Milieujaarverslag 2012 Gemeente Boxmeer
INHOUDSOPGAVE
1
Inleiding ...................................................................................................................................................3
2
Speerpunten duurzaamheid.....................................................................................................................4
2.1 2.2 2.3
Speerpunt 1: Duurzame ruimtelijke ontwikkeling ....................................................................................4 Speerpunt 2: Communicatie en educatie..................................................................................................4 Speerpunt 3: Eigen gemeentelijke organisatie .........................................................................................7
3
Reguliere milieutaken ..............................................................................................................................9
3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4
Onderste laag...........................................................................................................................................9 Water ..............................................................................................................................................................9 Bodem ...........................................................................................................................................................10 Lucht..............................................................................................................................................................11 Netwerklaag........................................................................................................................................... 11 Verkeer en vervoer .......................................................................................................................................11 Occupatielaag ........................................................................................................................................ 12 Energie ..........................................................................................................................................................12 Landbouw......................................................................................................................................................12 Vergunningverlening en handhaving ............................................................................................................12 Wonen (afval)................................................................................................................................................12
4
Conclusies .............................................................................................................................................. 16
1
Inleiding
Het milieubeleidplan 2010-2013 bevat het beleid van de gemeente Boxmeer op het gebied van duurzaamheid voor de jaren 2010-2013, de reguliere milieutaken en de doelen die de komende jaren gerealiseerd moeten worden. Het milieubeleidsplan vormt een ‘paraplu’ voor de milieuambities voor nu en in de toekomst en legt verbindingen tussen de milieuonderwerpen. Het milieubeleidsplan 2010-2013 is op 17 juni 2010 vastgesteld door de raad. Het milieubeleid wordt uitgevoerd door de medewerkers van de sector Ruimte. De afdelingen Vergunningen, Ruimte & Economie, Gemeentewerken en Milieu, Realisatie en Mobiliteit zijn hierbij betrokken. De afdeling Bestuursondersteuning en Communicatie is betrokken bij de handhavingstaken en communicatieactiviteiten. Programma 6 (Milieu, Realisatie en mobiliteit) in de beheersbegroting omvat o.a. het taakveld milieu en afvalstoffen. Binnen dit programma wordt uitvoering gegeven aan het regionale milieubeleid, de zogenaamde type-I taken, het gemeentelijke uitvoeringsprogramma, het afvalstoffenbeleid en het gemeentelijk waterplan. De milieuvergunningverlening is ondergebracht bij programma 5 (Vergunningen). De milieuhandhaving valt onder programma 11 (Bestuursondersteuning en communicatie). De gemeente Boxmeer werkt in haar milieubeleid met een beleidscyclus. Het werken aan effectief milieubeleid is een continu proces. Beleid, doelen en uitvoering worden steeds aangepast aan nieuwe inzichten en behoeften. Door ervaringen en de bereikte resultaten terug te koppelen (monitoring), bestaat een dynamische wisselwerking tussen beleid, doelen, planontwikkeling en uitvoering. Deze beleidscyclus krijgt als volgt vorm: iedere vier jaar wordt een 4-jarig milieubeleidsplan vastgesteld door de gemeenteraad. Jaarlijks wordt aan de hand van het projectenboek in het eerste kwartaal het milieu-uitvoeringsprogramma vastgesteld. Monitoring vindt plaats via het opstellen van het milieujaarverslag. Voor u ligt het milieujaarverslag van 2012. Het milieujaarverslag doet ook dienst als milieujaarverslag ex artikel 21.1 Wet milieubeheer (Wm). Er wordt verslag gedaan over het gevoerde milieubeleid met betrekking tot de uitvoering van de hoofdstukken 8 (inrichtingen), 13 (vergunningen) en 18 (handhaving). Burgemeester en wethouders, Boxmeer, juni 2013
2
Speerpunten duurzaamheid
2.1
Speerpunt 1: Duurzame ruimtelijke ontwikkeling In een duurzame ruimtelijke ontwikkeling schept de gemeente randvoorwaarden voor een leefbare, welvarende en milieuvriendelijke leefomgeving nu en in de toekomst. Het gaat niet alleen over duurzaam bouwen, maar ook over het duurzaam inrichten van een gebied, rekening houdend met een duurzaam beheer na de realisatie. Bij ruimtelijke ontwikkelingen ontstaat een eenmalige kans om dat duurzaam te doen! Duurzaamheidsambities moeten zo vroeg mogelijk in het planproces worden betrokken. Dat vraagt om sturing van een gemeente die weet wat zij wil en bouwpartijen met gelijkgestemde ambities.
Projecten 2012 1. Vastleggen ambities Duurzaam Bouwen Tot op dit moment wordt nog onvoldoende aandacht besteed aan de uitwerking en naleving van het Regionaal Convenant Duurzaam Bouwen. In stedenbouwkundige planning is duurzaam bouwen/ontwikkelen nog zeker geen gemeengoed. In 2011 en 2012 zijn wel een aantal stappen gemaakt om duurzaam bouwen beter ingebed te krijgen in de organisatie. De gemeente Boxmeer is bij de ontwikkeling van het nieuwbouwproject hoek Steenstraat/ Raadhuisplein aan de slag gegaan met duurzaam bouwen en heeft als ambitie gesteld een minimale GPR score van 7. Op regionaal niveau is het Regionaal Convenant Duurzaam Bouwen eind 2012 geëvalueerd en geactualiseerd. De ambities voor duurzaam bouwen zijn in 2012 nog niet opgenomen als voorwaarden in nieuwe samenwerkingsovereenkomsten, koopovereenkomsten of prestatie-afspraken. Dit project is voor 2013 opnieuw opgenomen in het milieu-uitvoeringsprogramma. 2. Duurzaam Bouwen in de praktijk 1 In 2012 is geen werkprotocol opgesteld voor toetsing van bouwvergunningaanvragen aan het regionaal convenant duurzaam bouwen. Dit project is voor 2013 opnieuw opgenomen in het milieu-uitvoeringsprogramma. 3. Duurzaam Bouwen in de praktijk 2 In 2012 is geen werkprotocol opgesteld voor toetsing op de bouwplaats aan het regionaal convenant duurzaam bouwen. Dit project is voor 2013 opnieuw opgenomen in het milieu-uitvoeringsprogramma.
2.2
Speerpunt 2: Communicatie en educatie
Een duurzame ontwikkeling kan de gemeente slechts voor een klein deel zelf realiseren. Het handelen van inwoners en bedrijven heeft veel impact op de duurzaamheid binnen de gemeente. Communicatie en educatie zijn belangrijke instrumenten in het bereiken en overtuigen van deze doelgroepen en zodoende bij te dragen aan meer bewustwording bij deze doelgroepen.
INWONERS Projecten 2012 1. Regionaal energiebesparingsproject voor inwoners: Zonnepanelen. Sluit je aan! Samen met het RMB en de gemeenten Bernheze, Cuijk, Maasdonk, Oss, SintMichielsgestel, Uden en Veghel heeft de gemeente Boxmeer in 2011 het regionale PV-project Zonnepanelen. Sluit je aan! (voorheen “Bij ons aan de PV”) opgestart. Door het gezamenlijk inkopen van zonnepanelen is het plaatsen van zonnepanelen in acht gemeenten in Noordoost-Brabant extra aantrekkelijk gemaakt. De korting die verkregen is door de gezamenlijke inkoop (20% op reguliere marktprijs) is volgens de regio het antwoord op het wegvallen van de landelijk subsidieregelingen. Samen met de dalende prijzen van zonnepanelen wereldwijd, verdienen de zonnesystemen zich ongeveer binnen tien jaar terug. Op 11 januari 2012 heeft de ondertekening plaats gevonden van de samenwerkingsovereenkomst tussen RMB (namens gemeenten) en Sun & Wind. Sun & Wind heeft na gunning de voorbereidingen getroffen voor de kick off en heeft daartoe een communicatieplan opgesteld (op basis van hun aanbieding). Maandag 30 januari is de officiële aftrap geweest van de wervingscampagne Zonnepanelen. Sluit je aan! In aanwezigheid van wethouders en duurzaamheidscoördinatoren van deelnemende gemeenten presenteerde Sun & Wind zich met haar plannen om de campagne vorm te geven. Tijdens de wervingscampagne heeft er op ieder gemeentehuis een informatiebijeenkomst plaats gevonden. De informatieavonden op de gemeentehuizen waren de absolute vlaggendragers van de campagne en zeer succesvol te noemen. Gemiddeld waren er 200 bezoekers op de avonden. Onderstaande tabel, aangeleverd door Sun & Wind laat de aantallen offertes en plaatsingen zien per gemeente bij afsluiting van het project. Gemeenten
Totaal aantal offertes
Bernheze Maasdonk Veghel Sint Michielsgestel Oss Cuijk Boxmeer Uden Totaal
97 41 69 95 172 81 153 95 803
Totaal aantal plaatsingen 25 7 22 21 45 22 44 15 201
Met de 201 plaatsingen is een totaal aantal panelen van 4.500 gemoeid, goed voor zo’n één miljoen kWh. Dit komt overeen met het verbruik van 285 huishoudens. Het doel, het aandeel duurzame energie in de Gemeente Boxmeer verhogen, is hiermee zeker behaald.
SCHOLIEREN Projecten 2012 1. Groenestafette en Nationale Viering Boomfeestdag 2012 Land van Cuijk Op 21 maart 2012 heeft in het Land van Cuijk de Nationale Viering van de Boomfeestdag plaatsgevonden. Voorafgaande aan deze bijzondere Nationale Viering van de Boomfeestdag is een Groenestafette in het Land van Cuijk gehouden. De Groenestafette startte met een Kick-off-event op 11 maart 2012 op het NK Maasheggenvlechten. Vervolgens zijn er 10 dagen lang gemeentelijke activiteiten in Land van Cuijk georganiseerd in aanwezigheid van Boris en Simon. Zo viert elke gemeente in die periode een eigen boomfeestdag. Bij al deze activiteiten zijn aan alle basisscholen in het Land van Cuijk schoolbomen uitgereikt. De groenestafette werd afgesloten op woensdag 21 maart 2012 met de Nationale Viering van de Boomfeestdag. Een bijzondere dag met een bijzondere gast! Om 10.00 verzamelden zich ruim 750 kinderen met hun begeleiders op de plantlocatie Portaal de Vilt in Beugen. Zij werden daar welkom geheten door Helga van Leur en Luc Weegels. Vervolgens zijn alle kinderen druk maasheggen gaan planten! Rond 11.00 zijn alle kinderen en genodigden naar Boomkwekerij Ebben in Cuijk gereden om daar te genieten van een mooi binnenprogramma. Er waren optredens van onder andere Gerard Joling, de inzendingen van het Kids4Trees Songfestival (basisscholen De Peppels uit Boxmeer en De Zevensprong uit Cuijk) en een groenmarkt. Rond 14.00 vertrok iedereen weer naar de plantlocatie Portaal de Vilt om daar Prinses Maxima te ontvangen en de bomencirkel te planten. Het was een hele feestelijke, positieve en leuke dag! Ook na de Groenestafette is het Land van Cuijk in het teken van natuur en groen blijven staan. Op de Floriade van april tot oktober 2012 hebben de gemeenten zich samen gepresenteerd. Foto gemaakt door: Petra Donkers
2. Land van Cuijk op de Floriade Van 5 april t/m 7 oktober 2012 heeft de Floriade plaatsgevonden in de regio Venlo. Het Land van Cuijk heeft deelgenomen aan de Floriade middels de inzending van Boomkwekerij Ebben te Cuijk. De inzending bevond zich in de wereld van ´environment´, één van de vijf themavelden op de Floriade. Bij dit thema draaide het vooral om het belang van een groene leefomgeving voor ons welzijn. Het doel van de deelname namens het Land van Cuijk was regio-branding door middel van een presentatie van het Land van Cuijk als totaalregio / vakantieregio. Het evenement heeft ruim 2 miljoen bezoekers mogen ontvangen. Dit betekent dat het Land van
Cuijk gedurende de Floriade periode zo optimaal mogelijk is geëtaleerd voor een groot publiek. Door de inzet van vele medewerkers van de Land van Cuijk-inzending en de ingezette communicatiemiddelen, zijn tienduizenden bezoekers bekend geworden met en enthousiast geraakt over het Land van Cuijk! Gedurende de Floriade periode is een Land van Cuijk workshopprogramma gedraaid van 3-4 activiteiten per week (woens-, vrij-, zater- en zondag). De workshops zijn verzorgd door organisaties in het Land van Cuijk, die veelal een typische Land van Cuijkse activiteit presenteerden. De activiteiten zijn neergezet als ´passantenactiviteiten´ (doorlopende activiteit) en gericht op families (gezinnen met kinderen), zodat in feite elke leeftijd kon deelnemen. Het betreffen de volgende organisaties/workshops: Ontdekkingstocht door de Maasheggen, IVN De Maasvallei, Marius Grutters Body & Mind, Zest Organisatiecoaching Boxmeer Ontdek de onderwater wereld in het Land van Cuijk, Waterschap Aa en Maas Ervaar en proef streekproducten van het Platteland van Cuijk, Huistheater De Steenakker & Verrassende PlatteLand van Cuijk Groene Stoom, avonturen langs het Duits Lijntje, Gerard Sonnemans Boxmeer Creatief vlechten met de Land van Cuijk-wilg, Jac de Cock, Stevensbeek Lekker ruiken met Land van Cuijkse ezel(linnen)zeep, Ezelgasterij Aan de Maasheggen (Verrassende PlatteLand van Cuijk). Maak je eigen (Land van Cuijkse-) fruitjam! Frutti Confetti i.s.m. Verrassende PlatteLand van Cuijk (Fruitpark Groenz Sambeek en Campagne Groenten en Fruit Beugen). Kip en ei; Conny van de Besselaar, Stohotel De Aalshof haps Ontmoet een boom! Theater Pimpernel van Marijke van Bergen- Michels Maak je eigen Daspoort, IVN De Maasvallei Familie workshop: Wat betekent dasjemenou? Theater Pimpernel van Marijke van Bergen- Michels Ontmoet Boris en Simon, Ebben Boomkwekerij, Boris en Simon Ruimtelijke kunst in natuur, Nature Art Cuijk BEDRIJVEN Projecten 2012 Vanwege de bezuinigingen is besloten de projecten voor bedrijven in 2012 te laten vervallen.
2.3
Speerpunt 3: Eigen gemeentelijke organisatie
Duurzame bedrijfsvoering ‘Een beter milieu begint bij jezelf’. Het gemeentelijk bedrijf kan als één van de grotere organisaties in de gemeente een belangrijke bijdrage leveren aan duurzaamheid door zelf het goede voorbeeld te geven. In het bedrijfsleven wordt hiervoor de term Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) gebruikt. Projecten 2012 1. Opzetten en invoeren energiemanagement gemeentelijke gebouwen Het project opzetten en invoeren energiemanagement gemeentelijke gebouwen is in 2012 niet uitgevoerd. Het project en bijbehorend budget is overgeheveld naar 2013 en is opgenomen in het milieuuitvoeringsprogramma 2013.
2. Duurzame Bedrijfsvoering Boxmeer Het gemeentehuis heeft een eigen restaurant. De catering in het gemeentehuis wordt uitgevoerd door IBN dat voor ongeveer 80% duurzaam is. De gemeente Boxmeer heeft 10 NS businesskaarten beschikbaar voor dienstreizen. Met deze kaarten kan ook gebruik gemaakt worden van de OV fiets. De analoge post wordt door de gemeente Boxmeer aangeboden bij PostNl. PostNL maakt zich sterk voor een groenere wereld en zet zich continu in om de CO2-uitstoot van de bedrijfsvoering terug te dringen. De volgende afvalstromen worden door de medewerkers gescheiden: papier, restafval, plastic afval, GFT, koffiebekers en KCA. In 2012 is er gekeken naar de mogelijkheden van het plaatsen van zonnepanelen op het dak van het gemeentehuis. Op die manier zou de gemeente echte groene stroom produceren in plaats van het kopen van "groene stroom certificaten". In 2013 zal het duidelijk worden of plaatsing van deze zonnepanelen tot de mogelijkheden behoort.
3
Reguliere milieutaken
3.1
Onderste laag
3.1.1
Water
Gemeenten hebben van oudsher een belangrijke rol in het beheer van de waterketen. De zorg voor de riolering is één van de belangrijkste gemeentelijke taken. Dit heeft vooral te maken met wateroverlast en veranderende inzichten in ruimte voor water. De maatregelen om te zorgen voor meer veiligheid en het terugdringen van wateroverlast kunnen ook gevolgen hebben voor het milieu. De gemeente werkt in dit thema nauw samen met het waterschap Aa en Maas. Projecten 2012 1. Gebiedsproces waterschap Aa en Maas Het Gebiedsproces Water in Noordoost-Brabant heeft van 2006 tot en met februari 2012 gelopen. Het gebiedsproces heeft veel resultaat opgeleverd, zowel inhoudelijk als procesmatig in de communicatie tussen partners. Enkele voorbeelden: Integrale waterdoelen en maatregelen (KRW, GGOR, SWO, RWO) zijn bestuurlijk vastgesteld; Er is een gezamenlijke database opgezet die GIS opvraagbaar is; Contacten op ambtelijk en op bestuurlijk niveau zijn verbeterd; Iedere gemeente heeft een watercoördinator aangesteld; De aanleg van ecologische verbindingszones (EVZs) loopt goed, mede dankzij subsidie van de Provincie; De afvalwaterketen heeft sinds 2011 ook de integrale aandacht van bestuurders. In februari 2012 is de laatste bestuurlijke bijeenkomst van het Gebiedsproces Water geweest. 2. Proces volgen stopzetting waterwinning Brabant Water is eind 2012 gestopt met de grondwaterwinningen te Boxmeer en Vierlingsbeek. Hieraan gekoppeld is een uitbreiding van de grondwaterwinning in Loosbroek en Veghel. Gedurende 5 jaar monitoort Brabant Water de invloed op de grondwaterstand. Eind 2013 volgt een tussenrapportage. Aan de hand van de resultaten van de monitoring wordt bepaald of extra LOP-stuwen aangelegd worden. Klachtenafhandeling en – registratie vindt plaats door waterschap en Brabant Water. 3. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (VGRP) 2009-2013 In 2009 is het nieuwe VGRP (Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan) vastgesteld. Net als het vorige rioleringsplan gaat het nieuwe plan uit van volledige kostendekking. De belangrijkste onderwerpen uit het VGRP zijn: Het vervangen van de telemetrie en elektromechanisch gedeelte van bijna alle hoofdgemalen; Het verbeteren van de prestaties van de IBA’s door de onvolkomenheden aan te pakken en het achterstallig onderhoud weg te werken; Actief blijven afkoppelen ter vermindering van de emissie en wateroverlast; Het, in het kader van de stedelijke wateropgave, creëren van open bergingen; Het monitoren van het grondwaterpeil middels het opzetten van een grondwatermeetnet. Stand van zaken ten aanzien van bovengenoemde onderwerpen: Zoals vorig jaar reeds gemeld zijn de hoofdgemalen en de randvoorzieningen, voor de duur van twee jaar, in onderhoud gekomen bij het waterschap Aa en Maas. Na die twee jaar zal bezien worden of het onderhoud voor onbeperkte duur naar het waterschap gaat. Het is zelfs niet uitgesloten dat de voorzieningen volledig overgaan naar het waterschap. Tot nog toe zijn wij tevreden. Niet alleen zijn er minder storingen, ook de kosten zijn omlaag gegaan.
Investeringen/exploitatielasten Voor de komende planperiode dient er voor ongeveer 6,6 miljoen euro in de riolering te worden geïnvesteerd en bedragen de jaarlijkse exploitatiekosten gemiddeld ongeveer 0,6 miljoen euro. In 2012 is op de diverse locaties voor ongeveer 12.000 m² aan verharding afgekoppeld van de riolering, het betreft: Boxmeerseweg en Oeffeltseweg in Beugen; gedeeltelijk Stationsweg te Boxmeer; bebouwing aan de Grotestraat te Sambeek; gedeeltelijke Groeningsestraat te Groeningen; Hoge Hoek en Broekstraat te Oeffelt. Naast het afkoppelen hadden wij in 2012 twee noodoverlaten willen realiseren. De noodoverlaat aan de St. Anthonisweg is gerealiseerd, maar die aan de Veerstraat niet. Deze is voorlopig van de baan omdat de huidige eigenaar van het perceel waarop de overlaat gepland is daaraan geen medewerking wil verlenen. Door nog meer in te zetten op afkoppelen proberen wij deze voorziening te compenseren. In voorbereiding zijn de volgende projecten: vervanging riolering Anthony van Dijkstraat te Boxmeer, Pastoor van Berkelstraat (ged) en Maasstraat (ged) te Sambeek. het afkoppelen van Kerkstraat-Noord te Oeffelt, Anthony van Dijkstraat, Dr Peelenstraat, Elzenstraat te Boxmeer, Klooster Sambeek, De Poel en lagere school te Rijkevoort, Mgr. Geurtsplein te Maashees en de lagere school Overloon.
3.1.2
Bodem
Algemeen De bodemonderzoeken die in 2012 bij de gemeente Boxmeer in het kader van vergunningsaanvragen zijn ingediend of in opdracht van de gemeente Boxmeer zijn uitgevoerd en/of ter beoordeling zijn aangeboden bij de gemeente, zijn beoordeeld door de medewerker bodem en opgenomen in het gemeentearchief en in het Bodem Informatie Systeem (Squit bodem). In 2012 is een inhaalslag van de invoerwerkzaamheden in Squit bodem uitgevoerd doordat het systeem volledig in werking is gegaan na omzetting van de bodemgegevens van Nazca naar Squit bodem. De hoeveelheid bodemgerelateerde werkzaamheden zijn, vermoedelijk onder invloed van de financiële crisis, in 2012 ten opzichte van 2011 wederom (fors) afgenomen. Bodemkwaliteitskaart, bodembeheerplan In 2012 zijn van particulieren en van interne gemeentelijke diensten slechts enkele meldingen op grond van het Besluit bodemkwaliteit in behandeling genomen. Tevens zijn enkele interne meldingen van grondverzet op basis van de bodemkwaliteitskaart beoordeeld en geaccepteerd. Bodemonderzoeken In 2012 is diverse malen geadviseerd over de noodzaak van een bodemonderzoek bij een aanvraag van een Omgevingsvergunning (onderdeel bouwen en milieu) en zijn diverse beoordelingen uitgevoerd. Saneringen 2012 Op een aantal locaties in de gemeente zijn door de gemeente Boxmeer bodemsaneringen uitgevoerd om de locaties geschikt te maken voor toekomstige verkoop en woningbouw. Deze saneringen zijn allen conform geldende wet- en regelgeving uitgevoerd en afgerond. Asbest
Sinds begin 2005 is het Asbestverwijderingbesluit van kracht. Door veranderende wet- en regelgeving is het indienen van een asbestinventarisatierapport bij de melding voor sloop nog steeds verplicht maar er is geen beoordeling van deze rapporten meer. de verantwoordelijkheid ligt volledig bij de initiatiefnemer en bij overtreding dient handhavend opgetreden te worden. In uitzonderlijke gevallen zoals brand wordt door de gemeente wel een beoordeling uitgevoerd.
3.1.3
Lucht
Luchtverontreiniging kan leiden tot acute en chronische gezondheidsklachten. Van keel- en neusirritaties tot zware astmatische klachten en hart- en vaatzieken. Het doel van luchtkwaliteitsbeleid is de luchtkwaliteit te verbeteren om mensen te beschermen tegen dit soort risico’s. Het terugdringen van schadelijke luchtverontreiniging is één van prioriteiten van het Europese en Nederlandse milieubeleid. Hoewel de lucht in ons land steeds schoner wordt, zijn extra maatregelen noodzakelijk om de Europese normen voor luchtkwaliteit te halen. Projecten 2012 In het kader van de monitoring NSL Fijnstof heeft er in 2012 een vervolginventarisatie plaatsgevonden voor overschrijders binnen de gemeente Boxmeer op basis van de nieuwe ISL-rekenmodule. Deze inventarisatie zal vervolgens jaarlijks een vervolg krijgen.
3.2
Netwerklaag
3.2.1
Verkeer en vervoer
Projecten 2012 Externe veiligheid 1. Actualiseren regionale beleidsvisie externe veiligheid en opstellen nieuw uitvoeringsprogramma In 2011 is gestart met het actualiseren van de regionale beleidsvisie externe veiligheid. In 2012 is dit project afgerond. De nieuwe regionale beleidsvisie externe veiligheid 2012-2015 is in april 2013 bestuurlijk vastgesteld. Geluid 1. Evaluatie hogere grenswaarden beleid Eind 2010 is gestart met het opstellen van gebiedsgericht beleid voor industrielawaai. Besloten is om dit te combineren met het evalueren en actualiseren van het gemeentelijk hogere grenswaardenbeleid. Beiden onderdelen zijn uitwerkingsnotities van een nieuwe nota Geluid voor de gemeente Boxmeer. De nota Geluid richt zich op het beheersen van de geluid- en milieugezondheidskwaliteit van de leefomgeving bij toekomstige ontwikkelingen in de gemeente Boxmeer. De gemeentelijke bevoegdheden en hoe met een aantal beleidsvrijheden wordt omgegaan, zijn in deze nota uitgewerkt. Hiaten in bestaand beleid worden ingevuld met nieuw gemeentelijk beleid. Op onderdelen is vanuit oogpunt van realisme een versoepeling, vereenvoudiging of accentverschuiving en een verduidelijking doorgevoerd. Ook wil de Gemeente Boxmeer met het nieuwe beleid de milieugezondheidskwaliteit van de leefomgeving beter beheersen en reguleren. De nota Geluid is eind 2012 in de besluitvormingsprocedure gebracht. Er is een zienswijze ingediend op de ontwerpnota gebiedsgericht geluidbeleid. De definitieve vaststelling van de nota gebiedsgericht geluidbeleid zal begin 2013 plaats vinden. 2. Sanering wegverkeerslawaai
Het saneren van de bestaande geluidhindersituaties is een wettelijke taak van gemeenten. Voor het uitvoeren van deze wettelijke taak stelt het Ministerie van VROM financiële middelen beschikbaar aan gemeenten. In 2012 heeft het RMB namens de gemeente de aanvraag gedaan voor het geluidbudget bij de provincie.
3.3
Occupatielaag
3.3.1
Energie
Het thema ‘energie’ vormt een integraal onderdeel van de drie speerpunten die zijn beschreven in het vorige hoofdstuk. Boxmeer maakt gebruik van SLOK-regeling. Een aantal van de SLOK-projecten zijn in dit plan al genoemd bij de speerpunten. Voor 2012 waren geen aanvullende projecten opgenomen.
3.3.2
Landbouw
Voor 2012 waren geen aanvullende projecten opgenomen.
3.3.3
Vergunningverlening en handhaving
Vergunningverlening en handhaving zijn wettelijke taken van de gemeente. Hieraan wordt dan ook het grootste deel van de uren besteed. De milieutechnische beoordeling van de milieuvergunningen en milieumeldingen vindt plaats door het RMB. De milieucontroles worden uitgevoerd door het RMB. De werkwijze ten behoeve van de verschillende vergunningverleningprocessen worden gestroomlijnd en er wordt een plan van aanpak opgesteld om de vergunningverlening zo veel mogelijk integraal te maken. Hierbij zal het proces van de omgevingsvergunning zoals deze door de rijksoverheid is ingezet zeer nauwlettend gevolgd worden. Ook op het gebied van milieuhandhaving wordt gekeken hoe controles integraal uitgevoerd kunnen worden. Inrichtingenbestand Het inrichtingenbestand bestaat per 31 december 2012 uit 1187 bedrijven. Hiervan vallen 878 bedrijven onder de vergunningplicht en 309 bedrijven vallen onder de meldingplicht van de Wet milieubeheer. In 2012 heeft ten opzichte van 2011 (1187) geen afname/toename van het aantal inrichtingen plaatsgevonden. Vergunningverlening In 2012 zijn 22 (2011: 33) vergunningen in het kader van de Wet milieubeheer verleend. Van deze vergunningen zijn er 18 (2011: 23) binnen 6 maanden verleend. Bij de overige 5 (2011: 10) aanvragen moesten door de aanvrager aanvullende gegevens worden ingediend of zijn er zienswijzen door derden ingediend. Naast de verleende vergunningen zijn 11 (2011: 9) meldingen t.a.v. art. 8.19 Wm (wijziging inrichting) en 29 (2011: 65) meldingen t.a.v. art. 8.40 en 8.44 Wm (AmvB-meldingen) geaccepteerd. Daarnaast zijn er 3 aanmeldingsnotities MER, 2 startnotitie MER en 1 MER-procedure doorlopen en 4 actualisatie van de vergunningsvoorschriften. In 2012 zijn er 10 (gedeeltelijke) intrekkingen van vergunningen gedaan.
3.3.4
Wonen (afval)
Afvalstoffenbeleid De BCA is in 1988 opgericht door de gemeenten Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis. In 2000 is de gemeente Boekel toegetreden. De gemeenten hebben aan het Algemeen Bestuur van het RMB de gemeentelijke taken met betrekking tot afvalinzameling overgedragen. Het Algemeen Bestuur heeft deze taak opgedragen aan de BCA. De leden van de BCA worden aangewezen door de raden van de deelnemende gemeenten. Per gemeente wordt een lid aangewezen. De bevoegdheden van de BCA zijn te besluiten tot privaatrechtelijke rechtshandelingen, het vaststellen van uitvoeringsregels en het nemen van aanwijzingsbesluiten krachtens de afvalstoffenverordening. De BCA is verantwoordelijk voor de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen van de circa 100.000 inwoners in haar werkgebied. De werkzaamheden zijn voor een groot deel neergelegd bij het RMB. Het RMB adviseert de BCA, beheert de contracten, communiceert naar de burgers en voert het secretariaat. De BCA is in 2012 vijf keer bij elkaar gekomen om te vergaderen. Ongeveer twee weken voorafgaand aan de vergadering vond een Ambtelijk Voor Overleg plaats.
Milieustraat Inwoners van de gemeenten in het Land van Cuijk en de gemeente Boekel kunnen met hun grof huishoudelijk afval terecht op de milieustraat in Haps of op de minimilieustraat in hun gemeente. In 2012 hebben bijna 40.000 mensen grof huishoudelijk afval aangeboden op de milieustraat in Haps. Bijna 35.000 mensen hebben grof tuinafval aangeboden bij de groenstraat in Haps (Den Ouden). Op de minimilieustraten in het Land van Cuijk en Boekel zijn in totaal bijna 54.500 bezoekers geweest. In 2011 waren dit er 96.000. Dit verschil komt door de afschaffing van de gescheiden inzameling van plastic verpakkingsafval op de minimilieustraten per 1 januari 2012. Per 1 januari 2012 heeft RMB een overeenkomst met IBN voor inhuur van milieustraatpersoneel. De BCA heeft als eis opgenomen dat IBN er voor dient te zorgen dat minimaal 25% van het totaal van de ureninzet bestaat uit medewerkers die ondersteuning nodig hebben bij het maatschappelijk participeren. IBN heeft uiteindelijk de opdracht voor de komende vier jaar gegund gekregen, omdat zij de laagste jaarprijs hebben geoffreerd. Inzameling plastic verpakkingsafval De gescheiden inzameling van plastic verpakkingsafval loopt in het Land van Cuijk en Boekel inmiddels alweer 4 jaar. In februari 2009 is gestart met de gescheiden inzameling van plastic verpakkingsafval op de (mini)milieustraten. Vanaf oktober 2010 is daarnaast het plastic verpakkingsafval ook maandelijks huis-aan-huis ingezameld. Per 1 januari 2012 gebeurt dit eenmaal per twee weken in plaats van eenmaal per maand. Plastic verpakkingsafval wordt aan huis op dezelfde dag als het restafval in de blauwe tariefzak ingezameld. In 2012 is in totaal bijna 1.850.000 kilogram plastic verpakkingsafval ingezameld. In 2011 was dit in totaal bijna 1.719.000 kilogram, terwijl dit in 2010 1.537.000 kilogram was en in 2009 slechts 815.000 kilogram. De toename van de ingezamelde hoeveelheid plastic verpakkingsafval in 2012 wordt veroorzaakt doordat in 2012 eenmaal per twee weken aan huis plastic verpakkingsafval is ingezameld. In 2011 was dit eenmaal per maand. Gemiddeld is in 2012 bijna 47 kilogram per huishouden per jaar ingezameld! In 2011 was dit nog ongeveer 44 kilogram per huishouden. Deze hoeveelheid is vergeleken met de landelijke gemiddelden erg veel! De gescheiden inzameling van plastic verpakkingsmateriaal in het Land van Cuijk en Boekel is een enorm succes! Inzameling snoeihout buitengebied In het voorjaar van 2012 heeft in de gemeenten binnen het Land van Cuijk en Boekel wederom een project plaatsgevonden waarbij snoeihout afkomstig van onderhoud aan landschapselementen in het buitengebied gescheiden wordt ingezameld en duurzaam wordt verwerkt. Voorheen kregen deze bewoners stookontheffingen voor het verbranden van het snoeihout. In een aantal gemeenten worden inmiddels geen stookontheffingen meer verleend. De gescheiden inzameling en duurzame verwerking van snoeihout is vanuit milieukundig oogpunt een goed alternatief. Met het ingezamelde snoeihout is in 2012 duurzame energie opgewekt bij de Afvalstoffendienst in ‘s-Hertogenbosch, waardoor bespaard wordt op het gebruik van fossiele brandstoffen. In 2012 is bij 254 aanbieders circa 786 ton schoon snoeihout ingezameld. In 2011 was dit nog 556 ton van 243 aanbieders. Van deze service hebben in 2012 meer mensen gebruik gemaakt en er is meer snoeihout ingezameld. GFT In 2010 is het contract met Attero (voorheen Essent Milieu) voor de verwerking van gft-afval gecontinueerd. Hiermee heeft de Bestuurscommissie een reductie van de verwerkingskosten gerealiseerd ter hoogte van € 27,05 per ton verwerkt gft-afval voor de periode van 1 januari 2010 tot 1 juni 2012 ten opzichte van de tarieven van 2009. Per 1 juni 2012 tot 1 februari 2017 neemt het verwerkingstarief ten opzichte van 2009 met € 37,05 per ton verwerkt gft-afval af. Naast het financiële voordeel wordt ook een milieuwinst behaald. Het gft-afval wordt namelijk milieuvriendelijker verwerkt. Het gft-afval wordt vergist in een installatie waarbij, naast compost, duurzame energie wordt opgewekt. Het contract voor de verwerking van gft-afval loopt, net zoals het verwerkingscontract voor restafval, tot 1 februari 2017. Zwerfafval Er is, net zoals in de voorgaande jaren, weer uitvoering gegeven aan de Landelijke Opschoondag van Nederland Schoon. In 2007 deden er 200 vrijwilligers mee om het Land van Cuijk en Boekel zwerfvuilvrij te maken, in 2008 al 600, in 2009 zo’n 800, in 2010 1.050 in 2011 1.210 (inclusief scholen) en in 2012 zelfs 1.530 (inclusief scholen).
De Landelijke Opschoondag wordt éénmaal per jaar georganiseerd. Om deze vrijwilligers aan te moedigen om hun eigen leefomgeving (blijvend) zwerfafval vrij te houden is het Netwerk Zwerfafval opgericht. Vrijwilligers, buurtverenigingen, scholen etc. etc. worden door de BCA ondersteund met raad, daad en materiaal om gedurende het jaar zwerfafvalacties te houden. Eind 2012 zijn in een aantal BCA gemeenten ZAP-speldjes uitgereikt aan personen die zich binnen de gemeente (extra) hebben ingezet voor problemen rondom (zwerf)afval. Het uitreiken van deze speldjes is een initiatief van Stichting Nederland Schoon. In 2012 is door middel van project No WaYste! uitvoering gegeven aan het zwerfafvalproject voor middelbare scholen in het kader van Nederland Schoon. Dit project steekt in op het gezamenlijk aanpakken van het zwerfafvalprobleem bij middelbare scholen. Dit project heeft een structureel karakter. Ingezamelde hoeveelheden In onderstaande tabel zijn de ingezamelde hoeveelheden van de belangrijkste componenten huishoudelijk afval weergegeven. Kg
2009
2010
2011
2012
Oud papier
2.294.840
2.199.400
2.141.000
1.910.000
Glas
782.000
784.009
796.000
801.000
Textiel
166.465
153.370
177.000
141.000
Huishoudelijk restafval
1.844.000
1.654.476
1.639.000
1.584.000
Kunststoffen
238000
447.753
503.000
500.000
G.F.T.
4.957.000
4.744.054
4.960.000
4.841.000
K.C.A.
36.130
42.630
47.000
43.000
Overeenkomst Stichting Actief Stichting Actief creëert werkervaringsplaatsen voor mensen met een meer dan gemiddelde afstand tot de arbeidsmarkt. Vanuit de doelstelling re-integratie werkt Stichting Actief daarbij nauw samen met uiteenlopende partijen om de doorstroom van medewerkers in het arbeidsproces te bevorderen. Sinds een aantal jaren voert Stichting Actief werkzaamheden uit voor de BCA. De Stichting haalt koel- en vrieskasten en herbruikbare goederen op bij inwoners van het Land van Cuijk en Boekel. Ook zet Stichting Actief de Gft-containers uit in de regio, neemt de kapotte exemplaren in en repareert deze indien mogelijk. Daarnaast stimuleert de Stichting hergebruik van goederen en kleding, wat bijdraagt aan een vermindering van restafval. Het kringloopbedrijf van Stichting Actief zamelt gebruikte artikel in. Bruikbare artikelen, zoals meubels, kleding, boeken, curiosa en elektr(on)ische apparaten worden schoongemaakt en opnieuw in circulatie gebracht via kringloopwinkels in Cuijk en Boxmeer. Dit is goed voor mens en milieu, omdat op deze manier minder nieuwe producten geproduceerd hoeven te worden. Mensen met een beperkt budget kunnen bovendien voordelig aan goede huisraad komen. Daarnaast biedt Stichting Actief mensen een zinnige werkplek die nieuwe perspectieven op regulier werk dan wel werk in een beschutte omgeving of dagbesteding biedt. Per 1 januari 2012 verzorgt Stichting Actief voor de BCA ook de inzameling van grof huishoudelijk afval op afroep en de distributie van de blauwe tariefzakken. Voor deze diensten ontvangt Stichting Actief jaarlijks een vergoeding van de BCA. Door inzet van Stichting Actief geeft de BCA invulling aan de gemeentelijke sociale doelstellingen. Aanbestedingsprocedure 2011 Op 31 december 2011 liepen een aantal afvalovereenkomsten voor de inzameling van afval af. Voor deze overeenkomsten heeft het RMB in 2011 een wettelijk verplichte Europese aanbestedingsprocedure gevolgd. De volgende overeenkomsten zijn per 1 januari 2012 operationeel:
inzamelen plastic verpakkingsafval aan huis; inrichten milieustraten en containertransport; inzamelen kerstbomen; inzamelen, afvoeren en verwerken KCA; ter beschikking stellen van inzamelmiddelen voor de inzameling van oud papier incl. afvoeren en verwerken oud papier en karton; inzamelen, afvoeren en (laten) verwerken luier- en incontinentiemateriaal; productie en levering van tariefzakken. (LANDELIJKE) ONTWIKKELINGEN Over afval is in 2012 veel te doen geweest. In de (lokale, regionale en landelijke) pers verschenen regelmatig berichten over de resultaten van gescheiden inzameling van plastic verpakkingsafval. De belangrijkste ontwikkeling en de gevolgen voor het Land van Cuijk en Boekel worden hieronder kort toegelicht. Verdergaande afvalscheiding Zowel het Europese als het landelijke afvalbeleid steekt in op een verdergaande reductie van restafval en een toename van de gescheiden inzameling en het hergebruik van grondstoffen. In Nederland zijn in 2011 en 2012 verschillende gemeenten gestart met inzamelproeven om de hoeveelheid restafval te reduceren en de gescheiden inzameling van grondstoffen te doen toenemen. Een theorie is om niet meer het restafval aan huis in te zamelen, maar ervoor te zorgen dat bewoners hun afvalzak met restafval wegbrengen naar een ondergrondse container. De gedachte erachter is dat wanneer de drempel om restafval aan te bieden verhoogd wordt, de hoeveelheid restafval afneemt en bewoners beter hun afval scheiden. Tegelijkertijd wordt de drempel om recyclebare afvalstromen (grondstoffen) te scheiden en aan te bieden verlaagd door betere service te bieden (meer gelegenheid en capaciteit) of juist door bewoners te belonen voor het gescheiden aanbieden van grondstoffen. In gemeente Druten is in 2012 een proef gestart naar omgekeerde inzameling. In 2014 wordt in de BCA gemeenten ook een afvalproef uitgevoerd. Textiel inzameling Ook in het Land van Cuijk en Boekel hebben in 2012 meerdere pilots plaatsgevonden om onder andere meer textiel uit het restafval te halen. Het doel van de verschillende pilots is om de uitgangspunten voor het opstellen van een programma van eisen voor een Europese aanbesteding in 2013 helder te krijgen. Voor de periode vanaf 1 januari 2014 wordt dan een nieuwe overeenkomst opgesteld met een nieuwe opdrachtnemer. Het uiteindelijke doel van de regionale textielinzameling is om meer textiel gescheiden in te zamelen, om financiële opbrengsten te ontvangen en om werkplaatsen te creëren voor inwoners uit het Land van Cuijk en Boekel die ondersteuning nodig hebben bij het maatschappelijk participeren. Gescheiden inzameling plastic verpakkingsafval en inzamelvergoeding Kunststoffen worden in Nederland op grote schaal gebruikt, onder andere in verpakkingsmateriaal. Jaarlijks levert dit circa 1,2 miljoen ton plastic afval op. Ongeveer 45% daarvan bevindt zich in het huishoudelijk afval. De recycling zorgt ervoor dat de verzamelde plastic verpakkingen een tweede bestemming krijgen als grondstof voor nieuwe producten zoals fleecekleding, dashboards, speelgoed, tennisballen en mobiele telefoontjes. Bovendien komt er door de scheiding en recycling minder afval in de verbrandingsovens terecht. En minder verbranding zorgt voor minder CO₂-uitstoot. Dit heeft een gunstig effect op ons milieu. Per 1 januari 2010 was iedere gemeente verplicht plastic verpakkingsafval apart in te zamelen. Regionale visie afvalbeleid In 2012 heeft het Algemeen Bestuur van het RMB de regionale afvalvisie vastgesteld. Dit beleid kan van invloed zijn op de contractsituatie voor het verwerken van (grof) huishoudelijk afval. Dit gezamenlijke beleid is een opmaat zijn om in de uitvoering tot eenvoudiger afstemming en samenwerking te komen daar waar mogelijk en wenselijk. In 2013 wordt een roadmap opgesteld waarin aangegeven wordt waar samenwerking mogelijk is en de meerwaarde van deze samenwerking.
4
Conclusies
Op 17 juni 2010 heeft de gemeenteraad het nieuwe milieubeleidsplan 2010-2013 vastgesteld. In 2012 is door de medewerkers van de sector Ruimte gewerkt aan het uitvoeren van de milieudoelstellingen uit het milieubeleidsplan 2010-2013. 1
In 2012 is er door de Gemeente Boxmeer in regionaal verband het project “Bij ons aan de PV ” uitgevoerd. Met de plaatsing van 4.500 panelen, goed voor zo’n één miljoen kWh, is het doel, het aandeel duurzame energie in de Gemeente Boxmeer verhogen zeker behaald. De floriade heeft gedurende de openstelling 2 miljoen bezoekers mogen ontvangen. Door de inzet van vele medewerkers van de Land van Cuijk-inzending en de ingezette communicatiemiddelen, zijn tienduizenden bezoekers bekend geworden met en enthousiast geraakt over het Land van Cuijk. De uitvoering van het VGRP is volop in gang en ook in 2012 zijn weer veel vierkante meters verhard oppervlak afgekoppeld. Vanaf 1 april 2011 zijn de hoofdgemalen en de randvoorzieningen in onderhoud bij Waterschap Aa en Maas. Door het preventieve onderhoud wat nu gepleegd wordt en de succesvolle samenwerking zijn er minder storingen, ook zijn de kosten omlaag gegaan. Voor de belangrijkste milieu-aspecten is actueel (gebiedsgericht) beleid opgesteld of staat het actualiseren van het beleid op de korte termijn in de planning. Hiermee heeft de gemeente Boxmeer op het gebied van bodem, water, geluid en externe veiligheid actuele beleidsuitgangspunten geformuleerd en kan daarmee zowel intern als extern op een efficiënte manier haar taken en verantwoordelijkheden uitvoeren zonder daarbij het milieubelang uit het oog te verliezen. De afvalinzameling in de gemeente Boxmeer voldoet ruimschoots aan de doelstellingen uit het LAP. Het afvalinzamelsysteem dat wordt gebruikt voor de inzameling is voordelig en het milieurendement is hoog. De bewoners uit de gemeente Boxmeer zijn over het algemeen tevreden over de afvalinzameling. De doelstellingen voor duurzaam bouwen binnen de thema’s energie en wonen zijn in 2012 niet gerealiseerd. Voor 2013 worden de ambities voor duurzaam bouwen opnieuw opgenomen in het milieu-uitvoeringsprogramma. Het RMB heeft in 2011 met alle aangesloten gemeenten gesprekken gevoerd om te kijken hoe gemeenten ondersteund kunnen worden bij de implementatie van duurzaam bouwen en waar de knelpunten zitten. De gemeente Boxmeer is bij de ontwikkeling van het nieuwbouwproject hoek Steenstraat/Raadhuisplein aan de slag gegaan met duurzaam bouwen en heeft als ambitie gesteld een minimale GPR score van 7. De verdere uitwerking en de realisatie hiervan is in 2013.
1
PV = Photo-Voltaic
