N ET TE R N I .N L OP OK VKI E M O K N KIJ W.F WW
De eerste uitspraken onder de WWZ P05
Na ruim een jaar actievoeren nu dan toch een cao Grafimedia P03
FNV KIEM MAGAZINE Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM / Lid worden? www.fnv-kiem.nl/wordlid
FNV WIL OOK CAO-AFSPRAKEN VOOR ZZP’ERS en dat is nodig om de groeiende inkomensongelijkheid een halt toe te roepen. Ook pleit FNV KIEM voor minimumtarieven voor mensen die er zelf voor kiezen zzp’er te zijn. “Zzp’ers moeten genoeg geld kunnen verdienen om rond te komen en verzekeringen te kunnen betalen. Op deze manier stellen we grenzen aan misbruik van medewerkers die voor te lage tarieven werken,” vervolgt de penningmeester. “Tenslotte willen we ook afspraken over banen voor mensen met een arbeidsbeperking, zoals werkgevers in het sociaal akkoord hebben beloofd.”
ECHTE BANEN De afgelopen maanden zijn de leden van de FNV uit de verschillende sectoren met elkaar in discussie gegaan over het nieuwe arbeidsvoorwaardenbeleid. In november werd de inzet voor 2016 definitief vastgesteld. De FNV gaat in cao’s meer afspraken maken over zekerheden voor alle werkenden. “Meer echte banen en gewoon goed werk blijft daarbij het credo,” zegt penningmeester en coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid bij FNV KIEM Wim van den Burg. “We blijven inzetten op meer brede cao’s met zekerheidsafspraken, waardoor alle werkenden gewoon goed hun werk kunnen doen.” De FNV maakte in september al zijn brede cao-inzet bekend. De kern daarvan was een looneis van 3% in centen en procenten, minimumtarieven voor freelancers, en echte banen voor payrollers. “De economische groei trekt aan en de winsten stijgen, maar het loon blijft daarbij achter. Ook de ongelijkheid in de samenleving blijft toenemen, of wordt alleen
JE NIEUWE LEDENPAS enpas_
kiem_led
13315_fnv
LEDENPA
S
Naam Lidm. nr. Lid sinds Bondsnum
mer
Rechten
v.a.
maar groter. Daarnaast staat het pensioenstelsel onder druk,” licht Van den Burg toe. “Dat betekent dat we als FNV goede afspraken willen maken over echte banen, we de arbeidsmarktpositie van de zzp’ers willen versterken en meer koopkracht in centen en procenten willen.”
Gelijkwaardigheid en zekerheid moeten in het nieuwe arbeidsvoorwaardenbeleid de basis zijn voor echte banen. “Daarbij staat kwaliteit van het werk voorop en moet er een goede balans tussen werk en privé zijn,” zegt Van den Burg. “Verder willen we af van onzekere contracten zoals oproepcontracten en pleiten we voor normale tarieven voor zelfstandigen. ”
over alle generaties verdeeld te worden en moet de jeugdwerkloosheid aangepakt worden.”
KWALITEIT VAN WERK FNV KIEM zet in het arbeidsvoorwaardenbeleid 2016 sterk in op de kwaliteit van werk. “Erkenning van vakmanschap, zekerheid over inkomen en zeggenschap over werk- en vooral privétijd zijn de basis voor mensen om hun werk gewoon goed te kunnen doen. Niet alleen voor mensen in loondienst. We gaan onze cao’s verbreden en versterken met meer afspraken over zekerheden voor alle werkenden,” stelt Van den Burg. “Leden zullen dit beleid dus terug zien in de cao’s en zelfstandigen zullen het tegenkomen bij de lobby in Den Haag. We willen dat sociale zekerheid niet alleen voorbehouden is aan mensen in loondienst, maar aan alle werkenden. Ongeacht dienstverband of contract.”
KOOPKRACHT OUDEREN
De vakbond legt daarbij in de brede cao de nadruk op de aanpak van de doorgeschoten flex, zodat bijvoorbeeld mensen met een payroll-flexcontract gewoon weer in dienst komen van hun eigen werkgever. De FNV wil daarnaast meer koopkracht door een loonsverhoging van 3% in centen en procenten en het afschaffen van jeugdlonen. Op die manier krijgen vooral de mensen met midden- en lagere inkomens meer koopkracht
FNV KIEM vindt dat de lastenverzwaring die het kabinet aangekondigd heeft, onevenredig op het Het arbeidsvoorwaardenbeleid bordje van ouderen terecht komt. 2016 van de FNV kent een aantal “Ook daar gaan we ons hard voor specifiek voor de sector creatieve maken,” zegt Van den Burg. “Door industrie toegespitste punten. het deels afschaffen van de oudeWim van den Burg legt uit: “Narenkorting, het verhogen van de tuurlijk zet de FNV zich in voor de inkomensafhankelijke bijdrage aanpak van de werkloosheid en voor de zorgpremie en de verdere willen we meer investeringen in verhoging van de houdbaarheidswerkgelegenheid. In het nieuwe bijdrage dreigt verdere achteruitarbeidsvoorwaardenbeleid wordt gang van de koopkracht van oudespecifiek het stoppen van de afren. Wij willen dat het kabinet braak van werkgelegenheid in de stopt met verdere lastenverzwakunst- en cultuursector genoemd. ring voor ouderen. De maatregelen Ook willen we investeren in onder- die specifiek ouderen raken willen wijs, bouw en in de kunst- en culwe stopzetten, in ieder geval totdat tuursector. Tegelijk dient ook het aanvullende pensioenen weer werk dat er in Nederland is, eerlijk kunnen worden geïndexeerd.”
In de envelop bij dit nummer van FNV KIEM Magazine vind je de nieuwe ledenpas voor 2016. Behalve dat je als lid van FNV KIEM korting krijgt op een breed scala aan producten en diensten, krijg je op vertoon van je ledenpas ook aantrekkelijke kortingen bij speciaal geselecteerde partners op bij-
voorbeeld reizen, mobiliteit, energie, verzekeringen, sport en cultuur. Op de voordeelpagina 7 van dit KIEM magazine vind je meer kortingsacties. Wil je een compleet overzicht, kijk dan op www.fnv-kiem.nl/voordeel. Let op: deze nieuwe ledenpas heeft geen jaartal meer en is
MEER KOOPKRACHT
daardoor onbeperkt houdbaar. Zo leveren wij als KIEM een bijdrage aan duurzaamheid en voorkomen we vervuiling. Verandert er iets in de gegevens die op de pas staan, of ben je ‘m kwijt, dan krijg je een nieuwe pas toegestuurd. FNV KIEM doet alle mogelijke moeite om de
Tip
enig L DENKEN Kun je creatief denken uit een boekje leren? De schrijvers van ‘Lenig denken’ denken van wel! Durf te vertrouwen op je eigen kracht en je improvisatievermogen om met nieuwe situaties en onverwachte dingen om te gaan. Marenthe de Bruijne en Sigrid van Iersel schreven dit praktische boek om je werk inspirerender en je leven leuker te maken: Lenig denken. Als experts op het gebied van creatief denken en storytelling vernieuwden zij Lenig denken met de nieuwste inzichten. Lenig denken geeft je een scala aan praktische adviezen, tips en oefeningen. Met creatieve denktechnieken doorbreek je routines en leer je buiten de gebaande paden te treden. Dat stelt je in staat om originele ideeën en oplossingen te bedenken en nieuwe kansen te scheppen, zowel op het werk als thuis. Ontdek hoe je creativiteit kunt inzetten om meer succes en plezier in je dagelijks leven te creëren! Lenig denken is uitgegeven door Anderzdenken en kost €22,50, ISBN9789462960190
ledenpas correct bij jou op de mat te krijgen. Zit je nieuwe ledenpas niet in de envelop, of staat er verkeerde informatie op de pas, neem dan contact op met de ledenadministratie op telefoonnummer (0900) FNV KIEM / (0900 368 54 36).
PAGINA 2 Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
OPNIEUW BUITENGEWOON
Workshop Verlieskunde
Er is nog plaats! werknemers, ook ondernemers en kleine zelfstandigen kunnen zich door faillissement, overname of fusie ingrijpend ‘gepakt’ voelen. Hoe ga je om met deze veranderingen? De interactieve workshop Verlieskunde kan je hier bij helpen. De workshop heeft tot doel je de gelegenheid te geven om verandering of verlies van werk te verwerken door zaken onder woorden te brengen en zo een volgende stap te kunnen maken.
CONGRES FNV KIEM
Tijdens het congres van FNV KIEM in Amersfoort op 10 oktober jl. was geen tweederde meerderheid voor fusie met de ongedeelde FNV. Het gevolg daarvan is dat FNV KIEM zelfstandig doorgaat. In de Flint in Amersfoort stemden 103 afgevaardigden over het fusievoorstel. De uitslag van de stemming was 64,71% voor en 35,29% tegen. Dat is weliswaar een meerderheid, maar statutair niet voldoende voor een fusie, daar was 66,7% voor nodig. Voor veel van de afgevaardigden was het besluit niet te fuseren een grote teleurstelling. “Het op deze wijze niet behalen van de tweederde meerderheid maakt pijnlijk duidelijk hoe de bloedgroepen binnen FNV KIEM elkaar gevangen houden,” schrijft Jan Louwes, voorzitter van de afdeling Noord in een brief aan het Dagelijks Bestuur van FNV KIEM.
NIEUW PLAN “Tijdens de borrel na afloop van het congres gingen er al geluiden op om een nieuw congres bijeen te roepen om niet in een patstelling te blijven hangen. Deze geluiden zetten zich voort in gedachtewisselingen per e-mail en in sectorraadsvergaderingen. Er werden echter nog geen stappen ondernomen voor het concretiseren van een nieuw congres.”
In dat licht heeft de afdeling Noord, met de vereiste ondersteuning van ten minste een tiende van het aantal afgevaardigden/stemmen in een congres, het initiatief genomen om een buitengewoon congres bijeen te roepen. Tijdens het buitengewoon congres moet helder worden aan welke voorwaarden en condities een plan moet voldoen om de benodigde tweederde meerderheid van de stemmen te behalen. Het congres zal plaatsvinden op 12 december 2015 in congrescentrum de Eenhoorn in Amersfoort.
HEB JE INTERESSE? Meld je dan per mail (
[email protected] ) aan voor de gratis workshop van FNV KIEM Bestuurder UGO Angela Bottenberg, op 15 december 9.30 uur in In Between in Zeist. Je vindt In Between aan De Clomp 1904 in Zeist. FNV KIEM biedt ook ondersteuning in andere vorm. Zo kun je gebruik maken van loopbaanadvies, de zzp-sparringpartner of cursussen en trainingen volgen bij de KIEM Academie.
Als werk je leven is en je wordt ontslagen, dan valt je leven in duigen. Het gaat niet alleen om het werk op zich, maar ook om verlies van vertrouwen, contacten met collega’s en inkomen.
Ieder ontslag is anders, en ontslag is weer niet op één lijn te stellen met demotie (achteruitgang in
functie en beloning) of met gedwongen functionele of geografische overplaatsing. Niet alleen
KIJK VOOR MEER INFORMATIE HIEROVER OP WWW.FNV-KIEM.NL
Hulde aan de jubilarissen NOG SPAARLOON Op zaterdag 14 november jl. zijn tijdens een informele bijeenkomst in Hotel van der Valk te Maastricht acht jubilarissen van de afdeling ZuidLimburg gehuldigd. De jubilarissen werden persoonlijk toegesproken door afdelingsvoorzitter Jacques Herben. De jubilerende leden van de afdeling Zuid-
Limburg zijn: de heer Vroegop en de heer Martens (beiden 40 jaar lid), de heer Houben, de heer Weltens en de heer Thewissen (alle drie 50 jaar lid), de heer Schlicher, de heer Buisman en de heer Goossens (alle drie 70 jaar lid) en tenslotte de heer Pasmans (75 jaar lid).
STAAN BIJ SGB?
De jubilarissen waren allen enthousiast over de huldiging. Het was een gezellige bijeenkomst waarbij men enkele oud-collega’s weer ontmoette en weer eens over vroeger kon praten.
75 jaar lid
Christ Pasmans, 75 jaar lid van FNV KIEM, met zijn vrouw.
Speciale aandacht was er voor bondsjubilaris Christ Pasmans (89 jaar), die gehuldigd werd met zijn 75-jarig bondsjubileum. Christ kreeg uit handen van de afdelingsvoorzitter Jacques Herben een speciale landelijke oorkonde, een boeket bloemen en enkele kleine attenties van de afdeling uitgereikt. Christ Pasmans begon zijn grafische loopbaan op 14-jarige leeftijd als leerling-handzetter bij drukkerij Maenen in Meerssen.
Na zijn diploma handzetter ging hij werken bij drukkerij Boosten en Stols te Maastricht. Daar heeft hij geruime tijd als monotypezetter gewerkt. Enkele jaren later volgde Dagblad de Nieuwe Limburger in Maastricht, waar hij werkzaam was als pagina-opmaker en tekstverwerker. Christ verkeert nog in een goede gezondheid en geniet samen met zijn echtgenote van een welverdiend pensioen. FNV KIEM wenst Christ nog vele gelukkige en gezonde jaren toe.
Spaarloonfonds SGB houdt in 2016 op te bestaan. Heb je nog spaargeld bij SGB staan? Dan kun je dat tot 1 januari 2016 opnemen. Daarna gaat je spaargeld naar een goed doel. Werkte je voor 1 januari 2012 in de grafimedia? Of werkte je toen bij een uitgeverij? En spaarde je toen belastingvrij via de werkgever? Dan is de kans groot dat je dat bij SGB deed. Vanaf 1 januari 2012 kan dat niet meer. Toen werd belastingvrij sparen afgeschaft. Ruim 8.000 mensen hebben nog spaargeld staan. Inmiddels is bijna al het spaargeld uitbetaald, maar toch zijn er nog steeds ruim 8.000 mensen die spaargeld bij SGB heb-
ben staan. Gemiddeld bijna 300 euro! Maar hoe SGB ook zoekt, het fonds kan deze spaarders niet vinden. En de tijd begint nu te dringen. Op 1 januari 2016 gaat het spaargeld namelijk naar een goed doel. Behalve als het voor die tijd wordt uitbetaald. Heb je dus belastingvrij gespaard bij SGB? En is dit geld nog niet uitbetaald? Dan kun je SGB mailen via
[email protected] of bellen naar 020 541 81 39.
PAGINA 3 Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
Na ruim een jaar actievoeren nu dan tóch een cao Grafimedia
Opluchting na het bereiken van een principeakkoord.
De 48-uursstaking bij Ardagh.
2015 was het jaar van grootschalige acties en stakingen in de grafische industrie. Het resultaat ligt er nu: een cao met 4 procent meer loon tussen nu en april 2018 en 1000 euro ineens ter compensatie voor de afgelopen magere jaren. Bernard van Iren: “Dat dit resultaat er nu ligt is te danken aan al die honderden actievoerders en stakers. In geen 30 jaar heeft deze bedrijfstak zoveel actie gezien.”
CHRONOLOGIE VAN DE ACTIES: NOVEMBER 2014. Handtekeningenactie. Ruim 1500 mensen tekenen de petitie voor een goede cao. HALF DECEMBER 2014. De bonden roepen het KVGO (werkgevers) op om weer aan tafel te komen. 13 FEBRUARI 2015. Overhandiging van de petitie aan het KVGO bij het begin van onderhandelingen. 1 MEI. Onderhandelingen lopen vast op KVGO-eis om per bedrijf zonder vakbond over loon te praten. 22 MEI. Ledenraadpleging afgerond. Overgrote meerderheid wil actie. 29 MEI. Bonden versturen ultimatum naar KVGO. 3 JUNI. Ultimatum verstrijkt zonder adequate reactie werkgevers. 4 JUNI. Werkonderbreking Persgroep Best. 10 JUNI. 24-uursstaking bij Ardagh in Hoogeveen. 11 JUNI. Werkonderbreking bij Roto Smeets Etten Leur. 12 JUNI. Bonden praten apart met dagbladuitgevers. 15 JUNI. Bonden en KVGO onderhandelen. 1 JULI. Cao-overleg loopt opnieuw vast. 9 JULI. Verrassingsctie bij Koninklijke Drukkerij Em. De Jong in Baarle-Nassau, samen met
Belgische collegabond ABVV. 14 JULI. Alle grafische bedrijven ontvangen brief van de bonden. met voorstel voor loonsverhoging per bedrijf. 15 JULI. Apart gesprek van vakbonden met krantenbedrijven mislukt. 23 JULI. Spontane staking bij Roto Smeets in Deventer. 31 JULI. Staking bij Haagse en Apeldoornse drukkerij Persgroep. Enkele edities van het Algemeen Dagblad verschijnen niet. 3 AUGUSTUS. FNV KIEM wijst eindbod KVGO af. 13 AUGUSTUS. Flyeractie bij Hassink Drukkers in Haaksbergen. 2 SEPTEMBER. Demonstratieve bijeenkomst FNV KIEM over de cao in Groningen. 8 SEPTEMBER. 24-uurstaking Roto Smeets Deventer. Verrassingsbezoek vakbondsdelegatie aan ledenraad KVGO in Soest. 10 SEPTEMBER. Actiebijeenkomsten bij Ardagh Hoogeveen en Graphic Packaging International Sneek. De bijeenkomst bij Graphic Packaging loopt uit op een spontane 24-uursstaking. 17 SEPTEMBER. Start 24-uursstaking Ardagh Hoogeveen. 1 OKTOBER. Werkonderbreking De Vries in Sneek.
6 OKTOBER. FNV KIEM stuurt brief aan werkgevers over onbetrouwbare peiling. 8 OKTOBER. Landelijke stakingsdag. Enkele honderden drukkers en andere grafici vormen gezamenlijk een nieuw actiecomité tijdens een bijeenkomst in De Fabrique in Utrecht. 27 OKTOBER. 48-uursstaking Ardagh in Hoogeveen. 28 OKTOBER. Flyeractie bij drukkerij Fleq in Drachten, drukkerij Scholma in Bedum en boekbinders Abbringh en Erenstein in Groningen. 2 NOVEMBER. Regionale actiebijeenkomst in Zwolle. Flyeractie bij drukkerij Hoïtsema; Kantineactie bij drukkerij De Marne; Flyeractie bij Bijbeldrukkerij Royal Jongbloed. 3 NOVEMBER. Regionale actiebijeenkomst in Utrecht. 4 NOVEMBER. Regionale actiebijeenkomst in Drachten. 5 NOVEMBER. Regionale actiebijeenkomst in Alphen aan de Rijn. 17 NOVEMBER. Principeakkoord over een nieuwe cao.
Het actiecomité zoals dat gevormd is tijdens de actiedag Grafimedia.
Flyeractie bij drukkerij De Jong.
Acties bij Roto Smeets.
HET CAO-PRINCIPEAKKOORD PUNT VOOR PUNT: De loonsverhoging wordt gefaseerd ingevoerd. In februari krijgt iedereen een eenmalige uitkering van €1000,- als compensatie voor de afgelopen jaren. Per 1 april 2016 volgt een loonsverhoging van 1,5%, op 1 april 2017 1%, op 1 oktober 2017 1% en op 1 januari 2018 0,5%. Bezuinigingen op de ploegentoeslag zijn van de baan, evenals de verlaging van de ziekte-uitkering met 20%. Ook de werkgeverswens om decentraal buiten de vakbond om af te wijken van de loonsverhoging is van tafel. Hiervoor komt er een speciale commissie waarin ook de vakbonden zitting hebben. Omdat de grafische sector nog steeds krimpt, zijn afspraken gemaakt waarmee werknemers hun arbeidsmarktpositie kunnen verbeteren. Opleidingen hiervoor worden voor de helft door de werkgever vergoed. Ook kunnen werknemers hiervoor één dag korter gaan werken met de afspraak 80% werken, 85% loon en 85% pensioenopbouw. Voor ouderen is deze scholingsregeling nog gunstiger. Voor mensen die minder dan 10 jaar voor de AOW-gerechtigde leeftijd zitten is de regeling 80% werken, 85% betaald, 100% pensioenopbouw. De regeling geldt zowel voor scholing als voor mantelzorg. Om meer ruimte te maken voor jongeren is er ook een ouderenregeling afgesproken. Vanaf 2 jaar vóór de AOWleeftijd mogen werknemers gebruik maken van een regeling met 80% werken, 90% betaald, 100% pensioenopbouw. Als 5 mensen dit doen kan 1 nieuwe collega aan de slag. Ook vooral op jongeren gericht is de loonsverhoging voor de aanloopschalen: wie daarop instroomt krijgt jaarlijks 2 keer een loonsverhoging van 10%: op 1 januari en op 1 juli, net zo lang tot de normale schaal is bereikt.
PAGINA 4 Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
STEL JE VERKIESBAAR VOOR DE SECTORRAAD VAN JOUW SECTOR FNV KIEM is op zoek naar een aantal nieuwe sectorraadsleden. Een aantal huidige bestuursleden houdt er mee op en uit de nieuwe (of oude) leden van de sectorraad worden nieuwe bondsbestuursleden gerekruteerd. Iedere sector van FNV KIEM wordt vertegenwoordigd door een sectorraad. Binnen FNV KIEM adviseren de sectorraden en de Bondsraad over het beleid en belangrijke besluiten die de sector raken en doen voorstellen in dit kader. Zo worden voorstellen voor de cao door bestuurders en sectorraadsleden gezamenlijk vastgesteld. Op deze manier kunnen leden meedoen en meebeslissen met het vakbondswerk. Er zijn 7 sectorraden binnen FNV KIEM. Het aantal zetels is gebaseerd op het aantal leden: Grafisch 17 Prepublishing 1 Verpakkingen 4 Uitgeverijen 7 Kunsten 19 Audiovisueel 4 UGO 28 In de statuten van de bond is bepaald dat per vier jaar de sectorraden opnieuw samengesteld worden via verkiezingen onder alle ledengroepen. Een sectorraadslid bekleedt maximaal 2 termijnen een zetel. Die verkiezingen horen tijdig te worden georganiseerd voor het jaarlijks bondscongres.
In 2016 staat het bondscongres gepland in juni. In de eerste maanden van 2016 worden daarom de verkiezingen voor de sectorraden gehouden, die dan weer een nieuwe driejarentermijn ingaan. Uit de nieuw samengestelde sectorraden zullen vervolgens kandidaten gesteld kunnen worden voor het onbezoldigd bondsbestuur. Na een aparte verkiezing wordt daarvan een voordracht gemaakt die aan het bondscongres wordt gepresenteerd.
ONDERSTEUNING BIJ JE WERK ALS SECTORRAADSLID Om het vakbondswerk goed te kunnen uitvoeren wordt er best veel van je gevraagd. Daarom probeert FNV KIEM je te ondersteunen d.m.v. diverse trainingen en cursussen.
SAMENVATTING VAN DE TAKEN VAN DE SECTORRAAD: De sectorraad geeft leiding aan de ontwikkelingen en uitvoering van het vakbondswerk en de belangenbehartiging in de sector. De sectorraad adviseert het bondsbestuur en andere beslissers en adviseurs in de bond over sociaal-economische onderwerpen die de sector raken. Bijvoorbeeld wanneer er een nieuwe cao wordt afgesloten of er vanuit de politiek maatregelen worden aangekondigd. De sectorraad zet een goed georganiseerd netwerk van vrijwilligers voor de bond op in bedrijven, instellingen etc. De sectorraad maakt een activiteiten- en werkplan waarin wordt aangegeven welke activiteiten prioriteit hebben voor de sector ten behoeve van belangenbehartiging, ledenontwikkeling, contact met leden en goede dienstverlening. De sectorraad levert een vertegenwoordiging in het bondsbestuur.
WAT MOET JE KUNNEN OM LID TE WORDEN VAN EEN SECTORRAAD? Je moet bereid zijn om zo’n 5 keer per jaar te vergaderen over tal van onderwerpen. In een cao-jaar of tijdens specifieke politieke maatregelen die om actie vragen kan dat zelfs meer zijn. Je kunt goed je zegje doen, goed luisteren en durft kritisch te zijn. Je bent representatief voor de achterban die je vertegenwoordigt. Je bent maatschappelijk betrokken. Je moet op de hoogte zijn van de ontwikkelingen binnen je branche/sector en/of bedrijf. Je wilt je verdiepen in sectorspecifieke zaken. Je bent betrokken bij je collega’s en bij de bond. Je kunt goed samenwerken.
Op die manier kun je jezelf op diverse terreinen bijscholen en ontwikkelen. FNV KIEM neemt de reis- en verletkosten van het vakbondswerk voor haar rekening. De faciliteitenregeling is bij het secretariaat opvraagbaar.
KANDIDAATSTELLING Om tot lid van een sectorraad te worden gekozen, moet je 18 jaar of ouder zijn en ten minste 1 jaar, aansluitend voorafgaande aan de verkiezingen, lid van FNV KIEM zijn. Wil jij je kandidaat stellen voor de sectorraadsverkiezing 2015, meld je dan voor vrijdag 11 december 12.00 uur via SecretariaatDagelijksbestuur@ fnv-kiem.nl onder vermelding van Verkiezingen Sectorraden 2015 aan. Ten behoeve van je aanmelding
ontvangen we graag een korte motivatie, een (digitale) pasfoto en willen we graag weten voor welke sectorraad je je aanmeldt (Grafisch, Prepublishing, Verpakkingen, Uitgeverijen, Kunsten, Audiovisueel of UGO). AANMELDEN per post is ook mogelijk, in dat geval kun je van onderstaand aanmeldformulier gebruikmaken. Meer informatie vind je op www. fnv-kiem.nl/sectorraden
JA, IK STEL ME VERKIESBAAR VOOR DE SECTORRAAD Naam: Adres: Postcode/woonplaats: Telefoonnummer: E-mail: Bondsnummer: Handtekening: Motivatie:
Ik meld me aan voor de sectorraad (aankruisen wat van toepassing is): Grafisch
Prepublishing
Verpakkingen
Uitgeverijen
Kunsten
Audiovisueel
UGO
De ingevulde bon s.v.p. in een envelop zonder postzegel opsturen naar: FNV KIEM Secretariaat Dagelijks bestuur t.a.v. mw. Linda Lucassen, Antwoordnummer 16055, 1000 SE Amsterdam.
PAGINA 5 Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
DE EERSTE UITSPRAKEN ONDER DE WWZ waarden laten weten of er wel of geen verlening van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd plaatsvindt. Bijvoorbeeld of dit tegen hetzelfde loon is. Als de werkgever vergeet aan te zeggen moet hij een boete betalen aan de werknemer.
SCHRIFTELIJK? De kantonrechter Rotterdam oordeelde op 5 juni 2015 dat de aanzegging echt schriftelijk moet gebeuren. De medewerker erkende dat de werkgever mondeling had aangezegd en dus wel op de hoogte was dat de werkgever niet wilde verlengen. De rechter oordeelde dat aan de mondelinge aanzegging geen betekenis toekomt nu de wetgever in verband met de bescherming van de werknemer vereist dat de aanzegging schriftelijk gedaan wordt.
WHATS-APP?
Met de invoering van de Wet Werk en Zekerheid zijn er veel wijzigingen doorgevoerd in het arbeidsrecht. Inmiddels zijn onder het nieuwe recht de eerste uitspraken gedaan. We zetten de uitspraken over het concurrentiebeding, de aanzegplicht en ontbinding door de kantonrechter voor je op een rij.
CONCURRENTIEBEDING Sinds 1 januari 2015 gelden nieuwe regels voor het concurrentiebeding. In contracten voor bepaalde tijd (ongeacht de duur) mag geen concurrentiebeding meer worden opgenomen, tenzij de werkgever schriftelijk motiveert dat het beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. Op 23 juli 2015 heeft de kantonrechter in Amsterdam voor het eerst een uitspraak gedaan over deze motiveringseis. De werkgever motiveerde het zwaarwegende bedrijfsbelang volgens de kantonrechter te algemeen. Er moet concreet door de werkgever omschreven worden welke specifieke kennis en informatie de werknemer in dit geval dan zou kunnen gebruiken bij concurrenten. Een concurrentiebeding dat te algemeen is gemotiveerd en bijvoorbeeld met elke werknemer in een bepaalde functie hetzelfde is geformuleerd, zal waarschijnlijk door de rechter geschorst worden. De werkgever
moet per werknemer met een individuele adequate motivering komen. Daarnaast moet er gekeken worden of het concurrentiebeding wel het juiste middel is en of er niet gekozen had kunnen worden voor een studiekostenbeding of geheimhoudingsbeding.
VERLENGING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST? De motiveringseis voor het concurrentiebeding in contracten voor bepaalde tijd geldt dus vanaf 1 januari 2015. Hoe zit het als de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd al voor die datum is aangegaan en na 1 januari 2015 onder dezelfde voorwaarden is verlengd? De kantonrechter in Enschede oordeelde daarover op 15 september 2015. Volgens de kantonrechter moet deze tweede arbeidsovereenkomst aangemerkt worden als een nieuwe arbeidsovereenkomst, waarop de nieuwe regels van toepassing zijn. In de eerste arbeidsovereenkomst was geen motivering opgenomen, omdat motivering op dat moment nog niet nodig was. Nu de motivering ontbrak, was er op de verlengde arbeidsovereenkomst geen rechtsgeldig concurrentiebeding meer van toepassing.
AANZEGPLICHT De werkgever moet werknemers voortaan minimaal één maand voor het einde van het contract schriftelijk en onder welke voor-
Voldoet de werkgever aan de schriftelijke aanzegplicht indien hij de werknemer in een WhatsApp-bericht laat weten dat hij het contract niet zal verlengen? De kantonrechter Amsterdam oordeelde op 24 juni 2015 positief op deze vraag. Bij de werkgever rust de bewijslast of de werknemer de aanzegging wel heeft ontvangen. In dit geval had de desbetreffende medewerkster een reactie teruggestuurd op het WhatsAppbericht van werkgever. Doorslaggevend was hier dat de medewerkster het bericht dus had gelezen.
RECHTSGELDIGE AANZEGGING IN DE ARBEIDSOVEREENKOMST? Kan de werkgever aan de aanzegverplichting voldoen door al in de arbeidsovereenkomst op te nemen dat het contract na het verstrijken van de bepaalde tijd niet zal worden voortgezet? De kantonrechter Utrecht oordeelde op 13 mei 2015 van wel. Indien er dus bijvoorbeeld in je arbeidsovereenkomst staat dat de arbeidsovereenkomst op de overeengekomen datum wordt beëindigd en niet zal worden verlengd, heeft werkgever voldaan aan de aanzegplicht.
ONTBINDING DOOR KANTONRECHTER LASTIGER Vóór de invoering van de WWZ werd de arbeidsovereenkomst bijna altijd ontbonden door de kantonrechter. Ook als de verwijten van de werkgever niet bewezen konden worden, werd de arbeidsovereenkomst vaak toch ontbonden. Ter compensatie werd dan een hogere ontslagvergoeding toegekend aan de werknemer.
Uit de uitspraken die tot nu toe zijn gedaan onder de WWZ blijkt dat het lastiger is geworden om de arbeidsovereenkomst te laten ontbinden. Het ontslag moet nu onder één van de limitatief opgenomen ontslaggronden vallen en aan de vereisten van deze grond moet ook volledig zijn voldaan. Anders dan onder het oude ontslagrecht, kunnen verschillende ontslagredenen, die elk op zich onvoldoende zijn voor ontslag, niet bij elkaar worden “opgeteld” om een ontslag te dragen. Als de rechter toch ontbindt, wordt er vaker dan van te voren gedacht een billijke vergoeding toegekend. Deze is vaak hoger dan alleen de transitievergoeding.
Zo moet bij een ontbinding vanwege disfunctioneren aan alle in de wet genoemde vereisten zijn voldaan. De werknemer moet tijdig op de hoogte zijn gesteld van zijn disfunctioneren en de werkgever moet genoeg mogelijkheden hebben geboden om het functioneren te verbeteren. Ook mag het ontslag geen gevolg zijn van de arbeidsomstandigheden, een arbeidsbeperking, ziekte of onvoldoende scholingsmogelijkheden. Als de werkgever geen dossier kan overleggen om het disfunctioneren te bewijzen, zal een ontbinding niet snel worden toegewezen.
VERANDERINGEN IN DE WW-UITKERING PER 1 JANUARI 2016 Per 1 juli 2015 zijn in de WW al een aantal wijzigingen doorgevoerd. Per 1 januari 2016 wordt nu ook de maximale duur van de WW stapsgewijs afgebouwd. De hoogte van de WWuitkering blijft gelijk. De duur van de WW-uitkering wordt verlaagd van maximaal 38 maanden naar maximaal 24 maanden. Vanaf 1 januari 2016 tot 1 juli 2019 wordt de duur per kwartaal met een maand afgebouwd. Wie na 1 januari 2016 werkloos wordt, krijgt te maken met deze verkorting van de WW. De opbouw van de WWuitkering is tot 1 januari 2016 voor ieder jaar arbeidsverleden één maand uitkering. Vanaf 1 januari 2016 geldt dit voor de eerste 10 jaar nog steeds. Vanaf 1 januari 2016 wordt nog maar een halve maand uitkering opgebouwd voor ieder jaar arbeidsverleden. Het vóór 1 januari 2016 al opgebouwde arbeidsverleden wordt gerespecteerd, behalve wanneer de werknemer na 1 januari 2016 aanspraak heeft op een WW-uitkering van langer dan 24 maanden.
Een voorbeeld: een werknemer die op 1 januari 2016 een arbeidsverleden van 38 maanden heeft opgebouwd en op 1 augustus 2016 werkloos wordt, zal, door aftrek van 3 verstreken kalenderkwartalen, recht hebben op maximaal 35 maanden WW (zie overzicht). In cao’s kunnen afspraken worden gemaakt om de duur van de WW-uitkering terug te brengen naar 38 maanden. De nieuwe regels voor de opbouw en duur van de WWuitkering gelden voor werknemers die op of na 1 januari 2016 werkloos worden. Voor werknemers die vóór 1 januari 2016 al een WW-uitkering ontvingen, veranderen de regels niet.
ARBEIDSVERLEDEN OP 1 JANUARI 2016 BEPAALT IN WELKE KOLOM IEMAND ZIT Kwartaal 2016
2017
2018
2019
>= 1 2 3 4 1 2 3 4 1
38 37 36 35 34 33 32 31 30 29
37 36 35 34 33 32 31 30 29 28
36 35 34 33 32 31 30 29 28 27
35 34 33 32 31 30 29 28 27 26
34 33 32 31 30 29 28 27 26 25
33 32 31 30 29 28 27 26 25 24
32 31 30 29 28 27 26 25 24 24
31 30 29 28 27 26 25 24 24 24
30 29 28 27 26 25 24 24 24 24
29 28 27 26 25 24 24 24 24 24
28 27 26 25 24 24 24 24 24 24
27 26 25 24 24 24 24 24 24 24
26 25 24 24 24 24 24 24 24 24
25 24 24 24 24 24 24 24 24 24
24 24 24 24 24 24 24 24 24 24
2 3 4 1 2
28 27 26 25 24
27 26 25 24 24
26 25 24 24 24
25 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
24 24 24 24 24
PAGINA 6 Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
STRESS OP HET WERK stress, langs een aantal bedrijven in het land. In de bus kon je je werkdruk laten testen en tips krijgen voor oplossingen.
STRESS IN CREATIEVE BAAN Stress op het werk komt vaak door een slechte planning en/of samenwerken met onvoldoende opgeleid personeel. En door teveel werk dat door te weinig mensen moet worden gedaan. Ook strakke en onwerkbare procedures, slechte hulpmiddelen en falende automatisering kunnen reden zijn dat de werkdruk hoog ligt. Verder blijkt dat een creatieve baan, waarin ruimte is voor persoonlijke ontwikkeling, sneller tot stress leidt dan een niet-creatieve baan. Dat komt volgens recent Canadees onderzoek vooral doordat de stroom werkgerelateerde e-mails en telefoontjes zich niet aan werktijden houden. Het is beroepsziekte nummer één, zowel onder werknemers met een dienstverband, als onder zzp’ers die voor verschillende opdrachtgevers werken: stress op het werk. Een groot deel van de werk- en opdrachtnemers krijgt te maken met een burn-out of een arbeidsongeval vanwege een ongezond hoge werkdruk. In 2014 gaf één op de acht werkenden aan last te hebben van werkstress. Dit jaar is dat volgens cijfers van TNO en CBS één op de zeven mensen. Hoe ga je om met een te hoge werkdruk? Een té hoge werkdruk betekent structureel te weinig tijd hebben om je werk te doen. Dat is niet alleen heel vervelend, maar op den duur ook erg slecht voor je gezondheid. Al jaren steggelen werkgevers, werknemers, vakbonden en wetenschappers over de vraag wat werkdruk precies is. De FNV kiest daarom voor een eenvoudige en vooral werkbare vakbondsdefinitie voor werkdruk. Die definitie is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten.
doende ondersteuning (‘sociale steun’) van leidinggevenden en/of collega’s krijgt.
MEER DAN EEN MILJOEN GESTRESSTEN
Stress op de werkvloer is de meest voorkomende beroepsziekte. Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische ziektes. Dat kan duizenden-een oorzaken hebben en zich manifesteren in even zoveel symptomen. Maar de mensen die er “Te hoge werkdruk ontstaat als mee te maken krijgen, hebben één een medewerker structureel en/ of ding gemeen: als ze er eerder over gedurende langere tijd niet, of hadden gesproken met hun ommet moeite, binnen de beschikgeving, thuis en op het werk, dan bare tijd kan voldoen aan de gewas het waarschijnlijk nooit zo ver stelde eisen (kwantitatief en/of gekomen. Het is dus heel belangkwalitatief).” rijk om het onderwerp aan te (durven) snijden bij je werkgever of opdrachtgever. De recente ONBALANS ‘Week van de Werkstress’, die van Te hoge werkdruk is dus het ge16 tot en met 19 november jl. in volg van onbalans tussen tijd en Nederland plaatsvond, was daar taken. Af en toe (te) hoge werkeen uitgelezen kans voor. Meer druk hoeft helemaal geen prodan 100 grote en kleine bedrijven bleem te zijn. Vaak of structureel en organisaties deelden hun aante hoge werkdruk is dat wèl. De kans dat deze onbalans tussen tijd pak van werkstress en organiseerden verschillende activiteiten voor en taken ècht tot gezondheidsproblemen leidt, wordt snel groter hun medewerkers. Ook de FNV als je onvoldoende mogelijkheden was actief tijdens de Week van de hebt om je werk zelf in te delen en Werkstress. De FNV-werkdrukbus reed, gevuld met deskundigen op problemen op te lossen (‘regelhet gebied van werkgerelateerde ruimte’), of wanneer je onvol-
MEER COLLEGA’S Wanneer werkstress té lang duurt, kan dat tot ernstige gezondheidsschade zoals psychische klachten, denk aan een burn-out, maar ook tot hart- en vaatziekten leiden. “De belangrijkste oplossing is meer collega’s”, zegt Coen van der Veer, in het FNV-bestuur verantwoordelijk voor Werk en Gezondheid. “Belangrijke oorzaak van de ongezond hoge werkdruk, is dat steeds meer werknemers met minder mensen hetzelfde werk moeten doen. Bij de overheid worden nog steeds veel mensen wegbezuinigd. Ook de toename van onzeker werk speelt een rol. Dat zorgt voor stress bij de flexkrachten die steeds maar moeten afwachten of ze morgen nog een baan hebben, maar ook bij het zittende personeel dat aldoor nieuwe mensen moet inwerken.”
8 TIPS OM STRESS OP JE WERK TEGEN TE GAAN 1. BEGIN JE DAG MET EEN PLAN Elke ochtend een kwartiertje inplannen om een takenlijst te maken geeft je een gevoel van controle en dat vermindert stress. Probeer zo min mogelijk van je takenlijstje af te wijken. Wat je niet af krijgt, schuif je door naar de volgende dag.
2. FILTER JE CC-MAIL Cc’en lijkt de manier geworden van mensen om zich in te dekken en om iedereen maar zoveel mogelijk te informeren. Een cc’tje kun je echter heel anders behandelen dan een direct aan jou gerichte mail. Maak een aparte map in je mailprogramma aan met de naam cc en laat alle mail waarin je ge’cct staat daar automatisch naartoe verplaatsen. Plan één keer per dag of één keer per week in je agenda in om de map door te nemen en maak ‘m dan leeg.
3. PAUZEER OP TIJD Heel veel mensen slaan hun pauze op het werk over vanwege de werkdruk. Dit is echter heel onverstandig. Onderzoeken hebben aangetoond dat je totale productiviteit naar beneden gaat en het is dodelijk als het om stress gaat. Gebruik je pauze om even tot rust te komen en de drukke gedachten in je hoofd tot rust te brengen. Loop buiten een rondje en praat over iets anders dan je werk.
4. ANDERE WERKPLEK Bekijk op je werk of je op een andere plek – flexplek of stilteruimte – kunt werken. Steeds meer bedrijven zorgen ook voor een mogelijkheid tot thuiswerken. Hierdoor kun je even ontsnappen uit de mogelijk drukke omgeving op je normale werkplek en zal de stress verminderen.
5. BEANTWOORD E-MAIL OP VASTE TIJDEN Krijg je veel mail en staat je mailprogramma de hele dag open? Plan twee momenten op de dag om je mail weg te werken. De meeste mensen kunnen echt wel een dag wachten op antwoord en zo niet, dan bellen ze je wel.
FNV SNELTEST WERKDRUK
6. STOP MULTITASKING
De FNV wil werknemers ondersteunen die met een té hoge werkdruk kampen. Met informatie en advies, met praktische hulpmiddelen en door werknemers te stimuleren vooral samen met hun collega’s het probleem te lijf te gaan en het bespreekbaar te maken. In goed overleg met de werkgever als het kan en - als het moet - door druk op de ketel te zetten. Ook heeft de FNV de Sneltest Werkdruk ontwikkeld, waarmee je binnen twee minuten een helder en betrouwbaar signaal krijgt over of je werkdruk oké is, of ongezond hoog.
Multitasken is bewezen ineffectief. Het bestaat eigenlijk niet eens. Wat je wel kunt doen is heel snel schakelen tussen verschillende soorten werkzaamheden, maar dat is niet effectief. Het zorgt voor stress en je doet ook langer over je taken. Werk je taken dus één voor één af.
IS JOUW WERKDRUK TE HOOG? CHECK HET OP WWW.SNELTESTWERKDRUK.NL
7. BLOK JE AGENDA Heb je ook zo’n last van een volgeplande agenda en kom je daardoor niet aan ander werk toe? Plan je werk in. Blok een aantal momenten in je agenda waarin je geen afspraken accepteert. Dat geeft rust om je werkzaamheden uit te voeren.
8. ZEG NEE! Wees kritisch op nieuwe opdrachten of vergaderingen. Je hoeft niet overal aan mee te doen of bij te zitten. Veel mensen maken er een doel van om zoveel mogelijk vergaderingen te beleggen en vervolgens ook zoveel mogelijk mensen uit te nodigen. Geef aan dat je het druk hebt en dat je niet altijd overal bij kunt zijn.
PAGINA 7 Jaargang 7 / Editie 04 / 05/12/2015 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
Tip
MANAGE JE REPUTATIE ‘What are they saying about you’ begint met ‘Je bent wat er over je gezegd wordt als je niet in de kamer bent.’ Een goede reputatie onderscheidt je van de rest en schept daardoor kansen. Tegelijkertijd is je reputatie ook kwetsbaarder dan ooit. We zijn steeds meer gaan letten op de ander en we worden aangesproken op onze daden. Of juist het achterwege blijven daarvan. Maar het gaat nog verder want de omgeving rekent ons namelijk steeds harder en persoonlijker af op ons gedrag. In het boek ‘What are they saying about you’ zijn 50 korte lessen opgenomen voor het bouwen en beschermen van je persoonlijke reputatie. Deze lessen zijn gebaseerd op de ervaring van 30 jaar reputatiemanagement en crisisadvisering voor merken, organisaties en personen. Schrijver Frank Peters is gespecialiseerd in reputatiemanagement en crisiscommunicatie. ‘What are they saying about you’ is een handzaam en compact boekje vol tips en uitspraken van bekende ondernemers en managers. Neem bijvoorbeeld ‘dump je ego’ en ‘je reputatie is als een airbag’. Een heel leuk cadeautje voor in de zak of onder de boom.
VOORDEEL 15% korting bij Wijnvoordeel
GA NAAR www.ledenvoordeelfnv.nl voor de kortingscode en actievoorwaarden
VOORDEEL € 70 korting op een anti-slipcursus
WHAT ARE THEY SAYING ABOUT YOU KOST €12,95 EN IS TE BESTELLEN BIJ BISPUBLISHERS.COM
MEER voordeel vind je op www.ledenvoordeelfnv.nl
Sudoku
Wijnvoordeel beschikt over een zeer divers assortiment met meer dan 350 soorten wijn, champagne, prosecco en port, afkomstig uit alle toonaangevende wijngebieden over de hele wereld. Deze gerenommeerde wijnen zijn scherp geprijsd en als lid van FNV KIEM ontvang je t/m 31 december 2015 ook nog eens 15% korting. Neem dus snel een kijkje in het assortiment!
Als lid van FNV KIEM ontvang je € 70 korting op een anti-slipcursus bij het Safety Experience Center. Je betaalt geen €129,- maar slechts €59 per cursus. De training duurt drie uur en vindt plaatst in het rijvaardigheidscentrum in Rosmalen, vlakbij Den Bosch. Op de website safetyexperiencecenter.nl/fnv vind je meer informatie. Via de button ‘Direct online reserveren’ kun je de gewenste cursusdatum
selecteren en de anti-slipcursus reserveren. De korting is al verrekend. Het voordeel is geldig t/m 31 januari 2016.
De oplossing van deze sudoku vind je op www.fnv-kiem.nl/sudoku
2 7 9
7 4
1
VOORDEEL Met € 10,- korting shoppen bij Intreza.nl
5 8
6 3
7 2
2 1
1 8
6 4
3
1
4
MEER
9 2 8
voordeel vind je op www.ledenvoordeelfnv.nl
Als lid van FNV KIEM koop je nu nieuwe schoenen van de bekende schoenenwinkels Dolcis, Invito, Manfield, Pro, Scapino en Steve Madden met €10,- korting via www.intreza.nl. Besteld vóór 22:00 is morgen in huis. Profiteer nu van €10,- korting op www.intreza.nl met de kortingscode ZMR10PG in je winkelmand en profiteer direct van de korting.
Nieuwsgiering geworden? Bekijk de gehele collectie van Intreza op www.intreza.nl/collectie. Veel shopplezier!
MEER VOORDEEL:
FNV KIEM is ... FNV KIEM is dé vakbond voor werknemers en alle zelfstandig professionals in de creatieve industrie in de sectoren Kunsten, Informatie, Entertainment en Media. Wij leveren professionele dienstverlening aan 30.000 leden op het terrein van werk en inkomen. FNV KIEM is een creatieve, eigenwijze en vooruitstrevende vakbond die niet bang is voor uitdagingen en veranderingen.
WIJ ZIJN DE VAKBOND VOOR DE CREATIEVE INDUSTRIE.
Colofon JAARGANG 7, NUMMER 4, DECEMBER 2015 / Redactieadres FNV Kunst Informatie Entertainment en Media, Postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam / T (020) 355 36 36 F (020) 355 37 37 / I www.fnvkiem.nl / Uitgave Stichting FNV Pers / Hoofdredactie Mariëtte Raap / Teksten Machteld Bukman, Harrie Lindelauff, Mariëtte Raap, De Schrijffabriek / Foto’s Peter Beekman, Suzanne Blanchard, Dunck, Marco Havers, Dirk Hol / Vormgeving Studio FNV / Druk Senefelder Misset, Doetinchem Vragen
[email protected]