Gluren bij de buren; alles verandert na NAH Actuele ontwikkelingen in de CVA-zorg (acute fase);
the times are a-changin Peter van den Berg, neuroloog Isala Isala
Beroerte (CVA): verzamelnaam 80%: Herseninfarct
TIA: voorbijgaand herseninfarct
Isala
20%: Hersenbloeding
Verandering behandeling acuut herseninfarct
Isala
Klachten acute fase herseninfarct
Isala
Wat zijn de klachten?
Isala
Hoeveel mensen in Nederland krijgen er per dag een beroerte?
40-80
Isala
80-125
> 125
pagina 6
Beroerte/CVA • Per jaar in Nederland 47.000 getroffen door een beroerte
• 128 per dag – 1 per 12 minuten
(… beroerte tijdens deze presentatie)
Isala | Titel van de presentatie | 01-01-2013
pagina 7
Wat gebeurd er na de beroerte?? 1. 2. 3. 4. 5.
Geen tot weinig uitval: 40% Geringe beperkingen (geen hulp): 23% Uitval maar thuis met hulp: 10% Verpleegtehuis: 13% Overleden: 13%
Depressie “Nooit meer dezelfde”
Isala
pagina 8
WHO. Welke neurologische ziekten geven de meeste invaliditeit
Hersen bloeding
Hersen infarct
Isala
2
The global burden of neurologic diseases. Chin J. Neurology 2014:83:349-351
Ik woon in een gebied in Nederland waar veel beroerten voorkomen?
Ja
Isala
Nee
pagina 10
Waar komen in Nederland de meeste beroerte voor?
Isala
Geen biomarker test voor herseninfarct
Isala
Acute fase: vaststellen of er een herseninfarct is
Isala
Isala
Het blijft lastig
Isala
Aankondiging herseninfarct patiënt = triage
Hoe vaak is een beroerte geen herseninfarct •22% - 30% 1-3 Valle J. An Sist Sanit Navar. 2014 / Tobin WO. J Brain Dis. 2009 / Merino JG. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2013
Isala
pagina 16
Herseninfarct behandeling: IV thrombolyse
Isala
Thrombolyse: uitvoering
Isala
Isala
De ischemische penumbra
Isala
Beloop van een herseninfarct
Na 5 uur geen IVT Isala
Isala
Effect van Trombolyse Na trombolyse
Geen trombolyse
Isala
Bang voor de bloeding
In 6% bij IVT Sterfte ±50% Waarom? Door protocol overtredingen Isala
Isala
Door to needle time (DTN): < 60 minuten: gouden uur
Isala
pagina 26
Hoeveel % van ICVA komt op tijd (< 4 uur) binnen? > 50%: 1 vinger
Isala
< 50%: 2 vingers
Wie is op tijd binnen?
41%
Isala
59%
Na 4 uur Binnen 4 uur
Behandeling op totaal = 14 % Behandeling op tijd (< 4 uur)= 34%
Waarom komen mensen te laat op de EH?
Isala
pagina 29
Waarom komen mensen te laat? Beïnvloedbaar - Huisarts bellen i.p.v. 112 - Eigen klachten niet herkennen als beroerte - FAST / behandeling (thrombolyse) niet kennen - Wachten: denken dat het over gaat
Isala
Hoeveel % krijgt IVT < 1 uur (Isala)?
> 90%: 1 vinger
Isala
< 90%: 2 vingers
Vertraging in ziekenhuis; niet meer sinds 2009
IV thrombolyse
Isala
IV thrombolyse
Isala: hoeveel mensen < 1 uur IVT in %
Isala
pagina 33
Toekomst • Wat hebben we gedaan • Verkorten door-to-needle time • Na 5 uur IVT….
Isala
pagina 34
Toekomst
• Neuroprotectiva???
Isala
pagina 35
Toekomst Endovasculaire behandeling
Isala
pagina 36
Isala
Isala
pagina 38
Isala
pagina 39
De behandeling is veranderd.
Isala
Mr Clean ESCAPE EXTEND IA SWIFT PRIME REVASCAT
Isala
NNT 8 5 3 4 6
pagina 41
Isala
Isala
De praktijk
Isala
pagina 44
Man; 61 jaar Voorgeschiedenis 1991 Hartinfarct 2014 Pacemaker Medicatie Acetylsalicylzuur cardio 80 mgr; 1d1 tablet 8.30: ontstaan uitval 9:00 EH •Ernstig krachtsverlies linker arm en been •inattentie voor links •dwangstand van de ogen naar R.
Isala
pagina 45
CT hersenen bij opname
Isala
start IVT: DNT 30 minuten
pagina 46
CTA: M2 occlusie rechts
Isala
pagina 47
Endovasculaire behandeling
Voor Isala
Na pagina 48
Isala
Dag erna • Volledig herstel krachtsverlies • Rest een lichte aangezichtsverlamming
Isala
pagina 50
5:00 - man; 45 jr Niet-responsief en snurkend aangetroffen . Ambulance •Geen reactie op pijnprikkels •Dwangstand van de ogen naar rechts
Isala
pagina 51
Binnenkomst EH 6:35 RR 172/94 mmHg / HF: 84/minuut/ Temperatuur 37 °C / Saturatie 100 %, met 15 L O2 op NRBM Hart en longen: ga Neurologisch onderzoek •E2M4V2. Snurkend. •Dwangstand ogen naar rechts. •Afwezige stamreflexen •Geen respons bij pijnprikkel armen/sternum/orbita. Intubatie
Isala
pagina 52
CT bij opname
Isala
pagina 53
CT angiografie
Isala
pagina 54
Endovasculaire behandeling
Voor Isala
Na pagina 55
1 week later
Isala
pagina 56
Isala
pagina 57
Wie zijn er nodig voor de uitvoer • • • • • • •
Isala
Ambulance personeel Verpleging eerste hulp CT-laboranten Radiologen Arts-assistenten/neurologen Interventieradiologen Personeel CAT-angio kamer
Isala
pagina 59
Toekomst Telestroke en mobiele stroke unit
Isala
pagina 60
Nog vragen????????????
Isala
Isala
pagina 62
Hebben een beroerte gehad
Isala
Overleden aan een beroerte
Isala
Voor komen is beter dan genezen. Atherosclerose (aderverkalking)
Wanneer ontstaat atherosclerose????
Voor 50e jaar
Isala
Na 50e jaar
Op welke leeftijd ontwikkel je atherosclerose?
Isala
Fysieke inspanning (> 30 min/dag
Bovendruk < 140 Onderdruk < 90 Isala
)
Isala
Wat is beter om aderverkalking te voorkomen groente-fruit of een patatje?
Isala
Welke groente-fruit verlaagt de kans op een beroerte? Witte
Isala
Groen
Wat is beter om aderverkalking te voorkomen kip of vis?
Isala
Wat is beter om aderverkalking te voorkomen biertje of glaasje melk
Isala
Wat is beter om aderverkalking te voorkomen chocolade of amandelen?
Isala
