I
NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 16 NUMMER 2 > 2011
FOCUS OP TOPSECTOREN
> ENERGIEAKKOORD: NOORDEN HEEFT GOUD IN HANDEN > AUTONATIONAL: TECHNISCHE TOPSPORT > BEDRIJFSLEVEN ZET IN OP NOORDELIJKE AGENDA > DUURZAME INSPIRATIE OP DE AFSLUITDIJK
Inhoud NoordNieuws 2 > 2011
1
2
Bernard Wientjes over focus op topsectoren
PS verkiezingen: verlanglijstje bedrijfsleven
12
Nieuw Energieakkoord voor het Noorden
10 16 25 25 29 29
NoordNieuws in ’t kort Mobiliteit: wat zijn de speerpunten voor de komende jaren? VNO-NCW Noord omarmt Fries herindelingsadvies ‘Sluiting JWF kazerne in Assen economisch onverantwoord’ VNO-NCW Noord positief over ambities Gronings college Ondernemersfonds Groningen van start
Praktijk:
6 14 20 22 26
VNO-NCW bezoekt Autonational in IJlst Kuipers voor kantoor: lokale speler met kracht van wereldclub De intelligente meterkast VTK Fritom: veiligheid boven alles Duurzame inspiratie op de Afsluitdijk
Vereniging:
9 Column Lambert Zwiers 19 VNO-NCW Noord in beeld: Ladies Lunch 30 Welkom nieuwe leden 32 Agenda
Vo l
g
Actueel:
r:
Verder in dit nummer:
on @ sn VN u O oo N CW k o N p Tw oo rd itte
8
Voorwoord In deze tweede editie van NoordNieuws van 2011 hebben we ruim aandacht voor het nieuwe topsectorenbeleid van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I). Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW, vertelt waarom het geen ‘oude wijn in nieuwe zakken’ is, maar een bewuste keuze om focus aan te brengen: een noodzakelijke aanpak.
Daarnaast hebben we in dit nummer onder andere aandacht voor het nieuwe Energieakkoord, dat volgens de SER NoordNederland kan leiden tot een economische doorbraak en waarmee wij als regio goud in handen hebben. Het Noorden heeft de kans om zich te profileren als dé duurzame top-energieregio van Noordwest Europa en als hét experimenteergebied voor innovatieve projecten.
Welke gevolgen dit heeft voor ondernemers in de regio? Ook hier gaat Wientjes op in, maar een uitgebreidere toelichting kunt u verwachten bij onze bijeenkomst ‘Meet the Chairmen’ op 20 april aanstaande, waar zowel onze landelijke als noordelijke voorzitter zullen ingaan op de actualiteit, onze lobbyagenda en de koers van VNO-NCW.
Voor vragen, reacties en suggesties over NoordNieuws kunt u contact met ons opnemen via
[email protected] Namens de redactie, Lex Kloosterman
2
NoordNieuws april 2011
Annemarie van Oorschot
[email protected]
Foto’s: michelporro.com
Bernard Wientjes over focus op negen topsectoren
‘Een nieuwe aanpak In het magazine Forum van VNO-NCW zijn ze gepresenteerd als voetbalteam: de negen boegbeelden van de topsectoren en de tiende man voor ‘hoofdkantoren en financiële dienstverlening’. Half juni zal deze ploeg tien businessplannen presenteren voor versterking van de innovatieve kracht van de Nederlandse economie. “Oude wijn in nieuwe zakken”, roepen sceptici. “Een nieuwe aanpak die móét!”, zegt Bernard Wientjes, voorzitter VNONCW.
Begin februari presenteerde minister van hinderlijke regels of het verbeteren Verhagen van Economische Zaken, van het vakonderwijs. Landbouw en Innovatie (EL&I) het Topsectorenbeleid. Hij wil samen met Dat er wat moet gebeuren, stelt niemand ondernemers en wetenschappers negen ter discussie. Begin dit jaar kwam naar cruciale sectoren (zie buiten dat de investekader) van onze ecoringen in onderzoek “De rest van het nomie versterken. Het bedrijfsleven zal indirect en ontwikkeling kabinet stelt in totaal (R&D) door zowel de profiteren van het beleid. Nederlandse overheid circa 1,5 miljard euro beschikbaar voor geExtra groei leidt tot extra als het bedrijfsleven richte investeringen in onder het Europese werk voor de sectoren onderzoek en ontwikgemiddelde uitkodie het vooral van de keling binnen deze men. We willen tot de bedrijfstakken. Het is top-5 van de kenbinnenlandse markt geen extra geld, maar niseconomieën in de moeten hebben” komt uit bestaande wereld behoren, maar budgetten. Verder wil Nederland is gezakt het kabinet de randvoorwaarden voor van de derde plaats in het jaar 2000 naar innovatie verbeteren, zoals het opheffen de tiende in 2010.
3
die móét!’
ACTUEEL
geselecteerd waarvan wij denken dat ze door hun positie op de wereldmarkt één procent extra groei kunnen genereren. Dus bovenop de reguliere groei van ons Bruto Nationaal Product. Dan kom je uit op negen.”
Nieuw? Toch waren na de presentatie van het nieuwe beleid de cynische opmerkingen niet van de lucht. Wat is er nieuw aan? We hebben toch het innovatieplatform van Balkenende, waar overheid, ondernemers, onderwijs en onderzoekers al samenwerken aan het innovatieve vermogen van Nederland? Goed, de focus is anders: geen sectoren, maar sleutelgebieden. Maar dan nog. Het innovatieplatform heeft tot nu toe trouwens weinig opgeleverd. Of neem beleid van nog langer geleden: de nota ‘Kennis in beweging’ begin jaren negentig van de vorige eeuw. Toenmalig minister Wijers wilde ook gericht investeren, destijds in slechts enkele technologische topinstituten waar ondernemers en
De selectie is flexibel. Als een sector onvoldoende groeit, zal deze in de toekomst afvallen. Omgekeerd kan door markt- en technologische ontwikkelingen een nieuwe sector worden toegevoegd. Wientjes schat dat ongeveer 25 procent wetenschappers samen zouden uitblinvan het Nederlandse bedrijfsleven onder ken in topresearch. Ook dat beleid bracht een topsector valt. De geen innovatieboost. “Verhagen kiest voor rest van het bedrijfsleMaar wie Wientjes de winnaars, voor ven, zoals ICT, bouw, en detailhandel, spreekt, raakt er snel van bedrijven waarmee horeca zal indirect profiteren. overtuigd dat scepNederland uitblinkt op “Extra groei leidt tot extici appels met peren tra werk voor de sectoren vergelijken. “De aanpak de wereldmarkt” die het vooral van de binvan Verhagen is écht nenlandse markt moeten hebben.” anders”, benadrukt hij. “De mondiale concurrentie is velen malen groter dan in Winnaars de jaren negentig. Economieën in Azië, Wientjes: “Verhagen kiest voor de winZuid-Amerika, het Midden-Oosten, zelfs naars, voor bedrijven waarmee NederVietnam, ontwikkelen zich snel, waarland uitblinkt op de wereldmarkt.” door Nederland relatief kleiner wordt op Dat is een groot verschil met het oude de wereldmarkt. Daardoor is het meer industriebeleid, waarvan sommigen zegdan in het verleden noodzakelijk keuzes gen dat dit met het Topsectorenbeleid is te maken. Dat doen we met de topsecteruggekeerd. “Onzin”, vindt de werktoren. Uitsluitend die bedrijfstakken zijn
4
NoordNieuws april 2011
geversvoorzitter. “Het industriebeleid steunde verliezers. In onze toekomstvisie ‘Optimistisch’, die VNO-NCW, MKB en LTO vorig jaar hebben gepresenteerd, pleiten we als eerste voor het verder versterken van onze sterke economische punten. Het kabinet heeft dat overgenomen. Dan kun je niet anders dan tevreden zijn over het Topsectorenbeleid.” De focus op de topsectoren zal dwars door de totale beleidsagenda van het kabinet voelbaar zijn. Zo worden de buitenlandse handelsmissies op deze bedrijfstakken afgestemd, evenals ontwik-
kelingssamenwerking. En universiteiten moeten zich specialiseren op de gebieden van de topsectoren. “Nederlandse universiteiten staan in de wereldranking op een plaats tussen de honderd en tweehonderd. Willen zij stijgen op die lijst en dus een hogere kwaliteit onderwijs en onderzoek leveren, dan is concentratie van middelen belangrijk. Prima als je je bachelors op verschillende universiteiten kunt halen, maar de masters op de gebieden van de topsectoren zouden geconcentreerd kunnen worden bij enkele universiteiten. Die kunnen dan ook de beste hoogleraren aantrekken. Sommige
Spreek Bernard Wientjes bij Meet the Chairmen Van gedachten wisselen over het topsectorenbeleid met de meest invloedrijke man van Nederland? Woensdag 20 april aanstaande is het mogelijk, wanneer onze nationale voorzitter, Bernard Wientjes, op bezoek is bij VNO-NCW Noord. Wij nodigen u van harte uit voor deze interactieve bijeenkomst in het Hof van Saksen in Nooitgedacht. Tijdens Meet the Chairmen zal Bernard Wientjes ingaan op de lobbyactiviteiten van VNO-NCW in Den Haag. Met name het nieuwe Topsectorenbeleid van het kabinet zal hierbij centraal staan, want VNO-NCW is nauw betrokken bij de vormgeving ervan. Tijdens deze bijeenkomst is het mogelijk om met Bernard Wientjes in te gaan op de mogelijkheden die dit beleid voor het Noorden biedt. Zowel onze landelijke voorzitter als Bert van der Haar, voorzitter VNO-NCW Noord, zullen hun visie geven op de economische agenda, zowel op noordelijke als landelijke schaal. Zij willen graag met u in gesprek over de economische actualiteit: wat zijn bijvoorbeeld de gevolgen van de Provinciale Statenverkiezingen? Welke prioriteiten stelt VNO-NCW? Maar vooral ook: hoe herkenbaar is de visie van VNO-NCW en VNO-NCW Noord? Houden we ons bezig met de juiste zaken, of moeten de accenten anders gelegd worden? Zorg daarom dat u bij deze bijeenkomst bent: uw mening telt!
Programma 15.30 uur 15.45 uur 16.30 uur 17.00 uur 17.30 uur 18.00 uur
Ontvangst Algemene Ledenvergadering Inleiding Bert van der Haar, voorzitter VNO-NCW Noord Belangrijkste thema: één noordelijke agenda Inleiding Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW Belangrijkste thema: Het Nieuwe Topsectorenbeleid discussie met de zaal Afsluitende borrel
Locatie Hof van Saksen Veldweg 22-24 9449 PW Nooitgedacht
universiteiten geven al aan dat ze willen specialiseren. Groningen maakte onlangs bekend dat ze zich wil richten op energie en life sciences. Watertechnologie past bij Delft en high tech bij Eindhoven.”
Regio Innovatie vindt vaak plaats op de grensvlakken van de sectoren. In de regio vinden veel kruisbestuivingen plaats en worden verbanden gelegd tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven, overheden en onderzoeksinstellingen. Wientjes vindt het topsectorenbeleid in de eerste plaats nationaal beleid. “Topsectorenbeleid is geen topgebiedenbeleid! Aanvankelijk hadden we het over gebieden, maar we bedoelden daarmee niet geografische regio’s. Zo werd het in de regio wel begrepen. Daar gingen mensen verdelen: Eindhoven voor High Tech, Groningen voor energie, Rotterdam voor transport. Van al die topsectoren zijn er natuurlijk clusters in de regio. Die clusters zullen onderdeel uitmaken van het topsectorenbeleid, maar er wordt geen koppeling gemaakt met hun geografische ligging. Een technisch cluster in Eindhoven bijvoorbeeld zal onderdeel zijn van een nationaal cluster. Als regionale organisaties, zoals de provincie, zo’n cluster extra wil versterken, moeten ze dat vooral doen. Dat is aan hen. Maar het topsectorenbeleid is nationaal beleid. Dit kabinet zegt dat het regionale beleid voorbij is. Daarin heeft het gelijk. Nederland is een klein land, de verschillen tussen de regio’s zijn klein, de afstanden zijn klein. Nederland is een stadsstaat.”
Businessplannen Nieuw in Verhagens aanpak is dat het bedrijfsleven het Topsectorenbeleid mag invullen, in samenwerking met overheid en kennisinstellingen. Dat is geen vrijblijvend cadeautje. “Het afbreukrisico is groot”, erkent Wientjes. “In ruil voor de grotere invloed op het overheidsbeleid moet het bedrijfsleven leveren. We commiteren ons bijvoorbeeld aan meer investeringen in R&D.” Maar Wientjes heeft alle vertrouwen in de topmannen uit het bedrijfsleven die de kar gaan trekken. Per sector heeft VNO-NCW samen met het ministerie van EL&I vorige maand een boegbeeld gevraagd (zie kader) om in een klein team een businessplan voor de sector te schrijven. Alle boegbeelden hebben een lange staat van dienst op hoge managementfuncties in de betreffende bedrijfstak.
5
9 Boegbeelden plus 1 Voor iedere topsector is vorige maand een team van vier mensen geformeerd. Plus een team voor ‘hoofdkantoren en financiële dienstverlening’, omdat de faciliteiten op dit terrein cruciaal zijn voor de versterking van de negen topsectoren. Een vooraanstaande bestuurder uit het bedrijfsleven stuurt een team aan. Hij is het boegbeeld van de topsector en wordt bijgestaan door een vertegenwoordiger van midden- en kleinbedrijf, iemand uit de wetenschappelijke wereld en door een topambtenaar. Half juni zal ieder team een businessplan presenteren voor versterking van de topsector.
ACTUEEL
Topsector Boegbeeld Agrofood Tuinbouw High Tech Energie Logistiek Creatieve industrie Life Sciences Chemie Water
Cees ’t Hart (52) Timo Huges (45) Amandus Lundqvist (65) Jeroen van der Veer (63) Leo van Wijk (64) Victor van der Chijs (50) Roen Fonville (58) Rein Willems (65) Koos van Oord (64)
Leo Royal Friesland Campina Directeur Flora Holland Oud-topman IBM Oud-toman Shell Oud-topman KLM Partner achitectenbureau OMA Oud-topman Philips Medical Stystem Oud-topman Shell-Nederland Oud-topman baggerbedrijf Van Oord
Hoofdkantoren, fin.dienstverl.
Sjoerd van Keulen (64)
Voorzitter Holland Financial Center
Dat onder de boegbeelden geen enkele vrouw zit, vindt hij jammer. “Maar ze zijn er niet, echt niet. Ik heb één vrouw benaderd die een uitstekend boegbeeld zou zijn. Ze heeft er een weekend over nagedacht, maar uiteindelijk ‘nee’ gezegd omdat ze geen tijd kan vrijmaken. We vragen ook wel wat. In juni, binnen twee maanden, moet er een gedegen businessplan liggen. Vandaar ook dat veel boegbeelden wat ouder zijn en hun zware ceo-functie achter zich hebben.”
Oproep
diensten opleveren? Ook de 1,5 miljard euro moet voor deze R&D worden aangewend. Straks moet het zo zijn dat een Nederlands bedrijf een onderzoeksopdracht neerlegt bij een Nederlandse universiteit en niet in het buitenland. Stimuleer dit met een fiscale maatregel, zodat bij de keuze van een kennisinstelling de Nederlandse organisaties bovenaan de voorkeurslijstjes van het bedrijfsleven komen te staan. In landen als Amerika en Frankrijk is fiscale aftrek doodnormaal als je in nationale instituten investeert. Ik hoop dat dergelijke concrete maatregelen in de businessplannen komen.”
Wientjes roept ondernemers op input te leveren voor de businessplannen. “Geef aan je brancheorganisaWientjes is gecharmeerd tie door tegen welke bevan fiscale maatregelen, “Nederland is lemmeringen je aanloopt een klein land, de omdat deze in tegenstelbij innovatie.” Zelf ooit ling tot subsidies niet verschillen tussen de belastend zijn voor een succesvol ondernemer in kunststofsanitair, heeft regio’s zijn klein, de overheid die moet beWientjes wel ideeën over afstanden zijn klein. zuinigen. “Van de recent wat hij in de businessingestelde innovatiebox Nederland is een plannen wil terugzien. wordt nog te weinig “Voorstellen om innogebruik gemaakt, maar stadsstaat” vatiekracht te bundelen ik vind het een goede op kansrijke gebieden. Waar en hoe kan maatregel. Hierdoor hoeven onderneR&D nieuwe, winstgevende producten en mers minder winstbelasting over innova-
tieve producten te betalen. Het Technisch Ontwikkelingskrediet (TOK) mag van mij weer worden ingevoerd. En toen ik jonge ondernemer was, wilde ik gebruik maken van revolving funds. Die zouden nu laagdrempeliger moeten worden.”
Lange termijn De businessplannen worden voor de lange termijn gemaakt. Wientjes constateert dat het Topsectorenbeleid geen scherpe discussie tussen politieke partijen heeft veroorzaakt. “Dat belooft veel goeds.” Wat er na half juni gaat gebeuren weet hij nog niet. “Ik zou er geen bezwaar tegen hebben als er een Innovatieraad wordt opgericht, waarin de boegbeelden zitting nemen als ze dat willen.” Van groot belang is het draagvlak voor de businessplannen. Wientjes verwacht een hoge kwaliteit, waardoor het met dat draagvlak wel goed komt. “Dit moet lukken!” <
6
NoordNieuws april 2011
Lex Kloosterman
[email protected]
Technische topsport Begin dit jaar was Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW, op bezoek bij Autonational BV in IJlst. Een beeld van een divers en innovatief bedrijf. Directeur Erik Smit: “We staan open voor alles, als het maar geen standaardoplossingen zijn.” Noord-Nederland beschikt over vele parels: bedrijven waar we trots op mogen zijn en die zowel nationaal als internationaal zeer succesvol zijn. Een daarvan is Autonational BV in het Friese IJlst, een bedrijf dat gespecialiseerd is in het ontwikkelen en produceren van technisch hoogwaardige machines en productielijnen. Het bedrijf kent een grote diversiteit aan opdrachtgevers over de hele wereld. Singapore, Ecuador, China, Rusland, Tjechië, de Verenigde Staten: overal weet men Autonational in IJlst te vinden. “Maar dat wil niet zeggen dat we alleen maar grote projecten doen”, licht directeur Erik Smit toe. “Zo hebben we bijvoorbeeld ook recent een fotograaf geholpen die 360 graden foto’s wilde maken. Daarvoor hebben we een speciale rotatieplaat voor hem ontwikkeld.”
recentelijk aan werkt en heeft gewerkt. Indrukwekkend en weer iets compleet anders dan LOFAR is het project van Marin (www.marin.nl), waarvoor Autonational grote golfdempers ontwikkelt. In de enorme testfaciliteiten van Marin wordt voorspeld, op basis van schaalmoToch zijn het de grote projecten die dellen van schepen en olieboorplatforms, veel indruk maken. Denk bijvoorbeeld hoe deze zich gedragen in de werkelijke aan het bekende sensornetwerk LOFAR situatie. bestaande uit 2.800 Smit: “In het overdekte antennetegels, een “Ons werk is topsport en bassin van 240 meter Europese tender het neerleggen van de lang, 18 meter breed waarbij Autonatien 8 meter diep waarin grootste radiotelescoop de luchtdruk sterk kan onal de behuizing ter wereld zien wij als worden verlaagd, zijn wij van deze tegels heeft ontwikkeld één van onze trofeeën. verantwoordelijk voor het én geassembleerd. ontwerp van de beweegWe zijn alleen niet op bare golfdempers”. Deze antennes Studio Sport te zien” vangen de lage frequenties uit het Wat zijn nu de criteria die heelal op. Smit: “Als je uiteindelijk ziet Autonational hanteert? Welke projecdat de Koningin dat komt openen (juni ten zijn geschikt en welke niet? “Het 2010, red.), dan ben je toch wel trots.” berust vaak op toeval”, vertelt Smit. “Het is maar net wie je kent en wat zich Grote diversiteit aandient. Wat echter altijd opgaat, is dat Smit vertelt uitgebreid over de uiteenhet niet om standaardoplossingen moet lopende projecten waar Autonational gaan. Juist bij speciale projecten kunnen
PRAKTIJK
Hele wereld weet Autonational in IJlst te vinden
7
wij toegevoegde waarde leveren. Onze kracht is het zogenaamde one-stopshopping dat wij klanten wereldwijd bieden. Wij ontwikkelen het product, maken het en leveren het vervolgens af.” Dit gebeurt met de grootste precisie, zelfs als het gaat om de productie van de grootste apparaten. Deze worden tot op de millimeter nauwkeurig uitgelijnd, iets waar zelfs onze Amerikaanse klant destijds van stond te kijken tijdens onze assemlage in Houston.” In de enorme hallen van Autonational laat Smit zien waar het bedrijf momenteel mee bezig is. In opdracht van een grote Amerikaanse klant worden composietglijlagers ontwikkeld: sterker en duurzamer dan gewone lagers en zeer geschikt voor vochtige omgevingen en hoge belasting. Verder ontwikkelt het bedrijf momenteel apparatuur die door middel van beeldherkenning grote aantallen medicijnzakjes geautomatiseerd controleert op de juiste inhoud.
Maatwerk De projecten die het bedrijf in IJlst op zich neemt zijn divers, maar hebben één ding gemeen: Autonational levert maatwerk en biedt grote betrokkenheid in het voortraject. Smit: “Dit doen we in veel gevallen door een vooronderzoek
met de klant uit te voeren. Dit kost wat geld, maar dan weten we wél of we met een serieuze partij te maken hebben. En belangrijker nog: welke technische oplossingen haalbaar zijn. Hierdoor kunnen we de risicocomponent in de offerte sterk verlagen, kan de klant beter zijn gedachten bepalen en krijgt hij een optimale oplossing met de juiste mogelijkheden.”
composietenmarkt zijn we actief, omdat je steeds meer kunt maken met dit soort materialen”, aldus Smit. Als voorbeeld noemt hij het nieuwe project CryoShell, waarbij het bedrijf, in een Europees consortium, een innovatieve leidingisolatie op basis van composieten voor vloeibaar aardgas gaat ontwikkelen.
Met 37 medewerkers is Autonational weliswaar een klein bedrijf, maar wel Uiteraard moet Autonational verschileentje die kampt met de problemalende normen en voorschiften voldoen, tiek van een multinational. Smit: “Alle maar binnen die grenzen “mogen we wereldzaken zijn ook onze zaken. Zo doen wat we wilmoeten we rekening “Onze kracht is het len om tot een houden met internajuiste oplossing te zogenaamde one-stop- tionale rechtstelsels, komen”, aldus Smit. en milieushopping dat wij klanten patenten “Vroeger wilden regels.” Wat voor het wereldwijd bieden. Wij bedrijven veel meer veelzijdige bedrijf inzage in de techontwikkelen het product, vooral een uitdaging nische uitvoering. is de balans tussen maken het en leveren het is, Nu ligt de besluitengineering en provervolgens af” vorming vaak op ductie. “Beide moet je een ander niveau, continu zien ‘bezig te bij minder technische mensen. Dit heeft houden’. Flexibiliteit is dan ook van groot wel gevolgen voor de garanties die je belang en gelukkig zit er voldoende rek moet afgeven over de werking van ons in onze capaciteit.” product. Wij moeten waarmaken wat we beloven. Uitgangspunt is de proceskenSmit vergelijkt de indrukwekkende werknis die de opdrachtgever heeft van zijn zaamheden van Autonational graag met eigen product, maar ook daar hebben we topsport, want ook hier worden door vaak een adviserende rol”. een sterk team topprestaties geleverd. Het neerleggen van de grootste radioteCo-making lescoop ter wereld zien wij als één van Autonational is een bedrijf dat moeilijk onze trofeeën. We zijn alleen niet op in een hokje te plaatsen is, al profileert Studio Sport te zien.” < het zichzelf wel steeds meer op het gebied van co-making. “Met name op de
8
NoordNieuws april 2011
Jan-Willem Lobeek
[email protected]
Foto: Harm Bellinga, JAV Studio’s
VNO-NCW Noord Lijsttrekkersdebat in Drenthe.
Samen sterker Bedrijfsleven zet in op één noordelijke agenda VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord hebben tijdens de collegeonderhandelingen direct na de Provinciale Statenverkiezingen nadrukkelijk aandacht gevraagd voor noordelijke samenwerking en meer provinciale regie bij bijvoorbeeld herindeling. Een overzicht van ons ‘verlanglijstje’. Nu de Provinciale Statenverkiezingen achter de rug zijn en de contouren van de nieuwe colleges vorm beginnen te krijgen, ligt er voor de drie noordelijke provincies een grote uitdaging de komende vier jaar goed beleid met forse bezuinigingen te combineren. MKB-Nederland Noord en VNO-NCW Noord hebben direct na de verkiezingen hun wensen kenbaar gemaakt in een brief naar de partijen bij de collegevorming betrokken zijn geweest, waarbij met name noordelijke samenwerking een belangrijk speerpunt is.
Noordelijke samenwerking Samenwerking tussen de drie noordelijke provincies wordt steeds belangrijker, zeker nu het Rijk haar beleid steeds meer op regio’s richt in plaats van afzonderlijke provincies. Volgens VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord is één gezamenlijke agenda op het gebied van ruimtelijke ordening, infrastructuur en economie bittere noodzaak. Dit zijn de drie pijlers onder het vestigingsklimaat in Noord-Nederland en die vragen om één beleid en één uitvoering door de drie noordelijke provincies. Als er in gezamenlijkheid beleid wordt gevormd op deze terreinen, dan is de logische vervolgstap om de uitvoering van deze beleidsvelden in één gezamenlijke organisatie onder te brengen. Niet drie afdelingen wegenbouw, maar één. Niet drie subsidieorganisaties, maar één. Op het gebied van ruimtelijke Ordening is een verbeterde samenwerking mogelijk door de drie streekplannen van Groningen, Friesland en Drenthe naast elkaar te leggen en er vervolgens één kaart van te maken. Een gezamenlijk ruimtelijk planbureau, zoals ook door de SER Noord bepleit, is een logische vervolgstap.
Verbeterde samenwerking tussen de provincies zien wij ook op het gebied van de noordelijke lobby. VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord denken hierbij aan een noordelijk ‘lobbyspoorboekje’, waarin wordt opgenomen voor welke projecten en activiteiten in Noord-Nederland wij subsidies willen scoren in Den Haag en Brussel. Het gezamenlijk optrekken van de drie noordelijke provincies is ook van belang voor het veiligstellen van de gelden vanuit het Regiospecifiek Pakket (RSP, alternatief investeringspakket voor het niet doorgaan van de Zuiderzeelijn). Dit is noodzakelijk omdat gelden van het RSP voor 2020 onomkeerbaar moeten zijn vastgelegd in projecten. Daarom heeft het onverkort uitvoeren en liefst versnellen van deze projecten grote prioriteit. VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord hebben in het kader van het RSP ook aandacht gevraagd voor het algemeen economische deel van het pakket en hopen dat de besteding hiervan in nauwer overleg met het bedrijfsleven zijn weg zal vinden.
ACTUEEL
Provinciale regie VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord hebben gepleit voor sterke regie van de provincie op het gebied van gemeentelijke herindeling. Uit onderzoek van OBMC uit 2006 in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken (“Samenwerkend naar zelfstandigheid”) blijkt onmiskenbaar dat een minimale omvang van 50.000 inwoners noodzakelijk is om tot een toekomstvaste invulling van lokale overheidstaken te komen. Wij nemen deze norm over, waarbij wij ook de aantekening maken dat er geografisch logische entiteiten moeten ontstaan. Dus geen gemeenten met alleen plattelandskarakter, maar gemeenten met in ieder geval een sterke stedelijke kern. De provincie moet hierbij niet langer afwachten, maar een stimulerende rol op zich nemen. Deze regierol moet de provincie ook op zich nemen bij het toewerken naar één omgevingsdienst waar ondernemers terecht kunnen voor alle zaken over vergunningen, handhaving en toezicht. Zorgelijk zijn de bestuurlijke kracht en expertise die veel kleinere gemeenten ontberen voor handhaving van milieuregelgeving en verstrekking van de nieuwe omgevingsvergunning.
NOM Bij het herpositioneren van de NOM wil het noordelijke bedrijfsleven een actieve rol vervullen. Wij pleiten ervoor dat de NOM aandelen in Noord-Nederlandse handen komen. Omdat de activiteiten van de NOM voor het overgrote deel gericht zijn op samenwerking met bedrijven, is het van het grootste belang dat ook het bedrijfsleven zich in een herpositionering kan herkennen. Als vertegenwoordigers van het bedrijfsleven werpen VNO-NCW Noord en MKB Nederland Noord zich op als stakeholder waaraan een krachtige positie moet worden toegekend. Een tweede belangrijke overweging is dat bij uitsluitende overdracht aan provincies het gevaar op de loer ligt, dat het beleid van de NOM om bepaalde bedrijven wel of niet te steunen louter politiek wordt beoordeeld in plaats van (bedrijfs)economisch. Daarom zijn wij van mening dat de NOM een onafhankelijke positie moet krijgen waarin vertegenwoordigers van overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven de mogelijkheid hebben een gezamenlijk beleid te voeren. <
COLUMN
9
Topsectorenbeleid Oude wijn in nieuwe zakken? In deze editie van NoordNieuws legt Bernard Wientjes (voorzitter VNO-NCW) haarfijn uit waarom het topsectorenbeleid van groot belang is om Nederland verder te helpen. Met dit beleid is een duidelijke keuze gemaakt om focus aan te brengen op negen sectoren waarin wij uitblinken. Door deze focus zijn we in staat om de groeikracht van deze sectoren verder te vergroten. Het topsectorenbeleid is in de eerste plaats nationaal beleid, maar biedt zeker ook kansen voor het Noorden, dat goede papieren heeft om een belangrijke rol te spelen binnen verschillende topsectoren. Hiermee kunnen we als regio een flinke bijdrage leveren aan de BV Nederland, maar ook aan de NV Europa. De meest herkenbare sector om dat waar te maken, is de energiesector. In deze sector zal de komende jaren veel geïnvesteerd worden. De Eemshaven is de grootste bouwput van Nederland, waardoor Noord-Nederland zichzelf op de kaart zet als dé energieregio van Europa. Denk bij deze investeringen aan projecten in olie- en gasexploitatie, de bouw van centrales, groen gasproductie en windenergie. Daarnaast investeren de kennisinstellingen fors in onderzoeks- en opleidingsprogramma’s. Een ongekende golf aan investeringen, waar 20 tot 25 miljard euro mee gemoeid is. Maar ook aan andere sectoren kan het Noorden een goede bijdrage leveren. Denk bijvoorbeeld aan Life Sciences en de watersector, waarbij we goed georganiseerd zijn rondom het Westus instituut in Leeuwarden. Zij zullen in deze sector het voortouw nemen, zoals het UMCG in Groningen dat bijvoorbeeld doet op het gebied van Healthy Ageing. VNO-NCW Noord ziet daarnaast binnen het topsectorenbeleid duidelijke kansen voor Noord-Nederland op het gebied van chemie en logistiek. Wij zullen met deze sectoren het initiatief nemen om te verkennen waar wij gezamenlijk een bovengemiddelde bijdrage kunnen leveren en welke bijdrage we daarvoor vanuit het Rijk kunnen aanvragen. Binnenkort zullen wij belangrijke spelers binnen deze twee sectoren uitnodigen om hierover verder door te praten. Indien u hier ideeën over heeft of geïnteresseerd bent om mee te praten, kunt u ook zelf contact opnemen via
[email protected] Lambert Zwiers Directeur VNO-NCW Noord
10
NoordNieuws april 2011
Noordnieuws in 't kort Bodewes zakenvrouw van het jaar
Bodewes kreeg de prijs uitgereikt door minister-President Mark Rutte op kasteel de Wittenburg in Wassenaar. De titel is aan de onderneemster toegekend vanwege de succesvolle en snelle groei die de Scheepswerven Bodewes in Hasselt en Scheepswerf De Kaap in Meppel onder haar leiding hebben doorgemaakt. De onderneemster geeft aan de titel vooral te zien als een eerbetoon aan Nederland als krachtig maritiem land. Bodewes: “Het is een regelrechte overwinning voor mijn mannen die dag in dag uit de mooiste schepen maken en repareren, maar ook voor de gehele maritieme industrie.”
Thecla Bodewes nam dertien jaar geleden het familiebedrijf over van haar vader. Onder haar leiding zijn de scheepswerven onder één paraplu gaan werken. Bodewes wil de titel en de bijbehoorde bekendheid het komende jaar gebruiken om aandacht te vragen voor de staat en het belang van de Nederlandse vaarwegen en de voordelen van groene mobiliteit te water. Ze doet een dringend beroep op de overheid om meer te investeren in goed onderhoud van de Nederlandse wateren.
geroepen vanwege het 200-jarig bestaan van het huis. De prijs wordt in vijftien landen uitgereikt en bestaat in Nederland vanaf 1981.
De prijs, ook wel de ‘Prix Veuve Clicquot’ genoemd, werd in 1972 in het leven
NHL start nieuwe afstudeerrichting Offshore Windenergie Vanaf het studiejaar 2011-2012 biedt NHL Hogeschool de nieuwe afstudeerrichting Offshore Windenergie aan. Studenten van de opleiding Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek en Informatica kunnen vanaf september kiezen voor deze unieke afstudeerrichting, de eerste op hbo-niveau in Nederland. Fossiele brandstoffen zoals olie en gas worden steeds schaarser en duurder. Bovendien heeft de Europese Commissie aangegeven dat in 2020 tenminste 20% van alle energie duurzaam moet zijn om zo de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Windenergie is daarvoor één van de schoonste, meest duurzame en realistische alternatieven. Ook in Nederland is windenergie één van de speerpunten van het energiebeleid. Gerenommeerde bedrijven investeren hier miljarden in.
ir. Angela Schat-Zeckendorf, afdelingshoofd Engineering NHL: “Er zijn straks afgestudeerde hbo-ingenieurs nodig zoals werktuigbouwkundigen, elektrotechnici en informatici met verstand van windenergie. Zij zorgen voor betrouwbaarheid en kosteneffectiviteit en slimme distributie van windenergie. NHL Hogeschool combineert onderwijs, onderzoek en ondernemerschap, vandaar dat wij deze nieuwe afstudeerrichting hebben geïnitieerd.”
Offshore windenergie sector In de afgelopen 20 jaar is het elektrische vermogen van een windmolen met een factor 40 toegenomen. De molens hebben een groter ‘windbereik’ gekregen: ze kunnen energie blijven leveren bij zeer lage en hoge windsnelheden. Vooral de offshore windmolenparken op zee laten een sterke groei zien. “Bedrijven staan in de rij voor studenten die kennis hebben over dit onderwerp. In de komende 20 jaar ontstaan er in het Noord-Nederlandse kustgebied van Den Helder tot aan de Eemshaven duizenden banen in de offshore windenergiesector. Er zijn bijvoorbeeld grote windmolenparken gepland in de Noordzee”, aldus Schat-Zeckendorf.
noordnieuws in 't kort
Thecla Bodewes (43) uit Hasselt is eind maart uitgeroepen tot Zakenvrouw van het Jaar 2011. Bodewes is directeur en eigenaar van Scheepswerven Bodewes, Scheepswerf De kaap en Maritima Green Technology.
11
SNN stelt € 12,5 miljoen beschikbaar voor speerpuntthema’s Het Samenwerkingsverband NoordNederland (SNN) wil in 2011 €12,5 miljoen aan subsidiegelden beschikbaar stellen voor de speerpuntthema’s die deel uitmaken van het programma ‘Koers Noord: op weg naar Pieken’. Daarom heeft het Dagelijks Bestuur van het SNN op 8 maart 2011 voorgesteld twee tenders open te stellen. Dit voorstel is ter goedkeuring voorgelegd aan de Provinciale Staten van Fryslân, Groningen en Drenthe. De twee tenders zijn in feite een voortzetting van het Koers Noord-programma, dat is uitgevoerd van 2007 tot en met 2010. Dit programma is gericht op de pieken Energie, Watertechnologie, Sensortechnologie en Agribusiness en op de regionale speerpuntsectoren Life Sciences en Toerisme. Samenwerking en innovatie staan in dit programma centraal. De middelen voor deze tenders zijn afkomstig van de vrijval vanuit eerdere subsidiepro-
Ingeborg Walinga wordt per 1 juni de nieuwe directeur van het Noord Nederlands Orkest (NNO). Zij volgt hiermee Jan Geert Vierkant op, die in december vorig jaar directeur werd van Martiniplaza. Walinga studeerde Kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit van Amsterdam. Hierna werkte ze bij het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem, de provincie Groningen en de gemeente Groningen.
najaarstender vindt plaats op 31 augustus 2011 om 12:00 uur. Meer informatie op www.snn.eu
Alle aanvragen voor deze tenders lopen via de Uitvoeringsorganisatie van het SNN en mogen uitsluitend worden ingediend tijdens de openstelling van het loket. De formele opening van dit loket vindt naar verwachting plaats rond 22 april. Pas na dit moment kunnen aanvragen voor de tenders worden ingediend. Voor beide tenders is een totaalbudget beschikbaar van € 5 miljoen ieder, bestemd voor de thema’s Energie, Watertechnologie, Sensortechnologie, Agribusiness en Life Science gezamenlijk. Alleen voor de voorjaarstender is een extra budget beschikbaar van € 2,5 miljoen voor de sector Toerisme. Deze sector komt in het najaar niet in aanmerking voor middelen via deze weg. Het loket voor de voorjaarstender sluit op 29 april 2011 om 12:00 uur. De sluiting voor de
Sinds 1999 is Walinga directeur van het Centrum Beeldende Kunst (CBK) in Groningen.
Dries de Wit heeft in 2010 na ruim tien jaar directie van de Harwig Installatiegroep zijn functie neergelegd. Gevestigd in Emmen, Groningen en Almere heeft de onderneming zich in deze periode krachtig verder ontwikkeld tot multidisciplinair installatiebedrijf met 200 medewerkers. Zijn betrokkenheid met Harwig eindigt hiermee niet direct, maar zal wel veel meer incidenteel zijn. Dat geeft wat meer ruimte in de agenda voor andere belangen, waaronder het voorzitterschap van de VPB Emmen. Met 300 leden is deze ondernemersvereniging inmiddels de grootste in de regio en verder groeien behoort zeker tot de mogelijkheden. Bovendien staan er tal van interessante initiatieven op stapel.
Hilde Prummel volgt per 1 mei 2011 Gerrit Veenendaal op als directeur van WLN. Gerrit Veenendaal stapt over naar de NV Waterleidingmaatschappij Drenthe. Sinds 2000 is Hilde Prummel manager Watertechnologie bij WLN en de laatste jaren ook plaatsvervangend directeur. WLN, voluit Waterlaboratorium Noord, is een samenwerkingsverband van Waterbedrijf Groningen en Waterleidingmaatschappij Drenthe. Prummel is nu verantwoordelijk voor de technologische ondersteuning aan de beide waterbedrijven en hun industriële dochters. Binnen de watersector is Hilde Prummel geen onbekende. Zij is ondermeer Thema-manager Biofouling bij Wetsus, voorzitter van de Expertgroep Biofouling KWR en vakdocent Hogere Opleiding Drinkwater Stichting Wateropleidingen.
Personalia
Lucas van der Veen (32) is per februari 2011 in dienst bij PlasBossinade in Groningen als kandidaat-notaris. Mr. Van der Veen is sinds 2003 werkzaam in het notariaat en versterkt bij PlasBossinade de sectie personen- en familierecht.
gramma’s, de zogenaamde ‘Transitie IIen Piekenmiddelen’, en zijn niet bestemd voor individuele ondernemingen.
12
NoordNieuws april 2011
Lambert Zwiers
[email protected]
Foto: Koos Boertjens (www.inthesky.nl)
Noorden heeft goud in handen Nieuw energieakkoord moet leiden tot economische doorbraak Noord-Nederland heeft goud in handen, stelt de SER Noord-Nederland. Een werkgroep, waarin VNO-NCW Noord deelnam, schreef afgelopen maand een conceptenergieakkoord, dat ertoe moet leiden dat het begrip werkloosheid straks geen issue meer is in het Noorden. Een beeld van de kansen voor de energiesector.
Half maart bracht de Sociaal Economische Raad Noord-Nederland een concept uit om te komen tot een tweede Energie Akkoord Noord-Nederland (EANN II), een overeenkomst tussen belanghebbende partijen in Noord-Nederland en het Rijk. Waarom is een dergelijke overeenkomst van belang?
Strategische belangen In de eerste plaats is deze overeenkomst in het belang van Noord-Nederland. Hier bestaat de sterke politieke en maatschappelijke wil en bereidheid tot samenwerken om onze regio verder te ontwikkelen tot een toonaangevende energieregio in Noordwest Europa (Energy Valley) en dus ook tot een topgebied op het terrein van energie en duurzaamheid. Duidelijke
afspraken over en weer met het Rijk zijn daarbij een onmisbare schakel. In de tweede plaats is het akkoord van belang voor het Rijk, om de simpele reden dat zij het Noorden nodig heeft om te kunnen voldoen aan de klimaaten energiedoelstellingen op de lange termijn. Maar ook om te kunnen voldoen aan de doelen die gesteld zijn aan de ontwikkeling van innovatief ondernemerschap en internationale concurrentiepositie. Ons land is op het terrein van klimaat- en energiebeleid gebonden aan internationale en vooral Europese doelstellingen en voor de realisering hiervan is de inbreng vanuit Noord-Nederland door haar unieke energiepositie onmisbaar.
13
ACTUEEL
Daarnaast heeft Noord-Nederland in de komende vijf jaar te maken met nieuwe investeringen op het terrein van de energievoorziening en verduurzaming daarvan. De omvang, zo’n €20-25 miljard, is internationaal vrijwel ongeëvenaard. Hierdoor ontstaat, mits goed geregisseerd en voldoende financieel en anderszins ondersteund, een groot nieuw potentieel aan energietransitie-activiteiten, - pilots en –kennisprojecten.
te verbeteren en uit te groeien tot een internationaal Topgebied op het gebied van energie en duurzaamheid, is een Energy Academy noodzakelijk. Hiermee moeten we ons richten op toegepast onderzoek, fundamenteel onderzoek en scholing en onderwijs.
lende experimenten kunnen plaatsvinden. Het gaat hierbij om een serie experimenten op het gebied van duurzame toepassing van biomassa, energie infrastructuur en energietechnologie. Te denken valt aan het opzetten van groen gas hubs, het opzetten van warmtehubs, het ontwikkelen van experimenteerruimtes voor duurzame innovatie en het opzetten van smart grid / smart energy proeftuinen.
2 Bio-based economy Noord-Nederland heeft sterke uitgangspunten om op het gebied van bio-based economy uit te blinken. Zo kunnen we de Streep door werkloosheid De huidige en toekomstige energieacverbinding leggen tussen ons energieVoor het noordelijk bedrijfsleven is het tiviteiten in Noord-Nederland behelzen cluster en de sterk aanwezige chemische van belang om te beseffen dat we in bovendien vrijwel alle moderne vorsector, waardoor de één grondstoffen een belangrijke transitiefase zitten. De men van energieopwekking, -handel, kan leveren voor de ander. Denk in dit overgang van fossiele -distributie en –toepassing. Denk hierbij kader ook aan de brandstoffen naar aan windenergie (onshore en offshore), mogelijkheden die er “Deze transitiefase is duurzame energie zonne-energie, gasopslag, oliewinning, zijn met onze ondervan invloed op de hele is van invloed op de bio-based activiteiten en productie en grond, die eenvouomgeving en biedt kansen hele omgeving en distributie en toepassing van groen gas dig opslag van gas biedt kansen voor de en biogas. Hierdoor ontstaan unieke mogelijk maakt, aan voor de regio” regio. In het komenkansen voor systeemoptimalisatie door algenproductie (biode verenigingsjaar zal VNO-NCW Noord samenwerkingsverbanden tot stand te massa voor bijstoken van kolencentrales) het onderwerp dan ook nadrukkelijk op brengen: tussen energiedragers, tussen en de sterke agrofoodsector. de verenigingsagenda plaatsen. verschillende toepassingen en tussen verschillende onderdelen van de energie3 Noordwest Europese E-Hub Er zal de komende jaren flink geïnvesketen. Noord-Nederland zal zich er voor inzetteerd worden in de modernisering van de ten dat op regionaal en provinciaal niFocus energievoorziening. Binnen het nieuwe veau maximaal wordt samengewerkt met In het concept-energieakkoord focust energieakkoord wordt gevraagd om een de Duitse en Scandinavische partners, de SER Noord-Nederland zich op vier bebijdrage van het Rijk van een half miljard zodat de diverse energiebronnen die langrijke elementen die van groot belang voor de komende vijf jaar. Geld dat geaanlanden of gevestigd zijn in Noordzijn voor de ontwikkelingen op energiebruikt zal worden om de toepassing van Nederland (op basis van wind offshore, gebied in het Noorden: schone en duurzame energie verder te waterkracht en conventionele stroomopontwikkelen. wekking) optimaal samenwerken in de 1 Energy Academy: Kennis en innovatie richting van een efficiënte geïntegreerde Waar nu de focus van Noord-Nederland Met een vervolg op het eerste energieakE-hub van Noordwest Europese schaal. sterk op de productiekant ligt, moet koord hoopt de SER Noord-Nederland te Nu al is het Noorden een belangrijk in de nabije toekomst meer worden komen tot een verdere versterking van ‘stopcontact’ door éénderde van de geïnvesteerd in kennisinitiatieven. Voor het profiel van Noord-Nederland als dé totale hoeveelheid Nederlandse elektriciverankering van de energiesector in de duurzame top-energieregio van Noordteit te produceren. regio is ontwikkeling van onze kenniswest Europa en als hét experimenteerpoot van essentieel belang. Nu wordt gebied voor innovatieve energietransi4 Noord-Nederland als proeftuin er op dit vlak vaak kennis van buitenaf tieprojecten. Mits goed geregisseerd lijkt Versnelde regelgeving zou er toe moeten aangetrokken. Om dit in de toekomst het de SER Noord-Nederland haalbaar leiden dat in Noord-Nederland verschildat met deze focus op de energiesector begrippen als ‘werkloosheid’, ‘achterstand’ en ‘gebrek aan innovatief onderSER Noord-Nederland nemerschap’ definitief uit het vocabulaire van Noord-Nederland kunnen worden De Sociaal Economische Raad Noord-Nederland (SER Noord-Nederland) is een platgeschrapt. < form voor overleg en advies aan de noordelijke provincies over sociaal-economische aangelegenheden. Het platform adviseert omtrent alle onderwerpen die van invloed zijn op de sociale en economische ontwikkeling van Noord-Nederland. Het platform bestaat uit vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties, vakbonden en deskundigen en kent professor Geert Sanders als voorzitter. Sanders is emeritus hoogleraar bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en gasthoogleraar veranderingsmanagement aan de Nyenrode Business Universiteit
14
NoordNieuws april 2011
Lex Kloosterman
[email protected]
Het nieuwe printen www.sharp.nl
De ideale mix Kuipers voor kantoor: lokale speler met kracht van wereldclub Het is de ideale combinatie: de service van een klein bedrijf in combinatie met de kracht en kwaliteit van een wereldspeler. Kuipers voor kantoor biedt het: printprofessionals in een lokaal jasje. Een aantal jaren werkte Han Kuipers (oud-bestuurslid JNO) bij een grote multinational op het gebied van copiers, faxen en printers, waar hij op een belangrijk probleem stuitte: “de aandeelhouders werden belangrijker dan de klanttevredenheid.” Kuipers kwam steeds vaker in aanraking met de bureaucratie van een grote organisatie. “Wanneer er bijvoorbeeld twee printers bij een klant waren geleverd, terwijl deze er één had besteld, dan lijkt de oplossing voor de hand te liggen”, vertelt Kuipers. “Om goodwill bij
de klant te kweken, haal je er dan eentje terug. Wanneer ik dat deed, werd ik echter door het hoofdkantoor teruggefloten. Zo gaat dat niet, was de boodschap: beide printers moesten dan retour, en de levertijd van een nieuwe printer staat op een week of vier.”
Strategie Kuipers geeft aan dat juist het maatwerk dat hij biedt een toegevoegde waarde is. Want hoeveel bedrijven ontwikkelen eigenlijk een strategie op het gebied van printen? Te weinig, stelt Kuipers, en hij kan daarbij van dienst zijn. “Door slim om te gaan met de beschikbare kennis, valt er veel te halen op het gebied van functionaliteit en prijs-kwaliteit.
De keuze was dan ook snel gemaakt, toen in 2006 de kans zich voordeed om voor zichzelf te beginKuipers: “De tegennen. Vanuit eigen huis “We genereren woordig gangbare mulwerd hij Sharp dealer de kracht van een tifunctionele printers en sindsdien draaide multinational, terwijl hebben vele toeters het bij hem maar om één ding: de waardewe als lokale partij wel en bellen die soms een drempel vormen ring van de klant. Kuide taal van de regio voor de gebruiker. Ons pers: “Het voordeel van spreken” motto is dan ook om de een kleinschalig bedrijf functionaliteit simpel te is dat je kunt inspehouden. Dit lukt alleen door uitgebreid len op de behoeftes van je klant. Door contact met de klant te hebben, zodat flexibel te zijn en mee te denken, kun je wij weten wat de wensen en werkwijze in deze markt het verschil maken en een zijn. Hierdoor kunnen wij de systemen zo oplossing bieden die bij de klant past.”
15
neerzetten dat de klant er het maximale voordeel uit kan halen.” Overigens is Kuipers van mening dat je als gebruiker niet alle mogelijkheden van deze systemen volledig hoeft te beheersen: “je hoeft het niet te kennen om het te kunnen”. Het kennen kunt u aan Kuipers voor kantoor overlaten. “Wij kunnen alles op gebruikersniveau aanpassen, zodat de klant zo eenvoudig en direct mogelijk krijgt wat hij nodig heeft.” Duurzaamheid speelt daarbij een belangrijke rol. Want ga maar eens na: hoe vaak gaan er bij u prints verloren? Hoe vaak komt het voor dat u moet wachten op een grote printopdracht van een collega. “Met programma’s als Simplified Print en Simplified Scan kunnen wij dit ondervangen. De klant werkt een stuk groener, het werkt kostenverlagend en er is een perfecte koppeling met uw database.”
Sharp Business Point
PRAKTIJK
Juist de kleinschaligheid is de kracht van het bedrijf. Kuipers heeft dan ook niet de ambitie om groot te groeien. “Ik hoef geen bedrijf van 200 man. We groeien steeds meer en ik wil uiteindelijk toe naar een bedrijf van ongeveer 15 man, dat zich commercieel uitsluitend op
Playing for Succes Groningen Playing for Succes is een initiatief dat vanuit Engeland is overgekomen om leerachterstanden van jongeren in de leeftijd van 9-14 jaar weg te werken en hun onderwijskansen te vergroten. Hierdoor wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het zelfvertrouwen van deze jongeren. Han Kuipers: “Je merkt dat het hen helpt een positiever zelfbeeld te ontwikkelen.” Hier in Groningen voeren de jongeren onder andere taken uit voor FC Groningen, zoals het organiseren van een trainingskamp. Kuipers voor kantoor hecht erg veel waarde aan het initiatief van Playing for Succes. Kuipers: “Ik vind het belangrijk dat jongeren hun eigen kansen leren creëren. Ik zie het dan ook als een eer om hier een bijdrage aan te leveren.” Kuipers doet dit door kosteloos een kleuren-MFP beschikbaar te stellen voor het initiatief. Meer weten? Zie http://www.playingforsuccess.nl/Groningen/
Noord-Nederland richt, maar wel landelijke support kan geven.” Dit blijft Kuipers met Sharp doen: “een degelijke en milieubewuste producent met een goede prijs-kwaliteitverhouding.” Kuipers voor kantoor is verkozen tot officieel Sharp Business Point, wat vele voordelen met zich meebrengt. “We zijn hierdoor een lokale speler met de kracht van een
wereldclub. De toegevoegde waarde is lokale kennis, ondersteuning en informatie die we vanuit Sharp krijgen en kunnen bieden aan de klant. We genereren de kracht van een multinational, terwijl we als lokale partij wel de taal van de regio spreken, met de klant meedenken en snelle service leveren.” <
‘Verbeterde aanbestedingswet doorbraak voor bedrijfsleven’ De voorstellen van minister Verhagen om de aanbestedingswet te verbeteren, zijn een doorbraak voor een meer ondernemersvriendelijk aanbestedingsbeleid. Dat stellen VNO-NCW en MKBNederland. Door de voorstellen worden overheidsopdrachten (van bijvoorbeeld gemeenten) meer op gelijke wijze aanbesteedt aan de markt, worden de administratieve lasten verlicht en maakt het midden- en kleinbedrijf meer om kans op een opdracht. Opdrachten mogen niet meer onnodig groot gemaakt worden, dankzij de eis dat clustering gemotiveerd moet kunnen worden en proportioneel dient te zijn. Door te selecteren op competenties zullen meer ondernemingen de kans krijgen een overheidsopdracht te krijgen, aldus de ondernemingsorganisaties die denken dat veel ondernemers geholpen zullen zijn bij de bepaling dat ook contractvoorwaarden redelijk en uitvoerbaar dienen te zijn.
Omdat dit in de praktijk vaak onevenwichtig bleek, besloten veel ondernemers niet langer zaken te doen met de overheid. Volgens VNO-NCW en MKB-Nederland zijn vooral ondernemers uit de sector openbare werken, infrastructuur en de bouw geholpen bij het opnemen van het Aanbestedingsreglement ‘Werken in een richtsnoer’, waarvan alleen gemotiveerd afgeweken mag worden. VNO-NCW en MKB-Nederland zijn ook blij dat er in de wet is opgenomen dat er klachtencommissie, bestaande uit experts, komt die kan ingrijpen bij problemen in de aanbestedingspraktijk. Deze commissie van experts zal echter voldoende tanden moeten krijgen, zodat ingrijpen ook echt tot het herstellen van gemaakte fouten tijdens de aanbestedingsprocedure leidt, stellen de ondernemingsorganisaties. Met de wijzigingen van Verhagen komt de wet in de buurt van een door onder-
nemers gewenst aanbestedingsbeleid, maar de daadwerkelijke verbetering zal zich in de praktijk moeten bewijzen, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland. Het flankerend beleid, zoals de handreiking proportionaliteit, dient hier de bindende kaders voor te geven. VNO-NCW en MKBNederland zien in de wet en het flankerend beleid een samenhangend geheel en pleiten ervoor dat dit flankerend beleid voorgeschreven zal worden door middel van de wet. <
16
NoordNieuws april 2011
Jan-Willem Lobeek
[email protected]
Noordelijke mobiliteit:
17
de speerpunten in beeld
18
NoordNieuws april 2011
Foto: Xxxxx Xxxxxxxxxxxxx
Hoe groen is gas?
De vraag naar energie blijft stijgen. De vraag naar duurzame energie-oplossingen ook. Daarom heeft aardgas een schone taak in de verduurzaming van onze energievoorziening. Het is de schoonste fossiele brandstof met veruit minste CO2 (broeikasgas) uitstoot – dat scheelt meteen al aanzienlijk. Bovendien kunnen we altijd en overal op gas vertrouwen, mede door ons geavanceerde gastransportnetwerk. Het is op afroep beschikbaar: zomer of winter, wind of geen wind. Dankzij deze flexibele energiebasis kunnen wind- en zonne-energie optimaal aan bod komen, terwijl de energievoorziening als geheel stabiel en betaalbaar blijft. En wereldwijd is er nog tot ver in deze eeuw gas beschikbaar. We maken nu al ‘vergroening’ mogelijk, door de toevoeging van biogas, bijvoorbeeld gewonnen uit afval. Via het gastransportsysteem kan dit als gecertificeerd duurzaam ‘groen gas’ overal in Nederland bij u thuis worden gebracht. Zo vormt gas onderdeel van onze duurzame energietoekomst.
Met aardgas naar een groenere toekomst. gaat verder in gastransport
Foto’s: Harm Bellinga, JAV Studio’s
19
VNO-NCW Noord in beeld:
Ladies Lunch
VERENIGING
VNO-NCW Noord kijkt terug op een geslaagde lunchbijeenkomst voor onze vrouwelijke leden. Wij hebben begin maart genoten van de bespiegelingen van voormalig staatssecretaris van Justitie en Tweede Kamerlid Nebahat Albayrak, zowel op haar eigen leven als op de politieke omgeving van de afgelopen jaren. Haar verhaal was openhartig en toegankelijk en werd zeer gewaardeerd.
Nebahat Albayrak is voor de PvdA lid van de Tweede Kamer. Ze was staatssecretaris van Justitie tijdens het laatste kabinet Balkenende, werkte voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en trad op 30-jarige leeftijd toe tot de Tweede Kamer der Staten-Generaal. De loopbaan van Nebahat Albayrak is met recht een bliksemcarrière te noemen. Bij de Ladies Lunch vertelde zij uitgebreid hoe ze is gekomen waar ze nu is en hoe het is om
je staande te houden in een kabinet in een turbulente tijd. VNO-NCW Noord is van mening dat het m/v-debat binnen de samenleving, maar ook binnen onze vereniging blijvend aandacht verdient. Om die reden deelde Nebahat Albayrak als sprekend voorbeeld haar persoonlijke ervaringen met ons. <
20
NoordNieuws april 2011
Lex Kloosterman
[email protected]
Iben van Paridon
Technologisch automatiseringsbedrijf Metsens uit Assen heeft een systeem voor het intelligent meten van gas, water en elektra (GWE) ontwikkeld. Het systeem is beschikbaar voor zowel bedrijven als particulieren. Enkele jaren geleden kocht Iben van Paridon een oud huis in Leiden. Wanneer een oud, doodlopend stuk loden waterleiding afbreekt, blijft het water langdurig stromen. Het lek wordt lange tijd niet opgemerkt. Muren worden vochtig, buren klagen. Iben denkt dat het aan het grondwater ligt. Tot het waterbedrijf een rekening van ruim 6.000 euro stuurt. In acht maanden is vijf miljoen liter drinkwater het riool in gestroomd, voldoende voor vier Olympische zwembaden. Als ingenieur zet deze gebeurtenis Iben aan het denken over alarmsystemen en energie monitoring. Waarom zit er geen signalering op de waterleiding om een
dergelijke verspilling te voorkomen? Waarom word je niet gewaarschuwd als je je voorschotbedrag overschrijdt? Samen met zijn vader Wil werkt Iben een idee uit voor een slimme energie monitor. Het concept voor het bedrijf Metsens is geboren.
Volg uw verbruik Metsens levert basic, low-cost energie monitoring waarmee ondernemer en particulier beveiligd op het bedrijfsnetwerk, laptop of IPhone het verbruik en eventueel ook teruglevering van energie, water en warmte kan volgen. Het systeem bestaat uit sensoren die de meters uitlezen en een Data Home Unit (DHU) die in de meterkast wordt geplaatst en
die de verbruiksgegevens van verschillende meters verzamelt. De verbruiksgegevens worden op vaste momenten verstuurd naar een servicecenter waar de verbruiker met behulp van een gebruikersnaam en wachtwoord beveiligd op kan inloggen. De verbruiker krijgt grip op zijn verbruiksgegevens en op zijn privacy. Het systeem biedt via gebruikersvriendelijke software een actueel en gedetailleerd inzicht in het verbruik van gas, water en elektra. Een afwijking van normaal verbruik (bijvoorbeeld een lekkage) of een streefniveau ten aanzien van het verbruik van gas of elektra kan aanleiding zijn om de
PRAKTIJK
De intelligente meterkast
21
gebruiker een signaal via SMS of e-mail te sturen. Doordat de verbruiker heel gedetailleerd zijn verbruik kan volgen, gaat hij begrijpen hoe het verbruik wordt opgebouwd en kan hij ingrijpen om zo een financieel voordeel te vinden.
In de praktijk Metsens heeft een energie monitoring systeem ontwikkeld voor het project Cité van woningcorporatie Stadswonen te Rotterdam. Hierbij hebben de bewoners van 521 jongerenwoningen de mogelijkheid heel actueel – elk uur – het verbruik van elektra, warmte en water op hun laptop of smartphone te volgen. De bewoners worden ook geïnformeerd over de servicekosten voor de algemene ruimten. Er is een platform waar de bewoners ervaringen kunnen uitwisselen over energiebesparingen. Maar ook de verhuurder heeft baat bij energie monitoring. Als een jongere wil verhuizen is een afrekening van het energieverbruik direct te maken. Afrekeningen per jaar of per twee maanden zijn eenvoudig gemaakt. Nog een aardig voorbeeld wat met energie monitoring mogelijk is. In maart 2009 vergat een medewerker
een waterkraan te sluiten bij het vullen van een groot aquarium op de eerste verdieping van Warenhuis Vanderveen in Assen. De kraan bleef de hele nacht lopen, het aquarium stroomde over en water sijpelde naar de afdelingen op de begane grond. Hoewel de schade gelukkig meeviel, was de bijna-ramp voor ondernemer Jelle Vanderveen aanleiding om de monitortechnologie van Metsens in zijn bedrijf te laten aanleggen. Voor taan wordt Warenhuis Vanderveen per sms gewaarschuwd als het waterverbruik boven een ingestelde waarde komt. Ook het energieverbruik wordt op onderdelen gevolgd. Een andere mogelijkheid die op termijn wordt gerealiseerd, is het op afstand via internet in- en uitschakelen van apparaten, om zo in te spelen op de momenten dat energie extra duur of juist voordelig is. Bovendien stimuleert bewust omgaan met energie de duurzame samenleving.
In Assen lukt alles Met dit nieuwe concept voor ‘slimme meters’, waarbij de digitale gebruiksinformatie in eerste instantie bij de gebruiker zelf terechtkomt en niet rechtstreeks bij de energiebedrijven, heeft Metsens
inmiddels meerdere prijzen gewonnen, waaronder de Innovatieprijs van het Innovatief Actieprogramma Drenthe. Metsens heeft ook de Jonge Ondernemersprijs voor de provincie Drenthe gewonnen en is nu genomineerd voor de MKB top 100 innovatieve bedrijven. Metsens werkt vaak samen met andere MKB bedrijven, maar ook met opleidingen. Zo heeft Metsens een samenwerkingsovereenkomst met het Hanze Institute of Technology (HIT) en is het bedrijf gevestigd in het HIT-gebouw aan de Industrieweg in Assen. Wil van Paridon: “Wij werken veel samen met studenten van de HIT-opleiding. Maar ook met andere bedrijven en organisaties. Zo doen we het concept voor een Lokale Energie Coöperatie op basis van intelligent meten samen met de Hanzehogeschool.” De contacten met de gemeente zijn volgens Van Paridon uitstekend: de afstand is klein, de lijnen zijn kort. Het valt allemaal precies goed. En zakelijk gonst het momenteel. Ik heb voortdurend het gevoel: in Assen lukt alles!”. < Meer weten? Kijk op www.metsens.nl
www.afier.com
Verder denken brengt je verder............ Als je werkt met de nodige diepgang….
Een accountant moet ‘Verderdenken’: meer op actualiteit en toekomst gericht zijn. Wij zijn accountants gericht op diepgang. Geef ons een uitdaging en wij gaan er voor. Accountants én adviseurs, denken verder en doen verder. Voor beide moet u bij Afier zijn. Voor meer info over verderdenken: Mr. André Kool FB Mr. Erik Stuut Drs. Erik-Jan Kreuze RE RA Drs. Marc Oegema RA
Verderdenken, verder doen
Handelsweg 16c Tynaarlo T (0592) 53 09 53
22
NoordNieuws april 2011
Lex Kloosterman
[email protected]
Veiligheid boven alles VTKlFritom maakt werk van regelgeving Bij VTKlFritom in Winschoten staat veiligheid centraal. Nu de wet- en regelgeving op het gebied van gevaarlijke stoffen steeds strenger wordt, is het voor bedrijven interessant om hun gevaarlijke stoffen elders op te slaan. Dit kan bij VTKlFritom. Rudy Vellema: “Hoe groter de gevolgen, hoe meer veiligheidsbuffers je moet inbouwen”. Waar de meeste ondernemers er niet op zitten te wachten, heeft VTKlFritom in Winschoten er juist zijn werk van gemaakt: wet- en regelgeving. Bij het bedrijf, gespecialiseerd in de opslag en handling van gevaarlijke stoffen (PGS 15) en het regelen van het transport van ADR-goederen door heel Europa, staat alles in het teken van veiligheid. “Het kan voor ons niet moeilijk genoeg”, stelt Rudy Vellema, algemeen directeur van de Fritom Group in Bolsward, waar VTKlFritom onderdeel van uitmaakt.
Strengere regelgeving Veel grote, maar ook kleine bedrijven slaan bij een bedrijf als VTKlFritom ge-
vaarlijke stoffen op die ze nodig hebben binnen hun productieproces. Wat is daar het voordeel van? “Allereerst mogen kleine productiebedrijven vaak slechts tien of twintig ton gevaarlijke stoffen opslaan”, vertelt Vellema. Hij legt uit dat fabrikanten en groothandelaren aan steeds strengere veiligheid- en milieueisen moeten voldoen voor de opslag en handling van gevaarlijke stoffen. Dit gaat gepaard met hoge investeringen. De hieruit voortvloeiende kosten blijven stijgen door veranderende wet- en regelgeving. Veel bedrijven hebben relatief kleine hoeveelheden of behoefte aan flexibele capaci-
teit, waardoor de hoge kosten moeilijk terug te verdienen zijn. VTKlFritom voldoet aan de meest strenge milieu- en veiligheidseisen. “Na calamiteiten zoals de vuurwerkramp in Enschede, de brand bij ATF in Drachten en recent de brand in Moerdijk, is het ministerie van VROM extra alert”, legt Vellema uit. “De overheid wil de opslag van gevaarlijke stoffen bij gespecialiseerde bedrijven onderbrengen. Feit is dat dit veiliger is dan alles in kleine hoeveelheden door de productiebedrijven zelf te laten opslaan.” “Denk bij gevaarlijke stoffen die nodig zijn voor productieprocessen bijvoorbeeld aan spuitbussen, weekmakers, chemische materialen, maar ook aan de basisgrondstof voor cola”, vervolgt Vellema. Als je deze stoffen zelf wilt opslaan, vormt het opleiden van je mensen een erg hoge kostenpost. Opleidingen die echter wel noodzakelijk zijn voor een veilige opslag. Dat is vaak een reden om de opslag uit te besteden.
23
Rudy Vellema Hierdoor komen producenten al gauw bij een specialist als VTKlFritom terecht, waar maatwerk voorop staat. “Dit is een strategische keuze geweest”, legt Vellema uit. “Door te focussen en van te voren in overleg te gaan met de klant, weten we wat hij nodig heeft en kunnen we gezamenlijk zoeken naar de beste oplossing. Het gaat er bij ons niet om wat we de klant kunnen bieden, maar om wat hij nodig heeft.”
PRAKTIJK
Veiligheidskleppen Vellema vertelt over de veiligheidsmaatregelen van het bedrijf. De PGS 15-hallen in Winschoten hebben verschillende compartimenten die bij een eventuele calamiteit direct worden afgesloten. De ruimtes en het elektriciteitsnetwerk zijn explosievrij en het bedrijf heeft een eigen bluswateropslag en tank met schuim die 24 uur per dag klaarstaan. Vellema: “Iedere handeling wordt geanalyseerd op mogelijke risico’s. Risico is kans maal gevolg. Daarom bedenken we bij ieder proces wat er zou kunnen gebeuren en wat we dan vervolgens zouden moeten doen. Hoe groter de gevolgen zijn, hoe meer veiligheidskleppen je moet inbouwen.” Ondanks calamiteiten zoals recent in Moerdijk, legt Vellema uit dat het tóch veiliger is om gevaarlijke stoffen in grote hoeveelheden bij een gespecialiseerd bedrijf onder te brengen. “Vergelijk het met een vliegtuig, de meest veilige vorm van transport. Maar als er een keer eentje naar beneden komt, heeft dat een grote impact en nieuwswaarde. Zo is het ook met de opslag van gevaarlijke stoffen. Alles staat of valt met kennis: bij het bedrijf zelf, maar ook bij de controlerende instanties.” <
Fritom Group VTK|Fritom is het Fritombedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in gevaarlijke stoffen. Daarnaast heeft de Fritom Group als grote logistieke dienstverlener nog acht vestigingen in Nederland. De bedrijven zijn gespecialiseerd in groupage/ warehousing en liquid food. In het Noorden vallen hier Melkweg|Fritom in Bolsward, Veenstra|Fritom in Heeg, Oldenburger|Fritom in Veendam en VTK|Fritom in Winschoten onder. Vellema: “Het gaat de Fritom Group om toegevoegde waarde. Door flexibiliteit te creëren en zelfs te durven advies in je eigen nadeel te geven, behoud je je klandizie op de lange termijn. We proberen in de hele keten van een productieproces mee te denken met de klant: “Waar komen de halffabricaten vandaan, hoe kunnen we het proces optimaliseren en welke rol kunnen wij daarbij spelen?” De kracht van de groep zit volgens Vellema in de mogelijkheid om een totaaloplossing te bieden. “We kunnen altijd aan wat de klant vraagt. Als de klant dat wil, verzorgen we zijn hele logistieke proces. Van transport, distributie en warehousing tot het voeren van de regie over zijn interne en externe goederenstromen. We beschikken hiervoor over geavanceerde warehouse- en transportmanagementsystemen. Goede informatievoorziening richting klant is hierbij belangrijk. Daar zorgen wij dan ook voor. Zo kan de klant bijvoorbeeld real-time volgen waar zijn lading zich bevindt, maar ook online de status van zijn voorraad bijhouden.” “Omdat wij de klant centraal stellen en aan zijn vraag willen voldoen, richten wij ons niet op volle ladingen. Wij zoeken klanten met hoogwaardige en innovatieve producten, omdat je dan toegevoegde waarde kunt leveren. Naast liquid food en warehousing, houden we ons bezig met 24 uurs Beneluxdistributie en internationale groupage in heel Europa.”
25
VNO-NCW Noord omarmt Fries herindelingsadvies Met grote instemming heeft VNO-NCW Noord het advies van de Commissie van Wijzen omtrent de gemeentelijke herindeling van Friesland gelezen. VNO-NCW Noord ziet hierin een bevestiging van haar standpunt dat gemeentelijke herindeling in Friesland niet alleen noodzakelijk is maar ook provinciale regie behoeft.
persberichten
VNO-NCW Noord heeft de partijen die betrokken zijn bij de onderhandeling voor het nieuwe college van GS in Friesland opgeroepen om het advies van de Commissie van Wijzen integraal over te nemen in het collegeakkoord. De doelstelling zou moeten zijn om in de komende college periode de herindeling afgerond te hebben. De Commissie van Wijzen schept duidelijkheid over de te varen koers en het daarbij behorende eindbeeld. De commissie ziet bijvoorbeeld “niets in intergemeentelijke samenwerking als panacee om aan herindeling te ontkomen”. VNO-NCW Noord is bijzonder gecharmeerd van de door de Commissie gehanteerde elf heldere criteria voor herindeling.
Dit levert een goed onderbouwd plan op dat leidt tot logische en bestuurskrachtige gemeenten. Zeker in een tijdsgewricht waar steeds meer taken op gemeentelijk niveau worden belegd vraagt het bedrijfsleven om een gemeente die voor deze taken is toegerust. Hiervoor is een bepaalde schaalgrootte noodzakelijk waarmee de Commissie nadrukkelijk rekening heeft gehouden. < Het advies van de Commissie van Wijzen, getiteld ‘Meer burger, minder bestuur’, kunt u downloaden op www.vno-ncwnoord.nl onder Publicaties.
‘Sluiting JWF kazerne in Assen economisch onverantwoord’ VNO-NCW Noord, MKB-Nederland Noord en de Kamer van Koophandel Noord-Nederland vinden het economisch onverantwoord dat het ministerie van Defensie mogelijk legeronderdelen van de Koninklijke Landmacht in Assen gaat opheffen. Eind maart is een brief uitgegaan waarin wij het kabinet en de Tweede Kamer oproepen om Noord-Nederland niet onevenredig hard te treffen met dergelijke bezuinigingen. “Voor de economie en werkgelegenheid in Noord-Nederland zou sluiting van de Johan Willem Frisokazerne een enorme aderlating zijn”, aldus Ron van Gent van MKB-Nederland Noord. In geldtermen praten we over een teruggang van driekwart tot een miljard euro. Wanneer door de bezuinigingen bij Defensie in Assen het bataljon luchtmobiele brigade verdwijnt en daarmee ook de Koninklijke Militaire Kapel en de School Noord van het opleidingscommando, gaan er zo’n duizend banen in de regio verloren. Aan afgeleide werkgelegenheid zullen naar verwachting nog eens duizend arbeidsplaatsen verdwijnen. “Met een dergelijke bezui-
niging wordt Noord-Nederland, en de provincie Drenthe in het bijzonder, onevenredig hard getroffen”, aldus Van Gent. Defensie is met de kazernes in Assen en Havelte en de vliegbasis in Leeuwarden nauw verweven met de economie in NoordNederland. “Het onttrekken van een of meerdere elementen heeft grote gevolgen voor de economische situatie in de regio”, aldus Lambert Zwiers van VNO-NCW Noord. “Noord-Nederland kent een betrekkelijk ijle economie, waardoor het voor de regio moeilijk is om vervangende werkgelegenheid te genereren.” Het feit dat Defensie sterk geïntegreerd is in de noordelijke economie, heeft ervoor gezorgd dat er onder de bevolking groot draagvlak is voor de aanwezigheid van de verschillende bases. Burgers in de regio’s Leeuwarden, Assen en Havelte identificeren zich sterk met Defensie in hun regio. Sluiting van de basis is een stapeling op het vertrek van Rijksdiensten uit het Noorden. In de afgelopen jaren zijn duizenden banen verdwenen bij (semi)overheidsdiensten als SBB, RWS, Kadaster, Belastingdienst, het UWV en Rijkswaterstaat. Door de verdergaande afslanking van de Rijksdiensten is het einde nog niet bereikt. “Sluiting van de kazerne in Assen wordt niet gerechtvaardigd door voordelen bij vestiging elders in den lande en is vanuit economisch oogpunt onverantwoord”, aldus Zwiers. <
26
NoordNieuws april 2011
Akke Groenewoud
[email protected]
Duurzame inspiratie op World Sustainability Centre
Frans Arkema is projectdirecteur / kwartiermaker van het World Sustainability Centre (WSC) dat op de Afsluitdijk wordt ontwikkeld. Arkema werd vorig jaar door de Provincie Fryslân gevraagd of hij kon helpen het initiatief extra vaart te geven door draagvlak te vinden bij publieke en private partijen en door de projectorganisatie verder te professionaliseren. Al snel bood Berenschot haar hulp aan in de persoon van Johan Stuiver, senior managing consultant. Berenschot helpt met de subsidieverwerving en bij het opstellen en realiseren van de projectorganisatie en het concept van het WSC.
Wat is de achtergrond van dit initiatief? Arkema: “Het WSC gaat helpen om de verduurzaming van onze samenleving echt te versnellen. Daarvoor wordt het publiek in het centrum bewust gemaakt van het belang van verduurzaming en wordt de bezoeker geïnformeerd en geïnspireerd over de bestaande en toekomstige mogelijkheden en impact van eigen gedrag. Hierdoor zal duurzaam gedrag positief worden beïnvloed. Het helpen vinden van oplossingen en het verzilveren van de zakelijk kansen (innovatie en business ontwikkeling) die deze transitie naar een duurzame wereld ons biedt, is een tweede middel om de doelstellingen te realiseren.”
Stuiver: “Het WSC is als initiatief gestart in de regio, maar heeft internationale ambities. Begonnen vanuit een stichting van vrijwilligers en nu midden in de transitie naar een professionele organisatie en straks met nationale en vooraanstaande personen uit de landelijke en regionale politiek, wetenschap, onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven.” Arkema is verheugd te kunnen melden dat sinds 1 maart de Provincie Fryslân, Energy Valley, Wetsus, Berenschot en Royal Haskoning de eerste formele WSC | Partners zijn geworden. De interesse en het enthousiasme voor het initiatief zijn groot. Ook met andere organisaties uit verschillende sectoren zijn gesprekken gaande. Van de energietot de food-sector en van mobiliteit tot natuurorganisaties.
selteelt bijeen te brengen, versnellen we synergie en stimuleren we de kennisvalorisatie. Kortom: een platform waar vraag- en aanbod, kennis en vraagstukken, ideeën en concepten en innovators en launchingcustomers elkaar ontmoeten.”
Hoe ziet het concept van het WSC eruit? Arkema en Stuiver leggen uit dat het WSC haar doelstellingen realiseert door bezoekers te inspireren en door ze bij de thematiek te betrekken. Dit kan in de ogen van de initiatiefnemers alleen door ‘beleving’. Daarom is juist de Afsluitdijk de uitgelezen plaats voor het WSC. Het WSC zal in de eerste fase overigens virtueel worden gerealiseerd. De bezoekers, partners en betrokkenen kunnen hier zien hoe het WSC in werkelijkheid zal functioneren en wat hun eigen bijdrage hierin kan zijn.
Voor wie is het WSC bedoeld? Arkema: “Het WSC richt zich op meerdere doelgroepen. Het grote publiek, de professional en heel belangrijk, de jeugd. Het WSC is een platform waar niet alleen partijen elkaar ontmoeten, ook vraagstukken en oplossingen komen er samen. Door een diversiteit van specialisten op het gebied van water en energie of bijvoorbeeld van natuur en zilte voed-
Stuiver geeft aan dat het WSC daarmee een digitale schatkamer is met ‘best practises’ en een etalage waar kennisinstellingen, bedrijven en de overheid kunnen laten zien wat ze kunnen. Het WSC biedt een podium om nationaal en internationaal te laten zien waar wij in Nederland toe in staat zijn. Het virtuele centrum zal in de eerste aanloopfase
PRAKTIJK
Op de Afsluitdijk wordt hard gewerkt aan het World Sustainability Centre, een centrum waar duurzaamheid centraal staat. Zowel het grote publiek als het bedrijfsleven vormen de doelgroep van “een schatkamer waar kennisinstellingen, bedrijven en overheid kunnen laten zien wat ze kunnen.”
27
de Afsluitdijk heeft internationale ambities aantonen hoe het WSC meerwaarde biedt aan haar partners. Meerwaarde in de vorm van exposure en bij het initiëren en onderhouden van relaties, vaak met complementaire kennis en ervaring. Sociale media en gaming zullen daarbij een belangrijke rol spelen.
Waarom op de Afsluitdijk? De visie van het WSC op het begrip duurzaamheid is die van een integrale aanpak van Energie, Water, Natuur en Voedsel. De Afsluitdijk speelt een speciale rol bij de doelstellingen van het WSC. Nederland heeft wereldfaam gemaakt met de Deltatechnologie, met de Afsluitdijk als begin. Nederland is vandaag nog steeds dé waterbouwer van de wereld. Hoog-
die van duurzame energie, watertechnologie, natuurbeheer en verantwoorde voedselproductie. Deltatechnologie 2.0.
Wat gaat de bezoeker in het WSC zien en beleven?
seren. Het idee is een relatief kleine landmark te ontwikkelen waarin groepen van zo’n 40 personen zich kunnen buigen over vraagstukken rondom duurzaamheid. Met behulp van technieken zoals serious gaming worden de deelnemers gefaciliteerd om oplossingen te vinden of worden discussies rondom de thema’s op inspirerende wijze begeleid. Zo’n centrum wordt ook wel een versnellingskamer genoemd. Ook de mogelijkheid van een mobiele boiler-room wordt onderzocht, waarmee we ‘de boer’ op kunnen in binnen- en buitenland.
In het WSC zullen interactieve exposities te zien zijn waarin nieuwe en bestaande ontwikkelingen worden gepresenteerd. De particuliere bezoeker wordt
Welke ontwikkelingen kunnen we op korte termijn verwachten en zien?
De Afsluitdijk is daarvoor een reeds bestaand podium en een etalage van wereldformaat. Nederland heeft behoefte aan een nieuw landmark, een icoon van wereldformaat, als baken en logo van Nederlands positie en duurzaamheidsambitie.
Arkema vertelt dat het WSC partners zoekt die gezamenlijk de ideeën en doelstellingen verder vorm willen geven met kennis en inzet. “Er zijn volop kansen om eigen inzichten in het WSC in te brengen. We zijn er als geen ander van bewust dat juist de inzet en initiatieven van de partners de kwaliteit en het succes van het WSC zullen bepalen.”
Johan Stuiver (links) en Frans Arkema standjes van vernuft en vakmanschap worden wereldwijd geroemd. Toch is er een bedreiging aan deze positie. Vrijwel alle grote werken en innovaties worden elders in de wereld gerealiseerd. Om de wereldwijde positie te versterken en veilig te stellen is een gezonde thuismarkt een voorwaarde. Op dit moment speelt hiervoor een uitgelezen kans. De Afsluitdijk moet worden gerevitaliseerd, de dijk voldoet niet meer aan de veiligheidseisen die zijn gesteld. Vanuit het WSC is het de opinie dat Nederland de traditionele positie zou moeten combineren en integreren met die andere grote vraagstukken van deze tijd,
geïnspireerd om duurzame keuzes te maken, professionele bezoekers worden geïnspireerd na te denken over oplossingen over de vraagstukken rondom duurzaamheid en de jeugdige bezoeker wordt geïnspireerd om te kiezen voor een technische studie om zodoende later nieuwe innovatie-ideeën te bedenken op het gebied van water, energie of bijvoorbeeld milieu. Interactiviteit tussen de bezoekers staat daarbij centraal. Erg enthousiast zijn beide over het concept van de Boiler-Room. Ze leggen uit dat einde 2012 het WSC al de eerste fysieke locatie op de Afsluitdijk wil reali-
Op dit moment ligt de focus voor de ontwikkeling op het aantrekken van de hierboven genoemde partners en op de transitie naar de landelijke professionele organisatie. De bestuurlijke top van de Provincie Fryslân, onder andere in de persoon van CdK John Jorritsma, zijn bij dit proces persoonlijk betrokken. Bij Berenschot is bestuursvoorzitter Theo Camps betrokken en zijn er vijf trainees ingezet. De belangen zijn groot, net als de ambities. En dan nog de naam… Recent is er een definitieve naam gekozen ter vervanging van de werktitel World Sustainability Centre. De naam zal worden onthuld wanneer de virtuele deuren van het centrum kunnen worden geopend. Een naam die past bij Nederlandse nuchterheid, verantwoordelijkheidsgevoel en doortastend handelend optreden. < We zijn benieuwd! Meer informatie? Mail Frans Arkema via: fransarkema@ worldsustainabilitycentre.org
2010
2011
2012
Zonne-energie
en als deze even niet schijnt...
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
aardgas Zonnebloemen hebben het slim bekeken. Om optimaal van zonlicht te profiteren, draaien ze met de
zon mee! De photovoltaïsche cellen op zonnepanelen draaien weliswaar niet met de zon mee, maar halen wel steeds hogere rendementen. Ze genereren zelfs stroom als het bewolkt is. Maar wat als de aarde ’s avonds van de zon wegdraait? Staan we dan in de kou? Nee hoor! Niet met een stabiele energiepartner: aardgas. Zonne-energie en aardgas kunnen elkaar - nog decennia - uitstekend aanvullen. Resultaat van ons direct beschikbare aardgas:
...energizing the future.
2025
2026
2027 . . .
w w w.gas terra.nl
29
‘VNO-NCW Noord positief over ambities Gronings college’ Werkgeversorganisaties VNO-NCW Noord is positief over het collegeakkoord van de provincie Groningen. “De ambities van het college spreken ons aan”, stelt Lambert Zwiers, directeur VNO-NCW Noord. Het collegeakkoord van PvdA, VVD, D66 en GroenLinks is volgens VNO-NCW Noord realistisch van toon. “Uit het akkoord blijkt dat het college meer wil samenwerken met maatschappelijke partners. Die handschoen pakken we graag op”, aldus Zwiers. Het is helder dat één noordelijke agenda van belang is en VNONCW Noord is blij met het noordelijk perspectief dat Groningen in
het collegeakkoord heeft gekozen. “Maar wat ons betreft zou de provincie nog een stapje verder mogen gaan”, stelt Zwiers. “De expertise waar de drie noordelijke provincies afzonderlijk over beschikken, moet gebundeld worden onder één regie komen. Hierdoor maken de provincies bovendien meer kans om Rijkstaken over te nemen.” VNO-NCW Noord is blij dat de provincie Groningen erkent dat robuustere gemeentes nodig zijn om de inwoners goed te kunnen bedienen. Hierbij is regie van de provincie belangrijk. “De provincie moet vanaf het begin een actieve rol vervullen en de regie naar zich toe trekken, wanneer gemeenten zelf niet het initiatief nemen”, aldus Zwiers. Ook op energiegebied gaat VNO-NCW Noord graag de samenwerking met de provincie aan. Doel hierbij is een nieuw energieakkoord. “Noord-Nederland heeft hiermee goud in handen. Maar ook op andere terreinen kunnen wij onze bijdrage leveren. Bijvoorbeeld op het gebied van chemie en logistiek”, aldus Zwiers. Volgens VNO-NCW Noord is het een gemiste kans dat de provincie van de negen sectoren uit het Topsectorenbeleid van het Rijk alleen de energiesector in het akkoord heeft opgenomen.
ACTUEEL
VNO-NCW Noord omarmt het feit dat de provincie projecten uit het Regionaal Specifiek Pakket wil versnellen. Hiervoor is noordelijke samenwerking en betrokkenheid van het bedrijfsleven echter onontbeerlijk. VNO-NCW Noord roept de provincie dan ook op gebruik te maken van de expertise van de markt. <
Ondernemersfonds Groningen van start Het Ondernemersfonds in Groningen is operationeel. De gebiedsindeling is vastgesteld, de trekkingsrechten in kaart gebracht, het bestuur geïnstalleerd, de spelregels geformuleerd en de website live (www.hetfondsgroningen.nl). Nu zijn de ondernemers en bestuurders in Groningen aan zet. Om mooie projecten te bedenken die een bijdrage leveren aan het ondernemersklimaat, op uw eigen industrieterrein of met een stadsbrede insteek. Projecten die een collectief belang vertegenwoordigen en die het economische klimaat in de stad zullen versterken. Voor het jaar 2011 zit er € 543.000 in de pot, verdeeld over de trekkingsgerechtigde ondernemers-verenigingen (GCC, VBGW, VBNO, VBZO) en Akkoordpartners (RUG, UMCG, Hanzehogeschool).
Waarom? Ondernemen en met nieuwe ideeën komen. Ondernemen en ontwikkelen. Ondernemen en samenwerken. Het past bij elkaar en het hoort bij elkaar. Maar zeker als die plannen grotere vormen aannemen en het gaat om duurzaamheid, bereikbaarheid & mobiliteit, collectieve activiteiten, een gunstig ondernemersklimaat en om veiligheid… hoe krijg je daarvoor dan de financiering rond?
Het Fonds Ondernemend Groningen wil ondernemersverenigingen stimuleren en ondersteunen bij het ontwikkelen van plannen die bijdragen aan een economisch gezonde en aantrekkelijke stad. Het Fonds is een echt ondernemersfonds. Van, voor en door Groninger ondernemers. Het daagt het georganiseerde bedrijfsleven uit om met plannen te komen. Het wil stimuleren, meedenken én meefinancieren. Gemeenschappelijk projecten aanpakken maakt schaalvergroting mogelijk. Daar varen we allen wel bij! <
30
NoordNieuws april 2011
Welkom nieuwe leden De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging: Groningen D. Abee Advisorgroep BV, Groningen G. Andela Team4 Architecten BV, Groningen A. Bakker Werk & Zo Recruitment, Winschoten H.J. Franke Prins Bernhardhoeve (PB Hoeve Beheer BV), Zuidlaren mw drs. N. Heijs Community Support , Groningen drs. R.A.M. Hofstee CAP Advies Training Coaching, Groningen drs. W. Holman Koninklijke Niestern Sander BV, Delfzijl W. Hulshof Triacc, Stadskanaal M.R. de Koning Homij Technische Installaties bv, Groningen A.H.K. Kraai Het Nederlands Stripmuseum, Groningen A. de Leeuw Tebodin Consultants & Engineers, Groningen R.S.F. van Lier AXENT Nabestaandenzorg N.V., Groningen T. Müller Berenberg Bank, Bremen F.B. Musters Rabobank Noord-Groningen, Delfzijl R. Rijpkema KWS Infra bv, Leek G.J. Schouten Mucosis B.V. - Meditech Center, Groningen J. van der Ster Alfa-college, Groningen drs.ing. M.T.M. Tankink KAW architecten en adviseurs B.V., Groningen J.H. Venema BMD Advies Noord Nederland, Leek D. Visser SENT [stage en talent], Veendam L.B.W. de Voer MBA ABN AMRO, Groningen J.F. Vooges IMS Veendam, Veendam R. Vroom Agentschap Telecom, Groningen mw J.H. Weber Curaad, Sellingen J. Zuidveld Maat Adviseurs, Ede
We hopen u snel te ontmoeten bij één van onze bijeenkomsten
Friesland R.E.J. Berting W.T.C., Leeuwarden ing. G. Boesjes Projectbureau A7-zone / Westergozone, Leeuwarden mw W.D. Boskma Commit Consulting, Leeuwarden mw drs. N.J. Bout CMC Nynke Bout Consultancy, Sneek E. Duursma De Friesland Zorgverzekeraar, Leeuwarden T. Eijt Msc Spaans Babcock BV, Balk D. Engwerda Ernst & Young Accountants LLP, Leeuwarden J. From Jan From Holding BV, Wolvega ing. L.A. Hartman Meijer Plaatbewerking, Sint Annaparochie drs. A.J. de Jong RA Omnyacc Synergie Accountants & Adviseurs, Leeuwarden M. de Jong Spinder Bike Carriers B.V., Harkema ing. D.H. Kiestra Pranger - Rosier Installaties, Dokkum ing. M.J. Kroon Klunder Drachten, Drachten mw D. Mandema De Friesland Zorgverzekeraar, Leeuwarden G.J. van Miltenburg MBA De Friesland Zorgverzekeraar, Leeuwarden mr. W. Mollema Trip Advocaten en Notarissen, Leeuwarden J.C. Smaal BV Sport, Leeuwarden M.P. Tax Bright Spark BV, Joure S. Verlaan Bright Spark BV, Joure drs.ing. E.E.B. Westerhof Harlingen Holding Industries B.V., Sneek
Drenthe J. Beenhakker Expertisecentrum Plato, Hoogeveen P. Bossina Expertisecentrum Plato, Hoogeveen drs. C. Bus Winel Industry Group B.V., Assen mr. J.H.M. Dröge HLB Nannen Accountants & Belastingadviseurs, Emmen mw drs. M.H.W.M. Hendriksen Stenden hogeschool, Emmen ing. E.B. Idema Kropman BV Installatietechniek, Assen R. Schuiling Dolmans Landscaping Noord, Beilen ir. P. Verhoog Swedish Match Lighters B.V., Assen
31
Koninklijke Van Gorcum = Drukker++
Scan deze code met uw smartphone of kijk op www.drukkerplusplus.nl
0 20 - 1 1
Koninklijke Van Gorcum BV Industrieweg 38, 9403 AB Assen Postbus 43, 9400 AA Assen [t] 0592 37 95 55 [f] 0592 37 20 64 [e]
[email protected] [i] www.vangorcum.nl
Colofon
Woensdag 20 april 2011 ALV/ MEET THE CHAIRMEN
Woensdag 25 mei 2011 ONDERNEMENDE STATEN
NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord verschijnt vijf maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen.
Dit jaar combineert VNO-NCW Noord haar algemene ledenvergadering wederom met ‘Meet the Chairmen’, waarbij u de kans krijgt om in discussie te treden met onze landelijke en noordelijke voorzitter, Bernard Wientjes en Bert van der Haar. Zij geven hun visie op regionale, nationale en internationale thema’s en maken duidelijk wat de invloed en opinie van VNO-NCW op de actualiteit is.
In het project Ondernemende Staten worden leden van VNO-NCW Noord gekoppeld aan leden van Provinciale Staten uit de drie noordelijke provincies, met als doel het dichter bij elkaar brengen van bedrijfsleven en (regionale) politiek. Na de Provinciale Statenverkiezingen van maart 2011 wordt een doorstart met dit project gemaakt, met deze bijeenkomst als aftrap. De deelnemers komen bijeen om te discussiëren over het versterken van de noordelijke eenheid.
Jaargang 16 nummer 2 April 2011 Oplage 2.000 exemplaren
Plaats: Hof van Saksen, Nooitgedacht Aanvang: 15.30 uur Einde: 18.00 uur
Redactie Lex Kloosterman (hoofdredacteur) Akke Groenewoud Jan-Willem Lobeek Willemien Wink Lambert Zwiers
[email protected]
Maandag 9 mei 2011 VISITE VEENHUIZEN Het thema van deze bijeenkomst is “De winst van waarden”. De crisis heeft ondernemers voor moeilijke keuzes geplaatst. Soms zelfs voor dilemma’s. De vraag die hierbij gesteld kan worden is welke waarden doorslaggevend zijn geweest bij het bepalen van de keuzes en welke keuzes zijn niet gemaakt, terwijl de ondernemer dat wel had gewild. Wat hebben we geleerd van de crisis en wat moeten we dus vasthouden voor de toekomst.
Postbus 132 9700 AC Groningen T 050 5343844 F 050 5346145 www.vno-ncwnoord.nl
Plaats: N.n.b. Aanvang: 19.30 uur Einde: 22.00 uur
Woensdag 1 juni 2011 BUSINESS LUNCH Op informele wijze netwerken aan de lunchtafel. Plaats: Van der Valk, Sneek Ontvangst: 11.45 uur Einde: 13.30 uur
Dinsdag 7 juni 2011 NIEUWE LEDENBIJEENKOMST Informele bijeenkomst om nieuwe leden de kans bieden om zowel onze vereniging als elkaar beter te leren kennen.
Prepress, druk en distributie Koninklijke Van Gorcum bv, Assen
Plaats: Infrahuis Groningen Ontvangst: 16.00 uur Einde: 18.30 uur
agenda
Basisvormgeving studio Tineke Wieringa bno, Haren
Plaats: Gevangenismuseum Veenhuizen Ontvangst: 14.00 uur Einde: 17.30 uur
Dinsdag 10 mei 2011 BUSINESS LUNCH Op informele wijze netwerken aan de lunchtafel. Plaats: Jufferen Lunsingh, Westervelde Ontvangst: 11.45 uur Einde: 13.30 uur VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waarbij ruim 1.300 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgelegenheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand bestaat uit mkb-bedrijven.
Wilt u een advertentie in NoordNieuws plaatsen? Neem dan contact op met de redactie via
[email protected]. Ook voor inhoudelijke suggesties, vragen of klachten kunt u ons via dit e-mailadres bereiken.
Stil aan de overkant? Ga eens bij de tegenstander op de tribune zitten. Bekijk het ook eens van de andere kant. Bij KPMG zorgen we ervoor dat we een zo volledig mogelijk beeld van onze klanten hebben. We verplaatsen ons in u en uw branche. Leggen u onder de loep, zogezegd. Zodat we niets over het hoofd zien en u volledig kunnen supporten met onze audit-, tax- en advisorydiensten. Meer informatie over KPMG? KPMG Leeuwarden, 058-2335000 Albert Beekhuizen of KPMG Groningen, 050-5222111 Rudi Kleinhuis
© 2011 KPMG Staffing & Facility Services B.V. All rights reserved.
kpmg.nl