FORMATION BÂTIMENT DURABLE : SANTE ET CONFORT OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT 1

Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel

Centre Urbain Stadswinkel

FORMATION BÂTIMENT DURABLE : SANTE ET CONFORT OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT

1

Gezondheidsproblemen// in/verband/met/de/bouw// en/de/bewoning/ van/een/gebouw/ Voordracht in het kader van de opleiding Duurzaam gebouw : GEZONDHEID en COMFORT!

Michel ROLAND Maison Médicale Santé Plurielle et Fédération des Maisons Médicales Département Médecine Générale et Ecole Santé Publique ULB

Doelstellingen/van/de/voordracht/ De!verschillende!publieksgroepen!die!interesse! hebben!voor!of!betrokken!zijn!bij!de!opleiding! «!Duurzaam!gebouw:!gezondheid!en!comfort!»! sensibiliseren!voor!de!complexiteit!en!het!belang! van!de!rela>es!tussen!de!verschillende!interne! factoren!en!de!verschillende! gezondheidsproblemen.!!




3

Plan/van/de/voordracht! •  Het!belang!van!het!binnenmilieu;! •  Rela>e!omgevingCgezondheid:!het!toestandCdrukC reac>emodel;! •  De!rol!van!de!verzorgenden!en!van!het!mul>disciplinair! karakter;! •  Determinerende!factoren!van!de!gezondheid!en! rela>es!tussen!het!socialeC!de!gezondheid;! •  De!research!BIMCFMMCSF:!vaststellingen!en! problemen;! •  Het!PEST!werkinstrument.! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



4

Indoor:/en/outdoorvervuiling/




5




6

•  Stookolie, benzine (octaangehalte), •  Verf, vernis, lijmen, ontvlekkingsmiddelen, kunststoffen, … •  Houtverbranding, sigaretten … Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



7

Rela<e/milieu//&/gezondheid/ Milieubeheer!:! –  Bescherming!van!de!ecosystemen,! –  Voor!de!bescherming!van!de!wereld!en!van!de! gezondheid!van!de!individuen!en!de! gemeenschappen.!




8

Het/«/Toestand:Druk:Antwoord/»/model/ •  Ingevoerd!door!de!OESO.!! •  Dient!in!het!bijzonder!als!basis!voor!talrijke! werken!over!de!bioCindicatoren!en! biodiversiteitsindicatoren.! •  Model!dat!op!het!causaliteitsbegrip!berust!:! –  De!mens!en!zijn!ac>viteiten!oefenen!druk!uit!op!de!ecosystemen! en!wijzigen!hun!kwaliteit!en!hun!kwan>teit!(hun!toestand).!! –  De!maatschappij!(of!het!ecosysteem)!reageert!op!deze! wijzigingen!met!andere!wijzigingen,!waarvan!de!omvang!en!de! effecten!ook!geëvalueerd!kunnen!worden!indien!ze!niet!door! indicatoren!worden!gemeten.! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



9

Milieu/en/gezondheid/ Een!interdisciplinaire!en!transversale!benadering!voor!een! model:! –  Toestand! –  Druk! –  Reac>es! –  Impact! ! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



10

Multi-

Inter-

DISCIPLINARITEIT

TransBruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



11

De/indicatoren/ •  Beschrijven!dikwijls!de!verslechtering!van!een!systeem:! –  de!rechtstreekse!druk!(vb!:!vervuilingen,!het!afnemen!van!weinig!vernieuwbare!hulpbronnen,! etc).! –  de!onrechtstreekse!druk!(vb!:!menselijke!ac>viteiten!aan!de!oorsprong!van!veranderingen!van! de!ecosystemen,!landbouwsystemen,!stedelijke!systemen,!zoals!de!vernieling!van!natuurlijke! milieus,!opdeling!van!woongebieden,!aantal!voertuigen!en!afgelegde!kilometer!per!persoon! en!per!jaar,!energieverbruik,!energieproduc>e,!bevolkingstoename,!etc.!

•  Meten!op!een!precies!moment!de!toestand!van!een!systeem,!hetzij!

om!het!te!vergelijken!met!een!vroegere!toestand!of!toestanden,! hetzij!om!het!daarna!te!vergelijken!met!opeenvolgende!maatregelen! om!een!tendens!te!meten.!

•  Illustreren!de!vorderingsstaat!van!de!genomen!maatregelen!

(bijvoorbeeld!op!het!gebied!van!het!milieu!!:!restaura>e,!bescherming! en/of!beheer!van!ecosystemen!en!biodiversiteit).! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



12

Milieubevraging/:/

sereniteit,/angst/of/onzekerheid/?/ •  Op!het!collec>eve!niveau!:! •  Gerechtvaardigde!interpella>e!?! •  Collec>ef!onbehagen!?! •  Beide!gelijk>jdig!?!! •  Op!individueel!niveau!:! •  Militan>sme!van!goed!gehalte!?! •  Angstneurose!?! •  Beide!gelijk>jdig!?! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



13

Moeilijke/posi<e/van/de/verschillende/ gezondheidsverleners/thuis/ •  Thuiszorg!(huisartsen,! verpleegsters).! •  Ergotherapeuten.! •  Sociale!beroepskrachten! (gezinshulp,! maatschappelijk!werkers).! •  Professionelen!van!de! huisves>ng!(groene! ambulance).! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



14

Plaats/van/de/behandelende/ geneesheer?/ •  Tussen!zijn!pa>ënten!en! –  De!wetenschappelijke!milieuexperts,!! –  De!beleidsmakers.!

•  Tegenstrijdige!principes!:! –  Behoedzaamheid!(en!immobilisme),!! –  Onverschilligheid!(en!risico’s)!




15

/De/huisartsen/:/

bevoorrechte/gesprekspartners/van/de/beleidsmakers/en/de/ burgers/ •  Bijna!de!hele!bevolking!heeZ!een!vaste!gezinsarts.! •  Huisartsen!zien!minstens!één!keer!70%!van!hun!pa>ënten!in!1! jaar,!85%!in!2!jaar,!95%!in!3!jaar.! •  De!huisartsen!hebben!een!:! –  Globale,!! –  Geïntegreerde!

benadering.!!




16

Determinerende/factoren/van/de/ gezondheidstoestand/van/individuen/en/ bevolkingsgroepen/

Géné


!  Algemene:!leefwijze!en!C omstandigheden;! !  Demografische;! !  Biologische;! !  Gene>sche;! !  Ecologische;! !  Geografische!;! !  Economische;! !  Sociale;! !  Culturele;! !  Collec>ef!sanitaire!(zorgsysteem);! !  Individueel!sanitaire;!! !  …! FORMATION BÂTIMENT DURABLE : SANTE ET CONFORT OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT

17

Individuele/geneeskunde/en/ volksgezondheid/ Globale! gezondheid!

Unifactoriële causaliteit of causaliteit met weinig factoren



Individuele! geneeskunde!

VolksgezondC heid!

Cura>eve! geneeskunde!

Sociale! epidemiologie!

Waarom!is!dit! individu!ziek?!

Waarom!maakt! de!maatschappij! dit!individu!ziek?!!

Multifactoriële causaliteit


18

Determinerende/factoren/van/de/ gezondheidstoestand/van/individuen/en/ bevolkingsgroepen! •  De!sociaalCeconomische! omstandigheden!en!de! levenss>jl!(cultuur,!opleiding,!

voeding,!werk,!inkomen,!etc.)!:! 40C50%.! Gene>sche!aanleg!:!20C30%.!

•  •  Het!milieu!en!het! ecosysteem! • 

(woonomstandigheden)!:!20%.! Het!zorgsysteem!:!10C15%.! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



19

Levensverwach
Levensverwachting Mannen

Vrouwen

Geen diploma

48.1

55.0

Lager

48.2

55.6

Algemeen lager secundair

50.4

57.3

Technisch lager secundair

50.0

57.8

Beroeps lager secundair

50.4

57.0

Algemeen hoger secundair

50.6

57.5

Technisch hoger secundair

51.2

58.1

Beroeps hoger secundair

50.9

57.6

Hoger korte type

53.4

58.1

Hoger lange type (waarvan univ.)

53.6

58.5

49.6

55.9

Totaal



Verschil!van!

• !5.5!jaar!(mannen)! • !3.5!jaar!(vrouwen)!

Sta>s>sch! significante! associa>e!


20

Levensverwach
Levensverwachting Mannen

Vrouwen

Geen diploma

28.1

24.4

Lager

30.8

29.8

Algemeen lager secundair

33.1

34.7

Technisch lager secundair

36.5

30.8

Beroeps lager secundair

38.0

40.3

Algemeen hoger secundair

37.6

40.5

Technisch hoger secundair

40.8

44.9

Beroeps hoger secundair

42.6

46.5

Hoger korte type

46.0

41.6

Hoger lange type (waarvan univ.)

45.9

49.1

37.5

37.6

Totaal Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel


Verschil!van!

• !17.8!jaar!(mannen)! • !24.7!jaar!(vrouwen)!

Sta>s>sch! significante! associa>e!


21

Sociale/ongelijkheden/in/gezondheid/ Sociale!ongelijkheden! Indicatoren!«!sociaal!»!

Studieniveau;! Inkomenniveau;! Ongelijkheid!van!inkomen;! Globale!sociale!indicator;! Geen!gezinsinkomen!verbonden!aan! werk,!vs!1,!vs!2;! –  Werkloosheid,!invaliditeit,!handicap,! etc.;! –  Huurder!vs!eigenaar;! –  Eeenoudergezin!vs!tweeC.! –  –  –  –  – 



Ongelijkheden!in!gezondheid! Indicatoren!«!gezondheid!»!!

–  Levensverwach>ng;! –  Levensverwach>ng!in!goede! gezondheid;! –  Perinatale,!globale,!specifieke!sterZe;! –  Inciden>e,!prevalen>e,!evolu>e,! behandelingstype!van!de! geestesziekte;! –  Geboortegewicht;! –  Plaats!van!overlijden;! –  Subjec>eve!waarneming!van!de! gezondheidstoestand;! –  Preven>eve!dekking;! –  Prevalen>e!van!zwaarlijvigheid;! –  Prevalen>e!van!cariëspercentage.! –  …!


22

Mechanismen/die/de/sociale/ ongelijkheden/in/de/gezondheid/ verklaren/ 1.  Het!gebrek!aan!financiële!middelen.! 2.  De/rechtstreekse/aanvallen/door/biologische,/ fysische/of/chemische/middelen./ 3.  De/kwetsbaarheid/voor/schadelijke/factoren/ 4.  Het!onderwijsniveau.! 5.  De/materiële/werkomstandigheden./ 6.  De/zogenaamde/«/risicovolle/»leefgewoonten./ 7.  De!toegang!tot!verzorging!en!de!kwaliteit!van! professionele!en!nietCprofessionele!verzorging.! 8.  «!Selec>e!»mechanismen.!! 9.  Bepaalde/contextuele/factoren./ Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



23

Evolu<e/van/de/levensverwach



24

De/afstand/neemt/toe/tussen/de/ uiterste/sociale/klassen/ Gestandaardiseerd!sterZecijfer:!mannelijke!werknemers! 20C65!jaar,!Engeland!

Verhoging van sociale ongelijkheden: sociale structurering in klassen gebaseerd op beroep, studieniveau, woonwijk, inkomsten, bezittingen, etc. !




25

Lorenzcurve/en// Ginicoëfficiënt//



Vóór belastingen

Na belastingen

1985

0.344

0.267

1990

0.362

0.297

1995

0.365

0.297

1996

0.370

0.301

1997

0.373

0.304

1998

0.376

0.308

1999

0.383

0.312

2000

0.381

0.309

2001

0.392

0.319

2002

0.399

0.329

+ 16%

+ 23.2%


26




27

Gezondheid/en/milieu,/problemen/:/! diversiteit,/atypiciteit/en/veelheid/van/symptomen/ •  Aantas>ng!van!bovenste!luchtwegen!:!

–  Bindvliesontstekingen,!rini>s,!sinusi>s,!faryngi>s,!laryngi>s,!recidiverend!of!! chronisch,!

•  Aantas>ng!van!onderste!luchtwegen!:!

–  Chronische!hoest,!astma,!recidiverende!infec>es,!

•  Neuropsychologische!stoornissen!:!

–  Duizeligheid,!paresthesieën,!stemmingsstoornissen,!leerCen!geheugenstoornissen,!

•  Aantas>ng!van!de!spijsvertering!:!

–  Misselijkheid,!braken,!atypische!buikpijn,!

•  Huidaandoeningen!:!!

–  Eczeem,!atypische!derma>>s,!!

•  Algemene!symptomen!:!!

–  Chronische!vermoeidheid,!atypische!malaise,!hoofdpijn,!slapeloosheid,!duizeligheid,! misselijkheid,!...!




28

Milieu/en/gezondheid/:/ een/mul
•  Technisch!en!geavanceerd.! •  Klassiek!(sociaal)!epidemiologisch!maar! ook!microCecologisch.! •  Impliceert!veldactoren.! •  Houdt!rekening!met!subjec>eve!en! objec>eve!elementen.!! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



29




30

Een/dialoog/openstellen/tussen/de/ actoren/over/«/gezondheid/en/milieu/»/ •  De!theore>sche!kennis!verzamelen.! •  Een!eerste!inventaris!opmaken!van!de!Brusselse! actoren!op!het!vlak!van!de!gezondheid.! •  De!beschikbare!gegevens!bijeenbrengen!en! lokaliseren.! •  Iden>ficeren!van!de!ontbrekende!gegevens!en!van!de! actoren!die!er!toegang!kunnen!toe!hebben!.! •  Een!dossier!publiceren!ter!aoen>e!van!de! beleidsmakers,!de!milieudeskundigen!en!de! gezondheidsprofessionelen.! •  Een!forum!organiseren!voor!de!professionelen!en!het! grote!publiek.! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



31

Een/dossier/met/3/pijlers // •  Een!methodologische!pijler:! –  Theore>sche!basisbegrippen,! –  Fundamentele!analyseCinstrumenten.!

•  Een!pijler! «!gezondheidsproblemen!»:! –  Beschrijving!van!de!problemen,! –  Situa>e!in!Brussel.!

•  Een!pijler!«!werkzame!factoren!».! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



32

Belangrijkste/vaststellingen:/ gediversifieerde/verbanden/ •  •  •  •  •  •  •  •  • 

Binnen!C!buitenmilieu;! Unieke!e>ologische!factor!C!mul>factoriële!e>ologie;! Bestaande!–!verdachte!verbanden;! Consensus!–!controverse;! Direct!oorzakelijke!rol!–!verzwarende!of!verergerende!rol!bij! aangetaste!personen;! Bestaan!van!een!aanvaardbare!blootstellingsdrempel!–!drempels! naar!beneden!toe!herzien!–!geen!drempeleffect;! Effect!onarankelijk!van!verschillende!factoren!–!cumula>eve!of! toegevoegde!effecten;! Korte!termijn!tussen!de!blootstelling!en!het!pathologisch!effect!–! laten>e>jd,!soms!zeer!lang;! Eenduidig!verband!tussen!huisves>ngskwaliteit!en!sociaalC economisch!niveau.!

! //////Meestal/:/interac<es/tussen/de/milieufactoren/en/andere/types/van/

factoren/(gene<sche,/sociaal:economische/…)/ Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



33

Belangrijkste/vaststellingen:/ e
•  Unieke!e>ologische!factor!en! goed!geïden>ficeerde!bronnen! van!blootstelling!:!eenduidige! prioriteitskeuze.! •  Mul>factoriële!en! synerge>sche!e>ologie!:! complexe!prioriteitskeuze.! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



34

Belangrijkste/vaststellingen:/ volksgezondheid/en/prioriteitskeuze/

•  Prevalen>e!van!ziektes,!evolu>e!in!de!>jd,!geografische! ongelijkheden.! •  Verschil!in!kwetsbaarheid!tussen!subgroepen!van!de!bevolking.! •  Ernst!van!de!pathologieën:!dodelijkheid,!ongemak.! •  Bestaan!van!een!efficiënte!preven>e!en!cura>eve!middelen.!




35

Hiërarchische/lijst/van// gezondheidsproblemen/ •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  • 

Astma;! Chronische!obstruc>eve!bronchopneumopathie!(COBP);!! Emfyseem;!! Chronische!bronchi>s;!! Longoedeem;!! Longkanker;!! Bindvliesontsteking;!! Aangeboren!nietCgene>sche!afwijkingen;!! Leverkanker;!! Vroeggeboorte;!! Vermoeidheid;!! Neusirrita>e;!! Laag!geboortegewicht;!! Leukemie.! …!



Model/van/Markov/


36

Gezondheid/en/milieu,/problemen/:// diversiteit/en/veelheid/van/e
•  Mijtach>gen:!van!stof!(huidschilfers,!nagels,!beddengoed,! tapijt,!knuffeldieren,!plafonnering,!groeven!in!de!vloer:!hoge!t°! en!vocht),!en!van!stockering!(droge!voedingswaren),!planten.! •  Huisdieren:!allergie!(speeksel,!haren,!huidschilfers,!urine),! pes>ciden,!beten/krabben.! •  Benzeen,!xyleen,!tolueen:!(aroma>sche!koolwaterstoffen)! olieproducten!(verbonden!met!transport),!gebruikt!als! oplosmiddelen,!voor!organische!samenstellingen.!! •  Kakkerlakken:!warme!en!voch>ge!omgeving,!opgeslagen! voedingsmiddelen,!kelders,!stortkokers,!vuilnisbakken,! alleseters;!transport!van!ziektekiemen!en!allergie,!pes>ciden.! •  Lawaai:!gehorige!omgeving.! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



37

Gezondheid/en/milieu,/problemen/:// diversiteit/en/veelheid/van/ege!organische!verbindingen:!(belangrijkste!interne!

vervuilende!stoffen)!alifa>sche!en!aroma>sche!koolwaterstoffen,! terpenen,!gehalogeneerde!koolwaterstoffen!(chloroform,! trichloorethyleen),!esters,!ketonen,!aldehyden;!verven,!lijmen,!vast! tapijt,!linoleum,!lak!(nieuwbouw),!spuitbussen,! schoonmaakproducten!(auijtmiddelen,!ontvlekkingsmiddelen,! verdunningsmiddelen),!houtverbranding,!stookolie,!sigareoen.! •  Kunstma>ge!minerale!vezels:!glas!of!gesteente!(kleiner!formaat! en!biopersistent).! •  Formaldehyde:!kleurloos!gas,!brandbaar,!bijtend;!hoofdzakelijk! VOS;!isola>eschuim,!harsen,!lijmen,!houvineerplaten,!voorgelijmd! behangselpapier),!verven,!cosme>caproducten.!




38

Gezondheid/en/milieu,/problemen/:// diversiteit/en/veelheid/van/e
•  Insec>ciden,!schimmelwerende!middelen!en! onkruidverdelgers:!gebruik!in!woning,!transport!vanuit!tuin,!

•  •  •  •  • 

emana>e!door!behandelde!producten;!organochloorverbindingen! (DDT,!lindaan),!pyrethrum!en!afgeleiden,!organofosfaten!en! carbamaten!(cholinesteraseremmers).! Schimmels:!microscopische!zwammen;!vocht!+!warmte!+!O2!+! voedingssubstraat!(vetsporen!op!de!muur,!behangselpapier,!lijmen).! Koolstofmonoxide:!de!«!s>lle!moordenaar!».! S>kstofoxiden!Nox!(NO!en!NO2):!verbranding!aan!hoge!t°,! wegverkeer,!huisverwarming.! Planten:!produc>e!van!pollen!+!latex!afscheiding!(ficus).! Lood:!vooral!de!kinderen;!besmeoe!voedingswaren,!waterleidingen! in!lood,!keukengerei!in!lood,!verven,!keramische!producten.!




39

E
P/E/S/T//

•  S!ubjec>ef!

•  P/robleem!

•  O!bjec>ef!

•  E!valua>e!

•  A!pprecia>e!

•  S!tudie!

•  P/rocedures!

•  T!e!nemen!maatregelen!




40

Opera
•  •  •  • 

P!=!Probleem,!verdacht,! E!=!Evalua>e,!te!stellen!vragen!(woonplaats),! S!=!Studie,!analyse!van!de!situa>e,! T!=!Te!nemen!maatregelen,!behandeling.!

Gezondheidsp roblemen

Verdachten BIM-FARES-RCIB Groene ambulance




41

Voorbeeld/van/astma// (een/eenvoudige/complexiteit)/

!




42

+!gene>sche,!familiale,!verworven!factoren!




43

Werkomgeving!

Allergenen!!

Slokdarmreflux!

Sulfieten!! Tabak!! Medicijnen!! In/outdoor!verontreinigende!stoffen!




44

P

E

S

-  nieuw

Vluchtige organische stoffen VOS

Insecticiden

NOx

Schimmels

Vezels Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel

meubilair in spaanplaten? -  recent gebouw of pas gerenoveerd (vooral vochtig en warm)?

-  dosering

lucht. -  dosering van de formaldehyde, benzeen, tolueen, xyleen.

luchtvochtigheid verminderen. -  indien mogelijk de bron elimineren. -  niet binnenshuis roken.

-  kaal

hout, zichtbaar, behandeld ? -  tapijten, behandelde lederen meubels ? -  gebruik van insecticiden binnenshuis?

-  dosering

van bepaalde insecticiden in de lucht of in de stof- of materiaalmonsters.

-  ventileren.

-  keukenfornuizen

en gasovens (vooral zonder dampkap)? -  verbinding met garage?

-  dosering

van de NOx dicht bij werkende apparaten.

-  ventileren

-  vochtig

gebouw of geïsoleerde vochtigheid (schimmelgeur, vlekken op de muren)?

-  zoeken

naar schimmels op oppervlakken of in de lucht.

-  bronnen

-  verbinding

-  zoeken

-  de

met vezelisolatie (vooral indien gebouw vochtig)?


de lucht.

van totale VOS in de

T

naar zwevende vezels in

-  ventileren,

-  indien

mogelijk de bron elimineren. -  het hout gladschaven of met een toplaag bedekken. en een dampkap

gebruiken. -  het fornuis niet gebruiken als verwarmingsmiddel. -  niet binnenshuis roken. van vocht behandelen en vermijden. -  besmette oppervlakken, muren, voorwerpen… schoonmaken vezels hermetisch inwerken . -  zich beschermen bij de plaatsing.


45

Voorbeeld/van/het/ chronisch/ vermoeidheids: syndroom/

(een/dubbele/complexiteit)! Geheel!van!algemene!symptomen!! en!van!vage!symptomen!:! C  C  C  C 

Syndroom!van!chronische!vermoeidheid,!! «!Sick!building!syndrome!»,!! Mul>ple!chemical!sensi>vity,! Golfoorlogsyndroom,!syndroom!van! Vietnamveteranen,! C  Fibromyalgie,! C  Syndroom!van!amalgaamtandvullingen!met!kwik,! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



46

De/diagnose/van/chronische/ vermoeidheid/ •  Twee!belangrijkste!criteria:!

–  Ernstige asthenie die zich al meer dan 6 maanden ontwikkelt; de uitputting is permanent en verstoort alle activiteiten (vrijetijds-, professionele, sociale), –  Er kon geen enkele etiologie vastgesteld worden (fysiek of psychiatrisch).

•  En!tenminste!4!minder!belangrijke!criteria!onder!:! –  –  –  –  –  –  – 

Stoornissen in het kortetermijngeheugen en/of in de concentratie, Keelpijn, Spierpijnen, Polyarthralgie zonder oedeem of roodheid, Ongewone hoofdpijn (type en/of hevigheid), Geen recuperatie ‘s nachts, Onbehagen bij inspanningen gedurende meer dan 24 uur.

•  Deze!symptomen!moeten!gedurende!meer!dan!6!maand!aanhouden! of!terugkeren,!en!mogen!niet!hebben!voorafgaan!aan!het! overheersende!vermoeidheidssymptoom.! •  Alle!paraklinische!onderzoeken!zijn!normaal.!! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



47

Andere/symptomen/treden/vrij/vaak/op/(20/ tot/50%)// •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  •  • 

Buikpijn, misselijkheid, Alcoholintolerantie, Nachtelijk zweten, Opgeblazen en opgezet gevoel, Droge ogen en/of mond, Hartkloppingen, Oorpijn, pijn aan de kaken, Chronische hoest, Precordiale pijn, Diarree, Depressie, prikkelbaarheid, angst, paniekaavallen, Gewaarwordingsstoornissen van de huid, Vermagering.




48

Talrijke/hypothesen/ •  •  •  •  •  • 

Infec>euze!hypothese,! Ontstekingshypothese,! Immuunhypothese,! Psychologische!hypothese,! Milieuhypothese,!! …! Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel



49

P

E

S

-  nieuw

Vluchtige organische stoffen VOS

Insecticiden

CO

Lood

meubilair in spaanplaten? -  recent gebouw of pas gerenoveerd (vooral vochtig en warm? -  verbinding met garage?

-  dosering

de lucht. -  dosering van de formaldehyde, benzeen, tolueen, xyleen.

luchtvochtigheid verminderen. -  indien mogelijk de bron elimineren. -  niet binnenshuis roken.

-  kaal

hout, zichtbaar, behandeld? -  tapijten, behandelde lederen meubels? -  gebruik van insecticiden binnenshuis?

-  dosering

van bepaalde insecticiden in de lucht of in stof- of materiaalmonsters.

-  ventileren.

-  heetwatertoestel

of verwarming zonder leiding, in slechte staat, niet schoongemaakt? -  recent antecedent van brand?

-  bloedafname:

HbCO-dosering. -  CO-dosering in de lucht.

-  ventileren.

-  oude

verf met Pb die afbladdert (vooral indien vochtigheid) of gerenoveerd? -  naburige industrie? -  metalen, cosmetische recipiënt ? -  leidingen in Pb, waterontharder?

-  bloedafname:

Pb-dosering. -  Pb-dosering in het stof, of rechtstreeks op de oppervlakken. -  Pb-dosering in het water.

-  oude

-  lucht-,

-  meting

-  isoleren

wegverkeer? -  luidruchtige buurt?

Lawaai



van de totale VOS in

T

met sonometer.

-  ventileren,

-  indien

mogelijk de bron elimineren. -  het hout gladschaven of met een toplaag bedekken.

-  zorgen

voor een conforme, onderhouden en gecontroleerde verwarmingsinstallatie en heetwatertoestel . -  niet binnenshuis roken. verven bedekken, niet zelf decaperen, handen/gezicht van de kinderen wassen, vloeren. -  stoffen met Pb vermijden . -  ‘s morgens het water laten stromen, de leidingen vervangen.

tegen externe geluiden. -  opteren voor gepaste vloer-en muurbekledingen. FORMATION BÂTIMENT DURABLE : SANTE ET CONFORT OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT 50 en de -  de geluiden aan de bron geluiden van de uitrustingen verminderen.




51




52




53




54




55




56

FORMATION BÂTIMENT DURABLE : SANTE ET CONFORT OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT 1

Recommend Documents