FNV KIEM EuroFIA National Report Amsterdam, 2 april 2013 Introduction : Section 1: Union Developments Het FNV (in totaal 18 vakbonden) zit in een traject van herinrichting van de federatie. FNV KIEM heeft tijdens het congres van 23 maart jl. besloten deel te nemen aan het integratieproces waarbij de organisaties van de vakcentrale en de drie grootste bonden zoveel mogelijk in elkaar worden geschoven. De bedoeling is daarnaast dat er meer sectorgericht gewerkt gaat worden. FNV KIEM doet dit al en zal zich organiseren naar twee sectoren: de sector Grafimedia en de sector Creatieve Sectoren. In de komende tijd moet blijken of de kaders die wij in dit traject kunnen afspreken voldoende zijn op de terreinen 1) autonomie op de sectorspecifieke beleidsterreinen, 2) effectieve samenwerking op de overkoepelende beleidsterreinen, en 3) toekomstbestendigheid door een voldoende toegeruste werkorganisatie. Daarnaast geeft FNV KIEM vorm aan een traject van intensieve samenwerking met de Ntb (vakbond voor musici). De bedoeling is dat In eerste instantie de popmusici met de leden van de Ntb in een vereniging komen. Daarna mogelijk gevolgd door de klassieke musici en/of de acteurs. (Ook) hier geldt dat gestreefd wordt naar een zo specifiek op de doelgroep gerichte benadering als mogelijk is, binnen een zoveel mogelijk zelfstandig/autonome organisatie. De samenwerking met andere beroeps- en/of doelgroepen (denk aan dienstverlening op terrein van zelfstandigen, kunsteducatie, algemeen kunstbeleid) in de creatieve industrie moet waar nodig en mogelijk zo goed mogelijk geborgd zijn. Section 2 : National Legislative and Political Context
I.
Cultural policy, changes/cuts in cultural funding – union campaigning Overheidsbezuinigingen
De bezuinigingen op cultuur zijn doorgevoerd. Er is bekend welke instellingen en gezelschappen nog door het ministerie worden gefinancierd en welke door het Fonds Podiumkunsten. De werkgelegenheid van de gesubsidieerde cultuurinstellingen wordt geschat op circa 16.500 fte’s, gelijk aan circa 23.570 personen. Geschat wordt dat alleen al als gevolg van de bezuinigingen op rijksoverheidssubsidies in de Basis Infrastructuur (BIS) en bij fondsen ongeveer 3.000 werknemers werkloos zullen worden. Daarnaast daalt de werkgelegenheid voor 3.000 zzp’ers. Lagere subsidiebedragen resulteren in problemen in de bedrijfsvoering, die in de meeste gevallen deels worden ‘opgelost’ door werknemers (acteurs/dansers, musici) geheel of gedeeltelijk te ontslaan en deze zonodig als zzp’er weer in te huren op projectbasis. Met het oog op de doorgaans matige (onderhandelins-)positie van zzp’ers in de sector vrezen wij dat de bezuinigen misschien deels zullen leiden tot het minder afhankelijk worden van de overheid (= financiering elders vinden), hetgeen de bedoeling van de bezuinigingen was, maar daarnaast als bijeffect zullen hebben dat de rechtsen inkomenspositie van werkenden in de sector aanzienlijk (verder) zal verslechteren. De BTW verhoging op toegangskaartjes van 6% naar 21% is niet doorgegaan. De sector zoekt wel nieuwe wegen om financiering te vinden. Er zijn initiatieven om de gezelschappen daarvoor toe te rusten, zoals http://www.privaatgeldpodiumkunsten.com/en/ met o.a. een ‘toolkit’ en ‘case studies’. In 2012 werd in Nederland voor €14 miljoen via crowdfunding gefinancierd. Dat is een fikse groei ten opzichte van 2011 en 2010, toen respectievelijk €2,5 miljoen en €0,5 miljoen werd opgehaald. De €14 miljoen werd door 570 projecten en ondernemingen opgehaald.
De groei van crowdfunding is enerzijds te danken aan de afname van financiering door subsidie verstrekkers en banken. Anderzijds is het te danken aan de meerwaarde die crowdfunding biedt in de vorm van zichtbaarheid en betrokkenheid van een groot aantal financiers. Een fors aantal theaterprojecten staan via crowdfunding sites in de etalage: http://www.voordekunst.nl/vdk/project/browse?filter=&inCategory=Theater &withKeywords= Het Concertgebouw heeft 9,7 miljoen opgehaald door de uitgifte van aandelen. Het ministerie introduceerde tijdens de bezuinigingen (door de sector beschouwd als doekje voor het bloeden) de Geefwet, met de bedoeling het voor private personen aantrekkelijker te maken om te financieren in de sector. De particuliere gever kan tot de aangifte over 2017 25% meer dan het daadwerkelijk gegeven bedrag van zijn belastbaar inkomen aftrekken. Voor bedrijven geldt een verhoging van 50%. Vanuit de Europese Commissie waren er vanwege mededingingsrechtelijke redenen bezwaren tegen de Geefwet, waardoor de muiltiplier niet actief ingezet kon worden. Afgelopen maand heeft de Europese Commissie haar goedkeuring gegeven. II.
Social security, pensions, unemployment, taxes – issues affecting performers Artiestenregeling WW Op dit moment wordt gelobbyd en actie gevoerd tegen de beslissing om de verlaagde drempels voor toegang tot de WW voor performing artist af te schaffen (werknemers of via verloning (fictieve dienstverbanden). We hebben voor elkaar gekregen dat volgende week een hoorzitting en een debat zijn gepland. Zelfstandigen-/startersaftrek De zzp’ers onder de performing artists dreigen binnenkort zwaar getroffen te worden door de nieuwe regels m.b.t. de zelfstandigen- en startersaftrek, die m.n. ten nadele van de laagverdieners zullen worden aangepast (en ten voordele van de ondernemingen die snel groeien). Pensioenfonds
Eind 2012 zijn alle pensioenaanspraken van het ‘eigen ‘ pensioenfonds Theater/Dans overgegaan naar het grotere pensioenfonds Zorg en Welzijn. Als gevolg van de crisis en de gedaalde dekkingsgraad is februari 2012 het pensioen met 7% gekort. Per januari 2013 ontvingen de gepensioneerden netto tot 5% minder pensioen als gevolg van de veranderde belastingregels.
III.
Social dialogue and collective bargaining – changes to the legislative framework Mobiliteitscentrum C3-UWV FNV KIEM heeft het initiatief genomen om in de sector tot een centraal mobiliteitstraject te komen. In de grafische sector waren we al betrokken bij de oprichting van mobiliteitscentrum C3. Sociale partners hebben een opzet gemaakt die C3 hierbij een belangrijke rol geeft. Op aandringen van het ministerie is ook het UWV bij het traject betrokken. Financiering Mobiliteitscentrum Het grootste deel van de financiering komt oorspronkelijk uit de sector zelf (tijdens de vorige cao-onderhandelingen afgesproken). Uit niet bestemd geld uit het frictiekostenbudget van de rijksoverheid is tenminste een bedrag van € 500.000,= beschikbaar voor training en scholing. FNV KIEM heeft er grote moeite mee dat het ministerie steeds geen geld beschikbaar had voor sociale plannen, en nu wel geld over heeft om het UWV zaken te laten regelen die de sector zelf al via C3 had georganiseerd. Cao’s en arbeidsvoorwaarde onderhandelingen CAO NEDERLANDS THEATER Er zal voor de CAO Nederlands Theater weer een aanvraag tot algemeen verbindendheid worden ingediend.
Met ingang van 1 jan 2013 een loonsverhoging van 1% in cao Nederlands Theater. Er is afgesproken dat onderzoek zal worden gedaan naar stagiaires in de sector i.v.m. aanwijzingen dat er sprake is van verdringing van betaalde werkgelegenheid door onbetaalde stagiaires.
Het loopbaanfonds Theater wordt bereikbaar voor werknemers die in de afgelopen 12 maanden tenminste 4 maanden, of in de afgelopen 36 maanden tenminste 8 maanden gewerkt hebben bij een werkgever aangesloten bij de werkgeversporganisatie. Er wordt gestreefd naar een samengaan van de CAO Nederlands Theater en de CAO Dans. CAO DANS
Met ingang van 2013 een loonsverhoging van 1,2% in cao Dans. Afgelopen periode hebben we intensief overleg gepleegd met werkgevers en SOD over een omscholingsregeling, die toekomstbestendig moet zijn. Trefwoorden zijn : vereenvoudiging, transparantie en een eerlijke verdeling verdeling van de omscholingsbudgetten. De regeling gaat in die zin aangepast worden. Er is een werkgroep gevormd, waaraan CAO-partijen, de SOD en vijf dansers deelnemen. Van de dansers zijn er drie actief als danser en twee( ex-) dansers hebben al gebruik gemaakt van de Omscholingsregeling. Het streven is om in het komende seizoen met aanpassingen te komen. Tot dan blijft de huidige omscholingsregeling van kracht tot uiterlijk 1 januari 2014. IV.
Intellectual Property Rights and Enforcement framework, Piracy Boekje voor acteurs over auteursrecht Eindelijk is sinds kort de uitgave ‘Hard Spel’ gereed. Dat is een boekje dat helemaal gewijd is aan de acteur en het auteursrecht/naburig recht. Het boekje is geschreven door een advocaat en wordt uitgeven door FNV KIEM i.s.m. de beroepsvereniging Act. Het wordt in kleine opgave gedrukt en verspreid onder studenten van acteursopleidingen. Leden krijgen het in digitale vorm. Court Case about private copying / March 2012 (NORMA c.s.) In de eerder besproken zaak NORMA c.s. tegen de Nederlandse Staat (Thuiskopie) is de Nederlandse Staat inmiddels gedagvaard. De becijferde schade bedraagt 30 miljoen euro. Het gaat hier alleen om het NORMA-deel van de schade in de periode vanaf de bevriezing van het thuiskopiestelsel (1 jan 2007) tot de ingangsdatum van de nieuwe regeling (1 jan 2013). Inmiddels heeft de staatssecretaris laten weten dat het huidige stelsel van heffingen in elk geval tot en met 2014 zal gelden, en de onderhandelingen over de tarieven van volgend jaar starten binnenkort.
St. THUISKOPIE De stichting Thuiskopie is begonnen met de implementatie van de Thuiskopieregeling die vanaf 1 jan 2013 geldt: Cd-R DVD Externe HDD Drive Audio-/Videospeler HDD Recorder/Settopbox Telefoon met Mp3-speler/Smartphone Tablet PC/Laptop
≤ > ≤ > < ≥ ≤ >
2 Gb 2 Gb 160 Gb 160 Gb 16 Gb 16 Gb 8 Gb 8 Gb
€ € € € € € € € € € € €
0,03 0,03 1,00 1,00 2,00 2,50 5,00 2,50 5,00 2,50 5,00 5,00
Inmiddels is een dagvaarding ontvangen van NOKIA die zich niet kan verenigen met de heffing op smartphones. Auteurscontractenrecht Sinds juni 2012 ligt bij de Tweede Kamer het wetsvoorstel Auteurscontractenrecht. Het voorstel beoogd de (onderhandelings-)positie van de makers in het auteursrecht te verbeteren. In de komende weken/maanden zullen naar verwachting de vele schriftelijke vragen worden beantwoord. Het is nog niet duidelijk of daarna meteen een debat wordt gepland, of dat er bijvoorbeeld meteen een wijzigingsvoorstel komt (er is immers een nieuwe regering).
Enforcement framework, Piracy Vanuit het hele auteursrechtelijk veld wordt aan een voorstel gewerkt om naar Engels voorbeeld een site op te zetten zoals thecontentmap.com, dat zal kunnen dienen als portal naar al het legale aanbod. In 2012 heeft de collectief gefinancierde auteursrechthandhaver BREIN 571 sites met illegale content van het web gehaald. Meestal verdwijnen dergelijke sites na een aanschrijving van BREIN van het net. Dit is niet het geval met The Pirate Bay. BREIN heeft in het afgelopen jaar vonnissen gekregen tegen de zes grootste acces providers (90% v.d. markt) die de providers geboden the Pirate Bay te blokkeren. De blokkering kan omzeild worden. Maar BREIN heeft ook gerechtelijke verboden tegen omzeiling gekregen. Het gebruik van the Pirate Bay is hierdoor sterk gedaald. BREIN is nu bezig om de verwijzing via zoekresultaten naar illegale sites in te perken.
Section 4 : Live Performance : I.
Public/Subsidised theater Zie hierboven bij cao.
II.
Independent Theatre Door de nieuwe aanvraag tot Algemeen Verbindendheid van de cao zal deze als de aanvraag gehonoreerd wordt gelden voor een belangrijk deel van theaterproducenten.
Section 5 : Any other areas Rechtszaak FNV KIEM / De Staat (NMa) inzake minimum prijsafspraken in de Collectieve ArbeidsOvereenkomst Remplacanten De zaak werd in eerste aanleg verloren. In begin 2012 werden door beide partijen de schriftelijke stukken ingediend bij het Hof in Den Haag, en later in 2012 is in deze zaak een pleidooi gehouden. Beide partijen werden nog verzocht zich uit te laten over de ontvankelijkheid van het Europese Hof, maar na het arrest in zaak C-32/11 )Allianz Hungária Biztosító e.a.), waarbij de conclusie van de A-G resoluut terzijde werd geschoven, lijkt de ontvankelijkheidsvraag geen issue meer. De vragen die het Hof voornemens is om aan het Europese Hof van Justitie te stellen zijn: -
Moeten de mededingingsregels van het Unierecht aldus worden uitgelegd dat een bepaling in een collectieve arbeidsovereenkomst, afgesloten tussen verenigingen van werkgevers en van werknemers, waarin is bepaald dat zelfstandigen, die op basis van een overeenkomst van opdracht voor een werkgever hetzelfde werk verrichten als de werknemers die onder de werking van de cao vallen, een bepaald minimumtarief moeten ontvangen, reeds op grond dat die bepaling voorkomt in een cao, buiten de werkingssfeer van art. 101 VWEU valt;
-
Indien het antwoord op de eerste vraag ontkennend luidt, valt die bepaling dan buiten de werkingssfeer van art. 101 VWEU in het geval deze bepaling (mede) bedoeld is ter verbetering van de arbeidsvoorwaarden van de werknemers die onder de werking van de cao vallen en is het daarbij nog
van belang of die arbeidsvoorwaarden daardoor rechtstreeks os slechts indirect worden verbeterd. De advocaat van de Nederlandse Staat heeft zich nog niet uitgelaten over deze vragen.