Gemeente Boxmeer Onderwerp: Verordening leerlingenvervoer gemeente Boxmeer 2015. Nummer: 7c. AAN
de Raad van de gemeente Boxmeer Boxmeer, 27 januari 2015
Aanleiding Wijzigingen in de Wet primair onderwijs (WPO), Wet voortgezet onderwijs (WVO) en Wet op de expertisecentra (WEC) naar aanleiding van invoering van de Wet passend onderwijs. Nadere toelichting Op 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs in werking getreden. De invoering van deze wet zorgt voor wijzigingen in de WPO, WVO en de WEC (het speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs) en vereist aanpassingen van de Verordening leerlingenvervoer. Het gaat zowel om technische aanpassingen als om inhoudelijke aanpassingen. Inhoudelijke wetswijzigingen zijn onder meer: Leerlingen die voortgezet speciaal onderwijs (VSO) volgen kunnen uitsluitend aanspraak maken op leerlingenvervoer als zij vanwege hun handicap op ander vervoer dan openbaar vervoer zijn aangewezen of als zij vanwege hun handicap niet zelfstandig van het openbaar vervoer gebruik kunnen maken. De gemeente moet rekening houden met de ‘van ouders redelijkerwijs te vergen inzet’. De technische wijzigingen betreffen aanpassing aan de nieuwe wijze waarop in het passend onderwijs bepaald wordt of een leerling wordt toegelaten tot speciaal basisonderwijs of het (voortgezet) speciaal onderwijs. Dit vraagt om een actualisering van de verordening aan de terminologie in het passend onderwijs, de nieuwe wijze van toelaten en de gewijzigde naamgeving van commissies die besluiten over deze toelating. VNG en modelverordening Als gevolg van deze wijzigingen moet er in alle gemeenten een nieuwe verordening leerlingenvervoer worden vastgesteld. De VNG heeft hiervoor een modelverordening opgesteld. Tegelijk heeft de VNG de modelverordening leerlingenvervoer ook vereenvoudigd. Voorheen was de verordening onderverdeeld in titels. Titel 2 bevatte regels voor leerlingen in het primair onderwijs (WPO), titel 3 voor leerlingen in het speciaal onderwijs (WEC) en titel 6 voor gehandicapte leerlingen (WPO en WVO). De nieuwe modelverordening heeft geen titels maar paragrafen. Paragraaf 2 bevat de bepalingen voor het vervoer van leerlingen in de basisschoolleeftijd van zowel WPO als WEC. Paragraaf 3 bevat de bepalingen voor het vervoer van leerlingen in de leeftijd van het voortgezet onderwijs van zowel WVO als WEC. Toekomstige wetgeving: De wet kent op dit moment de begrippen lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke handicap. Er is echter een wetswijziging aangekondigd en naar verwachting zal ook het begrip psychische handicap binnenkort toegevoegd worden. I-WL/2015/12 / RIS 2015-50
Pagina 1 van 6
Voor de gemeente Boxmeer is dit geen wijziging. De gemeente Boxmeer heeft al jaren ook het begrip psychische handicap in de verordening leerlingenvervoer opgenomen. Doeltreffendheid/ doelmatigheid De Wet passend onderwijs is per 1 augustus 2014 ingegaan. De aanvragen voor het leerlingenvervoer van schooljaar 2014-2015 waren toen voor het grootste deel afgehandeld. Het streven is om de nieuwe Verordening leerlingenvervoer gemeente Boxmeer vóór de behandelperiode van de aanvragen leerlingenvervoer van het volgende schooljaar in werking te laten treden. Rol van de gemeente Het vaststellen van een Verordening leerlingenvervoer is een wettelijke taak voor de gemeente. Alternatieven en afwegingen Uitgangspunten verordening Tijdens het portefeuillehoudersoverleg Sociaal Domein op 22 oktober 2014 is door de portefeuillehouders van het Land van Cuijk ingestemd met de volgende uitgangspunten voor de nieuwe verordening: 1. Op hoofdlijnen uitgaan van de nieuwe Modelverordening van de VNG. 2. De volgende artikelen uit de Modelverordening als volgt aan te passen: - Artikel 1, aanpassing van het begrip reistijd en verbeterde omschrijving van het begrip stage; - Artikel 3, lid 3 weglaten; - Artikel 9 lid 2, tekstueel aanpassen; - Artikel 11 lid 1a, de leeftijd ophogen naar tien jaar; - Artikel 16 lid 2 toevoegen conform artikel 9 lid 2; - Artikel 24 geeft het college de mogelijkheid nadere regels op te stellen voor de uitvoering van het leerlingenvervoer; 3. Vooruitlopend op de wetswijziging het begrip handicap in de betreffende artikelen uit te breiden met psychische handicap. (voor Boxmeer is dit overigens geen wijziging, het begrip psychische handicap is al meerdere jaren opgenomen). 4. Een bepaling op te nemen omtrent het vervoer van leerlingen naar het voorgezet speciaal onderwijs (VSO). Toelichting op de uitgangspunten: Punt 2: - Artikel 1, omschrijving van het begrip reistijd: Het begrip reistijd is een theoretische rekeneenheid om te beoordelen wanneer een leerling recht heeft op OV en wanneer op aangepast vervoer. In de overeenkomsten met de vervoersbedrijven hebben de gemeenten in het Land van Cuijk een marge van 15 minuten opgenomen voor het afzetten en ophalen bij de scholen. De marge in het begrip reistijd is hieraan gelijk gemaakt. Modelverordening VNG: o. reistijd: totale tijdsduur die ligt tussen het verlaten van de woning en de aanvang van de schooldag volgens de schoolgids, minus maximaal 10 minuten, indien en voor zover de leerling het schoolgebouw met bijbehorend terrein gewoonlijk eerder bereikt dan de schoolgids aangeeft, dan wel de totale tijdsduur die ligt tussen het einde van de schooldag volgens de schoolgids en de aankomst bij de woning, plus een eventuele wachttijd voor het openbaar vervoer of maximaal 10 minuten bij gebruikmaking van aangepast vervoer; Verordening Boxmeer / LvC: o. reistijd: totale tijdsduur die ligt tussen het verlaten van de woning en de aanvang van de schooldag volgens de schoolgids, minus maximaal 15 minuten, indien en voor zover de leerling het schoolgebouw met bijbehorend terrein gewoonlijk eerder bereikt dan de schoolgids aangeeft, dan wel de totale tijdsduur die ligt tussen het einde van de schooldag volgens de schoolgids en
- pag. 2/6 -
de aankomst bij de woning, inclusief een eventuele wachttijd voor het openbaar vervoer of maximaal 15 minuten bij gebruikmaking van aangepast vervoer; -
Artikel 1, omschrijving van het begrip stage: Modelverordening VNG: 1.r. stage: praktische leertijd bij de beroepsopleiding; Verordening LvC: 1.r. stage: praktische leertijd, die als onderdeel van het schoolprogramma is opgenomen in de schoolgids;
-
Artikel 3 lid 3 is weggelaten omdat dit artikel de gemeente de verplichting oplegt om bij iedere aanvraag het ondersteuningsplan te betrekken, terwijl dat bij de meeste aanvragen niet noodzakelijk is. Bovendien zijn de ondersteuningsplannen nog in ontwikkeling en geven ze voor het leerlingenvervoer nog geen informatie die praktisch bruikbaar is. Tekst modelverordening VNG: 3. lid 3. Het college betrekt bij de beoordeling van de aanvraag van een vervoersvoorziening het ondersteuningsplan, zoals dat is vastgesteld door het samenwerkingsverband na overleg met het college.
-
Tekstuele aanpassing artikel 9 lid 2 en toevoeging artikel 16 lid 2. Nadere toelichting: Deze artikelen betreffen de scholen die zowel SO als VSO onderwijs aanbieden. In artikel 9 wordt bepaald dat paragraaf 2 van de verordening alleen van toepassing is voor de leerlingen die SO volgen op deze scholen. In artikel 16 wordt bepaald dat paragraaf 3 alleen van toepassing is op de leerlingen die VSO-onderwijs volgen op deze scholen. De formulering van artikel 9 lid 2 is tekstueel verbeterd en artikel 16 lid 2 stond niet in de modelverordening maar is conform artikel 9 lid 2 toegevoegd. Tekst modelverordening VNG: 9 lid 2: Deze paragraaf is niet van toepassing op leerlingen van scholen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs die voortgezet onderwijs volgen. Conceptverordening LvC: 9 lid 2: Deze paragraaf is voor leerlingen van scholen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs uitsluitend van toepassing op de leerlingen die speciaal onderwijs volgen. 16 lid 2: Deze paragraaf is voor leerlingen van scholen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs uitsluitend van toepassing op de leerlingen die voortgezet speciaal onderwijs volgen.
-
Artikel 11 lid 1a, de leeftijd is opgehoogd naar tien jaar. Nadere toelichting: Negen jaar is wettelijk en conform de oude verordening van Boxmeer en die van Sint Anthonis. De gemeenten Cuijk, Grave en Mill hanteren tien jaar en de conceptverordening is hierop aangepast.
-
Artikel 24 geeft het college de mogelijkheid nadere regels op te stellen voor de uitvoering van het leerlingenvervoer. Nadere toelichting: Dit artikel is de juridische basis op grond waarvan het college eigen beleidsregels op kan stellen voor de uitvoering van de verordening. De gemeente Boxmeer heeft dit artikel al langer in de verordening staan, net zoals de gemeenten Cuijk, Grave en Mill.
Punt 3. De ingediende Variawet wordt beschouwd als een hamerstuk. In januari 2015 ligt de wet
- pag. 3/6 -
weer bij de Tweede Kamer voor de beantwoording van enkele vragen. Na beantwoording neemt de Eerste Kamer de wet verder in behandeling. Punt 4. De bepaling omtrent het vervoer van leerlingen naar het voorgezet speciaal onderwijs is geformuleerd in artikel 17. In dit artikel wordt bepaald dat leerlingen die naar een school voor voortgezet speciaal onderwijs gaan en die zelfstandig kunnen reizen wel in aanmerking komen voor een bekostiging van het vervoer als de afstand woning-school groter is dan zes kilometer. Hiervoor zijn de volgende argumenten: 1. De ligging van de VSO-scholen maakt reizen noodzakelijk voor bijna alle VSO-leerlingen in het Land van Cuijk In het Land van Cuijk is bijna geen VSO-onderwijs voorhanden. Vanuit Boxmeer zijn alleen VSO De Korenaer in Stevensbeek en VSO Mikado voor (enkele) leerlingen op fietsafstand. De overige VSO-leerlingen gaan grotendeels naar Nijmegen, Groesbeek of Venlo. Leerlingen die vanuit Boxmeer naar VSO-onderwijs gaan, moeten reizen en hebben geen keuze. In het kader van Passend onderwijs komen er wellicht ontwikkelingen waardoor er meer onderwijsmogelijkheden dichter bij huis gerealiseerd worden. De komende jaren moeten dit uitwijzen. 2. Het blijven vergoeden van de kosten van zelfstandig reizen zorgt voor een stimulans om van het dure taxivervoer over te stappen naar goedkoper openbaar vervoer of fietsvervoer De meeste VSO-leerlingen zijn vanwege hun handicap niet in staat om zelfstandig te reizen met het openbaar vervoer. Voor hen verandert er niets. Er zijn echter ook leerlingen die kunnen aanleren om zelfstandig te reizen, vaak stapsgewijs en met veel inspanningen van ouders, school en vrijwilligers. Voor de gemeente is het goedkoper als meer leerlingen zelfstandig reizen, immers de kosten van openbaar vervoer of fietsvervoer zijn veel lager dan de kosten van taxivervoer. Voor leerlingen en ouders is het belangrijk dat er geen financiële belemmeringen zijn voor het stimuleren van de zelfredzaamheid. 3. Stimuleren zelfredzaamheid past in Kantelingsbeleid Het stimuleren van de zelfredzaamheid van jongeren past in het kantelingsbeleid, waar bij alle burgers een groter beroep wordt gedaan op de eigen verantwoordelijkheid. Als VSO-leerlingen zelfredzaam worden zullen zij minder snel een beroep doen op gemeentelijke voorzieningen. In het Land van Cuijk is in verschillende gemeenten het zelfstandig reizen in de afgelopen jaren actief gestimuleerd. Dit heeft geleid tot een belangrijke toename van de zelfredzaamheid van leerlingen. Ook landelijk maken meerdere gemeenten dezelfde keuze vanwege het stimuleren van de zelfredzaamheid en eigen kracht (kanteling) van leerlingen. Voorbeelden zijn o.a. de gemeenten Heumen, Steenwijkerland, Alkmaar, Bergen NH, Zwijndrecht, Krimpen aan de IJssel en Overbetuwe. 4. Op de langere termijn is het blijven vergoeden van zelfstandig reizen een kostenbesparing Op korte termijn is het wellicht goedkoper om de kosten van het zelfstandig reizen niet te vergoeden. Op de lange termijn is het echter duurder, omdat meer ouders zo lang mogelijk een beroep zullen doen op de handicap van hun kind om in aanmerking te blijven komen voor leerlingenvervoer, omdat de gemeente meer geld kwijt is aan onafhankelijke medische keuringen en omdat de leerlingen minder snel zelfredzaam worden en daardoor langer een beroep zullen doen op gemeentelijke voorzieningen.
- pag. 4/6 -
In schooljaar 2014-2015 ziet het leerlingenvervoer naar VSO-onderwijs er als volgt uit: School en plaats VSO VSO VSO VSO VSO VSO VSO VSO VSO VSO
Stijgbeugel, Arnhem Mikado, Gennep Werkenrode, Groesbeek Berkenschutse, Heeze Kristallis, Nijmegen Marwindt, Nijmegen Tarcisius, Nijmegen Korenaer, Stevensbeek Velddijk, Venlo Vijverhof, Venlo
Totaal
Taxi 1 13 10 5 10 3 5 4 1 52
OV
Fiets
Combi Taxi/OV
Combi Taxi/Fiets
1 2 1 1
1 3
4
4
1
1
1
Wettelijke basis De artikelen 4 van de Wet op het primair onderwijs, Wet op het voortgezet onderwijs en de Wet op de expertisecentra. Financiën Voor de kosten van het leerlingenvervoer is voor 2015 een bedrag in de begroting opgenomen van € 777.000,-. Met de nieuwe verordening zijn geen grote wijzigingen in de kosten te verwachten. Afstemming andere projecten / derden Overleg Land van Cuijk Op het portefeuillehoudersoverleg Welzijn Land van Cuijk is op 28 mei 2014 afgesproken om in alle gemeenten uit te gaan van dezelfde conceptverordening. In het portefeuillehoudersoverleg Sociaal Domein van 22 oktober 2014 is ingestemd met: 1. de conceptverordening 2. de uitgangspunten voor de verordening 3. de voorgestelde procedure. De Burgerparticipatieraad (BPR) heeft in november 2014 de conceptverordening ontvangen en op 23 december 2014 is de reactie ontvangen. Op verzoek van de gemeente Boxmeer heeft de BPR haar reactie (mondeling) afgestemd met de overige BPR-en in het Land van Cuijk. Inhoudelijk geeft de reactie van de BPR geen aanleiding tot aanpassingen aan de verordening. De BPR benadrukt vooral zorgvuldig om te gaan met verzoeken, maatwerk te leveren en de kwaliteit van het vervoer te borgen. Voorlichting Boxmeers Weekblad en website. Ouders informeren middels brief. Voorstel De Verordening leerlingenvervoer gemeente Boxmeer 2015 vaststellen. Deze verordening treedt na bekendmaking op 1 april 2015 in werking. Burgemeester en wethouders van Boxmeer, de secretaris, de burgemeester, drs. ir. H.P.M. van de Loo
K.W.T. van Soest
- pag. 5/6 -
Bij het onderwerp Verordening leerlingenvervoer gemeente Boxmeer 2015 horen de volgende bijlagen: 1. Conceptverordening leerlingenvervoer gemeente Boxmeer 2015 (I-WL/2015/222); 2. Concepttoelichting op de verordening leerlingenvervoer gemeente Boxmeer 2015 (I-WL/2015/224) 3. Advies van de Burgerparticipatieraad met betrekking tot de conceptverordening leerlingenvervoer (I-WL/2014/3952); 4. Samenvatting advies BPR en reactie (I-WL/2015/42); 5. Raadsbesluit (I-WL/2015/53).
- pag. 6/6 -
