Jaarverslag 2012
Fokus op weg naar de toekomst
Jaarverslag 2012 | Fokus
Inhoud
Voorwoord 3 Hoofdstuk 1
Inleiding en uitgangspunten
5
Inleiding 5
Hoofdstuk 2
Uitgangspunten van dit jaarverslag
7
Fokus: de organisatie in 2012
8
Algemene gegevens
8
Rechtsvorm en organisatiestructuur
8
Kerngegevens 10 Samenwerkingsrelaties 12
Hoofdstuk 3
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
14
Normen voor goed bestuur
14
Raad van bestuur
14
Raad van toezicht
14
Bedrijfsvoering 16
Hoofdstuk 4
Cliëntenraad Fokus
17
Ondernemingsraad
18
Beleid, kwaliteit, inspanningen en prestaties
20
Meerjarenbeleid 20 Algemeen beleid 2012
21
Risicoanalyses 23 Vooruitblik 23 Algemeen kwaliteitsbeleid
23
Kwaliteitsbeleid voor cliënten
27
Personeelsbeleid 31
Hoofdstuk 5
Kwaliteit van het werk
33
Financieel beleid
34
Hoofdzaken in cijfers
35
De jaarrekening 2012 is in te zien via www.fokuswonen.nl en www.jaarverslagenzorg.nl.
Bijlagen
1 Kerngegevens kwaliteit 2012 op organisatieniveau
36
2 Overzicht nevenfuncties raad van toezicht Fokus (per 31 december 2012)
42
3 Landelijk overzicht klachtenregistratie 2012
44
4 Overzicht gebruikte Fokustermen en afkortingen
46
2
Jaarverslag 2012 | Fokus
Voorwoord
Het jaar 2012 was het eerste van twee overgangsjaren. Tot 2012 werd het Fokuswonen gefinancierd uit een specifieke subsidieregeling; vanaf 1 januari 2012 op grond van een specifieke, maar tijdelijke AWBZ-aanspraak. Die aanspraak maakt een passende financiering van het Fokuswonen mogelijk en garandeert voor cliënten en organisatie de continuïteit van de 24 uur per etmaal op afroep beschikbare ADL-assistentie. Die garantie kwam eind 2011 tot stand na een stevige lobby van cliënten en Fokus bij de Tweede Kamer. Zónder specifieke garanties past het Fokuswonen niet in AWBZ-financiering, terwijl het concept van het Fokuswonen voor de cliënten die daar afhankelijk van zijn nodig is om zelfstandig te wonen en te leven. Naar verwachting zal per 2014 een nieuwe financieringsgrondslag ingaan. In 2012 werden daartoe door het ministerie van VWS de eerste voorbereidingen getroffen door adviesvragen te richten aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het College voor zorgverzekeringen (CVZ). Tegelijkertijd moest worden voldaan aan nieuwe administratieve regels en werkwijzen, passend bij de AWBZ-contractering en -financiering. Naar aanleiding van de discussies in 2011 over de toekomst van het Fokuswonen verzocht de staatssecretaris de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de kwaliteit van het Fokuswonen te toetsen. De IGZ startte daarmee in mei 2012. De rapportage ervan was eind 2012 niet afgerond. Een eerste conceptrapport leidde tot het maken van een verbeterplan. De spanningen die er, zoals kon worden verwacht, zouden kunnen ontstaan tussen de normenkaders vanuit de AWBZ en het concept van het Fokuswonen, dat op eigen regie en zeggenschap van cliënten over eigen leven én assistentie is gebaseerd, dreigden uit te groeien tot gespannen verhoudingen met de inspectie. Eind 2012 leek daarin positieve verandering te komen. In november bleek uit het nieuwe regeerakkoord dat het Kabinet grote delen van de AWBZ wil decentraliseren naar gemeenten. Daarmee is de vraag actueel of het Fokuswonen in 2015 AWBZ-gefinancierd zal blijven of dat met meer dan zeventig gemeentebesturen inhoud en financiering van de ADL-assistentie moet worden geregeld. Hoewel de politieke besluitvorming eind 2011 rust en garanties bracht – in ieder geval voor de overgangstermijn – werd 2012 daarmee nog geen rustig jaar voor de verdere ontwikkeling van het Fokuswonen in Nederland. Cliënten en organisatie hebben nog onvoldoende zekerheid over de continuïteit ná 2013. Cliënten van Fokus hebben behoefte aan zekerheid over de toekomst van het eigen Fokuswonen, de randvoorwaarde voor een onafhankelijk en vrij leven en maatschappelijke participatie. Uit dit verslag mag blijken dat er aan die toekomst is gebouwd en dat het voor die toekomst nodig is de rechten op het Fokuswonen goed te verzekeren en te verankeren. Het jaar 2012 was een overgangsjaar naar een nu nog onzekere toekomst, maar met vele kansen. Er is in 2012 veel tijd en aandacht besteed aan de verdere kwalitatieve ontwikkeling van het Fokusconcept. De hierboven genoemde ontwikkelingen worden in dit jaarverslag nader toegelicht.
Okko Jongsma Voorzitter raad van bestuur
3
Jaarverslag 2012 | Fokus
Het jaar 2012 werd voor de raad van toezicht (RvT) gemarkeerd door de overgang naar de AWBZ. Dat bracht nieuwe elementen in de informatievoorziening met zich mee, maar ook vragen of Fokus wel voldoet aan de normering die voor AWBZ gefinancierde instellingen van toepassing is. Dit laatste culmineerde in een door de IGZ aangekondigd intern onderzoek naar de kwaliteit van de dienstverlening. Van belang daarbij voor Fokus was de vraag waar volgens de kwaliteitswet de eigen regie van de cliënt wordt begrensd. Dit is immers de basis van de dienstverlening aan de cliënten die een zo normaal mogelijk leven willen leiden met onze 24 uurs-assistentie op afroep. De signalen uit het onderzoek waren in eerste instantie alarmerend. Deels terecht vanwege te lang slepende conflicten met cliënten, deels omdat naar onze mening de onderzoekers van de IGZ met een ‘verpleeghuisbril’ keken, waardoor het unieke concept van Fokus werd onderbelicht. De raad van toezicht heeft zich ingespannen om deze visieverschillen met de IGZ te delen, gelukkig met resultaat. Ook intern liepen de gemoederen soms hoog op, met name bij de cliëntenraad. De RvT heeft tweemaal met de cliëntenraad vergaderd over onder andere het onderzoek van de IGZ. Het is verheugend dat Fokus en de IGZ eind 2012 begrip voor elkaars standpunten hebben kunnen opbrengen. De RvT zal er op toezien dat de door de IGZ geëiste zorgplannen worden opgesteld en zodanig dat deze ook voor de Fokuscliënten acceptabel zijn en niet in strijd met het concept van eigen regie. Ook de uitvoering van het verbeterplan Fokus, een garantie op kwaliteit zal nauwgezet worden gevolgd. De RvT heeft in 2012 zevenmaal vergaderd, inclusief een extra vergadering over het IGZ-onderzoek. Mede naar aanleiding van dit onderzoek heeft de RvT een Kwaliteitscommissie ingesteld. Voorts heeft de RvT een functioneringsgesprek met de bestuurder gevoerd en een evaluatiebijeenkomst van zijn eigen functioneren gehouden. De nieuw toegetreden leden van de RvT hebben elk een aantal Fokusprojecten bezocht. Dit zal het komende jaar worden voortgezet. Het jaarverslag 2012 van de RvT is opgenomen in Hoofdstuk 2.
Hans Bal Voorzitter raad van toezicht Groningen, mei 2013
4
Jaarverslag 2012 | Fokus
Hoofdstuk 1 Inleiding en uitgangspunten Inleiding
Fokus: een eigen leven, in eigen regie
regie, midden in die maatschappij te kunnen leiden, bleef
In een Fokusproject wonen cliënten in een aangepaste
in de kern onveranderd, net als de vraag naar het Fokus-
huurwoning die eigendom is van een woningcorporatie.
wonen.
Fokus biedt de cliënten 24 uur per etmaal assistentie bij algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL). Dat gebeurt
Het Fokusconcept was bij de start een grote vernieuwing,
op afroep en aanwijzing van de cliënt. Een project bestaat
die nog altijd veel betekent voor de emancipatie van
uit twaalf tot twintig Fokuswoningen. Die woningen zijn
mensen met een beperking. Ook in 2012 is het Fokus-
verspreid over een gewone woonwijk, maar allemaal binnen
concept nog steeds uniek. Het draagt – net als bij de start –
een beperkte straal tot de ADL-eenheid. Dat is de hulppost
bij aan de emancipatie van mensen met een fysieke
van waaruit ADL-assistenten hun diensten verlenen.
beperking. Het concept heeft zich bewezen als
Woningen en hulppost vormen samen het ‘ADL-cluster’, de
gewaardeerd model voor cliëntgestuurde dienstverlening
officiële benaming van een Fokusproject.
met gescheiden financiering van wonen en zorg. De toenmalige staatssecretaris kenschetste in 2009 de ontwikkeling
Het Fokusconcept is in Nederland vanaf de jaren zeventig
van het Fokuswonen als: ‘van experiment naar norm’. De
van de vorige eeuw ontwikkeld en uitgebouwd naar
vraag van de cliënt en zijn eigen regie zijn uitgangspunt,
Zweeds voorbeeld. Mensen met een handicap bedachten
meetbaar in cliënttevredenheid.
het zelf. Als antwoord op hun vraag naar ‘gewoon wonen’ in een gewone woonwijk, als basis voor een eigen leven,
Eind 2012 zijn er 98 Fokusprojecten, verspreid over heel
midden in de maatschappij, zonder betutteling in
Nederland. In Amsterdam biedt Osira-Amstelring het
instellingen. De maatschappij is in de loop der tijd sterk
concept aan in twee ADL-clusters. In Wassenaar is één
veranderd. Maar de wens om een eigen leven in eigen
cluster, aangeboden door de Stichting Wassenaarse Zorg.
Politieke steun en financiering
de Algemene arbeidsongeschiktheidswet (AAW) financiële
Net als iedereen willen mensen met een zware lichamelijke
bijdragen, waarmee zij de assistentie van Fokus konden
handicap het liefst gewoon wonen en werken. Vanuit die
inkopen. In 1994 werden veel voorzieningen voor mensen
behoefte is het Fokuswonen ontstaan. Dat ging niet vanzelf.
met een handicap gedecentraliseerd en ondergebracht in
De initiatiefnemers verzetten veel werk om politieke steun
de Wet voorzieningen gehandicapten. De Tweede Kamer
te krijgen voor het idee dat ook mensen met een zware
drong aan op blijvende rijkssteun voor het Fokuswonen.
lichamelijke handicap recht hebben op een eigen leven en
Dat leidde ertoe dat de ‘oude’ bekostigingssystemen voor
maatschappelijke deelname. Een Kamerbreed gesteunde
bouw, woningaanpassingen en ADL-assistentie opgingen
motie zorgde eind jaren zeventig voor een eerste, voor-
in een nieuwe subsidieregeling. De Ziekenfondsraad – het
zichtige financiering van Fokusprojecten. Die bestond uit
latere College voor zorgverzekeringen (CVZ) – voerde de
een arrangement dat nauw aansloot bij de basisprincipes
regeling uit; de bekostiging kwam uit het Algemeen fonds
van het Fokuswonen. Het rijk subsidieerde aan woning-
bijzondere ziektekosten (AFBZ). Eind jaren negentig besloot
corporaties de extra bouw- en aanpassingskosten voor
het kabinet subsidieregelingen niet meer voor structurele
Fokuswoningen en een ADL-eenheid. Cliënten ontvingen uit
financiering te willen benutten. Dat was het startsein voor
5
Jaarverslag 2012 | Fokus
het plan de financiering van het Fokuswonen over te
Tweede Kamer bij de staatssecretaris aan op aanpassing
brengen naar de reguliere AWBZ.
van het plan. Uiteindelijk zegde de staatssecretaris de extra waarborgen toe die nodig zijn om de belangen van cliënten
Fokus en de AWBZ
veilig te stellen bij de overgang van subsidie naar wettelijke
Het Fokusconcept van wonen en assistentie past niet
financiering. De overgang kreeg vorm in een speciale
zonder schade in de reguliere systemen en regels van de
aanspraak op ADL-assistentie in ADL-clusters, in het Besluit
AWBZ. Daardoor zouden de belangen van cliënten te veel
Zorgaanspraken (BZa). Zo werd met een passende
worden geschaad. Na langdurig overleg bleek de staats-
financiering in de AWBZ de oproepbaarheid van 24 uur
secretaris in de zomer van 2011 toch tot financiering op
per dag en een samenhangend pakket van ADL-assistentie
basis van de reguliere regels in de AWBZ te willen overgaan.
gegarandeerd. De staatssecretaris deelde mee dat zij de
Met als gevolg dat – na een overgangstermijn – niet langer
nieuwe aanspraak verder wil ontwikkelen en ook buiten de
kon worden gegarandeerd dat de ADL-assistentie op
huidige ADL-clusters beschikbaar wil stellen. Om die reden
afroep 24 uur per etmaal beschikbaar zou blijven. De extra
geldt de aanspraak voor twee jaar en zal er per 2014 een
kosten van die beschikbaarheid worden niet gedekt door
definitieve oplossing moeten komen. In 2012 zijn daartoe,
de extramurale AWBZ-tarieven. Na een intensieve actie van
op verzoek van het Ministerie van Volksgezondheid, onder-
cliënten, de Cliëntenraad Fokus en de organisatie drong de
zoeken gestart door de NZa en het CVZ. Elders in dit jaar-
6
Jaarverslag 2012 | Fokus
verslag wordt de voortgang daarvan beschreven. Datzelfde
Uitgangspunten van het jaarverslag
geldt voor het onderzoek dat de IGZ op verzoek van de
Dit verslag geeft inzicht in de activiteiten van de Stichting
staatssecretaris instelde ter toetsing van de kwaliteit van het
Fokus Exploitatie (verder ingekort tot: Fokus) in 2012. Naast
Fokuswonen.
de Stichting Fokus Exploitatie bestaat de Stichting Fokus. Dat is de oorspronkelijke moederstichting, die eind 2011
Duurzaam en toekomstbestendig
statutair is omgevormd tot steunstichting voor de
Het concept van het Fokuswonen is toekomstbestendig. De
activiteiten van de Stichting Fokus Exploitatie. De
vraag van mensen met een ernstige lichamelijke handicap
activiteiten van de Stichting Fokus maken geen onderdeel
naar een arrangement van aangepaste woning,
uit van dit verslag. Het verslag is opgesteld conform de
gecombineerd met ADL-assistentie – die 24 uur per etmaal
richtlijnen van het document Jaarverantwoording Zorg-
op afroep beschikbaar is, in noodgevallen binnen drie tot
instellingen 2011 en omvat de periode 1 januari tot en met
vijf minuten, en die op aanwijzing van de cliënt werkt, als
31 december 2012.
basis voor eigen regie, voor ‘gewoon wonen’ en maatschappelijke participatie – is en blijft onverminderd. De
Financiering ADL-assistentie
vraag is levenslang en levensbreed en vraagt om een
Fokus verleent ADL-assistentie aan cliënten in ADL-clusters,
verzekerd perspectief op de continuïteit van het
op basis van de toelating tot de aanspraak ADL-assistentie
arrangement. Op basis van de tijdelijke regeling die eind
(artikel 34 BZa en de desbetreffende beleidsregel NZa), voor
2011 werd getroffen is binnen de AWBZ een weg naar
zover de woningen in die clusters gebouwd zijn met in de
duurzame en toekomstbestendige financiering van het
aanspraak genoemde subsidies. Op basis van de toelatingen
Fokuswonen gelegd. Het Fokuswonen past als handschoen
tot de reguliere extramurale AWBZ-aanspraken verleent
op de vraag van cliënten. Het arrangement is doeltreffend
Fokus ADL-assistentie in het ADL-cluster Capelle aan den
en doelmatig. Een duurzame toekomst waard.
IJssel De Hoven, dat niet met subsidie is gebouwd. Daarnaast ontvangt Fokus bescheiden baten uit het
Nieuwe financier
verlenen van ADL-assistentie aan pgb-houders.
Na achttien jaren van vruchtbare samenwerking keurde het CVZ in 2012 voor het laatst de subsidieafrekening van Fokus
Op basis van dezelfde toelatingen tot reguliere AWBZ-
goed. Het CVZ heeft, als uitvoerder van de subsidieregeling,
aanspraken werd in de zomer van 2012 bij zorgkantoor CZ
steeds de groei en ontwikkeling van het Fokuswonen in
in de zogenoemde inkoop/aanbestedingsprocedure
Nederland enthousiast ondersteund. Met zorgkantoor
ingetekend voor een financiering in 2013 voor het
Groningen/Menzis werd intensief en met goed resultaat
uitbreidingsproject Maastricht Centrum. Door het strak
overlegd over het vorm en inhoud en geven van de
toepassen van inkoopcriteria door het zorgkantoor, die
financiering, registratie en administratie van de ADL-
Fokus zag als nieuwe aanbieder, is er in samenspraak met
assistentie per 2012, op basis van de nieuwe tijdelijke
zorgkantoor CZ uiteindelijk voor gekozen dit project vanaf
aanspraak. Dat overleg verliep in open en constructieve
de start in 2013 te financieren in een constructie waarin
sfeer en bood ruimte voor een soepele overgang.
Fokus als onderaannemer gaat samenwerken met een bij CZ bekende hoofdaannemer.
7
Jaarverslag 2012 | Fokus
Hoofdstuk 2 Fokus: de organisatie in 2012 Algemene gegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres hoofdkantoor
Van Iddekingeweg 33
Postcode en plaats
9721 CB Groningen
Adres regiokantoor
Drieharingstraat 28
Postcode en plaats
3511 BJ Utrecht
Postbus
Postbus 6124, 9702 HC Groningen
Telefoonnummer
(050) 521 72 00
Identificatienummer Kamer van Koophandel
41009300
E-mailadres
[email protected]
Internetpagina
www.fokuswonen.nl
Sociale media
@Fokuswonen
Rechtsvorm en organisatiestructuur
/ Fokuswonen
het strategisch beleid en geeft raad en advies. De raad heeft een aantal eigen bevoegdheden, waaronder het aanstellen,
Stichting
honoreren en ontslaan van het bestuur en het benoemen
Fokus heeft de rechtsvorm van een stichting. Het doel van
van de accountant.
de stichting is het ontwikkelen van vormen van zelfstandig
Daarnaast behoeven de vaststellingsbesluiten van het
wonen voor mensen met een zware lichamelijke handicap
bestuur over de begroting en de financiële jaarstukken de
en het exploiteren van de Fokusprojecten door het leveren
goedkeuring van de raad van toezicht. De verdeling van
van ADL-assistentie. Daartoe zijn samenwerkingsovereen-
bevoegdheden en de toedeling van rollen volgen volledig
komsten gesloten met de betreffende woningcorporaties,
de Zorgbrede Governancecode. Ter versterking van de
de eigenaren van de ADL-clusterwoningen. In de inleiding
continuïteit van het bestuur is voorzien in een plaats-
is het Fokusconcept beschreven. Met ingang van 1 januari
vervangend bestuurder.
2012 is Fokus door de Belastingdienst aangemerkt als Algemeen nut beogende instelling (ANBI).
Organisatie In ieder Fokusproject geeft een locatiemanager leiding aan
Bestuur en toezicht
een team van twintig tot dertig ADL-assistenten. De 98
De stichting wordt bestuurd door een eenhoofdige raad
Fokusprojecten zijn ingedeeld in zes regio’s, elk met een
van bestuur die alle bestuursbevoegdheden uitvoert. Voor
eigen regiomanager, direct onder de raad van bestuur.
de uitoefening van een aantal bestuursbevoegdheden is op
Fokus heeft een hoofdkantoor in Groningen en een regio-
basis van de statuten de goedkeuring nodig van de raad
kantoor in Utrecht. Van daaruit wordt de assistentie-
van toezicht. Die raad houdt toezicht op het bestuur en op
verlening beleidsmatig, administratief, facilitair en secretarieel ondersteund.
8
Jaarverslag 2012 | Fokus
Regiomanagers en stafmanagers vormen samen met de
verantwoordelijk voor de medezeggenschap van mede-
raad van bestuur het managementteam dat het beleid en
werkers. Beide organen hebben een eigen reglement,
de organisatie ontwikkelt en de aansturing van de
waarin de wettelijke bevoegdheden en de werkwijzen zijn
organisatie coördineert.
verankerd.
Op grond van de Wet medezeggenschap cliënten zorg-
De organisatorische structuur is weergegeven in het
instellingen (Wmcz) kent Fokus een cliëntenraad, de
onderstaande organogram.
Cliëntenraad Fokus (CRF). De ondernemingsraad (OR) is
Raad van toezicht Cliëntenraad Fokus
Regio I
Raad van bestuur
Ondernemingsraad
(Directie)secretariaat
Bestuursecretaris
FEAZ/Controlling
Communicatie
Personeel en Organisatie
Fokuswonen, Kwaliteit en Onderzoek
Regio II
Regio III
Regio IV
Regio V
Regio VI
Project I.1
Project II.1
Project III.1
Project IV.1
Project V.1
Project VI.1
Project I.2
Project II.2
Project III.2
Project IV.2
Project V.2
Project VI.2
Project I.3
Project II.3
Project III.3
Project IV.3
Project V.3
Project VI.3
Project I.4
Project II.4
Project III.4
Project IV.4
Project V.4
Project VI.4
Project I.5
Project II.5
Project III.5
Project IV.5
Project V.5
Project VI.5
De directiesecretaresse geeft leiding aan de receptionistes
De concerncontroller geeft leiding aan de stafafdeling
in het hoofdkantoor; het hoofd Secretariaat regiokantoor
Financiële Economische en Administratieve zaken (FEAZ/
aan in het regiokantoor werkzame managementassistenten,
Controlling), die bestaat uit de secties Facilitaire zaken,
afdelingssecretaresses en receptionistes.
Financiële administratie Administratieve organisatie en Interne controle, en ICT. De laatste sectie houdt zich bezig
De bestuurssecretaris geeft leiding aan de sectie
met de complexe en landelijke ontwikkeling en beheersing
Communicatie. Deze sectie ondersteunt de in- en externe
van lokale dataverwerking op de servers in Groningen.
communicatie en de regionale PR- en communicatieactiviteiten.
De stafafdeling Personeel en Organisatie (P&O) ondersteunt de regio’s door de inzet van adviseurs P&O, Arbo en
9
Jaarverslag 2012 | Fokus
Kerngegevens
Werving en Selectie. De sectie Scholing en Opleiding verzorgt de eenjarige opleiding voor nieuwe ADLassistenten en maatwerkcursussen op onderwerpen die met
Kernactiviteiten
de dagelijkse uitvoering van ADL-assistentie samenhangen.
Fokus verleent ADL-assistentie aan cliënten in en om hun
De Personeels- en Salarisadministratie ondersteunt op
Fokuswoning. ADL-assistentie is cliëntgestuurde persoonlijke
administratief gebied. Fokus kent een eigen bedrijfs-cao.
assistentie bij algemene dagelijkse levensverrichtingen, die de cliënt als gevolg van een lichamelijke functiebeperking
De adviseurs Advies ADL-assistentie van de stafafdeling
niet zelf kan doen. Dat kunnen allerlei verschillende vormen
Fokuswonen, Kwaliteit en Onderzoek (FK&O) adviseren en
van assistentie zijn. Bijvoorbeeld bij lichamelijke verzorging
ondersteunen Fokusprojecten over de assistentieverlening.
en aan- en uitkleden, of bij verplaatsingen in en om het
Adviseurs van de sectie Projecten en Producten adviseren
huis, toiletbezoek of eten en drinken. Het kan ook gaan om
woningcorporaties over de toepassing van subsidievoor-
verpleegtechnische handelingen, waaronder beademings-
waarden, programma’s van eisen, onderhoud en vervanging
ondersteuning of om hand- en spandiensten.
van infrastructuur. Bouwkundigen ondersteunen woningcorporaties bij nieuwbouw en uitbreiding van Fokus-
Alle ADL-assistentie wordt verleend op afroep en aanwijzing
projecten. De Cliëntenadministratie registreert de gegevens
van de cliënt. Op verzoek van een cliënt worden ook wel
van cliënten en de door hen afgenomen ADL-assistentie.
afspraken voor assistentie gemaakt. Het gaat erom dat de
Ook onderhouden medewerkers van deze sectie contact
cliënt zelf het tijdstip waarop en de inhoud van de ADL-
met wachtlijstkandidaten en woningcorporaties. Zij
assistentie kan bepalen. De ADL-assistentie is 24 uur per
bemiddelen nieuwe cliënten/huurders. Het Servicepunt
etmaal oproepbaar; in negen van de tien oproepen moet
nieuwe cliënten onderhoudt contacten met belang-
deze binnen vijftien minuten na de oproep daadwerkelijk
stellenden over bijvoorbeeld hun indicatiestelling,
worden verleend, bij alarmoproepen binnen drie tot vijf
aanmelding voor de wachtlijst en over woningaanbieding.
minuten. Zo heeft de cliënt maximaal de vrijheid om zijn dagritme zelf te bepalen en te leven zoals hij dat wil. Fokus
Toelatingen Fokus is bij VWS-uitvoeringsorganisatie CIBG bekend als organisatie met toelatingen voor ADL-assistentie en voor persoonlijke verzorging, verpleging en begeleiding individueel in het kader van de AWBZ. Over het jaar 2012 is, op basis van de aanspraak ADL-assistentie, voor 98 Fokusprojecten een productieafspraak gemaakt met Zorgkantoor Groningen/Menzis en voor het Fokusproject Capelle aan den IJssel De Hoven op basis van de reguliere AWBZ-functies.
10
Jaarverslag 2012 | Fokus
is daarmee specialist in cliëntgestuurde assistentieverlening
tarief van het Zorgkantoor Groningen/Menzis tot aan het
van hoge kwaliteit in kleinschalige projecten van zelfstandig
door VWS en de NZa vastgestelde garantiebudget 2012.
wonen, geïntegreerd in een gewone woonwijk. Daarbij zijn
Het uurtarief bedroeg 98% van het door de NZa op basis
wonen en zorg financieel gescheiden en voert de cliënt zelf
van de voormalige subsidieregeling vastgestelde maximum-
de regie.
tarief. Het uurtarief 2012 was kostendekkend. Dat betekent dat het de kosten dekt van de 24-uursbeschikbaarheid
Fokus biedt alles wat onder ADL-assistentie valt, in en om
van ADL-assistenten in Fokusprojecten. Daardoor wijkt het
de Fokuswoning. Daaronder vallen ook sommige
uurtarief af van de tarieven die voor de reguliere extra-
specialistische verpleegkundige handelingen, zoals
murale functies in de AWBZ gebruikelijk zijn. In het tarief is
assistentie bij beademing. Voor het overige (zoals hulp in de
sinds 2009 een kleine opslag opgenomen voor de kosten
huishouding en bepaalde verpleging) regelt de cliënt zelf de
van onderhoud, reparatie en vervanging van collectieve
noodzakelijke hulp via andere aanbieders of met behulp van
voorzieningen in Fokusprojecten, waaronder het alarm-
een persoonsgebonden budget (pgb). Dat geldt ook voor
intercomsysteem. Voor die kosten kan volgens de beleids-
ADL-assistentie buiten de woning, bijvoorbeeld onderweg,
regels van de NZa dan ook geen beroep worden gedaan op
op het werk, op school of op vakantie. Die pgb-mogelijk-
de regeling Zorginfrastructuur.
heden buiten of naast de assistentie van Fokus zijn voor
Voor het project Capelle aan den IJssel De Hoven is ten laste
de cliënten heel belangrijk om zo onafhankelijk mogelijk te
van die regeling een bijdrage aangevraagd. Voor hetzelfde
kunnen leven.
project is een productieafspraak overeengekomen met Zorgkantoor Groningen/Menzis.
Financiering ADL-assistentie
Voor de advisering bij nieuwbouw van Fokusprojecten
De ADL-assistentie van Fokus in en om de woning valt vanaf
ontvangt Fokus een vergoeding van woningcorporaties.
januari 2012 onder de reikwijdte van artikel 34 van het Besluit Zorgaanspraken AWBZ. Voor assistentie en zorg die
Kwaliteitskeurmerk
niet onder deze aanspraak valt, kan de cliënt op grond van
Fokus is in maart 2010 door Lloyd’s Register Nederland
een indicatie een beroep doen op aanvullende zorg uit de
B.V. gecertificeerd op basis van het HKZ-certificatieschema
AWBZ.
Gehandicaptenzorg (2008), waarmee ook wordt voldaan
Fokus verleent op beperkte schaal assistentie die de cliënten
aan de clausules van ISO 9001:2008. In 2012 heeft het
zelf betalen, voornamelijk uit een pgb. Het gaat daarbij
onderzoek voor de hercertificering in 2013 plaatsgevonden
vaak om bewoners van een Fokuswoning die assistentie (op
met een zeer positief resultaat.
afspraak) vragen buiten het Fokusproject (op de werkplek of op school). Ook verleent Fokus assistentie aan cliënten
ANBI-status
die in de buurt van een Fokusproject wonen (niet in een
In november 2012 rondde de Belastingdienst onderzoek af
Fokuswoning). Op basis van de toelatingen voor de functies
en verleende Fokus de ANBI-status (Algemeen nut
persoonlijke verzorging, verpleging en begeleiding wordt
beogende instelling) met terugwerkende kracht tot
assistentie verleend aan cliënten in het Fokusproject Capelle
1 januari 2012.
aan den IJssel De Hoven. Dit cluster valt niet onder de reikwijdte van de aanspraak ADL-assistentie. Op grond van de productieafspraak ADL-assistentie ontving Fokus per uur daadwerkelijk verleende assistentie een uur-
11
Jaarverslag 2012 | Fokus
Werkgebied Fokus werkt in heel Nederland; er zijn Fokusprojecten in alle provincies en zorgkantoorregio’s. De vestigingsplaatsen staan op www.fokuswonen.nl.
Cliënten, productie, personeel en opbrengsten • Eind 2012 zijn er 98 Fokusprojecten (eind 2011 waren
• Eind 2012 werkten er 2.560 mensen bij Fokus.
Uitgedrukt in fte’s is dit 1.601,03. Eind 2011 werkten er
• Die Fokusprojecten samen bevatten 1.394 woningen
2.434 mensen bij Fokus. Uitgedrukt in fte’s is dit
1.508,33.
dat er 95). (eind 2011 waren dat er 1.342).
• Eind 2012 heeft Fokus 1.353 cliënten (eind 2011 waren
• De som van de bedrijfsopbrengsten bedroeg in 2012
dat 1.301) 93% van de cliënten beschikt over een
indicatie voor de tijdelijke aanspraak ADL-assistentie.
€ 76.665.660; in 2011: € 70.422.390.
• In 2012 zijn in totaal 1.370.644 uren ADL-assistentie
geleverd. Dit is exclusief de 4.125 uren assistentie die
verleend werden aan pgb-houders. In 2011: 1.251.056
uren, exclusief 5.338 uren assistentie aan pgb-houders.
Samenwerkingsrelaties
2012 vast overeenkomstig het tweezijdig verzoek van Fokus
Fokus werkte in 2012 met een groot aantal organisaties
en zorgkantoor. Over een gewenste verhoging van het
samen.
garantiebudget 2013 werd gecorrespondeerd.
• Fokus heeft veel overlegd met het zorgkantoor
• Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) rondde in
Groningen/Menzis over de nieuwe relatie tussen Fokus en
2012 de uitvoering van de subsidieparagraaf ADL-
het zorgkantoor, over de overeenkomsten voor 2012 en
assistentie af. Het CVZ zag ook toe op correcte uitvoering
over de administratieve verwerking van de AWBZ-
van de subsidiebepalingen. Fokus overlegde met het CVZ in
financiering, zoals declaratie en berichtenverkeer.
2012 over de laatste subsidievaststelling, waarover overeen-
• In het kader van de voorbereiding van de financiering
komstig de ingediende stukken werd beschikt. Voor de
per 2014 werd meegewerkt aan het onderzoek door de
financiering per 2014 verricht het CVZ op verzoek van
NZa. De NZa stelde de tariefbeschikking en de rekenstaat
VWS een uitvoeringstoets. Aan een in dat kader gehouden
12
Jaarverslag 2012 | Fokus
expertmeeting werd deelgenomen. De adviseurs van het
• Met de firma’s Terberg en Isolectra zijn contracten
CVZ brachten een informatief werkbezoek aan het project
gesloten over levering, onderhoud en reparatie van de
Amsterdam Olympisch Kwartier.
alarm-intercomsystemen in de Fokusprojecten.
• Met het ministerie van VWS (directie Langdurige zorg)
• Fokus heeft een contract met de firma Arjo over levering
vonden incidentele gesprekken plaats over de overgang
en onderhoud van hoog-laagbaden in de ADL-eenheden en
naar AWBZ-financiering, de financiering per 2014 en andere
tilliften.
toekomstige ontwikkelingen. Op diens uitnodiging werd
• Arbo Unie Nederland is contractspartner voor de
verkennend van gedachten gewisseld met de directeur-
uitvoering van de taken van een arbodienst.
generaal Care.
• Fokus heeft contracten met enkele ROC’s over een
• Woningcorporaties zijn de eigenaars en verhuurders van
bijdrage van deze centra aan de scholing van nieuwe ADL-
de ADL-clusters. Fokus werkt nauw met hen samen. In een
assistenten.
samenwerkingsovereenkomst is geregeld dat de woning-
• Met Stichting Ergonomie en Preventie (STEP) loopt een
corporatie de woningen bouwt en voor de doelgroep
contract voor de begeleiding van medewerkers met
gereserveerd houdt en dat Fokus voor de ADL-dienst-
klachten over het bewegingsapparaat.
verlening zorgt. Bovendien bekostigt Fokus onderhoud,
• Jaarlijks wordt met de vakorganisaties AbvaKabo en
reparatie en vervanging van collectieve voorzieningen in het
CNV Publieke Zaak onderhandeld over een nieuwe Fokus-
Fokusproject, die eigendom zijn van de woningcorporatie.
cao. Ook vindt regelmatig overleg plaats over collectieve
• Fokus correspondeerde over een aantal eigen meldingen
werknemersaangelegenheden. Eind 2012 werd een
van incidenten of calamiteiten met de Inspectie voor de
onderhandelaarsakkoord bereikt over de Fokus-cao 2013.
Gezondheidszorg (IGZ). Dat werd in alle gevallen positief
• Fokus is lid van de werkgeversvereniging AWVN, ter
afgerond. Sinds mei 2012 loopt er een inspectieonderzoek
ondersteuning van het cao-proces en voor de uitvoering van
naar de kwaliteit van het Fokuswonen.
de functiewaardering.
• Fokus heeft een raamovereenkomsten met de Centra
• Fokus heeft contact met lokale en landelijke cliënten-
voor thuisbeademing (CTB’s).
organisaties. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om voorlichting en overleg over opzet en uitvoering van het Fokuswonen, maar ook om belangenbehartiging en initiatieven tot het bouwen van nieuwe clusters. • Fokus onderhoudt contact met verwijzers als MEEvestigingen, revalidatiecentra, revalidatieafdelingen van ziekenhuizen en verpleeghuizen over te verwijzen cliënten. • Met ITS werd overlegd over een specifiek voor de ADLassistentie in ADL-clusters op te stellen kwaliteitskader.
13
Jaarverslag 2012 | Fokus
Hoofdstuk 3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap Normen voor goed bestuur
Raad van toezicht
Fokus volgt de Zorgbrede Governancecode. Dat is geborgd
In bijlage 2 zijn per lid de hoofd- en nevenfuncties, datum
in de statuten en de bijbehorende reglementen. Daarin zijn
eerste benoeming en benoemingstermijn opgenomen.
rollen, taken en bevoegdheden vastgelegd. De raad van toezicht bereidde de instelling van een eigen kwaliteits-
De raad van toezicht is de interne toezichthouder en
commissie voor. Er wordt nog gewerkt aan het opstellen
fungeert als werkgever van de bestuurder. Op basis van
van een klokkenluiderregeling.
de Governancecode zijn de rollen en bevoegdheden van toezicht en bestuur geregeld in de statuten. De statuten
Raad van bestuur
bevatten regels die waarborgen dat de leden van de raad
Fokus wordt geleid door een eenhoofdige raad van bestuur.
hun functie onafhankelijk kunnen uitoefenen.
De bestuurder/voorzitter raad van bestuur functioneert op basis van de statutaire bevoegdheden, waarbij nauw wordt
Op basis van een profiel van de raad en zijn leden is de raad
samengewerkt met het managementteam. Dat bestaat uit
van toezicht in de periode 2009 tot 2012 geheel opnieuw
de zes regiomanagers, de drie managers van stafafdelingen
samengesteld, passend bij een nieuwe fase in de
en de bestuurssecretaris. De bestuursbesluiten worden in
ontwikkeling van het toezicht binnen Fokus.
een register vastgelegd. Nieuwe leden worden via een advertentie, op basis van een Bij de vaststelling van de bezoldiging hanteert de raad van
specifiek profiel, geworven. In de profielen is gewaarborgd
toezicht de Beloningscode voor bestuurders in de zorg
dat steeds voldoende en gedifferentieerde deskundigheid
(BBZ), zoals deze is overeengekomen tussen de Nederlandse
in de raad van toezicht aanwezig is, gericht op taak en rol
vereniging van toezichthouders in de zorg (NVTZ) en de
van deze raad. Verschillende leden beschikken over voor
Nederlandse vereniging van zorgdirecteuren (NVZD).
Fokus relevante kennis en ervaring in de zorg. De raad van toezicht benoemt nieuwe leden op voordracht van een
De functie van voorzitter raad van bestuur wordt uit-
selectiecommissie uit de raad en het bestuur, nadat de
geoefend door de heer mr O. Jongsma. In 2012 vervulde hij
kandidaten kennis hebben gemaakt met de ondernemings-
geen nevenfuncties.
raad en de cliëntenraad en deze raden hun gevoelen over
Samenstelling raad van toezicht De raad van toezicht was per eind december 2012 als volgt samengesteld: • De heer mr J.M. Bal (voorzitter) • De heer H.W.H.M. van Kesteren • Mevrouw C.H. Postma • De heer drs H. van der Stelt • Mevrouw drs G. Veltkamp
14
Jaarverslag 2012 | Fokus
de te benoemen kandidaat kenbaar hebben gemaakt. Eén
Bijeenkomsten
van de leden is benoemd op voordracht van de Cliëntenraad
In 2012 kwam de raad van toezicht zevenmaal bijeen,
Fokus. De leden van de raad zijn allen aangemeld als lid van
inclusief een extra vergadering over het IGZ-onderzoek. In
de NVTZ. Voor de beloning van toezichthouders hanteert de
alle gevallen woonde de bestuurder de vergaderingen bij.
raad van toezicht de richtlijnen van de NVTZ.
In de vergadering waarin de jaarstukken werden behandeld en vastgesteld, lichtte de accountant zijn bevindingen uit de
Commissies
jaarcontrole en de contacten met de bestuurder daarover
De raad kent een auditcommissie. Deze commissie adviseert
toe. Deze vergadering, waarin ook de managementletter
het bestuur over financiële strategie en financieel beleid,
van de accountant is besproken, is voorbereid door de
onderhoudt contact met de accountant en houdt zich bezig
auditcommissie. De raad van toezicht keurde de bestuurs-
met voorbereiding en verdieping van financieel toezicht op
besluiten ter vaststelling van de jaarrekening 2011, van
de bestuurder. De commissie kwam in 2012 driemaal met
het jaarverslag 2011 en van de begroting en jaarplan 2013
de bestuurder en de concerncontroller bijeen. Eén keer om
goed. Over het jaar 2011 werd de bestuurder decharge
de jaarstukken 2011 (in aanwezigheid van de accountant)
verleend voor het gevoerde beleid. De raad verleende
te bespreken, de tweede keer ter bespreking van de tussen-
de opdracht voor de controle over 2012 opnieuw aan
tijdse resultaatontwikkeling en de derde keer ter bespreking
Ernst&Young.
van begroting en jaarplan 2013. Bij het opstellen van de begroting 2013 bracht de raad van bestuur de financiële
Werkwijze
risico’s in beeld van de uiteenlopende elementen in de
Om inzicht te krijgen in de prestaties van de organisatie,
financiering 2013. Na een dotatie van de steunstichting
ontvangt de raad van toezicht periodiek een financiële
ten behoeve van eenmalige kosten van een kwaliteits-
rapportage en een rapportage over uiteenlopende
impuls, was sprake van een sluitende begroting die door
managementindicatoren, waaronder indicatoren gericht op
de raad van bestuur werd vastgesteld. In de vergaderingen
de kwaliteit van dienstverlening. In de rapportages wordt
van de auditcommissie werd bovendien aandacht besteed
steeds verband gelegd met de voorgenomen doelen. De
aan de informatievoorziening aan de raad van toezicht, de
raad van bestuur informeert de raad schriftelijk over de
herbenoeming van de accountant, de voortgang van de
belangrijkste ontwikkelingen en gebeurtenissen en stelt op
bedrijfsvoering aan de hand van tweemaandelijkse
hoofdlijnen de gevoerde of te voeren strategie ter discussie.
rapportages en aan de risico’s voortvloeiend uit toekomstige onzekerheden.
De raad ontvangt daarnaast periodiek rapportages over treasury. Per vergadering ontvangt de raad van toezicht de
Daarnaast kent de raad een remuneratiecommissie. Deze
schriftelijke ‘informatieve punten’ van de raad van bestuur,
commissie ziet toe op de beloning van de bestuurder en
waarin de belangrijkste ontwikkelingen in en rond de
verzorgt ook zijn jaarlijkse beoordeling. De beoordeling
organisatie worden toegelicht, met name gericht op risico-
vond onder meer plaats aan de hand van ingewonnen
detectie in de dagelijkse gang van zaken en in de uitvoering
evaluaties van de bestuurder en een tweetal leden van het
van beleids- en jaarplannen.
managementteam. De remuneratiecommissie bestaat, net als de auditcommissie, uit twee leden.
De raad van toezicht ondersteunt de strategie die de raad
Beide commissies brengen advies en verslag uit aan de raad
van bestuur voert met betrekking tot de toekomst van het
van toezicht. De raad bereidde de instelling van een eigen
Fokuswonen. De focus is daarbij gericht op bestendiging
kwaliteitscommissie voor.
van de beschikbaarheid van het Fokusconcept als unieke
15
Jaarverslag 2012 | Fokus
mogelijkheid voor mensen met een zware lichamelijke
Periodieke rapportages zijn een belangrijk middel om de
handicap om in eigen regie een eigen vrij en onafhankelijk
interne bedrijfsvoering te kunnen beheersen. De raad van
leven te kunnen leiden. Niet de aard van de financiering
bestuur voert samen met de controller elke vier maanden
is van belang, wel de vraag of die financiering voldoende
managementgesprekken met de regio- en de stafmanagers
aansluit bij de uitgangspunten van het Fokusconcept. Tegen
over financiële en kwalitatieve resultaten. Sinds 2011
die achtergrond heeft de raad de ontwikkelingen in 2012
wordt dit proces ondersteund door een BI-tool (Business
nauwlettend gevolgd en de raad van bestuur bijgestaan in
Intelligence). Dat levert snel en geautomatiseerd een
de aanpak.
betrouwbaar en actueel beeld van de voortgang op de diverse managementindicatoren. Dat komt de kwaliteit
Een delegatie uit de raad van toezicht woonde in december
van sturing en controle ten goede. De raad van toezicht
een overlegvergadering bij van de bestuurder met de
ontvangt een uit de BI-tool samengesteld verslag,
ondernemingsraad. Een andere delegatie uit de raad
gekoppeld aan informatie over de voortgang van de
bezocht de jaarlijkse bijeenkomst van raad van toezicht met
projecten en doelstellingen.
de cliëntenraad. De cliëntenraad had daarvoor een agenda opgesteld. Deze bijeenkomsten werden als zeer zinvol
De sectie Administratieve organisatie en Interne controle
geëvalueerd.
voert, op basis van de Regeling administratieve organisatie en interne controle AWBZ-zorgaanbieders, periodiek interne
De stafmanager Personeel en Organisatie presenteerde de
audits uit en rapporteert hierover aan de voorzitter raad van
voorgenomen aanpak van het als te hoog beoordeelde
bestuur. De externe accountant reviewt die audits. Zijn
personeelsverloop en de voorgang van de aanpak van het
bevindingen worden vastgelegd in een managementletter
arbeidsverzuim.
en een accountantsverslag. De auditcommissie van de raad van toezicht bespreekt deze stukken met de raad van
De raad evalueerde in september het eigen functioneren
bestuur en de concerncontroller en ziet toe op opvolging
aan de hand van een door voorzitter uitgezette vragenlijst,
van de geformuleerde verbetervoorstellen.
die ook de bestuurder werd beantwoord. De overgang naar AWBZ-financiering is het belangrijkste
Bedrijfsvoering
risico voor de voortgang van de organisatie. Onder leiding
Fokus werkt met een planning- en controlcyclus. Die wordt
van de bestuurder is eind 2011 het coördinatieteam AWBZ
jaarlijks opnieuw vastgesteld op basis van externe eisen en
gevormd, met als verantwoordelijkheid het in goede banen
interne procedures. Uitgangspunt van de cyclus is het
leiden van de met de verandering in de financiering samen-
strategisch meerjarenbeleidsplan ‘Versterk het Fokusmerk’
hangende aanpassingen. Zo werd in 2012 fase 1 van het
voor de periode 2009-2013. Aan de hand daarvan stelt de
projectplan ARA (automatische registratie van ADL-
raad van bestuur jaarlijks een kaderbrief op. Meerjaren-
assistentie) afgerond en startten de voorbereidingen van
beleidsplan en kaderbrief vormen samen de basis voor de
fase 2, die in juni 2013 zal leiden tot de uitrol van een
jaarplannen en begrotingen van de regio’s en staf-
nieuwe release. Voor de implementatie van de AZR (AWBZ-
afdelingen. De kaderbrief en de jaarplannen bevatten
brede zorgregistratie) is een werkgroep ingesteld. Het doel
meetbare doelstellingen voor de prestaties op het gebied
is om processen rondom productieregistratie en -declaratie
van bedrijfsvoering en kwaliteit van de dienstverlening.
AZR-proof te maken. De eerste fase van de werkzaamheden ten behoeve AZR zijn in februari 2013 afgerond; de tweede, tevens laatste fase, loopt vanwege de samenhang met
16
Jaarverslag 2012 | Fokus
administratieve afhandeling behorend bij de nieuwe
bijeenkomsten in de vorm van een benen-op-tafelgesprek
aanspraak voor 2014, nog door tot einde 2013.
tussen CRF en managementteam. De bestuurder neemt opmerkingen en adviezen van de raad mee in zijn besluitvorming en volgt deze over het algemeen.
Op initiatief van het ministerie van VWS werden vanaf het voorjaar van 2012 verschillende externe onderzoeken uitgevoerd, waaraan Fokus heeft meegewerkt. In het
De raad heeft een eigen reglement. Communicatie met
voorjaar voerde TeamM een onderzoek uit in opdracht van
de achterban geschiedt onder andere via het cliëntenblad
VWS. Daaruit blijkt dat een belangrijk randvoorwaarde voor
Infokus, een discussieplatform op www.cliëntenraadfokus.nl
een gezonde exploitatie bij een gegeven uurtarief wordt
en via Twitter. Daarnaast is er de Club van 60: een contact-
gevormd door een bedrijfsvoering waarbij een bepaalde
groep van cliënten die om reacties en meningen wordt
hoeveelheid ‘vraag’ wordt verzameld en door cliënten te
gevraagd over allerlei onderwerpen. De CRF heeft een
huisvesten in woningen rond en op loopafstand van een
ambtelijk secretaris, in dienst van Fokus. De raad dient
hulppost (clustering). Een bevestiging van de opvattingen
jaarlijks een begroting in voor de eigen kosten en werk-
van Fokus en van de uitgangspunten van het Fokusconcept.
zaamheden. Doorgaans wordt die ongewijzigd over-
In de periode juni-oktober voerde adviesbureau KPMG, in
genomen in de begroting van de organisatie. Voor het
opdracht van de NZa een onderzoek uit met als doel
geval dat raad en bestuur niet tot overeenstemming kunnen
inzichtelijk te maken: de huidige omvang, aard en plan-
komen, is er bij Fokus een onafhankelijke vertrouwens-
baarheid van de ADL-dienstverlening, de kosten die met
commissie, zoals voorgeschreven in de wet. De commissie
ADL-assistentie gemoeid zijn en het uitwerken van
is in 2012 niet actief geweest. Uit de evaluatie blijkt dat
mogelijke bekostigingsvormen. Het conceptrapport komt
raad en bestuur goed en met veel wederzijds vertrouwen
voldoende tegemoet aan de gewenste prijsopbouw door
samenwerken.
rekening te houden met de onplanbaarheid van de gevraagde assistentie, door (onder meer) in de opbouw van een normatieve kostprijs rekening te houden met de uit de Fokuservaring gebleken productiviteitsverhouding. Het rapport is nog niet door de NZa omgezet in een maximumtarief 2014. Het coördinatieteam AWBZ heeft ook de in- en externe communicatie en de coördinatie van uiteenlopende acties richting politiek en publiek op zich genomen.
Cliëntenraad Fokus De twaalf leden van de Cliëntenraad Fokus (CRF) worden gekozen door en uit alle cliënten van Fokus. Bij voorkeur komen er twee leden uit iedere regio. De raad vergadert om en om zonder en met de bestuurder, de bestuurssecretaris en de stafmanager Fokuswonen, Kwaliteit en Onderzoek. Raad van bestuur en cliëntenraad brengen agendapunten in voor de vergadering. In 2012 vonden zes overlegvergaderingen plaats. Daarnaast waren er enkele bijzondere
17
Jaarverslag 2012 | Fokus
Overzicht van agendapunten van de overlegvergaderingen
De nieuw samengestelde OR heeft in korte tijd haar weg
tussen cliëntenraad en bestuurder:
gevonden.
• Voorgenomen besluiten (nieuw en/of gewijzigd beleid),
Bestuurder en OR werkten in 2012 dan ook vruchtbaar
zoals het wachtlijstbeleid van Fokus; het protocol ‘verlies
met elkaar samen. Uiteraard waren ook in de overleg-
moedersleutel’; bespreking van een eventueel alternatief
vergaderingen van OR en bestuurder het AWBZ-dossier en
voor de moedersleutel.
het IGZ-onderzoek veelbesproken onderwerpen.
• De evaluatie van beleid, zoals de evaluatie van het beoordeling- en ontwikkelinstrument locatiemanagers; de
Hieronder een overzicht van de overige punten die in 2012
landelijke TilThermometer; het voorkeurbeleid.
op de OR-agenda stonden:
• Activiteiten ter verbetering van de kwaliteit van de
• Mede in het kader van de algemene ontwikkelingen
dienstverlening en de rol en inbreng van de CRF daarbij.
binnen Fokus is de opvolging van het driejaarlijks cliënt-
• De nieuwe aanspraak ADL-assistentie (per 2014).
tevredenheidsonderzoek een aantal keren besproken.
• Verbetering van de presentatie van de CRF en van de
Vanuit de OR is hierbij aandacht gevraagd voor de in 2011
contacten met hun achterban (vernieuwing website CRF,
gekozen aandachtspunten: bekendheid met en uniforme
ontwikkeling eigen flyer en eigen beeldmerk).
uitvoering van het voorkeurbeleid, naast verbetering van de
• De bespreking van de jaarverslagen 2011 van Fokus, de
dienstverlening door de adviseurs ADL-assistentie.
cliëntenvertrouwenspersoon en van de Klachtencommissie
• Het onderzoek naar de werktijdenpraktijk binnen Fokus
cliënten.
is een belangrijk onderwerp van gesprek geweest tussen OR en bestuurder in 2012. De rapportage van dit extern
De CRF heeft in 2012 zowel gevraagd als ongevraagd advies
uitgevoerde onderzoek is herhaaldelijk besproken. Vanuit
uitgebracht over onder andere:
de OR is hierbij namens haar achterban aandacht gevraagd
• assistentie op afspraak (op verzoek cliënt; zonder
voor een aantal specifieke aandachtspunten. Over roosteren
minimum aanvraagtermijn);
en planning is herhaaldelijk gesproken in verband met
• de kwaliteitsnormenset;
het verloop van het project Prof (plannen en roosteren op
• het proces wachtlijstbeheer Fokus;
Fokusprojecten).
• de dienstverleningsovereenkomst van Fokus met nieuwe
• Als gevolg van de per 1 januari 2012 veranderde
cliënten;
vakantiewetgeving is het onderwerp verlof en vakantie
• het gewijzigde Reglement Klachtenbehandeling door
diverse keren besproken. Enerzijds ging het daarbij om een
Klachtencommissie cliënten Fokus;
zo goed en helder mogelijke toelichting op de wettelijke
• het beleid Bejegening en Ongewenst gedrag;
veranderingen en anderzijds heeft de OR aandacht
• het aantal nachtdiensten in Fokusprojecten met meer
gevraagd voor problemen in de uitvoeringspraktijk. Hierbij is
dan één beademingscliënt;
ook de afsluiting van de regeling om oude verlofstuwmeren
• het Verbeterplan Fokus (Fokus, een garantie op
voor eind 2012 tot nul te reduceren meegenomen.
kwaliteit).
• Er is regelmatig aandacht besteed aan de plannen en activiteiten om het arbeidsverzuim terug te dringen. De OR
Ondernemingsraad
stemde in met de aanschaf van een digitaal verzuimsysteem
De ondernemingsraad (OR) van Fokus bestaat uit elf leden
en de aanpassing van een aantal bestaande werkprocessen,
en wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. De
zoals het afschaffen van de ziekenlijn, en met de pilot voor
OR werd in 2012 na verkiezingen in april opnieuw samen-
een additionele klussensite voor arbeidsongeschikte mede-
gesteld, ook een nieuw dagelijks bestuur deed zijn intrede.
werkers die tijdelijk geen ADL-assistentie kunnen verlenen.
18
Jaarverslag 2012 | Fokus
• De visie en concrete acties in het kader van het project
• En verder:
Verloopreductie zijn in de tweede helft van 2012 met de OR
- adviseerde de OR over de jaarcontracten met de Arbo
besproken.
Unie en de organisatie STEP voor de snel beschikbare hulp
• In het kader van het programma Bejegening is met
bij nek- en rugklachten;
name de herziening van de Uitgangspunten voor het beroep
- adviseerde de OR over de Training veilig lichaamsgebruik
van ADL-assistent besproken. De door de raad voorgestelde
2012-2013, een voor alle assistenten verplichte jaarlijkse
aanpassingen zijn begin 2013 in de definitieve versie
scholing ter voorkoming van fysieke klachten;
verwerkt.
- is met de OR gesproken over de EVA-evaluatie. Daarbij
• De OR heeft met regiomanagers en stafhoofden de
heeft de raad aangedrongen op een strenge aanpak van
respectievelijke regio- en afdelingsplannen voor 2012
projecten die de uitvoering en administratie van EVA-
besproken, nadat deze plannen door het bestuur waren
handelingen niet volledig op orde hebben;
goedgekeurd. Daarop volgend is de Kaderbrief 2012 van
- heeft de raad zich georiënteerd op het onderwerp van
de bestuurder besproken. In de overlegvergaderingen zijn
de invoering van de werkkostenregeling;
ook diverse jaarverslagen besproken zoals vobo, EVA, de
- stemde de OR in met de aanschaf van de applicatie voor
TilThermometer en de tilliften, klachtenbehandeling door de
werving en selectie van ADL’ers;
Klachtencommissie cliënten, klachtenbemiddeling door de
- is de voortgang van een aantal in 2011 ingevoerde
cliëntenvertrouwenspersoon (CVP), interne auditing, de jaar-
beleidswijzigingen besproken; zoals de vergoeding voor de
rekening 2011, het jaarverslag 2011 en de begroting 2013
gedelegeerde toetsers, de implementatie van het instrument
van Fokus.
voor de beoordeling en ontwikkeling van locatiemanagers, de communicatie rondom het aanbod voor Hepatitis Bvaccinatie.
19
Jaarverslag 2012 | Fokus
Hoofdstuk 4 Beleid, kwaliteit, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid In 2009 heeft Fokus het meerjarenbeleidsplan ‘Versterk het Fokusmerk!’ vastgesteld. In dat beleidsplan is de missie van Fokus opgenomen.
Missie Fokus wil bijdragen aan de praktische realisatie van woonconcepten voor mensen met een zware lichamelijke handicap, waardoor zij vrij, onafhankelijk en zelfstandig kunnen wonen en leven, als voorwaarde tot een volwaardige en ongehinderde maatschappelijke participatie, zoals ieder zónder functiebeperking.
Fokus wil bijdragen aan de praktische realisatie van woon-
komst’ en om tijdig voorbereidingen te kunnen treffen
concepten voor mensen met een zware lichamelijke
voor 2014. Dat nieuwe meerjarenbeleidsplan zal cliënten
handicap, waardoor zij vrij, onafhankelijk en zelfstandig
en medewerkers de daarop volgende jaren moeten
kunnen wonen en leven, als voorwaarde tot een vol-
verzekeren van een stabiele, duurzame woon-, assistentie-,
waardige en ongehinderde maatschappelijke participatie,
respectievelijk werksituatie.
zoals ieder zónder functiebeperking. Het jaar 2012 valt binnen het bereik van dat meerjaren-
De verwachting is dat per 2014 sprake is van stevig
beleidsplan. De beoogde resultaten zijn nog niet alle
wijzigende omstandigheden. Uit de kwaliteitstoets door de
behaald. Er is alle reden om de toekomst van het Fokus-
Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) blijken de urgentie
wonen opnieuw te bezien, nieuwe doelstellingen en
en noodzaak tot toetsbare verbetering op korte termijn van
prioriteiten te bepalen. Met de eerste ervaringen in de
de kwaliteit van de ADL-assistentie van Fokus op velerlei
‘AWBZ-omgeving’ en staand aan de vooravond van de
terrein, die overigens al een prominent onderdeel vormt van
overstap van een tijdelijke specifieke AWBZ-aanspraak
het jaarplan 2013.
ADL-assistentie, een beschermde positie en financierings-
De eis is dat Fokus kwalitatief verantwoorde, veilige en
garanties, naar een aanspraak die breder zal zijn
tijdige 24-uurs assistentie levert tot tevredenheid van de
omschreven en die ruimte biedt voor andere aanbieders en
individuele cliënt. De kwaliteit van de assistentie moet de
dus voor concurrentie. Die nieuwe aanspraak en het tarief
toets der kritiek van de IGZ goed kunnen doorstaan. Deze
ervan zijn nog in onderzoek. Belangrijke elementen van de
moet zichtbaar, aantrekkelijk en aansprekend zijn voor onze
toekomst zijn nog onzeker.
cliënten, het zorgkantoor, de overheid en de Tweede Kamer. En de kwaliteit moet zich kunnen meten met door anderen
De ins en outs van de nieuwe aanspraak op oproepbare en
aangeboden arrangementen van ‘wonen en zorg’, met het
24 uur per etmaal beschikbare assistentie, gecombineerd
persoonsgebonden budget (pgb) en met het zich
met een zeer korte responstijd bij alarmoproepen, zullen
ontwikkelend ‘Deens Model’. Die verantwoorde en veilige
tegen de zomer van 2013 duidelijk worden. Dat is ook
assistentie moet worden geleverd met bekwaam personeel
nodig om een nieuw strategisch meerjarenbeleid vorm te
en tegen een aanvaardbare prijs. Dat moet gebeuren in een
kunnen geven op basis van een analyse van ‘heden en toe-
periode waarin een financiële en economische crisis het
20
Jaarverslag 2012 | Fokus
onder meer in overleg met het zorgkantoor Groningen.
voor de AWBZ beschikbare budget sterk onder druk zet, terwijl de AWBZ-kosten dreigen te stijgen tot een niet aanvaardbaar niveau. Dat tenslotte leidt tot de politieke
2 Verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening aan
wens tot hervormen van inhoud en organisatie van de
cliënten
AWBZ, waarvan in de loop van 2013 richting, impact en
Hét cruciale element in de dienstverlening van Fokus is de
omvang door het kabinet Rutte II moet worden bepaald.
bejegening van cliënten. Vanaf medio 2012 is begonnen met de realisering van een in 2012 ontwikkeld projectplan.
Is Fokus na 2014 nog wel Fokus?
Ook is een actieplan opgesteld om de kwaliteit van de
Welke veranderingen ook worden doorgevoerd: de missie
assistentie bij beademing te verbeteren. Dit is een vervolg
en visie van Fokus blijven ongewijzigd. Mensen met een
op de Veldnorm Chronische beademing 1.0 in de thuis-
zware lichamelijke handicap willen een normaal leven,
situatie, waaraan Fokus in 2011 een belangrijke
midden in de maatschappij. Het Fokusconcept biedt daar-
inhoudelijke bijdrage heeft geleverd. Eind november is een
voor een uitstekende, aantrekkelijke en betaalbare vorm,
landelijke werkconferentie gehouden met alle locatie-
waarin eigen regie van de cliënt het uitgangspunt is en de
managers en de gedelegeerd toetsers. Zie verder onder
assistentie 24 uur per etmaal op afroep en op aanwijzing
Kwaliteitsbeleid voor cliënten (pagina 27 e.v.).
beschikbaar is en van hoge kwaliteit. De kern van dat concept sluit aan op de vraag van cliënten. Het sluit ook
3 Terugdringen van het arbeidsverzuim
aan op de ‘Haagse beleidsdoelstellingen’ voor de langdurige
Zie onder Personeelsbeleid (pagina 31 e.v.).
zorg. Het concept heeft dan ook draagvlak in politiek Den Haag, zo is in 2011 duidelijk gebleken. Die kern is en blijft het eigene, eigenwijze en bijzondere van Fokus, onderscheidt zich van overig AWBZ-aanbod en heeft potentie en toekomstwaarde. Alles rónd die kern is veranderbaar en dus ter discussie. Werkconferentie Beademing
Algemeen beleid 2012 Topprioriteiten De ontwikkelingen in het AWBZ-dossier en het daaraan verbonden grote beslag op tijd en energie van bestuur en management, maakten het voor de jaren 2011 en 2012 nodig de activiteiten te beperken tot drie topprioriteiten: 1 Insluizing van het Fokuswonen in de AWBZ Om de strategische en tactische activiteiten te begeleiden, werd een intern projectplan ‘Fokus en de AWBZ’ ontwikkeld. Het coördinatieteam AWBZ was de spin in het web van de uitvoering van het plan. Het coördinatieteam gaf leiding aan de omvangrijke organisatorische en administratieve voorbereidingen op de nieuwe financiering,
21
Jaarverslag 2012 | Fokus
Overige doelen • Terugdringen verloop ADL-assistenten • Tevredenheid medewerkers In mei 2010 is het resultaat van het medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) gepubliceerd. Uit registratie blijkt dat alle projecten en afdelingen zonder uitzondering naar aanleiding van het MTO 2010 een plan van aanpak hebben opgesteld en de punten in het jaarplan 2011 hebben verwerkt. De uitvoering van het beoordeling- en ontwikkelinstrument voor locatiemanagers is in 2012 van start gegaan. Als gevolg van de gestelde prioriteiten is de aanpak van het hoge personeelsverloop naar een later tijdstip verplaatst. Weliswaar is het verloop in 2012 licht gedaald, maar het ligt nog steeds te hoog. De aanpak ervan krijgt in 2013 prioriteit. Onder Personeelsbeleid wordt uitgebreider verslag gedaan (pagina 31 e.v.). • Groei capaciteit en productie In 2012 zijn de nieuwe projecten Capelle aan den IJssel De Hoven (foto boven), Groesbeek Drulse Beek (foto midden) en Groningen Stadswerf (foto onder) opgeleverd. De bouw van de beide laatste projecten gebeurde op basis van eerder verstrekte subsidietoezeggingen. In 2012 is het niet gelukt om samen met woningcorporaties nieuwe Fokusprojecten te initiëren. Het wegvallen van bouwsubsidies, sinds 2009, en de lastige financiële situatie van woningcorporaties vanwege de economische crisis vormen hiervoor de belangrijkste verklaring. Per 1 januari 2012 heeft Fokus het beheer over de eigen wachtlijst, als gevolg van de beëindiging van de subsidieregeling. Bij de overname van de wachtlijstgegevens van het CVZ is de procedure van wachtlijstbeheer met het CVZ besproken. Vanaf de aanmelding van een nieuwe kandidaat wordt deze gevolgd tot het moment waarop deze zijn intrek neemt in de woning. Met VWS is afgesproken dat binnen zes weken na aanvang bewoning de nieuwe bewoner van de Fokuswoning geïndiceerd wordt. Tot 1 januari 2014 gaat
22
Jaarverslag 2012 | Fokus
het om de indicatie voor de tijdelijke aanspraak ADL-
secretaris er daarbij voor zal waken het Fokuswonen
assistentie. Omdat die officiële indicatie pas plaatsvindt
opnieuw in moeilijk vaarwater te brengen en invulling zal
nadat de kandidaat zijn woning heeft betrokken, is het
geven aan de erkenning dat er voor de cliënten van het
meer dan voorheen van belang dat Fokus vooraf toetst of
Fokuswonen extra waarborgen nodig zijn om wonen en
de betreffende kandidaat aan de voorwaarden voor die
leven in eigen regie te verzekeren. Fokus draagt graag bij
aanspraak voldoet.
aan de ontwikkeling van die nieuwe uitwerking van de aanspraak.
• Registratie van de verleende ADL-assistentie
Algemeen kwaliteitsbeleid
In 2012 is het projectplan ARA (automatische registratie van ADL-assistentie) uitgevoerd. De registratie van de verleende ADL-assistentie gebeurt niet langer handmatig, maar
Kwaliteit van de informatie
geautomatiseerd, via het alarm-intercomsysteem. Daardoor
Fokus heeft een hoge kwaliteit van informatie, registratie
zijn de interne administratieve lasten in de Fokusprojecten
en gegevensbeveiliging als doelstelling. Beschikbaarheid
en de afdelingen verminderd, is de betrouwbaarheid van de
van gegevens is in de architectuur van de Fokussystemen
registratie geoptimaliseerd en wordt voldaan aan de externe
afgedekt door redundantie en back-up. Fysieke back-ups
eisen. Als afronding van ARA deelfase 1 zijn in het voorjaar
worden buiten de muren van de organisatie bewaard. De
van 2012 nog enkele projecten overgegaan op auto-
beveiliging tegen virussen en spam is goed geregeld.
matische registratie van de ADL-assistentie. Hierop
In december is het informatiebeleid vastgesteld. Als definitie
aansluitend is gestart met ARA deelfase 2, die in juni 2013
voor informatiebeleid hanteert Fokus ‘het geheel van visies,
zal leiden tot de organisatiebrede uitrol van een nieuwe
uitspraken en voorschriften die richting geven aan de
release.
ontwikkeling en inrichting van de ‘ICT-huishouding’.
Risicoanalyses
Doel van informatiebeleid is strategische afstemming tussen
Beleid en strategie van Fokus worden onder meer onder-
beleid en uitvoering. In algemene zin geldt dat ICT onder-
bouwd met de resultaten van risicoanalyse en een af-
steunend, marktconform en sober is, en zich richt op het
gewogen verwerking van gedetecteerde risico’s. In oktober
voldoen aan de eisen van het zorgkantoor en op maximale
2012 werd voor alle 98 Fokusprojecten een risico-
informatievoorziening aan cliënten. Daarbij geldt als
inventarisatie opgesteld (een zogenoemde nulmeting) die
ondergrens betrouwbaarheid, vertrouwelijkheid, integriteit
als basis heeft gediend voor de projectjaarplannen 2013. De
en beschikbaarheid.
concerncontroller heeft voor de raad van toezicht een risico-
De belangrijkste organisatie-uitgangspunten voor ICT en de
analyse opgesteld bij het jaarplan en de begroting 2013.
specifieke ICT-beleidsuitgangspunten zijn: • Het negenvlaksmodel van Maes wordt gebruikt als
Vooruitblik
besturingsframe voor de informatievoorziening. Het is een
Dankzij de AWBZ-aanspraak ADL-assistentie in ADL-clusters
basis voor het leggen verbindingen en afstemming.
en de daarbij behorende overgangsregelingen tot 2014 kan
• De computer omgeving wordt centraal beheerd, is
Fokus aan de cliënten dezelfde assistentie blijven bieden
schaalbaar en kent een hoge beschikbaarheid (24 x 7).
als op basis van de subsidieregeling tot en met 2011. Het
Alleen bij hoge uitzondering worden applicaties buiten de
is de verwachting dat de staatssecretaris tegen de zomer
deur gebruikt.
van 2013 duidelijkheid schept over de formulering van de
• Een light variant van Prince2 past als project-
nieuwe aanspraak. Fokus gaat er vanuit dat de staats-
managementmethode.
23
Jaarverslag 2012 | Fokus
• De marktstandaard geldt als norm.
hun vakbekwaamheid te blijven ontwikkelen door scholing
• Het primaire oproepsysteem voor cliënten moet vol-
en door te leren van de ervaringen in de praktijk. Fokus zet
continu verzekerd beschikbaar zijn.
zich in om de gewone, dagelijkse dingen zo goed mogelijk
• Het verantwoordings-/productiesysteem moet 99% van
te doen, vanuit het perspectief van de cliënt. Daarbij zijn we
de tijd beschikbaar zijn.
niet snel tevreden: we willen excelleren.
• Waar mogelijk kopen in plaats van ontwikkelen. Bij beide geldt continuïteit als belangrijke eis. Bij bestaande
In 2012 is een werkconferentie georganiseerd over de
applicaties mag alleen bij uitzondering af worden geweken
nieuwe veldnorm ‘Chronische beademing in de thuis-
van ‘bewezen toepassing’. Bij ontwikkelen geldt: uit-
situatie’ voor locatiemanagers en gedelegeerd toetsers. In
besteden waar mogelijk, met resourcing als eis.
de vele workshops hebben artsen, verpleegkundigen,
- Fokus zal de norm voor de kwaliteit van informatie-
cliënten en leveranciers deelgenomen. Er zijn veel
verwerking en privacybescherming in de zorgsector (NEN
ervaringen uitgewisseld. De volgende stap is om samen met
7510) gefaseerd invoeren.
de CTB’ s de scholing voor ADL-assistenten verder te professionaliseren.
Doelen kwaliteitsbeleid Het Fokusbeleid is gericht op kwaliteit en veiligheid van
Kwaliteitsmanagementsysteem
de assistentieverlening vanuit cliëntperspectief en vanuit
Fokus heeft een goed werkend kwaliteitsmanagement-
medewerkerperspectief. Fokusbeleid sluit aan op waar het
systeem dat in 2012 opnieuw extern door Lloyd’s Register
bij het Fokuswonen om gaat, namelijk: regie voor cliënten
Nederland is geaudit. Deze audit is positief afgerond
om een eigen en zelfstandig leven te kunnen leiden. Het
(zonder minors) met een nieuw HKZ-certificaat per 7 maart
oordeel over de kwaliteit van de ADL-assistentie ligt bij
2013. Het certificaat geldt voor alle Fokusprojecten en voor
de individuele cliënt. Het gaat om maatwerk bij de cliënt
de twee kantoren van Fokus. Fokus heeft met Lloyd’s voor
thuis. Voorwaarde hiervoor is voldoende en vakbekwame
de jaren 2013, 2014 en 2015 een overeenkomst voor half-
medewerkers. Individuele medewerkers worden uitgedaagd
jaarlijkse bezoeken aan ad random aangewezen Fokus-
Werkconferentie Beademing
24
Jaarverslag 2012 | Fokus
projecten en voor de kantoren. Tijdens deze bezoeken
werking en de volledigheid van het kwaliteitsmanagement-
wordt getoetst of Fokus cyclisch werkt aan kwaliteits-
systeem. Tijdens deze beoordeling worden dwarsverbanden
verbetering en of Fokus voldoet aan de normen van de
gelegd tussen de resultaten op verschillende terreinen, zoals
stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorg-
cliënttevredenheid en medewerkertevredenheid, primaire en
sector (HKZ). De rapportages van deze halfjaarlijkse
ondersteunende processen.
bezoeken worden besproken met de verantwoordelijke Kwaliteitsverbetering
managers.
Het onafhankelijke cliënttevredenheidsonderzoek is een Het kwaliteitsmanagementsysteem wordt ondersteund met
belangrijk ankerpunt voor kwaliteitsverbetering. De
een applicatie. Deze applicatie – Interfokus – gaat uit van
resultaten van het onderzoek spiegelen de tevredenheid
plan-do-check-act (de pdca-cyclus). De applicatie bevat alle
van cliënten over de ADL-assistentie, de ADL-assistenten,
relevante procesbeschrijvingen, alle checks en de verbeter-
het management en de organisatie. Elke organisatorische
en jaarplannen. In de procesbeschrijvingen is steeds voor
eenheid gebruikt de resultaten van het cliënttevredenheids-
elke activiteit aangegeven wie verantwoordelijk is en wat
onderzoek in de jaarplannen. De acties die daaruit voort-
de in- en de output is. Een medewerker onderhoudt de
komen worden besproken in de managementgesprekken.
applicatie, heeft contact met de verantwoordelijken van de
Het cliënttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd in 2011.
processen en documenten gericht op actualisatie,
Het onderzoek was representatief en vanwege de hoge
verbetering en aanvulling. Ook het verbeteren van de
respons waren de resultaten betrouwbaar.
vindbaarheid en de toegankelijkheid van het systeem heeft de aandacht.
In 2012 is besloten de frequentie van het cliënttevreden-
Elke medewerker heeft toegang tot Interfokus en kan dus
heidsonderzoek te verhogen van een drie- naar een twee-
zien wat de resultaten zijn van de audits en de tevreden-
jaarlijkse cyclus. Het verkorten van de cyclus legt meer druk
heidmetingen. Ieder kan vragen en opmerkingen mailen
op het afronden van verbeteracties en de daarbij horende
naar de eigenaar van documenten en/of processen. Zo
evaluaties.
worden de medewerkers nauw betrokken bij het kwaliteitsmanagementsysteem.
Kwaliteitsbewaking
In 2012 heeft ook de cliëntenraad toegang gekregen tot
Mede in het kader van kwaliteitsbewaking 2012 is voor de
het kwaliteitsmanagementsysteem van Fokus.
locatiemanagers een landelijk format in gebruik genomen. Daarmee leggen zij periodiek verantwoording af aan de
Een intern auditteam is onderdeel van het kwaliteits-
regiomanager voor de realisering van hun eigen jaarplan. In
managementsysteem van Fokus. Dit team werkt met een
dit jaarplan voor het eigen Fokusproject zijn de aandachts-
driejaarlijkse planning. Het is een cyclisch programma met
punten en/of verbeterpunten uit de checks vastgelegd,
audits en heraudits in de Fokusprojecten en op de kantoren.
evenals de landelijke aandachts- en/of verbeterpunten. In
De resultaten van het auditteam zijn input voor verbeter-
het plan wordt aangegeven welke punten in het
acties onder leiding van de verantwoordelijke managers. De
betreffende jaar worden opgepakt. De vastgestelde jaar-
actieve deelname van medewerkers aan de in- en externe
plannen worden gebruikt in de verantwoordings-
audits draagt eraan bij dat kwaliteit en kwaliteitsverbetering
gesprekken. Hiermee is een basis gelegd om de pdca-cyclus
worden gezien als de verantwoordelijkheid van elke
daadwerkelijk ‘rond’ te maken, zodat de verbetercyclus
medewerker in het dagelijkse werk.
bewaakt en het resultaat ervan zichtbaar wordt in de vorm
Jaarlijks wordt een directiebeoordeling uitgevoerd over de
van kwaliteitsverbetering.
25
Jaarverslag 2012 | Fokus
De verantwoordingscyclus van de locatiemanagers naar de
Gebouwen en veiligheid
regiomanagers wordt vervolgens gebruikt voor de
De cliënt woont in een aangepaste huurwoning die eigen-
verantwoording aan de bestuurder. Hierdoor krijgt de
dom is van een woningcorporatie. In een overeenkomst
bestuurder informatie over de kwalitatieve resultaten in de
tussen de woningcorporatie en Fokus is de koppeling van
Fokusprojecten en de resultaten van de acties zoals op-
de huurwoning met de 24-uursdienstverlening geregeld. Dit
genomen in de jaarplannen.
betekent dat Fokus de aanbieder van de ADL-assistentie is in de Fokuswoningen en de continuïteit en beschikbaarheid van 24-uurs assistentie gegarandeerd is.
In 2012 zijn enkele checks gedigitaliseerd zodat op cliëntén projectniveau risico’s zichtbaar worden. Het gaat om: • eenvoudige verpleegtechnische assistentie;
De woningcorporatie is verantwoordelijk voor het onder-
• tilliften en de mogelijke noodzaak voor tilhulpmiddelen;
houd van woningen. Fokus is verantwoordelijk voor het
• alarm-intercominstallaties;
onderhoud van de collectieve voorzieningen, waaronder
• overige risico’s in de assistentie op client- en project-
het alarm-intercomsysteem in de woningen. Hiervoor heeft
niveau.
Fokus een samenwerkingsovereenkomst met een bedrijf dat 24 uur per etmaal bereikbaar is. Daarnaast zijn interne
Management- en prestatie-indicatoren
adviseurs gespecialiseerd in de functionaliteit van de alarm-
Op project- , regio- en landelijk niveau worden de resultaten
intercomsystemen. Zo wordt continu de kwaliteit van het
beoordeeld en worden dwarsverbanden gelegd met andere
onderhoud, de 24-uursservice en de apparatuur bewaakt.
managementindicatoren zoals: productiviteit, arbeids-
De oproepsystemen zijn voor cliënten van levensbelang
verzuim, verloop, wachttijden. De analyse wordt gebruikt
omdat de cliënt 24 uur per etmaal ADL-assistentie moet
om knelpunten op cliëntniveau en op projectniveau op te
kunnen oproepen en alarm moet kunnen slaan.
sporen. Hiermee kunnen verbeteracties gericht worden Fokus biedt de woningcorporaties advies en ondersteuning
uitgevoerd en verantwoord.
bij keuzes voor de woningaanpassingen in de woningen, De resultaten op de prestatie-indicatoren en op de risico-
bijvoorbeeld aanpassingen in badkamers en keukens, maar
inventarisaties zijn voor alle managers en stafmedewerkers
ook over toegangsdeuren of liften in woongebouwen. De
eenvoudig beschikbaar. Eén van de prestatie-indicatoren die
expertise van Fokus over specifieke aanpassingen voor
essentieel is voor het dienstverleningsconcept van Fokus is
cliënten draagt bij aan het vergroten van de zelfstandigheid
de tijd die de cliënt moet wachten na een oproep. Door de
van een cliënt in de eigen woning.
invoering van de automatische registratie van ADLassistentie (ARA), is in 2012 in alle Fokusprojecten de
Alle Fokusprojecten voldoen aan de wettelijke eisen van
registratie van de wachttijden geautomatiseerd. Hierdoor
brandveiligheid van het Gebruiksbesluit 2008. Waar lokale
is er harde en betrouwbare informatie over de wachttijd na
afspraken niet voldeden, zijn maatregelen getroffen. Daar
een oproep op cliëntniveau. De geautomatiseerde
waar vereist is er een overeenkomst met een meldkamer
registratie leidde tot verhoging van het wachttijd-
voor doormelding van brand of is er een rechtstreekse
percentage. In 2012 is onderzoek gedaan om de wacht-
melding naar de brandweer. In die gevallen zijn afspraken
tijdpercentage te verlagen. De verbeteracties lopen door tot
gemaakt over de opvolging van de meldingen.
in 2013.
26
Jaarverslag 2012 | Fokus
Elke ADL-eenheid beschikt over een protocol ‘Wat te doen bij brand’. Dit protocol wordt regelmatig besproken met de medewerkers en is onderdeel van het inwerkprogramma van nieuwe medewerkers. De ADL-eenheden worden inpandig onderhouden door Fokus. De kwaliteit van de ADL-eenheden is goed.
Kwaliteitsbeleid voor cliënten Uitgangspunt De visie op dienstverlening van Fokus is uniek. Deze visie gaat uit van eigen regie van de cliënt om een eigen leven te leiden en daarvoor zelf de verantwoordelijkheid te nemen. Dit uitgangspunt moet in alle opzichten optimaal tot zijn recht komen en gewaarborgd zijn. Dat motiveert de medewerkers van Fokus om excellente cliëntgestuurde assistentie te verlenen en de kwaliteit van de assistentie, de woningen en de woonomgeving continu te verbeteren. Het doel van het kwaliteitsbeleid is dat de cliënttevredenheid meetbaar
Ontwikkeling kwaliteitskader ADL-clusterwonen
zal stijgen. Hierbij is van belang dat de verwachtingen
Het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg sluit niet aan op
van cliënten en de mogelijkheden goed op elkaar worden
de visie op dienstverlening van Fokus. Het in 2012 door de
afgestemd.
VGN gepresenteerde kader is op relevantie getoetst aan de uitgangspunten van het Fokuswonen. Het meetinstrument
Risico-inventarsatie
voor de organisatie is voor 80% passend. De meting op
In 2012 is een nieuwe risico-inventarisatie voor kwaliteit
cliëntniveau sluit echter niet aan. Hiervoor is een alternatief
en veiligheid ingevoerd op cliënt- én op projectniveau. De
ontwikkeld en in gebruik genomen. Ook de CQ-index past
risico’s die op deze manier in beeld komen, zijn onderwerp
niet bij het Fokusconcept.
van gesprek tussen de cliënt en de locatiemanager, gericht op het voorkomen ervan. Afspraken die daaruit naar voren
In 2012 zijn voorbereidingen getroffen om – samen met de
komen worden vastgelegd.
beide andere aanbieders – een kwaliteitskader te ontwikkelen voor het ADL-clusterwonen. Dat kader gaat uit
Algemene voorwaarden
van sociaal zelfredzame mensen met een zware lichamelijke
Fokus kent algemene voorwaarden bij de dienstverlenings-
handicap die zelfstandig wonen en de regie hebben over de
overeenkomsten. Deze zijn gedeponeerd bij de Kamer van
hulp op afroep die zij nodig hebben om een onafhankelijk
Koophandel. De voorwaarden zijn afgestemd op het unieke
en zelfstandig leven te kunnen leiden.
dienstverleningsconcept van Fokus en vastgesteld in overleg met de cliëntenraad.
27
Jaarverslag 2012 | Fokus
Inspanningen Bejegening In 2011 is met het programma Bejegening gestart dat vanuit de missie en de visie op dienstverlening verbeteracties in gang heeft gezet. Kern hierbij is de kracht van de Fokusbejegening, die uitgaat van ‘eigen regie’ van de cliënt, te versterken. In 2012 heeft de programmagroep het initiatief genomen om de uitgangspunten voor het beroep van ADL-assistenten te actualiseren en zijn in het hele land bijeenkomsten gehouden voor managers en ADLassistenten om de geactualiseerde uitgangspunten te bespreken. Ook de cliëntenraad heeft hierop gereageerd. Vanuit de programmagroep is een tiental werkvormen ontwikkeld om in de Fokusprojecten met bejegening aan de slag te gaan. kwaliteitswet. Kern hiervan is dat de afspraken die de cliënt Kennisnetwerk
met Fokus maakt over de assistentieverlening waar nodig
Het kennisnetwerk F@ctor, voor en door locatiemanagers
moeten worden vastgelegd en getekend door de cliënt en
heeft in 2012 een drietal bijeenkomsten gehouden waarin
de locatiemanager. Fokus heeft in 2012 de voorbereidingen
de volgende aan het cliënttevredenheidsonderzoek
getroffen een cliëntgegevensmap in te voeren die voldoet
gerelateerde onderwerpen zijn besproken:
aan de wettelijke verplichting en tegelijkertijd recht doet
• arbeidsomstandigheden
aan de uitgangspunten van het Fokusconcept. Het gaat
• mentoren
bij het vastleggen van afspraken niet om ‘zorgdoelen’.
• klachten
Minimaal een keer per jaar voeren de locatiemanager en
F@ctor is gericht op het van elkaar leren vanuit de praktijk-
de cliënt een evaluatiegesprek over de assistentieverlening
ervaringen en zo kennis te ontwikkelen. De praktijkkennis
en de gemaakte afspraken, zodat onder andere gecheckt
die binnen F@ctor wordt uitgewisseld, wordt op het
wordt of de ADL-assistenten de regierol van de cliënt daad-
intranet geplaatst.
werkelijk als uitgangspunt voor de assistentie hanteren en of de geboden assistentie de cliënt voldoende compenseert om een eigen en zelfstandig leven te leiden.
Cliëntgegevensmap Fokuscliënten hebben de regie over de dienstverlening. Zij bepalen zelf elke dag opnieuw welke assistentie Fokus levert. Omdat de vraag van de cliënt per dag varieert is de assistentie niet te plannen. Om ‘vrij en gewoon wonen’ mogelijk te maken werkt Fokus op afroep zonder zorgof behandelplan voor de individuele cliënt. In 2012 heeft de IGZ een kwaliteitstoets uitgevoerd bij Fokus. De IGZ is van mening dat Fokus voor elke cliënt een zorg- of ondersteuningsplan moet hebben om te voldoen aan de
28
Jaarverslag 2012 | Fokus
Waardering door cliënten Cliënten waarderen Fokus gemiddeld met een 7,6 als
Cliënten zijn over het algemeen tevreden over de ADL-
rapportcijfer. Van de respondenten vindt 92,5% dat mensen
assistenten. Hun gemiddelde rapportcijfer bedraagt een 7,2.
met een ernstige fysieke beperking dankzij het Fokuswonen
Over het functioneren van de locatiemanager zijn cliënten
met eigen regie over hun leven zelfstandig kunnen wonen
gematigd tevreden. Het gemiddelde rapportcijfer komt uit
in een gewone woonwijk en daarmee ook volwaardig
op een 6,6. Er blijken grote verschillen tussen projecten.
kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Fokus
In bepaalde projecten zijn cliënten heel tevreden over de
maakt de doelstelling dus waar in de praktijk.
locatiemanager; in andere projecten juist niet.
Cliënten die langer dan vier jaar gebruik maken van de
Voor de inzet van een onafhankelijke cliëntenvertrouwens-
diensten van Fokus, of twintig uur of meer per week
persoon (CVP) heeft Fokus een overeenkomst met Quasir,
assistentie ontvangen, zijn minder tevreden dan cliënten
specialist in onafhankelijke klachtenbemiddeling in de
die korter dan vier jaar gebruik maken van de diensten van
gezondheidszorg. De cliënt kan de hulp van de
Fokus, of minder dan twintig uur per week ADL-assistentie
vertrouwenspersoon inroepen om de klacht bespreekbaar te
afnemen. Omvang en duur van de dienstverlening blijken
maken of om te bemiddelen.
dus van invloed te zijn op de manier waarop deze wordt ervaren.
Op grond van de Wet klachtrecht cliënten zorgsector heeft Fokus een onafhankelijke Klachtencommissie cliënten (KCC).
Een analyse van het cliënttevredenheidsonderzoek 2011
De samenstelling van de commissie was in 2012 als volgt:
toont statistisch aan dat het functioneren van de locatie-
• De heer mr R.A.Th. Bernsen (voorzitter)
manager doorslaggevend is voor de manier waarop de ADL-
• De heer F. van Hooydonk (lid op voordracht van de
assistenten hun werk doen en daarmee voor de kwaliteit
Cliëntenraad Fokus; bij afwezigheid waargenomen door de
van de dienstverlening, zoals cliënten die ervaren. Daarom
heer A. Hommes).
vindt Fokus het belangrijk om de locatiemanagers goed te
• Mevrouw A.P.C.J. Verdonschot-Verberne (lid); zij trad
faciliteren en hun functioneren waar nodig te verbeteren.
eind 2012 reglementair af en werd opgevolgd door
De inhoud van de aanbevelingen uit het CTO 2011, maakt
mevrouw drs G.W.T. van der Hulst.
duidelijk dat Fokus moet doorgaan met het reeds ingezette
Het reglement van de klachtencommissie wordt op eerste
beleid.
verzoek aan de cliënt toegestuurd. Het is ook in te zien op het extranet en in de ADL-eenheid. Over de werking en
Klachten van cliënten
bereikbaarheid van de Klachtencommissie worden cliënten
Cliënten kunnen een klacht ter behandeling voorleggen
regelmatig geïnformeerd via het cliëntenblad Infokus. De
aan:
klachtenfolder is aan alle cliënten toegezonden, ook aan
• de leidinggevende (locatiemanager of regiomanager);
degenen die in 2012 voor het eerst in een Fokuswoning zijn
• de cliëntenvertrouwenspersoon/klachtenbemiddelaar;
gaan wonen.
• de Klachtencommissie cliënten.
29
Jaarverslag 2012 | Fokus
Jaarverslagen CVP en KCC
procedure en op enkele onderdelen verbetering van het
De cliëntenvertrouwenspersoon en de Klachtencommissie
OG-beleid;
cliënten brengen ieder een eigen jaarverslag uit. Het jaar-
• ruimte geven aan jonge cliënten die voor het eerst op
verslag van de Klachtencommissie cliënten wordt gestuurd
zichzelf gaan wonen;
aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Sinds 2011
• extra aandacht in de scholing van personeel voor
worden ook de klachten van cliënten geregistreerd die aan
‘samenwerking met de cliënt’ en een meer neutrale advies-
de regiomanager zijn voorgelegd. Zowel de jaarverslagen
rol van de adviseur ADL-assistentie;
als het landelijk overzicht van klachtenregistratie worden via
• het honoreren van persoonlijke voorkeur van een cliënt
de bladen Infokus en Journaal aan cliënten respectievelijk
voor bepaalde ADL-assistent(en) bij een specifieke handeling
aan medewerkers bekendgemaakt.
of gelegenheid; • verduidelijking en verbetering van de wijze waarop Fokus omgaat met het ‘afscheid nemen’ van cliënten.
De cliëntenvertrouwenspersoon schrijft in haar jaarverslag 2012 dat 53 cliënten met in totaal 82 klachten in 2012 een beroep op haar deden. Dit aantal is iets kleiner dan in
De Klachtencommissie cliënten heeft in 2012 veertien
voorgaande jaren (in 2011: 59; in 2010: 57; in 2009: 60),
klachten ontvangen (in 2011: 6; 2010: 19; 2009: 13).
hoewel het aantal Fokuscliënten in die periode gestegen is.
Daarvan heeft de commissie er zeven ontvankelijk verklaard
De suggesties van de cliëntenvertrouwenspersoon zijn, gelet
en in behandeling genomen. De commissie verklaarde vijf
op de omvang van Fokus, gebaseerd op een relatief klein
klachten geheel of gedeeltelijk gegrond. Twee klachten
aantal ervaringen binnen het totaal aan cliëntcontacten.
vond de commissie ongegrond. De commissie stelt klagers
De klachten die met de cliëntenvertrouwenspersoon zijn
regelmatig voor hun klacht eerst voor te leggen aan de
besproken gaan meestal over de samenwerkingsrelatie
verantwoordelijke manager. Dat is in 2012 met succes
tussen cliënt en medewerker, met name ADL-assistenten
gebeurd met de zes van de overige, niet door de commissie
en locatiemanagers. Van de 82 klachten die in 2012 aan
behandelde klachten. De achtste klacht die door de
de vertrouwenspersoon werden voorgelegd lagen er 50 op
commissie behandeld werd, werd na de behandeling
het relationele vlak (communicatie met, bejegening door
ingetrokken omdat ook deze alsnog door de betreffende
en informatie van locatiemanager en/of ADL-assistenten), 8
regiomanager kon worden opgelost.
op wachttijden (realisering van assistentie op door de cliënt
De aard van de klachten is volgens de commissie te divers
gewenste tijdstippen), 7 op ongewenst gedrag en 6 op
om daar eenduidige conclusies uit te trekken. Bovendien
deskundigheid van medewerkers (kwaliteit uitvoering van
is het aantal gering. De klachtencommissie heeft over het
door de cliënt gevraagde dienstverlening). Zij concludeert in
verslagjaar 2012 geen aanbevelingen geformuleerd en heeft
haar jaarverslag dat de meeste cliënten die een beroep op
vastgesteld dat de door haar behandelde klachten niet op
de cliëntenvertrouwenspersoon deden geen of onvoldoende
structurele tekortkomingen van de kwaliteit van de dienst-
vertrouwen hadden in de locatiemanager, en ondersteuning
verlening wijzen.
zochten bij de samenwerking met die manager. De aandachtspunten in het jaarverslag 2012 van de
De jaarverslagen van zowel de cliëntenvertrouwenspersoon
vertrouwenspersoon betreffen:
als van de Klachtencommissie cliënten zijn te raadplegen via
• het beleid Ongewenst gedrag (OG): voortdurende aan-
www.fokuswonen.nl.
dacht voor scholing en zorgvuldigheid in de toepassing van
Bijlage 3 bevat het landelijk overzicht klachtenregistratie
dit beleid, voor cliënten transparant maken van de
2012.
30
Jaarverslag 2012 | Fokus
Personeelsbeleid
Arbeidsverzuim
Arbeidsverzuim
8,8%
Fokus voert tot december 2013 een project uit gericht op
8,6%
terugdringen van het arbeidsverzuim. De nieuwe visie die
8,4%
geïmplementeerd. In 2012 hebben alle leidinggevenden
8,2%
in dit kader een workshop ‘Demedicaliseren’ gevolgd. Afgesproken is dat binnen de hele organisatie zowel bij de aanpak van frequent als langdurig verzuim gewerkt wordt
percentage
gericht is op het ‘demedicaliseren’ van het verzuim wordt
met standard formats voor verslaglegging. Adviseurs P&O
8,6%
8,0% 7,8% 7,6%
7,6%
hebben hierbij een geformaliseerde toetsende rol gekregen. Voor de invoering van digitale verzuimdossiers is een pakket
7,4%
gekozen en zijn de verdere voorbereidingen gestart.
7,2%
Invoering staat gepland in april 2013. Voor de vaststelling
7,0%
van mogelijk relevant uitkeringsverleden of de status arbeidsgehandicapte is een inventarisatie uitgevoerd.
6,8%
6,8%
Doel voor 2012 was om het verzuim terug te brengen tot
6,6%
6,5%. Het uiteindelijke resultaat kwam uit op 6,8%. Dat is
2010
2011
2012
een daling van 0,8% ten opzichte van 2011. De meldingsfrequentie bij Fokus ligt inmiddels lager dan het branchegemiddelde. Opvallend blijft dat er grote verschillen bestaan
Arbeidsvoorwaarden
per regio en per Fokusproject.
Fokus heeft een eigen cao. De inhoud daarvan wordt per jaar bepaald in onderhandeling met de betrokken vakbonden. Een eigen cao biedt de mogelijkheid om in primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden optimaal aan te sluiten bij aard en eisen van de missie en visie van de organisatie. In de onderhandelingen over de cao is in 2012 onder meer aandacht besteed aan de verwerking van een aantal wettelijke veranderingen per 1 januari 2013. De voorbereidingen voor de overgang naar de werkkostenregeling, die uiterlijk per 1 januari 2014 moet worden ingevoerd, zijn voortgezet. De salarissen werden per 1-1-2012 met 1,5% verhoogd en per 1-1-2013 met 1,35%. De eindejaarsuitkering steeg met 0,35% naar 6,0% per 1 januari 2013. Verloop Fokus kent een hoog verloop onder ADL-assistenten en het is van groot belang dit grote aantal wisselingen in het personeelsbestand terug te brengen. Dit verloop beïnvloedt
31
jaar
Jaarverslag 2012 | Fokus
namelijk de kwaliteit van de dienstverlening aan cliënten
Roostering en werktijden
negatief. Vanuit verschillende externe geledingen is hiervoor
In mei 2012 heeft IVA Beleidsonderzoek en Advies (het
in 2012 ook extra aandacht gevraagd. Binnen Fokus is
huidige ITS) in opdracht van Fokus en de vakbonden
in 2012 een plan van aanpak Verloopreductie opgesteld
gezamenlijk een grootschalig onderzoek uitgevoerd onder
waarbij het cliëntperspectief leidend is. Doelstelling is om in
medewerkers voor de evaluatie van de werktijdenregeling.
2013 het verloop onder ADL-assistenten terug te brengen
Uit de reacties kwam naar voren dat medewerkers in ruime
naar maximaal 15%, zodat cliënttevredenheid wordt
meerderheid tevreden zijn over hun werktijden en roosters.
bevorderd, de kwaliteit van de dienstverlening verbetert en
Een belangrijke aanbeveling is om nog beter te leren sturen
de kosten gemoeid met verloop verlagen. Eind 2012 zijn er
op de personeelsplanning in de projecten, zodat pieken
in alle regio’s kick-off bijeenkomsten geweest als start van
en dalen in het werk zo goed mogelijk kunnen worden
het project. Daarnaast is er een groot aantal acties gestart
opgevangen. Met de vakbonden en de ondernemingsraad
om verschillende facetten die van invloed zijn op verloop te
is de eindrapportage uitvoerig besproken. Besloten is om in
verbeteren, zoals de werving en selectie en het inwerken en
2013 op een aantal punten nader in te gaan. Zo start een
begeleiden van nieuwe medewerkers.
voorbereidend onderzoek naar de invoering van de jaarurensystematiek.
Scholing en opleiding ADL-assistenten worden door Fokus geschoold en opgeleid
Het project Plannen en roosteren op Fokusprojecten (Prof) is
voor hun functie. Dat is van groot belang, omdat er geen
in 2012 afgerond. Kernpunten waren de ondersteuning aan
specifieke vooropleiding is voor dit beroep. In 2012 zijn 360
locatiemanagers bij het optimaal benutten van de contract-
nieuwe assistenten gestart met de eigen opleiding. Ruim 60
capaciteit, het voeren van jaargesprekken met medewerkers
ADL-assistenten hebben gebruik gemaakt om versneld de
en het opstellen van een formatiejaarplan. Met het project
opleiding Helpende 2 af te ronden. Daarnaast hebben ruim
is een aanzienlijke verbetering bereikt in de kwaliteit van
270 ADL-assistenten deelgenomen aan verschillende
het plannen en roosteren. In het algemeen ervaren mede-
trainingen voor de extra taken binnen Fokus, zoals het
werkers inderdaad meer rust in het rooster.
mentorschap, de deelname aan de transfercommissie of het stage begeleiden. Conform de afspraak in de cao heeft Fokus in 2012 ruimte geboden aan studenten en leerlingen van verschillende opleidingen om stage te lopen op projecten of kantoor. In 2012 hebben 47 stagiaires van het mbo op 36 verschillende projecten stagegelopen. Daarnaast waren er ook stagiaires actief op kantoor, bij de sectie Financiële administratie, en bij de afdeling P&O. In 2012 is de herziening van de scholing voor nieuwe leidinggevenden gestart. Vanaf 2013 wordt deze interne opleiding compacter en flexibeler georganiseerd, sterker afgestemd op het inwerkprogramma en de organisatiedoelen.
32
Jaarverslag 2012 | Fokus
Maatschappelijke steun voor Fokus Het Fokusconcept heeft zich ontwikkeld tot een erkende
en organisatie. Zowel de staatssecretaris als Fokus
en unieke voorziening voor mensen met een zware
beloofden daaraan aandacht te zullen geven.
lichamelijke handicap. Fokus heeft een grote meerwaarde
Fokus brengt zijn activiteiten regelmatig onder de aandacht
voor de samenleving: onbetaalbaar voor de cliënt, doel-
van belangstellenden en belanghebbenden. Bijvoorbeeld
treffend en doelmatig georganiseerd voor de betalende
via open dagen op Fokusprojecten en door deelname aan
overheid en de premiebetalende burger.
de tweejaarlijkse Supportbeurs, de Open dag van Zorg en
Kamerbrede moties en inbreng van Tweede Kamerleden
Welzijn en aan de Week Chronisch Zieken. In 2012 zijn
toonden in 2011 nog weer eens de waardering voor en de
Fokus en zijn cliënten opnieuw vaak in de publiciteit
noodzaak van voortzetting van het Fokuswonen, waaraan
geweest. Steeds weer bleek er heel veel maatschappelijke
de staatssecretaris uiteindelijk gehoor heeft gegeven.
steun voor cliënten en Fokuswonen te zijn.
Tegelijkertijd waren er kritische kanttekeningen bij kwaliteit
Kwaliteit van het werk Arbeidsomstandigheden
Medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO)
Het vaccinatieprogramma tegen Hepatitis B is in 2012 van
In het MTO uit 2010 was de algemene tevredenheidscore
start gegaan. Na de inhaalslag voor bestaande mede-
daarin voor de hele organisatie een 7,3, ten opzichte van
werkers wordt het aanbod inmiddels ook periodiek aan
een benchmark van 7,0. Verder viel op dat medewerkers
nieuwe collega’s in vaste dienst gedaan.
grote waardering voor en betrokkenheid voelen bij de
Voor de jaarlijkse training Veilig lichaamsgebruik is voor
missie en de visie van Fokus. Op basis van de MTO-scores
2012 en 2013 gekozen voor de thema’s ‘Veilig werken
zijn in de voorbije jaren zowel op decentraal als op centraal
met glijmateriaal’ en ‘Aan- en uitkleden van cliënten’. De
niveau een aantal onderwerpen opgepakt. Op landelijk
opzet is dat beide trainingen eind 2013 op alle projecten
niveau ging het daarbij om: beloning, doorgroei- en
zijn gevolgd. Volgens planning zijn de risico-inventarisaties
ontwikkelmogelijkheden en ongewenst gedrag. De MTO-
en -evaluaties uitgevoerd. De bijbehorende verbeterpunten
uitkomsten op deze gebieden zijn gebruikt als toetssteen
op de betrokken projecten en in het regiokantoor Utrecht
bij de ontwikkeling of herziening van beleid. In de loop van
zijn daar opgepakt. Op het gebied van de bestrijding van
2013 worden de voorbereidingen gestart voor het volgende
ongewenst gedrag binnen de organisatie is in het najaar
MTO dat gepland staat voor begin 2014.
begonnen met de voorbereiding van de invoering van de meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld, die voor het voorjaar 2013 gepland staat.
33
Jaarverslag 2012 | Fokus
Financieel beleid
het eigen vermogen door de subsidiebekostiging gemaximeerd was op 10% van de subsidiabele lasten.
Resultaat
Door de overgang naar de AWBZ is deze norm komen te
Het resultaat over 2012 bedraagt € 1,8 miljoen positief en
vervallen. Het positieve resultaat 2012 kon dan ook volledig
is daarmee € 2,0 miljoen hoger dan het resultaat over 2011
toegevoegd worden aan het eigen vermogen. Hiermee is
van € 0,2 miljoen negatief. De resultaatratio (resultaat in
een eerste verbetering gerealiseerd van de vermogens-
percentage totale opbrengsten) bedraagt 2,4%. In 2011
positie, doch verdere verbetering is wenselijk voor het
-0,3%.
opvangen van tegenslagen.
In het resultaat 2012 is een bijzondere kostenpost begrepen van € 0,65 miljoen in verband met een gevormde
Verwachtingen
voorziening voor herstructurering van indirecte personeels-
Bij de overgang naar AWBZ-financiering is er vanwege een
formatie. Het resultaat over 2011 werd beïnvloed door
garantieregeling voor de jaren 2012 en 2013 een zekere
twee negatieve correcties, namelijk een correctie over 2010
mate van zekerheid ontstaan over de omvang van de
van € 0,2 miljoen en een correctie van € 0,9 miljoen wegens
middelen voor de assistentieverlening. Door de overgangs-
afroming van de resultaten in verband met het bereiken
regeling is het budget voor die jaren op het niveau van
van de maximum omvang van 10% van de Reserve
2011 gedekt.
Aanvaardbare Kosten. De stijging van het genormaliseerde resultaat is met
Voor 2013 is sprake van een sluitende begroting.
name het gevolg van hogere opbrengsten. De in 2012 gerealiseerde bedrijfsopbrengsten zijn € 6,2 miljoen hoger
Gegevens over liquiditeit, gerealiseerde omzet, de opbouw
dan in 2011. Het totaal geleverde aantal uren ADL-
van het resultaat, kasstromen, financieringsbehoefte en
assistentie is gestegen van 1.251.000 in 2011 naar
dergelijke blijken uit de jaarrekening.
1.371.000 in 2012 (inclusief Capelle aan den IJssel De
Er hebben zich na balansdatum geen belangrijke
Hoven).
ontwikkelingen voorgedaan die invloed hebben op het beeld dat uit de gepresenteerde cijfers blijkt.
Liquiditeit De current ratio (berekend als vlottende activa inclusief liquide middelen gedeeld door de kort-lopende schulden) bedraagt 1,49. In 2011 bedroeg deze ratio 1,24. De verbetering van dit kengetal wordt vooral veroorzaakt door de daling van de schuld uit hoofde van het financieringsoverschot met € 2,9 miljoen. Vermogensniveau De solvabiliteit (verhouding eigen vermogen/totaal vermogen) bedraagt 39,2%. In 2011 was dit 30,2%. De vermogensratio (eigen vermogen gedeeld door totaal opbrengsten) bedraagt 11,3% tegen 9,7% in 2011. Het vermogen ligt onder de 15% norm (van het Waarborgfonds voor de Zorgsector). Dit komt doordat in voorgaande jaren
34
Jaarverslag 2012 | Fokus
Hoofdstuk 5 Hoofdzaken in cijfers (bedragen in € 1.000)
2012
2011 Mutatie
Exploitatiegegevens Totaal bedrijfsopbrengsten (a)
76.666
70.422
+
6.244
Bedrijfslasten - personeelskosten - afschrijvingen
68.201
64.552
+
3.649
583
508
+
75
- overige bedrijfskosten
6.399
5.953
446
Totaal bedrijfslasten (b)
75.183
71.013
+ 4.170
333
407
Resultaat (a - b + c)
1.816
- 184
Samenstelling resultaat: genormaliseerd resultaat
2.466
Saldo Financiële baten en lasten (c )
-
74 + 2.000
955
Bijzondere lasten: voorziening herstucturering
- 650
Correctie RAK 2010 als gevolg van 10% norm
- 229
Correctie RAK 2011 als gevolg van 10% norm
- 910
Resultaat
1.816
- 184
Totaal vermogen
22.089
22.633
Eigen vermogen
8.649
6.833
+ 1.816
1.374.769
1.256.394
+ 118.375
1.353
1.301
+ 52
Balansgegevens -
544
Overige informatie Uren ADL-assistentie (inclusief pgb) Aantal cliënten
De jaarrekening 2012 is in te zien via www.fokuswonen.nl en www.jaarverslagenzorg.nl.
35
Jaarverslag 2012 | Fokus
Bijlage 1 Kerngegevens kwaliteit 2012 op organisatieniveau1) A Belangen 1 Medezeggenschap • Heeft uw organisatie een regeling opgesteld op het gebied van medezeggenschap voor cliënten?
Ja
• Hoe heeft de organisatie de medezeggenschap voor cliënten georganiseerd? ___________________________________________________________________________________________________________ Medezeggenschap
Wie neemt deel
Centraal niveau (CCR)
Cliënten
___________________________________________________________________________________________________________ • Geeft de cliënten- of verwantenraad advies op een voorgenomen besluit van de raad van bestuur op de volgende aspecten
binnen uw organisatie?
___________________________________________________________________________________________________________
Betrokken
Welk niveau
Verbeterplannen
Ja
Centraal niveau
Decentraal niveau
Uitkomsten cliëntervaringsonderzoek
Centraal niveau
Ja
___________________________________________________________________________________________________________ • Kan de organisatie aantonen dat zij op ieder advies van de cliëntenraad heeft gereageerd
en gemotiveerd heeft aangegeven als zij daarvan is afgeweken?
Ja
2 Klachten • Beschikt uw organisatie over een klachtenregeling voor cliënten?
Ja2)
• Heeft uw organisatie voor cliënten een klachtencommissie3) ingesteld met
- een onafhankelijke voorzitter?4)
Ja
- met merendeels onafhankelijke leden?
Ja
• Ontvangen cliënten en/of hun vertegenwoordigers systematisch5) op een voor hen begrijpelijke wijze,
informatie over de klachtenregeling?
Ja
• Zijn er in 2012 klachten door de klachtencommissie behandeld?
Ja
• Heeft uw organisatie de uitspraken en aanbevelingen van de klachtencommissie in 2012
aantoonbaar in behandeling genomen?
Ja
Zoals vastgesteld door de Stuurgroep Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg (VGN, november 2012). Conform Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen. 3) Het kan ook zijn dat u bij een externe klachtencommissie bent aangesloten. 4) Met onafhankelijk wordt bedoeld, niet in loondienst/werkzaam bij de organisatie. 5) Onder ‘systematisch’ wordt verstaan dat bij wijziging van de klachtenregeling cliënten en/of hun vertegenwoordigers hierover worden geïnformeerd. 1) 2)
36
Jaarverslag 2012 | Fokus
3 Vertrouwensregeling / vertrouwenspersoon • Beschikt uw organisatie over een vertrouwensregeling voor cliënten?
Ja
• Heeft uw organisatie een vertrouwenspersoon voor cliënten?
Ja
• Zijn er in 2012 aanbevelingen door de vertrouwenspersoon gedaan?
Ja
• Heeft uw organisatie de bevindingen en aanbevelingen van de vertrouwenspersoon
in 2012 aantoonbaar in behandeling genomen?
Ja
4 Cliëntervaring / cliënttevredenheid6) • Wordt in uw organisatie de cliëntervaring / cliënttevredenheid onderzocht?
Ja
• Hoe vaak onderzoekt u dit? En door wie wordt het onderzoek uitgevoerd? ___________________________________________________________________________________________________________ Hoe vaak onderzoeken cliëntervaring
Alle cliënten7)
Wie voert uit
Een keer in de twee jaar
Ja
Extern
___________________________________________________________________________________________________________
B Zorgafspraken en ondersteuningsplan 5 Zorg- en ondersteuningsplan8) • Heeft uw organisatie de zorg- en ondersteuningsplansystematiek9) beschreven?
In ontwikkeling
• Kunt u aantonen dat de zorg- en ondersteuningsafspraken bij alle cliënten, die langer
dan drie maanden in zorg zijn, binnen zes weken na aanvang zorg
in een ondersteuningsplan zijn vastgelegd?
< 100% en > 75% van de cliënten
• Kunt u aantonen dat het ondersteuningsplan bij alle cliënten, die langer dan drie
maanden in zorg zijn, minimaal een keer per jaar geëvalueerd en bijgesteld wordt?
< 95% en > 75% van de cliënten
• Hebben alle cliënten10), die langer dan drie maanden in zorg zijn, ingestemd met hun
ondersteuningsplan of kunt u aantonen dat u meerdere keren geprobeerd heeft deze
instemming te verkrijgen?
< 75% van de cliënten
6)
Het betreft bij deze vraag de ervaringen en/of tevredenheid van de cliënten en/of verwanten. Bij deze categorie kan ook ‘ja’ worden aangekruist indien het een representatieve steekproef betreft. 8) Er wordt in de vragenlijst gesproken over een zorg- en ondersteuningsplan, een behandelplan valt hier ook onder. 9) Het ondersteuningsplan is de weergave van de afspraken tussen cliënt en zorgaanbieder over de doelen van de ondersteuning en de wijze waarop getracht wordt deze te bereiken binnen de daarbij horende verantwoordelijkheden. De systematiek is de manier waarop en de frequentie waarmee de ondersteuningsplannen worden op- en bijgesteld. 10) Als de cliënt en/of zijn wettelijk vertegenwoordigers niet tot bespreking van de evaluatie of het actualiseren van het ondersteuningsplan bereid zijn, houdt de zorgaanbieder bij de vastlegging, evaluatie of actualisering van het ondersteuningsplan zoveel mogelijk rekening met de veronderstelde wensen en de bekende mogelijkheden en beperkingen van de cliënt (Besluit Zorgbespreking AWBZ zorg, artikel 2 lid 3). 7)
37
Jaarverslag 2012 | Fokus
C Cliëntveiligheid 6 Risico-inventarisatie11) • Heeft uw organisatie beleid opgesteld op het gebied van cliëntveiligheid12)? Ja • Wordt dit beleid periodiek (volgens intern vastgestelde frequentie) geëvalueerd en bijgesteld?
Ja
• Maakt het uitvoeren van een risico-inventarisatie op cliëntniveau onderdeel uit van uw beleid?
Ja
• Maakt de risico-inventarisatie onderdeel uit van uw zorg- en ondersteuningsplansystematiek? • Heeft uw organisatie voor alle cliënten een risico-inventarisatie uitgevoerd? • Worden de uitkomsten van de risico-inventarisatie op cliëntniveau vastgelegd?
In ontwikkeling > 95% van de cliënten Ja
7 Registratie en evaluatie van incidenten13) • Heeft uw organisatie beleid opgesteld voor registratie en evaluatie van incidenten?
Ja
• Wordt dit beleid periodiek (volgens intern vastgestelde frequentie) geëvalueerd en bijgesteld?
Ja
• Heeft uw organisatie een systeem beschikbaar waarmee de prevalentie (het vóórkomen)
van incidenten op cliëntniveau inzichtelijk is?
Ja
• Kunt u aantonen dat de geregistreerde incidenten op organisatieniveau geanalyseerd worden? • Kunt u aantonen dat de geregistreerde incidenten op cliëntniveau geanalyseerd worden?
Ja In ontwikkeling
• Kunt u aantonen dat de analyse leidt tot verbeteracties?
- op organisatieniveau
In ontwikkeling
- op cliëntniveau
In ontwikkeling
• Maakt uw organisatie (structureel of incidenteel) gebruik van aanvullende methodieken
(zoals Prisma of Bowtie) voor nadere analyse van incidenten?
Ja
8 Vrijheidsbeperkende maatregelen14) • Heeft uw organisatie beleid opgesteld op het gebied van vrijheidsbeperkende maatregelen15)?
Niet van toepassing
• Heeft uw organisatie beleid opgesteld over het verminderen en voorkomen (preventie) van
vrijheidsbeperkende maatregelen?
Niet van toepassing
• Past uw organisatie vrijheidsbeperkende maatregelen toe in het kader van de wet BOPZ?
11)
Nee
Een gestructureerde en systematische inventarisatie van risico’s die de cliënt loopt, gegeven zijn beperkingen en mogelijkheden. Aangevuld met daarop gebaseerde acties en handreikingen om op een verantwoorde manier om te gaan met deze risico’s. Het gaat niet primair om het voorkomen van risico’s maar om een inventarisatie van risico’s en het maken van een verantwoorde aanpak op basis van deze inventarisatie. 12) Definitie cliëntveiligheid: De afwezigheid van onaanvaardbare risico’s voor de cliënt op lichamelijke en/of psychische en/of sociale schade. (Centraal College voor deskundigen voor Zorg en Welzijn, CCvD-Z/W). 13) Onbedoelde gebeurtenis tijdens het zorgproces die tot schade aan de cliënt heeft geleid, of had kunnen leiden, dan wel (nog) zou kunnen leiden. 14) Alle maatregelen (fysiek en verbaal) die de vrijheid van cliënten beperken (IGZ, 2010). 15) Elke organisatie wordt geacht visie en beleid te hebben op het gebied van vrijheidsbeperkende maatregelen, ook al ben je geen BOPZ instelling. Je moet methodisch en categorisch een plan hebben gemaakt hoe je omgaat met vrijheidsbeperkende maatregelen. Onder vrijheidsbeperking wordt verstaan: alle maatregelen (fysiek en verbaal) die de vrijheid van de cliënt beperken of toediening van medicatie die het gedrag of de bewegingsvrijheid beïnvloeden dan is er ook sprake van een vrijheidsbeperking.
38
Jaarverslag 2012 | Fokus
9 Medicatieveiligheid16) • Is uw organisatie geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk voor medicatie van uw cliënten?
Nee
• Heeft uw organisatie beleid opgesteld op het gebied van medicatie?
Ja
___________________________________________________________________________________________________________ Onderdeel
Verantwoordelijk voor
Vaste werkwijze
Voorschrijven medicatie
Nee
Niet van toepassing
Verstrekken/uitdelen medicatie
Nee
Niet van toepassing
Toezicht
Nee
Niet van toepassing
Evaluatie medicatie
Nee
Niet van toepassing
___________________________________________________________________________________________________________ • Wordt dit beleid periodiek (volgens intern vastgestelde frequentie) geëvalueerd
en bijgesteld?
Ja
• Heeft uw organisatie een persoon of commissie aangesteld die
verantwoordelijk is voor het medicatiebeleid?
Ja
• Heeft u op cliëntniveau in het ondersteuningsplan beschreven voor
welke onderdelen van de medicatie u verantwoordelijk bent?
In ontwikkeling
• Worden medicatiefouten conform beleid, binnen uw organisatie
op cliëntniveau geregistreerd?
Nee
• Kunt u aantonen dat in uw organisatie de geregistreerde medicatiefouten
periodiek worden geëvalueerd?
Niet van toepassing
• Kunt u aantonen dat er verbeteracties zijn uitgevoerd naar aanleiding van
evaluatie van medicatiefouten?
Niet van toepassing
10 (Vermoeden van) Seksueel misbruik17) • Heeft uw organisatie aantoonbaar beleid opgesteld op het gebied
van seksualiteit en seksueel misbruik?
Ja
• Wordt dit beleid periodiek (minimaal eens per vier jaar) geëvalueerd?
Ja
• Heeft uw organisatie in haar beleid opgenomen dat medewerkers, in dienst van uw organisatie,
standaard een VOG-verklaring moeten overleggen?
Nee
• Werkt uw organisatie met vrijwilligers?
Nee
• Heeft uw organisatie in 2012 melding gedaan van (vermoedens van) seksueel misbruik bij de IGZ?
Nee
• Is in de zorg- en ondersteuningsplansystematiek van uw organisatie het onderwerp seksualiteit
(lichaamsbeleving, intimiteit en seksualiteit) opgenomen?
Nee
16)
Zie voor meer informatie de handreiking medicatieveiligheid van de VGN. Seksueel misbruik is grensoverschrijdend seksueel gedrag waarbij sprake is van lichamelijk, relationeel of geestelijk overwicht en waarbij een patiënt of cliënt dan wel een hulpverlener, of derde is betrokken, uitgezonderd hulpverleners onderling. In een hulpverlener-cliënt-relatie is altijd sprake van overwicht en dus van misbruik, in een relatie tussen twee cliënten is dat natuurlijk lang niet altijd het geval (Kwaliteitswet Zorginstellingen artikel 4a).
17)
39
Jaarverslag 2012 | Fokus
D Kwaliteit van medewerkers en organisatie • Heeft uw organisatie medewerkers in loondienst?
Ja
11 Kenmerken medewerkers • Ziekteverzuim
Kunt u voor uw organisatie het gemiddelde ziekteverzuimcijfer (vernet)
van het jaar 2011 en 2012 weergeven?
Gemiddeld ziekteverzuim 2011: 7,6%
Gemiddeld ziekteverzuim 2012: 6,8%
• Leeftijdsverdeling
Geef de verdeling van het personeel in loondienst18), op 31 december 2012, aan, verdeeld over onderstaande leeftijds-
groepen. ___________________________________________________________________________________________________________ Leeftijd
Aantal fte
tot en met 24 jaar
161,68
25 - 34 jaar
291,24
35 - 44
349,88
45 - 54
527,04
55 - 64
266,33
65 jaar en ouder
4,76
___________________________________________________________________________________________________________ Aantal dienstverbanden Wat is het aantal werkzame personen in loondienst op 31 december 2012?
2.560 personeel in loondienst 1.601,03 totaal fte in loondienst
• Lengte dienstverband
Geef aan wat de gemiddelde lengte van het dienstverband van
medewerkers in loondienst is op 31 december 2012.
6,69 jaar gemiddelde lengte dienstverband
medewerkers in loondienst
• Parttime factor
Geef aan wat de gemiddelde omvang (in fte) is van het dienstverband
van uw medewerkers in loondienst op 31 december 2012.
0,63 fte gemiddelde omvang dienstverband medewerkers in loondienst
• Scholing
Is er binnen uw organisatie een scholingsbeleid waarin actief wordt
ingespeeld op scholingsvragen en -behoeften van medewerkers19)? Nee
18)
Gegevens zijn conform de definiëring in DigiMV hoofdstuk A4. Hieronder vallen dus niet de categorieën ingehuurd personeel en zelfstandigen, stagiaires en vrijwilligers. 19) Dit kan interne en externe scholing zijn. 20) Dit kunnen interne en externe scholingsactiviteiten zijn.
40
Jaarverslag 2012 | Fokus
• Besteedt uw organisatie jaarlijks meer om minder dan 2% (conform cao VGN
per 1 januari 2012) van de loonsom aan scholing en scholingsactiviteiten20)
voor uw medewerkers?
2% of meer van de loonsom
• Heeft uw organisatie (scholings)beleid opgesteld op het gebied van
voorbehouden en risicovolle handelingen?
Ja
• Wordt bovengenoemd (scholings)beleid periodiek (volgens intern vastgestelde
frequentie) geëvalueerd en bijgesteld?
Ja
• Kunt u aantonen dat alle medewerkers die voorbehouden en risicovolle
handelingen verrichten bevoegd en bekwaam zijn?
Ja
12 Medewerkersonderzoek • Wordt in uw organisatie een medewerkersonderzoek21) uitgevoerd?
Ja
• Hoe vaak voert u dit onderzoek uit? En door wie wordt het onderzoek uitgevoerd? ___________________________________________________________________________________________________________ Hoe vaak voeren medewerkers onderzoek uit
Alle medewerkers krijgen vragenlijst
Een keer per drie jaar
Ja
Wie voert uit Extern
___________________________________________________________________________________________________________ • Worden de uitkomsten van het medewerkersonderzoek met de cliëntmedezeggenschappartijen besproken?
Nee
13 Klachten • Beschikt uw organisatie over een klachtenregeling voor medewerkers?
Ja
• Heeft uw organisatie voor medewerkers een klachtencommissie ingesteld
- met een onafhankelijke voorzitter?
Nee
- met merendeels onafhankelijke leden?
Nee
14 Vertrouwenspersoon • Heeft uw organisatie voor medewerkers een vertrouwenspersoon gerealiseerd?
21)
Het betreft dan een medewerkerstevredenheidsonderzoek of een medewerkerservaringsonderzoek. Men kan ook het onderzoek dat ten behoeve van risicio-inventarisatie (RIE) gebruikt wordt als uitgangspunt nemen.
41
Ja
Jaarverslag 2012 | Fokus
Bijlage 2 Overzicht nevenfuncties raad van toezicht Fokus (per 31 december 2012)
De heer mr J.M. Bal
Datum 1e benoeming: 01-12-2009 - benoemingstermijn tot 01-12-2013
Functie
Organisatie / stichting / etc.
Betaald / onbetaald
Voorzitter raad van toezicht
Bureau Jeugdzorg Overijssel
Betaald
Lid raad van toezicht
RIBW Kennemerland, Amstelland en de Meerlanden
Betaald
Voorzitter raad van toezicht
Woningcorporatie Domesta
Betaald
Lid raad van toezicht
Kennis Centrum Bipolaire Stoornissen
Onbetaald
Bestuurslid
Nationale Reisopera
Onbetaald
De heer H.W.H.M. van Kesteren
Datum 1e benoeming: 16-02-2010 - benoemingstermijn tot 01-03-2014
Functie
Organisatie / stichting / etc.
Betaald / onbetaald
Lid raad van toezicht
Stichting Het Groninger Landschap
Onbetaald
Lid raad van toezicht
Stichting Refaja Ziekenhuis
Betaald
Lid raad van toezicht
Stichting Gildeborg
Betaald
Bestuur, penningmeester
Stichting Het Klooster Ter Apel
Onbetaald
Lid raad van toezicht
Stichting Samenwerkende Ziekenhuizen Oost-Groningen
Onbetaald
Adviseur
Romivo Accountancy B.V.
Betaald
Lid raad van commissarissen
Woningcorporatie Lefier
Betaald
Lid raad van commissarissen
Odyssee B.V.
Betaald
Mevrouw C.H. Postma
Datum 1e benoeming: 16-11-2011 - benoemingstermijn tot 01-01-2016
Functie
Organisatie / stichting / etc.
Betaald / onbetaald
Regiodirecteur Zuid-Holland Noord
‘s Heeren Loo
Betaald
Secretaris raad van toezicht
Stichting Deksels Leiden
Onbetaald
Penningmeester bestuur
Stichting Regionale organisaties samenwerkende aanbieders zorg
Onbetaald
42
Jaarverslag 2012 | Fokus
De heer drs H. van der Stelt
Datum 1e benoeming: 01-01-2011 - benoemingstermijn tot 01-01-2015
Functie
Organisatie / stichting / etc.
Betaald / onbetaald
Commissaris
BLGG (vicevoorzitter)
Betaald
Commissaris
Qlip
Betaald
Lid raad van toezicht
Meander Medisch Centrum Amersfoort (lid Nieuwbouwcommissie)
Betaald
Lid raad van toezicht
Tactus
Betaald
Lid raad van toezicht
Stichting Centrum Consultatie en Expertise Nederland (vicevoorzitter en lid Remuneratiecommissie)
Betaald
Lid raad van toezicht
Reinaerde (vicevoorzitter en voorzitter Financiële auditcommissie)
Betaald
Lid raad van advies
DoubleEffect
Betaald
Penningmeester bestuur
Vereniging Het Zonnehuis
Onbetaald
Penningmeester bestuur
Stichting Gelukskoffer
Onbetaald
Mevrouw drs G. Veltkamp
Datum 1e benoeming: 21-02-2011 - benoemingstermijn tot 21-02-2015
Functie
Organisatie / stichting / etc.
Betaald / onbetaald
Eigenaar
drs Gon Veltkamp, vertrouwenspersoon, conflictbemiddelaar, gespreksleider, coach
Betaald
Lid raad van toezicht
LSR, landelijk steunpunt op het gebied van (mede)zeggenschap van cliënten
Betaald
Lid raad van toezicht
SBWU, begeleiding en huisvesting aan mensen met psychosociale, psychiatrische en/of verslavingsproblemen
Betaald
Voorzitter raad van toezicht
Ixta Noa
Betaald
Voorzitter raad van toezicht
Soteria Nederland
Onbetaald
Plaatsvervangend lid
Klachtencommissie Zuwe Hofpoort ziekenhuis Woerden
Onbetaald
43
Jaarverslag 2012 | Fokus
Bijlage 3 Landelijk overzicht klachtenregistratie 2012 Totaal aantal klagers (staf)
Totaal aantal klagers (KCC) 3
5
1
3
11
0
2
Ongewenst gedrag over medewerker of over cliënt
2
0
0
5%
Nakomen van gemaakte afspraken
2
1
0
11
6%
Deskundigheid medewerker (kwaliteit uitvoering van door de cliënt gevraagde dienstverlening)
2
0
0
15
9%
Wachttijden (assistentie op de door de cliënt gewenste tijdstippen)
5
0
0
10
6%
Inwerken nieuwe (tijdelijke of vaste) medewerkers
3
0
0
2
1%
Veiligheid waaronder het gebruik van hulpmiddelen, signalen van onveilige situaties
2
0
0
2
3%
Voldoende aanwezigheid personeel
2
0
0
1
0%
Privacy en autonomie
1
0
0
0
0%
Samenwerking en afstemming met derden waaronder andere aanbieders
0
0
0
6
3%
Overige
2
2
0
174
100%
54
5
8
61
35%
14
8%
35
20%
9
5%
8
Omschrijving per klachtcategorie
Communicatie met, bejegening door en informatie van leidinggevende Beleid (en de uitvoering van het beleid) van Fokus Communicatie met, bejegening door en informatie van ADL-assistent, kantoormedewerker
Totaal aantal klachten
174
Totaal aantal klagers
120
Totaal aantal klagers (CVP)
Totaal aantal klagers (RM)
1
Totaal aantal klachten
18
%
53
Dit schema bevat de registratie van de klachten die in 2012 behandeld zijn door de betreffende regiomanager (RM), voorgelegd aan de cliëntenvertrouwenspersoon/klachtenbemiddelaar (CVP) en/of behandeld door de Klachtencommissie cliënten (KCC). Toelichting
• Het aantal klachten (174) is groter dan het aantal klagers (120) omdat een klacht vaak
verschillende onderdelen bevat (in 2011 ging het om 185 klachten, afkomstig van
117 klagers).
• Zowel RM, staf, CVP als KCC gebruiken vanaf 2011 dezelfde klachtcategorieën. • De 174 klachten zijn voorgelegd aan de RM (73; in ‘11: 75), staf (5; in ‘11: 0), KCC (14;
in ‘11: 7) en/of aan CVP (82; in ‘11: 103).
• In de vier laatste kolommen is per klager uitgegaan van de (hoofd)klacht die door RM, staf
of KCC behandeld is; van de door de CVP behandelde klachten ontbreekt deze specificatie.
44
Jaarverslag 2012 | Fokus
In vergelijking met 2011 zijn de in 2012 geregistreerde aantallen nagenoeg gelijk met slechts een enkele afwijking: Klachten behandeld door • regiomanagers • stafmanagers
Aantal klachten
Aantal klagers
73 (ipv 75)
54 (ipv 55)
5
(ipv 0)
5
(ipv 0)
• KCC
14
(ipv 7)
8
(ipv 3)
Klachten voorgelegd aan CVP
82 (ipv 103)
53 (ipv 59)
174 (ipv 185)
120 (ipv 117)
Totaal
45
Opmerkingen Klachten van wachtlijstkandidaten
Jaarverslag 2012 | Fokus
Bijlage 4 Overzicht gebruikte Fokustermen en afkortingen AAW
Algemene arbeidsongeschiktheidswet
AbvaKabo vakbond ADL-assistentie
assistentie bij algemene dagelijkse levensverrichtingen
ADL-cluster
12-20 ADL-clusterwoningen en een ADL-eenheid; officiële naam van een Fokusproject
ADL-eenheid
hulppost van waaruit ADL-assistenten hun diensten verlenen
AFBZ
Algemeen fonds bijzondere ziektekosten
ANBI
Algemeen nut beogende instelling
ARA
automatische registratie van ADL-assistentie
arbo
(sectie) Arbeidsomstandigheden
AWBZ
Algemene wet bijzondere ziektekosten
AWVN
Algemene Werkgeversvereniging Nederland
AZR
AWBZ-brede zorgregistratie
BBZ
Beloningscode voor bestuurders in de zorg
BI-tool
Business Intelligence-tool
BZa
Besluit Zorgaanspraken
cao
collectieve arbeidsovereenkomst
CIBG
uitvoeringsorgaan van VWS
CNV Publieke Zaak
vakbond
CQ-index
Consumer Quality Index
CRF
Cliëntenraad Fokus
CTB
Centrum voor thuisbeademing
CTO cliënttevredenheidsonderzoek CVP
cliëntenvertrouwenspersoon (in dienst van Quasir)
CVZ
College voor zorgverzekeringen
CZ zorgkantoor EVA(-handelingen)
eenvoudige verpleegtechnische assistentie
FEAZ
(stafafdeling) Financieel-economische en administratieve zaken
FK&O
(stafafdeling) Fokuswonen, Kwaliteit en Onderzoek
Fokusproject
ADL-cluster waar Fokus ADL-assistentie levert
fte
fulltime eenheid
HKZ
(stichting) Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector
ICT
(sectie) Informatie- en communicatietechnologie
IGZ
Inspectie voor de Gezondheidszorg
ITS (v/h IVA)
onderzoeksinstituut, verbonden aan Radboud Universiteit Nijmegen
KCC
Klachtencommissie cliënten (van Fokus)
KPMG adviesbureau mbo
middelbaar beroepsonderwijs
MTO medewerkertevredenheidsonderzoek NVTZ
Nederlandse vereniging van toezichthouders in de zorg
NVZD
Nederlandse vereniging van zorgdirecteuren
46
Jaarverslag 2012 | Fokus
NZa
Nederlandse Zorgautoriteit
OG
ongewenst gedrag
OR ondernemingsraad P&O
(stafafdeling) Personeel en Organisatie
pdca-cyclus
kwaliteitscirkel: plan – do – check – act
pgb
persoonsgebonden budget
Prof
plannen en roosteren op Fokusprojecten
RAK
Reserve Aanvaardbare Kosten
ROC
Regionaal opleidingscentrum
RM regiomanager RvT
raad van toezicht
STEP
Stichting Ergonomie en Preventie
vobo
voorkomen van ongelukken en bijna-ongelukken
VGN
Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland
VWS
(Ministerie van) Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Wmcz
Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen
47
Jaarverslag 2012 | Fokus
Colofon Uitgave Fokus Tekst Medewerkers Fokus Grafisch ontwerp studio Tineke Wieringa Foto’s Pepijn van den Broeke, Fotostudio Fons Strijbosch, Menno Haanstra, Gerhard Lughard, Woningfotograaf JW Imaging en medewerkers Fokus
© 2013 Fokus Fokus Van Iddekingeweg 33 Postbus 6124 9702 HC Groningen T (050) 521 72 00
Fokus is HKZ-gecertificeerd
48
www.fokuswonen.nl