Gedrukt op 100 % gerecycleerd en chloorvrij papier
Nummer 5 - mei 2001 - Viermaandelijkse milieu- en afvalkrant
Inhoud Gooi de toekomst niet weg ! 1 Resultaten 2 Lezersbrieven 3 Tips 3 Je gemeente 4 De weg van papier & karton 5 Vuilnisophaler: een boeiend beroep! 6 Win een zak compost! 7 Milieu online 8
Gooi de toekomst NIET weg! Vanaf begin april stare de OVAM (Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest) haar offensief tegen de groeiende afvalberg. Via de campagne ‘Gooi de toekomst niet weg’ wil de OVAM op een aangrijpende en pakkende manier wijzen op het groeiende afvalprobleem. Het voorkomen van afval is dé topprioriteit van het afvalbeleid van het Vlaamse Gewest. De OVAM ondersteunt dit beleid met haar jaarlijks terugkerende afvalpreventiecampagne. Vlaanderen staat in vergelijking met de rest van Europa aan kop op het vlak van selectieve inzameling en recyclage van afval. Maar de afvalberg stijgt nog steeds. Milieubewust gedrag stopt nog te vaak bij het sorteren van afval. Bewustzijn en kennis over het voorkomen van afval is duidelijk nog onvoldoende aanwezig bij de Vlaming.
Om dit probleem aan te pakken wordt dit jaar een grootscheepse afvalpreventiecampagne gevoerd met verschillende thematische invullingen.
Tot eind 2001 worden in de geschreven media zeer concrete afvalvoorkomingstips gegeven via thema-advertenties. Ter ondersteuning van elke pijler van de campagne en voor wie tot actie wil overgaan zijn er telkens informatieve brochures voorzien. Deze kunnen aangevraagd worden via de Vlaamse infolijn (0800-30201). Bronvermelding: OVAM
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 1
Inzamelresultaten 2000 in een notedop Jullie verdienen allemaal een dikke pluim. We hebben al een hele weg afgelegd met ons afval. Op korte tijd zijn we erin geslaagd het afval in goede banen te leiden zodat de hoeveelheid afval die verbrand moet worden drastisch gedaald is. Méér en méér afval vindt zijn weg naar de recyclage om er nieuwe producten van te maken. Een grote stap voorwaarts voor het leefmilieu. Maar voorkomen is natuurlijk nog beter. Daar kan ieder z’n steentje toe bijdragen. Want in 2001 moet er écht minder afval zijn. Restafval daalt stilaan Het restafval daalde in vergelijking met 1999 met 14%. We hebben nog 132 kg restafval per inwoner, ondanks de daling is er toch nog veel werk aan de winkel. Groente-, Fruit- en Tuinafval blijft stijgen 134 kg/inw. in 2000, dat is 7 kg meer dan in 1999 en 16 kg meer dan in 1998. GFT gaat verder in stijgende lijn. Het is heel belangrijk dat dit GFT-afval niet in de grijze zak terecht komt. In plaats van het mee te geven via de groene container kan je het misschien beter zelf composteren via bijvoorbeeld een compostvat of een wormenbak. Ook kippen kunnen je hierbij een handje helpen. De moeite waard om eens over na te denken. Informatie over thuiscomposteren kan je bekomen bij de gemeente en de compostmeesters of bij IDM. Wij merken wel op dat er heel wat onzuiverheden zien in het GFT-afval, wat de productie van kwaliteitsvolle compost bemoeilijkt. Daarom zullen de controles op GFT verstrengd worden. Grofvuil: we doen ons best Gezien de bepalingen, met betrekking tot de stortverboden op grofvuil en het verbrandingsverbod op ongesorteerd grofvuil, hernomen in het VLAREA (Vlaams reglement op afvalvoorkoming en -beheer) werd vanaf 1999 het grofvuil gesorteerd. Zo wordt al het bouw- en sloopafval geweigerd bij het grofvuil en wordt het hout via een aparte ronde opgehaald. Ook het wit- en bruingoed wordt niet meer aanvaard. Je kan het via het betalen van retributies laten ophalen door IDM of brengen naar sommige containerparken. In 1998 werd nog 36 kg grofvuil per inwoner opgehaald, Dankzij de uitsortering moest in 1999 slechts 14 kg/inw. verbrand worden. In 2000 bleef men op ongeveer hetzelfde cijfer. We zijn dus op de goede weg. PMD is niet zuiver! Voor PMD is er eerder een stagnatie van het inzamelen. Wel valt op te merken dat de kwaliteit te wensen over laat. In de PMD-zak zien nog ongeveer 19% onzuiverheden, dat is bijna 3 % minder dan in 1999 maar kan volgens ons toch nog beter. Voor wie het nog niet mocht weten, de P staat voor Plastic flessen en flacons, de M staat voor Metaalverpakkingen en de D staat voor drankkartons. Lees aandachtig je ophaalkalender blijft de boodschap! Glas en Papier/Karton blijven stijgen 67 kg/inw. papier & karton in 2000, 6 kg meer dan in 1999 en 13 kg meer dan in 1998. Een stijgende trend die zich blijft voortzeen. Wie genoeg heeft van de massa reclameblaadjes die hij telkens in z’n bus krijgt kan steeds een sticker aanvragen bij IDM of bij de gemeente. Ook de inzameling van het glas steeg, momenteel ongeveer 27 kg/inw., 2 kg meer dan vorig jaar. Geïnteresseerden kunnen meer gedetailleerde cijfers bekomen bij IDM
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 2
IDeeMilieu luistert... Wij willen jullie niet alleen informeren maar ook met jullie communiceren. Stuur ons daarom je opmerkingen, tips en vragen en help zo aan de uitbouw van onze lezersrubriek. Graag had ik geweten hoe we pampers moeten sorteren, in welke zak?
Ik ben in het bezit van een smeedijzeren luster en een videorecorder die beiden herbruikbaar zijn. Waar kan ik hiermee terecht?
Pampers behoren tot de restfractie en moeten dus in de grijze zak. Het afval sorteren is reeds een stap in de goede richting, afval vermijden is echter nog beter.
Voor hergebruik van goederen kan je steeds terecht bij het kringloopcentrum. De goederen moeten wel nog in goede staat zijn en functioneren. Indien je in de gemeente Lochristi, Lokeren, Moerbeke, Wachtebeke of Zelzate woont kan je terecht bij De Cirkel: Tel. 09/348.75.31 mensen die in Zele wonen kunnen terecht bij Spoor 2: Tel. 052/48.00.60.
Elk jaar brengt Vlaanderen tachtig miljoen kilogram vuile wegwerpluiers voort. Dertig miljoen kilogram komen van ziekenhuizen en bejaardentehuizen, de rest van de gezinnen. Een gemiddeld kind op luierleeftijd gebruikt al gauw zo’n 2.400 wegwerpluiers per jaar. Dat betekent een berg afval. Alleen al om die reden moeten alternatieven voor de wegwerpluier worden aangemoedigd. Het alternatief is de traditionele katoenen luier, die telkens gewassen wordt - zoals gebruikelijk was tot de wegwerpluier in de jaren zeventig aan zijn grote opmars begon. De omschakeling naar katoenen luiers is dus een duidelijk voorbeeld van afvalpreventie.
Waar kan ik terecht met gebruikte injectienaalden? Je dient de gebruikte injectienaalden in elk geval in een stevig recipiënt op te bergen dat goed afsluitbaar is (er zijn speciale naaldcontainers op de markt, maar een lege plastic fles is even goed). Voor de verwijdering ervan kan je een beroep doen op je huisarts, of het goed afgesloten recipiënt aan de parkwachter in je containerpark afgeven bij het KGA of meegeven tijdens de wijkinzamelingen.
Opnieuw gebruiken versus weggooien. Wegwerpluiers zorgen voor veel afval en ze vergen veel grondstoffen. De katoenen luier daarentegen, scoort door het veelvuldige wassen slechter voor watergebruik en vervuiling van het water. Volgens de consumentenorganisatie Verde is de luier die thuis wordt gewassen voor het milieu de beste keuze.
Naar aanleiding van het artikel i.v.m. grofvuil in de vorige editie had ik nog een vraag. Vallen gyproc-platen onder het grofvuil?
Ouders die voor katoenen luiers kiezen besparen hiermee ongeveer 20.000 BEF, daartegenover staat dan wel de extra tijdinvestering van gemiddeld 2 uur per week. Wie meer informatie wil over katoenen luiers kan contact nemen met Annick Maes, Tel. 09/340.60.36, e-mail:
[email protected].
Wij kunnen je reeds melden dat gyproc-platen geen grofvuil zijn. De inzameling hangt echter af van gemeente tot gemeente. Wij raden je daarom aan zich te richten tot het gemeentebestuur en het containerpark.
Op reis met minder afval! IDeeMilieu helpt je met enkele tips op weg. 1 Verpak je picknick in een bewaardoos
3 Goede gewoontes neem je mee op reis.
2 In een thermosfles kan je drank heer-
4 Gebruik
in plaats van in folie of plastieken zakjes.
Kijk uit dat je ook hier geen oververpakte producten koopt.
lijk fris houden.
geen wegwerpbekers, -bestek of
-borden.
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 3
Gemeentebestuur Lochristi
Rooien van bomen kan NIET zomaar!
Door reglementeringen als het natuurdecreet, het bosdecreet, het decreet ruimtelijke ordening, … moet je voor het rooien van hoogstammige bomen, knotbomen, fruitbomen, … (alleenstaand, in lijn- of groepsverband of in een bos) een melding indienen of over een machtiging of vergunning beschikken. Als je van plan bent één of meerdere bomen te rooien, neem dan contact op met de milieuambtenaar, hetzij in het gemeentehuis, hetzij telefonisch op het nummer 09/326 88 04.
Hoever moeten je aanplantingen staan van het erf van je buurman? De afstand die je moet bewaren tussen het erf van je buur en de beplantingen die je aanbrengt worden bepaald door het Veldwetboek. Die afstand bedraagt voor hoogstammige bomen minimum 2 meter en voor levende hagen minimum 0,5 meter. De afstand wordt gemeten vanaf de perceelsgrens tot het midden van de stam van de boom of de plant. Vrij algemeen wordt met de term ‘hoogstammige boom’ een boom bedoeld die bij volle wasdom een hoogte bereikt van meer dan 3 meter (ook als de boom door de eigenaar korter wordt gehouden dan 3 meter). We denken dan aan soorten als eik, wilg, beuk, berk, es, kastanje, olm, …
Weekend van de compostmeester De compostmeesters van Lochristi delen graag hun kennis met jou. Waar?
Demonstratieplaatsthuiscomposteren,aandeachterzijde van Uyenhove, nabij het containerpark.
Wanneer?
zaterdag 9 juni, van 9 tot 17 uur
Wat?
Infostand, demonstraties en nuige tips van ervaren compostmeesters. Tijdens de zomermaanden zul je voor alle informatie over thuiscomposteren (in vaten, in bakken, op hopen, in wormenbakken, ...) terecht kunnen op de demonstratieplaats van de compostmeesters aan de achterzijde van Uyenhove, nabij het containerpark. De compostmeesters zullen hun demonstratieplaats twee zaterdagvoormiddagen per maand, telkens van 10 tot 12 uur voor iedereen openstellen. Je bent er van harte welkom met al je vragen.
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 4
P & K
SORTEREN OM TE RECYCLEREN ! Sorteren, heeft dat wel nut ? Wat gebeurt er achteraf met al die verschillende soorten afval ? Worden ze echt verwerkt ? Veel gestelde vragen waarop je vaak niet altijd een duidelijk antwoord krijgt. In deze editie bekijken we het papier & karton even van dichtbij!
1
Elke maand kan je het oud papier & karton meegeven met de ophalingen. Wil je zelf je oud papier & karton wegbrengen, dan vind je daarvoor op het containerpark van je gemeente aparte containers. Sorteer je papier goed, plastiek hoort hier niet in thuis!
Het oud papier & karton wordt eerst naar een sorteercentrum gebracht waar de verschillende kwaliteiten (bont, karton, kranten en tijdschriften en kantoorpapier) manueel worden gescheiden.
3
Daarna worden ze in balen geperst en naar de verschillende papierfabrieken gebracht. Deze firma mengt het oud papier met water en een aantal chemische stoffen, waardoor de inkt wordt opgelost.
De vezels worden op een lopende band opgevangen. Die bestaat uit een zeefdoek waar het water doorheen wordt gezogen, zodat men enkel de vezels behoudt. Het vezelpatroon ontstaat geleidelijk en wordt eerst geperst en dan gedroogd.
5
2
4
Van het grootste deel van deze pulp maakt men krantenpapier, karton en sanitair papier. Om de kwaliteit te verbeteren kan houtpulp worden toegevoegd.
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 5
Vuilnisophaler: een boeiend beroep als je het mij vraagt ! In dit artikel willen we de schijnwerpers richten op de mensen die de onmisbare schakel zijn tussen u (en ik) en de eigenlijke afvalverwerking, nl. de afvalophalers. Aan het woord zijn Chris, 27 jaar dienst, en Nico, 3 jaar in dienst. “De eerste 3 jaar heb ik als ophaler gewerkt” vertelt Chris “sindsdien ben ik chauffeur. Ik vind het een uitstekende ervaring om eerst achter de vrachtwagen te lopen. Op die manier weet je waar je als chauffeur moet op leen.” Nico werkt nu 3 jaar bij IDM. “Het is een heel plezante job, vooral in de zomer is het o.k.” grapt Nico “de mensen zijn dan vriendelijker en losser. Je ziet meer op een zwoele zomerse dag!”
Op de vraag of ze geen spijt hebben dat ze dit beroep gekozen hebben en of de mensen soms niet neerkijken op de mannen van de vuilkar kunnen ze kort zijn: “ik ben fier op mijn beroep! Als ik zou moeten herbeginnen, koos ik direct voor hetzelfde beroep. Ik stoor me niet meer aan de kritiek van onwetende mensen die denken dat ze beter zijn dan ons.” De enige negatieve noot klinkt als het om selecteren gaat. “Het is bedroevend hoe weinig sommige mensen selecteren, alhoewel ze toch allemaal een ophaalkalender krijgen” zegt Nico “wat sommige mensen allemaal in de grijze zakken durven steken grenst aan het ongelofelijke! Mijn eerste week was ik al gedoopt, een grijze zak die tussen het perssysteem geraakt was spae met een luide knal open en ik kreeg de minder appetijtelijke inhoud volledig over mij. Achteraf kan je daar eens mee lachen, maar op dat moment stink je uren in de wind!” Sommige mensen zijn zeer vindingrijk om dingen te verdoezelen. Ze steken iets verboden in de zak en camoufleren dat met ander vuilnis. Vooral glas (glasbol) en naalden (bij het KGA) zijn op die manier levensgevaarlijk!
De werkdag voor de ploeg van 42 afvalophalers start om 8u met een briefing en de verdeling van de afzonderlijke ploegen in de 6 IDM-gemeenten. De werkdag loopt van 8u tot 12u en van 12u30 tot 16u30. Het feit dat er geen vaste ploegen zijn stoort Chris niet, anders worden er volgens hem kliekjes gevormd. Nico, van zijn kant, vindt een vaste chauffeur nog niet zo slecht omdat je dan elkaars gewoontes leert kennen.
Tijdens de maanden juli en augustus zijn er ook nog een 20-tal jobstudenten aan het werk bij de ophaaldienst. Het feit dat de meesten ook de volgende jaren terugkomen als jobstudent wil toch zeggen dat er hier een toffe werksfeer heerst.
“Mijn favoriete route is die van Wachtebeke” vertelt Chris “het is daar prachtig, je zit daar midden in de natuur. Een ware verademing in dit jachtig leven!” Dat jachtig leven van de hedendaagse maatschappij heeft ook voor de afvalophalers gevolgen. “Het verkeer houdt weinig of geen rekening met ons werk, tegenover vroeger is het veel verslecht” zegt de 47-jarige Chris “De mensen hebben geen respect voor ons beroep. Iedereen is gehaast en ze houden er geen rekening mee dat de ophalers de straat moeten oversteken, soms met gevaar voor lijf en leden. Onze veiligheid is vaak in gevaar!”
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 6
Verwen je tuin !
Wil je de bewerkbaarheid van de grond en de bodemstructuur in je tuin verbeteren, dan kan je best wat compost gebruiken. Met deze wedstrijd kom je op de goede weg en kan je bewijzen dat het sorteren van het GFT-afval voor jou geen geheimen heeft.
De juiste inzendingen ontvangen 50 kg compost. De lijst met de winnaars zal uithangen bij je gemeentebestuur in de week van 19 juni. Je kan je prijs komen afhalen bij IDM, Zelebaan 42, 9160 Lokeren vanaf maandag 19 juni t.e.m. vrijdag 29 juni tussen 8u en 12u en tussen 13u en 16u. Good Luck!
We geven steeds de naam van 2 producten, slechts één van de twee is toegelaten in de GFT-container. Noteer telkens de eerste leer van het juiste GFT-product in het vakje. Met al deze leers kan je een woord maken dat verband houdt met afval.
FLESSEN
THEEZAKJES
BOOMSTAM
EIKENBLADEREN
RIJST
STOFZUIGERZAK
NOEDELS
TIMMERHOUT
ETENSRESTEN
KATTEBAKKORRELS
RESTEN GROENTETUIN
HOUTSKOOL
WEGWERPLUIERS
SNIJBLOEMEN
ONKRUID
ZAND
Heb je de juiste oplossing gevonden, stuur dan de antwoordbon voor 15 juni terug naar IDM, Zelebaan 42, 9160 Lokeren.
ANTWOORDBON NAAM ...........................................................................VOORNAAM............................................................. ADRES ............................................................................................................................................................... TELEFOONNUMMER.................................................GEMEENTE...............................................................
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 7
Milieu Online (Deel I) www.fostplus.be: interessant als je meer wil weten over de recyclage van verpakkingen. Hoe gaat dat in zijn werk? Wat wordt er met afvalmateriaal effectief gedaan? Waarom wordt er gerecycleerd? Dit zijn slechts enkele vragen waarop een antwoord wordt gegeven. www.bewustverbruiken.org: mits een kleine inspanning kunnen we allemaal ons steentje bijdragen om duurzamer en milieuvriendelijker te consumeren. www.ovam.be: op de site van de Vlaamse Openbare Afvalstoffenmaatschappij vind je allerlei informatie over het recycleren, verwerken,…van afval. Je vindt er tevens een link naar het STIP (steunpunt voor afval- en emissiepreventie). www.vireg.be: De Vlaamse Instelling voor het Rationeel Energiegebruik geeft tips voor energiebesparing!
www.stichtingleefmilieu.be: groot aanbod aan milieu-informatie; specifieke projecten voor KMO’s, jeugd en onderwijs; uitgebreide lijst met hyperlinks.
www.felnet.org: dit is een netwerk van de Vlaamse milieudatabanken, een samenwerking van de belangrijkste milieudocumentatiecentra in Vlaanderen.
www.emis.vito.be: EMIS staat voor Energie- en Milieu Informatie Systeem. Het is een website van het VITO (Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek) en geeft een overzicht van de milieuwetgeving. Het geeft meer informatie over de best beschikbare technieken.
www.vmm.be: de Vlaamse MilieuMaatschappij verricht onderzoek en metingen voor de compartimenten lucht en water.
Colofon IDeeMilieu is een uitgave van IDM, Zelebaan 42 - 9160 Lokeren, Tel. 09/348.43.97 - Fax 09/349.07.94 - E-mail:
[email protected] Drukkerij Hamerlinck, P. De Colvenaerplein 7, 9060 Zelzate Verantwoordelijke uitgever: D. Strubbe, directeur IDM Eindredactie en grafische vormgeving: Annick Maes, communicatieverantwoordelijke IDM
Intercommunale Durme-Moervaart - Huisvuilverwerking en Milieuzorg 8