Besturing en Controlling Controlling De Torenhove
Gemeente Delft
Martinus Nijhoffiaan 2 2624 ES Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Behandeld door Auke van der Heide
Retouradres : Controlling, Postbus 78, 2600 ME Delft
Telefoon 0652739395
[email protected]
de gemeenteraad van Delft
Internet www.delft.n1 Telefoon 14015
VERZONDEN - 9 OKT. 2015 Datum
Onderwerp:
07-10-2015
Financieel Meerjarenbeeld
Ons kenmerk
2031738 Uw brief van Uw kenmerk Bijlage
Geachte leden van de raad, Bestuurlijke samenvatting: voordelig meerjarenbeeld De septembercirculaire is gebaseerd op de Miljoenennota 2016. De doorrekening laat voor Delft een voordeel zien van € 550.000 in 2015 oplopend naar bijna € 5 miljoen in 2019. Deze hogere bijdrage uit het gemeentefonds is een gevolg van de stijging van de Algemene uitkering die samenhangt met intensiveringen in de rijksbegroting (trap op), studentenwoningen (cornpensatie BAG) en een bijstelling van het plafond van het BTW compensatiefonds. In 2016 ontstaat een extra voordeel omdat de reservering waarmee is geanticipeerd op de tweede ronde van het groat onderhoud aan het gemeentefonds kan vervallen (de negatieve uitkomst van het groat onderhoud is verwerkt in de mei-circulaire). Omdat risico's blijven bestaan voor de afronding van de tweede ronde groat onderhoud aan het gemeentefonds (duidelijkheid ontstaat in de meicirculaire 2016) en voor overschrijding van het declaratieplafond bij het BCF, warden de eerder afgesproken reserveringen gehandhaafd. Op basis van de effecten uit de septembercirculaire en het incidentele voordeel verbetert het financieel perspectief zoals gepresenteerd in de ontwerp Programmabegroting 2016-2019 en de Najaarsrapportage 2015. Wel past de kanttekening dat de voorspelbaarheid en stabiliteit van accressen in het gemeentefonds beperkt is en vrijwel altijd leidt tot (substantiele) bijstelling in opvolgende circulaires. Ook is sprake van avenge ontwikkelingen die nu nog niet financieel vertaald kunnen warden nnaar mogelijk wel een effect hebben op het meerjarenbeeld. Dit betreft zowel mogelijke voordelen (bijv. actualisering van de businesscase Spoorzone in Q4) als mogelijke nadelen (bijv. opsplitsing energiebedrijf Eneco en opvang vluchtelingen). Voor wat betreft de uiteindelijke financiele voor- of nadelen moet ten opzichte van de Programmabegroting 2016 met een bandbreedte rekening warden gehouden.
Datum
07-10-2015
90.000 80.000 -1 70.000 60.000
- begrotingssaldo (bedragen x€ 1.000)
50.000 40.000 30.000 f----20.000 10.000 do,
0
NM-
Or. 0.11. MM.
2015 2S1 2017 2018 2019 -10.000 -20.000
-L--
In de Kadernota 2016 volgt een integrale herijking van het financieel meerjarenbeeld waarbij tevens het rekeningresultaat 2015 en het resultaat van de adviesgroep Delft Herstelt betrokken worden. Dan zal duidelijk worden hoe het financiele perspectief wijzigt en of extra mogelijkheden ontstaan voor het creeren van weerstandscapaciteit, schuldreductie en nieuwe investeringsopgaven.
Omvan • • emeentefonds septembercirculaire 2015 Uitkering Gemeentefonds Delft Septmptn,rir.ulaire 2015 Ornvang gemeentefonds obv Meicirculaire 2015 Bijsielling neer Constente prijzen Uitkering Gemeentefonds in Constante prijzion.obvMeicirculaire 2015 Seplembercirculaire 2015 1 Algemene uitkering 1A Alasimene uitkei mg. m.n. imams 10 Studenten .vonineen (sem ponsetts BAG) 1C Plafone STAN ccmgensatiefones 1. Toted l mutates Algernon° ultkenng 2 Integratie uitkering 006561 domain
2017 172.040 -474 171.566
2018 171.591 -954 170.637
' 2019 171.433 -1.439 169.994
430 i 252 479
1.378 1.236 562
1.232 808
2.161 80
3.176 109
4.676 124
100.')
2015 172.865
2016 174.801
172.865
174.801
3,-
186
10"
i 260 381 2.327 -68
650 -63
2.636
3 Algemene uilkering: Integratie- en decenlrelisetieuilkeringen. taakrnutalies
82 -132 193 208 180 Totaal mutatie gemeentafonds Delft 969 2.127 2.421 3.478 5.008 073.634 Omvang gerneentofonds septem bercircula ire 2015 7E 528 173 057 174 1' t. 11, 002 •Zoels bestoten via de reedsbref over de Mearculeire 2015 en in opvolging van het ad.. van BZK (begrotingsscank worden de nrculaires voorteen in constant° prizen berekend.
1. Algemene uitkering De algemene uitkering uit het gemeentefonds wordt voornamelijk bepaald door 2 factoren: het accres en de maatstaven. 1A. Accres Voor de omvang van het gemeentefonds wordt de normeringssystematiek toe gepast. Dat houdt in dat bij een staging van de rijksuitgaven, de omvang van het gemeentefonds meestijgt (en bij een daling evenredig daalt). We noemen dit accres. In de meicirculaire werd nog rekening gehouden met een negatief accres van € 2,49 miljoen in 2015. Het positieve accres voor 2015 (€ 393.000) in de septembercirculaire is een gevolg van de verhoogde uitgaven in de rijksbegroting in verband met verwachte toename van kosten als gevolg van verhoogde instroom asielzoekers. Het accres in 2016 en verder is ook toe te schrijven aan intensiveringen in de rijksbegroting op het gebied van veiligheid, defensie, maatschappelijke prioriteiten en intensivering kinderopvangtoeslag. Daarnaast zijn ook de kosten verbonden aan het cao 2/7
Datum
07-10-2015
akkoord verwerkt in de Miljoenennota 2016 (totaal in 2016 een voordeel van € 186.000, oplopend tot € 2,636 miljoen in 2019). Het verschil tussen meicirculaire en septembercirculaire illustreert de onvoorspelbaarheid van de normeringssystematiek (trap op trap af). Op dit moment wordt in diverse gremia (VNG, G32, CPB) nagedacht over het verbeteren van de stabiliteit van het gemeentefonds, bijvoorbeeld door het maken van meerjarige afspraken, toepassing van een vast groeipercentage of een interne behoedzaamheidsreserve. 1B. Studentenwoningen (compensatie BAG vanaf 2016) De door het ministerie van BZK toegezegde compensatiemaatregel heeft geleid tot twee nieuwe maatstaven, waaronder de voor Delft belangrijke maatstaf: uitwonende studenten. Met deze maatregel beoogt BZK het onbedoelde herverdeeleffect van de overgang op het gebruik van gegevens uit de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) verder te verkleinen voor gemeenten met studentenflats en/of zorginstellingen. De compensatie bedraagt voor Delft ca. € 1,2 miljoen en moet worden afgezet tegen het nadeel dat is ontstaan als gevolg van het niet langer nneetellen van onzelfstandige woonruimtes in de maatstaf woningen. Omdat gemeenten tot 31 december 2016 de tijd hebben gekregen am de woningvoorraad aan de nieuwe definitie aan te passen, kunnen zich nog (kleine) wijzigingen voordoen. /C. Bijstelling van het plafond van het BTW compensatiefonds Het BCF-fonds en het gemeentefonds zijn aan elkaar gekoppeld. Voor de hoogte van de declaraties door gemeenten op het BCF fonds is een plafond ingesteld. lndien dit plafond wordt overschreden, volgt een uitname uit het gemeentefonds voor het bedrag van de overschrijding. Andersom geldt deze maatregel oak. lndien de 'claims' op het BCF-fonds lager zijn dan het plafond, wordt het verschil toegevoegd aan het gemeentefonds. Bij Miljoenennota 2016 is het aandeel van gemeenten in de geraamde ruimte onder het BCF-plafond toegevoegd aan het gemeentefonds. De ruimte onder het BCF-plafond is toegenomen, met als gevolg een grotere toevoeging aan de algemene uitkering dan eerder verwacht (in 2015 een voordeel van € 157.000, oplopend tot € 808.000 in 2019). Bij de toevoeging aan de algemene uitkering is door het ministerie de aanname gedaan dat gemeenten elk jaar hetzelfde bedrag aan BTVV declareren en er geen stijging is als gevolg van inflatie, economische groei en/of bevolkingsgroei(!).
2. Integratie uitkering sociaal domein Mutatie integratie uitkering Sociaal domain Septernbercitcularre 2015 Jeugdzorg Decentralisalie AWBZ near WMO - inclusief centrumfunctie Participatiewet Effect financieel kader sociaal domain
.0 1000 . 2015 -87 34 63
2016
2017
-117 49 -68
2018
2019
80
109
80
109
124 124
De verdeelmodellen voor Jeugdzorg en WMO worden voor het jaar 2016 in het kader van de stabiliteit niet meer geactualiseerd. Gezien de geringe omvang van de mutaties worden de mutaties 2015 betrokken bij de Jaarstukken 2015 en de mutaties voor 2016-2019 bij de Kadernota 2016. Jeugdzorg het woonplaatsbeginsel is in 2015 verwerkt. 3/7
Datum
07-10-2015
Decentralisatie AWBZ naar WMO in 2015 is € 34.000 toegevoegd i.h.k.v. Beschermd wonen. In 2016 is sprake van een uitname ten behoeve van de VNG voor taken die door de VNG zullen worden uitgevoerd. Participatie wet vanaf 2016 zijn de maatstafgegevens geactualiseerd.
3. Stuurmaatregelen i.r.t. • emeentefonds Stt.4rmaa6egelen ortgemeentefonds 2015 Reservering voor groolonderhoud GFAnc. Uitga an BCF•plafond Said. stuurmeetregelen it gemeentefonds De resetvering vow greet onderhoud van € 750.000 in 2016 kan vriyallen. 5.8410 stuurmaatregelen trt getneentefonds
2016
2017
750
1.500 340 1.840
1.500 750 2.250
1.500 1.000 2.50.
1 840
2 200
2 500
750 -750
2018
201
Groot onderhoud In de begroting van Delft is de algemene uitkering gecorrigeerd voor te verwachten nadelige effecten van het groot onderhoud aan het gemeentefonds (d.m.v. een reservering). In de mei-circulaire heeft de tweede ronde van het groot onderhoud voor Delft geleidt tot een nadeel van ca. € 700.000. Naar aanleiding van adviezen van VNG en Raad voor de financiele verhoudingen is voor het cluster Volkshuisvesting, Ruimtelijke ordening en Stedelijke vernieuwing de nieuwe verdeling gedeeltelijk ingevoerd, nl. voor 33% in 2016. Voor 2017 en verder wordt opnieuw naar dit cluster en de onderzoeksmethode gekeken. Het streven van het ministerie is om de uitkomsten op te nemen in de mei-circulaire 2016. Hiermee kan de reservering voor 2016 vrijvallen. De reservering voor negatieve gevolgen van het groot onderhoud aan het gemeentefonds wordt gehandhaafd vanaf 2017. BCF-plafond Net als voor het groot onderhoud is in de beg roting de algemene uitkering gecorrigeerd voor het risico van een uitname uit het gemeentefonds (d.m.v. een reservering die oploopt tot € 1 miljoen in 2019). Deze situatie doet zich voor als declaraties het BCF-plafond overschrijden. In de septembercirculaire ontstaat een voordeel. Vanwege de economische groei wordt ingeschat dat het risico op overschrijdingen in de komende jaren toeneemt. Om die reden wordt de reservering voor overschrijding van het BCF-plafond gehandhaafd.
4. Integratie- en decentralisatie-uitkeringen (DU) en taakmutaties De middelen met betrekking tot decentralisatie-uitkeringen (DU), integratieuitkering (WMO-oud) en taakmutaties worden door het Rijk betaalbaar gesteld en maken onderdeel uit van de Algemene uitkering. Het college doet een voorstel aan de gemeenteraad over de besteding van deze middelen. Als het door het rijk geformuleerde beleid in lijn is met door de raad geformuleerde doelstellingen, vindt uitvoering van het beleid conform het rijksbeleid plaats.
4/7
Datum
07-10-2015
Algernon° uitkering:Integratie- on dace ntralisatkluitkoringen, taakmuta ties Septemberorculaire 2015 1 S.elsvoorstel vrglating Igfrenleor . suw 2 Taeleis Participallewet 3 Beslun Risica Zware Ongevallen 1999 4 Scootmobielen 5 MAO (met name huishoudeliike hulp)-WMO 6 Maalsehappeleke opvang en OGGz (DU) 7 Tijdelijke worziening bed, bad en brood (DU) 8 Vrouwenopvang (DU) 9 Huishoudelijke hulp toelage (DU) 10 Beeldende kunst en vormgeving (DU) Totaal Admen° utlke-ng blegrahe- en nnsahseheuitkermgen taakrnu
2015 27
2010 53 18 -59
34 12 9
-55 14 -58 -41
es
82
-132
2018 79 36 -52 25 -61 16
•E 1000= 2019 93 37 -53 26 -61 16
150
150
150
183
153
206
2017 66 36 -52 25 -61 16 -
Gezien de geringe omvang van de mutaties worden de mutaties 2015 betrokken bij de Jaarstukken 2015 en de mutaties voor 2016-2019 bij de Kadernota 2016. De onderwerpen zijn toegelicht in de bijlage bij dit memo.
Hoogachtend,
het college van burgemeester en wellAouders van Delft,
, burgemeester L.B. Harpe 1.b. secretaris T.W. Andriessen Ls.
5/7
Datum
07-10-2015
Bijlage: toelichting Integratie- en decentralisatieuitkeringen, taakmutaties 1. Wetsvoorstel vrijlating lijfrenteopbouw (2015: € 27.000) Gemeenten ontvangen een compensatie voor de uitvoeringskosten die voortvloeien uit het wetsvoorstel Vrijlating lijfrenteopbouw en inkomsten uit arbeid en bevordering vrijwillige voortzetting pensioenopbouw. Met het wetsvoorstel wordt in het kader van de Participatiewet geregeld dat lijfrenten binnen zekere grenzen niet als vermogen worden aangemerkt, met als gevolg een toename van de bijstandspopulatie. De cornpensatie voor de uitkeringslasten vindt plaats via het Inkomensdeel van de Participatiewet. 2. Taaleis Participatiewet (vanaf 2016) Op 1 januari 2016 treedt de Wet Taaleis Participatiewet in werking. Deze wet regelt dat bijstandsgerechtigden die onvoldoende de Nederlandse taal beheersen en daardoor worden belemmerd bij hun inschakeling op de arbeidsmarkt, de verplichting wordt opgelegd om de Nederlandse taal te leren. De verplichting geldt vanaf 1 januari 2016 voor de nieuwe instroom in de bijstand en vanaf 1 juli 2016 voor alle bijstandsgerechtigden. Gemeenten ontvangen vanaf 2016 een cornpensatie voor uitvoeringskosten. 3. Besluit Risico Zware Ongevallen 1999 (vanaf 2016) Vanwege de overdracht van het bevoegd gezag voor alle BRZOinrichtingen (Besluit Risico Zware Ongevallen 1999) en RIE-4-installaties (Richtlijn Industriele Emissies-categorie 4) van gemeenten naar provincies wordt de algemene uitkering verlaagd. De hogere uitname in 2016 houdt verband met de kwaliteitsslag die nodig is bij de vergunningverlening aan enkele bedrijven. De financiele consequenties van de overdracht zijn in een gezamenlijk onderzoekstraject van het ministerie van l&M, het ministerie van BZK, VNG en IPO in kaart gebracht. 4. Scootmobielen (vanaf 2017) De financiele mutatie is een gevolg van herverdeeleffecten. 5. WMO (met name huishoudelijke hulp) (2015: € 34.000) Jaarlijks wordt het macrobudget van de WMO-huishoudelijke hulp aangepast ten behoeve van prijs- en volumecompensatie alsmede mogelijk overige maatregelen. Via het objectieve verdeelmodel leidt dat tot nnutatie voor de individuele gemeente. 6 Maatschappelijke opvang en OGGz (2015: € 12.000) De verdeling is ten opzichte van de meicirculaire 2015 gewijzigd door het gebruik van actuelere maatstafaantallen. 7 Tijdelijke voorziening bed, bad en brood => 2015€ 9.000 Betreft een extra uitkering voor Centrum gemeente ivnn vergoeding kosten voor sobere voorzieningen aan vreemdelingen die niet rechtmatig in Nederland verblijven (bed, bad en brood). 8 Vrouwenopvang (2016) De decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang wordt voor 2016 verlaagd in het kader van het programma Uitvoeringskracht gemeenten. Tot die verlaging en toekenning van de middelen aan de VNG is besloten tijdens de algemene ledenvergadering van de VNG op 3 juni 2015.
6/7
Datum
07-10-2015
9 Huishoudelijke hulp toelage (vanaf 2016) De middelen HHT warden de gemeenten beschikbaar gesteld voor het stimuleren van de vraag naar huishoudelijke hulp, teneinde zoveel mogelijk volwaardige werkgelegenheid te behouden. De verdeling van de bedragen voor 2016 is gebaseerd voor zover het ministerie van VWS heeft vastgesteld dat de gemeentelijke plannen aan de gestelde voorwaarden voldoen. Over een deel van de plannen voor 2016 moet nog besluitvorming plaatsvinden. Gemeenten hebben hiervoor tot en met 31 augustus 2015 de gelegenheid gehad een aanvraag in te dienen. De verdeling van het resterende budget voor 2016 zal in de decembercirculaire 2015 bekend warden gemaakt. 10 Beeldende kunst en vormgeving (DU) Beeldende kunst en vormgeving wordt weer decentralisatie uitkering vanaf 2017-2020. Verwacht bij decembercirculaire 2015: versterking gemeentelijke aanpak jihadisme Gelet op het verwachte langdurige karakter van het huidige dreigingsbeeld heeft het kabinet besloten de veiligheidsketen op een aantal punten substantieel te versterken. Onderdeel van de versterking is de ondersteuning van de gemeenten in hun lokale aanpak van jihadisme, met de nadruk op preventie. Het kabinet stelt middelen beschikbaar aan de meest betrokken gemeenten am uitvoering te kunnen geven aan hun plannen. De cijfermatige verwerking van de toegekende middelen voor 2016 vindt plaats in de decembercirculaire 2015.
7/7
