Gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde Evaluatie versie: 24-11-2014
Startpunt: Uit een onderzoek van de aanpak van een jeugdgroep te Stadskanaal, het beeld van VNN, beelden politie(o.a. uit verhoren), signalen Refaja ziekenhuis en informatie van jongerenwerkers werd duidelijk dat op jonge leeftijd steeds meer en zwaardere drugs werden gebruikt. Deze signalen zijn aanleiding geweest om het uitvoeringsplan “CLEAN” op te stellen. Dit uitvoeringsplan is op 23 september 2013 vastgesteld in het burgemeesters-politie overleg en op 1 januari 2014 van start gegaan. Tijdpad: Drugsgebruik onder jongeren is door de raden geprioriteerd voor 2014 en 2015 en het plan van aanpak is ter instemming in de driehoek geweest. Tijdens het Tactisch Veiligheidsoverleg (TVO) van 21 augustus 2014 is het uitvoeringsplan drugs geëvalueerd. Per actiepunt is de evaluatie opgesteld. 2 Preventie 2.1 Aanpak Onderwijs: Voorlichting en weerbaarheid op scholen; De scholen geven voorlichting over alcohol en drugsgebruik. Daarnaast is er contact met het onderwijs, politie en VNN om per VO school te kijken of er specifieke acties e.d. nodig zijn. HALT Halt levert een bijdrage aan preventie en na drugsgebruik volgt een leerprogramma om herhaling te voorkomen. Jongeren kunnen net als bij kleine vergrijpen doorverwezen worden naar HALT voor een specifiek voorlichtings- en hulp/zorg plan. Samenwerking woningbouw corporaties bij hennepkwekerijen. Stadskanaal heeft een convenant met Lefier. Voor de gemeente Vlagtwedde is hierover gesproken met Acantus. Omdat Acantus ook woningen heeft in andere gemeenten kwam vanuit Acantus het verzoek om met één convenant te komen voor meerdere gemeenten. Voor de politie is het ook handiger om met één convenant te werken. Zodoende is contact opgenomen met het Veiligheidshuis om voor de provincie een convenant op te zetten. Beleid Opiumwet 13b Gemeenten hebben een (regionaal) drugsbeleid en handhavingsplan ontwikkeld en vastgesteld. Inspanning horeca Deelnemende horecabedrijven aan het Convenant Veilig Uitgaan hebben in de huisregels een verbod op aanwezigheid/gebruik van drugs opgenomen en handelen bij aantreffen van drugs volgens de voorgeschreven procedure. Opnemen regel kluiscontrole scholen voortgezet onderwijs De scholen in Stadskanaal hebben dit in het huurcontract dan wel in de huisregels staan. Eén school is bezig het schoolveiligheidsplan te herzien en zal dit waarschijnlijk (wordt teruggekoppeld) aan het begin van het nieuwe schooljaar daadwerkelijk opgenomen hebben. In oktober 2013 is in een gezamenlijke actie bij het Noorderpoort aan de Frankrijklaan in Stadskanaal na schooltijd een drugshond in de school geweest om langs de kluisjes te lopen. Het resultaat was één geval waarop de hond is aangeslagen. Over het breder inzetten van dergelijke controles zijn andere scholen nog niet enthousiast. Het onderwerp zal bij gelegenheid nogmaals aan de orde gesteld worden. De RSG heeft toegezegd om na de zomervakantie de regel op te nemen in het huurcontract.
Weerbaarheidstraining In Stadskanaal is de weerbaarheidstraining gratis beschikbaar voor de scholen. Alle scholen doen mee, klassikaal maar soms ook extra in individuele gevallen. Alle scholen in de gemeente Vlagtwedde zijn benaderd dat zij eenmalig gratis gebruik kunnen maken van een weerbaarheidstraining. De scholen moeten het zelf toevoegen in hun programma. In de gemeente Vlagtwedde maken acht scholen gebruik van het aanbod: PORK, Bonifatius, De Zaaier, De Vlinder, Plaggenborg, De Klimop, De Clockeslach, H. Gerardusschool Centrum voor Jeugd, Gezin en Veiligheid(CJGV) Inzet, betrokkenheid en samenwerking met CJGV is een uitermate goed concept en een onmisbare schakel bij de aanpak. Dit zal volgens verwachting nog toenemen na de transitie van de jeugdzorg in 2015 Zorg Advies Team(ZAT) overleg en 12+ overleg/casus overleg De beoogde inzet is goed geïmplementeerd. Beide overleggen worden straks anders ingevuld in het kader van de transitie jeugdzorg. In dat kader wordt erop gewezen dat het van belang is ook in de nieuwe setting dat leerplicht signalen over drugsgebruik zo snel mogelijk inbrengt in het leerplicht-casusoverleg. Dit overleg is een nieuw overleg in het Veiligheidshuis dat voorziet in de behoefte om afstemming. Herkennen van signalen bij jongeren Wordt actief op ingezet. Het geven van opfriscursussen in het herkennen van de signalen is ingebed in de normale werkwijze. De jongerenwerkers geven aan dat er in tegenstelling tot vorig jaar geen drugsdealers en drugsgebruikers in de omgeving van de Kwinne aanwezig zijn. De jongerenwerkers in de gemeente Vlagtwedde hebben aangegeven dat het beeld stabiel is. Monitoren intoxicaties Sinds het tekenen van het Convenant Veilig Uitgaan in december 2010 monitort Refaja het aantal gevallen van intoxicaties die binnen komen op de spoedeisende hulp. Gedurende de looptijd blijkt dat intoxicatie voornamelijk plaatsvinden bij feestjes, thuis, en weinig vanuit de horeca. 2.2 Repressie In kaart brengen en bezoeken van hotspots Dit is in de werkwijze geïmplementeerd. In kaart brengen wordt gedaan door de analist van de BE Stadskanaal. Bezoeken hot spots gebeurt door hulpdiensten. Aanpakken van handelaren Er zijn weinig handelaren. De gebruikelijke werkwijze wordt gehanteerd: korte klap acties, echter prioritering bij de politie is nog een verbeterpunt. Inschakelen politie bij gebruik of dealen in pauzes van scholen. Inschakelen politie bij drugsgebruik is structureel, zie hierna. Dealen gebeurt nauwelijks op school maar vooral rondom de scholen. Het thema aanpak van drugsdealers in de nabijheid van de school zal tijdens overleg nogmaals bij de scholen onder de aandacht worden gebracht. Minderjarigen met drugs op scholen Scholen zijn zich zeer bewust van hun rol bij drugsgebruik van leerlingen en hebben duidelijke regels. Als bij een leerling drugs wordt aangetroffen wordt hij/zij overgedragen aan de politie. Ouders worden door de school uitgenodigd voor een gesprek. Wanneer gewenst wordt hulp aangeboden via het CJGV.
In Stadskanaal maakt het voortgezet onderwijs gebruik van de onderstaande maatregelen: • drugs- incidenten op school worden geregistreerd (verkoop, gebruik door leerlingen) • de politie wordt in die gevallen ingeschakeld • de ouders worden door de school uitgenodigd voor een gesprek • de scholen verwijzen door naar het CJGV of VNN (Verslavingszorg Noord Nederland) of andere hulpverlening • nagenoeg allen scholen zetten HALT in voor een leerprogramma over drugs. Voor de RSG te Ter Apel is de zin onder het kopje minderjarigen met drugs op scholen van toepassing. Verhoren van verdachten Tijdens het verhoren wordt er doorgevraagd waar de verdachte de drugs heeft gekocht of gekregen. Dit om de handelaar of opdrachtgever te achterhalen. Dit (en ook intensiveren van het sociale verhoor) is geïmplementeerd en wordt regelmatig opnieuw onder de aandacht gebracht bij de projectleider opsporing. Handelaren met een uitkering Een handelaar die is aangehouden wordt nagetrokken of hij/zij ook een uitkering heeft. Wanneer dit het geval is, wordt de mogelijkheid onderzocht om de handelaar te korten op zijn/haar uitkering. Dit is geïmplementeerd, de lijn hierover van de politie naar de gemeente is kort. Minderjarigen met drugs in de publieke ruimte In de loop van 2014 is door alle politiemedewerkers van de werkeenheid Stadskanaal een eenduidige werkwijze opgepakt en worden van jongeren met drugs niet alleen de drugs ingenomen maar ook standaard verbaliseerd. Tijdens surveillance worden jongeren met regelmaat ad-hoc op drugs gecontroleerd. Meerderjarigen met drugs Aanpak wordt eenduidig ingezet. 2.3 Hulpverlening Bureau Jeugdzorg Groningen Twee medewerkers van bureau jeugdzorg zijn structureel aanwezig bij het TVO. Acties worden direct afgestemd. Samenwerking verloop uitermate prettig. CJGV Drugsgebruikers of ouders van gebruikers kunnen bij het CJGV terecht voor hulp. Bijvoorbeeld het in contact brengen met VNN of ondersteuning bij het op orde brengen van de financiële situatie. Het CJGV is een begrip en draait uitstekend. Bij de transitie van jeugdzorg zal het concept een goed uitgangspunt zijn voor de organisatie. HALT Voor minderjarigen is een speciaal Halt-traject betreffende drugsgebruik. Naast reguliere straf, nemen jongeren deel aan een leerprogramma bij een instelling voor verslavingszorg waarin zij voorlichting krijgen over het gebruik van drugs. Zij maken hiervan een verslag. Zo wordt op jonge leeftijd geleerd wat de gevolgen zijn van drugsgebruik. Conclusie evaluatie: Het uitvoeringsplan loopt 3/4 jaar en heeft voornamelijk betrekking op preventieve maatregelen. Het overgrote deel van de jeugd laat drugs links liggen maar er is zeker sprake van een vooral kwetsbare groep jongeren die zich inlaten met drugs. Het lijkt erop dat deze jongeren het drugsgebruik normaal vinden o.a. het roken van een jointje wordt nauwelijks nog gezien als drugsgebruik. Dat is uiteraard zorgelijk. Maar het is net als met alcoholgebruik op zeer jonge leeftijd, de ouders hebben hierbij een
belangrijke rol die nog al eens achterwege blijft. Hoewel de implementatie voor 2015 staat gepland is een groot deel van de aanpak in de loop van het jaar al geïmplementeerd en een vaste werkwijze geworden bij verschillende partners. Hierdoor is er wel een vertekend beeld ontstaan in de cijfers van de politie. In de highlights staan vaker mutaties dat er drugs is aangetroffen. Hierdoor lijkt het alsof er meer drugs wordt gebruikt maar door de eenduidige werkwijze is de politie alerter.
