POSTADRES
Postbus 20 7500 AA Enschede
BEZOEKADRES
Hengelosestraat 51 TELEFOON
Aan de Gemeenteraad
14 0 53
DATUM
ONS KENMERK
BEHANDELD DOOR
23 februari 2016
1600017636
L. Toebes
UW BRIEF VAN
UW KENMERK
DOORKIESNUMMER
---
(053) 481 7883
ONDERWERPEP
Faillissement TSN, voorstel tot overname contract door Stichting Familiehulp i.o. Geachte leden van de raad, Met deze brief brengen wij u op de hoogte van het besluit van het college van B&W van dinsdag 23 februari inzake contractovername van TSN Thuiszorg voor de maatwerkvoorziening Ondersteuning bij het Huishouden. Het college van B&W heeft besloten om: 1. Het voorstel voor contractovername door Stichting Familiehulp i.o., hierna Familiehulp, te accepteren; 2. Hierbij niet akkoord te gaan met de door Familiehulp gevraagde transitievergoeding van 130.982 euro; Eveneens: 3. Op korte termijn een (transformatie)budget in te richten tot realisatie van de beoogde ontwikkeling van de maatwerkvoorziening Ondersteuning bij het Huishouden. Dit budget zal beschikbaar zijn voor alle gecontracteerde aanbieders OH. Surseance van betaling TSN Thuiszorg Twente heeft de maatwerkvoorziening Ondersteuning bij het Huishouden (OH) gezamenlijk aanbesteed. Per januari 2015 zijn er in zijn totaliteit 27 aanbieders gecontracteerd. Elke gemeente beschikt over een eigen, lokale, raamovereenkomst met dezelfde condities. Het volume aanbieders verschilt per gemeente. In Enschede zijn momenteel 22 aanbieders gecontracteerd. Op 27 november 2015 heeft TSN voor de tak OH surseance van betaling aangevraagd. TSN is een gecontracteerde aanbieder in alle 14 Twentse gemeenten. Met ongeveer 800 cliënten behoort zij tot een van de grootste aanbieders in Enschede.
De bewindvoerders hebben aanvankelijk bekeken of een faillissement voorkomen kon worden. Deze mogelijkheid bleek niet haalbaar. Duidelijk is dat TSN, medio maart 2016, zal failleren. Aanvullend is bekeken of de dienstverlening door TSN aan cliënten, als ook de werkgelegenheid van haar werknemers, behouden zou kunnen blijven. Vanuit deze overweging achten zij de aan Stichting Buurtzorg gelieerde Stichting Familiehulp i.o. (hierna Familiehulp) de meest geschikte kandidaat. Familiehulp is in Twente momenteel geen gecontracteerde aanbieder OH. Voorstel tot contractovername Familiehulp Familiehulp heeft op 8 februari jl. aan 137 gemeenten, waaronder alle 14 Twentse gemeenten, een voorstel tot contractovername gedaan. Dit zijn gemeenten die een fair tarief betalen voor de maatwerkvoorziening OH. Enschede is hier één van. In dit voorstel geeft Familiehulp de garantie in staat te zijn tot continuering van zorg. Hierbij worden dezelfde ‘koppels’ (cliënt en hulpverlener) behouden, is er sprake van behoud van werkgelegenheid en arbeidsvoorwaarden en is Familiehulp in staat dit tegen het vastgestelde tarief voor gemeenten te verwezenlijken. Familiehulp stelt daarbij wel als voorwaarde dat zij bij contractovername een beroep kan doen op gemeentelijke middelen, een zogenoemde transitievergoeding. Voor Enschede is dit een bedrag van € 130.982. De bewindvoerders hebben een termijn gegeven tot 24 februari 2016 om te laten weten al dan niet akkoord te gaan met het voorstel. Uiterlijk 25 april 2016 dienen we onze TSN cliënten onder te brengen bij (een) andere aanbieder(s). Onze inzet is gericht op zorgcontinuering en behoud van werkgelegenheid Onze inzet is primair gericht op twee zaken. De eerste is de continuïteit van goede ondersteuning aan onze cliënten. Daarbij gaat het om het tijdig leveren van de noodzakelijke ondersteuning, waarbij de relatie tussen onze cliënten en hulpverleners waar mogelijk in stand wordt gehouden. Na een jaar van transitie is het verbreken van de relatie cliënt-hulpverlener, terwijl er een oplossing voorhanden is, niet in het belang van onze cliënten. Daarnaast is onze inzet gericht op behoud van werkgelegenheid met fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden. Voor de medewerkers die na het faillissement van TSN aan de slag kunnen bij Familiehulp, geldt dat zij hun oorspronkelijke salaris en arbeidsvoorwaarden behouden. Ook voor hen geldt dat zij, na dit transitiejaar, recht hebben op duidelijkheid en zekerheid. Door Familiehulp het contract van TSN voort te laten zetten, kan de continuïteit van de ondersteuning bij het huishouden voor onze 800 cliënten en, geschat, 200 medewerkers gegarandeerd worden. Familiehulp stelt als voorwaarde dat zij bij contractovername een beroep kan doen op gemeentelijke middelen, een zogenoemde transitievergoeding. Dit is juridisch gezien, zowel bezien vanuit oogpunt aanbesteding als staatssteun, niet mogelijk, achten wij niet fair tegenover onze reeds gecontracteerde aanbieders OH en is in strijd met gemeentelijk beleid. Transformatiebudget We creëren, door inrichting van een (transformatie)budget middels gedeeltelijke inzetting van de Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT), een gelijk speelveld voor al onze gecontracteerde aanbieders. Dit, ter realisering van de gewenste ontwikkeling en transformatie binnen de OH. Een dergelijk budget past binnen het landelijke akkoord van een toekomst vaste langdurige zorg en ondersteuning en het bestedingsdoel van de HHT. Bij inrichting van dit budget nodigen we alle gecontracteerde aanbieders uit, dus ook Familiehulp indien zij akkoord gaan met contractovername zonder transitievergoeding, hierop een beroep te doen. Door een (transformatie)budget in te richten, voorzien we een impuls aan de beoogde transitie met gebruikmaking van de middelen die daarvoor beschikbaar zijn gesteld. Meer inzetten op de doelgedachte van de Wmo, namelijk de eigen- en samenredzaamheid. Nieuwe, brede functies op de grenzen van private persoonlijke dienstverlening, huishoudelijke hulp, begeleiding en persoonlijke verzorging. Effectieve en efficiënte vormen van ondersteuning die goed aansluiten bij de beweging van zorgen voor mensen naar zorgen dat mensen zelfredzaam blijven en kunnen participeren in de samenleving. Dit kan een belangrijke rol spelen in preventie, voorzorg en vroegtijdige signalering, maar ook in de bestrijding van eenzaamheid en het voorkomen van schuldenproblematiek.
Daarnaast willen we toe naar een structurele en duurzame inzet van onze HHT middelen en willen we deze middelen inzetten waarvoor ze zijn bedoeld, namelijk: reguliere werkgelegenheid, fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en een warme transitie voor onze inwoners. Argumenten om contractovername door Familiehulp toe te staan 1.1 Het voorstel van Familiehulp biedt continuïteit van zorg en werkgelegenheid voor onze inwoners Door het faillissement van TSN zal haar voltallige personeel OH ontslag ontvangen. Hiermee verliezen onze cliënten hun vaste hulp en, naar schatting, 60 FTE aan Enschedese werknemers, 200 medewerkers, hun baan. De gemeente heeft zich het afgelopen jaar hard ingezet voor onze cliënten OH. Na het eerste transitiejaar is er behoefte aan rust en stabiliteit. Door in te gaan op het voorstel van Familiehulp wordt direct personeel overgenomen en kan de continuïteit van zorg, koppeltjes en werkgelegenheid behouden worden. Gecontracteerde aanbieders hebben aangegeven grote risico’s te voorzien in de overname van TSN personeel. Aanbieders wensen hiertoe niet zonder meer over te gaan. Hierdoor kan het principe ‘personeel volgt werk’ niet gevolgd worden. Op het gebied van het centraal staande cliënt- en werknemersperspectief, biedt het voorstel van Familiehulp de door ons gewenste effecten. 1.2 Het voorstel van Familiehulp biedt kansen voor de doorontwikkeling binnen de OH De ontwikkelingsvisie van Familiehulp past binnen de (toekomst)visie OH van Enschede. Hoewel we bij de aanbesteding van de OH hebben ingestoken op innovatieve dienstverlening, het streven naar een zo effectief en efficiënt mogelijke uitvoering van de OH waarbij we een innovatieve houding en ontwikkeling van de ondersteuningsconcepten willen zien, wordt dit medio 2016 nog te weinig gerealiseerd en willen we dit stimuleren. Het voorstel van Familiehulp biedt kansen voor deze gewenste ontwikkeling. 1.3 De nieuwe aanbestedingswet laat contractovername door Familiehulp toe Er ligt momenteel een nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijn ter implementatie. Deze richtlijn dient uiterlijk 18 april 2016 in Nederland geïmplementeerd te zijn. De richtlijn maakt mogelijk dat, anticiperend op de naderende wetswijziging of in ieder geval na 18 april 2016, de contractovername door Familiehulp zonder voorafgaande aanbesteding mogelijk is. 1.4 De relatie met huidige aanbieders blijft goed, oneerlijke concurrentie wordt voorkomen In het kader van ons duurzaam partnerschap is de relatie met onze aanbieders van belang. Tegelijkertijd is onze primaire doelstelling de zorgcontinuering, zowel op zorg- als werkgelegenheids gebied, van onze inwoners. We stellen mede daarom het hiervoor (transformatie)budget beschikbaar voor al onze aanbieders. Hiermee creëren we een gelijk speelveld en blijven we voldoen aan de kaders binnen ons duurzaam partnerschap. 1.5 De inzet van HHT middelen binnen het op te richten (transformatie)budget past binnen het akkoord ‘toekomst vaste langdurige zorg en ondersteuning’ van de staatssecretaris en het bestedingsdoel van de HHT We hebben bij de toekenning van de HHT middelen de afspraak gemaakt om te werken aan reguliere banen tegen fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden voor onze inwoners en daarmee te zorgen voor een warme transitie. We hechten waarde aan de besteding van de HHT middelen op korte termijn, waar deze het meest bijdragen aan een warme transitie. We hebben de ruimte om concrete op de lokale situatie afgestemde afspraken te maken waarmee cliënten, medewerkers en aanbieders worden ondersteund in de transitie. Met andere woorden, daar waar acute problemen leiden tot risico’s voor de continuïteit van ondersteuning en de relatie hulpverlener-cliënt, kunnen we lokaal afspraken maken die deze continuïteit ten goede komen. Door de HHT middelen, gedeeltelijk, in te zetten in een (transformatie)budget, conformeren we ons aan deze doelstellingen. 1.6 Cliënten blijven onverkort keuzevrijheid behouden Cliënten behouden te allen tijde hun keuzevrijheid wat betreft hun zorgaanbieder. Hoewel zowel het cliënten- als personeelsbestand van TSN door Familiehulp wordt overgenomen en is dit ook, in verband met het behouden van ‘koppeltjes’, van groot belang voor onze cliënten, behouden zij altijd de vrijheid om ondersteuning bij een andere aanbieder af te nemen.
1.7 We besteden zorg geld aan zorg gerelateerde zaken We willen ons zorg geld besteden aan zorg gerelateerde zaken. Onze doelstelling is immers het leveren van optimale zorg. In combinatie met de vereisten van zorgcontinuering (in de breedste zin van het woord), rust en werkgelegenheid is er geen andere keuze dan doorstarten met Familiehulp. Dit heeft als, niet onbelangrijk, neveneffect, dat de gemeentelijke inspanning nihil is. Onze cliënten kunnen eenvoudig worden overgezet. Door op voorhand communicatief zo helder en concreet als mogelijk te zijn, verwachten we vooralsnog, in verband met de garantie van zorgcontinuering, weinig vragen en opmerkingen vanuit onze cliënten. Toelaten Familiehulp brengt ook risico’s met zich mee Zoals reeds aangegeven is onze inzet primair gericht op de zorgcontinuïteit aan onze cliënten en het behoud van werkgelegenheid. Wij zien contractovername door Familiehulp dan ook in het belang van onze inwoners. Daarom accepteren we het aanbod van Familiehulp zonder te voldoen aan de gevraagde transitievergoeding. Dit brengt echter ook risico’s met zich mee. 1.1 Familiehulp kan geen werkgelegenheidsgaranties afgeven voor de langere termijn Echter, dit geldt voor al onze aanbieders; Familiehulp geeft de garantie af dat medewerkers meegaan op hun oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden. Nu de oorzaak van het faillissement van TSN mede is gelegen in de te hoge inschaling van personeel, vormt dit op termijn wellicht een risico. De verantwoordelijkheid voor een financieel haalbare en een optimale bedrijfscultuur, ligt bij Familiehulp. 1.2 De contractovername door Familiehulp biedt geen contractuele garanties op de langere termijn Familiehulp geeft de garantie de lopende contracten met gemeenten over te nemen. De overeenkomst voor de maatwerkvoorziening OH loopt in Enschede op 1 januari 2017 af. De mogelijkheid bestaat om de overeenkomst nog tweemaal met één jaar, onder dezelfde condities, te verlengen. Familiehulp is hiervan op de hoogte. 1.3 Er zijn aanbiedingen van gecontracteerde aanbieders om het contract van TSN over te nemen De bewindvoerders hebben gesprekken gevoerd met 5 potentiele overnamekandidaten. Familiehulp is aangedragen als de meest geschikte kandidaat. Het is onbekend of gecontracteerde aanbieders eveneens een bod tot contractovername hebben gedaan aan de bewindvoerders. Het is niet aan de gemeente om, na faillissement, de cliëntportefeuille op één aanbieder over te zetten. Dit zou oneerlijke concurrentie teweeg brengen en strookt niet met ons principe van keuzevrijheid onder cliënten. 1.4 Andere aanbieders hebben forse kritiek op het voorstel van Familiehulp en zijn voornemens een procedure te starten Gelet op de belangenafweging bij contractovername door Familiehulp tegenover doorgeleiding van cliënten naar andere aanbieders, zijn er voldoende doorslaggevende argumenten om het voorstel van Familiehulp te accepteren. Om moverende redenen is de transitievergoeding niet bespreekbaar. Wel gaan we, eveneens om moverende redenen, over tot het inrichten van een (transformatie)budget waarvoor alle aanbieders, inclusief Familiehulp, in aanmerking komen. De kans tot procederen blijft bestaan indien aanbieders een dergelijk budget zien als een wezenlijke wijziging van de contractvoorwaarden en hiermee als oneerlijke concurrentie. Dit risico is eveneens aanwezig bij niet gecontracteerde aanbieders, die ten tijde van de aanbesteding hebben afgezien van inschrijving. Gelet op het breed gevoelde commitment om te blijven investeren binnen de OH, en het vereiste van innovatie zoals contractueel met elkaar overeengekomen, vertrouwen we er op met aanbieders een probleemloze investering in vernieuwing te kunnen doen. Ook juridisch denken we voldoende onderbouwing te hebben. 1.5 Er wordt binnen de regio Twente anders gedacht over het voorstel van Familiehulp Twentse overeenstemming op het voorstel van Familiehulp blijkt niet mogelijk. De overige dertien Twentse gemeenten kiezen ervoor niet in te gaan op het voorstel van Familiehulp. Nu onze inzet primair gericht is op zorgcontinuering en behoud van werkgelegenheid, wij de HHT middelen in willen zetten voor het daarvoor bestemde doel en toe willen naar een ontwikkeling binnen de OH, dient dit te prevaleren boven Twentse overeenstemming.
Vervolg Familiehulp is inmiddels op de hoogte dat Enschede heeft besloten op het voorstel in te willen gaan, zonder te voldoen aan de gevraagde transitievergoeding. Als doorstartende aanbieder kan Familiehulp te zijner tijd wel aanspraak maken op middelen op grond van een nog in te richten transformatiebudget. Het is aan Familiehulp dit tegenbod te accepteren. Met betrekking tot de besluitvorming zijn de volgende stappen aan de orde: - Uiterlijk 24 februari 2016 dient het besluit om wel Familiehulp te contracteren maar niet akkoord te gaan met de gevraagde transitievergoeding meegedeeld te worden aan de bewindvoerders (en Familiehulp); - De Wmo-raad zal schriftelijk op de hoogte gesteld worden van het besluit, en de daarbij behorende redenen, om onder voorwaarden in te gaan op het voorstel van Familiehulp; - Cliënten met een indicatie OH die hulp afnemen bij TSN worden schriftelijk op de hoogte gesteld; - Gecontracteerde aanbieders OH zullen eveneens schriftelijk op de hoogte worden gesteld; - Er volgt een uitwerking van het transformatiebudget, waarbij de HHT middelen gedeeltelijk worden ingezet; - De uitwerking van dit budget zal besproken worden met de gecontracteerde aanbieders OH; - Er zullen afspraken gemaakt worden met Familiehulp over de afhandeling van het TSN contract. Cliënten met een indicatie OH houden in ieder geval tot 25 april 2016 hun huidige zorginzet. Mocht Familiehulp niet in willen gaan op genoemd tegenbod, is er voldoende opnamecapaciteit bij onze overige aanbieders OH. Wij zullen onze cliënten in dat geval op korte termijn actief benaderen. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, Burgemeester en Wethouders van Enschede, de Secretaris,
de Burgemeester,
(M.J.M. Meijs)
(dr. G.O. van Veldhuizen )
