositie is gebleken dat de reële waarde niet wezenlijk verschilt van de boekwaarde. Renteberekening Van de mogelijkheid rente in rekening te brengen bij een betalingsachterstand, wordt door ENECO NetBeheer B.V. over het algemeen geen gebruik gemaakt, een uitzondering hierop wordt gemaakt bij langlopende zaken zoals juridische disputen. Met ingang van 27 is wel gestart met het in rekening brengen van incassokosten bij klanten die te laat betalen. Beoordeling kredietwaardigheid van klanten ENECO NetBeheer B.V. heeft een verplichting om klanten aan te sluiten. Het is dus niet mogelijk klanten te weren op basis van een kredietwaardigheidonderzoek. Bij niet betalen kan ENECO NetBeheer B.V. de klant wel afsluiten. In 27 is circa 7.5 keer afgesloten wegens wanbetaling.
(Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
N.V. ENECO (Bestuurscentrum) ENECO Energie Services B.V. ENBU B.V. Asset B.V.'s Overig Totaal vorderingen op gelieerde partijen
2, 2,2 2, , 78,1
5, ,6 3,4 6, 113,0
22,3 3,5 , 2,6 29,2
N.V. ENECO (Bestuurscentrum) De vordering is het saldo van te betalen vennootschapsbelasting en een vordering ontstaan door het ‘afromen’ van de bankrekeningen van ENECO NetBeheer uit hoofde van een Cash Pool overeenkomst. ENECO Energie Services B.V. De vordering betreft voornamelijk de nog met ENECO Energie Services B.V. te verrekenen afdrachten en transportopbrengsten. Asset B.V.’s (vennootschappen zonder activiteiten, maar met materieel vast actief) De toelichting op de positie Asset B.V.’s komt ook voor bij de schulden aan gelieerde partijen. ENECO kent 44 Asset B.V.’s, waarbij de positie per maatschappij is bepaald. Aangezien de positie per maatschappij een geringe is, worden deze gegroepeerd tot Asset B.V.’s. De vordering op de Asset B.V.’s betreft de factuur over de laatste maand administratieve dienstverlening en een correctie over geheel 27 van de indirecte kosten van ENECO Energie Infra B.V. over de investeringen. Deze indirecte kosten van ENECO Energie Infra B.V. bestaande uit overhead en een winst(risico)opslag welke volgens IFRS niet kunnen worden geactiveerd bij de Asset B.V.’s. Overig De afdeling Verkoopaansluitingen verzorgt de offertes voor ENECO Energie MDDS B.V. (het aansluiten van meters). Hiervoor ontvangt de afdeling een vergoeding. De vergoeding over 27 moet nog worden afgerekend met ENECO Energie MDDS B.V.
5 Overlopende activa en overige vorderingen (Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
(Bedragen in € ..)
Binnen de betalingstermijn Na vervallen van betalingstermijn < 3 maanden 3 - 6 maanden 6 - 2 maanden > 2 maanden Totaal bruto externe debiteuren Af: Voorzieningen Totaal netto externe debiteuren
,3
6,2
3 december
27
27,7 , 6, 35,6 97,6
37,7 5,4 ,7 35, 104,0
27,7 3,4 6, 2, 73,5
-5,3 82,3
-23,5 80,5
-6, 56,6
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
5,5 Nog te ontvangen transportopbrengsten Vooruitgefactureerde transportopbrengsten Omzetbelasting Overig Totaal overlopende activa en overige vorderingen
35,5 -3, 4, ,5 53,7
333, -235, 5,3 23, 135,5
2, -, 5, 6,6 95,5
Nog te ontvangen transportopbrengsten De post nog te ontvangen transportopbrengsten betreft de bijschatting voor het kleinen grootverbruik, die nog in de loop van 2 moet worden gefactureerd. Ondermeer door de overname van ONS Netbeheer B.V. en fractioneel hogere tarieven in 27 ten opzichte van 26 is de bijschatting in 27 hoger dan in 26. Vooruitgefactureerde transportopbrengsten Het saldo vooruitgefactureerde transportopbrengsten betreft het saldo van de gefactureerde voorschotnota’s aan kleinverbruikers. In de maand maart 27 heeft er een eenmalige correctie plaatsgevonden (€ 3 mln.). Hierdoor is het uitstaande voorschotsaldo in lijn gebracht met de bijschatting voor het kleinverbruik over 27. Het verschil met nog te ontvangen transportopbrengsten bedraagt nu nog ongeveer een maand omzet grootverbruikers.
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
Omzetbelasting Het saldo van de omzetbelasting is afgenomen, door betaling van de Belastingdienst van de suppletieaangifte over 24 en 25 (€ ,5 mln.).
Externe crediteuren De externe crediteuren betreffen voornamelijk kortlopende verplichtingen ten aanzien van bedrijfsmiddelen en inhuur van personeel. Uit beoordeling van de crediteurenpositie is gebleken dat de reële waarde niet wezenlijk verschilt van de boekwaarde.
Overig De overige vorderingen betreffen voornamelijk de systeemdiensten van TenneT over 26 en 27. De daling in de overige vorderingen heeft onder andere betrekking op de vorderingen MEP.
6 Liquide middelen & schulden aan kredietinstellingen De liquide middelen bestaan uit banktegoeden en bedragen. Deze middelen staan ter vrije beschikking van ENECO NetBeheer B.V. Voor het verloop in de liquide middelen wordt verwezen naar het kasstroomoverzicht. Onder schulden aan kredietinstellingen worden de schulden bij diverse bankinstellingen per 3 december 27 verantwoord. De financiële situatie van de vennootschap is zodanig dat deze per balansdatum niet afhankelijk is van (externe) financiering.
De schulden aan gelieerde partijen zijn als volgt gespecificeerd: (Bedragen in € ..)
Overige reserves De wijze waarop de hoogte van de overige reserves is vastgesteld, wordt weergegeven in de ‘Overige gegevens, Winstbestemming’. Voor het verloop in de overige reserves wordt verwezen naar het ‘Mutatieoverzicht van het eigen vermogen’. Conform eerder besluit van de Raad van Commissarissen is de basis voor de berekening van de overige reserves vastgesteld op een gemiddelde maandomzet. Het niveau van de overige reserve zou conform de richtlijn € 72, mln. moeten bedragen. Met het ophogen van de overige reserve bedraagt de voor uitkering beschikbare winst dan € 26,6 mln., wat neerkomt op een dividend per aandeel van € 2.65.
Resultaat boekjaar De specificatie van de voor uitkering beschikbare winst 27 is weergegeven bij ‘Overige gegevens, Winstbestemming’. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het ‘Mutatieoverzicht van het eigen vermogen’. Voorzieningen De voorziening betreft pensioen- en jubileumgratificaties. De mutaties in de voorziening zijn als volgt gespecificeerd: 3 december
27
3 december
26
3 december
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
7 Aandelenkapitaal Het aandelenkapitaal betreft het geplaatste en gestorte kapitaal. Voor het verloop in het aandelenkapitaal wordt verwezen naar het ‘Mutatieoverzicht van het eigen vermogen’. Per 3 december 27 bestaat het maatschappelijk kapitaal uit 5. aandelen met ieder een nominale waarde van € 455. Hiervan zijn . aandelen geplaatst, waarvan 25% is volgestort. Voor alle genoemde posten is er geen verandering opgetreden ten opzichte van 26.
(Bedragen in € ..)
2 Schulden aan gelieerde partijen Onder schulden aan gelieerde partijen zijn alle schulden opgenomen in het kader van vooral de dienstverlenings- en beheerovereenkomsten, vermeld in de jaarrekening onder ‘transacties met aandeelhouder en verbonden partijen’.
26
ENECO Energie Handelsbedrijf B.V. ENECO Energie Infra B.V. ENECO Energie Infra Utrecht N.V. N.V. ENECO (Bestuurscentrum) Overige Asset B.V.'s Overig Totaal schulden aan gelieerde partijen
6, 23, 7, 22,4 4,7 129,5
6,3 26,3 24, 23,2 , 143,5
42, 6, ,6 2,5 2,2 81,3
ENECO Energiehandelsbedrijf B.V. De schuld betreft voornamelijk het nog te verrekenen administratief netverlies over 25 tot en met 27. In 27 is het administratieve netverlies over 24 volledig afgewikkeld (vrijgevallen € 3,5 mln.). ENECO Energie Infra B.V. De schuld betreft de nog te verrekenen kosten voor gerealiseerde projecten. ENECO Energie Infra Utrecht N.V. De schuld aan ENECO Energie Infra Utrecht N.V. betreft de aankoop van ENBU B.V. voor € 7, mln. Overige Asset B.V.’s De toelichting op de positie Asset B.V.’s komt ook voor bij de vorderingen op gelieerde partijen. ENECO kent 44 Asset B.V.’s, waarbij de positie per maatschappij is bepaald. Aangezien de positie per maatschappij een geringe is, worden deze gegroepeerd tot Asset B.V.’s. De schuld aan overige Asset B.V.’s betreft de doorbelasting uit hoofde van de beheersovereenkomst voor indirecte kosten, afschrijvingen en vermogensvergoedingen (zie paragraaf ‘transacties met aandeelhouders en verbonden maatschappijen’). Deze post is aanzienlijk lager dan pro forma 26, omdat er in 27 een correctie is gemaakt op de indirecte kosten.
3 Overlopende passiva en overige schulden
Pro forma (*)
Boekwaarde per 1-1 Dotaties gedurende het jaar Rentetoevoegingen gedurende het jaar Onttrekkingen gedurende het jaar Boekwaarde per 31-12
1,1 , 1,9
1,3 , -, 1,3
1,1 1,1
Classificatie Langlopend Kortlopend Totaal
, , 1,9
, ,2 1,3
, 1,1
(Bedragen in € ..)
3 december
27
3 december
26
3 december
26
Pro forma (*)
Transportinkopen Overig Totaal overlopende passiva en overige schulden
, 6, 27,1
, 6,5 24,5
3, 5,3 8,4
Transportinkopen De inkopen betreffen het nog te verrekenen administratieve netverlies met andere marktpartijen dan PV-partij ENECO Energiehandelsbedrijf B.V. en een reservering voor de nog te factureren transportinkopen over 27. Overig Onder de post ‘overig’ zijn naast reserveringen voor niet opgenomen verlof en vakantiegelden ook nog af te dragen bedragen voor MEP opgenomen. Per januari 27 is de
2
2
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
MEP regeling afgeschaft. In 27 zijn er nog MEP opbrengsten over 26 gefactureerd. Het saldo is opgebouwd uit de afdracht aan de instantie die de MEP gelden int (EnerQ) en de gefactureerde MEP aan klanten. De definitieve afwikkeling met EnerQ zal plaatsvinden in maart 2.
De stijging van de transportdienst elektriciteit ten opzichte van pro forma (*) 26 wordt met name veroorzaakt door een volume-effect van circa %. Het volume effect is een gevolg van toename van het verbruik, veroorzaakt door een autonome groei en een toename van het aantal aansluitingen.
Overzicht financiële instrumenten
De transportdienst gas daalt licht opzicht van pro forma (*) 26 doordat 27 een relatief warm jaar is geweest. Qua gewogen graaddagen is 27 circa 6% lager dan 26, en zelfs circa % lager dan het historisch jaargemiddelde. De opbrengst is echter voor een groot deel volume-onafhankelijk waardoor de transportopbrengst met ‘slechts’ circa % afneemt ten opzichte van 26. De aansluitdienst gas stijgt door toename van het aantal aansluitingen en het niet-gereguleerde tarief.
(Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
Financiële activa Leningen en vorderingen (a) Tot het einde van de looptijd aangehouden beleggingen Voor verkoop beschikbare financiële activa Financiële activa tegen reële waarde Totaal financiële activa
266, -
32, -
,3 -
266,8
329,0
181,3
Financiële passiva Financiële instrumenten tegen reële waarde Overige financiële verplichtingen (b) Totaal financiële passiva
66, 166,8
7,3 197,3
7,3 107,3
De omzet verantwoord onder overig is lager doordat in 26 de gefactureerde fraude over 25 en 26 met terugwerkende kracht aan ENECO NetBeheer B.V. is toegewezen, omdat ENECO NetBeheer B.V. de verliezen die verband houden met fraude voor haar rekening neemt. Deze zijn namelijk sinds januari 25 met terugwerkende kracht toegewezen aan ENECO NetBeheer B.V.
5 Inkoopkosten (Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
(a) Onder de leningen en vorderingen worden de vlottende middelen verstaan en bestaat uit de volgende posten: • Handelsdebiteuren (3) • Vorderingen op gelieerde partijen (4) • Overlopende activa en overige vorderingen (5) • Liquide middelen (6)
Transportkosten Netverliezen Overige inkoopkosten Totaal
63, 7,2 , 135,1
63,5 64,2 ,2 128,9
42, 37, 79,9
De transportkosten betreffen de inkoop van transportcapaciteit bij naast- en hoger liggende netbeheerders. Hiervoor geldt dat de inkooptarieven in 27 ten opzichte van 26 zijn gestegen. Echter door een incidentele bate ter grootte van € 3,4 mln. uit voorgaande jaren geeft het totaal van deze post een lichte daling te zien opzicht van pro forma (*) 26.
(b)Onder de overige financiële verplichtingen worden de kortlopende verplichtingen verstaan en bestaat uit de volgende posten: • Externe crediteuren () • Schulden aan gelieerde partijen (2) • Overlopende passiva en overige schulden (3) • Schulden aan kredietinstellingen (6)
Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen De rechtspersoon ENECO NetBeheer B.V. maakt deel uit van de fiscale eenheid van ENECO Holding N.V. voor de vennootschapsbelasting en is uit dien hoofde hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingschuld van de fiscale eenheid als geheel. Met een beperkt aantal grootverbruik klanten lopen rechtszaken met betrekking tot discussie over het aantal te factureren aansluitingen. In deze rechtszaken is al meerdere malen een vonnis uitgesproken in het voordeel van ENECO NetBeheer B.V. Op basis van deze uitspraken heeft het management van ENECO NetBeheer B.V. in 27 besloten de hiervoor bestemde debiteurenvoorziening geheel te laten vrijvallen (zie toelichting handelsdebiteuren).
Toelichting op de Winst- en Verliesrekening
Onder netverliezen wordt naast de inkoop van technisch netverlies, ook het administratief netverlies verantwoord. Bij wet is de netbeheerder verplicht tot reconciliatie en niet te alloceren verbruik van elektriciteit komt als administratief netverlies voor haar rekening. Per saldo zijn de netverliezen gestegen door fors hogere tarieven voor het technisch netverlies. De prijs waartegen het technische en het administratieve netverlies wordt verantwoord, komt op verschillende manieren tot stand. Het technische netverlies wordt ingekocht tegen vaste contractprijzen en -hoeveelheden. De contractprijs is gebaseerd op de forward prijs zoals gepubliceerd op de termijnbeurs (ENDEX). Voor 27 is de prijsbepaling tot stand gekomen op basis van de forward prijzen voor 27 in de periode juli 25 tot en met 3 juni 26. De ontwikkeling van deze forward prijzen is een combinatie van het prijsverloop van de grondstoffen (o.a. olie, kolen), schaarste en de verwachtingen en het vertrouwen dat in de markt aanwezig is. De hoeveelheden zijn voorcalculatorisch vastgesteld rekening houdend met de netconfiguratie.
4 Transportopbrengsten (Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
Elektriciteit transportdienst Elektriciteit aansluitdienst Gas transportdienst Gas aansluitdienst Overig Totaal
22
544, 53, 24,7 43, ,2 865,7
537,4 52,3 27, 42,3 3,5 862,6
35,5 33, ,5 22,5 , 490,6
Het administratieve netverlies wordt met de PV partijen afgerekend tegen de reconciliatieprijs. De reconciliatieprijs betreft het per maand, naar de landelijke afzet per uur van profielafnemers gewogen gemiddelde van de APX prijs. Op de APX beurs wordt gehandeld tegen actuele prijzen.
23
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
De netverliezen worden hieronder gespecificeerd:
Storingsdienst In 27 zijn 4. storingen gelokaliseerd en 3. storingen in het gasnet veilig gesteld. Verder zijn er 4. storingen in meterkasten verholpen.
(In GWh)
27
26
26
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
Pro forma (*)
Administratief/reconciliatie Technisch
3 3
3 3
23 426
NB. In 27 is 4 GWh administratief netverlies als kosten (€ 3,2 mln.) opgenomen betrekking hebbend op 26. Deze additionele kosten zijn over 26 verantwoord in het resultaat 27. In bovenstaande opstelling is de 4 GWh administratief netverlies echter verantwoord in het boekjaar 26.
6 Overige opbrengsten De overige (niet transport gerelateerde) opbrengsten betreffen (leverings)fraude opbrengsten en de ontvangen vergoeding met betrekking tot de werkzaamheden ten aanzien van Asset Management Warmte. Verder zijn onder overige opbrengsten opgenomen de van klanten ontvangen bijdragen voor net- en aansluitdienst. Tevens zijn de bijdragen dienstverleningsovereenkomst opgenomen. Dit zijn vergoedingen van gemeenten en instanties voor het verleggen van kabels en leidingen bij reconstructies. Vervolgens is daarin opgenomen het leveringsdeel van de fraudeopbrengsten.
Bedrijfsvoering Onder bedrijfsvoering wordt verstaan de bedieningswerkzaamheden en het beheer van het net. Dit betreft onder andere het opstellen van schakelplannen, informeren van klanten, aanzeggen van leveringsonderbreking, verwerking gegevens in bedrijfsinformatiesystemen, communicatie met bedrijfsvoeringcentrum en het verwerken van de digitale topografie zoals deze door de gemeente ter beschikking wordt gesteld. Verwijderen In 27 is voor 7 kilometer middenspanning en 64 kilometer aan laagspanningsnet verwijderd. Tevens is er 3 kilometer hogedruk gasnet en 3 kilometer lagedruk gasnet verwijderd. Commerciële processen Onder de commerciële processen worden kosten verantwoord welke samenhangen met de werkzaamheden voor klantgerelateerde processen, zoals enerzijds opzeggen, verhuizen en switchen en anderzijds de facturering en incasso. (Bedragen in € ..)
7 Kosten (uitbestede) dienstverlening* Onder de dienstverleningsovereenkomst worden alle aan groepsmaatschappijen behorend tot ENECO Energie uitbestede activiteiten verantwoord. Gelet op de grootte en het aandeel van de totale kosten dienstverlening zijn de ICT kosten apart inzichtelijk gemaakt. Deze kosten maakte in de voorafgaande jaarrekeningen deel uit van de commerciële processen. De kosten dienstverlening zijn als volgt gespecificeerd: (Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
Onderhoudskosten Commerciële processen ICT kosten Overige kosten Totaal
,3 5, 35, ,2 186,7
6,4 43,4 34, , 174,7
53, 23,2 22,3 98,4
26
26
Onderhoudskosten (Bedragen in € ..)
27
Pro forma (*)
Onderhoud - preventief - correctief Storingsdienst Bedrijfsvoering Verwijderen Onderhoud meterdienst Totaal
3, 23,2 23,4 2, ,3 ,7 101,3
2,7 25,2 22, , 6,3 ,6 96,4
4,5 4, 3,7 6, 2,7 ,4 53,0
Preventief onderhoud Het preventieve onderhoud bestond voor 3% uit periodiek onderhoud aan transformatorstations en voor 25% uit bouwkundig onderhoud. De overige 45% is besteed aan onderzoek naar de vervanging van schakelaars, het onderhouden en inspecteren van distributiestations, het planmatig lekzoeken en het ophalen van het net in veengebieden. Correctief onderhoud Voor het correctief onderhoud hebben er 45. reparaties plaatsgevonden. Dit betreft . reparaties ten behoeve van elektriciteit en 36. reparaties ten behoeve van gas.
27
26
26
Pro forma (*)
Relatiebeheer Facturering & Incasso Fraude Totaal
22,3 23,6 4,2 50,1
2, 2,2 2, 43,3
,7 ,5 , 23,2
Relatiebeheer Onder relatiebeheer vallen activiteiten die enerzijds geïnitieerd worden door de klant zoals bij switchen van leverancier en/of verhuizen en anderzijds door de netbeheerder zelf zoals bij het controleren van lege percelen. Ook het afhandelen van vragen (telefonisch of beperkt mogelijk aan de balie) en het melden van storingen vallen onder de noemer relatiebeheer. In 27 hebben 36. switches en 653. in-, uit- en verhuizingen plaatsgevonden. Bij verhuizingen wordt onderscheid gemaakt naar verhuizingen binnen het eigen netbeheer gebied dan wel van of naar andere netbeheerders; daarnaast is het aantal producten (elektriciteit en/of gas) van belang. De werkzaamheden die ter zake verricht dienen te worden zoals het tijdig versturen van een berichtenset bij in- of uithuizing zijn boven de gestelde norm van % uitgevoerd. Binnen relatiebeheer valt ook de telefonische dienstverlening; waaronder de storingsdienst. Buiten de storingsdienst werden er circa 32. service calls afgehandeld voor kleinverbruikers en circa 2. voor zakelijke klanten. Het percentage First Time Right ligt bij de service calls op bijna 7%. Dit betekent dat de eerste medewerker die contact heeft met de klant antwoord geeft op de vraag, het probleem oplost, dan wel de gevraagde actie uitvoert. Er zijn in 27 circa . lege percelen gecontroleerd door de netbeheerder. Facturering & Incasso Onder facturering en incasso vallen alle activiteiten die samenhangen met het opstellen van de nota en het incasseren van het verschuldigde bedrag. In 27 zijn voor circa 2,3 miljoen accounts deze werkzaamheden uitgevoerd. Het percentage automatische incasso is helaas licht gedaald van 66,5% in januari naar 63,6% in december. De verwachting is dat de kosten welke nu in rekening gebracht worden bij het herinneren en sommeren, klanten zullen doen besluiten van een automatische incasso gebruik te gaan maken. Naast de reguliere incasso dient er helaas ook in een aantal gevallen gebruik gemaakt te worden van de mogelijkheid de energietoevoer af te sluiten. Er is circa 22.4 keer afgesloten wegens wanbetaling, waarvan circa 3 keer in de straat.
* Op de operationele gegevens in deze paragraaf is geen accountantscontrole uitgevoerd.
24
25
ENECO NetBeheer B.V.
Fraude Met een vijftal gemeenten zijn convenanten gesloten, waarbij gemeentebestuur, politie en ENECO NetBeheer intensief samenwerken om fraudegevallen op te sporen en ook om onveilige situaties te voorkomen. In 27 zijn circa .3 hennepkwekerijen opgespoord, daarnaast was er in circa . gevallen sprake van energiediefstal, zegelverbreking of illegaal verbruik. Het aantal opgespoorde kwekerijen blijft echter 4,% onder het niveau van 26 en de hoeveelheid gevonden illegaal afgenomen elektriciteit daalde met 2,3% t.o.v. 26. In 27 is het fraudeteam verder uitgebreid. Naast het opsporen van fraude houdt nu ook een apart team zich bezig met incasso.
2 Bedrijfskosten
ICT Kosten De ICT kosten zijn als volgt gespecificeerd: (Bedragen in € ..)
27
26
26
(Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
Personeelskosten Inleen Huisvesting Contributies Overige kosten Totaal
7,5 2,6 3, 3, 2,4 48,5
5,3 , 2,2 2,4 5,3 43,2
3,2 ,5 ,3 25,0
In 26 van ENECO Netbeheer B.V. zijn de kosten voor inleen en huisvesting opgenomen onder overige kosten, omdat deze is opgenomen in de “Personele Unie” van ENECO NetBeheer.
Pro forma (*)
Beheer klantsystemen Projecten klantsystemen Beheer geografische systemen Projecten geografische systemen Totaal
,4 , 5, 7, 35,0
3, 2,2 6,2 2,5 34,8
,6 7,3 3,2 ,2 22,3
De ICT-ondersteuning die geboden wordt door groepsmaatschappijen behorend bij ENECO Energie betreft klantgerelateerde processen en geografische registratie systemen. Naast het beheer van systemen wordt nieuwe software ontwikkeld en bestaande software verbeterd. Een van de belangrijkste projecten in 27 was de implementatie van een nieuwe geïntegreerde ICT architectuur ter ondersteuning van de processen switchen, verhuizen, opzeggen, billing, allocatie en reconciliatie. Daarnaast werd ook in 27 weer veel aandacht besteed aan het valideren van geografische data en de migratie van geografische registratie systemen.
Management fee Voor het verrichten van werkzaamheden door N.V. ENECO worden kosten in rekening gebracht. Dit betreft ondersteuning van concern met betrekking tot communicatie, strategie, interne bedrijfsvoering, personeelsmanagement.
(Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten Totaal
3,2 , ,6 , 17,5
, ,7 ,6 ,2 15,3
, ,6 ,3 ,2 13,2
De specificatie van het aantal personeelsleden per afdeling herleid naar full time equivalenten (fte’s) per jaareinde is als volgt: (in fte's)
Markt & Regulering Asset Management Bedrijfsvoering Financiën, HRM, IB en Directie Totaal
Beheerkosten Voor het gebruik van de assets wordt een vergoeding betaald aan de Asset B.V.’s. De belangrijkste componenten in deze vergoeding zijn de afschrijvingen en de vermogensvergoeding. Daarnaast zijn ook precario, concessievergoedingen, energieverbruik, zakelijke belastingen, verzekeringen en niet geactiveerde overheadkosten en risicoopslag voor de aannemer binnen ENECO Energie (ENECO Energie Infra B.V.) opgenomen.
27
26
,4 7,6 3, 2,5 249,5
32,4 65,5 3, 22, 158,9
Het gemiddeld aantal fte’s in 27 bedroeg 24,5 (26 5,). Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de overname van N.V. ONS Energie en de overplaatsing van de afdeling Verkoop aansluitingen van ENECO Energie Infra B.V. naar ENECO NetBeheer B.V.
2 Financiële baten en lasten De financiële baten en lasten worden als volgt gespecificeerd:
De beheerkosten zijn als volgt gespecificeerd: (Bedragen in € ..)
De specificatie van de personeelskosten ziet er als volgt uit:
27
26
26
Pro forma (*)
(Bedragen in € ..)
Vergoeding afschrijvingen Vermogensvergoeding Precario Overige kosten Totaal
55,4 224,4 26,5 26, 432,2
5, 244,5 27, 26,7 450,9
73, 34, 26,5 2,7 247,1
De vermogensvergoeding wordt bepaald door een verschillende WACC voor elektriciteit en gas en de (gereguleerde) activa waarde. De WACC voor elektriciteit (6,6% in 26 en 5,% in 27) en gas (6,% in 26 en 27) wordt vastgesteld door de Directie Toezicht Energiesector (DTe; is een kamer van de Nederlandse MededingsAutoriteit).
26
27
26
26
Pro forma (*)
Rentebaten Rentelasten Oprenten voorziening pensioenjubileum Totaal
2, -4, 8,8
6,5 -2,3 -, 4,1
2, -, -, 1,8
De post financiële baten en lasten betreft hoofdzakelijk de ontvangen en doorbelaste rente over de rekening courant positie met ENECO Energie gelieerde maatschappijen (intercompany) en de bank. In het resultaat 27 zijn een aantal incidentele baten (€ 3, mln.) verantwoord. Indien het rentepercentage met % punt wordt gewijzigd, heeft dit een gevolg van € 2,3 mln. op de rentebaten en € ,7 mln. op de rentelasten. Een tweetal klanten is na een geschil door de rechter veroordeeld tot het betalen van het openstaande saldo inclusief wettelijke rente. De ingediende suppletie aangifte met betrekking tot de omzetbelasting 24 is door de belastingdienst uitgekeerd inclusief wettelijke
27
Jaarrekening 27
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V.
ENECO NetBeheer B.V. Jaarrekening 27
rente. En er heeft een eenmalige correctie inclusief rente van het uitstaande voorschotsaldo bij kleinverbruikers plaatsgevonden.
Overige gegevens Aanbieding
22 Vennootschapsbelasting ENECO NetBeheer B.V. maakt deel uit van de fiscale eenheid van ENECO Holding N.V. De belastingdruk is toegerekend aan de vennootschap alsof deze zelfstandig belastingplichtig is. Het vigerende tarief is 25,5% (26: 2,6%). De vennootschapsbelasting is verhoogd met € 52, dzd zijnde een opslag van ,4% over de salariskosten. De vennootschapsbelasting wordt in rekening-courant verrekend met ENECO Holding N.V. Eventuele fiscale faciliteiten alsmede de latente belastingposities worden volledig verantwoord bij ENECO Holding N.V. Bestuurders en commissarissen Op grond van artikel 33 lid BW 2 is de bezoldiging van de (enige) statutaire bestuurder over het jaar 27 niet opgenomen.
De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de vennootschap en wordt goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. Rotterdam, 26 maart 2008
Namens ENECO NetBeheer B.V
Raad van Commissarissen
dr. J.W.A. de Swart directeur
mr. R.S. Cazemier ir. C.J.M. Asselbergs mevr. N.H. van den Broek – Laman Trip
De bezoldiging van het management team is als volgt samengesteld: mr. J.F.J.M. de Haas (Bedragen in € ..)
27
26
26
Pro forma (*)
Salarissen en sociale lasten Pensioenlasten Totaal
, , 0,9
,6 , 0,7
drs. H.J. Machielsen ,6 , 0,7
De bezoldiging van en de uitkering aan commissarissen bedraagt in 27 € 43.4 (26 € 46.6).
Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en schulden aan kredietinstellingen. Winstbelastingen en interest worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Uitkering van winstbewijzen, dividend en acquisities wordt opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Transacties waarbij geen ruil van geldmiddelen plaatsvindt, worden niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.
23 Mutatie werkkapitaal Het werkkapitaal ultimo 27 is verbeterd. Dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat een post betreffende voorschotnota’s van kleinverbruikers, die tot voor 27 niet verdeeld kon worden naar ENECO Energie Services B.V., verdeeld is naar ENECO Energie Retail B.V., ENECO Energie Business to Business B.V. en ENECO NetBeheer B.V. Het aan ENECO NetBeheer B.V. toekomende bedrag betreft € 3 mln. 24 Betaalde winstbelasting Dit betreft de 25,5% vennootschapsbelasting over het vennootschappelijke resultaat van 27 verhoogd met een opslag van ,4% over de salariskosten (art. , lid 5, wet VpB 6). 25 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Voor een toelichting over de investeringsactiviteiten, wordt verwezen naar de ‘Toelichting op de balans’ onder de ‘Materiële vaste activa’ en ‘Financiële vaste activa’. Tevens is hieronder het effect van de juridische fusie verantwoord voor € 4, mln. 26 Kasstroom uit financieringsactiviteiten De uitkering van het resultaat over het jaar 26 bedroeg € 52,5 mln. Onder deze post is tevens de agiostorting uit hoofde van de acquisitie van de netbeheerders verantwoord (zie tevens in de Toelichting op de jaarrekening onder de kop Acquisitie en juridische fusie Netbeheerders).
2
Winstbestemming Op 3 april 27 is middels een aandeelhoudersbesluit het voorstel goedgekeurd met betrekking tot de winstverdeling uit de jaarrekening 26. De statuten van de vennootschap bepalen dat het resultaat na belastingen ter beschikking staat aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De te verdelen winst over het boekjaar 27 bedraagt € 53,7 mln. Conform eerder besluit van de Raad van Commissarissen is de basis voor de berekening van de overige reserves vastgesteld op een gemiddelde maandomzet. Toegevoegd aan de overige reserve zou dan moeten worden € 27, mln. De voor uitkering beschikbare winst zou daarmee uitkomen op € 26,6 mln. In afwachting van het besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, is dit voorstel niet verwerkt in de jaarrekening.
Accountantsverklaring Aan de aandeelhouders van ENECO NetBeheer B.V. Rotterdam Datum: 23 april 2008
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 27 van ENECO NetBeheer B.V. te Rotterdam bestaande uit de balans per 3 december 27, winst-en-verliesrekening, mutatieoverzicht eigen vermogen en kasstroomoverzicht over 27 alsmede uit een overzicht van de belangrijkste grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen gecontroleerd. Op de proforma 26 cijfers in de jaarrekening en de niet-financiële kengetallen zoals vermeld in Noot 7 van de toelichting op de jaarrekening is geen accountantscontole toegepast. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met Titel Boek 2 BW, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeen-
2
ENECO NetBeheer B.V.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van ENECO NetBeheer B.V. per 3 december 27 en van het resultaat en de kasstromen over 27 in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met Titel Boek 2 BW. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:33 lid 5 onder e BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:3 lid 4 BW. Deloitte Accountants B.V. Drs. B.C.J. Dielissen RA
3
Appendices
stemming met Titel Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
ENECO NetBeheer B.V.
Gereguleerde taken netbeheerder
Verklaring van de afkortingen
De netbeheerder heeft krachtens de Elekriciteitswet in het kader van het beheer van de netten in het voor hem krachtens artikel 36 van voornoemde wet vastgestelde gebied tot taak:
BW Burgerlijk Wetboek DTe Dienst uitvoering en Toezicht energie DVO Dienstverleningsovereenkomst Fte Full-time equivalent GAW Gereguleerde Activa Waarde GWh GigaWatt-uur ( KWh) HS Hoogspanning IAP Incident AfhandelingsPlan IASB International Accounting Standards Board IFRIC International Financial Reporting Interpretation Committee IFRS International Financial Reporting Standards kV kiloVolt ( volt) KWh KiloWatt-uur ( watt uur) LS Laagspanning LUP Landelijk Uniform Producententarief MDDS Meter, Data-acquisitie en Dispatch Services MEP Milieukwaliteit ElektriciteitsProductie MS Middenspanning MVA MegaVoltAmpère NL GAAP In Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaglegging PV Programma Verantwoordelijke WACC Weighted Average Cost of Capital
• de door hem beheerde netten in werking te hebben en te onderhouden; • de veiligheid en betrouwbaarheid van de netten en van het transport van elektriciteit over de netten op de meest doelmatige wijze te waarborgen; • de netten aan te leggen, te herstellen, te vernieuwen of uit te breiden; • voldoende reservecapaciteit voor het transport van elektriciteit aan te houden; • op grond van artikel 23 derden te voorzien van een aansluiting op de netten en hun desgevraagd een meter ter beschikking te stellen; • op grond van artikel 24 ten behoeve van derden transport van elektriciteit uit te voeren; • het bevorderen van de veiligheid bij het gebruik van toestellen en installaties die elektriciteit verbruiken; • op verzoek van een producent vast te stellen of diens productie-installatie geschikt is voor de opwekking van duurzame energie, dan wel of er sprake is van een installatie voor warmtekrachtkoppeling met een bij ministeriele regeling vast te stellen mate van reductie van de uitstoot van kooldioxide, alsmede of de meetinrichting geschikt is voor de meting van de elektriciteit die met de productie-installatie wordt opgewekt en op een net of installatie ingevoed; • de hoeveelheid elektriciteit te meten die afkomstig is van een productie-installatie voor duurzame elektriciteit of klimaatneutrale elektriciteit of van een installatie voor warmtekrachtkoppeling; • koppelingen met andere netten te realiseren en reparaties aan zijn net uit te voeren; • onverminderd de artikelen en 7, op een geschikte wijze gegevens te publiceren over koppelingen tussen de netten, gebruik van de netten en de toewijzing van transportcapaciteit; • afnemers alle gegevens te verstrekken die zij voor een efficiënte toegang tot het net nodig hebben; • voorzieningen te treffen in geval van faillissement van een leverancier van elektriciteit aan afnemers als bedoeld in artikel 5a, eerste lid. De netbeheerder heeft krachtens de Gaswet 2 in het kader van het beheer van de netten tot taak: • zijn gastransportnet op economische voorwaarden in werking te hebben, te onderhouden en te ontwikkelen op een wijze die de veiligheid, doelmatigheid en betrouwbaarheid van dat gastransportnet waarborgt en het milieu ontziet; • het verstrekken aan andere netbeheerders, gasopslagbedrijven en LNG-bedrijven van voldoende informatie om te waarborgen dat het transport en de opslag van gas en de daarmee verbonden gastransportnetten op een veilige en doelmatige wijze kan plaatsvinden; • het verstrekken aan gebruikers van het gastransportnet van alle gegevens die zij nodig hebben voor een efficiënte toegang tot het net; • het bevorderen van de veiligheid bij het gebruik van toestellen en installaties die gas verbruiken; • koppelingen met andere gastransportnetten te realiseren en reparaties aan zijn gastransportnet uit te voeren; • onverminderd artikel 37, op geschikte wijze gegevens te publiceren over koppelingen tussen transportnetten, het gebruik van die netten en de toewijzing van transportcapaciteit; • voorzieningen te treffen in geval van een faillissement van een leverancier van gas aan afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid; • zich te onthouden van iedere vorm van discriminatie tussen gebruikers van de gastransportnetten.
32
Appendices
ENECO NetBeheer B.V.
33
ENECO NetBeheer B.V.
Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van ENECO NetBeheer.
Bladconcept en teksten Limona Tekst, Leiden, www.limona.nl Eindredactie ENECO NetBeheer, afdeling Communicatie Productie, vormgeving en realisatie Kruit Communicatie en Vormgeving in Gebruik, Montfoort, www.kruit.nl Fotografie, illustratie Marcel Rozenberg Design & Photography, Schiedam, www.marcelrozenberg.com Joost van den Broek / Hollandse Hoogte, pagina 14-15 ANP Photo / Robin Utrecht, pagina 22-23 Peter Hilz / Hollandse Hoogte, pagina 38-39 Chris Pennarts, Montfoort, www.chrispennarts.nl, pagina 46-47 ANP Photo / Richard van Hoek, pagina 63 Architectenbureau Kraaijvanger Urbis, pagina 62 Windpark Q7 is eigendom van Econcern en ENECO, pagina 100, 101 Drukwerk Senz grafische media, Woerden, www.senz-grafischemedia.nl
134