Samenieving Advies Westlandseweg 40
Gemeente Delft
2624 AD Delft Bankrekening BNG 28.50.01.787 t.n.v. gemeente Delft Behandeld door Els van der Plank Telefoon 0652739294
[email protected]
Retouradres : Advies, Postbus 78, 2600 ME Delft
Internet www.delft.n1 Telefoon 14015
Aan de eden van de gemeenteraad
VERZONDE.N Datum
Onderwerp
23-04-2015 uitvoeringsnota mantelzorg waardering en ondersteuning
Ons kenmerk
1879431 Uw brief van Uw kenmerk Bijlage
Geachte leden van de raad,
1
Ter informatie zenden wij u hierbij de uitvoeringsnota mantelzorg waardering en ondersteuning. Met deze nota worden maatregelen voorgesteld om invulling te geven aan waardering en ondersteuning van mantelzorgers.
Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft,
, burgemeester
F. Forster, MSc Lb. \I
, secretaris
drs. T.W. Andriessen is.
Samenleving Advies Doorkiesnummers: Telefoon 06-52739294
Aan
het college Afschrift aan
Nota Datum
Onderwerp
Ons kenmerk
Uitvoeringsnota mantelzorg waardering en ondersteuning
1879436 Opsteller
Els van der Plank Bijlage
Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wmo op 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de waardering en ondersteuning van alle mantelzorgers. Tot dat moment was dit de verantwoordelijkheid van het Rijk, waar invulling aan gegeven werd met het zogenaamde "Mantelzorgcompliment". Het mantelzorgcompliment was een geldelijke bijdrage van het Rijk aan een specifieke groep mantelzorgers en bestond de mogelijkheid tot een extra voordeel in het erfrecht. Delft erkent de waarde van mantelzorgers en kan met de overdracht van deze verantwoordelijkheid hier nu zelf beleid op ontwikkelen. Met deze nota wordt hiertoe een voorstel gedaan en worden maatregelen voorgesteld waarmee hier invulling aan gegeven kan worden. Delftse mantelzorg waardering en ondersteuning In Delft gaat het Mantelzorg compliment verder onder de naam: 'Mantelzorg waardering en ondersteuning'. De grondslag voor de Delftse mantelzorg waardering en ondersteuning staat beschreven in de verordening WMO Delft 2015, artikel 16: "Het college bepaalt bij nadere regeling waaruit de jaarlijkse blijk van waardering voor mantelzorgers van cliënten in de gemeente bestaat". De Delftse mantelzorg waardering en ondersteuning richt zich op alle Delftse mantelzorgers. Bij mantelzorg duurt de verzorging meer dan 8 uur per week of langer dan 3 maanden Met de ontwikkeling van de regeling 'Dense mantelzorg waardering en ondersteuning' (hierna te noemen: regeling) wordt invulling gegeven aan het uitgangspunt van de nieuwe Wmo, dat erop gericht is om mantelzorgers te waarderen, overbelasting van mantelzorgers te voorkomen, en daar waar nodig ze te ondersteunen. Daarbij streven we ernaar om zo goed mogelijk aan te sluiten op de behoeften van mantelzorgers zelf. De regeling richt zich op alle Delftse mantelzorgers. De gemeente is bij wet verplicht (Wmo) om ondersteuning te bieden aan mantelzorgers, als degene voor wie gezorgd wordt in Delft woont. Binnen de Wmo is ook geregeld dat inwoners die het (tijdelijk) op eigen kracht niet redden ondersteuning kunnen krijgen via de Wmo toegang. Dit is het sociale vangnet voor
alle Delftenaren. Dit betekent dat de mantelzorg waardering en ondersteuning er ook is voor mantelzorgers, als degene voor wie gezorgd wordt (tijdelijk) niet in Delft woont. Mantelzorgers in Delft Mantelzorgers zijn mensen die langdurig en onbetaald zorgen voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon uit hun omgeving. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, maar ook een ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg vormt een essentiële schakel in het zorgsysteem van de persoon voor wie er wordt gezorgd. Mantelzorg is zorg die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt gegeven aan een hulpbehoevende door één of meerdere leden van diens directe omgeving, waarbij de zorgverlening direct voortvloeit uit de sociale relatie. Mantelzorg is niet de alledaagse of gebruikelijke zorg. Bovenstaande definitie is dezelfde als de vastgestelde definitie van de Nationale Raad voor de Volksgezondheidl. Bij mantelzorg duurt de verzorging meer dan 8 uur per week of langer dan 3 maanden. Behoeften van de mantelzorgers Uit de contacten met mantelzorgers is gebleken dat het betaald krijgen voor het liefdevol bijstaan van een naaste door sommige mantelzorgers ervaren kan worden als een belediging. Als blijk van waardering geven mantelzorgers aan meer behoefte te hebben aan meer immateriële zaken als: een bosje bloemen, een bijeenkomst met andere mantelzorgers (contact met lotgenoten) en mogelijkheden tot deskundigheidsbevordering. Ook geven zij aan behoefte te hebben aan minder regelgeving en meer ondersteuning. Aanvullend op de informatie die voortkomt uit de contacten met de mantelzorgers is de regeling gebaseerd op de uitkomsten van het onderzoek: "De ondersteuning van Wmo-aanvragers en hun mantelzorgers in 2012" (Den Haag, augustus 2013). Meer informatie over dit onderzoek en de uitkomsten hiervan staan beschreven in bijlage I. Sociale visie Delft In de nieuwe wet Wmo is de ondersteuning van mantelzorgers en het voorkomen van overbelasting een cruciaal onderdeel. De Sociale visie van Delft sluit hier op aan, met het versterken van eigen kracht, eigen regie, zelf doen en samen redzaamheid. Voor de uitvoering van de regeling wordt samengewerkt met mantelzorgers en partners in het sociaal domein.
ihttps://www.mezzo.nl/pagina/voor-mantelzoraers/dit-is-mantelzorq/mantelzorg-wat-is-datprecies 2/12
Aandacht voor Mantelzorgers Mantelzorgers en degene voor wie gezorgd wordt, kunnen terecht bij de Wmo toegang als het zelfstandig deelnemen aan de samenleving belemmerd wordt. Dit is het sociale vangnet voor alle Delftenaren. In paragraaf 2.4.1 van de Beleidsregels Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning Delft 2015 staat dat de Wmo consulent bij de verstrekking rekening houdt met wat de sociale omgeving kan doen, waaronder de mantelzorger. Het is altijd mogelijk dat degene voor wie gezorgd wordt, zich samen met de mantelzorger meldt bij de Wmo toegang. Wmo toegang brengt de ondersteuningsvraag in kaart en onderzoekt naar wat er gedaan moet worden. Zowel voor degene voor wie gezorgd wordt, als ook de mantelzorger zelf. De Wmo toegang kan overgaan tot het verstrekken van individueel maatwerk en/of toeleiden naar algemene basisvoorzieningen. De inzet en (over-) belasting van de mantelzorger wordt in dit onderzoek betrokken. De vele vormen van ondersteuning (waaronder logeeropvang en respijtzorg2) zijn mede bedoeld ter ontlasting van de mantelzorgers. Vervangende zorg of respijtzorg houdt in dat de zorg die de mantelzorger biedt, tijdelijk overgedragen wordt aan een vrijwilliger. Naast de aandacht voor mantelzorg in de Wmo toegang, is de ondersteuning van mantelzorgers ook opgenomen in prestatieafspraken 'Gezond en Wel' die zijn gemaakt met Delft voor Elkaar3. Maatregelen: waardering en ondersteuning. In vervolg op bovenstaande en in het kader van de Wmo 2015 is een pakket van maatregelen ontwikkeld waarmee Delft voorziet in de waardering en ondersteuning van de Delftse mantelzorgers. Het gaat daarbij om de volgende maatregelen. 1. Hulp bij het Huishouden Toelage (HHT) Delftse mantelzorgers kunnen in 2015 en in 2016 voor hun eigen huishouden Hulp bij het Huishouden Toelage krijgen, 4 tot 20 uur per half jaar. Dit is een tijdelijke maatregel, waar in 2015 en in 2016 geld voor beschikbaar gesteld is4. Zodra het geld op is, vervalt deze maatregel. Uit evaluatie moet blijken of deze maatregel bijdraagt aan het voorkomen van overbelasting. Mocht dit het geval zijn, dan wordt onderzocht of het mogelijk is om uit het algemene Wmo budget deze maatregel in een bepaalde vorm voort te zetten vanaf 01-01-2017. (Deze maatregel is onder voorbehoud instemming met de uitvoeringsnota HHT, die separaat ter besluitvorming wordt aangeboden. Start voor de zomer 2015 tot en met 2016) 2
https://www.mezzo.nl/pagina/voor-mantelzorgers/overdragen-van-de-zorci/vervangendezoro-voor-mantelzorgers Sociale Wijken, Gemakkelijk Meedoen en Vrijwillige Inzet.
4
De aanvraag voor de Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) met kenmerk 673682-127078DM0 is op 28 november 2014 door het ministerie van VWS ontvangen en in behandeling genomen. Op basis van de met u gewisselde stukken is besloten aan Delft een HHT toe te kennen voor het jaar 2015 en 2016.
3/12
2. Korting op Wmo voorzieningen (Wmo pas) Delft ontwikkelt in het kader van de hervorming van hulp bij het huishouden, een kortingssysteem (Wmo pas). De systematiek van de Wmo pas wordt vergelijkbaar met die van de Delftpas. De aanschafkosten van de Wmo pas worden gebaseerd op het inkomen. Mantelzorgers die in het bezit zijn van de Wmo pas krijgen ter waardering en ondersteuning speciale diensten en producten aangeboden. Start najaar 2015, evaluatie 2016 en afhankelijk van de uitkomsten voortzetting in 2017 (nieuwe aanbesteding `Gezond & Wel') 3. Advies over erfrecht Voor mantelzorgers met vragen over erfrecht wordt informatie verzameld van notarissen, juristen en belastingadviseurs. In samenwerking met Delft voor Elkaar komen er workshops, flyers of spreekuren en wordt informatie gepubliceerd op de website www.delft.nl/wmo. Het doel is om mantelzorgers feitelijk juist te informeren over erfrecht, testamenten, zaakwaarnemers enz. Het is belangrijk dat mantelzorgers goed geïnformeerd zijn en samen met familie op tijd de juiste stappen zetten. Start najaar 2015, evaluatie 2016 en afhankelijk van de uitkomsten voortzetting in 2017 (nieuwe aanbesteding 'Gezond & Wel') 4. Voorrangsbepaling woningtoekenning Iedere inwoner van Delft kan gebruikmaken van de voorrangsbepaling bij de woningtoekenning. Het aanvragen van urgentie bij de woningtoekenning verloopt via de woningcorporaties. Mantelzorgers en degene voor wie gezorgd wordt kunnen, volgens de Huisvestingswet, met voorrang verhuizen. Dit urgentierecht voor mantelzorgers is per 1 januari 2015 opgenomen in de regionale Huisvestingsverordening. Mantelzorgers kunnen zich hiervoor melden bij de Wmo Toegang. 5. Ondersteuning en deskundigheidsbevordering Voor ondersteuning en deskundigheidsbevordering kunnen de Delftse mantelzorgers ook terecht bij 'Delft voor Elkaar'. In het kader van `Gezond en wel' zijn hier afspraken over gemaakt. Het uitgangspunt daarbij is het voorkomen van overbelasting van mantelzorgers en hen daar waar nodig ondersteunen. Het aanbod van Delft voor Elkaar bestaat onder meer uit: • het organiseren van bijeenkomsten waar mantelzorgers in contact kunnen komen met collega- mantelzorgers (lotgenoten) • het aanbieden van activiteiten die de deskundigheid bevorderen • het in samenwerking met de (in)formele zorgorganisaties aanbieden van respijtzorg5. Start najaar 2015, evaluatie 2016 en afhankelijk van de uitkomsten voortzetting in 2017 (nieuwe aanbesteding `Gezond & Wel')
5Vervangende
zorg of respijtzorg houdt in dat de Mantelzorg tijdelijk wordt overgedragen aan
een ander
4/12
6. Dag van de Mantelzorg Jaarlijks wordt voor de mantelzorgers een Dag van de Mantelzorg' georganiseerd. De organisatie van deze dag wordt verzorgd door 'Delft voor Elkaar'. Het programma van deze dag bestaat uit recreatieve, culinaire, culturele en educatieve elementen met workshops, lezingen, een informatiemarkt en demonstraties (bijv. Domotica. De mantelzorgers en de (In)formele (zorg) organisaties worden bij de organisatie van deze dag betrokken, zodat het programma goed aansluit bij hun wensen en behoeften. Start najaar 2015, evaluatie 2016 en afhankelijk van de uitkomsten voortzetting in 2017 (nieuwe aanbesteding `Gezond & Wel') 7. Tandem Aanpak Mantelzorgers kunnen met hun vragen terecht bij de partners in het sociaal domein. Deze partners organiseren ondersteuning, begeleiding en activiteiten voor degene voor wie de mantelzorger zorgt én nu ook voor de mantelzorger zelf (tandem aanpak). In het ontmoetingscentrum van Pieter van Foreest zijn inmiddels goede ervaringen opgedaan met deze aanpak. Dit maakt dat deze 'tandem' aanpak verder wordt uitgerold over de hele stad. Deze aanpak draagt bij aan langer zelfstandig thuis wonen van degene voor wie gezorgd wordt én aan het voorkomen van overbelasting van de mantelzorger. Start najaar 2015, evaluatie 2016 en afhankelijk van de uitkomsten voortzetting in 2017 (nieuwe aanbesteding `Gezond & Wel') Met bovenstaand pakket aan maatregelen levert Delft een bijdrage aan: • de waardering en ondersteuning van Delftse mantelzorgers op een manier die zo goed mogelijk aansluit bij hun wensen en behoeften; • het voorkomen van overbelasting van mantelzorgers; • het bevorderen van de participatie en samen redzaamheid van zowel de mantelzorger als ook degene die de zorg nodig heeft. Meer informatie over bovenstaande maatregelen en de organisatie hiervan staan beschreven in bijlage II.
5/12
Financiën Een aantal van de bovengenoemde maatregel brengen kosten voor de gemeente met zich mee en andere niet. In onderstaande tabel wordt duidelijk voor welke maatregelen welk budget beschikbaar is, welke maatregelen ingebed zijn in (prestatie)afspraken met partners en welke maatregelen geen kosten tot gevolg hebben. Maatregel
Budget/Dekking
1. Hulp bij het huishouden Toelage
Hulp bij het Huishouden Toelage, Rijksbijdrage €424.369 per jaar. Dit budget is een tijdelijke maatregel voor de periode 2015 en 2016. (Als het budget is uitgeput vervalt deze maatregel) - Wmo budget - Mantelzorgbudget: €11.198,= (een jaarlijks vast budget speciaal voor mantelzorg)
2. Kortingsregeling (Wmo pas)
3. Advies over erfrecht
Deze maatregel heeft geen extra kosten tot gevolg.
4. Voorrangsbepaling woningtoekenning
Deze maatregel heeft geen extra kosten tot gevolg.
5. Ondersteuning en deskundigheidsbevordering
Onderdeel van de prestatiesubsidie aan Delft voor Elkaar 6
6. Dag van de Mantelzorg
- Onderdeel van de prestatiesubsidie aan Delft voor Elkaar - Mantelzorgbud get € 22.398,= (een jaarlijks vast budget speciaal voor mantelzorg)
7. Tandem aanpak
- Onderdeel van de prestatiesubsidie aan Delft voor Elkaar - Subsidiebudget verschillende sociale partners, o.a. Pieter van Foreest ontvangt subsidie voor de tandemaanpak in de Ontmoetingscentra
Uit bovenstaande tabel blijkt dat bij de ontwikkeling van de maatregelen zoveel mogelijk is aangesloten op bestaande initiatieven waardoor de kosten zo veel mogelijk beperkt kunnen worden en een integraal aanbod van producten en diensten wordt versterkt. Daar waar de maatregelen wel extra kosten met zich mee brengen, is er ook (tijdelijk) budget beschikbaar. Voor meer informatie over de beschikbare budgetten staat beschreven in bijlage Ill
6 Op 9 september 2014 heeft het college een definitief besluit genomen over het opdrachtdocunnent "subsidieverlening Gezond en Wel 2015-2016".
6/12
Communicatie Informatie over de regeling is terug te vinden op www.delft.nl/wmo en wordt verstrekt via Delft voor Elkaar en de lokale media. Voor de communicatie over de veranderingen in het sociaal domein zijn communicatieplannen gemaakt voor de verschillende doelgroepen. We onderscheiden vier groepen: Politiek, Publiek, Personeel en Professionals (4-P's) en stemmen de communicatie daar op af. In 2014 is het creatief concept 'Keerpunt, verder met elkaar' gestart voor de verschillende doelgroepen. Ook de regiogemeenten en zorgpartners Jeugd en Wmo hebben het Keerpunt-concept omarmd. Dit bevordert de eenduidige en herkenbare communicatie richting burgers in de regio. In 2015 is op het gebied van communicatie het volgende te doen: • creëren van Vinger aan de pols momenten' met partners in het sociaal domein en mantelzorgers; • de uitvoering van de nieuwe taken wordt nauw gevolgd. Naast evaluaties zullen ook gesprekken met mantelzorgers en degene voor wie gezorgd wordt plaatsvinden; • bijeenkomsten, zoals de "Dag van de mantelzorg", worden ook gebruikt om informatie op te halen over de mate waarin de regeling aansluit bij de vragen en behoeften van mantelzorgers; • voortzetting van de Delftse Keerpuntkrant, van communicatie strategie op de vier P's en regionale samenwerking Keerpunt; • verstevigen van wederzijdse afstemming, tijdig informeren en eenduidige communicatieboodschappen tussen gemeente Delft en haar zorg partners en met andere samenwerkende gemeenten via digitaal sociaal platform en werkconferenties; • integraal communicatieadvies inzetten bij alle projecten die bijdragen aan de realisatie van de doelen van de Innovatieagenda 2015 — 2018 en de Sociale Visie Delft. Voorstel Gelet op bovenstaande wordt voorgesteld om: • in te stemmen met bovenbeschreven regeling "Delftse mantelzorg waardering en ondersteuning". • in te stemmen met de uitvoering van de maatregelen (1 t/rn 7), zoals beschreven in deze nota. • in te stemmen met de dekking die hiervoor onder de paragraaf Financiën beschreven staat. • deze nota ter kennisname toe te sturen aan gemeenteraad en de WMO-raad. Bovenstaand voorstel is onder voorbehoud van goedkeuring door de Provincie Zuid-Holland. Bijlagen I. Behoeften van de mantelzorgers: Uitkomsten onderzoek: "De ondersteuning van Wmo-aanvragers en hun mantelzorgers in 2012" (Den Haag, augustus 2013). II. Maatregelen: Mantelzorg waardering en ondersteuning Ill. Toelichting op de budgetten
7/12
BIJLAGE I Behoeften van de mantelzorgers "Mantelzorgers met ondersteuning houden het langer vol", dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag (augustus 2013). Hieronder op hoofdlijnen de uitkomsten van dit onderzoek: "De ondersteuning van Wmo-aanvragers en hun mantelzorgers in 2012" (Den Haag, augustus 2013). Dit onderzoek is uitgevoerd onder Wmo-aanvragers en hun mantelzorgers in 2012. De uitkomsten: • Ondersteuning van Mantelzorgers draagt bij aan het voorkomen en verminderen van overbelasting; • Meer dan de helft (56%) van de Wmo-aanvragers heeft mantelzorg. Van deze mantelzorgers helpt 60% minimaal vier uur per week en langer dan drie maanden. • Over deze groep 'intensieve mantelzorgers' gaan de hierna beschreven bevindingen. Ongeveer twee derde is een huisgenoot (meestal de partner) van de Wmo-aanvrager. • 90% van de mantelzorgers zorgt voor een direct familielid (partner, ouder of kind) en de overige 10% zorgt voor een vriend, buur of overig familielid. • Een derde van de mantelzorgers wordt naar eigen zeggen belemmerd in hun maatschappelijke participatie door hun zorgtaken. Dit zijn vooral mantelzorgers die intensief helpen, die meerdere mensen verzorgen, die hun partner verzorgen en die vinden dat zij onvoldoende begrip of waardering krijgen uit hun omgeving. • Het merendeel (78%) van de mantelzorgers van Wmo-aanvragers deelt de zorg met anderen, zoals de thuiszorg of andere mantelzorgers. • Ruim de helft geeft aan dat andere informele helpers zouden kunnen helpen als zij uitvallen door ziekte (55%); een ander deel (40%) verwacht dat de thuiszorg inspringt. Echter, 19% schat in dat hun uitval zal leiden tot tehuisopname van de aanvrager. Wellicht dat probate mantelzorgondersteuning in sommige gevallen tehuisopname van de hulpbehoevende kan uitstellen. Voor het complete onderzoeksrapport kunt u de website van het Sociaal Cultureel Planbureau raadplegen. (www.scp.n1).
8/12
BIJLAGE II Maatregelen: mantelzorg waardering en ondersteuning Hieronder een nadere toelichting op de maatregelen. 1. Hulp bij het Huishouden Toelage (HHT) Met de gecontracteerde thuiszorgorganisaties zijn afspraken gemaakt over het voorkomen van overbelasting van mantelzorgers. De thuiszorg biedt mantelzorger ondersteuning en maakt ze attent op de Delftse mantelzorg waardering en ondersteuning. In dit kader kunnen Delftse mantelzorgers voor hun eigen huishouden in 2015 en in 2016 gebruik maken van de Hulp bij het Huishouden Toelage. Zodra het HHT budget (€424.369 per jaar) volledig besteed is, vervalt deze maatregel. Mantelzorgers kunnen voor het gebruikmaken van de HHT rechtstreeks een afspraak maken met een van de vier thuiszorgaanbieders, waarmee de gemeente een contract. De mantelzorger kan per halfjaar een afspraak maken voor 4 tot 20 uur aan hulp bij het huishouden. In 2015 betaalt de klant ter introductie voor 1 uur HHT € 7,50 en in 2016€ 10,=7. De mantelzorger betaalt dit rechtstreeks aan de thuiszorgaanbieder. De HHT wordt geëvalueerd op twee aspecten: • het bevorderen van de werkgelegenheid het voorkomen van overbelasting bij mantelzorgers • 2. Kortingsregeling (Wmo pas) Met de hervorming van de hulp bij het huishouden ontwikkelt Delft een kortingssysteem (Wmo pas), waarmee de algemene Wmo voorzieningen bereikbaar en betaalbaar blijven voor iedere inwoner. Zo geeft deze pas korting op `gemaksdiensten', zoals begeleiding, huishoudcoach, gezelschap, praktische zaken en klusjes in en rond het huis. Bedoelde `gemaksdiensten' dragen bij aan het mee kunnen (blijven) doen in de samenleving en het zelfstandig thuis wonen. Als blijk van waardering en ter voorkoming van overbelasting kunnen ook de mantelzorgers de Wmopas verkrijgen en daarmee gebruikmaken van de diensten en producten die daarmee worden aangeboden. De aanschafkosten van de Wmo-pas worden, vergelijkbaar met de systematiek van de Delftpas, gebaseerd op het inkomen. Met partners8 in het sociaal domein worden afspraken gemaakt over de Wmo pas en diensten die geleverd kunnen worden. De financiële uitwerking van de Wmo kortingspas, maakt onderdeel uit van de hervormingen van Hulp bij het Huishouden. In dit kader worden momenteel verschillende scenario's uitgewerkt, waarbij o.a. aandacht wordt besteed aan de vernieuwing in de zorg als ook aan de financiële consequenties.
7 8
Vanuit het Rijk wordt Delft voor Elkaar, de thuiszorgorganisaties, Stunt, Doel, lpse en de firma van Buiten
9/12
Nadat de scenario's zijn uitgewerkt wordt een nota opgesteld waarmee een voorstel wordt gedaan voor de hervorming van de hulp in de huishouding. Verwachting is dat deze nota voor de zomer ter besluitvorming wordt aangeboden. Vooruitlopend hierop wordt al gestart met de Wmo pas en kunnen de ervaringen die daarmee worden opgedaan gebruikt worden voor de verdere uitwerking van de scenario's. 3. Erfrecht Het is van belang dat mantelzorgers goed geïnformeerd zijn over zaken als erfrecht, testamenten, zaakwaarnemers en dergelijke. Dit geldt in het bijzonder voor mantelzorgers van dementerende zorg behoevenden. In dat geval is het raadzaam om tijdig een levenstestament te laten opstellen door een notaris, zodat het zaakwaarnemer schap geregeld is voordat iemand handelingsonbekwaam is geworden als gevolg van dementie. Om mantelzorgers goed te informeren wordt in dit kader betrouwbare en feitelijke informatie opgehaald bij notarissen, juristen en belastingadviseurs en gepubliceerd op de website www.delft.nl/wmo. Aanvullend hierop kunnen mantelzorgers ook gebruikmaken van de relevante workshops en spreekuren die in samenwerking met Delft voor Elkaar worden verzorgd. Tijdens deze bijeenkomsten kunnen mantelzorgers zich over bedoelde thema's laten informeren. 4. Voorrangsbepalinq Mantelzorgers en degene voor wie gezorgd wordt kunnen, volgens de meest recente huisvestingswet, met voorrang verhuizen. Dit urgentierecht is per 2015 opgenomen in de Huisvestingsverordening. Met de Delftse Adviescommissie Voorrangsbepaling en de woningcorporaties zijn in dit kader afspraken gemaakt over de urgentieaanvraag (voorrangsbepaling) van de mantelzorger en zorgbehoevende. Op het moment dat voor hen het zelfstandig wonen belemmerd wordt, kunnen zij terecht bij de Wmo Toegang (Delft). De Wmo Toegang onderzoekt samen met de aanvrager de voorliggende situatie en verkent wat de beste optie is (bijv. verhuizen). Dit vraagt om maatwerk waarbij het steven is dat men in een geschikt huis kan wonen en de kosten worden beperkt. De Wmo Toegang (Delft) levert alleen een financiële bijdrage aan de inwoners van de eigen gemeente. Hierbij wordt rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de mantelzorger en met de situatie van degene voor wie gezorgd wordt. Doel hierbij is het voorkomen van overbelasting en het bevorderen van zelfstandig wonen. Wanneer de zorgbehoevende niet in Delft woont, is het uitgangspunt dat hiervoor eerst het Wmo loket van de betreffende gemeente benaderd wordt. Indien nodig hierover afstemming gezocht met de Wmo Toegang (Delft). Afhankelijk van wie er verhuist kan de betreffende gemeente ( Wmo loket) beslissen of er een tegemoetkoming in de kosten van een verhuizing wordt betaald. De financiële situatie van de mantelzorger en zorgbehoevende wordt door de Wmo Toegang (Delft) in de advisering betrokken. 10/12
Op basis van dit advies kan de mantelzorger of de zorgbehoevende de urgentieaanvraag (voorrangsbepaling) met betreffende woningcorporatie verder in orde maken. De overige kosten van het aanvragen van urgentie (leges) en de verhuizing zijn voor rekening van de mantelzorger en/of de zorgbehoevende. 5. Delft Voor elkaar Mantelzorgers kunnen voor ondersteuning en deskundigheidsbevordering terecht 'Delft voor Elkaar'. In het kader van `Gezond en wel' zijn hier afspraken over gemaakt. Het aanbod van Delft voor Elkaar is er ook op gericht om overbelasting van de mantelzorgers te voorkomen. Het aanbod bestaat uit het organiseren van bijeenkomsten waar mantelzorgers in contact kunnen komen met collega mantelzorgers (lotgenoten), het aanbieden van activiteiten die de deskundigheid bevorderen en in samenwerking met de (in)formele zorgorganisaties wordt respijtzorg aangeboden. Met Delft voor Elkaar zijn in dit kader afspraken gemaakt over de te leveren prestaties en de daarbij horende prestatie indicatoren. 6. Dag van de Mantelzorg Jaarlijks wordt voor de mantelzorgers een Dag van de Mantelzorg' georganiseerd. De organisatie van deze dag wordt in het kader van "Gezond en wel' verzorgd door 'Delft voor Elkaar'. Het programma van deze dag bestaat uit recreatieve, culinaire, culturele en educatieve elementen met workshops, lezingen, een informatiemarkt en demonstraties (bijv. Domotica). De mantelzorgers en de (In)formele (zorg) organisaties worden bij de organisatie van deze dag betrokken, zodat het programma goed aansluit bij hun wensen en behoeften. 7. Tandem aanpak Mantelzorgers kunnen met hun vragen terecht bij alle partners in het sociaal domein. Deze partners organiseren ondersteuning, begeleiding en activiteiten voor degene voor wie de Mantelzorger zorgt én nu ook voor de Mantelzorger zelf (tandem). In het ontmoetingscentrum van Pieter van Foreest zijn inmiddels goede ervaringen opgedaan met deze aanpak. Dit maakt dat deze 'tandem' aanpak verder wordt uitgerold over de hele stad. Deze aanpak draagt bij aan langer zelfstandig thuis wonen van degene voor wie gezorgd wordt én aan het voorkomen van overbelasting van de Mantelzorger. Delft organiseert deze aanpak samen met Pieter van Foreest en de sociale partners. De subsidie hiervoor is al beschikbaar gesteld.
11/12
BIJLAGE Ill Toelichting op de budgetten
Hulp bij het Huishouden Toelage Het Rijk stelt aan gemeenten een huishoudelijke hulp toelage (HHT) voor de jaren 2015 en 2016 beschikbaar (€ 424.369,- per jaar) en is bestemd voor het stimuleren van de vraag naar huishoudelijke hulp, teneinde zoveel mogelijk volwaardige werkgelegenheid in deze branche te behouden. Zodra het budget is uitgeput, vervalt deze maatregel. Het is op dit moment nog niet bekend of het ministerie van VWS voornemens is om na bedoelde periode opnieuw geld beschikbaar te stellen. Mantelzorg budget Dit budget is bedoeld voor de waardering en ondersteuning van mantelzorgers, waarvan: € 11.198,= bestemd is voor de Wmo pas(*); € 22.398,= bestemd is voor de Dag van de mantelzorg. Wmo budget (individuele voorzieningen) Dit budget is voor individueel maatwerk voor alle inwoners die een beroep doen op de Wmo Toegang en als dekking voor de Wmo pas (*). (*) Wmo pas: de kosten van de kortingspas worden gedekt met bovenbedoelde Wmo budget en het Mantelzorg budget. Ook wordt bij de aanschaf van de pas een eigenbijdrage in rekening gebracht. Door het verder uitwerken van het business model en goede afspraken met de `leveranciers' is de verwachting dat de Wmo pas op termijn (drie tot vijfjaar) kostendekkend kan zijn.
Aanvullende informatie Aanvullend op bovenstaande budgetten worden de maatregelen ook mogelijk gemaakt als onderdeel van het integrale aanbod in Delft. Delft voor Elkaar verzorgt als onderdeel van de prestatieafspraken 'Gezond en Wel' een aanbod van ondersteuning en deskundigheidsbevordering voor vrijwilligers waar ook mantelzorgers gebruik van kunnen maken en wordt de Dag van de Mantelzorg' georganiseerd. Hierbij is het zo georganiseerd dat het aan de partijen zelf (sociaal ondernemerschap) is om te bepalen welke deel van hun budget ze in zetten voor de waardering en ondersteuning van mantelzorgers, mits voldaan wordt aan de afgesproken prestaties en een bijdrage wordt geleverd aan de beoogde effecten.
12/12
