1
heft in eigen handen fnV kiem jaarVerslag 2010
2
inhoud Voorwoord
5
Nationale en internationale ontwikkelingen
6
Centrum voor Creatieve Carrières (C3)
6
FNV KIEM over de grens
7
Collectieve belangenbehartiging (CBB)
10
Grafimedia en Techniek
11
Kunst en Podium
13
Zelfstandigen
15
Uitkeringsgerechtigden en Ouderen
17
Entertainment en Media
18
Individuele belangenbehartiging (IBB)
22
Communicatie en werving
32
Marketing en Communicatie
33
Netwerk actieve leden (NAL)
35
KIEM Groeit!
38
De toekomst
44
Cijfers en Organisatie
46
Financieel jaarverslag
47
Personeelscijfers
51
Samenstelling bondsorganen
52
Organogram vereniging
53
Organogram werkorganisatie
54
3
4
voorwoord Met trots presenteer ik het jaarverslag 2010. Waar 2009 volop in het teken stond van de economische crisis komen nu op alle fronten nieuwe initiatieven tot stand. Samenwerking staat voor FNV KIEM centraal. Juist daardoor kom je tot nieuwe ideeën en concrete activiteiten. De gezamenlijke acties in de cultuursector springen het meest in het oog. Onder de noemer Stop Culturele Kaalslag protesteerde FNV KIEM samen met andere organisaties uit de kunstwereld tegen het aangekondigde bezuinigingsbeleid van de regering. Dit mondde op 20 november uit in de landelijke protestdemonstratie Schreeuw Om Cultuur. Honderdduizend mensen schreeuwden op diverse pleinen in het land massaal tegen de bezuinigingen. Een overweldigend succes. Het hoogtepunt van de protesten was de bonte avond die FNV KIEM op 22 november samen met Freek de Jonge organiseerde in de Heineken Music Hall. Met als motto: Leve De Beschaving. Onder begeleiding van het Metropole Orkest toonde een keur aan artiesten en kunstenaars wat de Nederlandse podiumkunsten te bieden hebben op het gebied van muziek, dans, zang en theater. Maar FNV KIEM is niet automatisch overal tegen. Integendeel. FNV KIEM zegt vooral waar het vóór is en wat het wèl wil. Het is een vakbond die sociale kwesties positief benadert en die de daad bij het woord voegt. FNV KIEM neemt zijn eigen verantwoordelijkheid, net als de leden. De grafische collega’s hebben hard gewerkt aan een gezamenlijk antwoord op het verlies van werkgelegenheid in hun sector. Daaruit is een uniek mobiliteitscentrum voortgekomen waarvan wekelijks honderden werkzoekenden gebruikmaken. Ook heeft de sector een eigen competentiecentrum ontwikkeld. Dat stimuleert grafici verder in hun groei. Ons eigen loopadvies in een behoefte, zoals blijkt uit de grote opkomst in het hele land. Onze communicatieafdeling heeft haar relatie met de media verdiept en uitgebreid. Het aantal keren dat FNV KIEM in 2010 de pers heeft gehaald is vertienvoudigd in vergelijking met 2009.
FNV KIEM werkt nauw samen met zijn (potentiële) leden. Die worden dagelijks geadviseerd over zaken als reorganisatie, faillissement en arbeidsrecht. Dat gebeurt bijvoorbeeld door onze drie vakbondsadviseurs die voortdurend de bedrijven ingaan om leden bij te staan. Ook zoeken twee projectmedewerkers naar een vakbondsweg in de nieuwe wereld van de creatieve industrie. FNV KIEM komt hierdoor in een snel tempo in contact met diverse netwerkgroepen en beroepsverenigingen. Bij al deze contacten wordt nagedacht over hoe FNV KIEM verdere samenwerking kan formaliseren. Het mooiste voorbeeld is wat dat betreft de samenwerking van FNV KIEM met de Vereniging Crewbelangen. Die heeft zich per 1 juli collectief aangesloten en gaat tegenwoordig door het leven als de vakgroep Crewbelangen. Het aantal inschrijvingen is als gevolg van al onze initiatieven gestegen. Helaas is het aantal leden dat zich uitschrijft hoger, waardoor FNV KIEM onder aan de streep nog steeds leden verliest. Het verslag van het project KIEM Groeit! in dit jaarverslag laat goed zien hoe de ledentalontwikkeling verloopt. Een gemakkelijk jaar was 2010 niet. Dagelijks had FNV KIEM te maken met mensen die hun baan verloren of hun pensioen zagen verdampen. Diezelfde mensen zagen ook dat dit kabinet fors wil bezuinigen op media en op kunst- en cultuur. Dat betekende een flinke aanslag op (de inzetbaarheid van) FNV KIEM-collega’s en kaderleden. Maar die dreigende bezuinigingen hebben ook geleid tot boeiende, en vooral levendige discussies binnen de vereniging. En tot lastige besluitvorming, zoals de verhoging van de AOW- en pensioenleeftijd. Dit jaarverslag geeft een beeld van wat bestuurders, medewerkers en leden van FNV KIEM in 2010 samen gedaan hebben. Ik hoop dat je dit verslag leest met dezelfde trots als waarmee ik het gelezen heb. Want tenslotte is het werk van FNV KIEM ook jouw verdienste. Joke Hubert Voorzitter FNV KIEM
5
nationale en internationale ontwikkelingen 6
Centrum voor Creatieve Carrières (C3) Op initiatief van FNV KIEM hebben de sociale partners in de grafische sector en die van de uitgeverijen gezamenlijk een mobiliteits centrum opgericht. Dat is een centrum om werkgevers en werknemers te helpen bij de instroom, doorstroom en uitstroom. Als bond wil FNV KIEM zijn leden niet alleen ondersteunen bij ontslag of sociaal plan, maar ook bij loopbaanbeleid. Dus ook bij het vinden van die nieuwe baan. Zoals bekend hebben heel veel werknemers in de grafische sector en bij uitgeverijen in de afgelopen 2 jaar hun baan verloren. Om de zoektocht van werknemers naar een nieuwe baan te ondersteunen is bij de Europese Unie met succes een subsidie aangevraagd bij European Globalisation Fund (EGF). Voor werknemers die
in 2009 hun baan verloren, is in 2010 ruim 10,5 miljoen euro aan subsidie ontvangen uit Europa. Tussen aanvraag en toekenning van de subsidie zat helaas bijna een jaar. Europa heeft beterschap beloofd. Voor werknemers die in 2010 hun baan zijn kwijtgeraakt, is een EGF-subsidie van bijna 8 miljoen aangevraagd. Een ander initiatief van FNV KIEM is het project intersectorale mobiliteit. Daarin wordt de slag gemaakt van werk naar werk. Werknemers krijgen scholing en worden begeleid van de ene sector naar de andere. Hiervoor zijn met andere sectoren contacten gelegd en afspraken gemaakt. Het hoogtepunt in 2010 was de mobiliteitsmarkt, in Woerden en Zwolle. Voor 350 werk-
loze werknemers lag daar een traject klaar naar een baan in een andere sector: procesindustrie, handel, vervoer, zorg, administratie, ICT etc. Het startschot voor het project intersectorale mobiliteit werd in Woerden gegeven door FNV-voorzitter Agnes Jongerius. Op initiatief van FNV KIEM hebben de sociale partners in de grafische sector in oktober 2010 een aanvraag ingediend bij het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid voor een experiment van werk naar werk. Dat is een experiment waarbij de sociale partners zelf zeggenschap krijgen en, onafhankelijk van het UWV, werknemers kunnen gaan begeleiden van werk naar werk. Er waren bij het ministerie meer aanvragen ingediend voor de subsidie die grotendeels is toegekend aan de grafische sector. Een kwart van het hele budget van Nederland hiervoor gaat naar de grafische sector. De langgekoesterde wens van FNV KIEM om zelf aan het stuur te zitten gaat hiermee in vervulling.
De vakbond heeft nu in dit experiment zelf invloed op de sociale zekerheid en het loopbaanbeleid. Ruim 200 werknemers worden momenteel op die manier naar een nieuwe baan begeleid. Veel werknemers uit de grafische sector en uitgeverijen hebben met ondersteuning van het mobiliteitscentrum weer een baan gevonden. Anderen worden nog begeleid bij het zoeken naar een nieuwe baan binnen en buiten de sector of is daarop perspectief geboden. Mobiliteitscentrum C3 wordt een permanente voorziening, zo is door de sociale partners overeengekomen. Werknemers kunnen er terecht voor loopbaanadvies, een loopbaan/scan, een ervaringscertificaat (EVC), vacatures, sollicitatietraining, assessment, scholing, arbeidsmarktoriëntatie. Niet alleen de werknemer voor wie werkloosheid dreigt kan terecht bij C3, maar ook de werknemer die hoger op wil, of die zich wil verbreden. (www.3keerc.nl)
FNV KIEM over de grens Ook in 2010 is FNV KIEM actief geweest in het internationale vakbondswerk. Zo heeft FNV KIEM in oktober 2010 het genoegen gehad de internationale bijeenkomst van de FIA (Internationale Federatie van Acteursvakbonden) te mogen organiseren. Belangrijke onderwerpen waren nieuwe media en de rechten voor uitvoerende kunstenaars, het Gallo rapport over illegaal downloaden, en de bezuinigingen in Europa op de kunsten. Een zeer nuttige en inspirerende bijeenkomst. De bijeenkomst was belangrijk voor de Europese lobby van de FIA. Op Europees niveau heeft FNV KIEM voor de grafische sector een belangrijke rol kunnen spelen. De grote problemen in deze sector in Europa kregen in 2010 de aandacht van de Europese Unie. Op verzoek van de EU heeft FNV KIEM op EU-hoorzittingen in Brussel en Berlijn zijn visie gegeven op de problemen van, en mogelijke oplossingen voor, de grafische sector in Europa. Voor de aanpak en werkwijze van het mobiliteitscentrum Centrum voor
Creatieve Carrières (C3) was veel waardering. Het initiatief van FNV KIEM werd gepresenteerd als voorbeeld voor Europa. Eind 2010 verscheen het rapport “The future of the European print industry, in our own hands” met een bijbehorende toolkit. In dat rapport staan praktische tips en adviezen voor sociaal verantwoord herstructureren. Ook politieke, economische, sociaal-culturele en technologische ontwikkelingen in Europa komen aan de orde. Nederland is zeer prominent aanwezig in het rapport, dat is opgestelde met financiële steun van de Europese Commissie. In 2011 zullen diverse workshops gegeven worden om de goede voorbeelden uit te venten. Rapport en toolkit zijn opgesteld in het kader van een project van Uni Europa Graphical (met FNV KIEM) en de Europese werkgeversorganisatie Intergraf. FNV KIEM in 2010 is in 2010 ook actief geweest bij het Europese vakbondswerk voor de media (Uni MEI).
7
“ik streef erna om dagelijks met kunst bezig te zijn, maar ben Vooral Veel tijd kwijt met administratie en netwerken.” Voorzitter Vakgroep beeldend 8
Nora Hooijer komt uit het onderwijs. “In 1974 ging ik voor de klas staan en werd ik lid van FNV-onderwijsbond Aob.” Twintig jaar geleden ging zij verder als beeldend kunstenaar. Toen is zij overgestapt naar de kunstenbond die later overging in FNV KIEM. “Eigenlijk verdien ik al heel lang een speldje”, lacht Nora, die tegenwoordig voorzitter is van de vakgroep Beeldend. Enthousiast vertelt de Amsterdamse schilderes over een wandtapijt dat zij digitaal heeft beschilderd. “In het Textielmuseum in Tilburg zag ik een weefmachine die digitaal werd aangestuurd. Die methode sluit aan bij mijn manier van werken. Ik schilder mijn eigen foto´s en druk ze vervolgens af als grafiek. Ook het wandtapijt heb ik bewerkt met mijn digitale schildermethode. Aan zo´n project hangt wel een prijskaartje. Daardoor moet je op zoek naar partners. Doordat het stadsdeel bijsprong was ik in staat om de dure investering te doen. Als tegenprestatie hangt het wandtapijt nu in het stadsdeelkantoor van Amsterdam Westerpark. Als je een ding doet dan kan daar iets anders uit voortkomen. Ik hoop dat ik door deze ervaring op commerciële basis digitaal bewerkte wandtapijten kan gaan maken.” Nora is fotograaf en schilder. De zelfstandige zonder personeel (zzp´er) uit Amsterdam maakt foto’s en fotoreportages en bewerkt de beelden met de computer. Daarvoor hanteert zij een mengvorm van technieken. Nora heeft geen vaste galerie, maar is bezig met een idee voor een virtuele tentoonstellingsruimte. Het gaat om een 3d-variant op de voormalige Sandbergvleugel in het Stedelijk Museum. Totdat deze vleugel werd afgebroken beschouwden Amsterdams kunstenaars hem als hun expositieruimte, omdat er zes maanden per jaar werk van hun hing Nora Hooijer is voor FNV KIEM actief als voorzitter van de vakgroep Beeldend. “We vergaderen om de twee maanden, zes keer per jaar.” Maar in het bondsbestuur zou zij niet willen. “De vakbond bestaat uit twee werelden. Je hebt mensen die helemaal opgaan in het bondsbestuur en oeverloos vergaderen over de organisatie. En mensen die hun doelgroep organiseren.” Zij schaart zichzelf onder de laatste groep. “Ik ben belangenvertegenwoordiger van de kunstenaars, een groep die zeer individueel bezig is. Die probeer ik te organiseren want als individu wordt je makkelijk tegen een ander uitgespeeld.” Nora spoort andere kunstenaars aan om zich meer verantwoordelijk te voelen voor de vakbond. De werkorganisatie van FNV KIEM is een groot betaald apparaat om met onze ideeën aan de slag te gaan. Het is onze verantwoordelijkheid om input te leveren. Ik heb moeite met kunstenaars die roepen: ‘Ze doen niks voor ons.’ De vakbond is geen product dat je koopt, zo werkt het niet.” Nora ergert zich eraan dat bondscongressen vaak niet toekomen aan de inhoud. En dat het debat wordt bepaald door een kleine groep mensen die er al heel lang zitten. “Er wordt oeverloos gepraat over de vernieuwing van de organisatie. Maar een goede beleidsvisie komt amper aan de orde. Terwijl er wel uren vergaderd wordt over speldjes. Na zo’n non-discussie pakte een gemotiveerd jong vakbondslid, een dertiger, eens de microfoon en zei: ‘Jullie zien mij hier nooit meer terug!’ Als er niks verandert dan jaag je de mensen weg.”
9
nora hooijer (57), beeldend kunstenaar
collectieve belangen behartiging 10
grafimedia en techniek Grafimedia 2010 is een héél roerig jaar geweest voor de grafische sector. Veel bedrijven (totaal 1,15%) zijn dit jaar failliet gegaan. Het dieptepunt hiervan was op 8 oktober het faillissement van de Thieme-bedrijven waardoor 950 werknemers geraakt werden. FNV KIEM heeft hier goed op ingespeeld, wat mede te danken is geweest aan het feit dat drie vakbondsadviseurs zijn aangetrokken. Die hebben in het hele land de faillissementen bezocht en de werknemers met raad en daad terzijde gestaan. Opvallend is dat er dit jaar in tegenstelling tot 2009 meer faillissementen zijn geweest dan reorganisaties. Door de vele faillissementen is in november het garantiefonds in directe financiële nood gekomen, caopartijen hebben hier adequaat op gereageerd door gelden van elders in het fonds te storten. De regeling in de huidige vorm is gegarandeerd tot het einde van de looptijd (1-2-2012) van de cao. In 2011 zullen de cao-partijen zich bij het afsluiten van een nieuwe cao hierover gaan buigen met als doel de huidige RFR-regeling om te buigen naar een regeling “van werk naar werk”. In deze turbulente tijd is er in het voorjaar toch een cao afgesloten die loopt tot 1-2-2012, waar inhoudelijk de nadruk is komen te liggen op employability van de werknemers. Dit is ingegeven door het feit dat veel werknemers hun baan verliezen of nog gaan verliezen. In het verlengde daarvan hebben cao-partijen afspraken gemaakt over professionalisering van het mobiliteitscentrum C3, dat financieel ondersteund wordt door de werkgeversbijdrage van 0,2% van de loonsom
(vanaf 2011 beschikbaar). In november is de subsidie van € 10,5 miljoen uit “Brussel” (EGF1) rond gekomen, de aanvraag voor EGF2 is inmiddels de deur uit en we gaan ervan uit dat deze half 2011 ook rond is. Hierdoor heeft het mobiliteitscentrum C3 vooralsnog voldoende financiële armslag om ontslagen mensen te bemiddelen naar ander werk. Tot slot hebben cao-partijen afgesproken dat de opleiding voor drukker/nabewerker nieuw leven ingeblazen wordt. Dit omdat nu al vaststaat dat voor deze functie in 2013 een tekort zal ontstaan. Rond 2013 zal het mobiliteitscentrum dan ook de omslag maken van uitstroom naar in- en doorstroom begeleiding. Door de inzet van de drie vakbondsadviseurs is het FNV KIEM grotendeels gelukt om te voldoen aan alle verzoeken van leden om hen in het bedrijf uitleg te geven over diverse onderwerpen: sociaal plan, faillissement, cao, arbo, medezeggenschap. Deze voorlichting wordt zeer gewaardeerd, wat aangeeft dat we met succes werken aan een beter imago. In 2011 zal FNV KIEM hiermee zeker doorgaan. Daarnaast probeert de vakbond de omslag te maken van reactief naar het pro-actief bezoeken van de bedrijven. Tot slot heeft de sectorraad Grafisch/Prepress in 2010 een dag cursus genoten waar de nadruk lag op het werven van nieuwe sectorraadsleden. De sectorraad heeft uiteraard een meebepalende rol gehad in de totstandkoming van de nieuwe cao. Er is uitvoerig gediscussieerd over de financiële problemen van het garantiefonds en over het zoeken naar een oplossing daarvoor.
11
Uitgeverijen
12
Ook voor de sector uitgeverijen was 2010 een lastig jaar. Weliswaar waren hier geen faillissementen, maar over de hele linie vond een daling van de werkgelegenheid plaats. Gemiddeld genomen liep de werkgelegenheid per Boekenen Tijdschriftuitgeverijbedrijf met 5 tot 10% terug. Bij kranten was dit percentage hoger (tussen de 10 en 20%). Wat opvallend is bij de uitgeverijen is het bestaan van Sociaal Beleidskaders (SBK). Alle grote uitgeverijen (inclusief kranten) hebben een SBK. In feite is dit geen kaderstellend document dat procedures voorschrijft, maar een algemeen sociaal plan. Dit betekent dat vakbonden nauwelijks aanwezig hoefden te zijn op bedrijven als er een reorganisatie werd aangekondigd. Er was immers al een SBK van kracht. Slechts in enkele gevallen was in het SBK de mogelijkheid opgenomen om bij de reorganisatie met aanvullende of afwijkende (maatwerk) voorstellen te komen. Weekbladpers is hier een voorbeeld van. Voor de administratieve krachten is een nieuwe cao ontwikkeld: de cao voor het Dagbladuitgeverijbedrijf (cao DU). Zij vallen dus niet meer onder de cao Grafimedia. De in 2009 vastgelopen onderhandelingen voor een nieuwe cao BTU zijn in 2010 vlotgetrokken. Er is een cao afgesproken met als expiratiedatum 31-12-2010. Ledenraadplegingen en bedrijfsbezoeken hebben vrijwel niet plaatsgevonden met betrekking tot de cao BTU. Bij de kranten was het wel onrustig. Bij de Persgroep was de ene reorganisatie nog niet afgelopen of de volgende werd aangekondigd. Inmiddels lijkt de rust weergekeerd. De Persgroep stelt zich inmiddels zelfs op het standpunt dat een SBK niet meer nodig is omdat er geen reorganisaties meer worden voorzien. Bij Wegener is in 2010 onrust ontstaan over de vervanging van de voorzitter van de Raad van Bestuur. Met name de COR was hier niet blij mee. Bij de NDC is de concentratie van werkzaamheden van Groningen naar Leeuwarden vrijwel afgerond. In Groningen zitten nog een deel van de redactie en wat administratieve krachten. De rest zit in Leeuwarden. Bij de Telegraaf Media Groep was 2010 een onrustig jaar. Eerst liepen de gemoederen hoog op als gevolg van het stoppen met de Zondagkrant. Later werden de gevolgen duidelijk van afspraken over het project “ Bovenmatigheid” op individueel niveau, die gemaakt waren tussen COR en Raad
van Bestuur. Nadat eerst dreiging met vakbondsacties aan de orde was is later toch gekozen voor een door FNV KIEM te voeren gerechtelijke procedure tegen TMG. In 2011 zal over de uitkomst meer duidelijkheid ontstaan. De sectorraad Uitgeverijen is in 2010 vijf maal bijeen geweest. Lastig is dat in de sectorraad wel krantenzaken kunnen worden besproken, maar door het ontbreken van actieve leden werkzaam in de BTU geen BTU-zaken.
Verpakkingen De Sectorraad Verpakkingen hield in 2010 vier reguliere vergaderingen. Twee daarvan zijn gecombineerd met bedrijfsbezoeken (‘vergaderen op locatie’). Daarnaast zijn nog vier bedrijfsbezoeken afgelegd. Tijdens de bedrijfsbezoeken is gesproken met directies, OR-en en kaderleden. Voornaamste aandachtspunt voor de sectorraad was de verlenging van de cao Kartonnage en Flexibele Verpakkingen. Deze cao is verlengd met een looptijd van 2 jaar. De bedrijfs-cao’s Huhtamaki en Vendor zijn in 2010 verlengd met respectievelijk 1 en 2 jaar. De gevolgen van de economische crisis in de verpakkingssector bleven beperkt. Er waren weinig reorganisaties waarbij arbeidsplaatsen verloren gingen. In de loop van 2009 breidden enkele bedrijven hun capaciteit uit door over te gaan van een drieploegenrooster op een vijfploegenrooster. FNV KIEM maakte bij deze bedrijven goede afspraken over de arbeidsvoorwaarden voor de vijfploegendienst. Het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kartonnage- en Flexibele Verpakkingsbedrijf moest in 2009 vanwege de sterk gedaalde dekkingsgraad een herstelplan indienen bij De Nederlandse Bank. In 2010 steeg de dekkingsgraad waardoor het pensioenfonds geen kortingen op de pensioenrechten hoefde toe te passen. Helaas konden de pensioenen in 2010 niet geïndexeerd worden. Ten gevolge van de gestegen levensverwachting stijgen de verplichtingen van het pensioenfonds. Daarom besloot het pensioenfondsbestuur de premie met ingang van 1 januari 2011 te verhogen. De VUT-premie kon verlaagd worden, waardoor de premielast voor werknemers en werkgevers niet omhoog ging.
kunst en podium Beeldende kunst Het vakgroepbestuur Beeldend is in 2010 zes maal bijeen geweest. Er is veel tijd en energie besteed aan de bezuinigingen, die vanuit het kabinet op de kunstenaars afkomen. Dit heeft geleid tot een actieve bijdrage aan de manifestatie in de Heineken Music Hall in november 2010. Daar heeft een aantal kunstenaars gezamenlijk een prachtig schilderij gemaakt ter ondersteuning van het protest. Om de daadkracht en samenwerking van het bestuur te versterken heeft er een training ‘Argumenteren’ plaatsgevonden. Deze heeft tot effect gehad dat bestuursleden zich in debatten beter kunnen manifesteren. FNV KIEM heeft zich actief ingezet voor behoud van de WWIK en het flankerend beleid. Als bond heeft FNV KIEM zitting in de evaluatiecommissies van beide regelingen. Zowel de WWIK als het flankerend beleid is door de gebruikers positief beoordeeld. Des te schrijnender is het dat de WWIK per 1-1-2012 dreigt te worden afgeschaft. In 2010 heeft de vakgroep Beeldend van FNV KIEM een aantal nieuwe initiatieven genomen. Om de binding met de verschillende regio’s te versterken is de vakgroep gestart met het organiseren van ‘inspiratie-etentjes’ in de provincies. Tijdens de eerste editie in Groningen hebben elf leden met elkaar gepraat over activiteiten waardoor de positie van de bond in de regio versterkt zou kunnen worden, zoals regionale scholingen, thema’s voor symposia, atelierbeleid. Bijkomend voordeel is dat FNV KIEM nu in de noordelijke provincie vaste contactpersonen heeft. Het komende jaar wil de kunstenvakbond in alle provincies een inspiratie-etentje organiseren. Op een symposium met het thema ‘creatief met ruimte’, over de mogelijkheden om zelf een kunstenaarscollectief te starten, is informatie gegeven en zijn ervaringen uitgewisseld. Op verschillende kunstacademies heeft FNV KIEM zijn gezicht laten zien. Opkomen voor goede en betaalbare ateliers is en blijft een speerpunt voor FNV KIEM. Op een aantal
plekken, waar kunstenaars hun atelier dreigen te verliezen heeft de vakgroep via een lobby en juridische procedures het tij weten te keren. Spelen voor de kost Op initiatief van FNV KIEM, ACT, Ntb en NORMA is onderzoek gedaan naar de inkomenspositie van acteurs. Begin 2010 verscheen een rapport met de titel ‘Spelen voor de kost’. De onderzoeksresultaten moet afrekenen met het verouderde positieve beeld over het werk en inkomen van deze beroepsgroep dat leeft bij beleidsmakers en politici. Een acteur verdient gemiddeld € 14.000 met zijn werk als acteur. Het inkomen is scheef verdeeld over alle acteurs. Minder dan de helft verdient minder dan € 12.000, vijftien procent € 36.000 of meer.
Theater Eind 2010 is de theaterwereld opgeschrikt door plannen van de regering om onevenredig zwaar te bezuinigingen op de kunstensector. Dit heeft geleid tot onbegrip, boosheid en paniekreacties bij betrokkenen. De toekomst van veel toneelgezelschappen staat letterlijk op de tocht. De werkgelegenheid zal na invoering de exorbitante bezuinigingen drastisch teruglopen. Voor veel van de huidige werknemers en (toekomstige) afgestudeerde kunststudenten zal het toekomstperspectief in de sector gering zijn. In een mogelijke paniekreactie hebben de werkgevers collectieve afspraken, die ook maar enige verbetering zouden kunnen betekenen voor de werknemers in de sector, afgehouden. De onderhandelingen over de theater-cao 2011 begonnen in december 2010. Met een tussenakkoord is voorkomen dat de werknemers in de sector opgezadeld zijn met een kostenverhoging van ruim 2 procent. Na het tussenakkoord schuiven de partijen in 2011 opnieuw aan tafel om verder te onderhandelen over een nieuwe cao. Platform Makers Platform Makers (PM) is een samenwerkingsverband van 17 vakbonden en beroepsvereni-
13
14
gingen op het terrein van het auteursrecht. Het platform is er vooral opgericht om zo snel mogelijk te komen tot de invoering van het auteurscontractenrecht, dat een verbetering van de positie van makers moet betekenen. FNV KIEM zit in de denktank Toekomst Auteursrecht van het platform en in de werkgroepen Auteurscontractenrecht en Communicatie. Sinds 30 november 2010 is Platform Makers officieel een stichting waar FNV KIEM in het bestuur zit. Na het uitkomen van het voorontwerp Auteurscontractenrecht heeft Platform Makers een gezamenlijke reactie geschreven. Later is ook een reactie geformuleerd op het Advies van de Commissie Auteursrecht naar aanleiding van het eerder verschenen voorontwerp. Er wordt door PM intensief gelobbyd voor een zo goed mogelijk wetsontwerp.
zou krijgen, heeft FNV KIEM de eerste maar oorverdovende aanzet gegeven tot maanden durende protesten. Ook initieerde FNV KIEM polemieken over de cultuurbezuinigingen in Nederlandse kranten. Dat gebeurde door het creëren van persaandacht rondom een debat in De Balie op 20 september, en door het lanceren van de petitie Stop Culturele Kaalslag. Die petitie was in termen van ondertekenaars en mediaaandacht een doorslaand succes, maar heeft politiek weinig opgeleverd. Het leidde tot landelijke protesten in 70 plaatsen in Nederland (20 november). Twee dagen later (22 november) werd in de Heineken Music Hall een grote, door FNV KIEM en Freek de Jonge georganiseerde, protestmanifestatie gehouden die live werd uitgezonden op Nederland 2.
Federatie Internationale Acteurs- en Dans vakorganisaties (FIA) FNV KIEM heeft de organisatie verzorgd van de medio november 2010 in Amsterdam gehouden FIA-bijeenkomst. Op internationale bijeenkomsten van FIA met de Europese rechtenorganisaties is gesproken over naburige rechten (de Europese NORMA’s).
Poppodia
Eind november bracht FNV KIEM het door FIA opgestelde Handboek met Good Practices onder de aandacht in Nederland. Hierin staan handvatten voor de strijd tegen de stereotypering van vrouwen in de podiumkunsten en voor het bevorderen van gelijke behandeling.
BV POP FNV KIEM/BV POP heeft in 2010 de strijd aangebonden met slechte contracten die werden aangeboden aan de deelnemers van de RTL-talentenshow The voice of Holland. De deelnemers zijn door FNV KIEM gewaarschuwd voor deze wurgcontracten. Toen bleek dat het format van TvoH financieel een succes was, is opnieuw de aandacht gevestigd op de volstrekt onevenwichtige verdeling van de opbrengsten tussen producent en talent/deelnemer. Samen met de Ntb lobbyt FNV KIEM/BV POP bij Fonds Podiumkunsten voor betere gagenormen. Stop Culturele Kaalslag/HMH Toen duidelijk werd dat de kunstensector met nooit eerder vertoonde bezuinigingen te maken
De cao voor werknemers bij poppodia liep 31 december 2010 af. De -allereerste - cao voor werknemers bij poppodia was eind 2008 door FNV KIEM en de Werkgeversvereniging Nederlandse Poppodia en Festivals afgesloten. In de cao waren geen functiesystematiek en salarisgebouw opgenomen. In 2010 hebben FNV KIEM en de werkgeversvereniging hard gewerkt aan de totstandkoming van een loon- en functiegebouw. Dat is een ingewikkelde klus omdat de deelnemende podia zeer verschillende regelingen hebben op het gebied van functiewaardering en beloning. In de loop van 2010 is overeenstemming bereikt over het functiegebouw. De beloningstructuur kon in 2010 nog niet afgerond worden. Kunsteducatie Ook de sector kunsteducatie, waaronder bijvoorbeeld bibliotheken en muziekscholen vallen, is in 2010 geconfronteerd met reorganisaties en grote bezuinigingsoperaties. Een groot deel van de 200 muziekscholen en kunstencentra die Nederland telt, is de laatste jaren geprivatiseerd. Nog maar 40 scholen zijn in handen van gemeenten en dat aantal loopt nu rap terug. Zeker nu als gevolg van de bezuinigingen op kunst en cultuur steeds meer muziekdocenten ontslagen worden. Het verslag over de vakgroep klassiek en de orkesten staat in het hoofdstuk Entertainment & Media.
zelfstandigen Net als in 2009 hebben de zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) in 2010 de klappen van de economische crisis opgevangen. De zzp’ers vormen de flexibele schil rond de arbeidsorganisatie en vlogen er als eersten uit. Toch noteert FNV KIEM in zijn sectoren in 2010 een groei van het aantal zzp’ers. Eind december waren er 6010 zzp’ers lid. De oorzaak van deze toename is niet altijd positief: het gedwongen zzp-schap rukt in sommige sectoren van FNV KIEM steeds verder op. Zo wordt op kunsteducatie fors bezuinigd door de gemeenten, met als gevolg dat werkgevers docenten ontslaan om ze vervolgens weer aan te nemen als zzp’er. In de meeste gevallen is de keuze voor het zzpschap gelukkig niet afgedwongen maar gebaseerd op een positieve vrije keuze. De vrijheid om te doen wat hij leuk vindt en waar hij goed in is, staat bij de zzp’er hoog in het vaandel. Ook valt arbeid en zorg als zzp’er beter te verdelen. In 2010 zijn weer de ‘reguliere’ diensten uitgevoerd ten behoeve van de zzp’ers: belastingservice, trainingen, coaching-gesprekken, juridische dienstverlening, en het maken van speciale handleidingen voor zelfstandigen. De speciaal voor zelfstandigen ontwikkelde belastingservice draaide in de maanden maart, april en mei op volle toeren. Voor bijna 300 zelfstandigen is de winstaangifte ingevuld. Een groeiend aantal.
Scholing zzp’ers In totaal zijn aan FNV KIEM-leden 10 cursussen aangeboden. Negen cursussen zijn aangeboden in samenwerking met FNV Zelfstandigen. Het totale aantal cursisten bedroeg 399. Daaronder waren 204 FNV KIEM leden, 88 FNV ZZP leden en 19 niet-leden. Van 88 cursisten is de achtergrond onbekend. Zij hebben zich direct aangemeld bij de trainer waardoor de wijze van registratie niet is na te gaan. Individuele diensten zijn er ook verleend aan FNV KIEM-leden: begeleiding bij contractonderhandelingen: 2 leden, belastingservice: 232 leden, bedrijfskundig advies: 10 leden, sparringpartner: 25 leden. Besloten is om het coachen van sparringpartners te laten samenvallen met loopbaanadvies. Als locatie wordt hiervoor vanaf 2011 het FNV KIEM-kantoortje op het Mediapark in Hilversum gebruikt. Mededingingswet De Mededingingswet legt zzp’ers beperkingen op ten aanzien van het maken van collectieve afspraken over tarieven. Tegen de Nederlandse Mededingings Autoriteit (NMA) is een procedure aangespannen omdat aan FNV KIEM verboden werd om minimumtarieven voor zelfstandigen op te nemen in de remplaçanten-cao. Deze procedure is in de zomer van 2010 in eerste termijn bij de rechtbank verloren. FNV KIEM is ondertussen in hoger
15
beroep gegaan en heeft vertrouwen in een goede afloop. Het is ondertussen wel vervelend dat FNV KIEM gedurende de procedure op cao-gebied nog niets kan doen voor de zzp’ers. SER-advies In zijn advies, dat in oktober uitkwam, erkent de Sociaal Economische Raad (SER) de positie van de zzp’er op de arbeidsmarkt en binnen het arbeidsbestel. Zelfstandig ondernemers leveren volgens de SER een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse samenleving en economie.
16
Het ontbreken van een eenduidige definitie van het begrip zzp’er is een van de belangrijkste knelpunten voor de zzp’er op de huidige arbeidsmarkt. Een duidelijke omschrijving die moet aansluiten bij het fiscale ondernemersbegrip. Hoewel de SER vergelijkbare arbeidsomstandigheden, bescherming en veiligheid bepleit voor werknemers en zzp’ers is de helft van de zelfstandigen niet verzekererd voor arbeidsongeschiktheid. Het ontwikkelen van een basisregeling voor arbeidsongeschiktheid - net als voor de aow zoals FNV KIEM dat graag zou zien – wordt in het SER-advies niet bepleit. Het bestrijden van de knelpunten over de pensioenvoorziening voor zelfstandigen gaat minder ver dan FNV KIEM zou wensen. En dat terwijl de SER vindt dat zzp’ers zelf verantwoordelijk zijn voor hun pensioenopbouw, maar tegelijk constateert dat hun pensioenopbouw vaak onvoldoende is. Zelfstandigen volgen doorgaans minder scholing dan werknemers. De SER bepleit dat de overheid bij het instellen van een scholingsinstrumentarium ook rekening houdt met (de positie en behoeften van) zzp’ers. Kamer en kabinet zijn in 2011 aan zet om het SER-advies in wetgeving om te zetten. FNV KIEM verlengt het contract met Achmea over de arbeidsongeschiktheidsverzekering en de bedrijfs-continuïteitsverzekeringen. In 2010 is onderhandeld over een aantal voor FNV KIEMleden wezenlijke zaken, zoals de verzekering van een zogenoemd writersblock en een goede instrumentenverzekering.
Project Creatieve Industrie FNV KIEM is in 2010 het project creatieve industrie begonnen. Onder de creatieve industrie wordt verstaan de sectoren film, radio en tv, podium- en beeldende kunst, evenementen, grafische producten, reclame, webdesign, gaming, journalistiek en uitgeverij. Het project creatieve industrie is bedoeld om de groei in de diverse creatieve sectoren in Nederland te vertalen naar groeiende ledenaantallen. FNV KIEM is van oudsher de vakbond voor de creatieve industrie, de vakbond waar zowel de werknemers in de grafische industrie als de zzp’ers in de kunst- en mediasector zich thuis voelen. De creatieve sectoren in Nederland doen het goed, zo laat het Ministerie van Economische Zaken in 2009 weten. De groei van de werkgelegenheid is in 2010 bovengemiddeld en aan het eind van dat jaar werken er ongeveer 261 duizend mensen in de creatieve industrie. Het doel van het project creatieve industrie is om in één jaar een goed overzicht te krijgen van de onderdelen binnen de creatieve industrie waar FNV KIEM nu ondervertegenwoordigd is. Wat zijn de behoeftes van werknemers en zzp’ers? Waar liggen de kansen voor de vakorganisatie? Wie kan FNV KIEM binnen de sector helpen die kansen te benutten? FNV KIEM zoekt naar initiatieven die het kan ondersteunen. FNV KIEM zoekt dus samenwerking met andere organisaties. Inmiddels heeft FNV KIEM gesproken met zzp’ers en werknemers in meerdere sectoren en beroepsverenigingen. De eerste fase van het project - waarin het onderzoeken van de markt, kennismaken met de verschillende sectoren en netwerken centraal stonden - is daarmee afgerond. Met de inzichten uit fase 1 in het achterhoofd vraagt FNV KIEM zich af wat er moet gebeuren om de creatieve industrie aan zich te binden. Het antwoord moet komen uit de doelgroep zelf. Met de opgedane contacten uit fase 1 wordt een testpanel gevormd. Nieuwe ideeën worden eerst hier getoetst. In fase 2 zullen de contacten verder worden uitgebreid en wordt een eerste aanzet gemaakt voor het plannen van informatieve bijeenkomsten in samenwerking met het testpanel.
uitkeringsgerechtigden en ouderen De sectorraad Uitkeringsgerechtigden en Ouderen (UGO) heeft dit jaar opnieuw een aantal belangrijke verbeteringen bewerkstelligd in de dienstverlening aan ouderen en uitkeringsgerechtigden. De aansluiting van de ANBO bij de FNV is er daar een van. De FNV-leden zijn ingenomen met het ANBO magazine, dat zij zes maal per jaar toegezonden krijgen. In een aantal regio’s komt samenwerking tussen afdelingen van de bond en van de ANBO voorzichtig op gang.
Het verbeteren van de dienstverlening/ondersteuning aan leden en actieve leden is daarbij het uitgangspunt. Dat heeft de sectorraad UGO er begin van dit jaar ook toe gebracht wijziging aan te brengen in de samenstelling en functie van de diverse werkgroepen. Besloten is om de werkgroepen - die waren onderverdeeld naar thema’s als pensioenen, lokaal beleid en reïntegratie anders in te richten.
Ook gaat FNV KIEM samen met FNV Bondgenoten regionale thema-avonden organiseren voor de gepensioneerde leden. Verder worden actieve leden van FNV KIEM, die daar belangstelling voor hebben, opgeleid tot Contactpersonen Ouderen. Deze contactpersonen kunnen oudere leden helpen met het invullen van formulieren en vragen beantwoorden over bijvoorbeeld huurtoeslag of AOW.
De opzet van de werkgroepen is voortaan gebaseerd op actuele thema’s. Wanneer de problemen rond een thema zijn opgelost, of als een thema niet meer actueel is, wordt een werkgroep opgeheven. Deze vorm was al in gebruik bij de voorbereiding van de jaarlijkse kaderdag en is erg succesvol gebleken. Die jaarlijkse kaderdag is gehouden op 2 december en het thema was ‘Reïntegreren na je 50ste’. De kaderdag een groot succes, zowel inhoudelijk als wat betreft de sfeer. De eerstvolgende themadag staat gepland op 10 november 2011.
De sectorraad UGO heeft zich intensief bemoeid met de discussie over de verenigingsdemocratie. Een aantal leden is ook nauw betrokken geweest bij de werkgroep ‘Modernisering Vereniging’.
De turbulente ontwikkelingen in ‘pensioenland’ zijn natuurlijk ook een grote zorg voor de sectorraad UGO, evenals de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd.
17
entertainment en media Voor de audiovisuele sector begon in 2010 een turbulente periode. Dat geldt met name voor de publieke omroep. Die krijgt te maken met een enorme bezuiniging van 200 miljoen. Dat is bijna 25 procent van het budget. Samen met de andere vakbonden in de mediasector heeft FNV KIEM het initiatief genomen voor de oprichting van een omroepbreed actiecomité. Dat heeft geleidt tot een goed bezochte actiebijeenkomst op het Mediapark en een actiewebsite.
18
Voor de landelijke publieke omroep is een omroepbreed sociaal plan tot stand gebracht. Dat dient als vangnet in geval van herschikking en/of fusies van de omroepen. Dit sociaal plan is toegepast op reorganisaties bij landelijke publieke omroepen, waaronder de fusie van NPS, RVU en Teleac/NOT tot NTR, die begeleid is door FNV KIEM. Voor ontwikkeling van een leeftijdsbewust personeelsbeleid, en bevordering van de interne en externe arbeidsmarktmobiliteit van werknemers binnen de publieke omroep, is een digitaal mobiliteitscentrum opgestart. Dat wordt in mei 2011 operationeel en kan ook een zinvolle bijdrage leveren bij het faciliteren van reorganisaties binnen de publieke omroep. Het voorspoedige herstel van de economie heeft positieve gevolgen gehad voor de bedrijvigheid bij facilitaire bedrijven, productiebedrijven die programma’s maken, en commerciële omroepen. Freelancers en zzp’ers De tarieven van freelancers hebben in de afgelopen periode zwaar onder druk gestaan. Geadviseerd door FNV KIEM hebben freelancers een nieuwe standaard opdrachtovereenkomst in het leven geroepen voor zzp’ers. Na de overname van de Dutchview door Team Facilities gaat FNV KIEM een actieve rol vervullen bij de integratie, met name op het gebied van arbeidsvoorwaardenontwikkeling en het behoud van de werkgelegenheid binnen nieuwe onderneming. Vereniging De Vereniging Crewbelangen heeft zich geschaard onder paraplu van FNV KIEM.
Per 1 januari 2011 gaat de VCB verder als de vakgroep Crewbelangen. De ongeveer 200 crewleden hebben zich aangesloten. Zij vervullen allerlei functies in de film en tv-wereld en zijn vooral als freelancer/zzp’er actief. De sectorraad AV vergaderde zes keer in normale samenstelling en drie keer deels als sectorraad-plus. De sectorraad bestaat uit Hylke Beerstra (voorzitter), Bob Jansen (secretaris), Rudi Ebbinge, Sander Hartveld, Erik den Braber Irene van Baaren, Henk Baard. Irene en Henk zijn tevens lid van het bondsbestuur. De sectorraadplus omvat de leden van sectorraad-AV en actieve leden uit verschillende bedrijven in de audiovisuele sector. De sectorraad-plus is een platform voor discussie, ideeënuitwisseling en beleidsontwikkeling. De werkgroep pensioenen vergaderde twee keer. Uitvalsbasis Het steunpunt van FNV KIEM op het Mediapark in Hilversum wordt steeds vaker gebruikt. Gedurende de AV-manifestatie in mei is het gebruikt als uitvalsbasis voor de standbezetting. Uitgebreide ledenwerfacties vonden plaats vanuit het steunpunt. Ook veel overleg - met deskundigen, bestuursleden en de deelnemersraad van PNO Media, over de onrust op de pensioenmarkt - hebben plaatsgevonden in het steunpunt. Met de NVJ zijn afspraken gemaakt over medegebruik van het steunpunt. Steeds meer leden vinden de weg naar het steunpunt voor een gesprek met de bestuurder of een consulent. De vindbaarheid van het steunpunt wordt in 2011 verbeterd. Bezetting Senior-bestuurder Martin Kothman werkt drie/vier dagen per week vanuit het steunpunt en vergadert regelmatig met actieve leden en OR-leden uit bedrijven. Het loopbaanspreekuur dat Angela Bottenberg iedere woensdag houdt is een groot succes en heeft tot veel aanloop geleid. Ook de medewerkers van de werkorganisatie van FNV Kiem zijn regelmatig te vinden op het mediapark. Er is meerdere keren nuttig overleg geweest met communicatiemedewerkers en het Dagelijks Bestuur.
Het steunpunt wordt vijf dagen per week van 10:00 tot 12:30 bemand door Jan Hammersma, Henny de Jong, Cees Huisers, Dick Sauer, Nico Titulaer, Bob Jansen, Hylke Beerstra en Henk Baard, een groep van acht enthousiaste vrijwilligers, afkomstig uit de grafische- en de AV-sector. Zij beantwoorden vragen van leden en verwijzen die zonodig door. Dick Sauer maakt de roosters en zorgt voor het sleutelbeheer en de pasjes. Ook de in- en uitgaande post en het beheer van de huishoudelijke zaken zoals koffie en thee, wordt door de kantoormedewerkers verzorgd. In verband met hoge leeftijd en uitval door ziekte van enkele kantoormedewerkers, zou een aanvulling met één à twee medewerkers wenselijk zijn. In december 2010 is begonnen met het herinrichten van het kantoor om een tweede bestuurder onderdak te verlenen. Die gaat zich bezighouden met de groeisector Creatieve Industrie. Vakgroepbestuur Klassieke Muziek In principe heeft ieder orkest een afvaardiging van 1 of 2 personen in het bestuur van de vakgroep klassieke muziek. De leden bij het NedPhO en HGO waren het hele jaar niet meer vertegenwoordigd in het vakgroepbestuur. De sectorbestuurder is Martin Kothman. Wilbert Scheifes is 1 november opgestapt als voorzitter van de vakgroep. Hij is opgevolgd door Arto Hoornweg. Cao-orkesten en beleid van de rijksoverheid Onderhandelingen over een vernieuwde en gemoderniseerde cao-orkesten zijn lange tijd opgehouden door een blokkade van de werkgevers. Zij schortten de onderhandelingen op waarschijnlijk uit vrees voor de effecten van de rijksbezuinigingen op de podiumkunsten. Pogingen van FNV KIEM om de werkgevers aan tafel te krijgen hebben in 2010 geen resultaat gehad. De geplande bezuinigingen op de publieke omroep (200 miljoen) vormen een bedreiging voor het Muziekcentrum van de Omroep: het Radio Filharmonisch Orkest, de Radio Kamer Filharmonie, het Groot Omroepkoor en de Muziekbibliotheek. Na hevige en intensieve protesten van de omroepmusici werd de bezuiniging eind 2010 teruggebracht. Maar nog steeds is meer dan de helft van het budget in de plannen van het kabinet geschrapt.
Arbeidsvoorwaarden Alle orkesten hielden in 2010 ledenvergaderingen over de vernieuwing van de cao. Nederlandse Orkesten en bedreigingen in de sector. FNV KIEM heeft in overleg met actieve leden constructieve voorstellen ontwikkeld om de productiviteit en efficiëntie van orkestproducties te verbeteren. In tegenstelling tot landelijke orkesten kon bij het MCO wel overeenstemming worden bereikt over een nieuwe eenjarige cao waarin zelfs een – bescheiden - loonsverhoging kon worden afgesproken. Beleidsbeïnvloeding Het is het afgelopen jaar niet eenvoudig geweest om het beleid van de regering te beïnvloeden. De hele kunstensector werd gegijzeld door de wijze waarop het coalitieakkoord was gesloten, waarbij de gedoogpartner het beleid uiteindelijk in grote lijn bepaalde. Elk commentaar hierop stuitte op een betonnen muur van gesloten akkoorden. De regering wil meer publieksgerichtheid en minder subsidie-afhankelijkheid, maar tegelijkertijd 200 miljoen korten waar juist nieuwe investeringen nodig zijn. Echte beslissingen zijn vooruit geschoven naar 2011 wanneer een rapport van Berenschot wordt verwacht over het orkestenbestel, en de Raad voor Cultuur advies zal uitbrengen aan de staatssecretaris over de invulling van de bezuinigen. Ondertussen worden de orkesten al met vijf procent gekort op hun budgetten en mogen ze geen nieuwe verplichtingen aangaan, wat desastreus uitpakt voor de bedrijfsvoering en de ontwikkeling van arbeidsvoorwaarden. Het Sociaal Fonds Orkesten speelde ook in 2010 een belangrijke rol als platform dat ondersteuning aanbiedt bij het vernieuwingsproces van de cao-Orkesten. Het Sociaal Fonds functioneert als aanjager van het HRM-beleid bij de orkesten. De afwachtende houding van de werkgevers heeft helaas ook deze ontwikkeling geremd. Nederlandse Toonkunstenaarsbond In 2010 is intensief samengewerkt met het orkestmusici-smaldeel in de Ntb. Zij waren bij vrijwel alle vergaderingen van het vakgroepbestuur zodat arbeidsvoorwaarden en overheidsbeleid konden worden afgestemd. Deze lijn zal in 2011 worden voortgezet.
19
“mijn oma was de eerste Vrouwelijke maChinezetter Van nederland.” seCtorraadslid ugo
20
“Op mijn zestiende begon ik bij drukkerij Van Lindert in Cuijk in NoordBrabant als leerling handzetter. Mijn vader was daar vertrouwensman. Hij heeft mij lid gemaakt van de vakbond. Naast mijn werk ging ik één dag in de week naar de Grafische School in Nijmegen. Na vier jaar haalde ik daar mijn vakdiploma handzetten.” “Een handzetter maakte vroeger krantenpagina’s. Hij nam de letters stuk voor stuk uit een lade en zette die in een regel. Die werden in een zetvorm geplaatst. Dit ‘loodzetten’ was handwerk. Later werd dit machinezetten.” “Mijn oma, de moeder van mij vader, was in 1920 de eerste vrouwelijke machinezetter in Nederland. Als 21-jarige ging zij aan de slag bij elektrische drukkerij Bosch in Utrecht. Dat was een unicum want vrouwen werden niet toegelaten. De wereld van de typografen was een mannenbolwerk. Mijn oma werd toegelaten omdat zij iemand kende in de fabriek. Zij was lid van de toenmalige Algemene Nederlandse Typografen Bond (ANTB).” “Mijn overstap van grafisch naar financiëel vergeet ik nooit meer. Ik zag aankomen dat het grafische handwerk vervangen zou worden door de computer. Toen heb ik bij dagblad De Limburger, waar ik werkte, gereageerd op een vacature. Na 22 jaar in het grafische vak begon ik in 1986 als advertentievertegenwoordiger bij de buitendienst. Alles wat ik tot dan toe gemaakt had, ging ik nu verkopen. Ik was de enige die echt wist wat hij verkocht, mijn collega’s werden aangenomen op basis van verkooptechnieken.” “In 1972 ben ik begonnen als actief lid van de vakbond. Ik heb het stokje eigenlijk overgenomen van mijn vader. Het zit in de genen. De eigen verantwoordelijkheid zat er al vroeg in. Ik vind het fijn om me voor collega’s in te zetten.” “Ik heb vaak mijn nek uitgestoken. De werknemers op de expeditieafdeling kwamen naar mij toe omdat ze niet werden uitbetaald voor overwerkuren op zondagavond. Ik heb er voor hun veel geld uitgehaald. De werkgever moest met terugwerkende kracht 45 duizend gulden terugbetalen. Daar werd ik door de directie op aangekeken. Directie en P&O wisten vaak niet wat er in de cao stond. Ik wist dat wel. Maar niet nadat ik er eerst ingedoken was. Die informatievoorsprong was ook een gevolg van de trainingen van de vakbond. Het was een combinatie van interesse en goede scholing.” Rob Jansen is tegenwoordig actief lid van de sector Uitkeringsgerechtigden en Ouderen (UGO) van FNV KIEM. “Voor FNV KIEM is het een uitdaging om zichtbaarder te worden op de werkvloer en in de samenleving. Meer mensen moeten weten wat FNV KIEM doet. De modernisering van de vakbond kan daarin een rol spelen.” “De vakbond is nog steeds noodzakelijk. Het is van belang dat met het ministerie van Sociale Zaken overeenstemming bereikt over het pensioenakkoord. Ook de samenwerking met UGO Bondgenoten over de communicatie met onze senioren is belangrijk. FNV KIEM heeft bijna elfduizend senioren in haar gelederen. Dat is een hele grote groep.”
21
rob jansen (62), pre-pensioen/Vutter, Voorheen handzetter
individuele belangen behartiging 22
Inleiding en cijfers In 2010 heeft de afdeling IBB van FNV KIEM 1264 zaken in behandeling genomen. Via de Helpdesk kwamen 8154 telefonische vragen binnen van leden, en 570 van niet-leden. Ongeveer 25 zaken die via CBB zijn gemeld, zijn intensief begeleid door een van de advocaten in loondienst. Door het laatste is uitbesteding van (deze vaak) kostbare adviezen, en soms procedures, voorkomen. De dossiers zijn verdeeld over de afdelingen van IBB. Een beperkt aantal is uitgezet bij externe bureaus, waaronder vaste contacten Bureau Varrolaan (letselschadezaken) en Bureau Beroepsziekten. Een aantal zaken is uitbesteed aan andere externe kantoren, omdat een bijzonder specialisme vereist was
en/of vanwege tijdelijke ondercapaciteit. In het schema op pagina 23 is te zien hoe de dossiers zijn onderverdeeld. Uit het staafdiagram blijkt onder meer dat de uitbreiding van het aantal fte’s bij Bureau Intake, die het DB voor 2010 had goedgekeurd, zijn uitwerking heeft gehad op de inname van dossiers. Bureau Intake heeft 404 zaken in behandeling genomen. In 2009 waren dat 268 zaken. Omdat het totaal aantal dossiers waarneembaar is gedaald was de fte-uitbreiding van tijdelijke aard. Ook de inzet van externe en/of tijdelijke krachten bij procesjuristen/advocaten wordt in 2011 zoveel mogelijk afgerond. Daarbij wordt er van uitgegaan dat de grootste reorganisatieslagen in de sector Grafimedia zijn afgerond, wat een krimp van het aantal dossiers in deze sector tot gevolg heeft.
AANTAL DOSSIERS IN BEHANDELING GENOMEN 2009
2010 2009
2010
1218
Zelfstandigen
833 268
Verbintenissenrecht
404
Sociale verzekering 02 41
27
Sociale verzekering 01 Ontslag
Juristen - Advocaten
Bureau Intake
CBB - Extern
Letselschade Contracten Beroepsziekte
TOTAAL DOSSIERS
Belasting Auteursrecht
1557 1264
1203
Arbeidsvoorwaarden Arbeidsrecht Algemeen 0
2008
2009
Zaak
200
400
600
800
1000
2010
2009
% 2009
2010
% 2010
6
0.39
5
0.40
330
21.61
296
23.42
Arbeidsvoorwaarden
78
5.11
63
4.98
Auteursrecht
30
1.96
29
2.29
Belasting
1
0.07
2
0.16
Beroepsziekte
7
0.48
6
0.47
Contracten
81
5.30
80
6.33
Letselschade
10
0.65
2
0.16
805
52.72
608
48.10
Sociale verzekering 01
97
6.35
100
7.91
Sociale verzekering 02
9
0.59
8
0.63
Verbintenissenrecht
46
3.01
36
2.85
Zelfstandigen
27
1.77
29
2.29
Eindtotaal
1527
100
1264
100
Ontslagzaken
2009
% 2009
2010
% 2010
34
3.84
19
3.94
395
44.58
122
25.31
Arbeidsovereenkomst
81
9.14
77
15.98
Ontslag op staande voet
11
1.24
17
3.53
9
1.02
2
0.41
319
36.00
220
45.64
34
3.84
21
4.36
3
0.34
4
0.83
886
100
482
100
Algemeen Arbeidsrecht
Ontslag
Kennelijk onredelijk ontslag Ontbinding
Ontslagaanvraag werkgever Procedure UWV Werkbedrijf Reorganisatie / RFR Schorsing / non-actief Eindtotaal
23
24
Toelichting De cijfers in de tabel maken duidelijk dat het aantal zaken over beëindiging van arbeidsovereenkomst is afgenomen. Dat zal niemand verbazen omdat 2008 en 2009 in greep waren van een grote economische crisis die ernstige gevolgen had voor de werkgelegenheid. Toch blijven ‘traditionele’ vakbondszaken als arbeidsrecht, ontslag en sociale zekerheid domineren. Al is er een verschuiving waarneembaar in de richting van specifieke zaken binnen het civiel recht, zoals Intellectueel Eigendom, en in de richting van algemeen civiel recht, zoals incassozaken. Dit vergt een diepte-investering in kennis en expertise. Hieraan is in 2010 binnen de afdeling IBB vormgegeven door medewerkers cursussen te laten volgen en expertise te laten opbouwen door zelf te procederen. Ook is voor hen tijd vrijgemaakt om zich bij te scholen door intensieve zelfstudie. Daarnaast is geïnvesteerd in het coachen van twee junior-juristen door de senior advocate in loondienst. Na een geslaagd coachingtraject wordt nu de aandacht voor deze coaching verlegd naar de medewerkers van Bureau Intake. De verwachting is dat het aantal zaken over intellectueel eigendom zal toenemen als gevolg van het toenemend aantal activiteiten van FNV KIEM in de creatieve industrie, en omdat dit product meer onder de aandacht gebracht zal worden. Hiervoor is kennisinvestering noodzakelijk.
niet voortvarend genoeg optreedt, of te weinig doet. Om te leren hoe je kunt omgaan met de verwachtingen van leden en hoe ook andere onderdelen van de dienstverlening verbeterd kunnen worden, heeft de afdeling IBB in eerdere jaren geïnvesteerd in trainingen. Aan klachten en klagers besteedt de manager IBB intensief aandacht. Dat geldt ook voor de terugkoppeling naar de medewerkers. Waar mogelijk worden verbeteringen doorgevoerd.
Wetenswaardigheden Een verhoudingsgewijze toename is tevens te signaleren bij het aantal zaken waarin ziekte/re-integratie en arbeidsconflicten een rol spelen. Deze dossiers vergen steeds een fijngevoelige en onvermijdelijk een arbeidsintensieve aanpak, welke deels buiten de juridische kaders ligt en doorgaans een langdurig behandeltraject kent. In 2011 zal extra aandacht worden besteed aan deze zaken en aan de daarvoor vereiste kennis en vaardigheden. Dat begint in januari en februari 2011 met een Incompany cursus over de ‘zieke werknemer en re-integratie’.
Zoals bekend is het voor werkgever en werknemer sinds enige jaren mogelijk een beëindigingsregeling (vaststellingsovereenkomst) te treffen. Ogenschijnlijk is dit zonder risico’s voor de werknemer voor het geval deze later aanspraak wil maken op een uitkering. Voorheen was het noodzakelijk verweer te voeren tegen een door de werkgever ingediende ontslagaanvraag of ontbinding van de arbeidsovereenkomst. Het UWV heeft de toelatingseisen voor de WW in dit opzicht versoepeld. Partijen kunnen inmiddels volstaan met het opstellen en ondertekenen van een beëindigingsregeling. Dit levert voor de dossierbehandeling ogenschijnlijk tijdswinst op. Het screenen van een overeenkomst vergt minder tijd dan het opstellen en uitwisselen van de nodige stukken om naar de rechtbank te sturen, laat staan het voeren van inhoudelijk verweer via UWV Werkbedrijf of kantonrechter. De ‘koudwatervrees’ bij leden lijkt af te nemen, zodat steeds meer zaken op deze wijze worden afgewikkeld, in tegenstelling tot de omslachtige en tijdrovende formele ontbindingsprocedures. Toch blijkt dat er bij deze methode nog steeds gevallen zijn waarbij op valkuilen gelet moet worden. Met name op de risico’s voor de werknemers. Anders gezegd is het werk nooit als routine af te doen. Dit speelt met name in geval van arbeidsongeschiktheid van de werknemer. Daar blijkt de vereenvoudigde wijze van beëindiging een riskante zaak waarbij de werknemer een keuze dient te maken of hij/zij deze risico’s wil aanvaarden. Ook dient onverminderd acht te worden geslagen op een aantal vereisten van de inhoud van de vaststellingsovereenkomst.
Dossierbehandeling is in de loop der jaren aanzienlijk klachtgevoeliger geworden. Veelgehoorde klachten zijn de lange duur van een procedure en het feit dat het verdere verloop ervan soms moeilijk is in te schatten. Bij cliënten bestaat wel eens de indruk dat de behandelaar
klanttevredenheidsonderzoek Alle IBB-afdelingen hebben een ruime voldoende gescoord. De Service Leaflets worden verzonden aan mensen die een dienst verlangden die valt onder de activiteiten van IBB. Zie de tabel op pagina 25.
klanttevredenheidsonderzoek via service leaflets Week
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 Totaal Gemiddeld
Juristen
Secretariaat
Bureau Intake
8 7,9
8 8
7,1 7,5
8,2 8 7,5 7,3 7 8 9 7 10 8 8 7 7 8,2 8,3 8,2 7,5 8 8 8,5 8 5 7 7,7 10 9 6 8 9 7,7 7,5 8 7,2 10 7,5 8 300,2 7,9
8,2 6,5 6,5 8,5 7,5
8,2 7,3 7 8 8 8,5 8,3 8
9 6 8,9 9,5 7,8 8 7 7,8 8,3 7,9 7,9 7,9 8 8 8 8 8 8 6 7,5 8 7,7 9,5 7,9 8,5 7 8 9 7,8 7,5 7,7 7,7 9 9 8,3 9 342,3 8
8 8 5,5 8 8 0 8,8 10 8,3 6 6,5 9 8 8,7 8,8 8,5 8,7 4 9,5 8 228,2 7,6
Call Center
7,1 7,5 8 6,7 7,7 7,8 7,8 6,7 8,1 7,7 7,8 7,3 7,8 7,4 7,3 7,9 7,5 7 7,7 7,7 7,8 8 8,3 8,9 7,7 8 7,3 7 7,7 8,3 7,7 7 8 8,5 7,8 8,4 8 8 8,2 8,5 9,7 8 7,7 7,6 8,1 8,2 9 8,3 8,1 384,3 7,8
Helpdesk dienstverlening
7,1 7,4 8,5 7,4 6,7 7,7 7,9 5 7,6 7,4 7,7 7 7,7 7 7,1 8,4 7,8 8,5 8,4 8 8,3 8 7,9 9,2 7,8 8,1 7,4 7,3 8 8,3 7,7 7,5 8,2 9 8,2 8,5 8,2 7 8,3 8,5 9,3 8 7,8 7,8 8,3 8,2 8,6 9 7,6 386,3 7,9
Helpdesk advies
7,6 6,1 7,6 7,5 6,9 7,2 8,1 6,5 7,8 7 7,4 9 7,4 7,2 7,2 8,3 8 7,2 8,2 8,2 9,1 8 7,9 8,8 7,7 8 7,6 7,3 8 8,5 8 7,5 7,8 9 8 8,3 8,6 8,3 8 8,3 8,4 8 7,9 7,8 7,7 7,7 7,8 7,4 7,5 383,3 7,8
25
Helpdesk In 2010 zijn in totaal 8154 calls afgewikkeld. Naast deze in OHT (Online Helpdesk Tool) geregistreerde calls, heeft de helpdesk 570 calls van niet-leden beantwoord. In totaal komt het aantal uit op 8724 calls. Vragen met betrekking tot arbeidsrecht en sociaal recht kwamen als onderwerp/thema het meest aan de orde. Aantal calls van leden over de afgelopen 3 jaar en de prognose voor 2011 CALLS HELPDESK 1e KWARTAAL 350 300 250 200
In vergelijking met de voorgaande jaren is het aantal vragen dat in 2010 is door de helpdesk is afgewikkeld, afgenomen. Minder calls betekent niet automatisch minder tijdsbeslag. Vragen zijn ingewikkelder en tijdrovender. Tegelijkertijd is er door de toename van de deskundigheid van de helpdeskmedewerkers meer zorg en tijd besteed aan de begeleiding van leden ten behoeve van verdere afhandeling. Het is zaak een analyse te maken van de oorzaken en effecten van de terugloop in aantallen en deze te relateren aan de te nemen maatregelen. De prognose voor 2011 is circa achtduizend calls, inclusief de te verwachten calls van niet-leden. Het kan zijn dat die prognose te laag uitvalt omdat leden in nieuwe sectoren een toename tot gevolg kunnen hebben. Maar dat is niet te voorspellen.
150 100 50 W ee k W 1 ee k W 2 ee k W 3 ee k W 4 ee k W 5 ee k W 6 ee k W 7 ee k W 8 ee k W 9 ee k 1 W 0 ee k 1 W 1 ee k W 12 ee k 13
0
2008
2009
2010
CALLS HELPDESK 2e KWARTAAL 250
150 100
De formele bezetting bedraagt 1.89 fte, verdeeld over 4 medewerkers.
50
W ee k W 14 ee k W 15 ee k W 16 ee k W 17 ee k W 18 ee k W 19 ee k W 20 ee k W 21 ee k W 22 ee k W 23 ee k W 24 ee k W 25 ee k 26
0
2008
2009
2010
CALLS HELPDESK 3e KWARTAAL 250 200 150 100 50
W ee k W 27 ee k W 28 ee k W 29 ee k W 30 ee k W 31 ee k W 32 ee k W 33 ee k W 34 ee k W 35 ee k W 36 ee k W 37 ee k W 38 ee k 39
0
2008
2009
2010
CALLS HELPDESK 4e KWARTAAL 250 200 150 100 50 0 W ee k W 40 ee k W 41 ee k W 42 ee k W 43 ee k W 44 ee k W 45 ee k W 46 ee k W 47 ee k W 48 ee k W 49 ee k W 50 ee k W 51 ee k 52
26
200
De helpdesk beoogt een bezetting van twee medewerkers per dag(deel). Die doelstelling is veelal gehaald. Ziekteverzuim en vakantieperiodes hebben ervoor gezorgd dat dit niet continu is gehaald. Maar dit heeft de continuïteit van deze dienst niet of nauwelijks belemmerd. Eén dag was er vanwege technische storing geen contact met het callcenter mogelijk. Er diende daarna een inhaalslag geleverd te worden vanwege overloop.
2008
2009
2010
Consulenten NAL In reactie op ingekomen calls is aantal consulenten van de helpdesk in 2010 bezig geweest met het behandelen van vragen en het begeleiden van leden. Dat gebeurde vanuit ons Netwerk Actieve Leden (NAL). Na een project waaraan drie consulenten hebben meegewerkt is gebleken dat er vraag is naar een brede(re) inzet van NAL. Net als in het verleden hebben IBB en NAL samen met enige frequentie een thema/ workshopdag georganiseerd. Vanuit het project ‘KIEM Groeit!’ is in september 2010 een goed gewaardeerde contactendag georganiseerd. De consulenten ontvangen jaarlijks informatiemateriaal om inhoudelijk goed voorbereid te zijn op hun taak. Consulenten die aan het project hebben meegewerkt hebben toegang tot het OHT-systeem (online helpdesktool: registratie vraag en antwoordrapportage). Dit jaar zijn er, voor zover geregistreerd, 143 vragen door de consulenten afgehandeld.
Ook de WAO/WIA-begeleiders krijgt via NAL hulpvragen van leden toegestuurd. Voor 2011 is een evaluatie van bovengenoemd project gepland. Ook staan er weer een aantal themadagen met NAL in de planning. Bureau Intake In 2010 heeft Bureau Intake 404 zaken in behandeling genomen. De verantwoordelijkheid voor de verdeling van de nieuwe zaken is medio 2009 verlegd van Bureau Intake naar de senior procesjurist. In 2010 is dit om praktische redenen zo gebleven. Voor de duidelijkheid: de senior procesjurist was in de tweede helft van 2010 ook de (plaatsvervangend) manager van de afdeling IBB. In de loop van 2010 is naar aanleiding van een plan dat de managers van IBB eind 2009 hadden voorgesteld, ingezet op een tijdelijke verbreding/ verruiming van fte’s van deze afdeling. Hierdoor konden bij aanvang meer dossiers worden ingenomen door Bureau Intake. In samenhang met de terugloop van het aantal dossiers en een gebleken behoefte aan een duidelijke(re) afbakening van grenzen (tot waar gaat de Intaker?) zal deze tijdelijke uitbreiding niet worden voortgezet. Een en ander betekent dat voor Bureau Intake in 2011 een heldere afbakening van taken en competenties tot stand dient te komen en dat de inhoudelijke coaching via de senior advocate voor de vaste medewerkers van Bureau Intake zal worden voortgezet. In 2010 hebben zich voormelde personele ontwikkelingen voorgedaan, d.w.z. dat tijdelijk voor verbreding van de inzet met 1.2 fte is gekozen. In de loop van 2011 zal de 2.5 fte weer worden gerealiseerd met 3 personen. Procesjuristen In 2010 zijn door de procesjuristen 833 zaken in behandeling genomen. Zoals vermeld ligt de verdeling van de zaken bij de manager/senior procesjurist. In diverse specialistische kennisgebieden is geïnvesteerd, zowel via Incompany cursussen (o.a. in de diepte op onderwerpen als ‘Actualiteiten Arbeidsrecht’ en ‘Overgang van Onderneming’) als ook via individueel gevolgde cursussen. Daarnaast is vooral door middel van coaching on the job intensief ingezet op begeleiding van twee junior procesjuristen. Dit coachingtraject is succesvol gebleken. Thans wordt zo’n inspanning verricht voor de medewerkers van
Bureau Intake, wat ook zijn effect zal hebben op de (ondersteuning van de) helpdesk. De senior advocate in loondienst heeft zich, naast coaching on the job van juniors, ten dele vrij gemaakt als eerste directe aanspreekpunt voor bestuurders. In het geval van onderhandelingen met werkgevers en/of andere situaties waarbij nadrukkelijk een juridische invalshoek vereist is c.q. juridische complexiteit aan de orde is. Dit ten behoeve van het zoveel mogelijk uitsluiten van (afbreuk)risico en het hanteren van strikt juridische (tegen) argumenten bij dergelijke trajecten. Het organiseren en laten samensmelten van de vakbondsactiviteiten/producten van FNV KIEM blijkt niet alleen een gouden greep, maar is ook bevorderlijk gebleken voor het onderling contact van medewerkers van de verschillende afdelingen en synergie. De vakbond kan zich zo op z’n krachtigst tonen. Gepoogd wordt om binnen de te onderscheiden rechtsgebieden steeds zoveel mogelijk, minimaal een ‘dubbele’ dekking te behouden. De wenselijkheid daarvan is eerder beschreven en evident. Door kennis te spreiden wordt het risico verlaagd. De praktische kennis op het rechtsgebied intellectuele eigendom en meer in z’n algemeen het procederen buiten arbeidsrecht en sociale zekerheid wordt vergroot omdat een relatieve toename van het aantal kwesties op dit rechtsgebied wordt gesignaleerd en de verwachting is dat dit in de toekomst verder zal toenemen. Daar waar het aantal arbeidszaken mede door reorganisaties in de sector Grafimedia in absolute zin afneemt, dient FNV Kiem optimaal in te spelen op overige zaken en op de vraag van leden afgestemd te blijven. De formele bezetting bedraagt momenteel 6.26 fte, verdeeld over zeven personen. Vanwege de langdurige arbeidsongeschiktheid van een van de medewerkers en de nasleep van overloop van dossiers is in 2010 is gekozen voor het inzetten van dezelfde (freelance) medewerker voor gemiddeld 22 uur per maand. Mede vanwege zijn bekendheid met het vakbondseigen juridisch werk (is parttime werkzaam bij Bondgenoten) en het aantrekkelijke tarief en productiviteit. Vanwege gebleken geschiktheid is de eerste tijdelijke aanstelling van een junior procesjurist omgezet in een vaste. De tweede helft van 2010 is de vaste manager van de afdeling vervangen door de senior procesjurist.
27
Eerstgenoemde ging zich bezighouden met een project voor de creatieve sector. Secretariaat Het secretariaat heeft het vanwege het project ‘KIEM Groeit!’ in 2010 zonder haar vaste senior secretaresse moeten doen. Tijdelijke vervanging van zo’n specifieke taak bleek moeilijk. Daarom is in de tweede helft van 2010 gekozen voor gedeeltelijke ondersteuning zonder coördinerende functie. De manager heeft zoveel mogelijk waargenomen. Aandachtspunt blijft de frequentie van arbeidsongeschiktheid en capaciteit tijdens de zomervakantieperiode. Dat vraagt extra aandacht omdat bij vlagen het aanbod van werkzaamheden groot en bovendien sterk termijngebonden is. De formele bezetting bedraagt vier personen (3 fte). Met tijdelijke uitbreiding ter vervanging van de senior secretaresse t.w.v. 21 uur bedroeg in 2010 de bezetting 2.8 fte.
28
Externe expertise In 2010 zijn, zoals in voorgaande jaren steeds twee vaste externe bureaus ingeschakeld voor de behandeling van zaken waarvoor IBB niet de noodzakelijke expertise in huis heeft. 1. Bureau Letselschade/Bureau Varrolaan (letselschaderegelingen en procedures) Met Bureau Varrolaan is in 2010 door de managers van de afdeling en Bureau Intake met de manager van letselschadezaken Bondgenoten/Varrolaan overleg gevoerd over voortgang, proces en kostenbewaking. Er zijn verder concrete afspraken gemaakt over nog lopende zaken. Bij Bureau Varrolaan zijn er op 31 december 2010 in totaal nog vijf IBB zaken in behandeling. 2. Bureau Beroepsziekten (BBZ) In 2010 heeft IBB in totaal vier nieuwe dossiers bij BBZ aangemeld. Er zijn er op dit moment in totaal negen bij dit bureau in behandeling. Door BBZ en FNV KIEM is een behandelwijze (soortgelijk aan andere FNV bonden) in drie fasen overeengekomen. Fase 1: Intake Fase 2: Nader onderzoek Fase 3: Behandeling inhoudelijk inclusief overleg en eventuele afhandeling met wederpartij/werkgever in geval een schikking in der minne wordt bereikt.
Telkens wordt er voor het ingaan van een nieuwe fase een rapportage door BBZ aan FNV KIEM verschaft en iedere fase kent een van tevoren overeengekomen bedrag. Opvallend is dat ten opzichte van letselschadezaken algemeen bij beroepsziekte geen sprake blijkt van afname. In een uitgave ter ere het 10-jarig bestaan van BBZ wordt door Agnes Jongerius in het voorwoord treffend verwoord dat BBZ ‘helaas’ nog steeds noodzakelijk is. Sterker, vanwege de vooruitgang in de medische kennis en onderzoek zullen steeds meer gevallen van beroepsziekten zich de komende jaren openbaren. Een reservering voor deze zaak is verdedigbaar. In 2011 vindt afstemming plaats tussen directeur BBZ en manager IBB. 3. Overigen In sommige uitzonderlijke gevallen wordt nog steeds een beroep gedaan op externe advocatuur. Dit betreft vooral de zeer specialistische terreinen, in hoofdzaak binnen het terrein van intellectueel eigendom. In 2010 zijn er nog slechts dertien zaken aan externe dienstverlening geleverd. Steevast is de aanpak dat dossierstudie plaatsvindt op individueel en/of collectief niveau bij het terugkrijgen ná behandeling door de externe advocaat om zodoende lering te trekken uit de aanpak en behandeling van dat dossier, zodat de expertise na overdracht intern verkregen wordt. In 2011 zal de nadruk van nadere specialisatie hier dan ook komen te liggen.
Quick wins 1. Samenwerking tussen IBB en CBB. Tegemoetkomend aan een grote behoefte is de senior advocaat in loondienst aangewezen als vast aanspreekpunt voor de bestuurders/ sectorverantwoordelijken. Deze werkwijze is al kort na aanvang succesvol en zal regelmatig geëvalueerd worden. 2. Er wordt waar mogelijk steeds meer Incompany aan training en cursussen gedaan. Waar het materie betreft waarmee ook de bestuurders/sectorverantwoordelijken uit de voeten kunnen wordt Incompany georganiseerd voor IBB en CBB.
3. Voor betalende leden die niet tijdig betalen is een incassotraject uitgezet. Traject en resultaat zullen regelmaat worden geëvalueerd. Bovendien is de toepassing van de regels verscherpt. Voordat er betaald is, komt een dossier niet in behandeling bij procesjurist of Bureau Intake.
Persoonlijk Ontwikkelingsplan 2010/2011 In 2010 zijn nagenoeg alle POP-gesprekken gehouden. Dit is hervat nadat het er in 2009 door omstandigheden niet van was gekomen om aan de POP-cyclus vast te houden. Van alle gesprekken zijn verslagen gemaakt, of volgt verslaglegging binnenkort. De afspraken met medewerkers over hun persoonlijk ontwikkelplan en de daarbij behorende opleiding en werkafspraken worden in 2011 nagekomen.
4. Algemene Voorwaarden. In 2010 is ingezet op het verzamelen van reacties en het maken van overwegingen ten behoeve van een aantal noodzakelijke, bedrijfseconomisch verantwoorde wijzigingen van de algemene voorwaarden en rechtenpakket. 5. Het opleiden van junior medewerkers blijkt een goede insteek. Opleiden en verder ervaring op laten doen van medewerkers uit de eigen kweekvijver blijkt in alle opzichten een goede en verantwoorde keuze. Voortgang op deze weg is aanbevolen. Vacante plaatsen worden waar mogelijk in deze geest opgevuld.
Ledentevredenheidsonderzoek Intomart Het verstrekken van juridische hulp is voor FNV KIEM van groot belang. Dat blijkt uit een onderzoek naar de tevredenheid van de leden van FNV KIEM dat is uitgevoerd door Bureau Intomart. Zie de resultaten van het onderzoek in de onderstaande tabel.
29 zeer waardevol
waardevol
Juridische hulp/advies op het gebied van werk en inkomen Juridische hulp/advies bij beroepsziekte en letselschade Juridische hulp/advies op het terrein van sociale zekerheid Begeleiding bij arbeidsongeschiktheid Advies op het gebied van werk en inkomen Belastingservice OR service Juridische hulp/advies op het gebied van Auteursrecht/intellectueel eigendom Loopbaanadvies (persoonlijk) Verzekeringen Trainingen en workshops Contractenservice (alleen ZZP) Coach gesprek voor ZZP-ers (alleen ZZP) Pensioen (alleen ZZP) Verloningsservice (alleen ZZP)
0%
20%
40%
60%
80%
100%
“ik ben een idealist. als je Vindt dat er iets mis is dan moet je niet aan de zijlijn blijVen klagen, dan moet je daar iets tegen doen.” Voorzitter Vakgroep Crewbelangen 30
’s Ochtends om zeven uur slaat crewlid Simone Galavazi de huisdeur achter zich dicht. Voor ontbijten is geen tijd, dat doet zij op de filmset. “Een reguliere draaidag duurt van acht uur ’s ochtends tot zes uur ‘s avonds. Dat zijn twee dagdelen van vijf uur, onderbroken door een lunch van drie kwartier. Na afloop laad ik de auto in en rijd ik naar huis. Dan kan ik geen boe of bah meer zeggen.” Het zwaarst zijn nachtelijke opnamesessies. “Dan rijd je na afloop door de ochtendfile terug naar huis.” De geluidsvrouw is verantwoordelijk voor het geluid bij filmopnames en voorziet de regisseur van script-continuïteit en draadloos geluid. De bestuurster van de vakgroep Crewbelangen komt regelmatig terecht in situaties die te wensen overlaten. Zo kreeg ze een paar jaar geleden te maken met een producent van een tv-serie die niet wilde betalen voor overuren. “Na veel gebakkelei beloofde hij vooraf dat we geen overuren hoefden te draaien.” Vervolgens moest de crew dagelijks één of twee uur overwerken. Zonder dat daar een extra vergoeding tegenoverstond. Op een draaidag in de tweede week van de opnames had Simone er genoeg van. “Al tijdens de lunch lagen we enorm achter op het schema. Het was voor iedereen duidelijk dat we de geplande opnames niet konden maken binnen de reguliere werktijd.” Aan het eind van de dag zei de opnameleider dat er nog één scène gedraaid moest worden. Op een andere locatie. Omdat ik vond dat de afspraken geschonden werden heb ik toen gezegd: “Oké. Maar mij zien jullie daar niet.” Zonder mij kon de scène die dag niet worden opgenomen en moest iedereen naar huis worden gestuurd. Dat is mij niet in dank afgenomen.” De producent was op die dag in geen velden of wegen te bekennen. “Er kon met hem dus niet worden overlegd.” Wat de vakgroepbestuurster dwarszat was dat de andere crewleden, uit angst voor hun baan, niet als een blok achter haar gingen staan. “Ze waren het met me eens en betuigden me een dag later wel verbaal hun steun.” Vanwege haar goede staat van dienst is Simone toen overigens niet ontslagen. Het ontbreken van solidariteit noemt Simone een groot probleem in de filmwereld. Ook anno 2011 is de situatie nog niet ideaal. Een collega-vakgroepbestuurder van Simone is door een producent de wacht aangezegd omdat hij lid is van de vakbond. “Hij zou lastig zijn.” De in driedimensionale beelden gespecialiseerde ‘focuspuller’ had zich via workshops in Nederland en Engeland wekenlang voorbereid op zijn nieuwe baan. Simone: “Lidmaatschap van Crewbelangen is net zomin als een bestuursfunctie nog steeds niet zonder implicaties.” Het bestuurslid van Crewbelangen benadrukt dat zij er niet op uit is om producenten het leven zuur te maken. “Integendeel. Bij goede afspraken heeft een producent geen kind aan mij. Ik ben een idealist. Als je vindt dat er iets mis is dan moet je daar ook iets tegen doen. Ik kan slecht tegen mensen die klagen en achterover blijven hangen tot er wat gebeurt.”
31
simone galaVazi (40), geluidsVrouw Voor teleVisie en film
32
communicatie en werving
marketing en communicatie Doelstellingen De doelstellingen van de afdeling Marketing en Communicatie in 2010 zijn geweest: - Het doelgroepgericht benaderen van onze zeer uiteenlopende segmenten met als uitgangspunt ledenwerving en ledenbehoud. Extra focus bij ledenwerving lag daarbij op de groeisectoren Media en Entertainment, en Zelfstandigen. - Zowel intern als extern helder communiceren van de ontwikkelingen in de markt en de producten en diensten van FNV KIEM. Behalve het nastreven van de doelstellingen heeft de afdeling Marketing en Communicatie zich ingezet voor vele activiteiten en is zij vaak om advies gevraagd. Er is veel ad-hocwerk verricht, het gevolg van het feit dat de afdeling werkzaamheden verricht voor alle sectoren en bestuurders binnen FNV KIEM. Er is onder meer geadviseerd over de communicatie van het beleid van FNV KIEM ten aanzien van de bezuinigingsplannen van het nieuwe kabinet. De bezuinigingsplannen voor kunst en cultuur hebben geresulteerd in de actie ‘Stop Culturele Kaalslag’. Deze actie heeft geleid tot een ongekend grote media-exposure van FNV KIEM, wat een zware wissel heeft getrokken op de afdeling Marketing en Communicatie. De communicatieactiviteiten worden op verschillende niveaus ingestoken: 1 Overkoepelende FNV-uitingen 2 FNV KIEM-uitingen 3 KIEM-uitingen op sectoraal niveau 4 Interne communicatie
Overkoepelende FNV-uitingen Power to Campagne De massamediale FNV ‘Power to’ campagne is vanaf september weer ingezet. Er gold een actieaanbod van de eerste 6 maanden voor 25,- (dit aanbod loopt nog door tot april 2011). Hierna gelden weer de reguliere contributietarieven. Een ‘Power to’-stuurgroep waar FNV KIEM ook zitting in heeft, heeft zorg gedragen voor de uitrol en
mediainkoop van de campagne. Er is een multimediale campagne ontwikkeld die zowel op tv, radio als internet terug te vinden was, met name in de maand november. FNV Voordeel en lead generator Het FNV Voordeel (voordeelprogramma voor leden) en diverse lead generators lopen centraal via de Vakcentrale. FNV KIEM had zitting in diverse werkgroepen om mede de lijn uit te zetten en o.a. FNV Voordeel te implementeren in onze bedrijfsvoering.
FNV KIEM-uitingen Print fnv KIEM NIEUWS De kranten werden in 2010 vijf keer aan onze leden verstuurd verdeeld in de segmenten: Grafimedia & Techniek Entertainment & Media Kunst & Podium - DM (direct mail) segmenten mailing; Leden werden per doelgroep geïnformeerd over marktontwikkelingen en activiteiten van de bond. - DM ‘ontvang uw contributie terug’. De leden voor wie het van toepassing was werden dit jaar schriftelijk geïnformeerd om dit jaar voor het eerst hun jaaropgave te downloaden van de website.
Online www.fnvkiem.nl Het aantal bezoekers van de website is in 2011 verdubbeld. De site is verder doorontwikkeld waarbij diverse modules geïmplementeerd zijn, zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid tot digitaal stemmen op bijvoorbeeld nieuwe cao-plannen. De bezoekersaantallen zijn het afgelopen jaar flink gestegen. Had de website van FNV KIEM in november 2009 nog 7297 bezoekers in november 2010 waren dit er 16598. Dat is meer dan een verdubbeling.
33
Social Media FNV KIEM communiceert ook via de social media Twitter, LinkedIn en Facebook. De vakbond heeft er in 2010 veel werk van gemaakt om dit verder te integreren in de marktbewerking. De site en de sociale-media-netwerken zijn interactief gemaakt. Dat heeft geresulteerd in een gestegen aantal volgers, fans en connecties. In november werd bijvoorbeeld de grens van duizend Twitter-volgers overschreden. Ook op Facebook is het aantal fans toegenomen. Daarnaast worden er steeds meer discussies gestart op LinkedIn. Een aantal actieve leden van FNV KIEM speelt hierin ook een rol en levert bijdrages aan de discussies. Facebook September
Twitter
99
593
Oktober
277
674
November
483
859
December
736
994
Januari
745
1021
proactief persbeleid te voeren, waardoor FNV KIEM nog vaker doelgroepgericht in de media verschijnt. Het mediabestand is vernieuwd zodat persberichten over de diverse sectoren gerichter zijn ingezet naar de (vak)pers. Dit heeft resultaat gehad! Alleen al voor de actie Stop Culturele Kaalslag is een bruto mediawaarde van ruim 700.000 euro gerealiseerd.
Interne Communicatie Intranet Het intranet is gebruikt als intern prikbord voor allerlei mededelingen voor het personeel. Nieuwsbrief Alle FNV KIEM-werknemers ontvingen tweewekelijks een nieuwsbrief met actualiteiten over FNV KIEM en een column van Joke Hubert.
Stop Culturele Kaalslag
34
Digitale nieuwsbrieven De leden (elke lid waarvan het e-mail adres bekend is) in de verschillende sectoren zijn elk kwartaal geïnformeerd over ontwikkelingen in de markt en de activiteiten van de bond. Als de markt of de actualiteit daartoe aanleiding gaven gebeurde dat vaker. Contactstrategie Er is een loyaliteitscampagne ontwikkeld waarbij nieuwe leden gedurende een half jaar persoonlijke mail ontvangen om meer binding met de bond te krijgen.
Sectorale Uitingen In lijn met de kranten van FNV KIEM en www.fnvkiem.nl is de segmentatie is doorgetrokken in de volgende segmenten Grafimedia & Techniek Entertainment & Media Kunst & Podium Zelfstandigen Free publicity Proactief persbeleid: Er is een verschil in het actief benaderen (proactief) van de pers en het reactief reageren op vragen van de pers. Doelstelling voor 2010 was om een meer
De bezuinigingsplannen van het kabinet vroegen om duidelijke actie vanuit de bond. De site www. stopculturelekaalslag.nl werd door FNV KIEM gelanceerd. Op de site werd ook de mogelijkheid geboden voor het tekenen van een petitie tegen de bezuinigingsplannen. Al de eerste week na lancering van de site, werd deze tijdelijk onbereikbaar door de enorme aantallen reacties op de site. Uiteindelijk is het ongekende aantal van 170 duizend petitietekenaars bereikt. Op initiatief van Freek de Jonge heeft FNV KIEM op 22 november ook een actieavond georganiseerd in de Heineken Music Hall in Amsterdam. Honderden Nederlandse artiesten waaronder Waylon, het Metropole orkest, NUHR, Moke en Brigitte Kaandorp werkten daar kostenloos aan mee. Een publiek van ruim 2500 mensen in de zaal, en een kleine 400.000 kijkers thuis op de bank, kon genieten van het mooiste dat de Nederlandse cultuur op het gebied van de podiumkunsten te bieden heeft, en tegelijkertijd ageren tegen de bezuinigingsplannen. Ook de site van FNV KIEM haalde die avond recordaantallen.
netwerk actieve leden Cijfers Kaderbestand algemeen Op 31-12-2010 telde het Netwerk Actieve leden (NAL) 826 actieve leden. Veel van hen hebben een dubbele of driedubbele kaderfunctie. Opbouw kaderfuncties: zes bedrijfsgroepleden, 327 contactpersonen, 106 vertrouwenspersonen, 55 consulenten Helpdesk, elf cao-commissieleden, 82 ledenwervers, 312 OR-leden en ruim honderd OR-leden, zeven PVT-leden, zeven WAO-begeleiders, zes leden van de werkgroep re-integratie, twintig leden van de werkgroep UGO, zeven leden van de werkgroep pensioenen. Er waren veertien bondsbestuursleden, 118 afdelingsbestuursleden, tachtig sectorraadsleden en 49 vakgroepbestuursleden. Tendensen in het vrijwilligersmanagement De behoefte van de vakbeweging om in de regio zichtbaar te zijn op de werkvloer heeft zich in 2010 nog niet vertaald in enorme stijgende aantallen actieve leden. Ook de werving van sectorraadsleden door de sectorraad Grafisch verloopt moeizaam. Afdelingsbesturen lopen terug in aantallen en tegelijkertijd is er een stijging van de gemiddelde leeftijd van kaderleden. De vereniging en de werkorganisatie onderschrijven het belang om het netwerk van leden, respectievelijk actieve leden, te verjongen door meer werkenden te betrekken in de besluitvorming en ideeënontwikkeling. Het aantrekken van een jongere generatie actieve leden gaat ook in nieuwe sectoren moeizaam. Een belangrijke opgave voor de werkorganisatie en de vereniging is de komende jaren om het netwerk van leden en actieve leden, via experiment en evaluatie, op inventieve wijze te inspireren om invloed uit te oefenen op zaken waar de leden belang aan hechten. OR service FNV KIEM OR service is in oktober 2008 van start gegaan. Meer dan twee jaar is nu service verleend aan kaderleden, ondernemingsraden en personeels-vertegenwoordigingen. De afdeling NAL concludeert dat OR Service in die periode
verankerd is binnen FNV KIEM en, belangrijker, binnen de sectoren waar FNV KIEM actief is. NAL ziet mogelijkheden om het aanbod van OR Service te verdiepen en te verbreden naar sectoren waar haar bekendheid nog niet zo groot is. De gestelde doelen zijn grotendeels behaald. Er zijn twee introductiecursussen en studiemiddagen georganiseerd, er is een concept gemaakt voor folders, OR Service is onder de aandacht gebracht in de sectorkrant. Er is nog geen test voor sociaal beleid ontwikkeld. Hetzelfde geldt voor overleg met sectorverantwoordelijken en het uitwerken van acties. Via de vragenservice zijn er ongeveer 140 vragen beantwoord. Er is acht keer bemiddeld bij advies en training. De kwantitatieve doelstelling in 2010 was om € 100.000 omzet te genereren, waarvan € 70.000 advieswerk en € 30.000 aan training en opleiding. Advieswerk Afdracht via Vlug Adviseurs Training via avM Afdracht via Vlug Adviseurs Totaal afdracht
35.000 3.500 40.000 4.000 7.500
Dit is € 25.000 onder de doelstelling. Aan advieswerk is € 35.000 minder dan verwacht omgezet, terwijl aan training en opleiding € 10.000 meer is omgezet. De verwachte afdracht van € 7.500 wordt ingezet voor de activiteiten in 2011. Het budget voor 2010 van € 9.200 wordt naar verwachting nagenoeg geheel uitgegeven. Trainingen en bijscholing Voor sectorraden, vakgroepbestuursleden en afdelingsbesturen is er een training onderhandelen georganiseerd. - Voor de sectorraden Grafimedia/Prepublishing en Uitgeverijen is er een scholingsdag georganiseerd die uiteen viel in twee delen: een informatieochtend over de gevolgen voor
35
36
werknemers bij reorganisatie en faillissement, en een training werving nieuwe kaderleden in de middag. - Voor een aantal afdelingen is een bijeenkomst georganiseerd om de onderlinge samenwerking te verbeteren en om de plannen en wensen voor 2011 aan te geven. - Voor de afdelingen is er een bijeenkomst georganiseerd over FNV Lokaal. - Voor de Grafimedia/Prepublishing sectorraad is er een presentatie gegeven over FNV KIEM Moves You. - Op de FNV KIEM-contactdag (scholingsdag) hebben bedrijfscontactpersonen deelgenomen aan verschillende workshops: netwerken, ge spreksvaardigheden, honorarium berekenen, arbeidsvoorwaarden en lobbyen.
Vooral in de grafische bedrijven was dit een succes. Werkgevers bleken bereid hun bedrijven open te stellen indien FNV KIEM kwam met een gerichte boodschap. NAL constateert dat het beoogde doel van honderd leads bij lange na niet is gehaald. Er zijn twee leden geworven en acht leads.
Contactpersonen NAL ondersteunt bestuurders en vakbondsadviseurs bij de werving en scholing van contactpersonen in de sectoren en vakgroepen. Eind 2010 waren er 327 contactpersonen verdeeld over alle sectoren. In het najaar is een begin gemaakt om via de vakbondsadviseurs bedrijfscontactpersonen te werven voor de grafische sector. Op de FNV KIEM-contactdag zijn er veertien nieuwe contactpersonen geworven. De vakbondsadviseurs hebben negen nieuwe contactpersonen aangebracht.
FNV KIEM
97
KIEM Grafimedia & Techniek KIEM Kunst & Podium KIEM Entertainment & Media KIEM Zelfstandigen KIEM Uitkeringsgerechtigden en Gepensioneerden
53 13 20 2
Afdelingen Hoofddoel van NAL is het contact verbeteren met leden en niet-leden op de werkvloer in de grafische sector. Dit gebeurt in samenwerking met bestuurders en vakbondsadviseurs. Angela Bottenberg is door het DB aangewezen als aanspreekpunt voor de landelijke afdelingen van FNV KIEM. Er is wekelijks een digitale nieuwsbrief gestuurd aan de afdelingen om de communicatie te verbeteren. Dit gebeurde op initiatief van de bestuurders in de Grafimediasector. NAL ondersteunt de afdelingen bij hun werkzaamheden over continuïteit, vernieuwing en potentie. Wervingsweek In week 44 (1 t/m 5 november 2010) zijn veertien afdelingen op pad geweest met een vakbondsadviseur, bestuurder of medewerker (Angela Bottenberg of Elles Janbroers). Er zijn 49 bedrijven bezocht met de opdracht om iets te vertellen over de scholingsregeling in de cao’s.
FNV Loopbaanadvies FNV KIEM is in 2010 ook gestart met het aanbieden van de diensten van FNV Loopbaanadvies aan leden. Dat gebeurt in samenwerking met FNV Bondgenoten en ABVAKABO FNV. Aantal bezoekers op regionale spreekuren volgens de rapportage 3e kwartaal:
9
AANTAL DEELNEMERS WORKSHOPS FNV KIEM Functionerings- en beoordelingsgesprekken Netwerken 6 Solliciteren 2 Loopbaanoriëntatie 2 Onderhandelen Totaal
10
AANTAL DEELNEMERS TRAININGEN Toe aan ander werk Persoonlijke effectiviteit
5 2
Totaal
7
Van 15 september tot 15 december liep er een pilot waarin leden de mogelijkheid is geboden voor een gesprek met de loopbaanadviseur van FNV KIEM in het vakbondskantoor op het Mediapark in Hilversum. Hiervoor hebben zich 48 geïnteresseerden aangemeld. Vanaf januari 2011 zal deze dienst regulier worden aangeboden op het Mediapark in Hilversum. Vanaf mei 2010 zijn er in de regio 22 bijeen-
komsten gehouden waar loopbaanadvies werd aangeboden. Gemiddeld waren er zeventien aanmeldingen per bijeenkomst. In totaal waren er 470 aanmeldingen. De bijeenkomsten zijn samen met de betreffende afdelingen georganiseerd. Ook op internationale vrouwendag, ieder jaar op 8 maart, heeft FNV KIEM de mogelijkheid geboden voor een gesprek met de FNV KIEM loopbaanadviseur. Op de AV-manifestatie is loopbaanadvies onder de aandacht gebracht bij de bezoekers van de stand. FNV Lokaal Vijf FNV KIEM-afdelingen werken op bescheiden schaal samen met FNV Lokaal om het beleid te verbeteren voor de WMO en de WWB, die door de gemeenten worden uitgevoerd. Voor de vrijwilligers van FNV Lokaal is er een vrijwilligersdag georganiseerd waar FNV KIEM in participeerde. Consulenten Helpdesk Vragen van leden over arbeid en inkomen moeten dichtbij bij huis beantwoord worden. Problemen van leden moeten dicht bij huis adequaat worden aangepakt. Dat is het uitgangspunt van de werkgroep CON waarvoor Angela Bottenberg, Ruud Wouters, Gerard van de Belt, Mila van Klimburg en Trees Bergman in 2010 een projectplan hebben geschreven. Doel is om leden ook per e-mail te helpen, of hen op de werkvloer te laten begeleiding door de ledenconsulent, of door hen thuis te laten bezoeken door regioconsulenten. Dus om leden niet alleen telefonisch te laten helpen door de (juridische) helpdesk. Het bestaande consulentennetwerk bestaat uit 58 consulenten Helpdesk. Zij geven antwoord op eenvoudige cao-vragen, freelance-vragen en vakinhoudelijke vragen. De realiteit is dat een beperkt aantal consulenten (6) daadwerkelijk worden ingezet. Daarnaast zijn er 37 consulenten Helpdesk Plus. Zij gaan op bezoek bij leden en gaan met hen mee naar werkgevers. In de praktijk wordt er maar een klein aantal consulenten voor dit werk ingezet. Om die reden is een start gemaakt het bestand op te schonen en om tafel te gaan met alle consulenten. Via een vragenlijst en een persoonlijk gesprek is vastgesteld hoe een consulent
geschoold en ondersteund moet worden. Het project zal in 2011 worden uitgevoerd. De noodzakelijke veranderingen voor kwalitatieve en kwantitatieve verbetering van het consulentennetwerk bepaalden de jaarlijkse consulentendag. Daarnaast is bijscholing aangeboden over de Grafimedia-cao. De consulenten zijn geïnformeerd over het projectplan FNV Loopbaanadvies en FNV KIEM Moves You. In de middag is er een workshop aangeboden over gesprektechnieken om de communicatie tussen consulent en klant te verbeteren. Alle consulenten ontvingen de Kleine Sociale Gids. FNV KIEM Moves You FNV KIEM Moves You is in 2010 opgestart als project om werknemers op de werkvloer in de grafische sector op de hoogte te houden van de mogelijkheden binnen hun loopbaan. Via een pilot in twee bedrijven is gekeken hoe dit geoptimaliseerd kan worden. Het eerste bedrijfsbezoek om FNV KIEM Moves You onder de aandacht te brengen, is positief ontvangen. Nadat in 2011 ook een ander bedrijf is bezocht in het kader van dit project, wordt de pilot geëvalueerd. Zeventien bedrijven hebben al belangstelling getoond voor deze vorm van dienstverlening van FNV KIEM. Schoolvoorlichting De afdeling NAL coördineert ook schoolvoorlichting (gastcolleges) en de schoolvoorlichters. Schoolvoorlichting is een voortzetting van het Project Jongeren 2009. In 2010 zijn gastcolleges aangeboden aan negen. Tijdens gastcolleges wordt voorlichting gegeven over FNV KIEM, zijn producten en diensten, en de (zelfstandige) beroepspraktijk, eventueel aangevuld met een college auteursrecht. Gastcolleges worden gegeven door bestuurders, stafmedewerkers NAL of door actieve leden (sectorraadsleden of leden die in 2009 zijn opgeleid tot gastdocent). Deelnemers aan een gastcollege krijgen een informatiemap. Ook wordt hen een gratis proeflidmaatschap (met een beperkt rechtenpakket) aangeboden voor het eerste jaar. Scholen hebben zich voor een gastles aangemeld bij FNV KIEM of FNV Jong. Scholen/ academies worden daarnaast via beurzen e.d. op deze mogelijkheid gewezen. In 2010 zijn vijf gastcolleges gepland voor het eerste kwartaal van 2011.
37
kiem groeit! Het project KIEM Groeit! is gestart in 2009 en in 2010 voortgezet. Per 1 november 2009 is Janna Hagen benoemd als projectleider van KIEM Groeit! KIEM Groeit! valt uiteen in een aantal deelprojecten. Alle projecten richtten zich op ledengroei en ledenbehoud; imagoverbetering en naamsbekendheid; en vergroting van het aantal actieve leden. Doelstelling was om met al deze deelprojecten de dalende ledentrend te stoppen en om te buigen in een trend naar (lichte) ledenstijging. Niemand heeft het ei van Columbus voor ledenwerving en ledenbehoud. Daarom was er binnen de deelprojecten ruimte om uit te proberen wat wel werkt, en wat niet. Per project werd bepaald wat structureel moest worden overgenomen en geïmplementeerd in de werkorganisatie FNV KIEM.
38
Deelprojecten Telemarketing Bellen. Met behulp van een extern callcenter zijn potentiële leden benaderd met het aanbod om lid te worden van FNV KIEM. Er zijn bestanden gekocht van mensen die werkzaam zijn in onze sectoren (koude leads) en er zijn mensen gebeld die al eerder contact met FNV KIEM hadden gehad (warme leads). De resultaten van telemarketing waren positief. Er zijn bijna 600 leden geworven. Er is daarom besloten door te gaan met deze manier van ledenwerven. Direct mail Naast het bellen van potentiële leden heeft FNV KIEM ook direct mails verstuurd in samenwerking met Achmea en de AOV (arbeidsongeschiktheidsverzekering). Internet De vernieuwde website is ook in 2010 doorontwikkeld. Via een verkort inschrijfformulier kunnen leden zich rechtstreeks digitaal inschrijven als lid. Ook de voordelen van het lidmaatschap zijn beter
en op meerdere plekken leesbaar. Steeds meer nieuwe leden schrijven zich via de website in. Evenementen FNV KIEM was ook weer zichtbaar op een aantal beurzen zoals de Grafimediabeurs en de AV-manifestatie. Naast naamsbekendheid is geprobeerd zoveel mogelijk NAW (naam-adreswoonplaats) gegevens van potentiële leden te verkrijgen die later door het callcenter zijn benaderd om lid te worden. Ledenbehoud Naast werving is ledenbehoud van minstens zo’n groot belang. Nieuwe leden hebben gedurende een half jaar heel gericht mailings ontvangen van FNV KIEM om de band te versterken. Ook is er meer aandacht geschonken aan opzeggers. FNV KIEM wil graag weten waarom iemand opzegt en wat het moet doen om een lid te behouden. Binnenkort gaat FNV KIEM van start met een pilot waarbij opzeggers worden nagebeld. Verbeteren werkprocessen en samenwerking Onder het mom “geen lid ontglipt” zij alle processen doorgelicht, verbeterd en beschreven. Elke afdeling weet nu precies wat haar taken zijn als het om ledenwerving gaat. Daarnaast is er een overleg in het leven geroepen waardoor afdelingen beter weten wie wat doet in het ledenproces, waardoor ze beter en slimmer met elkaar kunnen samenwerken. Voor FNV KIEM is het van groot belang dat het zoveel mogelijk potentiële leden kent. Er is een map gemaakt voor alle medewerkers om het verzamelen van leads te vergemakkelijken. Alle leads ontvangen een informatiepakket en worden vervolgens door het callcenter benaderd met een aantrekkelijk aanbod om lid te worden. KIEM contactdag In september 2010 is een scholingsdag georganiseerd voor bedrijfscontactpersonen en vertrouwenspersonen. Doel was om deze actieve leden nog beter bekend te maken met de producten en diensten van FNV KIEM. Hen is in workshops
uitstroom per sector Datum
Audiovisueel
Grafisch
Kunsten
2010-01
25
114
68
2010-02
16
70
2010-03
12
2010-04
UGO
Uitgeverijen
Verpakkingen
7
97
40
13
37
6
71
11
8
82
31
3
76
32
3
18
65
36
2
51
32
2
2010-05
22
92
42
5
75
29
7
2010-06
20
43
38
1
59
16
8
2010-07
26
77
39
3
62
12
8
2010-08
19
67
32
3
66
13
8
2010-09
16
85
54
2
50
29
12
2010-10
18
50
34
3
56
24
7
2010-11
40
82
58
5
75
28
7
2010-12
35
96
56
5
107
37
8
267
923
525
45
845
303
91
Audiovisueel
Grafisch
Kunsten
Prepress
UGO
Uitgeverijen
Verpakkingen
2010-01
24
36
54
1
13
25
4
2010-02
31
34
31
1
5
18
1
2010-03
29
57
75
2
13
22
7
2010-04
12
26
78
1
4
7
1
2010-05
12
15
39
3
2
5
1
2010-06
15
26
46
1
7
12
3
2010-07
125
34
28
1
4
16
1
2010-08
16
19
34
0
8
16
1
2010-09
13
48
62
5
11
34
3
2010-10
11
67
108
0
8
36
3
2010-11
31
33
67
2
6
30
4
2010-12
16
38
111
0
8
24
4
335
433
733
17
89
245
33
Totaal
Prepress
instroom per sector Datum
Totaal
39
ledenstanden sectoren / vakgroepen en afdelingen 01/01/09
01/01/10
01/01/11
Sector Kunsten Prepublishing Grafische Verpakkingen Uitgeverij Audiovisueel Uitkeringsgerechtigden Totaal
7530 840 11101 1934 4507 1958 10278 38148
7471 770 10367 1779 3974 2044 10508 36913
7714 628 9452 1671 3659 2210 10796 36130
Vakgroepen Symfonie Vocaal Drama en Co Podiumtech / Theaterorg. Dans Kunsteducatie/A.K. BV POP Beeldend Boek/Tijdschriftuitg. VVFT Bioscoop Totaal
543 129 1130 738 246 976 818 2450 1627 58 178 8893
532 126 1082 745 256 984 785 2444 1629 48 170 8801
546 124 1032 795 314 1021 768 2528 1571 46 179 8924
1481 569 598 263 820 531 210 679 1121 392 1547 1257 1839 2048 720 696 1155 262 1775 746 78 856 1654 305 1596 448 937 306 585 520
1392 563 583 254 792 504 199 621 1086 389 1475 1194 1752 1958 688 641 1127 241 1654 702 78 824 1551 292 1482 420 900 285 551 506
1405 563 555 244 758 497 191 597 1032 387 1618 1147 1701 1896 639 617 1100 233 1546 667 65 810 1448
Afdelingnaam
40
Amsterdam Arnhem/Wageningen Doetinchem Dordrecht Drenthe Eemland/West-Veluwe Eerbeek Flevoland Friesland Gooiland Groot Rotterdam Haaglanden Het Groene Hart IJsselvallei Midden-Limburg Nijmegen Noord Noord Limburg Oost Brabant Schagen/Heerhugowaard/Alkmaar Tetra PAK Moerdijk Twente Utrecht Waterweg West Brabant West Friesland Zaanstreek/Waterland Zeeland Zuid Limburg Zutphen
1379 411 866 269 543 496
en een pitchtraining geleerd hoe je leden kunt werven en hoe je achter leads aan moet gaan. Alle 32 aanwezigen ontvingen aan het eind van de dag een goedgevulde wervingstas. Degene die de meeste leden had geworven (zeven in totaal) is beloond met een fraaie digitale camera. KIEM contactweek Om FNV KIEM zichtbaarder te laten zijn in bedrijven en de naamsbekendheid te vergroten, hebben bestuurders en medewerkers in de eerste week van november samen met actieve leden tal van grafische bedrijven bezocht. Door de leden in de bedrijven is dit bezoek gewaardeerd. Potentiële leden konden op deze manier kennis maken met de diensten van FNV KIEM. De ervaring van twee jaar leert dat deze methode niet meteen leidt tot nieuwe leden, maar wel bijdraagt aan ledenbehoud en ledenbinding. Ook op het Mediapark in Hilversum en een aantal broedplaatsen heeft FNV KIEM haar gezicht laten zien in de vorm van een guerrilla-actie. Met leuk, speciaal hiervoor ontwikkeld materiaal werden mensen geprikkeld en konden ze kennis maken met FNV KIEM. Leden werven leden Om ook binnen de vereniging leden te prikkelen een lid te werven voor onze bond, is een aparte wervingsfolder voor lid-werft-lid gemaakt. Elk lid dat een nieuwe lid aanbrengt, ontvangt als beloning de Nationale EntertainmentCard.
Evaluatie Eind 2010 is het project KIEM Groeit! geëvalueerd. De werkorganisatie van FNV KIEM heeft veel geleerd van dit project. Er is besloten niet verder te gaan in de vorm van een apart project, maar alle succesvolle methodes te implementeren in de werkorganisatie. Wel is het zaak dat de aandacht voor levensbehoud en ledenwerving binnen de werkorganisatie en de vereniging niet verslappen. Ook in 2011 moet ledenwerving weer bovenaan de agenda staan.
41
“ik was Vaak beter op de hoogte Van de regels dan de direCtie.” seCtorraadsbestuurder prepress, or-Voorzitter en afdelingsbestuurder oost-brabant 42
“Op mijn zeventiende ben ik begonnen met werken. Na mijn schoolopleiding LTS fijnhoutbewerken heb ik 11 jaar gewerkt in de houtindustrie. Daarna ben ik overgestapt naar grammafoonplatenmaatschappij EMI in Haarlem, waar ik op de kop af 35,5 jaar heb gewerkt. Op 1 april 1974 begon ik op de galvanische afdeling, op 1 oktober 2009 ging ik op mijn 63ste met de VUT, twee jaar voor mijn pensioengerechtigde leeftijd.” Op de galvanische afdeling van EMI aan de Tulpenkade in Haarlem maakte Theo via een ingewikkeld chemisch proces langspeelplaten van vinyl. Met EMI verhuisde Theo mee van Haarlem naar Uden. De galvanische afdeling en de drukkerij gingen uiteindelijk zelfstandig door en veranderden regelmatig van naam. Theo heeft verschillende functies bekleed. Van voorman galvanische afdeling en snijder drukkerij tot medewerker gereed product, repro en kwaliteitsdienst. In 1978 werd Theo lid van de ondernemingsraad. Drie jaar later was hij secretaris, en weer drie jaar later OR-voorzitter, wat hij bleef tot aan het eind van zijn carrière. In 1983 werd Theo ook lid van de vakbond. Hij ging regelmatig de strijd aan over arbeidsvoorwaarden. Over vakantiedagen bijvoorbeeld. “In de cao stond dat het aantal vakantiedagen minimaal 19 bedroeg. EMI deed daar standaard twee dagen bovenop. Met de jaren steeg het aantal vakantiedagen. Toen deze op 25 uitkwamen besloot EMI ineens één van de extra bedrijfsdagen in te trekken.” De OR kwam in verzet. Een meningsverschil dat uiteindelijk meer dan drie jaar duurde. “38 maanden om precies te zijn. Maar wij hebben uiteindelijk wel gewonnen. De directie hield vol dat die twee extra dagen nergens op papier stonden. Maar dat was niet zo want op onze snipperkaarten stond 25 plus 2. Zo haalden wij ons gelijk.” De kennisvoorsprong die Theo had opgedaan in de OR en de vakbond gaf volgens hem de doorslag bij het winnen van deze slag door de OR. “Ik was vaak veel beter op de hoogte van de regels dan de directie.” Tegenwoordig is Theo lid van de sectorraad PrePress. Die vergadert altijd samen met de sectorraad-Grafisch. Hij is ook voorzitter van dat gezamenlijk overleg. Vanuit die functie vergadert hij maandelijks met het bondsbestuur. Hij zit ook in de commissie die zich bezig houdt met de “noodzakelijke modernisering van de vereniging”. De modernisering is volgens Theo een belangrijk doel in de nabije de toekomst. “Als wij vanuit de vakbond niks doen dan kunnen we precies uitrekenen wie, wanneer het licht uit moet doen. Er moet een congresbesluit komen over de modernisering. Als het congres het voorstel van het bondsbestuur overneemt dan kan FNV KIEM overleven. Maar als het congres vanuit eigenbelang gaat zitten hakken, dan wordt het moeilijk.” In oktober wordt hij 65 jaar. “Daar kijk ik toch wel een beetje naar uit”, lacht Theo. “Dan heb ik twee uitkeringen.” Hij doelt op zijn pensioenuitkering en op de AOW. “Vanaf je 65ste ben je geen werkende meer. Dan kan ik me niet meer beschikbaar stellen voor het bondsbestuur. Wel voor de UGO. Maar daar moet ik nog eens heel ernstig over nadenken.”
43
theo Van den broek (64), o.a. Voorman galVanisChe afdeling
de toekomst 44
In het beleidsplan 2009-2012 is vastgelegd dat FNV KIEM een drietal scenario’s moet onderzoeken. 1 Op eigen kracht verder 2 Met anderen, combineren en/of delegeren 3 Met anderen integreren
ledenbehoud en ledenwinst. De elders in het jaarverslag gepubliceerde cijfers laten zien dat het aantal inschrijvingen is gestegen. Helaas compenseren deze inschrijvingen niet het aantal uitschrijvingen. Het ledental blijft dalen.
Sector
Ad 1. Op eigen kracht verder In 2010 heeft de werkorganisatie met succes een aantal concrete activiteiten ondernomen om FNV KIEM dichter bij de (potentiële) leden te brengen. Uit alles blijkt dat FNV KIEM zichtbaarder en herkenbaarder is geworden. Door extra investeringen in projecten als KIEM Groeit! en Creatieve Industrie, en met het aantrekken van drie vakbondsconsulenten, heeft FNV KIEM ingezet op een beleid dat is gericht op
01/01/09 01/01/10 01/01/11
Kunsten Prepublishing Grafische Verpakkingen Uitgeverij Audiovisueel Uitkeringsgerechtigden
7530 840 11101 1934 4507 1958
7471 770 10367 1779 3974 2044
7714 628 9452 1671 3659 2210
10278
10508
10796
Totaal
38148
36913
36130
Ad 2. Met anderen, combineren en/of delegeren FNV Waar mogelijk zoekt FNV KIEM samenwerking in FNV-verband. Het afgelopen jaar is met de vakcentrale serieus gesproken over gezamenlijke huisvesting. FNV KIEM zou dan verhuizen naar het FNV-pand waar ook het regiokantoor van de Abvakabo FNV zit. Uiteraard betekent gezamenlijke huisvesting ook dat een aantal faciliteiten gedeeld kunnen worden. De gesprekken hierover zijn nog niet afgerond. Een daadwerkelijk besluit kan nog niet genomen worden omdat FNV KIEM over een eigen pand beschikt. Er zijn een aantal opties voor verkoop/ verhuur onderzocht. Zonder gewenst resultaat. Werkgroep pensioenen Samen met de NVJ heeft FNV KIEM een werkgroep pensioenen opgericht. Deze werkgroep bestaat uit vakbondsbestuurders en actieve leden die zijn gespecialiseerd in pensioenen. Zij komen periodiek bijeen voor afstemming en standpuntbepaling.
Ad 3. Met anderen integreren Naast eigen, autonome groei kan FNV KIEM ook ledengroei realiseren door de krachten te bundelen met bevriende vakbonden/beroepsverenigingen. Om tot integratie te komen moeten er eerst worden geïnvesteerd in de verstandhouding en de samenwerking met andere partijen. Het afgelopen jaar heeft FNV KIEM ervoor gekozen om de blik naar buiten te richten en niet alleen onder FNV KIEM-vlag te opereren. Zo zijn samenwerkingsverbanden aangegaan voor projecten als Zet cultuur op de kaart, Stop Culturele Kaalslag en Schreeuw om Cultuur. Door deze samenwerking is de relatie met de diverse beroepsgroepen hernieuwd of verbeterd. FNV KIEM is hierdoor een vanzelfsprekende partner geworden. Samenwerking geeft ruimte om, samen met de beroepsverenigingen, na te denken over mogelijke verdere intensivering in de toekomst.
Vereniging crewbelangen (VCB) De Vereniging Crewbelangen heeft zich per 1 juli 2010 collectief aangemeld bij FNV KIEM. De VCB blijft als naam bestaan, maar staat nu voor vakgroep Crewbelangen. Ntb In het jaarverslag 2010 staat dat de Ntb (Nederlandse Toonkunstenaars Bond) bij de FNV een verzoek heeft neergelegd om zich aan te sluiten. Dit verzoek is door de vakcentrale bij FNV KIEM neergelegd. Hoewel het afgelopen jaar verschillende keren met de Ntb is gesproken, is het niet tot fusieonderhandelingen gekomen. Het Bondsbestuur (BB) beschouwt de samenwerking met de Ntb als zeer zinvol. Het BB vindt dat deze samenwerking gecontinueerd moet worden, en waar mogelijk zelfs geïntensiveerd. Desondanks is het BB (op dit moment) tegen een verdere formalisering van samenwerking tussen de Ntb en FNV KIEM. Act ACT is een sterk groeiende beroepsvereniging van acteurs. Zeker de helft van de ACT leden is ook lid van FNV KIEM. ACT onderscheidt zich van de vakgroep omdat zij alleen hoger opgeleide professionele (beroeps-)acteurs organiseren. ACT komt alleen op voor het belang van deze professionals, terwijl FNV KIEM in principe alle acteurs vertegenwoordigt. Het afgelopen jaar is er veel met ACT gesproken over wat ons bindt en wat ons scheidt. Concreet hebben deze gesprekken ertoe geleid dat FNV KIEM en ACT nu maandelijks een gezamenlijk werkoverleg hebben.
45
46
cijfers en organisatie
staat van baten en lasten
bedragen in hele euro’s
Resultaat Begroting Resultaat verschil Gerealiseerde resultaten 2010 2010 2009 begroting Baten Contributies 5.359.358 5.354.250 5.535.520 5.108 0,1% Werkgeversbijdragen 1.386.371 1.300.000 1.466.155 86.371 6,6% Opbrengsten participaties & interest (exclusief koersresultaat) 928.452 575.000 844.939 353.452 61,5% Vacatiegelden 80.296 58.500 72.356 21.796 37,3% Diverse opbrengsten 72.939 30.000 79.436 42.939 143,1% Totaal baten 7.827.416 7.317.750 7.998.406 509.666 7,0% Lasten Personeelskosten 3.847.647 3.962.209 4.511.742 -114.562 -2,9% *Extra pensioenstorting 653.529 0 0 653.529 Huisvestingskosten 81.784 124.700 112.041 -42.916 -34,4% Afschrijvingen 394.906 418.550 458.572 -23.644 -5,6% Beheer- en administratiekosten 608.253 531.175 585.187 77.078 14,5% Reis- en verblijfkosten 235.691 171.380 196.618 64.311 37,5% Vergaderkosten 175.183 136.550 167.799 38.633 28,3% *Actiekosten 91.109 0 0 91.109 Scholing 14.076 27.500 19.639 -13.424 -48,8% Communicatie 411.426 1.009.750 1.104.781 -598.324 -59,3% Kosten vereniging 171.299 156.000 149.370 15.299 9,8% Individuele belangenbehartiging 147.267 93.000 182.579 54.267 58,4% Rechtenpakket leden 112.349 111.595 70.706 754 0,7% Internationale bijeenkomsten en acties 37.467 15.000 7.589 22.467 149,8% Lidmaatschap organisaties 592.567 596.250 661.647 -3.683 -0,6% Algemene kosten 322.699 92.850 306.339 229.849 247,5% Bijzondere baten & lasten -42.811 0 17 -42.811 Totaal lasten 7.854.441 7.446.509 8.534.626 407.932 5,5% Resultaat bondshuishouding, inclusief werkgeversbijdragen 27.025- -128.759 -536.220 101.734 -79,0% Ontwikkelingskosten \ Resultaat mediaplein -6.934 0 -553.482 -6.934 Opbrengsten participaties & interest (gerealiseerd koersresultaat) 1.149.751 0 -3.045.696 1.149.751 Opbrengsten participaties & interest (ongerealiseerd koersresultaat) 401.498 0 6.536.016 401.498 Totaal exploitatieresultaat, gerealiseerd en ongerealiseerd 1.517.290 -128.759 2.400.618 1.646.049 -1278,4%
47
verslag vermogensbeheer 2010 1. Over 2010 heeft FNV KIEM een rendement van 8,47% op het belegd vermogen behaald. Het rendement van de benchmark voor de defensieve tot neutrale belegger was 7,06%. Daarmee heeft FNV KIEM het iets beter gedaan dan het gemiddelde van de markt. Vooral de aandelen hebben het goed gedaan en dan vooral die van de opkomende markten. De aandelenprijzen stegen tot mei, daalden tegen het eind van de zomer en zijn sindsdien weer sterk teruggekomen. De resultaten behaald met obligaties zijn zoals verwacht, maar beduidend minder dan met de aandelen. Toch is het geen reden om de strategie ten aanzien van beleggingen te wijzigen. Juist het risicoprofiel van defensief tot neutraal heeft ervoor gezorgd dat verliezen uit het verleden enigszins beperkt gebleven zijn.
48
2. Uitgangspunten en doelstellingen van het vermogensbeheer. Beleggingsdoel: - Primair: het genereren van inkomen - Secundair: vermogensgroei. FNV KIEM beoogd met deze doelstelling om
beleggingsprofiel Asset-allocatie Vastrentende waarde Zakelijke waarden Liquiditeiten
Strategisch 60% 40% 0%
Bandbreedte 55-65% 35-45% 0-10%
het vermogen in stand te houden en daar waar er onttrekkingen plaatsvinden (negatieve resultaten, acties ten laste van het weerstandsvermogen) het vermogen weer aan te laten groeien op een aanvaardbaar/noodzakelijk niveau. Risicoprofiel: Het beleggingsprofiel van FNV KIEM valt te omschrijven als defensief tot neutraal, dit wordt vormgegeven binnen het navolgende profiel. Over 2010 was de samenstelling van het vermogensbeheer conform het gemandateerde beleggingsprofiel. FNV KIEM heeft het beheer van het vermogen uitbesteed aan de externe vermogensbeheerder Staalbankiers. Over de resultaten wordt per kwartaal een uitvoerige rapportage uitgebracht. Dit ook in overleg met de financiele commissie van FNV KIEM. Daarnaast wordt er, voor zover nodig/gewenst, overleg gevoerd indien de markomstandigheden dat noodzakelijk maken.
balans activa en passiva Activa
31/12/2010
bedragen in hele euro’s
31/12/2009
Materiele vaste activa Pand en verbouwingen 2.993.656 3.191.253 Inventaris 154.464 285.356 3.148.120 Financiële vaste activa Effecten
3.476.609
32.644.352
30.941.000
Vlottende activa Vorderingen op afdelingen 31.099 40.657 Debiteuren (incl. contributies) 243.607 109.952 Vooruitbetaalde kosten & te ontvangen bedragen 599.252 714.546 873.958
865.155
Liquide middelen Liquide middelen
Totaal
715.987
36.697.703
Vermogen Fonds Overloop 19.780.822 18.088.036 Weerstandskas 11.165.156 11.320.809 Bondsvermogen 5.589.323 5.609.166 36.535.301
35.018.011
Vlottende passiva Crediteuren 359.737 507.925 Belastingen 94.346 102.232 Te betalen kosten en vooruit ontvangen bedragen 393.033 1.069.535 847.116
1.679.692
Totaal
36.697.703
Passiva
37.382.417
31/12/2010
1.414.939
37.382.417
31/12/2009
49
begroting
50
bedragen in hele euro’s
Begroting 2011 Resultaat 2010 Baten Contributies 5.118.000 5.359.358 Contributieverhoging t.l.v. FNV Kiem -61.000 0 Opbrengst participaties & interest o.b.v. 5% 1.645.000 0 Opbrengst participaties & interest, gerealiseerd 0 2.078.203 Opbrengst participaties & interest, ongerealiseerd 0 401.498 Vacatiegelden 70.000 80.296 Diverse opbrengsten 52.000 72.939 Totaal baten 6.824.000 7.992.294 Lasten Personeelskosten 4.131.000 3.847.647 * Extra pensioenstorting 0 653.529 Huisvestingskosten 79.000 81.784 Afschrijvingen 302.000 394.906 Beheer- en administratiekosten 549.000 608.253 Reis- en verblijfkosten 214.000 235.691 Vergaderkosten 188.000 175.183 * Actiekosten 10.000 91.109 Scholing 45.000 14.076 Communicatie 394.000 411.426 Kosten vereniging 150.000 171.299 Individuele belangenbehartiging 189.000 147.267 Rechtenpakket leden 100.000 112.349 Internationale bijeenkomsten en acties 5.000 37.467 Lidmaatschap organisaties 605.000 592.567 Algemene kosten 188.000 322.699 Bijzondere baten & lasten 0 -42.811 Ontwikkelingskosten \ Resultaat mediaplein 0 6.934 Overbrengen projectkosten naar werkgeversbijdragen -600.000 -685.794 Totaal lasten 6.549.000 7.175.581 Resultaat bondshuishouding (excl WGB, incl beleggingen) 275.000 816.713 Werkgeversbijdragen 1.285.000 Projectkosten t.l.v. werkgeversbijdragen -600.000 Resultaat werkgeversbijdragen 685.000 Totaal exploitatieresultaat, gerealiseerd en ongeraliseerd 960.000
1.386.371 -685.794 700.577
1.517.290
personeelscijfers In 2010 zijn zes nieuwe (tijdelijke) medewerkers aangenomen. Twee medewerkers zijn doorgestroomd naar een nieuwe functie, vijf medewerkers zijn doorgestroomd naar een tijdelijke nieuwe functie. Vijf (tijdelijke) medewerkers hebben FNV KIEM in 2010
verlaten en één collega is met pensioen gegaan. Daarnaast hebben drie externe medewerkers werkzaamheden voor FNV KIEM verricht. Door een sterke focus op het ziekteverzuim is dat dit jaar weer gedaald, met 3,13%.
Ziekteverzuim
Jaar 2008 2009 2010
Verzuimpercentage 14,8 10,5 7,37
Verzuimfrequentie 2,1 1,6 1,57
Gemiddelde verzuimduur in dagen 25,9 20,1 6,69
Werknemers naar leeftijd 14
51
12 10 8
M
6
V
4 2 0 < 25
25 - 34
35 - 44
Werknemers G eslacht Mannen Vrouwen Totaal
Aantal 25 45 70
Percentage 35% 65% 100%
45 - 54
55 - 65
> 65
samenstelling bondsorganen Bondsbestuur H. Baard mw. I. van Baaren C.J. Bommezij E.M. Bouwers T.W. van den Broek J. Cohen (m.i.v. 11-11-2010) mw. Y.M. Diepens-Naber W.H.J. Dubbeling mw. D.B. van Elk mw. J. Hubert J.K.C. Koning mw. E.L. Osseforth mw. A. van Proosdij R. Wouters
Sectorraad Kunsten G. Bleijerveld C.J. Bommezij A.J. Bos mw. C.J. Curtis R. van Dam J.M. van Dijk mw. D.B. van Elk mw. I.S. Gustavs A. Hoornstra mw. C.M.R. von Klimburg mw. F. Mertens C.M. van Overbeek W.J. Pietersma mw. H. Sedy-Plojhar mw. J.H.M. van der Venne J. Vischjager mw. W. Vissers mw. I.M. Vrolijk
52
Sectorraad Prepublishing T.W. van den Broek C.W. Schrauwen
Sectorraad Grafisch A.F.A.H. Bergmans J.D. Bol J. Cohen
Vervolg Sectorraad Grafisch F.P.M. Haselaar B.C.P.H. Hessel F.J. Hoefnagels mw. A. van Proosdij F. Scevola M. Tang J.A. Vreeburg H.L. Weusten
Sectorraad Verpakkingen B.H. Blom E. de Jonge J. Meijers mw. E.L. Osseforth-Veerman C.J. Otterspeer E.W. Rozenkamp
Sectorraad Uitgeverijen mw. Y.M. Diepens-Naber W.H.J. Dubbeling M.P. de Keizer J.K.C. Koning mw. J.C.C. Kramp-Hovestad H.G. Sangers mw. D. van Santen-Kloosterman W.C. Verhulst O. de Weerdt
Sectorraad Audiovisueel H. Baard mw. I. van Baaren H. Beerstra E.S. den Braber R. Ebbinge B.H. Jansen
Sectorraad Uitkeringsgerechtigden mw. W.J. Anderson-Petschy G. van den Belt P.G. Berlijn C.J.A. Braat
H. Coeckelbergh B. Engers Vervolg Sectorraad Uitkeringsgerechtigden: R.J. Geeve J.H. de Graaf P.T. Hendriks J.J.H. Herben R. Jansen H.J. Kuipers K.J.M. Langen G. van Nijendaal
T.H. Oosterloo Th. Rothfusz L. Schut A.L. Smaling H.A. Sterkman T.M. Vos R. Wouters H. Zaunbrecher
Leden Commissie van Beroep Kunsten mw. C.M.R. von Klimburg Grafisch F.J. Hoefnagels Prepublishing C.W. Schrauwen Verpakking E.W. Rozenkamp Uitgeverij M.P. de Keizer Audiovisueel B.H. Jansen UGO J.J.H. Herben
Leden Financiële Kunsten Uitgeverij UGO
Commissie mw. C.M. R. von Klimburg M.P. de Keizer R. Jansen
Leden Commissie van Goede Diensten Kunsten mw. C.M.R. von Klimburg Grafisch F.J. Hoefnagels Prepublishing C.W. Schrauwen Verpakking E.W. Rozenkamp Uitgeverij M.P. de Keizer Audiovisueel J. Hammersma UGO R. Jansen
organogram vereniging Congres Afgevaardigden van vakgroepen, afdelingen, sectorraden en bondsbestuur
Bondsbestuur Twaalf onbezoldigde bestuurders en drie bezoldigde (Dagelijks Bestuur)
Bondsraad
53
Sectorraden* Zeven sectoren vormen samen de Bondsraad
Vakgroepen
Afdelingen
* FNV KIEM bestaat uit de sectoren: - - - - - - -
Audiovisueel Grafisch Kunsten Prepublishing Uitgeverijen Uitkeringsgerechtigden/ouderen Verpakking
organogram werkorganisatie Bestuurder werkorganisatie
Manager CBB
Manager IBB
Manager Bedrijfsvoering
Project Creatieve ind.
Bestuurders
Helpdesk
Secretariaat CBB
Bureau Intake
Interne bedrijfsvoering
STAF
Juristen
LEDA
Communicatie
54
NAL Secretariaat IBB
Klanten Service
ICT
FINA
PRA
SECRETARIAAT DB/P & O
Controller
P & O
55
Uitgave
FNV KIEM, Amsterdam
Foto’s
Barbara Boots
Interviews
Jurjen Roerdinkholder
Productie
Brain Communication
papier
Omslag, 250 grams MC Silk Binnenwerk, 135 grams MC Silk Gedrukt op papier met FSC keurmerk
Uitgave Stichting FNV Pers in opdracht van FNV KIEM, april 2011
56
Afdeling Communicatie Jan Tooropstraat 1, Postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam T 0900 36 854 36 F 020 355 37 37 E
[email protected] I www.fnvkiem.nl