NEDERLANDS DAGBLAD GEREFORMEERD GEZINSBLAD
DINSDAG 11 OKTOBER 1977 - 34e jaargang no. 7622
Hoofdredacteur: J. P. DE VRIES Directeur:
Ir. R.
F. VAN MILL
NDvandaag:
Weer vrees voor uitbreken van gevechten in zuidelijk Libanon -
AVIV
In hel grote Libanon bestaat zuiden van ongerustheid over een opnieuw uitbreken van de gevechten tussen Palestijnen en christelijke troepen. r>e bevelhebber van de christelijke troepen in dat deel van Libanon vreest een verrassingsaanval van
BEIROET/TEL
de Palestijnen die zich naar zijn zeggen sinds hel bestand op grote schaal hebben versterkt. De bevelhebber, majoor Sa'ad Hadad, verklaarde tegenover Israëlische journalisten die het gebied bezochten
dat de Palestijnen hun troepensterkte hadden opgevoerd van ongeveer zesduizend tot meer dan tienduizend man. Ook zouden zij stukken geschut hebben aangevoerd, waaronder 130 mm en 120 mm houwitsers
Inmiddels hebben officieren van het Libanese leger de afgelopen dagen kwartier gemaakt op minstens drie plaatsen in Zuid-Libanon om de komst voor te bereiden van bijna 1400 militairen die toezicht moeten
houden op een twee weken oude bestandsovereenkomst voor het gebied. Legerkringen in Beiroet hebben dit meegedeeld. Gezegd werd dat de voltallige troepenmacht „zeer spoedig" het gebied binnen zal trekken, vermoedelijk binnen twee tot vijf dagen. De operatie zal samenvallen met omvangrijke terugtrekkingen van Palestijnse guerrillastrijders uit de strook die onmiddellijk grenst aan Israël. De officieren die de hoofdmacht al zijn vooruitgegaan, hebben onder meer hun kamp opgezet bij het stadje Nabatijeh, op ongeveer 15 kilometer van de grens met Israël. Ook in de buurt van de
havenstad Tyrus zouden officieren zich hebben gevestigd.
Aanval
de door Israël gesteunde christenen
organiseerden. „Dat bestand is ons In tegenstelling tot de militaire opgedrongen", aldus de majoor. woordvoerders in Beiroet, die spraken Over zijn eigen strijdmacht zei hij over een terugtrekking van de Paledat deze ongeveer drieduizend man stijnen, is de christelijke bevelhebber telt die in leeftijd variëren van twaalf in Zuid-Libanon ervan overtuigd dat tot tachtig jaar oud. Daarbij zitten de Palestijnse troepen een nieuwe zon 400 man geregelde Libanese aanval aan het voorbereiden zijn. „Ik troepen, voornamelijk officieren en twijfel er niet aan dat de terroristen van onderofficieren. plan zijn een verrassingsaanval op De christenen kregen tijdens de ge-
Russische Joodse dissidenten
(van onze correspondent)
-
-
MOSKOU [Reuter] De Russische autoriteiten hebben verschillende
PRETORIA Nederland past op schaamteloze wijze dezelfde maatregelen tegen Zuid-Afrika toe, als wat NaziDuitsland tijdens de bezettingsjaren in Nederland deed. Dit is de reactie van minister R. F. Botha tegenover de ZuidAfrikaanse pers op de verklaring van minister Van der Stoel in de Nederlandse Tweede Kamer, waarin hij afkondiging van sancties tegen ZuidAfrika bepleitte.
Joodse activisten in Moskou weer onder huisarrest gesteld, nadat de betrokkenen gedurende de weekwisseling hun huis hadden mogen verlaten. Dit is gisteren in Joodse kringen in de Sowjet-hoofdstad vernomen. De vorige week hadden de activisten huisarrest om te voorkomen, dat zij
een voorgenomen protestactie tegen de emigratiebeperkingen zouden uitvoeren tijdens de bijeenkomst van de Opperste Sowjet, het parlement van de Sowjet-Unie. Gisteren waren zij voornemens opnieuw te protesteren bij de Opperste Sowjet, nu tegen de huisarresten. Toen zij de straat op wilden gaan, merkte zij dat er weer politiemannen voor hun deur op wacht stonden. Ten minste zeven personen zouden daardoor niet hun woning hebben kunnen verlaten. De actie tegen de Joden in Moskou was vorige week aanleiding tot een klacht van drie Russische ijveraars voor de rechten van de mens, onder wie Andrei Sacharov, bij de toetsingsconferentie in Belgrado. Op deze conferentie wordt nagegaan wat er terecht is gekomen van de afspraken die twee jaar geleden op de conferentie over veiligheid en samenwerking in Europa te Helsinki werden gemaakt.
Franse communisten wijzen toenadering
socialisten af -
PARIJS [UPI] Het orgaan van de Franse Communistische Partij, ~L' Humanité", heeft de voorstellen van
de socialistische partij om de onderhandelingen te hervatten over de vorming van een linkse unie voor de algemene verkiezingen van
maart,
Het blad schreef dat de socialisten weigeren „de noodzakelijk stap te nemen die wij hen gevraagd hebben". Het belangrijkste twistpunt is het
nationalisatieprogramma
van
de
communisten. Vorige maand kwamen de onderhandelingen tussen commu-
nisten, socialisten en links-radicalen op een dood spoor te zitten.
Amnesty wijst op schending mensenrechten in DDR -
DEN HAAG [ANP] De Duitse Republiek Democratische schendt op vrij grote schaal de rechten van de mens. Tot deze conclusie komt Amnesty International, de in Londen gevestigde organisatie die zich inzet voor het lot van politieke gevangenen. In een twaalf pagina's omvattend „landenschrift", dat gisteravond werd gepubliceerd, zegt Amnesty dat het Oostduitse strafrecht in talrijke gevallen in tegenspraak is met de universele verklaring van de rechten van de mens en de internationale conventie over de politieke en de bugerrechten betreffende de vrijheid van beweging, van meningsuiting en van vergadering. Als voorbeelden noemt Amnesty de censuur van de pers en andere communicatiemiddelen en de zwaarbewapende grens met de Bondsrepubliek. De organisatie wijst vervolgens op de voortdurende praktijk van arrestaties, verlenging van voorlopige hechtenis van burgers die zich kritisch uitlaten
over de staat, de autoriteiten en de maatschappij, en van degenen die de DDR willen verlaten (de zogenaamde Republikflucht). De procesvoering klopt niet in die zin dat de verdachte een door de staat toegewezen advocaat heeft, die met name in politieke zaken, bij de verdachte aandringt op een bekentenis. Ook wordt in de DDR de doodstraf nogsteeds in stand gehouden voor een aantal politieke en militaire vergrijpen. Volgens Amnesty zijn er in de DDR verscheidene duizenden politieke gevangenen, van wie een groot aantal straffen van een tot drie jaar uitzit wegens pogingen zonder toestemming het land te verlaten. Wel heeft sinds 1963 een groeiend aantal politieke gevangenen geprofiteerd van het systeem van „Freikauf" door de Bondsrepubliek, maar Amnesty noemt dit een „twijfelachtig morele" zaak. Het systeem houdt in dat gevangenen vrij naar de Bondsrepubliek kunnen gaan in ruil voor goederen die in de DDR schaars zijn.
Economische sancties Nederland bezit uit die tijd nog enkele moet wel gewaarborgd zijn dat ze uitsluitend terwille van de internationale wetten, namelijk een Uitvoerverbostaten bepaalde staten die zich onrechtsorde en niet op politieke grondenwet en een Sanctiewet. Die geven duldbaar misdragen, tot de orde de regering de bevoegdheid sancties af den worden afgekondigd. De in het worden geroepen zonder dat terstond kondigen en straf op te leggen aan Handvest gestelde voorwaarden dienaar het bloedige middel van een mili- te Nederlandse bedrijven die ze willen nen dan ook strikt te worden geïnter'aire krachtmeting wordt gegrepen? Deze wetten zijn inmiddels preteerd. Daarbij kan men de vraag ben internationaal gerechtshof, dat ontduiken. verouderd, zodat voor de in 1965 door opwerpen of de Veiligheidsraad het ""spraak doet. is een goede zaak. de Veiligheidsraad meest aangewezen orgaan is voor afgekondigde boy"aar dn hof kan een regering die zich cot tegen (Zuid-)Rhodesië een speciale zulke ingrijpende besluiten. Als een aan zijn oordeel niets gelegen laat wet moest worden gemaakt. Vandaar land maar een vriendje heeft onder 'ggen, niet afzetten of de gevangenis dat momenteel een nieuwe Sanctiewet één van de staten met het veto-recht, n sturen. Het kan dus alleen functioin de maak is ter vervanging van die heeft het immers niets te duchten. Het 'eren °P basis van vrijwillige onderuit 1935. Vorige week nam de Tweede zou te verkiezen zijn, dat een jurier P'ng, maar ook daar is de ongeKamer die aan met de stemmen van dische instantie we denken daarbij |*°nden aan het Internationaal Gerechtshof in samenleving internationale VVD. SGP en GPV tegen. "bestal niet aan toe. Den Haag uitmaakt of er sprake is daarom was in het verdrag san de van een geval als in het Handvest
'
-
-
heid opgenomen van een
de Eerste mogelijk-
economische door alle leden tegen een land Ijoycot at zich onduldbaar gedroeg. Deze is ook toegepast, namelijk toen eenmaal de Italiaanse dicator Mussolini in 1935 Abessynië "viel. Men ontdekte toen echter *. dat het bijzonder moeilijk is zon °ycot effectief te maken. Er behoeft naar een enkel land te zijn dat zich er aa of het gewraakte lanH bVan Zlch van al het nodige no« bii * dat eenmaal, BliJk! dan r.,VOOrzien°ok aderen zich niet meer uiui ü' Want niemand ziet graag een
ntrekt*
dwijn
klant
"aar
een ander
ver"
EVENALS de Volkenbond kent ook de Organisatie der Verenigde Naties de mogelijkheid van sancties tegen
bepaalde staten, waaraan alle leden verplicht zijn mee te werken. Het Handvest verbindt daar echter wel zware voorwaarden aan. Sancties mogen alleen afgekondigd worden als er sprake is van een bedreiging van de v rede, een inbreuk op de vrede of een daad van agressie. Bovendien kunnen zulke besluiten niet worden genomen door de algemene vergadering, maar alleen door de \eiligheidsraad, waar zoals bekend, vijf grote mogendheden het veto-recht hebben. Wij zijn in beginsel geen tegenstander van economische sancties. Maar dan
aangeduid. Van een te wijde interpretatie is bijvoorbeeld sprake geweest bij de afkondiging van sancties tegen Rhodesië. Men kan premier Smith veel verwijten bijvoorbeeld dat zijn afscheiding van de Britse Kroon in 1965 een revolutionaire daad was -, maar niet dat hij agressie tegen buurstaten in het schild voert. Eerder is het omgekeerde het geval. Smith's eenzijdige daad van 1965 vs as uitsluitend een zaak tussen zijn regering en die in Londen. De VN-sancties waren echter niet bedoeld om Smith weer onder de Britse Kroon te brengen, maar om in dat land een zwarte regering aan het bewind te brengen. Hoe men daar ook over denke, volgens het VN-Handvest is dit
-
Koningin Juliana heeft gisteren in het Amsterdamse RAI-gebouw de openingszitting bijgewoond van de conferentie van Internationale Kamers van Koophandel. Op defoto wordt de vorstin bij de ingang begroet door de Britseprof. C. Northcote Parkinson.
werd.
„Toen de Israëliërs zich uit zuidelijk Libanon terugtrokken had dat ook moeten gebeuren met de terroristische strijdkrachten. Dat is wat wij onder een bestand verstaan. Ik begrijp niet hoe Israël met een eenzijdige terug-" trekking akkoord kon gaan. Kennelijk is het hiertoe door de Amerikaanse regering gedwongen", zo besloot majoor Hadad.
Volgens minister Botha in zijn verklaring aan het dagblad „Beeld" heeft Nederland dit soort optreden bijzonder goed van zijn vroegere overwinnaars geleerd. Er wacht echter een verrassing voor de Nederlanders, want wij zijn gereed, aldus Botha. Wat dit laatste betreft kan gewezen worden op het feit dat Zuid-Afrika zich de afgelopen 10 jaarreeds voorbereidde op een economische boycot. Grote voorraden „strategische mineralen" zijn reeds opgeborgen. Zo beschikt Zuid-Afrika over genoeg olie om meer dan 2 jaar een olieboycot het hoofd te bieden. Zon boycot zou echter door Iran gesteund moeten worden om later succesvol te zijn. Dit lijkt echter onwaarschijnlijk, want Perzië heeft een groot financieel aandeel in het Zuidafrikaanse oliebedrijf. Het ziet ernaar uit dat in geval van VN-boycot tegen Zuid-Afrika het Wes-
inclusief Nederland, economisch ge troffen zal worden, zo menen waarnemers hier. Nederlandse schepen zullen dan niet langer kunnen bunkeren in de strategische Zuidafrikaanse havens. Ook zullen Nederland en andere westerse landen hun chroom merendeels in Rusland moeten kopen tegen zeer hoge prijzen. Verder wordt opgemerkt, dat, indien Engeland aan zon boycot zou deelnemen, zeven duizend Engelsen werkloos kunnen worden. Intussen zijn de meer dan 100.000 Nederlandse emigranten hier verontwaardigd over de opschorting van het cultuurverdrag en de mogelijkheid van een Nederlandse boycot tegen ZuidAfrika. Dr. L. Godschalk, vice-voorzitter van de Afrikaanse-Nederlandse werkgemeenschap zei gistermiddag dat zijn organisatie hard bezig is om de
propaganda
-
MOSKOU [Reuter] De Britse minister van buitenlandse zaken, David Owen, heeft gisteren in Moskou verklaard, dat de ontspanning kan worden geschaad als de regeringen niet de mensenrechten van hun burgers beschermen.
Owen sprak op een lunch die zijn Sowjet-collega, Andreï Gromyko, hem aanbood. De Britse minister kwam zondag in Moskou aan voor een bezoek van drie dagen.
in
Nederland tegen te werken. Voor dit doel is men bezig 8000 folders aan diverse Nederlanders te sturen in antwoord op de campagne van de „menstot-mens-actie". Nederlanders hier zijn bijzonder teleurgesteld over de houding van de regering in Den Haag. Het staat als een paal boven water dat, als het Westen Zuid-Afrika zou boycotten, dit in de eerste plaats niet minder dan een miljoen zwarten werkeloos zal maken, zo wordt hier nog opgemerkt.
„De betrekkingen tussen regeringen zijn van groot belang, maar dat geldt ook voor de relaties tussen Britse en Sowjet-burgers. Als wij als regeringen niet tegemoet komen aan de mense-
lijke verlangens, gevoelens en rechten van onse burgers, dan verzwakken wij het streven naar vergroting van het wederzijds begrip, dat in de afgelppen jaren in het ontspanningsproces is ter.
Vorige week lieten westerse afgevaardigden naar de conferentie over de Europese veiligheid en samenwerking in Belgrado soortgelijke waarschu-
" BUITENLAND Israëlisch-Amerikaans
3
werkdocument roept veel vragen op in Jeruzalem De nieuwe grondwet van de USSR
" VARIA Uit en thuis
4
" BINNENLAND Kiezersgedrag na mei
5
weer onder de norm van het rentmeesterschap
brengen"
De Bilt meldt... Flinke zonnige perioden
Hier en daar een bui, maar overwegend droog weer. Flinke zonnige perioden. Zwakke tot matige wind uit westelijke richtingen. Maxima onge-
veer 16 graden.
Discussie over dood Biko duurt voort [van onze correspondent]
-
PRETORIA De dood van de zwarte leider Steve Biko haalt in ZuidAfrika nog steeds de voorpagina's van de kranten. Vooral de berisping die de „Rand Daily Mail" van de Persraad kreeg, heeft de pennen weer in beweging gebracht. De aanleiding van het besluit van de Persraad was de klacht van minister J. Kruger tegen de inhoud van een Mail-artikel. Voorop de kop „Geen teken van hongerstaking volgens Biko's doktoren" was volgens Kruger onjuist. De Persraad gaf Kruger gelijk en de
„Mail" werd verplicht afgelopen zaterdag een rectificatie op haar voorpagina te plaatsen. De reacties in andere Engelstalige kranten getuigen van sympathie voor de „Mail". Het optreden van dePersraad wordt onder meer aangevochten door de „Star". Eerder dit jaar is de Persraad ingesteld als alternatief voor de beoogde
-
DEN HAAG Met ingang van 1 november is benoemd tot burgemeester van de gemeente Vledder, drs. C. L. H. B. Verstegen te Egmond aan den Hoef. De heer Verstegen is werkzaam als secretaris van de economische faculteit bij de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam. Hij istevens wethouder van de gemeente Egmond Binnen.
gebracht.
OWEN
hoogste tijd wordt voor economische
van dat de rechtsorde door zon omwenteling even weinig gediend zal zijn als de vrijheid van de Vietnamezen met de machtsovername door
sancties tegen Zuid-Afrika. Hetzelfde stond trouwens ook al in de Troonrede van september j.l. Voorlopig
Guido-de Brés Highschool geopend
perscensuur door de regering. Tegenkanting van de Persraad brengt volgens sommigen weer de mogelijkheid van perscencuur naar voren. Intussen heeft het grootste Afrikaanstalige blad „Rapport" in een hoofdartikel aangedrongen op een spoedige opklaring van het Biko-geval.
opgebouwd", aldus de Britse minis-
wingen horen. Vertegenwoordigers van communistische landen stelden echter dat kritiek op de behandeling van dissidenten en aspirant-landverhuizers neerkomt op inmenging in de binnenlandse aangelegenheden, waardoor de ontspanning in gevaar wordt
2
ECONOMIE 7 " „Economische processen
ten
anti-Zuidafrikaanse
RELIGIE" KERK ONDERWIJS
weinig veranderd
Owen legt in Moskou nadruk op naleving van mensenrechten
geen grond voor een boycot. En een boycotbesluit in strijd met het Handvest zou door de volkerensamenleving genegeerd moeten worden.
HOE KUNNEN in een samenleving van soevereine en onafhankelijke
oikenbond, opgericht na wereldoorlog in 1919, de
vechten van vorige maand militaire steun van Israël. Israëlische troepen begaven zich op Libanees grondgebied maar trokken zich terug toen het bestand op 26 september van kracht
Zuidafrikaanse minister haalt uit naar mr. Van der Stoel
Huisarrest voor
verworpen.
ons uit te voeren. Men kan ze onmogelijk vertrouwen, wij kennen hun methoden", waarschuwde majoor Hadad. Hij oefende bittere kritiek op de Verenigde Staten, die vorige maand een bestand tussen de Palestijnen en
blijven we hopen dat in de Veiligde Vietcong. nog heidsraad althans wel één lid DE SANCTIEWET die nu door de zoveel gezond verstand heeft, dat dit Tweede Kamer is goedgekeurd, mist kan worden tegengehouden, maar een niet alleen dit voorbehoud, maar gaat aanbeveling van DE NEDERLANDSE regering zal de algemene vergazelfs nog verder. Ze geeft de regering dering kan moeiteloos verkregen worook moeten beseffen, dat zij met het niet alleen bevoegdheden voor sanctie- den. uitvaardigen van zulke maatregelen maatregelen waartoe door de Veiligzijn niet-verplichte Nu sancties haast landgenoten in grote gewetensnood heidsraad besloten wordt, maar ook een innerlijke tegenstrijdigheid. Zelfs brengt. Er zijn vele Nederlanders met voor het geval de Algemene Vergaverplichte sancties (Italië 1935, Rhobloed- of geestverwanten in dat land. dering van de VN, of een ander inter- desië 1965 tot heden) zijn tot dusver Door te gehoorzamen aan deze wet nationaal orgaan, daartoe een aan- erg weinig effectief gebleken. Hoeveel vergt de Nederlandse regering van hen beveling doet. Dat laatste is niet zo te meer zal dat van vrijwillige sancties dat zij meewerken aan een politiek die denkbeeldig. De algemene vergade- gelden. Maar ook afgezien van deze er officieel op gericht is gelijke rechten ring zou een dergelijke aanbeveling praktische argumenten vinden wij dit voor alle inwoners van Zuid-Afrika te kunnen doen als de Veiligheidsraad gehamer van Nederlandse zijde op bewerkstelligen, maar die in werkebijvoorbeeld als gevolg van een veto toepassing van dit wapen tegen Zuid- lijkheid het effect zal hebben dat de niet tot het gewenste besluit kan Afrika zeer laakbaar. Van een situatie blanken het leven daar, en zeker het komen. als in het Handvest genoemd is daar leven in vrijheid, ook wat de godsTegen een wet voor verplichte sancties geen sprake. Er zijn daar inderdaad dienstoefening betreft, onmogelijk van de Veiligheidsraad zou men geen niet voor alle inwoners wordt gemaakt. gelijke burgerbezwaar behoeven te hebben; Neder- rechten, maar dat geldt voor 100 Een sanctiebesluit tegen Zuid-Afrika land heeft zich daartoe immers al andere VN-lidstaten. Er zijn bepaald is een wet die de burgers bindt. Op verplicht door zijn lidmaatschap van wel landen die dan eerder voor een grond van Gods Woord belijden wij de Verenigde Naties. Toepassing van boycot in aanmerking komen dan dat wij ons aan overheid en gezag de wet op basis van enkel een aanbe- Zuid-Afrika. Wat zou de Nederlandse moeten onderwerpen (Titus 3:1), ook veling van de algemene vergadering is regering denken van Oeganda, of van als dit wordt uitgeoefend door harde echter een heel andere zaak. Nog meer Cuba dat voor het zenden van troepen heren, met wier bestuur wij het scherp dan bij de Veiligheidsraad leert daar naar Afrika wel een bedreiging van de oneens zijn. Dat geldt ook voor een de praktijk, dat er volstrekt verpoli- vrede vormt? Dat land krijgt zelfs verbod van handeldrijven of geldtiekte besluiten worden genomen, die ontwikkelingshulp! overmaking naar Zuid-Afrika, indien met het beschermen van de internadat er ooit zou komen. tionale rechtsorde niets van doen Economische dwangmaatregelen te- Er kan echter een moment komen dat gen Zuid-Afrika zullen alleen maar men ook in deze dingen Gode meer hebben. Helaas praten we hier niet over een een geleidelijke verbetering van de gehoorzaam moet zijn dan de mensen. volstrekt theoretische kwestie. Hoewel interne verhoudingen in Zuid-Afrika Wij gehoorzamen de overheid zolang de Sanctiewet zelf geen enkel land bemoeilijken, en diegenen in de kaart ze ons niet dwingt iets te doen dat spelen die op een gewelddadige omnoemt, heeft minister Van der Stoel in tegen Gods gebod indruist. Maar als het debat erover verklaard dat het de wenteling uit zijn. We zijn er zeker voor Zuid-Afrika voor blanke èn
-
zwarte christenen
- de
vrijheid om
God naar Zijn Woord te dienen, op het spel komt te staan door de dreiging van een communistische machtsovername als in Angola en Mozambique, dan kan het gebod Gods om naasten in nood te hulp te komen, het gebod van de overheid om te boycotten terzijde stellen. Dat zal dan wel in alle openlijkheid moeten gebeuren, zonder list of bedrog, met aanvaarding van alle consequenties. De lichtvaardigheid waarmee minister Van der Stoel in de Tweede Kamer over sancties sprak, is ontstellend. Zorgwekkend is dat slechts één fractie (die van het GPV) er behoefte aan had om in de repliek daartegen op te komen. Waar zal deze verdwazing op) uitlopen?
EEN CHRISTEN heeft een ander wapen, ook als hij zich zorgen maakt over de toekomst van Zuid-Afrika. Wordt er onder ons wel gebeden om wijsheid voor de regering van ZuidAfrika en voor de inwoners die straks weer naar de stembus gaan, opdat zij zien wat er moet veranderen en de
bereidheid hebben daarvoor offers te brengen? Doen wij voorbede ook voor de gekleurde bevolking, dat zij niet het oor leent aan revolutionaire opruiing, maar legitieme wegen bewandelt om haar belangen te bepleiten? Laat ons gebed opgaan voor de gehele bevolking, dat zij in vrede blijft samenleven en dat de prediking van het Evangelie aan alle creaturen ongestoorde voortgang mag hebben. Dat is het beste wat wij vandaag voor Zuid-Afrika kunnen doen.
-
NEDERLANDS DAGBLAD Dinsdag 11 oktober 1977
(Syn) geref. jongerensynode in Dordrecht geopend
Jongeling opent nieuwe Guido de Brès-High School Hamilton de regen waren zaterdag 1 oktober jl. HAMILTON Ondanks de stromen-
van heinde en verre 700 mensen bijeengekomen, waaronder zeker 20 Nederlandse bezoekers om in Hamilton [Canada] de opening van de nieuwe Guido de Brès-High School bij te wonen. Het auditorium was volledig bezet, er werden nog extra stoelen in de paden gezet, en verscheidene laatkomers moesten het met een staanplaats doen. De samenkomst werd geopend door J. Schutten, voorzitter van de vereniging. Hij sprak zijn dankbaarheid uit voor de aanwezigheid van de heer en mevr. P. Jongeling, die officieel door het bestuur uitgenodigd waren om namens de meelevende de kerkleden in Nederland aanwezig te zijn. Er werd een blauw en goudkleurig lint (de schoolkleuren) over het podium gespannen, dat door de heer Jongeling doorgeknipt werd. De voorzitter van de bouwcommissie, A. van Egmond, droeg het gebouw officieel over aan de vereniging met de woorden: „Dat dit gebouw heel veel jaren de Canadese Gereformeerde gemeenschap in Ontario mag dienen tot eer en verheerlijking van onze Hemelse Vader, die ons zo rijk gezegend heeft".
De heer Jongeling vertelde, dat het
een voorrecht voor hemzelf en zijn vrouw was namens duizenden broeders en zusters uit Nederland aanwezig te zijn. Afstanden spelen tegenwoordig geen rol meer; trouwens de band des geloofs, door Christus gelegd, kan
nooit door enige afstand gebroken worden, zoals we dit belijden in onze geloofsbelijdenis, door Guido de Brés opgesteld, in artikel 27. God heeft dit ook waar gemaakt in zijn genade tussen Nederland en Canada. Wij hebben allemaal het mandaat gekre-
van onze Verbondsgod om onze kinderen te onderwijzen, en wij hebben in Nederland begrepen dat de offers die hiervoor in Canada gebracht worden veel hoger liggen dan in Nederland. Daarom achten wij het in Nederland een voorrecht om als broeders en zusters ons deel te mogen bijdragen in het verlichten van de last. Uw last, door het geld beschikbaar te stellen voor het nieuwe schoolgebouw. gen
U hoeft ons hiervoor niet te bedanken, wij zijn hierdoor niet armer maar wel rijker geworden, we kunnen samen de Heere danken, dat nu de mogelijkheid voor Gereformeerd onderwijs kon uitbreiden. Voor u is Hamilton wat Kampen voor ons
betekent. Uw Theologische Hogeschool is ook hier gevestigd, en we hopen dat op 's Heeren tijd u ook een Gereformeerde Onderwijzers opleiding heeft. Onze God is een God van wonderen. Wij zijn slechts instrumenten in Zijn hand. Namens het werkcomité in Nederland mag ik u mededelen dat het totaal ontvangen 1.094.890,14 bedraagt. Er bedrag nog steeds wat binnen. Wij druppelt willen u namens het Werkcomité, Comité van aanbeveling, de correspondenten, en te vele ontelbare gevers van harte gelukwensen met uw nieuwe gebouw. Ik wil hieraan toevoegen, aldus de heer Jongeling, dat de Gereformeerde
’
Guido de Brés High School in de komende jaren hetzelfde geloof in" Schrift en Belijdenis mag tonen, als de man naar wie de school genoemd is. Hij gaf er zelfs zijn leven voor". Penningmeester F. Stoffels bedankte de heer Jongeling namens de Vereniging: „Een gave zo groot van onze vrienden in Nederland maakt ons sprakeloos. Maar nu we over de eerste
schok heen zijn, vervolgde hij,
zullen wij proberen onze dank uit te
2
KERKRELI-3IEONDERWIJS
DORDRECHT " Met een kerkdienst is zaterdag in de Wilhelminakerk te Dordrecht de [syn]. gereformeerde jongerensynode onder aanzienlijke belangstelling geopend. Bedoeling van dit initiatief. „lets te doen aan de toenemende vervreemding van de kerk [die de taal van de jongeren niet meer spreekt] door in de echte synode onder jongeren levende standpunten te gaan vertolken". De dienst, die ook werd bijgewoond door het moderamen en heel wat leden van de generale synode, had tot thema „geloofsgemeenschap kan beter" waarover ds. F. Boer uit Zoetermeer mediteerde. Netty Dorland, theologisch studente uit Amsterdam was de liturge.
spreken. Bij het bedrag dat u noemde kunt u nog ruim 34.000 dollar tellen voor geïnde rente hier. We hebben niet alleen een heel prachtig gebouw, maar we kunnen nu ook het leerprogramma uitbreiden. Het scheelt zeker 55.000 dollar per jaar in ons budget, en zijn daar ontzettend dankbaar voor. Wij waren totaal verrast dat onze Familie (met een hoofdletter) in Nederland ons zo geholpen heeft. Hartelijk dank aan onze Nederlandse broeders en zusters voor hun mildadigheid. Ook aan het werkcomité van
de heren Bakker, Petter en Rittersma. Als kleine blijk van waardering willen we u een herinnering meegeven. We zijn Familie van elkaar door de band
Na afloop zei synodepraeses ds. C. Mak uit Hengelo, dat hij het initiatief aanvankelijk niet zo erg had zien zitten. Hij vroeg zich toen af: is het werken op het plaatselijke vlak niet belangrijker? en: zullen de jongeren niet verdrinken in de synodale papieren en structuren en er alleen maar frustraties van overhouden? Maar langzamerhand werd hij toch enthousiaster. Want een synode kan niet zonder meeleven en kritiek. Een en ander is er genoeg van wijze ouderen
aan het Woord des Heren. Daarom geven wij u hierbij deze leren Bijbel; de basis van hulp, waarvan u ons nu het bewijs leverde". Mevrouw Jongeling werd verrast met een mooi bouquet rode rozen.
De vele felicitaties die schriftelijk ontvangen waren werden voorgelezen. Een oorkonde van Mevr. Arme Jones, voorzitter van de regionale overheid, dat sprak van geloofswerk in de vestiging van de school. Wethouder Robert Morrow, die namens het stadsbestuur van Hamilton aanwezig was moedigde aan om met Gods werk door te gaan. Hij sprak een warm welkomstwoord aan de heer en mevr. Jongeling, en zei dat Hamilton met hun bezoek erg vereerd was, en wenste hun een goede tijd toe. Mej. dr. Freda G. Oosterhoff, de Directrice, sprak over „Waarom hebben wij onze School naar Guido de Brés genoemd"? Ze gaf zeer kundig zijn leven weer, wat op 45-jarige leeftijd op aarde eindigde in een mar-
"
Geref. kerken
en waarom zouden jongeren niet wijzer kunnen zijn? Daarom is er bij ons als synode sympathie en zullen we jullie steunen, zo zei hij.
Enige lezers hebben ons doen weten dat zij zich gestoten hebben aan het woordgebruik in de NVSH-advertentie over vrijwillige kinderloosheid, die was opgenomen als illustratie bij het artikel van ds. A. Kamer in onze krant van zaterdag j.l. Deze lezers staan daarin niet alleen. Ook de schrijver van dit artikel en de redactie hebben zich daaraan gestoten. Desondanks hebben wij gemeend deze advertentie bij het artikel te moeten afbeelden, omdat ze zo duidelijk, tot in het woordgebruik, de geest illustreert waartegen dat artikel wilde waarschuwen en wapenen. Duidelijker dan veel woorden gaf dat plaatje -dat men straks in allerlei kranten en tijdschriften als echte advertentie zal aantreffen, aan waarom het gaat. Laten wij zowel in ons huwelijksgedrag als in onze woordkeuze tonen geheel anders te zijn! red. N.D
-
dwingen. We belijden immers met woord en daad, dat we de Grote Dag verwachten met een groot verlangen om ten volle te genieten van de beloften Gods in Jezus Christus, onze Heer". De heer E. Jager bood namens de leerlingen een cheque aan van 250 dollar voor gordijnen op het podium. De samenkomst werd officieel gesloten door de heer L. Jagt, tweede
-
secretaris van de Gereformeerde Bond binnen de Hervormde kerk, zei in een openingswoord over de keuze van het thema onder meer: „dat wij bij de vraag naar de zin van dit leven moeten zien wat God ons daarover in Zijn Woord zegt, namelijk dat Hij het meest onedele en geringe heeft uitverkoren om datgene wat voor het oog van de wereld wijs en sterk is te beschamen en zijn kracht te ontnemen. De normen die God aanlegt zijn, aldus de heer Van der Graaf, „anders dan de onze". God zegt: ook dat leven behoort aan Mij. Vanuit dat weten mogen wij bezig zijn op het gebied van de zwakzinnigenzorg. De zwakzinnigenzorg zal ons zeker een zorg zijn", zo betoogde de heer Van der Graaf. Ds. Langbroek, werkzaam in het militair revalidatiecentrum voor geestelijk gehandicapten, meent dat het verstandelijke in onze samenleving te zeer wordt overgeaccentueerd". Ouders kunnen zo trots aan ieder die het
NEDERLANDS DAGBLAD Bergstraat 49, Amersfoort
Postbus 241 Telefoon (033) 30564 (klachten over bezorging s.v.p. alleen tijdens kantooruren)
's Avonds (dringend)
-
Redactie: 03429 2986 Advertentie: 1 96 92 Abonnementsprijs
(bijvooruitbetaling): f 39,45 per kwartaal. Losse nummers f 0,50. Postgiro: 97 95 05
Bank: A.B.N. Amersfoort, rek. no.: 5532 16848
Gemeenten
kerken
te
Nieuw-Beijerland.
Ned. Hervormde Kerk Bedankt voor Kinderdijk: H. Sm. IJsselmuiden; voor Lemmer: A iv ker te Dalfsen; voor Terheide m, (toezegging): W. Oosterwal te Zev huizen (Gr.); voor Sleeuwijk: Chr Dorp te Aardswoud
S
en Opperdoes
Doopsgezinde soc. Beroepen te Giethoorn: I. T. van der Zee te
mevr. ds
Haarlemmermet-
Tribune
~ Veronderstelde wedergeboorte Het volgende fragment knipten we uil de rubriek „Vandaag" in
„Trouw": „Volgens Kerknieuws heeft ds. W. C. Lamain (Grand Rapids) in De Saambinder (het blad van de gereformeerde gemeenten in Nederland en Noord-Amerika) het een en ander verteld over wijlen de gereformeerde ds. W. den Hengst, die in 1913 in Veenendaal ontheffing uit zijn ambt kreeg en toen overging naar de gereformeerde gemeente aldaar. Het is een wonderlijk verhaal. Zijn eerste gemeente was Den Helder. Daarna ging hij naar Veenendaal (1894). „Ook daar predikte hij de leer der veronderstelde wedergeboorte, totdat het de Here behaagde op zijn negenenveertigste jaar hem te wederbaren door Zijn Geest en Woord. Toen... ging hij de noodzakelijkheid van de wedergeboorte prediken". Hij beleed zelfs in 't openbaar schuld voor de gemeente van Veenendaal. Hij had ze al die jaren voor de eeuwigheid
misleid. Waarschijnlijk beschrijft ds. Lamain exact zoals er in die dagen in
Fabels Telegraaf" troffen onlangs in hun dagblad, in de rubriek van adjunct-hoofdredacteur J. G. Heitink, de volgende „onthulling"
Lezers van ~De
aan:
„Het lijkt mij daarom goed, dit artikel te besluiten met een citaat van een deel van de politieke rede die Stalin op 21 december 1952 (een half jaar voor zijn dood) voor twaalf van zijn trouwste medewerkers heeft gehouden. Ik trof dit citaat aan in het maandblad „Getrouw" (van de Internationale Raad van Christelijke Kerken, ICCC). Het was overgenomen uit het Zwitserse blad „Das Neue Volk". Het spreekt voor zichzelf: „U kent ons program voor de vreedzame of gewelddadige verovering van het zogenaamde vrije Westen. Lenin heeft lange tijd in het kapitalistische Europa gewoond, vooral in Zwitserland. Naar het voorbeeld van
bepaalde kringen over het loslaten, dan wel het aannemen van een theologisch standpunt gedacht werd. Wat Zwitserland heeft hij zijn tactiek moet dit alles ver staan van jonge vastgesteld. De persvrijheid geeft ons christenen van vandaag". de mogelijkheid onze ideeën ongehin-
t
Haarlemmermeer: mevr. ds. M r de Wilde-Mulder, wonende te 2» phen (voorheen pred. te Haarlemm». meer) die dit beroep heeft aan» nomen; te Wieringen: mevr. ds. F te
van Turnhout-Dijkstra te Kamjm die dit beroep heeft aangenomen.
(van
secretaris.
-
Zo kun je het niet helemaal stellen
-
-
aldus de heer Kuijt als je spreekt over de christelijke auteur en het lezerspubliek, maar het komt er wel dicht bij. Schrijven is meer dan iets weer-
geven op een schone wijze, hoe belangrijk dit laatste op zichzelf ook is. Hoe schoon het woordgebruik ook kan zijn, van esthetica kan geen adviserende aard. Verder is men sprake zijn omdat dit woord etymolobinnen de medische wetenschap mo- gisch tnj een Grieks woord behoort, menteel druk bezig om de mogelijkscherpzinnige waarnedat betekent: heden te onderzoeken waardoor De schrijver stelt ming, begrijpen. zwakzinnigheid kan worden voor zich soms zo centraal op in zijn boek komen. Het onderzoek en de prevendat hij geen echt lezerspubliek heeft of tie vormen een belangrijk onderdeel weet te boeien. van het medisch aandeel in de zwakzinnigenzorg. De christelijke auteur heeft de gave om te schrijven en de begeerte om te De oud-verpleegkundige mevrouw schrijven van God gekregen. Dat is Wolting benadrukte de noodzaak van een grote genade. Bovendien heeft hij een goede begeleiding van de ouders voorrecht te leven bij de bijzondere van een verstandelijk gehandicapt openbaring van God in Zijn Woord. kind. Daar wordt in de opleiding van Als je dan het begin in de bijbel leest, de psychiatrisch verpleegkundigen vind je daar het eerste woord dat de nog veel te weinig aandacht aan bemens spreekt als een loflied. Niet het steed, zo meende zij. We moeten als naamgeven van de dieren is het eerste verpleegkundigen nooit vergeten dat woord, nee, het is het loflied op de wij naast de ouders moeten staan in de daad van de Formeerder, die na het verzorging van hun kind", aldus scheppen ook nog de vrouw uit de rib mevrouw Wolting. van Adam nam en die de vrouw forNa afsluiting van de referaten werd meerde. Dit microkunstwerk is de in Nijkerk uitvoerig gesproken over de moeite waard om vandaag bj herhaverschillende aspecten die de referen- ling opnieuw te lezen en je erin te verten aan de orde hadden gesteld. diepen. Het kunstwerk werd gezongen
toen Adam nog op volmaakte
wijze de
Wet en Evangelie. Je mag blijven z«; op Adam als eerste woordkunsten» en je leert danken bij het altaar, w» Christus onze plaats innam om onse verlossen en te verzoenen. Dan neemt je de harp en tokkel je tgl eer van God, die heilig en rechtvaartis. Je weet je als christen-autet; gemobiliseerd tegen de machten dr duisternis en je gaat achter Christs aan. Dan schrijf je voor kinderen voor jongensen meisjes, voor manue en vrouwen, voor lezers en lezeres») die je werk en woordkunst intet-f lectueel, ethisch, esthetisch en r*
orde van de schepping kende. Door geloof ontdekte hij dewaarheid en zag gieus beoordelen. hij de samenhang tussen wat reeds geschapen was en het nieuwe dat er bijkwam. En hij zag het in het licht van Gods plan tot in alle eeuwigheden. Hij zag de eeuwigheid. Zo geeft God nog steeds veel materiaal aan de woordkunstenaars, want In een eigen onderzoek had de her ook nu de mens na de zondeval niet Kuijt ontdekt dat de christelijk meer in de staat van rechtheid verkeert auteurs hun lezerspubliek niet moge kan hij door Gods genade toch de onderschatten. Bij de taxatie va samenhang blijven zien tussen het kerstboekjes raken de uitersten eobject, dat hij wil beschrijven en het kaar. Namelijk van: het is niet nodig, handelen Gods. Geen horizontalisme, tot en met prachtig werk. Sterk isdt; maar verticalisme. God blijft de gave drang om waar gebeurde motieven :t om te schrijven en de begeerte om te de romans te gebruiken, die dan doet schrijven ook vandaag geven. Zo mag de schrijver of schrijfster op zijn o: iedere kunstenaar op estethische wijze haar wijze verwerkt zijn. Men wil geo werkzaam zijn onder beslag van Gods preek verhalen. Wel levenswandel o Woord en Geest. Maar tegelijk is ook levensstijl genormeerd aan God! waar, dat God de onveranderlijke is. Woord. Maar dat is iets anders dat Hij geeft die gave en die begeerte om oppervlakkige vroomheid. Jeugdprote schrijven, zowel aan hen dieer Hem blematiek wil men geromantiseetc om vragen als aan hen, die Hem de toch in het licht van Gods Woord ak rug toekeren. een stuk vorming beschreven zien. Bd de ontspanningslektuur blijkt een Als christen-auteur ben je dankbaar grote vraag naar historische romans voor die gave maar ook verlegen dat je en verhalen te zijn. Uit de meer dal die gave hebt. Dan zoek je als Pre100 teruggezonden enquête-formule diker te ontginnen en dan vraag je met ren bleek dat een deel van het lezen*-' Paulus bij de moeiten geholpen te publiek heel bang is voor de geraf worden. Want met een, twee of meer fineerde invloed van de naamloa talenten stel je je onder beslag van levensbedervers die maatschappij, gf
Onderschatten
"
zea,
zin, kerk en wat al niet platlopenDaarom aldus de heer Kuijt bidt ac christen-auteurs om de wijsheid vat Jacobus 3 : 18.
-
-
Het is wel erg gemakkelijk wat meewarig te doen over gebruiken van 80 jaar geleden bij de Gereformeerde Gemeenten. Als we goed zijn ingelicht, is de verzorger van deze rubriek Vandaag" predikant in de [syn.] Gereformeerde kerken. Is hij soms vergeten dat in zijn eigen kerken 35 jaar geleden leeruitspraken werden gedaan en op straffe van schorsing opgelegd over de leer der veronderstelde wedergeboorte? De hand in eigen boezem zou hier beter gepast hebben.
A.'vfo,?
Protestants-christelijke auteurs voor zevende maal bijeen
een medewerker) BARNEVELD Tijdens de zevende vergadering, georganiseerd door het,, comité ontmoetingsdagen voor protestants christelijke auteurs en [Door vertraging bij de posterijen zijn wij eerst nu in staat het verslag van de belangstellenden afgelopen zaterdag, stelde de oud-rector van de Christelijke Scholengemeenschap „De Driestar" te Gouda, de heer P. Kuijt, telaarsdood. Zijn enorme erfenis, opening van de Highschool in Hamilonze belijdenis moet ons tot roeping ton te publiceren, red.] dat een onderwijzer en zijn taak drie belangrijke momenten kent: de les goed voorbereiden en de lesstof beheersen, de lesstof goed overbrengen en daarbij de betrokken leerlingen actief betrekken en ten derde de doelstelling, namelijk het overdragen van de kennis en vaardigheden zo goed mogelijk te realiseren en bij mislukking jezelfen je werk kritisch beoordelen.
horen wil, vertellen dat hun zoon of tenslotte over zijn ervaringen met de speciale kerkdiensten voor verstandedochter Het zo goed doet op het gymatheneum, terwijl nasium of ouders lijk gehandicapten. „Deze kerkdiensverstandelijk gehandicapt ten verschillen met de diensten zoals met een kindt het meestal zo moeilijk vinden wij die kennen daarin, dat zij veel om te zeggen dat hun kind een b.0.- meer zijn opgebouwd vanuit het -school (buitengewoon onderwijs) be- concrete. Wij moeten concreet te werk zoekt en mogelijk nooit tot tien zal gaan om het Evangelie zichtbaar te kunnen tellen. maken voor deze mensen. Daarbij is in dit verband sprak de predikant het erg belangrijk om op hun niveau te ook over het gevoel van onmacht van komen. Het gaat bij de zwakzinnigen veel ouders, omdat zij weten dat zij echter niet om het verstandelijk hun verstandelijk gehandicapte kind begrijpen, maar om het beleven. niet zullen kunnen onderwijzen en Daarin zouden deze mensen ons wel opvoeden naar de belofte die zij bij de eens een stapje voor kunnen zijn", zo doop hebben gedaan. „Als het tot zijn meende de predikant. verstand gekomen zal zijn", alsof dat Dr. Tuinier, arts ten dienste van de weer het belangrijkste is om God te instellingen van 's Heeren Loo, ging leren kennen. Alsof je verstand in tijdens het congres in op de medischeverhouding tot God het belangrijkst sociale aspecten van de zwakzinnigenis. Staat ons verstand ons juist vaak zorg. „Zwakzinnigheid is, zo betoogniet in de weg in onze verhouding tot de hij geen ziekte. Het is een gesteldGod, in het zich kinderlijk overgeven heid van de hersenen die door allerlei aan Hem?", zo vroeg de predikant omstandigheden beschadigd kunnen zich af. zijn. De taak van de medicus in de De predikant vertelde zijn gehoor zwakzinnigenzorg is volgens hem van
Fn|i
P. Jongeling
„Onze samenleving legt veel te veel de nadruk op het verstandelijke" één onzer redacteuren) M.IKFRK „Het is vaak zo dat juist in geestelijke zaken, zaken die onze relatie tot God betreffen, de verstandelijk gehandicapten ons in hun geloven, bidden en uitzicht beschamen. Daarom heb ik ernstige bezwaren tegen het begrip „geestelijk gehandicapten". Dit betoogde de christelijke gereformeerde predikant ds. C. Langbroek tijdens het zaterdag in Nijkerk gehouden congres van de Bond voor Inwendige Zending op Gereformeerde Grondslag. Het thema voor deze gespreksdag, de zwakzinnigenzorg, had veel geïnteresseerden naar Nijkerk getrokken; er waren in het bijzonder veel mensen uit de zwakzinnigenzorg op het congres aanwezig. lr. J. van der Graaf, algemeen
Geref.
H.
Beroepen te Scherpenisse: J. \1o) Rijssen; te 's-Gravenzande:
De taal van de NVSH
Ds. Langbroek tijdens congres over zwakzinnigenzorg:
(van
Beroepen te Zoetermeer: te Grijpskerk en Niezijl.
derd te verbreiden". „De vrijheid van vereniging veroorlooft de vestiging van communistische cellen in bedrijven, in besturen, in hogere scholen, in het leger, ja zelfs bij de radio. Maar natuurlijk camoufleren wij ons door andere namen. Wij spreken van raden, van commissies, van groepen van vertegenwoordigers van de werkende klasse. Vatbaar zijn vooral de jonge, onrijpe en onervaren mensen, b.v. studenten en recruten en leerlingen. Wij vormen studieraden, sol-
datenraden, vredesraden, commissies voor humane strafoefening, verenigingen voor straffeloze vruchtafdrij-
ving, progressieve organisaties voor de vooruitgang in politiek en kerk, enz. Er behoeven in al deze raden, organisaties, verenigingen, soms maar enkele activisten te zitten. Door onze mensen bij de pers en de massa-media geven wij deze kleine groepen een grote publiciteit,
zodat de bevolking
denkt dat massabewegingen achter
hun eisen staan". Einde citaat. Daarmede weten we waar we Moskous medeplichtieen moeten zoeken". Ongetwijfeld een hoogst interessant document. Alleen: hoe komt hel dat we daar nooit eerder van gehoord hebben en hoe komt een onbekend Zwitsers blad als „Das Neue Volk" eraan? Hei antwoord op deze vragen is heel simpel: de schrijver in „Dus Neue l schreef een parodie; hij kleedde zijn beschouwing over hei communisme aan in de vorm van een gefingeerde rede van Stalin. Het Nederlands blad „Getrouw" presenteert het ook als „verdichting". Maar „De Telegraaf" maak i er een authentieke onthulling van. En zo komen de fabels in de wereld. De bestrijding van
olk''
het communisme maken we daarmee overigens niel sterker, hoeveel waars de Zwitserse schrijver ook in zijn verhaal gestopt heeft.
Portret van Spinoza Ergens op bezoek in zijn gemeente werd ds. H. J. Nijenhuis van AssenZuid gevraagd of de kerk misschien belangstelling had voor een portret van Spinoza en enkele afbeeldingen van admiraal De Ruijter om die op te hangen in de nieuw te bouwen zalen. Ds. Nijenhuis:
Dagblad" van 30 juli j.1.) zegt „dat de grote tijd van de bijbelsmokkel voorbij" en dat „de laatste zeven jaren de legale bijbelverspreiding enorm toegenomen is", dan stem ik wat betreft enkele landen dankbaar en volmondig
daarin toe.
Eén heel belangrijke kanttekening hierbij: de legale verspreiding zou niet op gang gekomen zijn als illegale
verspreiding daarvóór al niet zoveel jaren achtereen de kerken in Oost-Europa van Bijbels had voorzien. Daar komt nog bij, dat via de legale wegen alleen de „officiële" kerken, de geregistreerdekerken dus, bevoorraad kunnen worden. De niet-geregistreer„Nou zei ik Spinoza niet, want dat de kerk blijft dan echter geheel van was nu niet bepaald een gereformeerd nieuwe Bijbels verstoken. Juist die man; en wat de Ruijter betreft, 't kerk heeft zo dringend Bijbels nodig. hangt er maar vanaf wat voor Verder is het zo, dat in de meeste Ja, ik moest me landen en portretten dat zijn met name in Rusland, toch een beetje op de vlakte houden? Roemenië, Bulgarije en Albanië de Wie weet wat me in handen zou Bijbelgenootschappen niets of heel worden gestopt. Maar de gastheer weinig via de officiële kanalen kunnen begreep me en zei: ik zal ze u eens doen. voor het snel Vooral niet laten zien en dan moet u me maar groeiende aantal gelovigen binnen eerlijk zeggen of het kan. Hij liep weg zowel de protestantse kerken als de en kwam terug... inderdaad met een niet-geregistreerde (en daardoor illeSpinoza en met vijf gale) portret van opwekkingsbeweging binnen de portretten van de Ruijter, maar dan Orthodoxe en kerken. Katholieke op wel afgebeeld een briefje van Bij belverspreiding is een deel van ons op vijf van honderd!! duizen en werk het omvangrijkste en meest Vijftienhonderd gulden voor de kerkkostbare deel. bouw! Kijk, op deze manier mag China heeft meer dan 800 miljoen iedereen mij op de hak nemen. Maar inwoners, terwijl volgens hetNBG ik ben er wel goed ingevlogen..." China potdicht zit: „Als er één of twee Bijbels per maand de grens overgaan zijn het er veel". Bijbelsmokkel Gelukkig hebben wij positievere beIn het blad „Kruistochten" reageert richten over China. Dit jaar zullen we de leider van deorganisatie,, De akker daar meer dan 25 teams met Gods is de wereld"Arme van der Bijl op een Woord hebben. Enkele maanden geleartikel in deze krant over bijbel- den was ik daar zelf ook, met heel wat meer dan „één of twee" Bijbels. Maar smokkel naar Oost-Europa: toch: ook al brengen onze teams daar jaarlijks duizenden Nieuwe Testamen„Wanneer het Nederlands Bijbelgenootschap (bij monde van Jan van ten (de hele Bijbel is nog niet klaar) Cappelleveen in het „Nederlands de taak lijkt hopeloos groot".
-
-
...
-
-
-
-
-
Horen - zien schrijven Vo'S**
Door omwisseling van de
van de programmapunten sp*» 's middags ds. J. J. Poort d'kant en auteur over „Horen, zien
legerp^:
schrijven". Geen woordspeling op* horen, zien en zwijgen, dat s afgebeeld wordt door drie aapje* een beeld is van negativisme oosterse religies, nee het horen zien schrijven komt vanuit Gods *°r* Openbaring 1 : 3, 17 en 19); eerst*» Gods Woord, de Heüige Schrift (w-■ 3), dan horen Gods gebod (vers \") dan schrijven (vers 19). Zalig die enzaligdie schrijft. De identiteit van christelijke auteurs is hier in de hen* Schrift gefundeerd. Tegenover * wereldse „ik zie het niet meer mogen we zeggen, „ik zie de n Schrift, ik hoor Gods gebod ik schrijf ten zegen. Oi " anders: ik zie wat geschreven is Heilige Schrift, ik hoor de gebff" tf materialen waaruit ik te te schrijven heb, ik schrijf ten doe» ander tot zegen te zijn.
*
KJ*
WooJ» ;
.-
"^^rT^
Cre»^
We zijn niet creatief bezigis er maar één, God de Vader. schiep. Hij onderhoudt, HiJ |i eindigen. God is creator. Dedf 1ve destructief, zijnen ook. recreatief. Recreatief in de navo*er Wij hebben de recreatie uitge»^ aan de campings, maar het is de vraag of die daar is.
"^.^
Moet een
j, J* ste''^
christen-auteur
zijn? Is het niet beter dit te moet schrijven met Bunne met hoopt op afname in eigen
!,;#<
tot eer van God. Geen fik* Geen literatuurprijs, maar: Gloria. Aldus ds. Poort.
p
j
-
DAGBLAD Dinsdag 11 oktober 1977
-
/)
JLRUZALEM (AFP) De Israëlische minister van buitenlandse /aken Mosje Dayan kan rekenen op veel kritiek en voorbehoud van /ijn collega's als hij vandaag van zijn Amerikaanse reis in Israël terugkeert. Verscheidene ministers verwijten Davan in feite dat hij met het Israëlisch-Amerikaanse werkdocument aanzienlijk is afgeweken van verschillende fundamentele principes die aan het het Israëlische standpunt ten grondslag liggen. Hel gaat daarbij vooral om de kwestie van de Palestijnse vertegenwoordiging en om het feit dat Israël altijd heefl gesteld slechts met staten te willen onderhandelen. Bij voorkeur afzonderlijk en niel in het kader van een Arabische delegatie. Op dit punt vall de kritiek van bepaalde leden van de Likoed-regering samen met die van de oppositie, waaraan de laatste dagen ook herhaaldelijk uiting is gegeven. Davan staal geen gemakkelijke laak te wachten en zal veel dringende vragen moeten beantwoorden, zo werd in Jeruzalem gezegd.
IMA
Brief van Schleyer naar diverse bladen -
JIMMY CARTER
Israëlisch-Amerikaans werkdocument roept veel vragen op in Jeruzalem politieke kringen in Jeruzalem tijdens de nt men te weten dat zijn gelegd al contacten veekwisseling Jeruzalem en tenWashington ussen opheldering ie van de Amerikanen Cverkrijeen. zelfs voordat Dayan zijn aan het kabinet heeft kunnen hieden. Men acht het in deze dat nog meer verduineen zeker noodzakelijk zijn alvorens kingen het Israëlisch-Amerikaans de regering accepteert. Deze verduidelijkingen betreffen vooral het :dprobleem van de toekomst van ■ewestelijke Jordaanoever en van de c-aza-strook. Tot een afwijzing zal het deze punten echter ten aanzien van Dayan voor een blaniet komen om zo vrijwaren, meent men. mage te kringen rond hel Israëlische dgens ministerie van buitenlandse zaken zou
,
l
Berkdocument I
I
I I
I I
3
BUITENLAND
Dayan
het werkdocument hebben aanvaard, al komt het niet volledig met de Israëlische positie overeen, omdat hij het noodzakelijk achtte de andere partijen in het conflict in staat te stellen aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. De minister heeft herhaaldelijk gesteld dat het aanvaarden van onderhandelingen voor Israël niet automatisch betekent dat het de resultaten van deze onderhandelingen aanvaardt. In ieder geval, zo beklemtoont men in Israëlische politieke kringen, zullen de Arabieren van hun kant ook zeker wijzigingen van het werkdocument eisen, hetgeen nieuwe contacten tussen Washington en Jeruzalem noodzakelijk zou maken.
I en Israëlische regeringsfunctionaris heeft inmiddels verklaard dat de
Verenigde Staten over-optimistisch
zijn over de kans op een hervatting van de Geneefse conferentie over het Midden-Oosten dit jaar. Er zijn nog steeds grote obstakels en de Arabieren hebben nog niets laten weten, zo zei hij in een commentaar op een uitlating in die zin van een hoge functionaris van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken. Duidelijk werd ook dat Israël een plan verwerpt waaronder de conferentie beurtelings zou worden voorgezeten door haar oorspronkelijke covoorzitters de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie. Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Tel Aviv zei dat „Israël nooit met een dergelijk plan heeft ingestemd en daarvoor nooit een voorstel heeft
gekregen". Premier Begin zou daarentegen president Carter al eerder dit jaar hebben voorgesteld dat Israël en de Arabische landen bij toerbeurt het voorzitterschap zouden hebben van de verschillende en afzonderlijke commissies waarin zij bilateriaal zouden onderhandelen. De Egyptische minister van buitenlandse zaken, Ismail Fahmi, gelooft dat de grootste obstakels voor hervatting van de Midden-Oostenconferentie in Genève uit de weg zijn geruimd, aldus het blad Al Achram. Fahmi heeft m New Vork gezegd dat de VS en de SU, de twee voorzitters van deze conferentie, naar verwachting in december de uitnodigingen om naar Genève te komen zullen versturen.
HAMBLRG [DPA] De bijna vijf weken geleden ontvoerde werkgeversvoorzitter Hanns Martin Schleyer heeft in een met de hand geschreven brief aangedrongen op een snelle beslissing van de Westduitse regering over de eisen van de ontvoerders.
De Franse dagbladen „Liberation" en „France-soir", het Franse persbureau AFP, het Zwitserse persbureau SDA en de Zwitserse bemiddelaar Denis Payot ontvingen een brief van Schleyer met een foto, waarop hij stond afgebeeld met een bord: „sinds 31 dagen gevangen". Ook enkele Nederlandse kranten ontvingen een dergelijke brief. In de brief, die in Bonn wordt be-
schouwd als een drukmiddel van de ontvoerders (leden van de extreme Rote Armee Fraktion) staat dat er landen zouden zijn die de elf RAF-gevangenen, wier vrijlating wordt geëist, zouden willen opnemen. Schleyer wijst daarbij op de recente Japanse vliegtuigkaping. Leden van het Japanse Rode Leger werden in Algerije ontvangen in ruil voor het losgeld.
Schleyer schrijft dat het „zo niet langer verder kan". Hij legt zich erbij neer dat een beslissing over zijn leven in handen ligt van de Bondsregering, maar hij had niet gedacht „dat het meer dan een maand zou duren". De Westduitse regering heeft nog niet gereageerd op het eerste levensteken van de werkgeversvoorzitter sinds tien dagen. De betrokken ministers en hoge veiligheidsbeambten hebben wel de brief van Schleyer geanaly-
-
AMIN
Observer: Scanion vermoord in Oeganda -
lONDKN (Reuter/AFP) De Britse zakenman Bob Scanion die in juni in Oeganda werd opgepakt op beschuldiging van spionage en van wie sindsdien niets meer is gehoord, is op 14 september op last van president Idi Amin geëxecuteerd, zo meldde het Britse zondagsblad „Observer". Het blad zegt van een aantal ooggele hebben vernomen dat Scanlon tezamen met vier anderen werd gedood door middel van slagen met een voorhamer.
nieuwe
Wb vervangt. Het Sowjetrussische ..parlement", dat wil zeggen de Opperste Sowjet, heeft het ontwerp goedgekeurd en te\ens Wasili Koeznetsow als benoemd. Dat laatste *as u'<eraard verrassender dan het *ant in de USSR is het ondenkdat een „parlement" de top van de Partijhiërarchie dwarsboomt. Wat koeznetsow betreft, zijn leeftijd - 76 * roaakt dat er geen conclusies j. zijn aanstelling getrokken kunnen orden met betrekking tot de vraagwie , ks Leonid I. Brezjnjev zal op-
fcrsle-
,
»°lgen.
er dagen is er door de Sowjetrusambassade in Den Haag een verspreid dat uitgegeven is door l Nowosti in Moskou H boekje heet „USSR 100 keer vraag ant*°°rd", met als ondertitel „Wat hee net socialisme de mensen in de van 60 jaar gebracht?" Zoals beVU,g 'n 1917 de communistische thnii revolutie aan. of ook ngekende soaale experiment". zoal UllBave van Nowosti een en ver noemt. Welnu, éen van de vra3' boekje luidl: -lk heb seer 'n de USSR aan een n'eu*e ironri WOrdl gewerkt. Ik ben beWa Baal u aan de ge'dende tond et veranderen en waarom vol-'ne
p*je
*'
■
and*
°.
hoorriV
EjJJJd" E^ * niet langer?
JJ J« eantwoord'ng blijkt duidelijk dat
r" ri « nieuwe
,
grondwet het stempel
"Jev draa8'|r«*itl«t van de
■"
Stalin was de constitutie van 1936. deovervvinning van het socialis-
C^' e H^R en z'Jn belangrijkste Kgj nse ".Maar'* aldus eerden vastgelegd. het boekje, „het leven " K^/ °e Sowjetmaatschappij is in de °°rt-
■jk ri *'*el °Pen veertig jaar onmeteCj'JPer geworden en al die veran-
K^^en Ce h^l „ „
moeten worden verwerkt". Brezjnjev heeft «ezegd dal hting van hel n,euvve dat in ontNver P is vervat, uitbreiding Kr\ e n verdieping van de socialisDa[ natu., PL, *SOCiallstlsche democratie" ur"Jk wel zo belangrijk om wat
edemocratieis".
*
ëri'
Russen slagen niet in ruimtekoppeling
Volgens het Sowjetrussische com-
munistische partij-orgaan ziyi de ge-^
een overweldigende meerderheid van de deelnemers in Belgrado op de toekomst gericht. „Maar er zijn er ook die prefereren achterom te kijken. Verrassing werd gewekt door een toespraak van de Nederlandse gedelegeerde die in een half uur tijd druk was met achterom kijken en klagen over een gebrek aan voortgang op belangrijke terreinen", aldus dacht-.il
\an
Pravda. De auteur in het blad meent dat dit precies de praktijk is die enkele
week worden besteed aan het bekijken van de drie „manden" (afdelingen) van de slotakte van Helsinki. Dit zou betekenen dat begonnen wordt met de weinig controversiële kwestie van politieke samenwerking en veiligheid in Europa, dat vervolgens de tweede mand, de economische problemen, aan de ordekomen en dat tegen het eind van de week de humanitaire kwesties (derde mand) de aandacht krijgen.
-
De Russische MQSKAI |L PIJ kosmonauten Vladimir Kovalenotr eti Valery Ryoemen, die zondag met de Sojoez-25 waren gelanceerd, keren voortijdig naar de aarde terug. Volgens radio-Moskou is gisterochtend gebleken dat een koppeling tussen de ruimtecapsule en het eerder in een baan om de aarde gebrachte ruimtelaboratorium Saljoet-6 niet mogelijk is. Naar
het
Russische radiostation
meldde, was de Sojoez-25 de Saljoet
tot op 120 meter genaderd, toen
zich moeilijkheden voordeden. Hieraan werd toegevoegd dat de twee kosmonauten zich nu klaar maakten voor de terugkeer naar de aarde. „Het ruimtestation Saljoet-6 vervolgt zijn vlucht", aldus radio-Moskou.
„De koppeling tussen de twee toestellen is geannuleerd wegens gebreken in het functioneren van de apparatuur voor de voorgenomen nadering", zo werd meegedeeld. De Saljoet-6 werd op 29 september in
l?aan om de aarde gebracht. Toen zondag*dë Sojöëz-25 volgde, was dit de eerste Russische bemande ruimtevlucht sinds februari jl. Westelijke waarnemers waren van oordeel, dat de Russen iets spectaculairs van plan waren met het oog op het feit dat het op 4 oktober 20 jaar geleden was, dat de eerste kunstmaan de Russische Spoetnik-1 werd gelanceerd. Ook zou het Kremlin luister willen bijzetten aan de viering van de 60-stejaardag van deRussische revolutie op een
-
-
7 november a.s.
op het beëindigen van de uitbuiting meen beginsel van rechtsgelijkheid van nader bezien te worden. In de commuvan bepaalde groepen mensen, op het de burgers, zijn de stellingen over de nistische leerboeken van de USSR en continu produceren van concrete sociaal-economische rechten planmatig wordt het onder meer beschreven als goederen verder ontwikkeld en uitgebreid". met behulp van de modern„een democratie, die door de partij Het zal allemaal wel kloppen, denken op verhogen het van technieken, de en de staat geleid wordt ten behoeve ste waarbij principe het we. Binnen het kader van de „socialevensstandaard, van de belangen van de verdere ontlistische arbeidsprestatie opverdeling van naar democratie" zullen de rechten wikkeling van hel socialisme en de en vrijheden wel „uitgebreid en verwordt toegepast. bouw van hei communisme". De soVervolgens wordt in het boekje met diept" zijn in de nieuwe grondwet. cialistische democratie wordt dan ook als een „nieuwe, hoogste vorm van de- „100 keer vraag en aanbod" in verband Maar dan is er natuurlijk wel een beperking vooraf aangebracht, die een mocratie" getypeerd. met de nieuwe ontwikkelingen gewestaatsburger van de USSR als Wladimir loop omschrijving proces van Sowjetin de Deze eigen zen op het „actieve zijde inzake dat wat de kern van de waarvan de verschillen tussen stad en Boekowski er terecht toe brengt te nieuwe grondwet wordt genoemd land, tussen de arbeidersklasse en de verklaren dat hij zó geen burger van verdiepen van de socia„uitbreiden en boeren worden uitgewist. Het aandeel deze staat wenst te blijven. Het gaat schept listische democratie" duide- van de intelligentsia in de maatschappij namelijk om rechten en vrijheden voor mensen die het bij voorbaat met de lijkheid. Er wordt nog eens door onwordt steeds groter. Lichamelijke arderstreept dat er geen sprake is van een beid krijgt steeds meer trekken van voornaamste uitgangspunten en doelneutrale grondwet, gebaseerd op zoiets geestesarbeid". Het gaat hier om een stellingen eens zijn. De Solzjenytsins, Amalriks, Sacharovs, Boekowski's en typisch stokpaardje van het marxismeals een meerderheidsopinie of een botleninisme, het naar elkaar toe bren- al de miljoenen in de Goelag Archipel, sing van standpunten. Nee, het gaat gen van „twee bevriende klassen", psychiatrische klinieken en Russische steeds om het politieke doel het sociagevangenissen zijn er tevoren van uitlisme verder te ontwikkelen, zodat de te weten de arbeidersklasse en de kolchosboeren aan de ene kant en de in- gesloten. Zij behoren tot de „verraUSSR als eersle staat de communistische fase kan binnentreden. Wanneer telligentsia daarnaast. Met trots wordt ders", zoals Brezjnjev voor de Opperdit laatste zal gebeuren, vermeldde verzekerd, dat de maatschappij bezig ste Sowjet verklaarde.
-
-
Brezjnjev niet. waarbij hij waarschijnlijk heeft gedacht aan de vergissingen die zijn voorganger Chroestsjov in dit verband gemaakt heeft.
Uitgebreid en verdiept WAT is er nu volgens hel door de Sowjetrussische ambassade verspreide boekje allemaal veranderd, zodat er een nieuwe grondwet nodig is geworden? In de eerste plaats is men er volgens de opstellers in geslaagd „een ontwikkeld en in technisch opzicht goed uitgerust socialistisch systeem van huishouding" op te bouwen. Ook hier kan het geen kwaad na te gaan wat de communistische theorieboeken over het hier gehanteerde kernbegrip zeggen, te
huishet om het
weten „socialistisch systeem van
houding". Daarbij
gaat
volgende:
Een maatschappelijke ordening die rust op maatschappelijke eigendom (eigendom van de staat of van het volk), waarbij (dus) ook de produktiemiddelen aan particulieren onttrokken zijn. Vervolgens wordt er de nadruk gelegd
is „steeds homogener te worden". Hei klinkt in de Sowjetrussische opvattingen inderdaad logisch. Aanvankelijk was er een strakke dictatuur van de partij nodig, om de na 1917 gebleven bourgeoiselementen, de klassevijand bij uitstek, te kunnen vernietigen. Maar hoe langer hoe meer schaarde hei proletariaat zich achter de lijnen die het part ij-apparaat uitstippelde: , .Miljoenen mensen wordenbij de regeling van de aangelegenheden van de maatschappij betrokken en krijgen inspraak bij besluitvorming". Met andere woorden, al naar gelang het uitroeien van de aan het socialisme vijandige elementen voortgang boekt, wordt de „socialistische democratie" breder ondersteund. In dat kader moeten ook de volgende opmerkingen uit genoemd boekje worden geplaatst: „De stellingen van de nieuwe grondwet betreffende de rechten van de Sowjetburgers zijn wezenlijk verrijkt.... De politieke rechten en vrijheden van de staatsburgers van de USSR zijn veel vollediger dan vroeger het geval was, geformuleerd. ..Naast de verkondiging van het alge-
Buiten de orde W ANNEER communisten over rech-
ten en vrijheden spreken heeft dit ten dele ten doel in het Westen een rookgordijn te leggen. De termen moeten meehelpen hier een euforie te scheppen,
dat wil zeggen een denken en handelen inzake de Sowjet-Unie, te stimuleren, die niet op de harde werkelijkheid is gebaseerd. Maar dat aspect is toch maar betrekkelijk. De communisten zijn namelijk allerminst onduidelijk over de vraag wat zij met hun termino-
Treinongeluk India:
tientallen doden
Nieuwe nederzetting op Jordaanoever
Egyptische president Anwar Sadat voor het gebruik van „onvriendelijke woorden" tegen de Sowjet-Unie tijdens zijn redevoering van vorige week donderdag ter gelegenheid van de vierde verjaardag van de oorlog van 1973.
Om kritiek van de Verenigde Staten enigszins te vermijden, heeft de regering in Tel Aviv nu opdracht gegeven aan de nieuwe bewoners om Het officiële partijblad Pravda hun huizen binnen het terrein van de schreef dat Sadat kennelijk is vergeten legerkampen te bouwen of binnen dat de Sowjet-Unie in moeilijke jaren bestaande burgernederzettingen. Egypte heeft bijgestaan „om tegenChef-redacteuren van de Israëlische stand te kunnen bieden aan de staats-radio hebben een verzoek van Israëlische agressie". Volgens Pravda het ministerie van buitenlandse zaken suggereerden de Egyptenaren bij de van de hand gewezen om niet meer te militaire parade van vorige week dat spreken van bezet Arabisch gebied, zij veel wapens uit Frankrijk en China maar te zeggen dat, de Joodse nefterhebben. „Irt feite waren het hoofdzettingen in dit gebied legaal zijn. De zakelijk wapens van Russische makechef-redacteuren hebben het ministelij", aldus het partijblad. rie een brief gestuurd waarin zij verklaren „geen informatie-centrum MOSKOU (Reuter) De vroegere van de regering te zijn". Op de bezette president van de Sowjet-Unie, Nikolai westelijke Jordaanoever zouden beter Podgorny, is weer in het openbaar de bijbelnamen als Judea en Samaria verschenen bij de zitting van de kunnen worden gebruikt, zo meende Opperste-Sowjet. het ministerie van buitenlandse zaken. Podgorny werd in juni van dit jaar als president afgezet en vervangen regering houdt door de communistische partijleider
-
Duitse
vast aan Kalkar
--
noodzakelijk op derlandse grens dwingende gronden die uit de energiepolitiek voortvloeien en is bereid alle daarvoor nodige stappen te doen.
geen sprake zijn van vrijheid. Men kan dan wel verkiezingen houden waaraan enkele tientallen politieke partijen deelnemen, maar het volk is vanwege de economische machtsverhoudingen bij voorbaat buitengesloten. Vrijheid ontstaat dan ook pas in de klasseloze maatschappij. Vanuit deze typisch marxistische opvatting is het „logisch" (dat wil zeggen het vloeit uit de vooronderstellingen voort), dat zij die het niet met dit geloof eens zijn, als buitenstaanders, als vijanden van de belangen van het volk, worden gezien. Lenin schreef in 1917 al dat er vrijheidsbeperkingen moeten zijn om genoemde categorie zo machteloos te maken dat zij „de
bevrijding uit de loonslavernij" niet zullen kunnen tegenhouden. Heel concreet volgens Lenin: „Onze binnenlandse politiek richt zich erop een maximum aan vrijheid toe te staan aan het proletariaat en zelfs een minimum te weigeren aan de restanten van de bour-
geoisie". Vanuit deze gedachtengang moeten in de huidige overgangsfase van socialisme naar communisme alle wetten over rechten en vrijheden worden verklaard. In de „socialistische democratie" hebben Brezjnjev en Boekowski
niet dezelfde mogelijkheden,
MOSKOU [UPI] De Russische pers heeft gisteren kritiek geleverd op de
daanoever gesticht, zo heeft het officiële Joodse persbureau gemeld. De helft van de nieuwe nederzetting, Kegar Ruth, ligt op Arabisch gebied dat in 1967 door Israël werd bezet. De Israëlische regering had vorige week al hiertoe besloten. De volgende week zou er nog een nederzetting worden gevestigd op Arabisch gebied.
DÜSSELDORF [DPA] " De bondsregering acht onverwijlde voltooiing van de bouw van de snelle kweekreactor in Kalkar vlak bij de Ne-
want
door zijn kritiek op de fundamenten van het systeem heeft de laatste zich ver „buiten de orde" geplaatst. Mensen als hij, de „dissidenten" in het algemeen, zijn in feite rechteloos geworden in de USSR. En zo kan de nieuwe grondwet aan de ene kant spreken over „uitbreiding en verdieping" van rechten en vrijheden, terwijl zij tegelijk de Sacharovs als „parasieten" behandelt en hun alle rechten en vrijheden ontneemt. Het één is in het communistische kader niet in strijd met het an-
logie bedoelen. Zij verhelen echt niet met „vrijheid" iets heel anders aan te duiden dan wij binnen onze liberale der. Integendeel, het past uitstekend in de socialistische opmars naar het comdemocratie. Vrijheidsrechten hangen in de SowjetUnie onverbrekelijk samen met de aard van de produktieverhoudingen, met de relatie tot de arbeid. Wanneer de produktiemiddelen in handen zijn van de „uitbuiters", een groep kapitalistische ondernemers dus, kan er per definitie
richt. Op vele plaatsen zijn wegen en spoorlijnen vernield en ook de communicatie per draad is grotendeel? verstoord. Het ergst getroffen is Alessandria, ten zuiden van Turijn waar overstromingen de elektriciteitsvoorziening volledig ontregelden. Gisteren arrivieren 150 militairen in het gebied om te helpen bij de reddingswerkzaamheden. [AFP] Bij NEW DELHI een Zondagmorgen is het niveau van de " spoorwegongeluk in de Indiase deel- Po, die Piemonte en Lombardije staat Uttar Pradesj zijn zondagnacht doorsnijdt, aanzienlijk gestegen en minstens 40 mensen omgekomen en men vreest dat het water nog verder 150 gewond. Het ongeluk deed zich zal wassen. Een vijftigtal dorpen in voor tussen een passagierstrein en een Noord-ltalië heeft om onmiddellijke goederentrein die bij Naina, in de hulpverlening verzocht. buurt van Allahabad in het noorden van het land, op elkaar botsten. Een woordvoerder van de spoorwegen heeft gisteren verklaard dat het dodental nog kan oplopen. Het reddingswerk wordt ondermeer met zware hijskranen verricht. Het laatste treinongeluk in India TEL AVIV [Reuter] " Israël heeft deed zich voor in mei, toen een trein in gisteren een nieuwe Joodse nederzeteen rivier stortte. Toen overleefden 91 ting op de bezette westelijke Jorpassagiers het ongeluk niet.
Leonard Brezjnjev.
2. Hetkader van de socialistische democratie
grondwet, die de oude constitutie van
v
diplomaten van NAVO-landen graag In het algemeen leek de SU redelijk kiezen: „op hypocriete wijze klagen tevreden over de openingsronde van over de traagheid waarmee de slotakte Belgrado. „De-conferentie heeft een constructieveen zakelijke start gehad. wordt toegepast, terwijl ze tezelfdertijd geen constructieve maatregelen Bijna elke toespraak bekrachtigt dat er geen redelijk alternatief is voor voorstellen om het niveau van ontspanning te verhogen. Hun andere ontspanning. Veel interesse is gewekt instrument is tijd te verknoeien met voor concrete voorstellen van de dwaze preken ter verdediging van de landen van de socialistische gemeenschap", zo schreef de Pravda. mensenrechten", zo wordt de NederVolgens westerse diplomaten zal deze afvaardiging toegevoegd. landse
-
TURIJN (UPI/Reuter) Meteorolo-
nadrukken de journalistenorganisaties dat het inzake ontvoeringen „soms noodzakelijk is voorzichtig te handelen om het leven van het slachtoffer niet in gevaar te brengen".
-
De nieuwe grondwet van de USSR
Overzicht DE Sowjet-Unie heeft een
BELGRADO De Sowjet-Unie heeft zich via een artikel in het partij-orgaan Pravda zeer verontwaardigd uitgesproken over de houding van de Nederlandse delegatie op de toetsingsconferentie in Belgrado. Het artikel was overwegend positief gesteld, maar het sprak zich zeer negatief uit over de inbreng van de Nederlandse gedelegeerde, die „zich bezighield met achterom kijken en klagen over een gebrek aan voortgang op belangrijke terreinen.
in Italië
gen hebben voorspeld dat het noorden van Italië ook de komende dagen nog seerd. De echtgenote van de ontvoerde te lijden zal hebben van ongekend hevige regenval, die de afgelopen vijf heeft bij de regering in Bonn aangedrongen op een beslissing ten gunste dagen al heeft geleid tot overstrovan haar man. Volgens haar moet de mingen en daarmee gepaard gaande ongemakken als gevolg waarvan minstaat de mogelijkheid aangrijpen „een onschuldige te redden". stens 15 mensen om het leven kwamen. journalistenorganisaties De Franse van Gevreesd wordt voor nog meer CGT en CFDT hebben de directie tot het persbureau AFP verweten slachtoffers wanneer ook de Po, van „documenten geen tweemaal toe buiten haar oevers treedt. De ramp de ontvoerders van Hanns-Martin heeft inmiddels al duizenden dakloos Schleyer" te hebben gepubliceerd. In gemaakt en materiële schade ter twee afzonderlijke communiqués bewaarde van miljoenen guldens aange-
SU boos op Sadat
SU boos over houding Nederland in Belgrado
Doden na noodweer
munisme. Om deze reden heeft al het gediscussieer, in de Sowjet-Unie, in woord en geschrift, maar heel betrekkelijke betekenis gehad. Volgens de gegevens uit
Moskou heeft de „volksdiscussie" zon 650.000 vergaderingen geleverd en mil-
Dit heeft bondskanselier Helmut Schmidt volgens een mededeling van de minister van arbeid en de deelstaat Noordrijn-Westfalen bevestigd in een brief aan premier Heinz Kühn van deze deelstaat.
De regering van Noordrijn-Westfalen had eerder in verband met het feit dat door het stopzetten van het project voornamelijk belangen van Bonn zouden worden geschaad vooraleer een beslissing te nemen inzake de verlening van een vergunning voor de uitvoering van de derde bouwfase van het project een principiële uitspraak van de bondsregering gevraagd.
Oost-Duitsland bevestigt rellen -
WEST-BERLIJN [DPA/Reuter] Oost-Duitsland heeft bevestigd dat zi zich in de nacht van vrijdag op zaterdag in de omgeving van het Alexanderplein in het centrum van Oost-Berlijn botsingen tussen politie en jongeren hebben voorgedaan.
In een verklaring van het Oostpersbureau ADN dat niet duitse Brezjnjev tijdens zijn openingsrede in reppen over gewonden of scheen te de bijzondere zitting van de Opperste arrestaties trad de Volkspolitie, geSowjet over de Russische grondwet. steund door de burgerij, op toen jongeren het reddingswerk van de ■>. joenen uigczouucu mukncu ui ui politie poogden te bemoeilijken voor De conclusie van dat alles stond echter een aantal hunner dat na daarop te bij voorbaat vast. Brezjnjev tot de zijn geklommen van de voet van een Opperste Sowjet: „Het Russische volk televisiezendtoren waren gevallen. Volgens ooggetuigen en reizigers die heeft ja gezegd. Dit is de fundamentele Het is een wij Oost-Berlijn kwamen, zou het om die verwachtten. uit wet een groep jongeren van in totaal ware weerspiegeling van onze verworvenheden, van onze aspiraties en ongeveer 600 zijn gegaan. Er zouden hoop". Ja, gediscussieerd is er genoeg. leuzen voor de eerder dit jaar OostDuitsland uitgezette zanger Wolf BierMaar niet door de mensen die werkelijk iets belangrijks hadden te zeggen. mann zijn geroepen, terwijl ook vele Zij waren het land al uitgezet of mondruiten zouden zijn gesneuveld. gemaakt. Volgens een Westberlijns avondblad dood Voor hen heeft de grondwet van Brezjnjev alleen maar zouden de jongeren ook „weg met de onderdrukking in petto. Russen" hebben geschreeuwd.
-
NEDERLANDS DAGBLAD Dinsdag 11 oktober 1977
4
VARIA
Amsterdamse politie
Toen kwam ereen olifant..
Voor de jeugd
De boekhandelaar
vertelt verder...
Onder redactie Niek van Noort „TOEN KWAM ER een olifant met een lange snuit en die blies het verhaaltje uit". Zo eindigen veel verhaaltjes steeds maar weer. Altijd heeft de olifant het gedaan! Je zou gewoon een hekel aan die beesten krijgen. Maar dat is toch niet eerlijk. Want er zijn ook wel olifanten, die helemaal niet zo boosaardig zijn, zelfs bestaan er werkelijk aardige olifanten. Hier zie je er zo één afgebeeld: elke boekhandelaar en elke uitgever kent hem. Deze olifant zorgt er namelijk voor dat er steeds weer nieuwe boeken met verhalen en nieuwe leerboeken een grappig verhaal vertellen, moet je worden aangevoerd. Inplaats van verhaaltjes uit te blazen, zorgt hij dus er toch ook om lachen? Nou dan! steeds voor nieuwe verhalen. Hij Maar goed, je weet nu, dat je niet sjouwt maar weer naar de uitgevers. je oersterk, dat kun elke olifant erop kunt aanzien, dat het Hij is dan ook hij nooit! een verhaaltjes-uit blazer is. Dat er begrijpen en moe is ook andere olifanten zijn. Trouwens, als iemand die jullie een
Dappere Remi, door: Lidy van " Aalst. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nij-
kerk. Prijs
’
2,60.
Geheim blijft geheim, door: C. M. " van den Berg-Akkerman. Uitg. G.
F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs
f 4,35.
"
"
Anneke en rooie Kees, door: K. Norel. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs/ 4,35. Linekes tocht naar de zingende klokken, door: K. Norel. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs
f 2,60.
Waar hij woont? Wel, in Culemborg. Zoek maar eens op op de kaart van Nederland, het bestaat echt. Of hij in een dierentuin woont? Ben je nu helemaal! Daar wonen alleen maar luie olifanten, van die sjok-ke-sjokbeesten. Nee hoor. deze olifant woont vlak hij zn werk: bij de Vervoers-centrale van het Centraal Boekhuis. Je hebt nog nooit van je leven zoveel boeken bij elkaar gezien als in dat boekhuis! Vervelen doet hij zich dan ook nooit. En als hij 's avonds thuis komt, staan zn beide vrienden, twee leeuwen, al op hem te wachten. Die moeten overdag hel wapen vao Culemborg vasthouden, vreselijk saai werk, want je moet de hele dag doodstil op je plaats blijven staan en je beleeft natuurlijk bijna nooit wat.
" "
Mieke van de Rozenlaan, door: Max de Lange-Praamsma. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs 7.50.
" "
’ ’
Marlieske, door: Max de LangePraamsma. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs 4,50. De bange winter, door: Tineke Dooge-Verra. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs 7,50.
’
’ ’
begon met een dreigbrief, door: A. A. Ham. Uitg. G. F. Callen'fbach bv, Nijkerk. Prijs 6,50.
"
"
Geert en Geesje in de storm, door: W. P. Balkenende. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs 4,70.
Herfsttooi 1977 DEZEWEEK kan men nogde manifestatie,,Herfsttooi 1977" bezoeken. Een en anderis te zien in het Rijksmuseum Twente in Enschede; de openingstijdenzijn tot en met vrijdag van 9.00 tot 21.00 uur en zaterdag van lO.OOtot 18.00. Het centralethemais dit jaar:bloemenplantmotieven in dekunst. Daarbij heeft menverschillende hoofdcategorieën gekozen: schilderkunst, keramiek, volkskunst. Enkele duizendenrozen vormen het hoofdmotief in een der grootstezalen van het museum Twente. Voor de bezoekers iserde gelegenheidbij de , ,doe-het-zelf-stand" een eigen bloemstukjete maken en mee te nemen Volwassenen betalen/ 5,-entree, kinderen krijgenreductie.
—\ r~rr. Bij-
WANNEER JE in Culemborg of in de omgeving ervan woont, heb je dat
brullen misschien wel eens gehoord. Je kunt hen dat moeilijk kwalijk nemen, vind ik. Overdag moeten ze hun koppen de hele dag stil houden; is het dan een wonder dat ze dan 's avonds wel eens eventjes willen buitelen en brullen! Bovendien als ze jullie
-
DEN BOSCH (ANP) Voor de ingang van het Carolusziekenhuis in Den Bosch, is zondagmiddag de 16-jarige J. Bakker uit Den Bosch doodgereden. De jongeman was met zyn bromfiets de Hervensebaan overgestoken om het fietspad naar bet ziekenhuis op te rijden. Hij is daarbij geschept door een aankomende personenauto.
Zondagavond is de 38-jarige J. J. van Dalen uit Goes bij een verkeersongeval om bet leven gekomen.
van geeft, wanneer dat verhaal plotseling is afgelopen, dan moet je dat niet altijd zomaar geloven. Het kan ook best zijn, dat die verteller zelf niks meer te vertellen weet en dan maar gauw een olifant er de schuld van geeft dat het verhaal opeens uit is. En
Verschenen
naamde Cannenburgh show gehouden worden. De naam van dit gebeuren houdt vert>and met de plaats waar de show gehouden wordt tegenover kasteel de Cannenburgh. De organiserende Vaassense Pluimvee en Konijnenfokkers Vereniging heeft een tentencomplex van zon drieduizend vierkante meter opgezet, om alle bezoekers op goede w ijze te kunnen ontvangen.
In de stand*, staan vele soorten
artikelen teifoongesteld: agrarische apparatuur, levensmiddelen, kantoormachines, keukens, enz. Er
dat is natuurlijk niet eerlijk. Geloof dus niet alles wat ze jullie over olifanten wijs willen maken. Dat moest me, vóór de Kinderboekenweek, nog even van het hart... B. Doorfibos
"
De Tweede Wereldoorlog, door: . " Raymond Cartier. Uitg. Van Holkema & Warendorf, Bussurn. Prijs per twee delen 39,80, na 31 januari 1978 79,90. Deel 1 1939-1942/Deel 2 1942-1945.
*
"
’- ’
-
De legende en de heldhaftige, vrolijke en roemruchte daden van Uilenspiegel en Lamme Goedzak in Vlaanderenland en elders, door: Charles de Coster. Uitg. Meulenhoff, Amsterdam. Prijs 49,50. Met tekeningen van Kurt Löb.
’
Wonderen der Schepping. )Jitë-Novapres, Laren. Prijs 24.90. In dit bijzondere boek worden vele facetten van de fascinerende wereld waarin wij leven op schitterende wijze belicht met vele unieke kleurenplaiten!
’
AMSTERDAM [ANP]
- De Amster-
damse politie heeft zaterdagmorgen zeven illegaal in ons land verblijvende buitenlanders de grens over gezet na een papierencontrole in de binnenstad.
In totaal werden vrijdagnacht 88 buitenlanders aangehouden, van wie er zestig naar het hoofdbureau werden overgebracht, omdat hun papieren niet in orde waren. Zaterdag werden nog dertien van hen vastgehouden.
ningen. Prijs kleur.
’
16,90. 200planten in
Kokkerel, door: Sylvia en Joop van " Meurs. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wageningen. Prijs
"
’
37,50. Kooki-
Kip/Wild/Gevogelte, door: Lily van Pareren. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wageningen. Prijs/6,50. Serie: Wina's culinaria.
" "
Diepvries-techniek Recepten, door: Cecile Thijssen. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wageningen. Prijs
’
in de Lage Landen 1572" Huurling -1574, door: Duncan Caldecott-Baird.
Uitg. Fibula-Van Dishoeck, Bus-
buitenlanders beschikten wel over Franse en Belgische verblijfsvergunningen, aldus de politie.
Rechttoe-rechtaan-tips voor repareren, opknappen, zelfmaken en veranderen.
Vlinder met geschroeide vleugels, " door: Mien van 't Sant. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wageningen. Prijs 14,90.
"
’
Het kantklosboek, door: Kaethe en JulesKliot. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wageningen. Prijs 35,- Technieken en voorbeelden, klassieke en moderne werkstukken.
Keuning bv, Wageningen. Prijs / 20,50. Met patronen en duidelijke
"
’
Ontmoeting van gelovigen, door: prof. dr. D. C. Mulder. Uitg. Bosch & Keuning bv, Baarn. Prijs 9,75. Over de dialoog tussen aanhangers van verschillende religies.
’
in de Vertaling-1951 van het " Bijbel Nederlands Bijbelgenootschap. Geheel opnieuw gezet en gebonden in een soepele kunststof. Uitg. Nederlands Bijbelgenootschap, Amsterdam. Prijs 16,50. ln de uitvoering met opzoekflap 19,50.
6,50. Serie. Wana's culinaria.
’
lantaarnklokken, door: W " Engelse F. J. Hana. Uitg. De Haan, Bussem 19,50.
Nederland verblijvende buitenlanders, die van oordeel zijn dat de illegale gastarbeiders hen het brood uit de mond stoten. De zeven uitgewezen
deeenboek met honderden recepten.
ren. Prijs/29,90.
Prijs
Volgens de politie is de actie ondernomen op instignatie van de legaal in
’
sum. Prijs 24,50. Een episode uit de Tachtigjarige Oorlog. Het nieuwe kamerplantenboek, door: G. Kromdijk/Wim Oudshoorn. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wage-
kamerplantenboek, door: " Frivolité - vroeger en nu, door: " Praktisch Joan Lee Faust. Uitg. Luitingh, LaSutske Stratenus. Uitg. Zomer&
’’
"
De groeten aan Truman Capote, door: Jaap Harten. Uitg. Querido BV, Amsterdam Prijs 19,90. Verhalen.
"
Wat kan een manser betalen?, door: Jaap Harten. Uitg. Querido bv, Amsterdam. Prijs 17,90. Gedich-
’
’
techniektekeningen.
ten.
Handig zelf doen, door: Peter Richter. Uitg. Zomer & Keuning bv, Wageningen. Prijs 24,50. Het doe-
De marges van een links televisie-
" beleid,
het-zelf-boek voor in en om het huis.
Prijs
’
door: Ad Kooyman. Uitg.
Dick Coutinho BV, Muiderberg.
’
19,50.
Och*?1
nieuwsn*?1-! I
"
-
03Je<2?
Promen^T' o>1
" Welke taal spreken ze in Bolivia eigenlijk? Is het de taal van de Quechua indianen, diewonen op soms meer dan 5000 meter hoogte in het woeste Andesgebergte, of is het Spaans, de taal die men spreekt in de grote steden en in de lagere streken van het land bij de grote rivieren. De EO brengt er om 20.50 uur een programma over op Ned. 1.
muz.
Televisie
Woensdag RADIO HILVERSUM I TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Rustig bijkomen. 7.30 Nws. 7.41 Aktua-ochtendeditie. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de huisvrouw. 8.45 (S) Kom er maareens bij: gesprek. 10.00 (S) Een oude hit in nieuwe snit. 10.30 Nws. 10.33 (Sj Toerja-toemee, gevar. progr. 11.45 (S) CafeChantant. 12.26 Meded. 12.30 Nws. 12.41 Aktua 0. 13.00(S) Hoogtepunten uit musicals. 13.30 Sport na sport, jeugdprogr. 14.00 (S) Specialiteiten a la carte, klass. verzoeken. 15.00(S) Als dat zou kunnen, verzoekplatenprogr. (15.30 Nws.) 16.30 (S) Kernpunt, gesprekken. 17.20 OVERHEIDSVOORLICHTING: Tekst en uitleg. 17.30 Nws. 17.32
Werk van Theo van
Openluchtmuseum
Hoytema in Amsterdam tentoongesteld Hl I kl IKSFRt-NTFNKABINH Kl IkSMUSRJM in Amsterdam wijdt ioi en met 4 december een tentoonstelling aan het werk van de tekenaar, schilder en lithograal Theo van Hovtema (1863 - 1917). Hoytema kreeg onder meer grole faam door /ijn uu beeldingen van H. C Andersens sprookie ..Hei lelijke ionge eendje" en /im verhaal ..Hoe de vogels aan een koning kwamen". I heo van Hovtema werd op 18 december 1863 in Den Haag geboren aK laatste /oon van het ucht kinderen lellende ge/in van Dominicus van Hovtema, die secretaris-generaal van I mancien was. Hij verloor al jong zijn otitjers. Na vier jaar gymnasium in I ei den te hebben doorgelopen werd hii iot /ijn meerderjarigheid opgenomen in het Delftse bankiershuis van zijn broers.
GEDURENDE de maand oktober 1977 worden de toegangsprijzen tot het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem gehalveerd. Volwassenen
’
.
1,- per persoon,
betalen dan kinderen tot 18 jaar/ 0,50, evenals ouden van dagen. Voor de tentoonstelling van streekdrachten „Van Hoofdbrekens en
Kopzorgen", die deze maand voor het laatst te bezichtigen is, gelden de volgende entreeprijzen: volwassenen 0,25 per persoon; kinderen onder de
’ ’
12 jaar 0, 10 per persoon. Tijdens de herfstvakantie, van za- 1 terdag 15 oktober tot en met zaterdag 22 oktober, hebben kinderen onder 18
jaar gratis toegang.
Noorse architectuur TOT EN met 28 oktoberduurtde tentoonstelling over Noorse architectuur, die gehouden wordt in het Gebouw voor Bouwkunde, Berlageweg 1, Delft. Deexpositie wordt georganiseerddoorde Technische Hogeschool-Delft, afdeling
bouwkunde. Drieverschillende onderwerpenkomen aan de orde: in Noorwegen in deMiddeleeuwen gebouwdekerken van hout; historischebouwkundige werken die in Noorwegen behoudenzijn gebleven; werkenvan een vooraanstaand Noors architectenbureau.De tentoonstelling is geopendvan maandagtot en met vrijdagvan lO.OOtot 17.OOuur.
-
/IJl* VOOI lILIU IIigSMUHUS cUlll»k<.lg vau politie. Veilig Verkeer en kruisverenigingen. Op de pluimvee- en kleindierenshow zullen maar liefst 700 dieren ie zien zijn, waar onder
hoenders, konijnen, eenden, fazanten en cavia's. Het programma voorziet verder in een marmottenbaan en dagelijks een cactustentoonstelling. De openingstijden van de show variëren van dag tot dag en wel als volgt: 12 oktober: van 15.00 tot 22.00 uur; 13oktober: van lO.OOtot 22.00 uur; 14 oktober: van 14.00 tot 22.00 uur; 15 oktober: van lO.OOtot 22.00 uur. De toegangsprijs bedraagt 3,50 voor volwassenen en 2,50 voor
kinderen.
’
’
De drie exposerende Overeems, v. I. n.r.: Brand Overeem, fotograaf, Jacob Overeem, schrijver, Gerard Overeem, beeldhouwer.
Expositie vanfamilie Overeem in Barneveld MORGEN WORDT in Barneveld de familie-expositie „Overeem" op muzikale wijze geopend in het Veluws museum Nairac. De tentoonstelling, die als ondertitel „De Veluwe verbeeld" heeft, omvat werken van drie Barnevelders: de 62-jarige boer-schrijver Jacob Overeem en zijn beide zoons, de 32-jarige beeldhouwer Gerard Overeem en de 31-jarige fotograaf Brand Overeem. De expositie duurt precies een maand. De bezoeker kan op de tentoonstelling een catalogus kopen waarin interviews met de Overeems zijn opgenomen. Uaar in vertellen zij over hun werk en hun bedoelingen. Van de christelijke schrijver Jacob Overeem zijn alle 60 door hem geschreven boeken en bundels aanwezig. Daarnaast zijn er manuscripten, brieven, interviews, speciale uitgaven, correctie en drukproeven te zien. Ook het authentieke manuscript van „Waar de bron ontspringt", in 1947 geschreven maar pas dit jaar uitgegeven, wordt tentoongesteld.
bcciuiiouwci uerard Uveicen»
toont
penningen, plaketten, relièfs en vrije
plastieken, vervaardigd tussen 1967 en 1977. Hij komt verder met schetsen die hij heeft gemaakt voor kunstwerken voor gemeenten, scholen, bedrijven en andere instellingen.
Fotograaf Brand Overeem exposeert met 53 foto's; series, portretten, features. Ook de inzendingen die bij World Press Photo en Zilveren Camera in de prijzen vielen, zijn in het Veluws Museum Nairac gedurende een maand te bewonderen. De portretten en de sfeervolle, karakteristieke, prenten tonen hoe deze vakkundige fotograaf de Veluwe en zijn bewoner ziet. Het Veluws Museum Nairac is
gevestigd in het gerestaureerde Brouwershuis aan deLangstraat in Barneveld. Dit historische pand ligt in het hartje van Barneveld. Het
museum is van dinsdag tot en met vrijdag geopend van 10.00 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17.00 uur. Zaterdags is het geopend van 11.00 tot 16.00 uur.
-
Radio
Aktua-magaz.
worden verlaagd
Radio Hilversum 3 woensdag 12oktni*. 1 8 uurKRO: 7.02 (S) Drie op je botert sociaal informatie-progr. 9.03 (S) Pen. (S) 11.03 Drie draait op verzoek: Jel nog meer vertellen. 12.03 (S) Drie n»J middag. 14.03 (S) Popkontakt. N(^j Voetbal Noord-lerland Nederl 17.03 (S) Hitmeesters: Vincent van PJ show.
Radio Hilversum 4 woensdag n „i NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende» 7.08 (S) Te Deum Laudamus. 7.30 (a dium:klass. muz. en cultureel nws 9 m 9.02 (S) Onder Schooltijd. 10.00 (S)fl RADIO HILVERSUM I 1 1.15 (S) Platen» DINSDAG 11 OKTOBER NA 18 UUR 18.19 palet: Omroeporkest. (S) 12.00 Pianowerken uit de Ron PP.: Uitzending van de VVD. 18.30 Nws. (S) Thema-programma. 12.30 zakelijke bespiegelingen. Per 13* 18.41 saldo: 14.00 Nws 19.00 Trefpunt. NOS 19.15 (S) Acoord: Middag-symfonie. Verhalen uit de wereldliteratuur kroniek van amateuristische muziekbeoefening. AVRO 20.00 AVRO-Totaal-Theater. Oud-Nederlandse Kamermuziek. I (22.30 Nws. 22.40 Radiojournaal). 23.55 de schaduw van de meesters. 16.00-|7« In kleine bezetting: moderne Nws. 17.001S) Muz. van eigen tijd. RADIO HILVERSUM 2 DINSDAG 11 OKTOBER NA 18 UUR 18.00 Nws. KRO 18.11 Echo. 18.30 (S) Op vleugels. 18.50 Verkenning. 19.00 Kerk in Nederland I (EO) meervoud. 19.30 (S) Zin in muziek. 20.00 10.00 uur: School-t.v. Nws. 20.05 Overweging. 20.15 (S) Moderne kamermuz. 21.30 Spektakel. NOS 23.00 (S) 14.00 uur: Schoolt v Met het oog op morgen. 23.05 Aktualiteiteno18.15 uur: Bedreigde landschappen (Teleac). verzicht Radio-TV. 23.10 De krant van mor18.45 uur: Fabeltjeskrant (NOS). gen. 23.20 Den Haag vandaag. 23.52 Even op 18.55 uur: Journaal (NOS). adem komen. 23.55 Nws. 19.04 uur: Henkies droom-boom. RADIO-HILVERSUM 3 19.10 uur: De krant van Bas. DINSDAG 11 OKTOBER NA 18 UUR NOS 19.30 uur: Het kleine huis. 20.20 uur: Adam of aap? 18.03 De vacaturebank. l8.IO(S)NOS-maal. 20.50 uur: Bolivia. VARA 19.02 (S) Poprekonstruktie. 20.02 (S) 21.20 uur Tenslotte. Nashville. 21.02 (S) Popdonder. 23.02 (S) 21.35 uur: Journaal (NOS). Wachten op middernacht. 0.02 (S) Nacht (S) 1.02 Nacht 21.50 uur: Den Haag vandaag (NOSI jazz. all that drie-draai...and 22.05 uur: Beeldspraak (NOS). drie draai...en zo nog het een en ander. 2.02 (S 23.00 uur: Journaal (NOS). (S) Peter Holland. 5.02 Truck.
Toegangsprijzen tot
Cannenburgh show in Vaassen VAN 12 tot en met 15 oktober zal in het Gelderse Vaassen weer de zoge-
In het kort
verhaal vertelt er een olifant de schuld
blijven meiphet SS)
-
Radio Hilversum 2 woensdag 18 uur VARA: 7.00Nws. 7.11 7.20 In de Roode Cirkel: TELEVISIE Nws.) 8.50 Ombudsman. 9 00 («iP cordeonspel. NOS: 9.20 Wat heeft 7? „De stenen spreken" is de titel van Pedagogische rubriek. 9.35 Wa het volgende deel van de EO-serie VARA: 9.40 Schoolradio. 11.00 Nws. i.'? „Adam of aap?" Hebben stenen en dioweekblad. dioweekblad (vervolg). 11 30 (S) ru aardlagen ons wat te zeggen? Dat is opera 1900-1905(2). 12.00 N het punt waar, na de uitzendingen Ussel Centraal: gesprekken,ieu wert i-j^1 over aapmensen, het eerste leven en de 13.11 Dingen van de dag. 13.30 St overgang van de ene in de andere gevar. progr. 16.00 Nws. l 6 soort, vanavond het programma over kunt. hoorspel. 17.00 (S) RVU: 17.35 De vrede bewaren gaat. (Ned. 1. 20.20 uur) Meded.. SOS- en politieber
Ter attentie
over de grens
OOM NIEK
’
Uit en thuis
Hun vriend de olifant moet hen dan ook altijd zijn belevenissen vertellen 's avonds, daar staan ze de hele dag al naar uit te zien. Want elke dag heeft hij wel weer wat nieuws beleefd. De gekste dingen maakt hij mee, en vreemde mensen die hij soms tussen de boeken ontmoet...! Als hij het niet zelf beleefd had en die mensen niet zelf ontmoet had, zou je het gewoon niet willen geloven! Als vriend olifant daar over eens een boekje zou schrijven, dan werd dat vast wel een boekje met vier-en-twintig vervolgdeeltjes. Maar schrijven kan hij helaas niet. Hij heeft het vroeger wel eens geprobeerd met zn rechter ivoren tand. Eerst had hij die stevig langs wat ruwe stenen geschuurd om er een fijner puntje aan te krijgen, maar toen hij proberen wilde om er letters mee te schrijven, zat zijn slurf hem iedere keer in de weg en toen is hij er maar weer mee opgehouden. Nee, dat was geen succes. Vertellen kan hij echter als de beste, daar kunnen zn vrienden over meepraten! Als je ze overdag ziet knipogen tegen elkaar, terwijl ze het wapen staan vast te houden, kun je er wel zeker van zijn dat die knipoog verband houdt met een avontuur dat vriend olifant hen de vorige avond heeft opgedist, waarbij ze gebruld hebben van de pret.
Ben Doornbos heeft altijd veel vertellen. Elke week schrijft hij - elders in deze krant een klein ..\erhaaliie". Soms /ou je denken dat hij eigenlijk veel liever verhaaltjes zou vertellen dan boeken verkopen. Maar dan heb je het wel goed mis. Dat de olifant „ondergewaardeerd" wordt, zijn we met hem eens. Vandaar dat wij hem \andaag in deze rubriek het woord geven. te
-
De monnik van Wittenberg, Maarten Luther, door: K. Norel. Uitg. G. F. Callenbach bv, Nijkerk. Prijs 4,70.
Radio en t.v.
zet 7 buitenlanders
V an Hovtema is al jong gaan tekenen I enmaal zelfstandig volgde hij tussen 1887 en 1889 wintercursussen in schilderen en tekenen aan de Haagse Academie, /iin belangstelling ging vooral uit naar dieren /o tekende hij bijvoorbeeld veel in het I eidse Zoologisch Museum. /iin oom Van Oordt. firmant van de uitgeverij Brill in leiden bezorgde hem /ijn eersle belangrijke illustratie-opdrachten voor enkele wetenschappelijke werken over biologie. Hiervoor ging hij zich toeleggen op de lithografie, die hem /iin leven lang /ou blijven boeien. Maar ook de schilderkunst had zijn aandacht. len grote opdracht in 18% «as hel vervaardigen van ongeveer vijftig schilderingen voor het interieur van de salonboot Merwede I van de Rederij fop Smit in Rotterdam. Mceds echter keerde hij terug lot de litho, /o maakte hij van 1902 af tot in hei iaar van /ijn dood jaarlijks kalenders met prenten van dieren en planten. Vanaf I9tw werd /ijn gezondheid steeds slechter. In dal jaar bracht hij enige lijd door in hel ziekenhuis, twee laar later moet hij lang kuren in een sanatorium. Bn sk tentoonstelling behoort een door drs Irene dc Groot samengestelde catalogus die een volledig overzicht van het prentwerk van Van Hovtema geeft. Niet al dat werk is op de tentoonstelling te/ien, maar cle aanwezige prenten - evenals de geëxposeerde tekeningen en schilderijen een bijzondere vermelding in de catalogus.
-
Nederland 2 (TROS): 18.45 uur: Paspoort (NOS). 18.55 uur: Journaal (NOS). 19.04 uur Charlies Angels. 20.00 uur: Journaal (NOS). 20.25 uur Hitboulevard. 21.30 uur De verpleegsters. 22.20 uur Aktua TV. 23.10 uur: Journaal (NOSI
de
geheimzinnige code Vervolgverhaal voor de jeugd door Coen Hartman
135) Henks ouders antwoordden! goed mogelijk. Tenslotte vroeji rechercheur ook over Henks gedflfl laatste paar dagen. „Hebt u deze»: niets bijzonders aan hem gemerfc' Mevrouw De Jong wisselde een s» blik met haar man en antwood toen: „Gisteravond hadden mijni en ik het nog over hem. We von dat hij de laatste weken stiller was
normaal. En gistermorgen..., achi
dat is niets bijzonders". „Toe, va u verder", drong meneer Hj| aan. „Nou ja, gistermorgen is
in zn eentje naar de markt ge om te proberen een zakcentje tt dienen. Dat hebben ze een paar« geleden ook gedaan. Toen hij« kwam, vond ik, dat 'ie wat opgf den was, en hij was verg boodschap voor me te doen zn jack zal vol spimag en stof, 1 alsof hij ergens in gezeten „En wat gebeurde er gistern „Gistermiddag kwam Dick ooi wachts terug van vakantie, hebben toen samen een hek PI boven in Henks kamer gezeten. U zijn ze naar Dieks huis gegaan ooi oude lamp in elkaar te prutsen„Gisteravond kreeg ik dezeP]
had'" I
*J
I
druk als mijn vrouw", vulde De/1 aan. „Henk speelde een poosjeP*j maar stopte daar plotseling» Daarna heeft hij een paar uur n»l1 boek in een stoel gezeten, maar» dat hij het merkte, heb ik ges*9! hij bijna niets gelezen heeft. B ik ook vreemd vond is dat M] vuurrode kleur kreeg toen mijn hem vroeg hoeveel hij op de ■ verdiend had. Hij wist ach,n houding te geven en stond te sto» 1 dat hij niets verdiend had".
(Wordt vervoH
Rode Kruis organiseert cursus hartmassage
in Amstelveen AMSTELVEEN (ANP) " veense Rode Kruis start 7 een actie die is bedoeld
nove*l^ °*V^i mogelijk bewoners bek****^ technieken van hartmassage te
i"
op-mond beademing.
,
«e*l^:
Het ligt in de bedoeling 250 inwoners aangemeld. V jes van deze reanimatietechn' te brengen. Tot nu toe het> kost vijf gulden. » Het Rode Kruis heeft dit genomen op basis van ervair,n^< VS. In Seattle waar vele reanitietechniek beheersen, a vermindering van het aant zijn gevallen door hartstilstand teerd.
,
m*^ i
"T^rIANDS DAGBLAD - Dinsdag 11 oktober 1977
5
BINNENLAND
Prof. J. Kamphuis op GPJC-congres:
Overheid is er terwille van de heerschappij van Christus (van
onze parlementsredacteur)
NSPEET - „De
overheid zal zich op veel punten geremd weten vanwege de onwillig. om zich heid die in het volk teleeft voegen. Ze naar Gods geboden staatkundige constelh eeft in onze latie met de samenstelling van het parlement te rekenen. Maar al is gelaten, dat haar een smal terrein onverlet zich niet laat haar roeping dictator, maar als „christelijke" el als dienares van God te presen-
M
inderdaad
W
teren. Dat betekent dat de overheid naar vermogen de doelstelling van haar regering expliciet zal moeten maken; zij is er terwille van de heerschappij van Christus en zij moet
dat ook willen weten. En vervolgens mag zij ook laten zien, hoe daardoor wel de bandeloosheid aan de teugel wordt gelegd, maar hoe tegelijkertij terwille van diezelfde heerschappij onder haar bewind de volksvrijheden garantie
vinden". Dit antwoord gaf afgelopen zaterdag op het congres van Gereformeerde Politieke Jeugdclubs (GPJC's) in Nunspeet prof. J. Kamphuis op de vraag, die tegelijkertijd thema van het congres was: „Moet de staat kleur bekennen" of, zoals congres-inleider prof. Kamphuis de vraag herformuleerde „Heeft de overheid een positieve roeping tegenover het Woord van God en in de dienst van de God van het Woord"? Prof. Kamphuis doceert kerkgeschiedenis en kerkrecht aan de theologische hogeschool van de Gereformeerde kerken in Kampen. De Kamper hoogleraar nam met zijn stelling tegen de opvattingen over de roeping van de overheid, zoals die leven bij de christen-democratie (KVP, ARP en CHU) en bij de
antwoord
Staatkundig Gereformeerde Partij. Met de idee van de neutrale staat, die geen kleur zou mogen of kunnen bekennen, rekende prof. Kamphuis meteen radikaal af. „Die neutraliteit is een fictie, een waandenkbeeld. Dat we hier met een fictie hebben te doen, leert de Christus met evenzoveel woorden in de Bergrede: „Niemand kan twee heren dienen". Het mèg niet, maar het kan ook niet. Het is een on-mogelijkheid: de droom van het ontuchtige vlees. Wat in het algemeen onm°g{ftt;;.is, geldt ook voor HM publieke leven, voor volken en overheden. Het geldt in dezelfde volstrektheid en radicaliteit als het van gelding is voor het persoonlijk leven en het gezinsleven. Christus verbande op aardereeds alle neutraliteit: „Wie met Mij niet is, die is tegen Mij en wie met
Mij niet bijeenbrengt, dieverstrooit". Hij is nü in zijn verhoging het hoofd van het lichaam van de gemeente, en zó, als hoofd van het lichaam, zo is Hij „hoofd boven al wat is". In de uitbanning van de fictie van de neutraliteit, aldus prof. Kamphuis, is de roeping van de christelijke staatkunde gegeven. „Het is het beginsel der wijsheid van het gereformeerde staatsrecht. Als we hier over „gereformeerd" spreken, bedoelen we dat inderdaad de gereformeerde belijdenis, hoofdsom van de leer van de Schrift, ons politiek en staatsrechtelijk denken kan en moet motiveren en stimuleren. Vanuit de gereformeerde confessie en in de gemeenschap met de kerk krijgt ons denken diepgang. Daarom is het voor het Gereformeerd Politiek Verbond bestaansvoorwaarde de levensband met de kerkelijke belijdenis, maar niet alleen aan te houden, ook altijd weer te intensiveren. "jaar Daarom is het hanteren van het onderscheid wel confessioneel, maar n>et kerkelijk zeker niet zonder een zeer groot risico om maar niet te preken van de vervanging van de
oecumenistische, christelijke en gere'ormeerde belijdenis door een wijsge-
"B grondmotief, zoals nu door de Reformatorisch Politieke Federatie in « Politiek geïntroduceerd. In de kerk "eren we de Schriften naspreken. In de gemeenschap met de kerk leren we het ~*aad van de neutraliteit, ook van het
Politieke leven te
ontmaskeren".
Geen christen-democratie neutrale overheid, maar even-
dictatuur, al*°u-> ri" Prof."Serefoi"eerde Kamphuis. In bijdragen cc"
tw iantl-revolutionaire burgemees£>n Ridderkerk. c- J- Verplanke
Dr-
staatkundige gereformeerde in de Tweede Kamer, " «■ G. Abma, in het orgaan van de
fra
CDA-partijen tegen rechtse en
linkse volksfronten
HAAG [ANP] De *£N P»"jbesturen - ARP, CHU en
gezamenvan hebben «"erdag vergaderd °ver h °n["erPP«>Bnun van de volkspartij van Christen De m„
EoroDeS
iEVPI' *ÏZT Nederlandse *
equipe van democ"«*n, H. De Boer, «ot voiur andm dat de Bd«ta« om oaten a^ n l s,rÜ««teiskomen, van welke met het karakter
ctarui
steid?"
' vaa jjjij
GPJC's, kwam de „gereformeerde" dictatuur, zij het op verschillende wijze, ook ter sprake. Prof. Kamphuis ging zaterdag breedvoerig op de
noodzakelijkerwijs de burgerlijke vrijheden te gronde, omdat uiteindelijk het dictaat voor het volk bij de overheid komt te liggen. De „gerestellingname van beide gastschrijvers formeerde" theocratie gaat hier de Het GPJC-congres, dat zatervan „Jeugd en Politiek" in. dag en zondag in Nunspeet is trekken van een doperse heilsstaat In zijn bijdrage stelt dr. Verplanke vertonen. gehouden, aanvaardde de volgende stellingen over het coneveneens, dat neutraliteit altijd uit de van Een verre die theocratie droom, gres-onderwerp: „Moet de boze is. Maar, zo ging de anti-rezeker, Kamphuis: prof. de SGP? Ja staat kleur bekennen". verder, volutionair dat buigen voor nog ongevaarlijk maar daarom niet in De 1. neutrale staat is volgens Gods wet „zal de dictator makkelijker plaatsdaarop afgestemde de actuele Bijbel ongeoorloofd en bode vallen dan de overheid in een demobepaling. zijn we hier En nochthans niet mogelijk. vendien cratie". Prof. Kamphuis: „Het is bijeen waarheidsgehalte om het te democraparlementaire 2. De vooral uit het vervolg duidelijk, dat de gereformeerden toetsen. Hoe zwak de aanvaardbaar, maar kan is tie schrijver zich een weg probeert te dikwijls praktijk in het verleden in de functioneren indien goed alleen banen naar de politiek van de zogeze hebben deze dictatuur de overheid de Schepper van naamde „christen-democratie", zijn geweest, vroeg al in een leren stadium ontmasdingen erkent en in haar alle waarin het compromis niet een elekeren, vrijheid als de de van de staat Hem publiek eert. regeerbeleid ment, maar het hart van de zaak kwam. Het is kerk in het Woord te na 3. Overheid en volk dienen wordt. Het is het zwak kloppende hart gereformeerde van hieruit dat de zich te houden aan de univervan een pitloze politiek. Het hart het tegen staatsleer steeds bewuster sele norm van Gods Woord, klopt zo zwak, dat het al bijna te zogenaamde ideaal van de „theocraook in een parlementaire demokloppen ophoudt, zelfs voor het gekozen, kerk tie" heeft omdat de cratie. Daarom is het begrip bedreigde ongeboren kind. Ik begrijp vergaderd uit kracht wordt alleen de „Christen-democratie" innerdat hier een weg naar deze christenWoord, gepredikte lijk van het door haar tegenstrijdig. democratie wordt gezocht. Wat ik niet nieuwe Heilige waardoor de Geest het 4. Het gezag door God aan de begrijp is dat de dictatuur met kracht leven werken wil. De overheid heeft overheid gegeven, beperkt zich wordt verworpen, maar tegelijk in een gebod hoge het van God te eren en de tot het publieke terrein daarom gunstiger positie wordt geacht met zij zich dienstbaar weten aan heeft te moet een christelijke dictatuur betrekking tot de erkenning van de Koninkrijk van totaal worden afgewezen. universele wet van God dan de de komst van het juist Maar omdat ze 5. De term „post-christelijk Jezus Christus. democratie!" is een vloek, want zij tijdperk" enige Heerser heeft te erkenEen principieel onzuivere redenering, Hem als miskent Gods almacht in de leven, heeft ze tot meent de Kamper hoogleraar. „Het nen over heel het en slaat vrijheid onze poligeschiedenis Woord van God en de wet van het het uierste te waken voor de roeping tieke geloof, voor de dood. Koninkrijk van Christus gaat iedere van geweten en Het compromis als methovrijheid gezin pers van en van 6. school, staatvorm te boven; of de gehoorde van besluitvorming behoeft zaamheid daaraan nu functioneert in en vergadering. De dictator meent zijn niet te getuigen van slapheid de beraadslaging van velen of in de bevoegdheid in zich te hebben en maar kan getuigen van kracht. wilsvorming van de ene, maakt geen denkt en handelt daarom totalitair". Het resultaat ervan mag niet in daarmee zal de verschil op het beslissende punt dat de ln tegenstelling strijd zijn met Gods Woord. aardse overheid steeds weer zal moe- overheid, als zij haar roeping van Godswege verstaat, ten leren buigen voor de hemelse Christus en van volksvrijheden waar die in gedrang heerschappij van de Christus der van de christelijke kerk, de komen, ook in internationaal contact eredienst Schriften. Het betoog van dr. Verbeveiliging van het leven terwille van planke verzandt dan ook duidelijk. het voor de verdrukte minderheid en het „heden der genade". Het eindpunt is het dieptepunt, waar voor de vervolgde kerk van Christus „We zullen er trouwens altijd oog hij schrijft: „De overheid kan niet opnemen, zoals ze oog zal houden op is voor de alles wat kader voor voortgang moeten hebben", aldus de christelijker zijn dan het volk". Hier van het Woord Gods in deze wereld, Kamper hoogleraar, dat Gods werk, roeping ondergegaan is de in de subjectiviteit van de democratie. De de rust van de zondag terwille van de en dat is ook de staat, wel voor grote overheid wordt de kameleon, die de kleur van zijn omgeving aanneemt. Dat is geen kleur bekennen, het is een machteloos verkleuren. Als dan in die omgeving het duidelijk gebod, waarover geen compromis mogelijk is, niet meer geteld wordt, dan kan het ook voor de overheid geen roeping meer
GPJC-stellingen
moeilijkhedenkan komen, maar nooit in impasse kan raken. Dat is een beslissende voorsprong die wij in ons bescheiden politieke bedrijf hebben. In concreto zal dat dikwijls betekenen dat daar waar de moeilijkheden liggen, ook de mogelijkheden liggen om kleur te bekennen. De overheid die tot haar taak als dienares van God geroepen wordt, zowel in een natie die christelijk kan worden genoemd als in een ontkerstende samenleving, heeft de opdracht de doodslag te weren. Als die doodslag massa-product wordt, de
huidige abortus provocatus-praktijk, SGPJ-medewerker Klaas Nanninga spreekt de congresgangers toe. Achter de dan zal de overheid duidelijk moeten bestuurstafel verder van links naar rechts: Martin van Haeften [congrescommaken (kleur bekennen!) dat hier geen missie en tweede voorzitter], Leo Bezemer [secretaris], Herman Sietsma [voorcompromis mogelijk is èn dat dit zitter] en uiterst rechts professorKamphuis. weerloze leven door God onder bescherming van de overheid is gesteld gewerkt moeten worden. Praktisch, stellen. Als minister gaat Van Kemevanwege zijn afkomst, schepsel van maar met het oog op dit doel. Je blijft nadevaak buiten zijn boekje, aldus de God en beeld van God, alsook doelbewust! Dat is de volharding van heer Sietsma, maar onderwijskundig vanwege de wil van God met de wereld het geloof. Dan houd je vóór alles de gezien zou men van hem wel een die Hij niet heeft afgeschreven". boodschap die wordt uitgedragen, het aantal goede zaken kunnen verwachIn de strijd van de overtuigingen gaat woord dat gesproken wordt, zuiver. ten. In dat verband werd uitdrukkelijk het niet om onze overwinning, maar En dat is de kern: de oproep tot gesteld, dat bepaalde ideeën van dr. om de voortgang van het Woord van publieke erkenning van de heerschap- Van Kemenade al veel eerder ook God, om de doorbraak van de pij van de komende Christus, die aan door christelijke onderwijsdeskundizijn gemeente tot Hoofd is gegeven". gen werden gelanceerd. heerschappij van Jezus Christus, aldus prof. Kamphuis. „Dat maakt ons GPV-raadslid Van Dijk uit Kampen, geen levensvreemde idealisten. Het die in het forum met name de maakt ons, integendeel, nuchter om gemeentepolitiek voor zijn rekening zo te zeggen, realistisch. Je weet hoe van praktijk de nam, schetste hoe merkwaardig het „Als we in de weinig kracht jebij te zetten hebt. Je staatkunde onze plaats weten in de soms met de zogenaamde wijkraden weet hoe sterk de weerstand èn grote strijd die de wereldgeschiedenis kan lopen. „In Kampen functioneert werfkracht van de autonome mens is. beweegt vóór of tegen de Christus een wijkraad die zich steeds weer op Je gaat dus niet van start met de dan laten we voor Hem „geen duim- verschillende doelen richt, vaak van gedachte: laat het niet vandaag of breed" van het leven los. Want we gedaante veranderd en waarvan de morgen zijn, maar we hebben toch in hebben Christus van iedere duimbreed leden voor het merendeel op PSPieder geval óver-morgen wèl de kans horen zeggen: „Mijn!". Wij zijn het kandidatenlijsten voorkomen". Ande zaak om te zetten. Dat is de stijl die „kleur bekennen" als de derzijds kwam men wel tot de niet waartoe we geroepen worden in allereerst militia Christi". We kunnen daar niet conclusie dat in sommige plaatsen het publieke leven. Het gaat ons mogen er niet omheen. (Amersfoort, Rotterdam) een wijkomheen. We vanuit de werkelijkheid van de heerook niet, nu ons raad, met vertegenwoordigers van de We willen het toch schappij van Jezus Christus wel om nog de ruimte tot spreken en werken bevolking, positief kan functioneren. een reële omzetting. Maar daarvoor wordt gegeven. Maar als wij In een reactie op recente gebeurtenis„kleur moet met groot geduld worden gebekennen", dan is het niet om de sen in ons land merkte forumlid dr. A. werkt. En worden we op enige wijze groep, als de volksgroep onze ver- J. Verbrugh op, dat de politietot publieke verantwoordelijkheid geworvenheden veilig te stellen of voor ambtenaar meer steun moet krijgen roepen, dan zal er ook praktisch onszelf levensruimte te creëren. Wij van de overheid. Het GPV-kamerlid bekennen kleur omdat we in de ver- zou in verband daarmee ook graag zien wachting van een nieuwe aarde leven. dat bepaalde maatregelen van politie/ Wie zich aan deze progressie confor- justitie beter verdedigd werden. Bij de meert en zo kleur bekent, hij zal het, vraagstelling was onder meer ter sprake binnen de hem geschonken mogelijk- gekomen dat de Duitse terrorist Folheden niet kunnen laten, ieder schep- kerts in een marechausseekazerne zit
-
-
sel
Theocratische dictatuur
dat is ook de staat
-
tot
doen".
Tijdens de forumdiscussie, zondagavond waarbij actuele problemen van uiteenlopende aard aan de orde
opgesloten.
Met betrekking tot de abortus legde dr. Verbrugh nadruk op de mogelijkheden van adoptie. De heer J. P. de Vries, het vierde forumlid, wees erop hoe merkwaardig het is datvelen grote bezwaren hebben tegen het afstaan van kinderen vlak na de geboorte, terwijl de bezwaren tegen het doden, de abortus, vaak minimaal zijn. De bijdragen van dr. C. J. *Verplanke en ds. H. G. Abma zijn opgenomen in „Jeugd en Politiek" 14 jaargang, nummer 10, terwijl de volledige tekst van het referaat van prof. Kamphuis in het nummer van oktober zal verschijnen. Exemplaren van beide nummers zijn te bestellen bij L. Bezemer, Het Ambt 27,
rechtsstaat, abortus en gemeentepolitiek. Volgens onderwijsdeskundige S. J. Sietsma, één van de forumleden, neemt men in GPV-kring niet altijd een juiste houding tegenover minister Van Kemenade aan. hij wees er met nadruk op, dat de overheid met beEen overzicht van de bijeenkomst in de Nunspeetse Duiventil. Voorzitter Herman Sietsma spreekt de congresgangers trekking tot het bijzonder onderwijs toe. alleen eisen van deugdelijkheid kan Hasselt.
„Adviesburo voor visuele kommunikatie"
PPR-kamerlid wil militairen uit Zuid-Afrika weren [van één onzer redacteuren]
-
DEN HAAG Het Tweede Kamerlid Waltmans [PPR] heeft de ministers van buitenlandse zaken en defensie gevraagd maatregelen te nemen om te voorkomen dat in de toekomst weer werkbezoeken van Zuidafrikaanse militairen aan ons land gebracht worden.
BERT BAAKMAN
„Puntkomma betekent dat ergens een vervolg op komt" (van één onzer redacteuren)
-
NIJMEGEN Puntkomma, het adviesburo voor visuele kommunikatie, onder directie van Bert Baakman (32) te Nijmegen, draait in feite al een half jaar. Zaterdag j.l. werd echter aan de start een officieel tintje gegeven: een feestelijke bijeenkomst van relaties, vrienden en bekenden, die druk bezocht werd. Bert Baakman, die zijn loopbaan als layoutman begon bij een uitgeverij in Amsterdam waar hij o.m. boekomslagen ontwierp deed later veel vakkennis op bij een groot Nederlands dagblad, dat ook een weekblad in kleuren uitgaf. Vervolgens was hij enkele jaren studio-chef van een adviesbureau, waarna hij zich verder bekwaamde bij een landelijk reclame-adviesbureau. Een halfjaar geleden nam hij het besluit voor zichzelf te beginnen. „Visuele kommunikatie is" aldus de heer Baakman, „op beeldende wijze een boodschap overdragen van de opdrachtgever naar de doelgroep. Puntkomma is daarbij tussenpersoon. Dat beeldend overdragen kan op verschillende manieren gebeuren, bijvoorbeeld per brief, door middel van een stand, een dia-serie, een film, een advertentiecampagne. Mijn bureau heeft een dienende functie, dat op professionele wijze adviezen geeft. Bepaalde ideeën kun jealleen maar goed verwezelijken als je zelf de leiding hebt, terwijl een ander grool voordeel van het hebben van een eigen bureau is, dat ik nu gemakkelijker ook binnen gereformeerde kring actief kan zijn. Vooral de ideële reclame van verschillende gereformeerde organisaties behoeft m.i. duidelijk professionele begeleiding. Voorlopig werken wij met zn drieën. Mijn twee vaste medewerkers hebben hun opleiding gehad aan de Academie voor Industriële Vormgeving te Eindhoven. Daarnaast maken wij gebruik van vele free-lance medewerkers, zoals tekstschrijvers, fotografen, etc." Het bedrijf van de heer Baakman is gevestigd aan de Energieweg te Nijmegen, waar onderdak is gevonden in het fraaie pand van Janssen/print een drukkerij, die overigens ook veel opdrachten aanbrengt. „Puntkomma", een lang gekoesterde wens van Bert Baakman. die overigens liever voor „Komma" had gekozen (maar die naam bestond al). Bruisend van ideeën is hij in elk geval van plan meer komma's dan punten te zetten.
-
- en
-
conformiteit aan deze hemelse koers op te roepen, tot „kleur bekennen" in ieders eigen ambt en beroep „zo getrouw als de engelen in de hemel te
zijn".
De SGP-er ds. Amba kiest om het gebod van God te realiseren in plaats van de democratie volgens prof. Kamphuis voor een „gereformeerde" dictamur, die dan theocratie wgtdi geheten, in haar keuze voor onverkorte handhaving van het hele artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis"). „Die wordt ons door een wijs, voorzichtig, bijna schroomvallig man voor ogen gebracht, maar we zeggen tegen deze structuur van ganser harte: neen!", aldus de Kamper hoogleraar. „Dit is geen „kleur bekennen", zoals het de overheid voegt. Hier gaan
„Geen duimbreed"
-
-
-
De radicale parlementariër stelt een en ander naar aanleiding van het bericht dat luitenant L.V. van Dyk van de Zuidafrikaanse marine, als lid van een groep van het Britse Royal
Court of Naval Constructors in het kader van een post-academische training, in april 1975 Nederland heeft bezocht voor een serie werkbezoeken. De heer Waltmans wil van de ministers Van der Stoel en Stemerdink graag horen welke instantie toestemming heeft verleend voor deze bezoe-
ken. Het kamerlid informeert verder naar de gedragslijn die door de NAVO gehanteerd wordt ten aanzien van werkbezoeken van Zuidafrikaanse militairen aan de lidstaten van de NAVO. Waltmans wil dat dit vraagstuk in de komende NAVO-raad aan de orde gesteld wordt.
Koningin overlegde weer
LAAT'M NAKIJKEN
met fractievoorzitters
de heer Den Uyl met een formatie worden belast en dat hem de DEN HAAG " Koningin Juliana vorming van een kabinet moet worden heeft gistermiddag op paleis Huis ten opgedragen „op basis van het bereikte Bosch weer de fractievoorzitters in de regeerakkoord". Volgens de PvdATweede Kamer van PvdA [Van fractie voorzitter is dit de snelste Thijn], CDA [Van Agt] en D' 66 methode om uit de moelijkheden te [Terlouw] ontvangen. Volgens het of- komen. Als „alternatief-advies" zei ficiële communiqué' ontving de koninde heer Van Thijn de voorkeur te gin achtereenvolgens de drie fractiegeven aan één informateur uit PvdAvoorzitters „om haar op enige punten kring. nader advies te geven". Eerder al Hij sprak verder nog over een dóór hadden de fractievoorzitters van overige bij de formatie betrokken de PvdA, CDA, VVD en D'66 sterk verpartijen „gedogend" minderheidskadeelde adviezen uitgebracht. binet. CDA-fractievoorzitter Van Agt De heren Van Thiin en Terlouw wees de laatste suggestie van zijn zeiden zaterdag de voorkeur te geven PvdA-collega van de hand. „Een aan het verstrekken van een formasocialistisch minderheidskabinet zal VLISSINGEN [ANP] De tanker tie-opdracht aan minister-president door ons niet gedoogd worden", „San Marcos" uit Singapore [44.489 Den Uyl. Mr. Van Agt meende dat aldus mr. Van Agt. In zijn advies aan de vorstin deed de brutoton] die vrijdagavond vastliep in aan een formateur van CDA-huize gedacht, waarbij hij de heer moet worden Van Agt de suggestie te komen het vaarwater De Wielingen in de van tot namen noemde de oud-ministers de benoeming van een formateur, monding van de Westerschelde, heeft Nelissen (KVP) of die tot taak krijgt een kabinet te naar het onderzoek door duikers en Scholten (CHU) en van CHU-voorzitter baron Van Vervormen dat kan rekenen op voldoende experts heeft uitgewezen geen schade schuer. De liberale fractievoorzitter steun in het parlement. Naar het van de stranding opgelopen. Wiegel stelde zich op het standpunt oordeel van de christen-democratische dat een informateur een onderzoek fractievoorzitter moet de aanwijzing Het schip dat geladen was met 33.000 moet instellen naar de mogelijkheden van een der hoofdrolspelers uit de ton nafta en 46.000 ton stookolie ging van de totstandkoming van een zo afgelopen formaties tot formateur zaterdagnacht nadat het door achttien breed mogelijk samengesteld natioworden „ontraden". Hij wees op sleepboten was losgetrokken op de naal kabinet. De heer Wiegel vond dat bezwaren die volgens hem bestaan rede van Vlissingen ten anker. Zondag „verreweg de beste oplossing". tegen de benoeming van twee formahebben experts het schip onderzocht Thijn zijn Drs. Van zei in advies dat teurs, uit PvdA- en CDA-kring. op mogelijke bodemschade. [van één onzer redacteuren]
moet
Vastgelopen tanker gaat naar Borsele -
Kiezersgedrag na mei weinig veranderd -
DEN HAAG Lit het jongste verkiezingsonderzoek van „rooie haan" [VARA], vorige maand uitgevoerd door het NIPO, blijkt dat het gedrag van de Nederlandse kiezer vergeleken met 25 mei niet ingrijpend is veranderd. Het opvallendst is nog de winst voor de VVD, die nu drie zetels vooruit zou gaan. De PvdA kreeg bij de enquête één zetel meer dan bij de verkiezingen [resp. 54 en 53]. Het CDA zou met één zetel verlies terugvallen op 48. De aanhang van D'66 is nog wat gegroeid, zodat deze partij nu 9 zetels zou kunnen veroveren.
Bij de kleinere partijen blijkt de PPR
verder in te zakken. Van de drie zetels die de radicalen momenteel bezetten, blijft er één over. DS'7O en de Boerenpartij zouden de ene zetel die zij beide nu nog hebben, verliezen. Op hetzelfde niveau bleven SGP (3), CPN (2), GPV (1) en PSP (1). Volgens de analyse van drs. De Hond is de winst voor de VVD afkomstig van het CDA en DS'7O. De Hond becijfert dat de winst van de PvdA ontstaat dankzij DS'7O, PPR en nieuwe kiezers en dat de socialisten in geringe mate aan D'66 verliezen. Het CDA zou eveneens stemmen prijs moeten geven ten gunste van D'66 en de VVD. terwijl het CDA bovendien
weinig nieuwe (jonge) kiezers trekt. D'66 haalt stemmers weg bij de PvdA, het CDA en de PPR, terwijl de laatstgenoemde partij vooral stemmen kwijtraakt aan D'66 en de PvdA.
Geenpartij Het NIPO tekent bij de uitslag van het onderzoek aan, dat er sprake is van een opmerkelijke stijging van het aantal mensen dat geen partij weet te noemen. Bij alle partijen blijkt zich een afbrokkeling in te zetten. Achttien
weken na de verkiezingen blijkt het verlies van stemmen voor de drie grootste partijen vrijwel gelijk te zijn:
behouden ongeveer 87 procent van hun electoraat. Rond acht procent van dat electoraat geeft geen partij van voorkeur op. De overige vijf procent verandert van partij. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten, in maart volgend jaar, (waarbij men een opkomstpercentage van 75 verwacht), zal het verschil in opkomst met de Kamerverkiezingen van mei j.l. het resultaat zeker beïnzij
vloeden, aldus drs. De Hond. Als voorbeeld haalt hij daarbij aan de gemeenteraadsverkiezingenin de Betuwe. De VARA is voornemens tot aan de Provinciale Statenverkiezingen de uitslagen van nog vijf soortgelijke opiniepeilingen bekend te maken.
NEDERLANDS DAGBLAD
6
- Dinsdag 11 oktober 1977
WEGWIJSWIEL
Auto's inclusief aflevering om dc consument te
door G.J. Nijhof
laten merken
Tamilieberichten
dat mon commer-
cieel, d.w.z. naar zichzelf toe, denkt. Dat verkoopt slecht. Vandaar, dat bijvoorbeeld deugden als milieu, veiligheid en naastenliefde gehanteerd worden als minder baatzuchtige verkoopargumenten. Men dient echter ooed te beseffen dai diverse vormen van liefdadig denken niet anders zijn dan vormen van al dan niet verkapt commercieel denken. Nu heb ik niets tegen commercieel denken. Immers louter en alleen liefdadigheid houdt een bedrijf echt niet staan-
Citroen zet de eerste stap om een eind te maken aan bepaalde misstanden bij de aankoop van een auto. Zo kan men het nieuws taxeren met betrekking tot de maatregelen die deze organisatie getroffen heelt, teneinde auto's af te leveren tegen een rijklarc eenheidsprijs. Dit houdt in dat niet meer afzonderlijk afleveringskosten in rekening worden gebracht, br is zeer zeker sprake van een sluk toenemende duidelijkheid, wanneer een dergelijk idee wordt doorgevoerd ook bij andere merken. En dat zegt men te beogen bij Citroen. Men wil de concurrentie een daad stellen, die leidt tot navolging. Immers, zo zegt men. de autoconsument lijdt onder de willekeur van dc verkoper en dat is onjuist. Vanwaar die zorg voor de concurrentie, zo zal men zich afvragen. Het zal duidelijk zijn dat die er in het geheel niet is. Maar vandaag is het gevaarlijk
de. En wanneer heel wai gezonde zakenmensen in Nederland niet commercieel zouden denken, kon de onbaatzuchtige minister Pronk ook weleens genoodzaakt zijn de pijp der socialistische liefdadigheid aan Maarten te geven. We gaan Citroen niet al te zeer verwijten maken. Het gaat er meer om, bepaalde dingen in het juiste licht te /ien en andere dóór te prikken, zodat dc koper /ich ook enigszins commercieel kan inleven, wat zijn nul kan hebben wij welke transactie dan ook
Dankbaar aan God, de Schepper van het leven, geven wij u kennis van de geboorte van onze dochter
PIETERTJE ARIANNE (Petra) ARIEenHARMIEN DROGT-Poelman De Lier, 10 oktober 1977 Platanenhof 6 De HERE gaf ons weer veel vreugde. Nogmaals vertrouwde Hij ons een van Zijn kinderen toe.
CORNELIS
Auto plus
C. A. TEUNIS L. C. TEUNIS-Boekholt Evert Ellen
’
’
Hasselt (Ov.), 7 oktober 1977
Burg. Malcorpslaan 63 De HEERE gaf grote dankbaarheid en vreugde in ons gezin. Hij schonk ons een zoontje en broertje
Volkswagencijfers
’
maar afgerond 7000,-. De afleveringskosten bedroegen vóór de regeling nr A&feR 385,00. De 17,50. In de afgebewijs bedroegen leveringskosten was begrepen: Tectyleren, transport (van importeur naardealer), volle tank brandstof, blauwe kentekenplaten (inclusief montage) en een NL-transfer. Catalogusprijs plus afleveringskosten plus leges levert een auto afnemen zónder de door de dealer verplicht gestelde ML-behande- totaalbedrag op van 7402,50. koopt ling. Dat betekent voor hem echter Volgens het nieuwe systeem prijs minder verdiensten en daarom zal hij men een auto tegen een nieuwe in bepaalde gevallen ook dreigen met zonder afleveringskosten. Die prijs allerhande spookbeelden over de ont- wordt dan 7385,00, waarbij men takeling van de carrosserie, waarbij nog / 17,50 aan leges moet betalen. iedere mogelijke garantie-claim bij Men betaalt totaal 7402,50. Dat wil voorbaat als kansloos wordt be- zeggen dat er niets veranderd is. schouwd. En aangezien de auto voor Alleen dit: de dealers kunnen niet velen (nog) een hele uitgave is waarbij meer willekeurig zijn tegenover hun men het risico van grote kosten die cliënt. Dat wil zeggen: ze behoeven de worden voorgespiegeld, niet wil cliënt geen ML-behandeling aan te lopen, zal men die paar honderd praten want deze is geregeld inclusief gulden maar gelaten betalen. Dit zou de verdienste. Goed beschouwd heeft men kunnen noemen een overgeleverd- Citroen er veel baat bij, dat de concurrentie spoedig volgt. Een willezijn aan willekeur. keurige concurrentie van de concurWat is nu de werkelijkheid bij rentie zou Citroen namelijk schade Citroen? Toen de regeling nog niet kunnen doen. Trouwens, de dealer was ingevoerd kon men bij de dealer gaat er nog op vooruit. De oude een alleraardigste eend kopen voor zeg regeling was namelijk, dat men bij het
l<s?^WP
J
’
’
’
.
’
te&
dat de verzekeringsmaatschappijen, zeker als de collega's van Citroen het voorbeeld overnemen, zich stilletjes de ontwikkeling zullen laten aanleunen. Ook de tweede-hands-handel wordt iets gecompliceerder,
in de overgangstijd. De richtprijzen voor automobielen vóór de regeling, als die na de regeling kunnen ietwat gaan verschillen, zonder dat de betreffende auto's iets verschillen. ls er dan ook nog enig voordeel te behalen voor de klant? Hoegenaamd niet. Hij krijgt hoogstens zekerheid dat de al te wilde garagehouders niet meer in die mate kunnen schrijven, als zij deden. En een goede dealerorganisaiie is van belang voor de consument en dus voor de fabrikant. met
name
Hoogeveen, 7 oktober 1977 De Plevier 2
-
soms dure garantie-perikelen kan hier alleen maar positief op reageren.
EGWUSWIELWEGWIJSWIELWEGWIJSWIELWEGWIJSWIELWEGWIJJ
¥
Sappemeer, 5 oktober 1977 J. ten Catestraat 5 Blij en dankbaar ontvingen wij uit Gods hand onze
dochter
|
KORNELIS BEEN
I
ELISABETH BEEN-Rook
I
H
Wij zijn de HERE dankbaar voor alles wat Hij ons in hen heeft willen geven.
»
Tonny en Frouwke (verl.)
n
Utrecht: KARLA
A
Vollenhove: EVERT en JENNY BEA
9 L
ALFRED
ï
VROUKJE
W
JAAP
(Annemiek) BEN AKKERMAN GRIETJE AKKERMANBuitenhuis zusje van Bernard Nieuwleusen, 7 oktober 1977 Margrietplein 7
ï
Morgen wordt
£
| OMA SCHUTTE § §
©
85 jaar Van harte gefeliciteerd. ® ffi
H. DE VRIES-Ausma
5
K
Groningen, 9 oktober 1977 Beukenlaan 36/1.11.
%
Thuis geen bezoek.
4
klooster.
lf
Vollenhove, Kadoelen 23
* v
m
Met-dank aan God delen wij u mee dat onze ouders
(L
De rouwdienst zal gehouden worden a.s. donderdag 13 oktober om 12.00 uur in de aula van de begraafplaats „Selwerderhof", waarna de begrafenis zal plaatsvinden. Na de plechtigheid gelegenheid tot condoleren' in de koffiekamer van de begraafplaats.
I 8
J. NIJMEIJER
|
Heden heeft de Heere Thuisgehaald Zijn kind, mijn geliefde vrouw, onze zorgzame moeder en oma
f
ANTHONIA CORNELIA HAMELINK
I
-
G. NIJMEIJER-Leene zondag 9 oktober 25 jaar getrouwd waren.
j
s
9
Zeist: EMMIE Harderwijk: JOHAN
JL f
I
Wij hebben dit feest in familiekring gevierd.
|
jü
Harderwijk, 8 oktober 1977
De overledene is opgebaard in één der rouwkamers van Huize „Patrimonium", Beukenlaan 36.
echtgenote van Pieter van Bendegem, in de van 70 jaar. Haar vertrouwen was op Jezus trouwe Heiland.
*
Cremerstraat 5
W
Apeldoorn: J. SCHAAP J. SCHAAP-Niemeijer Groningen: L. SCHAAP A. SCHAAP-Huizinga Groningen: G. D. BEUVING-Schaap
J. BEUVING Slochteren: D. G. KOEK-Schaap F. KOLK en kleinkinderen. Provincialeweg 10 De begrafenis zal plaatsvinden op dinsdag 11 oktober om 14.30 uur op de algemene begraafplaats te Sauwerd. Vooraf zal er een samenkomst plaatsvinden in „Übbegaheem" aanvang 14.00 uur. Gelegenheid tot condoleren „Übbegaheem".
na de begrafenis in
JUBILEUM AANBIEDING
Noorderkroon 10 te Emmeloord.
£
Brenda, Karin, Wally
ft
U kunt hen feliciteren op maandag 17 oktober van 20.00 23.30 uur in ~St. Janskamp" te St. Jans-
Wij hopen eind november te verhuizen naar
3
W. PIJPER T. PIJPER-Bosboom Peggy, Harold, John,
\
£ £
Sauwerd, 6 oktober 1977
ANNEMIEK ESTHER
op de leeftijd van 82 jaar.
In het huis mijns Vaders zijn vele woningen", G. PIJPER-Ausma H. H. PIJPER-Jans Jan en Sieni
R. SCHAAP
d. Water
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau oud-adjudant rech. van de gemeentepolitie van Groningen
jL
En nu, wat verwacht ik, Here? Mijn hoop, die is op il. Psalm 39:8
MINKE
70 JAAR BENZO. Rechtstreeks van fabriek. Benzo dames- en herentour-rijwielen met 28 x 1y2 wielenmaat. Geheel compleet, nergens te koop voor deze prijs. Kwaliteit onverwoestbaar. Voor f 335, —. Franco thuis. Vraag gratis prijscourant. BENZO RIJWIELFABRIEK Ged. Biersiootso-Vlaardingen-Tel. 010-342474
ouderdom
Christus, haar ge-
Axel: P. VAN BENDEGEM
Axel: P. A. VAN BENDEGEM W. C. VAN BENDEGEM-Dek Sluiskil: A. P. VAN BENDEGEM M. J. VAN BENDEGEM-van Luijk Hoek: A. E. MEESEN-van Bendegem J.l. MEESEN Axel: J.VAN BENDEGEM D. A. VAN BENDEGEM-van de Berger Terneuzen: L. SCHIEMAN J. SCHIEMAN-van Kooten Niekerk en kleinkinderen.
Axel, 10 oktober 1977 Emmastraat 50 De teraardebestelling zal plaatshebben op woensdag 12 oktober a.s. om 14.45 uur op de Algemene Begraafplaats te Axel. Vooraf wordt een samenkomst gehouden in het verenigingsgebouw van de Gereformeerde kerk, Kerkdreef, die aanvangt om 14.00 uur. Gelegenheid tot condoleren in het verenigingsgebouw na de teraardebestelling.
Overlijdensberichten uit andere bladen 1 oktober -J.A. van der Schaft (64 jr), Veenendaal; 5 oktober M. van der EndeStout (84 jr), Katwijk aan Zee; 6 oktober G. van Delft, Rijnsburg; A. Bezemer (69 jr), Schiedam; H. M. de Boer-Zaaijer (75 jr), Ermelo; A. van Geest (69 jr), De Lier; H. G. van Dijk (62 jr), Oranjewoud; B. van der Zwaag (76 jr), Geleen; G. de Graaf-de Boer (67 jr), Dr. Compagnie; S. J. Bosch-Bramer (77 jr), Zwolle; D. Kleijburg-van Marion (82 jr), Oostvoorne; 7 oktober J. H. van Ballen (58 jr), Heemstede; G. H. Kreiter-Frowijn (88 jr), Den Bosch; B. Klinker (67 jr), Zevenhuizen; J. P. de Visser
-
-
-
(70 jr). Katwijk
aan Zee;
L. Tebbenhoff (83 jr), 's-Gravenzande; M. van de
Beld-Motter (98 jr), Hillegom; A. Stavenga (70 jr), Winsum; J. F. LeeuwerinkVerheijn (59 jr), Amsterdam; F. C. van der Horst (73 jr), Amersfoort; H. Langeveld (80 jr), Hilversum; A. van AmstelFlaanderen (91 jr), Huizen. 8 oktober M. WalhoutFraanje (72 jr), Lewedorp; T. J. Verhoeff-Eielts (81 jr), Rotterdam; E. M. WolthuisPrummel (71 jr), Haren; E. A. Bareman-Kaijser (79 jr), H. I. Ambacht; J. van Veen (81 jr), Hazerswoüde.
-
-
TaekaM oktoberB. Kingma (66 jr), Leeuwar4 oktober S. M.
(40 jr), Bergum; 5
den;
MARTEN e
jf
|
Groningen
4s
Vraag en
-
Nog mobielen verlengd tot één jaar, ongeacht het aantal kilometers. Citroen General Motors bericht ons dat de Amerikaanse modellen uu hun produktie volgt na en doet bovendien méér, korter en lichter worden, waarmee bezuinigd kan «orden niet alleen op de zoals het geven van twee jaar garantie beschikbare ruimte, maar ook op de brandstol. Zo schrijft men ons dat de op het door deze fabriek al een twintig Malibu en Monte Carlo van Chevrolet, de Le Mans en Grand Prix van Pontiac. jaar 'oegepaste exclusieve hydro de Century/Regal van Buick en de Cutlass van Oldsmobile gemiddeld 300 kilo pneumatisch veersysteem der GS en lichter werden en 30 centimeter korter, waarbij de binnenruimte en de CX modellen tot een maximum van kofferinhoud groter werd. Amerikanen zullen mei gauw toegeven dat /e 100.000 km en een vijf-jarige corrosiegewoon kleiner zijn geworden. Als ze dan toch kleiner worden gebeurt inwendig garantie op alle tegen roest behandelhet omgekeerde. De relativiteitstheorie werd ook in de Verenigde Stalen de onderdelen van hun auto's, mits bij ontwikkeld door Einstein. Men moet niet verbaasd opkijken, wanneer men in deze wagens elke twee jaar na de MLeen nabehandeling de toekomst één der genoemde merken tegenkomt met uitsparingen tussen de behandeling koplampen, waardoor de tenen van de bestuurder en de vóóisgassagier prijken. plaatsvindt. Er zijn meer interessante trekjes. Zo Deze wagens moeten dan gerekend worden tol de volgende lasfr-m de bezuininog General Motors, waarbij dc binnenruimte worden in de garantie-termijn valgroter werd. gingen van 1978 Oldsmobile sedan lende auto's met pech gratis naar de „88" bijgeplaaisie foto van een dw*H Overigens de „long body" garage deze en „wide" nog royale op gesleept. Voorts belooft men tot de maten. Toch is behoort liter 5,7 Hij bevat een dieselmotor uit een bestel van maar liefst de klant dat alle geschillen over bezuinigd. garantie tussen dealer en cliënt zullen vao ro in besparing opleverer. 25 inhoud verdeeld over 8 cilinders. Dit moet een president nog succes? worden voorgelegd aan de geschillenCarter dan toch de stookkosten. Heeft het streven van stellen, dai commissie van de ANWB, waarbij Ervan uitgaande dat Carter nog drie jaar aanblijft kunnen we bezuiniging in hei Citroen de uitspraak als bindend wanneer hij besluit tot een verkorting van 30 cm jaar en een brandstofverbruik van 25-% per jaar er aan het einde van /ijn regeerperiode beschouwd. Wie ook maar enigszins langzamerhand normale auto's gebouwd zullen worden in de Verenigde Staten. bekend is met de touwtrekkerij bij
feest vati onze ouders
op de leeftijd van 79 jaar geliefde echtgenote van Remmert Schaap
Met dank aan God berichten wij u de geboorte van
PETER
-
?
HINKE KLAASSENS
§WIECHER ©"
Citroen heeft zich niet beperkt tot deze ordemaatregel. Men heeft snel ingehaakt op de acties der andere fabrikanten als Simca en Renault. Deze hebben genoodzaakt door de meer vooruitstrevende producenten de garantietermijn voor hun auto-
R
onze zorgzame moeder en grootmoeder
Coosje
kan daarom verwachten,
D.V. 16 oktober vieren we het 25-jarig huwelijks-
Heden nam de Here tot Zich, mijn lieve vrouw,
Matthijs
vijftien liter, want eenden hebben
Garantie
korter
Jacomine Harmjan Heleen
FRED FOLKERTS TEUNY FOLKERTS-
ringspremie wordt afgestemd. Men
ft
1952
van Hartingsveldt
een volle tank benzine inclusief kreeg. De nieuwe regeling rijklaay^frluSjieL^henkt nog
de nieuwe rijklaar-prijs zal straks automatisch catalogusprijs worden. Dat is het bedrag waarop de verzeke-
1977
lf
P. BODDEÜS-
afleveringsbedrag
maar een kleine tankje. Bij grotere modellen scheelt dat meer. Maar waarom zou men over kleine dingen vallen. Eigenlijk is de willekeur weggenomen als verkoopargument terwijl de klant (doorgaans) meer gaat betalen. Een ander meespelend punt is dat men in de toekomst het verschil tussen de prijs rijklaar en de catalogusprijs niet meer zal weten. Of beter gezegd:
1 lf
X
H. BODDÜS
Bij Volkswagen heefl men becijferd hoe een auto ondanks alle verrichte handelingen door de bestuurder aan zijn 100.000 kilometer toekomt. In stadsverbruik wordt het rechterportier over deze afstand 33.000 keer geopend en wordt hef koppelingspedaal 650.000 keer bediend. De motor wordt 30.000keer gestart en het linker knipperlicht gaat maar even 2 miljoen keer aan en uil. De handrem wordt 18.000 maal bediend. De ingenieurs van Volkswagen hebben nog veel meer geteld en berekend met Duitse grondigheid. Maar voorlopig hebben wij genoeg om over na te denken. Wat hiervan te denken: Wanneer 30.000 maal gestart wordt en de handrem 18.000 maal bediend wordt, betekent dit dat er twaalfduizend keer gestart wordl zonder het bedienen van de handrem. Dal betekent, dat de auto gedurende veertig procent van zijn levensloop niet op de handrem gestaan heeft, als de eigenaar erin stapte om te starten en vervolgens weg te rijden. Dat zijn 12.000 valse starts. Daartegen helpt zelfs geen Sprinter.
■
behandeling van fabriekswege in zeker zin onvoldoende is geweest. Men hoort de stelling weleens verkondigen, dat een ML-behandeling speciaal voor een Noordzee-land als Nederland, met een hoog zoutgehalte in de lucht, meer noodzakelijk is dan voor andere landen. De automobielfabrieken hebben echter dusdanige fabricage-methoden, dat zij hoegenaamd alle voorzieningen, die een bepaald land vereist kunnen aanbrengen. Sommige merken passen bij het .«fabricage-, proces reeds een PVC-undercoating toe. Men mag redelijkerwijs verwachten dat de autofabrikant een goed produkt levert, aangepast aan de geldende omstandigheden. Nu kan men in principe natuurlijk wel een
MAARTEN
man,
JAN PIJPER
E
JONATHAN
Ze hebben gelijk bij Citroen. Er is wel enige willekeur. Er is onduidelijkheid. Wie een auto meent te kopen op basis van prijsvergelijking, dient daarin de afleveringskosten volledig te betrekken. De catalogusprijzen kunnen de werkelijkheid namelijk camoufleren. Een auto die bijvoorbeeld wordt aangeboden voor 12.000 gulden heeft men voor 12.700 gulden in zijn bezit, terwijl de auto, waarvan men afzag omdat de catalogusprijs vierhonderd gulden hoger was, inclusief afleveringskosten nog vijftig gulden voordeliger uitkomt. Dan bestaat er nog de mogelijkheid, dat bedrijven hun afleveringskosten in de prijslijst vermelden voor een bedrag van bij175,-, maar de klant voorbeeld tevens verplichten een ML-behandeling af te nemen voor 300,-. Een dergelijke anti-roestbehandeling op zich is in feite al een aanfluiting voor elk merk dat zich respecteert. Het is immers een aanvullende handeling op het fabricage-proces, waarmee te kennen wordt gegeven dat de carrosserie-
Heden nam de Here tot Zich mijn geliefde onze lieve vader, opa en zwager
UITNODIGING Daar het pand waar wij sinds 1922 gevestigd zijn een algehele modernisering heeft ondergaan, houden wij op D.V. zaterdag 15 oktober een
aanbod Ervaren secretaresse (21 jr) ZOEKT COMMERCIËLE BAAN (evt. gecomb. met dir. secr. werk) in de stad ■Groningen e.o. I.b.v. dipl. mavo-4 en afd. secr. „Schroevers" schrift. Reacties graag onder nr. 5831, Postbus 241, Amersfoort. NIEUW! Hylke Speerstra: Bij nacht en ontij. Een boek over slepers, bergers en baggeraars. fis,-. Evert Kuijt. Kinderbijbel O.T. Tot 1 november / 44,90. daarna / 54,90. Van Rietschoten's Boekhandel, Postbus 9075, Rotterdam, tel. 010- 820488 -321365. ;KUI VV NOOIT OM GELD. U kunt het goedkoper bij Spijkerboer-Elburg lenen! (I*. en 2e hypotheken en pers. leningen) Tel. 05250-1751. Intermediair Spijkerboer-Elburg Kantoor: Meeuwenmaatstraat 5.
OPEN HUIS U wordt dan in de gelegenheid gesteld onze boekwinkel, uitgeverij en offsetdrukkerij te bezichtigen.
Elke bezoeker ontvangt deze dag een aardige attentie. Tevens kunt u op deze dag de eendelige Statenbijbel van Pieter Keur komen bezichtigen waarvan wij er zowel een leren als een kunstleren hebben laten vervaardigen. Uw bezoek wordt ten zeerste op prijs gesteld.
De openingstijd is van 10.00 " 16.00 uur.
Den Hertog's Uitgeverij B.V.
Lange Nieuwstraat 52a Utrecht
-~~~^7uoS DAGBLAD - Dinsdag
11 oktober 1977
7
ECONOMIE
Prof.B. Goudzwaard op reünistencongres SSR:
MOF. DR-
B. GOUDZWAARD (van
,
„Economische processen weer onder de norm van het rentmeesterschap brengen"
onze sociaal-economisch redacteur)
moe,en proberen de economische processen onder de tucht te brengen van de norm van het renteesterschap, die zich verzet tegen roofbouw en het opjagen van de menleving naar de consumptie van steeds meer extravagante, dure
N'TER^-^
11
"
"^e
grondstoffen vergende goederen.
Maatschappen „m referaat over toelijke ordes en de christelijkec,oudwees pr°rkomstverwachting op, dat we leven in het
~
h'
voorlaatste".
*
hi-reiken.
„Ontsluiting" Wat dit concreet betekent, gaf prof. (,oud/waard aan met de term „ontsluiting". Dat wil zeggen dat „een samenleving opengaat naar een nieuw re-.pect voor te lang veronachtzaamde normen, ook op het gebied van economieën techniek". Of een dergelijke „ontsluiting" in de realiteit van onze samenleving nog wel mogelijk is, zei de hoogleraar ernstig te betwijfelen I.Aliin aarzeling daarover is groot"). ..Want een daadwerkelijke ontsluiting i*. meer dan de verandering van een coördinatie- en bestuurssysteem. Het i*. B>wd een zaak van een wending in onze cultuur als een transformatie van de structuur van onze samenleving en van de daarin levende dynamiek". Geen van beide is volgens hem echter mogelijk zonder dat in de „achterliggende samenlevingscultuur de bereidheid groeit daar reële economische offers voor te brengen. Zolang de jwAs van inkomens- en consumptiede pas in onze samenleving aangeeft, leidt elke eis in de richting van het bedrijfsleven om selectiever te
Beurs rustig de nieuwe week wal de hoofdfondsen
AMSTERDAM [ANP] De beurs is
betreft erg ruslig begonnen. Bij de hervatting van de handel lekende zich een wal makkelijker stemming af maar er was weinig belangstelling en mede daardoor gleden veel prijzen langzaam wal af.
Een uitzondering vormde KNSM
waarvoor enige vraag aan de dag werd
gelegd. De obligatiemarkt was licht verdeeld met kleine koersverschillen, 'ndescheepvaartmarkt was het begin van de beurs, in tegenstelling tot vorige week vrijdag, heel wat rustiger blJ Holland Amerika Lijn. De eerste
transacties
werden afgesloten op een "'«au tussen 115,80. Daarentegen bestond weer enige belangstelling voor *on. Boot waarvoor f 2,50 meer werd "eiaaldop/84,50. Nedlloyd noteerde onveranderd 105 en Van Ommeren
’ "rokkelde/O.SOaftot/142.20. ’
Koffie 45 en thee 5 cent goedkoper
AMSTERDAM [ANP] - Met ingang
wordt de koffie gemidmi vandaag 4S ce«»t pak van 250 gram
*\
joedkoper
,
,
Per
Me deie ver| aging open
offiebranders weer vooruit op de op de ereldmarkt. zoals die in de ver-
a-"» 8 van de koffieprijzen
'«Ppnjzen tot uitdrukking komen,
Verenging van Nederlandse kotr 'ebr" lders en Theepakkers. Ook de ll worden vandaag verga en wel met 5 cent per 100 gram resp. per doos theezakjes. ■«*"
.
"jeeprijzen
Vreemde valuta Pri
den
Meskoers.en '°°r buucnl*«n-J!» (aan-
en verkoop-
bankpapier lidend in Amsterdam lui
g
FeS
do,h'
?U,,*mark £
Port u
Caised n,,00)
26.75 29.75 5-30-6.80
2*itser«f■ (100)
48.75-51.75
UUO)
K
o
2*eS
"Noorll\ °°n(100)
°°C?° SPaan"
n(100)
£h-
(100
>
Mr. G. A. WAGNER
groeien en op meer verantwoorde wijze met techniek om te gaan alleen maar tot vergroting van werkloosheid en inflatie".
Structuurverandering Echter ook een „culturele bereidheid om wat welvaart betreft genoeg te hebben", kan volgens prof. Goudzwaard zonder wijzigingen in de structuur van de samenleving gemakkelijk op niets uitlopen. Bedrijven zullen naar zijn mening dan ook bereid moeien zijn om die bredere verantwoordelijkheden op zich te nemen, hetzij op ondernemings-, hetzij op bedrijfstaksniveau. „En dat vergt op zijn beurt weer zulke zeggenschapsverhoudingen in bedrijven, dat ook personeel op basis van een eigen economische inbreng, mede richting kan geven aan de ontwikkeling van de onderneming tol een daadwerkelijk instituut van rentmeesteiÉchap", aldus de hoogleraar. Volgens prof. Goudzwaard is er geen reden voor moedeloosheid, „lk geloof
-
104.50-107.50
49.00-52.00 42.75-45.75 38.25-41.25 ".78
- 15.08
F>nsel, aChme(lo°)6.2o-7.45 57.25-60.25 J^gosTlk(100) 6SI-dinar nop) i 0.85 - 13.10
Dr. G. A. Wagner, oud president-directeur van de Shell, die na prof. Goudzwaard als man van de praktijk aan het woord kwam, toonde zich op verschillende punten wat minder pessimistisch dan zijn voorganger. Zo vond hij het „eenzijdig en gevaarlijke" om te stellen dat de mensen alleen maar uit zijn op materiële vooruitgang. In dit verband wees hij o.m. op „hartverwarmende tekenen" als de sterk toegenomen zorg voor zieken en gehandicapten. Ook wees hij erop dat in de afgelopen tien jaar op het gebied van het milieu veel is bereikt en dat men zo langzamerhand begint in te zien dat misbruik van de sociale voorzieningen (bijv. door werklozen) niet geaccepteerd kan worden. Grote vraagtekens zette dr. Wagner achter de vermeende noodzaak van een geringe economische groei en een minder efficiënte produktie. De oudpresident van de Shell wees er in dit verband op dat de conclusies van het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid over de bestrijding van de werkloosheid beantwoorden aan de menselijke instelling om efficiënt te werken. „We kunnen niet buiten prikkels en zonder
-
BRUSSEL [ANP] Minister Van der Stoel en minister Lubbers zullen binnenkort een brief aan het Nederlandse bedrijfsleven sturen over de „EG-gedragscode" ten aanzien van Zuid-Afrika. Minister Van der Stoel zei dit na een besloten overleg tussen de ministers van buitenlandse zaken in het Ardense dorpje Vïllers-le-Temple. De negen ministers spraken daar onder meer over de toestand in Afrika en zuidelijk Afrika in het bijzonder, de problemen rond de uitbreiding van de EEG mcl landen als Griekenland, Portugal en Spanje en hel rapportTindemans over de uilbouw van de EEG tol een Europese Unie.
-
economische groei, anders verarmen we in een zee van vrije tijd", aldus dr. Wagner.
Militaire junta in Ecuador zal in 1978 verdwijnen QUITO [AFP] - Vice-admiraal Alfredo Poveda, leider van de militaire junta die sinds januari 1976 in ecuador de lakens uitdeelt, heeft gezegd dat het landsbestuur in de loop van volgend jaaraan burgerszal worden overgedragen.
In een toespraak tot het volk zei Poveda verder dat op 15 januari De oud-president van de Shell voerde aanstaande een over een ook een krachtig pleidooi voor het nieuwe grondwetreferendum gehouzal worden handhaven van de maatschappelijke Hij nodigde zijn landgenoten uit den. orde. „We zijn tijdelijk in moeilijkhun politieke voorkeuren via politieke heden door ons eigen succes. We zijn partijen te bundelen, waarvan Ecuador teveel verwend. Dat moeten we duidelijk maken. Maar we moeten niet er momenteel zon twintigtal heeft. Uit afbreken wat we hebben, ondanks alle eenrecent opinieonderzoek kwam naar niet bijster onbillikheden en onvolkomenheden. voren dat de Ecuadorianen zijn. Weinigen politiek geïnteresseerd Ons huidige systeem biedt de flexibiliwisten iets van de inhoud van de nieuwe teit om verbeteringen aan te bren- grondwet, waarover op 15 januari hun gen". Concreet is volgens mr. Wagner gevraagd. o.m. nodig een grotere mate van mening zal worden
openheid (meer informatie verschafspreiding van macht (geen macht in de handen van enkelen, of dat nu de staat is of een groep particulieren) en gelijke kansen voor iedereen. Bij dat laatste tekende hij wel aan dat dit geen waarborg is dat iedereen ook gelijke resultaten behaalt.
fen),
-
ROTTERDAM Het filiaal van de Amroßank aan de Straatweg in Rotterdam heeft bij de politie aangifte gedaan van de verdwijning van een kistje met ’60.000. De bank weet niet hoe het stalen kistje is verdwenen.
De ministers van buitenlandse zaken van de EEG besloten op 20 september tot een code van goed gedrag voor Europese bedrijven die dochterondernemingen in Zuid-Afrika hebben. De code behelst in hoofdzaak het volgende: dochterondernemingen van Europese bedrijven aldaar dienen zwarte werknemers het recht toe te kennen zich bij vakbondsorganisaties van hun keuze aan te sluiten en hen verder gelijk te belonen en gelijke kansen te geven als blanke werknemers op scholing, werk en promotie. „De negen landen van de EEG zijn vast besloten het uiterste te doen om de gedragscode verwezenlijkt te krijgen. Minister Lubbers en ik zullen ons
MINISTER VAN DER STOEL
Beurs Amsterdam Maandag 10 oktober 1977
Actieve aandelen vk
’
20
l
26.70 /
,
ln
Handel md. di>.
26.30
Ahold
Bredero\B / HX» 322,50 321.50 67,40 Burhrm Tttt / 20 / 67.50 --,-- | Celder / ""■ Üist-Brtx 174,10 / 20 / 174.W ürinten 108.10 / 25 f 108.90 HBC, / 25 / lül.- / 102.IHC Holland 116.— 115.80 /100 / Intern. Muller Hoogovens / 20 / 2".- / 26.80 47,10 kon. Bijenkorf H.V.A. / 100 f 48.-
ABN AMRO Deh Mij Dordtsche Heiniken Hein Hold HAI Hold KNSM KLM Kon.Olie Nat. Ned. Ommeren Philips
’’
' '
100 100 / 20 / 10
f
82.-
/ 116,20 / 13',/ 94,40 /100 / 143.50 J N2.50
’’ ’ ’’
83,-
/ 116,50 / 137.30 / 94,40 / 142,10
/ Robeco Rolinco Ned. Lloyd ./ 50 / |05, Unilever /20 / '26.90 /
' ’
26,30
182.30
128,-
105.-
126.50 : L
kSH
L.N.
V.K.
/
)
'
9*.Bü
/ :"s- f w"^ / 26. / 41-W /
98.20
265,69,80
25.50 -41.10
/ ,4--*> / 145,/ «.20 93,-
/
1(,*30
’ r
'6.20
/ 4,-*> / 42.80 / 74-~ / 73,80 / *"*» / 9,10 / / 42.50 ,4--« / / ■""*> 34.-
Meneba Naarden / |7»'» / '79,50 MMB :8-~ / 27,20 (Kit M Holding / 61,80 / RS\ **"*> h::" f 61,60 Pakhoed Holding -,*s--«l / 238.40 Slavenb Bank / +*-70 / 45.20 VMF Stork / »"- / 64,20 Wessanen
'
’
WERD AANGEVOERD:
niveau van een jaar geleden liggen. In augustus lagen de prijzen nog 6,8 procent boven het niveau van een jaar daarvoor. Sinds het begin van het jaar zijn de prijzen met 4,5 procent gestegen. De prijsstijging voor heel 1977 wordt geschat op 6,5 a 7 procent. Het huidige stijgingstempo pas in deze raming.
2140 kg. tong; 31 kisten tarbot en griet; 1289 kisten kabelauw; 798 kisten koolvis; 50 kisten schelvis; 675 kisten wijting; 412 kisten schol; 319 schar; 241 kisten makreel en 81 kisten diversen. PRIJZEN IN GULDENS. Per 1 kg: tarbot 19,04-18,50; grote
Behalve uit de voortdurende daling van het 12-maandsgemiddelde blijkt de vertraging van het inflatietempo ook uit een vergelijking met de prijsstijgingen in voorgaande septembermaanden. Zo bedroeg de prijsstijging in september '74 1,5 procent, in september '75 1,3 procent, in september '76 1,1 procent en in september '77 dus 0,6 procent.
Voor de bepaling van de omvang van de prijscompensatie per 1 januari 1978 is nu nog van belang de prijsstijging in oktober (de referentieperiode loopt van april tot oktober). Tot nu toe zijn in deze periode de prijzen met 1,5 procent gestegen. Wil de raming van de regering uitkomen, dan mogen de prijzen in oktober met niet meer dan 0,6 procent stijgen. De prijscompensatie komt dan uit op 2,1 procent, tegen 2,5 procent in de overeenkomstige periode van vorig jaar. Van de goederen en diensten waarover het CBS de prijsgegevens verzamelt, gaf 52 procent prijsstijging te zien met een totale invloed op het indexcijfer van 0,9 procent. De be-
langrijkste produkten die duurder werden, waren kleding en vers fruit en schoeisel. Een kwart van de goederen
Bhoetto verschijnt vandaag voor derechtbank -
moet gaanfuseren
Uitkering ineens in de buurt van def 200?
[van onze soc. econ. redacteur] HILVERSUM/DEN HAAG Volgens ministerDuisenberg van financiën zal de uitkering ineens, die volgend jaar aan de werknemers zal worden gegeven om de koopkracht op peil te houden dichterbü de/ 200 van deFN V liggen, 340 van het CNV. dan bij de Voor wat betreft de vorm van de koopkrachtinjectie geeft de bewindsNa afloop van een vergadering in Roth man de voorkeur aan een belastingtein Beieren verklaarde het bestuur dat ruggave. Dit bleek zaterdag tijdens een een reorganisatie van de vliegtuig- en uitzending van de VARA-radio. ruimtevaartindustrie onder meer zal Van de zijde van het kabinet zullen moeten inhouden dat ontwikkeling, service en produktie tussen de diverse deze week de eerste contacten worden ondernemingen worden verdeeld. De gelegd met de Stichting van de Arbeid (het hoogste overlegorgaan van werkregionale structuur van deze industrietak moet echter worden behouden en gevers en werknemers) over de te eventuele ontslagen moeten over een treffen aanvullende maatregelen op het gebied van de loon- en inkomlangere periode worden uitgesmeerd. De metaalbond heeft verder een brief stenbelasting en de sociale premies. aan bondskanselier Schmidt gestuurd, Deze aanvullende maatregelen acht waarin hem wordt verzocht om een het kabinet noodzakelijk, omdat anders de koopkracht van de modale bijeenkomst te organiseren van werkgevers en werknemers in de ijzer- en werknemers er volgend jaar met 1,5 staalindustrie en regeringsvertegen- procent op achteruit gaat (afgezien woordigers. De bond acht dat nodig van incidentele loonsverbeteringen). Binnen het kabinet bestaat overigens met het oog op <de zorgwekkende nog geen overeenstemming over de ontwikkelingvan deverdiensten in deze preciese aard van de te treffen maatindustrietak. De bond vreest dat er overijldbedrijven zullen worden geslo- regelen. Minister Duisenberg voelt het meest voor een eenmalige belastingten. maatregel, waarvoor hij het financieringstekort dan nog wel wat verder wil vergroten, omdat het om een zuiver tijdelijke zaak gaat. Minister Boersma van sociale zaken voelt echter meer voor wat langduriger maatregelen in de sfeer van de sociale premies. In de loop van deze week wordt er In de bij de PARIJS [Reuter] met de voorzitters van de Stichting Organisatie voor Economische Savan de Arbeid (VNO-voorzitter Van menwerking en Ontwikkeling [OESO] Veen en FNV-voorzitter Kok) „agenaangesloten landen zijn de prijzen in da-overleg" gevoerd. Dan zal worden augustus, net als in juli met, 0,4 nagegaan welke onderwerpen de sociprocent gestegen. Eind augustus lag ale partners aan de orde willen stellen het prijspeil 9,1 procent hoger dan een als zij met de regering gaan praten jaar tevoren. Eind juli bedroeg de over het arbeidsvoorwaardenbeleid en inflatie nog 9,2 procent. op welke punten zij van de regering
-
KO I'H (Reuter) Voor het voortbestaan van de Westduitse Vliegtuig- en ruimtevaartindustrie is het noodzakelijk dat VFW-Fokker en Messerschmitt-Bölkov-Blohm [MBB] een fusie aangaan. Dit is de mening van bestuur van de Westduitse bond van metaalarbeiders, de IG Metall.
Prijsstijgingen in OESO
en EEG lager
-
grootmiddel tong 13,53-13,12; kleinmiddel tong 12,77-11,89; tong één 9,09-8,76; tong twee
8,05-7.73.
Per 40 kg: lommen 66; rode poon 92-47; hammen met kop 156-102; hake 136; schartong 50; poontjes 34; haai 42; tarbot 530-204; griet 250-110; kabeljauw één 160; kabeljauw twee
246-156; kabeljauw drie
190-144;
kabeljauw vier 164-142; kabeljauw
vijf 138-54; koolvis één 83-81; koolvis twee 83-78; koolvis drie 88-62; koolvis vier 77-50; schelvis één 104; schelvis twee 75; schelvis drie en vier 96-56; leng 85-70; schol één 114-102; schol twee 114-88: schol drie 112-73; schol vier 85-60; wijting drie 65-23; makreel één 50-30; makreel twee 34-21,60; schar 94-45.
DE BESOMMINGEN WAREN: 167 10.500,-; KW 206 6.100,-; KW 41 33.100,-; KW 74 28.600,-; KW 152 6.000,-; IJM
KW
’ ’’ ’’ ’ ’ ’ ’ ’ ’’ ’ ’ ’ ’’
10.600,-; IJM 211 6.300,-; SCH 36 4.300,-; UK 17 + UK 18 21.000,-UK 23 5.700,-; UK 48 + UK 78 9.500,-; UK 138 17.700,-; UK 200 4.300,-; VD 20 + YE 25 2.600,-; IJM 18 2.000,- IJM 27 3.800,-; verder waren er 5 Texelaars met totaal 68.000,- aan besomming.
207
DE BESOMMINGEN VAN DONDERDAG WAREN: KW 51 9.060,-; KW 149 12.800,-; KW 173 6.800,-; KW 185 7.900,-; SCH36 1.690,-; UK 17 + UK 18 17.600,-; UK 48 + 78 14.400,-; VD 20 + YE 25 5.860,-; UK 272 7.300,-; IJM 154 7.300,-; IJM 209 11.400,-; IJM 18 8.300,-; IJM 27 2.700,-; verder waren er 3 kotters van Goederede en twee van Texel met een totaal besomming van
’’ ’’ ’ ’ ’ ’ ’ ’’ ’ ’ ’ GROENTE EN FRUIT 6 oktober 1977
Tomaten per 6 kg Delft/Westerlee al 5.00-5.30, bl 4.90-5.20, cl 3.90, aanv. 11.900. Komkommers per stuk Delft/ W'lee a 91/op 81-89, 76/91 59-68, 61/7647-50,51/61 37-39 41/51 29-33, 36/41 25-28, 31/36 25-28, aanv. 121.000. Andijvie per kg Venlo VGV Een voormalige politieman heeft veraanv. 2 t. Sperziebonen per kg 53-59, klaard dat Bhoetto in 1974 opdracht ZHZ aanv. 51. Natuursla per 240-510, heeft gegeven tot de moord op Ahmad krop Venlo VGV 20.10-39.90, Raza Kasuri, die uit de partij van 100 aanv. 96.000 Glassla per 100 krop Bhoetto was gestapt. 15.50-18.50, Bleiswijk aanv. 7.000. Het bewind van Bhoetto werd in juli omver geworpen door het leger onder Spinazie per kg, Beverwijk 55-100, leiding van generaal Zia Ul-haq. Zia aanv. 4 t. Prei per kg, VEnlo VGV kondigde de staat van beleg af en 35-47, aanv. 41. Rode kool per 100 kg benoemde zichzelf tot regeringsleider. Grootebroek 9.00-28.00, aanv 31 t. Witte kool per kg 100 Grubbenvorst 6.00-17.00, aanv. 5 t. Paprika per kg. West. md. groen 55/65 165-170 65/75 170-190 75/85 180-210 85/op 210-220 aanv 20 ton, rood
type
Duitse metaalarbeiders: VWF-FokkerenMBB
tong 15,37-15,32;
62.000,-.
LAHORE [UPI Reuter] De door het leger afgezette Pakistaanse expremier ZuMikar Bhoetto verschijnt vandaag voor de rechtbank wegens beschuldiging van moord. De poging om Bhoetto uit de gevangenis vrij te krijgen op borgtocht, is mislukt omdat het hooggerechtshof in Lahore dit verzoek afgewezen. heeft
toi
Stoel. Ook hebben de negen ministers gesproken over het voorstel dat minister Van der Stoel in mei lanceerde om te komen tot een verklaring over het handhaven van de democratie binnen de Gemeenschap. Nederland heeft nu een tekst ter tafel gelegd als discussiebijdrage. „Wij geven het graag op voor een betere, maar wij vonden het nuttig dat een dergelijke proeve van een verklaring over de democratie ter tafel kwam. Er zijn andere formules denkbaar".
7 oktober 1977 AAN DE VRIJDAGMARKT
DEN HAAG De prijzen zijn in september met 0,6 procent gestegen, zodat deze nu 6,6 procent boven het
en diensten (w.o. aardappelen, groenten, margarine en bloemen) werd goedkoper met een invloed op het indexcijfer van 0,3 procent. 23 procent van de goederen en diensten bleef in prijs gelijk.
het Nederlandse bedrijfsleven wenden en met name tot de betrokken bedrijven met het klemmende verzoek volledige uitvoering te geven aan de Ford heeft onlangs een nieuw gedragscode", aldus minister Van der tractor op de markt gebracht.
INDEVISHAL IJMUIDEN
EG-bedrijven moeten gedragscode voor Afrika volgen
Ak/o
6.71-7.01
'
Minderpessimistisch
Marktberichten
[van onze soc. econ. redacteur]
Verder moet de ontwikkeling van de techniek weer onder de discipline worden gebracht van wat dienstbaar is aan menselijk creatief en verantwoordelijk werk". Dit verklaarde prof. Goudzwaard, hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit en lid van de Gereformeerde kerk (vrijgemaakt buiten verband) te Oegstgeest, op het jaarlijkse tweedaagse congres van de reünistenorganisatie van de SSR, vrijdag en zaterdag in Lunteren. Thema van dit congres was „Christelijke Toekomstverwachting en de vooruitgang". dat dat ook niet past bij mensen die er weet van hebben te leven in het voorlaatste. De zin van wat wij doen of laten, gaat niet op in de bijdrage die wij al dan niet leveren in het krampachtig realiseren van gemeenschappelijke utopieën. De zin komt naar ons toe vanuit een toekomst die vast ligl buiten onszelf. Naar die zekerheid toe heeft élk begin van ontsluiting zin. ook al zou het ons na korte of langere tijd onder de handen worden afgebroken", aldus de hoogleraar.
aardero.m.
Dal houdt volgens ons maar biddend we dal j n e in en haar ordes moeten uil de wereld dat we juist midmaar terugtrekken, leven en temoeien wereld den m die moeten leven en die ordes midden van dan echter wel meer werken. Dai moet dan naar een vanuil een toekomst zeggen: wil meer vanuit toekomst. Dat de toekomsi van het Rijk van onze wat we zelf komende Heer. dan uilrealisatie van krampachtige door de zouden kunnen uiopieën nog on/e
Prijsstijging (0,6 procent) blijft in de pas
55/65 315-320 65/75 305-345 75/85 300-335 85/op 275-335 aanv. 23 t. Uien per 100 kg Langedijk Ilnl 80/100
56.70-60.10 1158.10-50.10, 60/80 Ilnl 13.40-16.50, II 14.10, Ilnl 40/60 10.80-12.00, II 6.90-10.20, 3-ling Ilnl 9.40-10.00, aanv. 44 t. Appelen per kg. Geldermalsen I james grieve aanv. 7 65/70 116, 70/80 149-250. Cox's orange aanv. 41 t 70/80 200-275, 60/70 159-171. Golden delicious aanv. 23 t 70/80 132-275, 60/70 100. Peren
-
per kg. Geldermalsen I Legipont aanv. 27 t 65/75 72-73, 55/65 63, 60/70 66. Gieser wildeman aanv. 12 t. 65/75 181-184, 55/65 131-169. Beurré hardy aanv. 27 t i 70/80 135-145, 50/60 122-145 Doy. du comice aanv.
’
18 65/70 136-138, 70/80 130-154. Conference aanv. 15 t 55/65 120-136, 70/80 122.
Burgeroorlog
veroorzaakt economische
MINISTER DUISENBERG
oeieidsuuspraken
hebben.
willen
Daarna kan de ministerraad dan, aan de hand van de uitkomsten van het overleg, overgaan tot het bepalen van een standpunt, waarna het echte overleg met de Stichting van start kan gaan. [Bij de cijfers die minister Duisenberg heeft genoemd, moet worden aangetekend, dat er bij de keuze voor een bedrag van 200 door de FNV van uit is gegaan dat de aardgasprijsverhoging niet doorgaat en dat er daarnaast nog een aantal sociale premies worden verlaagd. De 340 van het CNV heeft betrekking op het bedrag dat naar de mening van deze vakcentrale moet worden uitgekeerd als de regering vasthoudt aan haar plan om het aardgas van het lage naar het hoge btw-tarief te brengen. Wordt deze prijsverhoging achterwege gela240 gulten, dan vraagt het CNV den, in welke vorm heeft het in het midden gelaten. Er is dus geen sprake van dat het CNV een veel hoger bedraagt vraagt dan de FNV],
’
’
’
crisis in Libanon BEIROET [UPI] " De burgeroorlog heeft Libanon beroofd van een groot deelvan zyn werkende bevolking, heeft de toch al lager wordende onderwasstandaard nog verder doen verslechteren en is de oorzaak van een dreigende economische en sociale achterlijkheid van het land.
Dit blijkt uit een eerste diepgaande studie die is verricht naar de gevolgen van de oorlog, welke 19 maanden heeft geduurd.
Naar schatting 25.000 leden van de werkende bevolking, ofwel zes procent, is omgekomen in de gevechten. Daarnaast heeft de strijd de emigratie en de „bram drain'', die voor de oorlog al op gang gekomen waren, versneld. Hierdoorverdween nog eens 13 procent van de beroepsbevolking. Gedurende de oorlogis tussen de60 en 70 procent van de geschoolde arbeiders geëmigreerd.
-
NEDERLANDS DAGBLAD Dinsdag 11 oktober 1977
Samen met onze ouders delen wij u mee, dat wij, zo de Here wil, op dinsdag 18 oktober om 10 over 2 in het stadhuis van Groningen gaan trouwen.
Tamilieberichten De God des Verbonds Die leven gaf en leven spaarde verblijdde ons met de geboorte van een dochter en zusje
CHRISTINE
Met dank aan God en
grote
van de geboorte van een zoon
blijdschap geven wij u kennis en broertje
JAN GERHARD E. J. ZOMERDIJK D. ZOMERDIJK-Willems Erik, Wilma
(Daniëlle) Plutolaan 10
Delft Rol. Holstlaan 394 Omringd door liefdevolle zorgen beveiligd als een kostbaar pand zo ligt mijn broos bestaan geborgen
God gaf grote blijdschap in ons gezin met de geboorte
God gaf ons een zoon
BERT KLEINE
BERTHA KLEINE-Wilts Zwolle, 9 oktober 1977
Bredebeek 82
Breugel, 6 oktober 1977
De heer en mevrouw
Piet Heinlaan 67 Tijdelijk: Catharina
B. T. KARS
Ziekenhuis, Eindhoven, Kraamafdeling, K. 11.62
LAMMERT WOBBES JETTIE WOBBESLourens Hoogkerk, 4 oktober 1977
en
G. BLOM-Visser berichten hiermede dat zij op vrijdag 7 oktober 1977 te Driebergen-Rijsenburg met elkander zijn gehuwd. Doorn, 8 oktober 1977 Rotterdam, Lede 87
Toekomstig adres: Palmweg 1 -B, Doorn Telef. (03430) 2706
Kerkstraat 160-1 „Groot zijn de werken des Heren"
(Psalm 111)
De Here gaf grote vreugde in ons gezin door de geboorte van een dochter en zus
HENDRIKA ATJE B. LAROOY M. LAROOY-v. d. Velde Rinkeß. Pieter S. Haren, 5 oktober 1977 Pinksterbloemweg 7 Tijdelijk: R. K. Ziekenhuis, Groningen, D 2, kamer 207
Dankbaar en blij delen wij u mee, dat de Heere ons een zoon en broertje toevertrouwde
ANNE FREDERIK (Freddi) Ph. BOUWMAN
M. BOUWMAN-Slump Mieke Riena Rinke Ten Post, 6 oktober 1977 Oldenhuisstraat 8
De HEERE, die leven geeft en leven spaart, heeft ons verblijd en dankbaar gemaakt met de geboorte van een zoon
JAN JAN en YVONNE BOMHOF-van der Worp Staphorst, 7 oktober A.D. 1977 Berendsland 19
De God des Verbonds verons gezin met de geboorte van een zoon en broertje die we
rijkte
TONNIS noemen. J. RADEMAKER
T. E. RADEMAKERGreta Susanna
Timmelaar
Hardenberg, 7 oktober 1977 Uranuslaan 8 Met dank aan God, geven wij u met blijdschap kennis van de geboorte van onze zoon
MAARTEN
ANTHONY JOHANNES (Maarten) A. J. REEDIJK
M. J. REEDIJK-Steenhoven Broertje van Marieke, Jan en Jacob
Klaaswaal, 7 oktober 1977 Rijksstraatweg lc
K. VAN DER WAL-Vonck Damwoude: H. VAN DER WAL H. VAN DER WAL-Klaarbergen Hoogeveen: P. HARTSUIKER-van derWal M. HARTSUIKER Groningen: I. BAKKER-van der Wal E. BAKKER Smithers B.C. Canada: T. DOORNBOS-van derWal H. DOORNBOS Alphen a/d Rijn: H. VAN DER WAL G. F. VAN DER WAL-Boersma Ruinerwold: T. VONCK
en
IDA MARGARETHA KLOMP
Westernieland, 7 oktober 1977 Dirk Wierengastraat 44
delen u, met dank aan de Here en namens wederzijdse ouders mee, dat zij D.V. 18 oktober 1977 om 14.30 uur trouwen in het gemeentehuis te Hoogeveen.
De begrafenis zal D.V. plaats hebben op woensdag 12 oktober 1977, vanuit de Gereformeerde kerk (vrijg.) te Pieterburen, waar vooraf een rouwdienst wordt gehouden. Zij, die de overledene de laatste eer willen bewijzen, worden verzocht in de kerk aanwezig te zijn om kwan voor twee.
Wij vragen Gods zegen over ons huwelijk in de Dienst des Woords om 15.30 uur, uitgaande van de Gereformeerde kerk te Gees, Goringbos 1, waarin hoopt voor te gaan de weleerwaarde heer ds. T. Wendt. Gelegenheid te feliciteren van 20.00 dorpshuis „De Tiphof" te Geesbrug.
- 22.30 uur in
Nieuwlande, Joh. Poststraat 10 Nieuweroord, Coevorderstraatweg 62
het
P. R. VAN DIJK Eva Arnhem: A. NICOLAI-Bosch A. NICOLAI Sari, Hilde, Armelies, Lucy Bergschenhoek: J. G. BOUMA-Bosch T. D. BOUMA Sari, Jikke, Dick
Zwolle, 6 oktober 1977 Arcadia, Hoogenkampsweg 298 Correspondentie-adres: Rhijnvis Feithlaan 21, Zwolle
Gelegenheid te condoleren a.s. maandagavond 10 oktober van 19.00 20.00 uur in het Rouwcentrum van de Monuta Stichting, Potgietersingel 7.
-
De rouwsamenkomst wordt gehouden in de rv formeerde kerk te Oldekerk D.V. op dinsdag ] 1 ber a.s. om 13.30 uur, waarna de teraardebestelk zal plaatshebben op de begraafplaats te Niekerk.
jj?
Gelegenheid te condoleren na de begrafenis in geb^ „Ons Centrum".
Het heeft de Here behaagd tot Zich te nemen mir lieve zuster, schoonzuster en onze tante
AALTJE KORTERINK in de leeftijd van 82 jaar. wil God steeds gadeslaan; ~'k d'Eenvoudigen Was uitgeteerd, maar Hij zag op mij nedg Keer, mijne ziel, tot uweruste wder; Zij is verlost; God heeft haar welgedaan.
Psalm 116:i
De begrafenis zal D.V. plaatshebben dinsdag 11 oktober a.s. op de begraafplaats Bergklooster +_ 14.45 uur.
Rouveen: E. KORTERINK
Vooraf zal in de Opstandingskerk aan de Esdoornstraat een samenkomst worden gehouden, welke om 13.30 uur aanvangt.
J. KORTERINK-Kruidhof J. HORSTEDE-Korterink A. HORSTEDE J. KORTERINK
l.v.m. vertraging bij de posterijen is deze advertentie eerst heden geplaatst.
J. KORTERINK-Pielman H. KORTERINK
J. KORTERINK-Bouwmeeste M. HOEVE-Korterink H. HOEVE
AART ZWANENBURG echtgenoot van J. deBoer
Wijnjewoude: M. ZWANENBURG Wageningen: Jac. v. BARNEVELD A. v. BARNEVELD-Zwanenburg Amsterdam: L. ZWANENBURG
G. ZWANENBURG-v. d. Molen Groningen: P. STEENDAM
leren in dekerk.
G. STEENDAM-Zwanenburg Neven en nichten
Thuis geen bezoek.
Rouveen, 10 oktober 1977 Oude Rijksweg 701
«I
Vrijdag 14 oktober zal er D.V. om 13.00 uur samenkomst worden gehouden in gebouw Christelijk:) belangen, Oude Rijksweg 227, Rouveen, waarna del begrafenis om _+ 13.45 uur zal plaatshebben op Nieuwe algemene begraafplaats te Rouveen.
del
op de leeftijd van 24 jaar.
Na de teraardebestelling is er gelegenheid tot condo-
Correspondentie-adres: Beukenlaan 9, Groningen.
Oldekerk, 8 oktober 1977 Eekebuursterweg 59
Bergschenhoek: S. J. VAN DIJK-Bosch
De Heere heeft op Zijn tijd en wijze uit onze familiekring weggenomen onze kleinzoon en neef
en kleinkinderen.
KORNELIS VAN DER VINNE
achterkleinkindereï,
Chris, Machiel, Sari en Matthijs, Margriet, Elsbeth, Henk-Nico, Anneke, Bert-Jan J. VAN HOFFEN-Bosch K. VAN HOFFEN Dick, Sarien, Marieke, Liesbeth
vader, grootvader en zwager
Hij zal mij geleiden naar grazige weiden. Hij voert mij al zachtkens aan waat 'ren derrust. (naar Psalm 23)
HORINGA-Mon
Zwolle: H. E. VAN DEN BERG-Bosch H. VAN DEN BERG
Heden heeft de Here thuisgehaald, onze lieve man,
Hij zong vaak: De Heer b mijn Herder! 'k Heb al wat mij lust;
HORINGA-Muk
op de leeftijd van 77 jaar.
Kollumerzwaag Voorweg 158 Groningen Sabangplein 9a
HORINGA
Enumatil: J. HORINGA E. Briltil: T. HORINGA H. Klein- en
gehuwd geweest met Machiel Bosch
in de ouderdom van 75 jaar.
een broertje voor Henrike.
broertje van Allette.
JAAP
SARA JOHANNA BRAMER
PIETER VAN DER WAL
GERBEN
van
sinds 9 juli 1962 weduwnaar van IJkje Riemer*^
Oldekerk: A.
als in de holte van Gods hand. Opnieuw mochten wij het wonder van verwachting en geboorte beleven.
Dankbaar en blij ontvingen wij uit Gods hand
DUITS
HENDRIK HORINGA
De HEERE heeft Thuisgehaald, na een rijk gezegend leven, onze zeer geliefde moeder en oma
Tijdelijk adres: Sabangplein 9a, Groningen.
zoek.
JAN en ANNEKE RIETEMA-Wiersema
ANNEKE
Ridderkerk Jul. van Stolbergstraat 22
Zwijndrecht, 1 oktober 1977 Hoornwijk 3
MENNO JAN ECKE
en
Hardenberg, 9 oktober 1977
Dennis
's Middags liever geen be-
JAN KRELING
■
Heidelbergse Catechismus Zondag I
Na afloop hiervan kunt u ons feliciteren tot kwart over 10 in een van de zalen van het kerkgebouw.
We noemen hem André.
DANIËLLE JAN en RIANNE VAN DIGGELE Marjolein
Een zegen over ons huwelijk zal worden gevraagd in een dienst van de Gereformeerde kerk van Groningen-Noord, waarin de weleerwaarde heer ds. A. Duits van Kollumerzwaag zal voorgaan. Deze dienst begint om kwart voor 8 n.m. in de Morgensterkerk, Orionlaan 2 te Groningen.
Het behaagde de Heere, voor ons zeer onver*,, tot Zich te nemen, op de hoge leeftijd van 95 onze lieve vader, groot- en overgrootvader
Romeinen 14:8 „Hetzij wij dan leven, hetzij wij sterven, wij zijn des Heren. "
Ermelo, 8 oktober 1977
Voor telefonisch opgegeven advertentie kan niet worden ingestaan. Bij daardoor ontstane vergissingen volgt geen gratis
Toekomstig adres: Joh. Poststraat 10, Nieuwlande.
herplaatsing.
"Waar moet ik zijn voor loge rente die ook
B"
+J
Bij postgiro en
spostspaarbank kunt u geld, dat u opzij legt >r uw eigen toekomst of >r die van uw kinderen, ï vast aantal jaren selfde, zeer hoge rente gen. Zonder risico van tedaling of koersverlies, i u de keus uit de spaarDosito's en beleggings/vijzen van postgiro en spostspaarbank tardeposito's tot 8% Bij elke storting van
nmaal f 1000 - kiest u uit ï vijftal looptijden tussen n 6 jaar. Hoe langer die ptijd, hoe hoger de rente. unt deze rente elk jaar
opnemen. eggmgsbewijzen
Biiaankoop van een )00-of f
5000-kiestu
J
een looptijd van 3, 4 of 5 jaar. Hoe langer die looptijd, hoe hoger de rente. Over de rente wordt ook weer rente vergoed zodat u aan het einde van de looptijd uw aankoopbedrag plus alle rente-oprente ineens ontvangt. Hoe vast staat uw geld? Indien nodig kunt u ook tiJdens de looptijd uw geld opnemen. Dat kost u 5% mmÊ
mam
m^m i^^
van het opgenomen bedrag. Geld voor aankoop van een eigen woning kunt u altijd vrij en zonder kosten opnemen.
Meer informatie folders "Spaardeposito's" en "Beleggingsbewijzen" zijn verkrijgbaar: - met de bon -op het postkantoor - via tel. 0017 (gratis) of (020) 5 89 31 37.
.
mam mÊm
Bon voor meer informatie Stuur mij de folders: Naam: "Spaardeposito's" Adres
□ □ "Beleggingsbewijzen"
Informatie over andere diensten: n lenen
DhVDOth k D betalen
. pOSIQIfO ©fl
■■■-
mm
"^ ■■"
~
Plaats:
Deze bon in een envelop
—
g
zonder postzegel sturen naar
a
jj§
V
Rijkspostspaarbank. Van Baerlestraat 27.
2
WEU
i rijkspostspaarbank W