FNV KIEM Dé vakbond voor de creatieve industrie
STERK IN WERK
Beleidsvisie 2013-2015
Inhoudsopgave Voorwoord De missie De visie op FNV KIEM De vereniging Ambities Werkorganisatie
pagina 5 pagina 7 pagina 9 pagina 13 pagina 16 pagina 21
Colofon
Januari 2013 Edwin Bouwers Ingrid Rep
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 3
4
Voorwoord
Voorwoord Onze leden maken prachtig werk. Van beeldende kunst, mooi drukwerk en leerzame games, tot ontroerend toneel en inspirerende muziek. De creatieven van Nederland kleuren Nederland. Zonder hen zou Nederland een stuk minder mooi, spannend en divers zijn. FNV KIEM komt op voor de belangen van al die creatieve professionals van Nederland. Voor kunstenaars, grafici, TV-, radio- en filmmakers, musici, entertainers en gamedesigners. In 2020 heeft Nederland de meest creatieve economie van Europa. Met een groeicijfer van 6 procent per jaar, 43.000 bedrijven en 172.000 werkzame personen en een aandeel van meer dan 2 % in het BBP is de sector niet meer weg te denken uit het economische landschap van Nederland (Bron CBS). De creatieve- en grafische sectoren vormen zich langzaam tot één brede creatieve industrie met een enorme exportwaarde. Arbeid is hier vaak tijdelijk en zelfstandig en mensen wisselen in deze sectoren snel van baan. De grafische industrie, de uitgeverijen, de kunstensector en de entertainmentsector groeien inhoudelijk steeds meer naar elkaar toe. Arbeidsverhoudingen wijzigen in snel tempo en schotten tussen deelsectoren verdwijnen, terwijl er vaak ook specialistische kennis wordt gevraagd op onderwerpen en diezelfde deelsectoren.
Zoeken naar nieuwe vormen
Wij zijn een vereniging die al dat creatieve talent ondersteunt, zodat met dat talent een degelijke boterham verdiend kan worden. De komende jaren blijven we op zoek naar nieuwe vormen om op te komen voor de belangen van de creatieve professionals in Nederland. Voor de hele sector, maar ook voor specifieke beroepsgroepen en individuele leden.
Brug slaan
De vakbeweging wil “sterker en moderner” worden, “met oog voor de diversiteit van de arbeidsverhoudingen en dichtbij de mensen”, zo zegt het akkoord van Dalfsen.1 Precies dát waar FNV KIEM al een paar jaar mee bezig is: een brug slaan tussen zelfstandigen en werknemers, tussen collectieve en individuele belangen en tussen traditionele en nieuwe actievormen. Dat gaat niet vanzelf en is zelfs deels ook roeien tegen het maatschappelijke tij in, maar langzamerhand krijgt het wel vorm: een belangenbehartiger voor de groeiende nieuwe industrie van creatieve professionals in Nederland. Met hart voor de sector en oog voor de individuele belangen. Die nieuwe mix van collectieve en individuele belangenbehartiging heeft gevolgen voor wàt FNV KIEM aanbiedt (diensten en lidmaatschapsvormen), hoè we dat aanbieden (via welke communicatiemiddelen en via de vereniging), wààr en wanneer (daar waar het gebeurt) en met wie (welke nieuwe partners/coalities). In deze beleidsvisie schetsen wij onze visie en strategie en verwoorden we onze onafhankelijke en een tikkeltje eigenwijze visie op de toekomst van de vakbeweging voor de creatieve industrie.
Namens het bondsbestuur van FNV KIEM, Edwin Bouwers, waarnemend voorzitter 1 Het akkoord van Dalfsen beschrijft de start van het transitieproces binnen de FNV waar alle voorzitters van de aangesloten bonden eind 2011 in Dalfsen voor tekenden, nadat de heren Noten en Wijffels hen hiertoe hadden uitgenodigd.
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 5
De Missie
De missie FNV KIEM is er voor mensen in de kunsten, informatie-, entertainment-, media- en creatieve industrie, maar nadrukkelijk ook voor uitkeringsgerechtigden en senioren. Of je nu in vaste dienst, zelfstandige, of deelnemer van een netwerk bent. In organisaties komen we op voor betekenisvol en goed werk, moderne, degelijke arbeidsvoorwaarden en goede omstandigheden. Verder zorgen we voor praktische ondersteuning en dienstverlening voor ieder die daar behoefte aan heeft. Ons doel is talent te ondersteunen en tot ontwikkeling te laten komen, zodat men een degelijk inkomen kan verdienen. Werkenden in de creatieve industrie verdienen goede rechten en omstandigheden. FNV KIEM faciliteert, denkt mee en neemt zorgen weg. FNV KIEM streeft naar een bloeiende creatieve industrie die de samenleving voedt, inspireert en innoveert.
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 7
8
De visie van FNV KIEM
De visie van FNV KIEM De maatschappij is flink in beweging waarbij lang bestaande zekerheden wegvallen. Mensen werken anders dan dertig jaar geleden. Er zijn er nog maar weinig mensen met een baan voor het leven. Werktijden en werkweken variëren. Werknemers worden zelfstandige en gaan soms weer terug in dienst. Gepensioneerden blijven vaak doorwerken als zelfstandige of vrijwilliger. Gelijktijdig staan de opgebouwde rechten van sociale zekerheid en ontslagrecht zwaar onder druk. Werkloze oudere werknemers komen moeilijk aan de slag. Voor jongeren lijkt alleen nog een flexcontract in het verschiet te liggen. Er komen steeds minder vaste banen. Het aantal zelfstandigen neemt toe. Soms vanuit een bewuste keuze voor het ondernemerschap, maar helaas ook vaak uit nood geboren.
Bezuinigingen
De bezuinigingen die Den Haag voor ogen heeft, zullen de komende jaren doorgaan. Ook de economische situatie heeft impact op onze sectoren in bijvoorbeeld de kunsten en de media. Veel werkgelegenheid gaat verloren. Het aantal werknemers in de grafische sector en uitgeverijen blijft dalen. En het aantal faillissementen blijft doorgaan. De grafimedia sector zal zich op het innovatieve vlak verder moeten ontwikkelen en zich meer op een dienstenaanbod dan een productaanbod moeten gaan richten. De kunstensector zal zich meer moeten bekwamen in ondernemerschap en fondsenwerving. Deze tijd vraagt om een sterke vakbond en moderne belangenbehartiging. Het uitgangspunt voor belangenbehartiging is economische zelfstandigheid voor iedere werkende. Er zijn tal van collectieve belangen zoals pensioenen, salarisontwikkeling of overheidsbezuinigingen die we als vakbond behartigen. We willen strijden tegen het onrecht maar ook praktisch meedenken met onze leden hoe ze met hun talent toch hun inkomen kunnen verdienen. We willen helpen op het terrein van intellectueel eigendom, fondsenwerving, portfolioadvies en belastingadvies. We vinden dat creatieve talenten tijdens hun loopbaan geholpen moeten worden bij het uitoefenen van hun werk. In sociaal opzicht betekent dit soms: bij het ondernemerschap en bij het regelen van een zekere, kwalitatieve ondergrens op het gebied van werk en inkomen. Voor senioren streeft FNV KIEM naar een redelijke sociale verzekering en pensioenvoorziening. Dat betekent een nieuwe en andere rol voor FNV KIEM.
Meerwaarde
Ook het organiseren van mensen verandert. Niet in het minst vanwege het feit dat mensen steeds meer individueel georiënteerd zijn. De tijd dat vader zijn zoon- of dochterlief automatisch opgaf als lid van de vakbeweging omdat ze begonnen met werken ligt al lang achter ons. Het gaat nu steeds meer over ‘wat levert het mij op’. Solidariteit bestaat nog wel – gelukkig - maar is geen automatisme meer. Het lidmaatschap moet voor mensen een meerwaarde hebben, waarbij de contributie en lidmaatschapsvoordelen met elkaar in balans moeten zijn. FNV KIEM heeft de afgelopen jaren te maken gehad met een sterk dalend ledenaantal. Uit het ledenonderzoek KIEM Groeit blijkt dat vooral leden tot 55 jaar opzeggen. De daling wordt voor een deel veroorzaakt door een ouder wordend ledenbestand, maar voor een deel ook door leden die zich bij een andere bond aansluiten of hun
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 9
lidmaatschap opzeggen omdat ze zich niet meer met FNV KIEM verbonden voelen. Het is en blijft daarom van groot belang de achterdeur van FNV KIEM te sluiten. Het aantal leden dat het lidmaatschap opzegt, moet worden teruggebracht. Leden vormen de legitimatie van ons werk. Ook moeten we inzetten op verjonging, nieuwe generaties bereiken met ons relevante werk. Een nieuwe generatie intensief spreken, betekent ook dat geanticipeerd wordt op hun behoeften. Jonge mensen staan in het voorportaal van een lange periode van werken en ontwikkelen. We vinden dat er binnen het onderwijs veel aandacht moet blijven voor talentontwikkeling van jonge mensen en ondernemerschap, zonder daarbij de senioren uit het oog te verliezen.
Maatwerk
De vakbond is van oudsher gespecialiseerd op het terrein van werknemers. Echter, de groeiende groep zelfstandigen professionals getuigen al lang van een flexibele arbeidsmarkt, waarin de vakbeweging van toegevoegde waarde zou kunnen zijn. De groep zelfstandig professionals heeft echter andere ondersteuning nodig dan de werkenden in dienst. Dat vergt maatwerk en goede kennis van de verschillende wensen van onze achterban. Andere werkvormen in de creatieve industrie zijn flexibele netwerkorganisaties waarbij mensen (tijdelijk) samenwerken in projecten. Kenmerkend is dat de zelfstandig professionals zich niet vastzetten in een sector, maar tussen de sectoren bewegen. Ze excelleren in creativiteit en innovatie maar missen op het gebied van ondernemerschap soms nog wat skills en kennis. Daarin ligt voor FNV KIEM een kans. De concurrentie van andere vakbonden binnen het werkgebied van FNV KIEM is gering. Door het ledental, de omvang van de werkorganisatie en de deskundigheid is FNV KIEM in het voordeel op de bonden CNV en de Unie.
Slagvaardig
De situatie bij FNV KIEM laat zich het best omschrijven als ‘één minuut voor twaalf’. Dat betekent dat er op korte termijn een aantal noodzakelijke veranderingen bij FNV KIEM plaats moeten vinden. We moeten een slagvaardige organisatie zijn met kortere lijnen, adequate besluitvorming en bovenal een gezamenlijke ambitie gericht op de belangen van onze leden. We moeten als vakbond regelmatiger bij onze leden en hun werkplekken komen. De enige manier om het tij te keren is dat FNV KIEM zich meer naar buiten gaat richten. Want daar bevinden zich onze leden en toekomstige leden. Buiten bevinden zich de sectoren waar we zo hard voor werken en de nieuwe sectoren die we graag aan ons willen binden. We moeten ons gaan richten op het bereiken van concrete resultaten die ten gunste staan aan de belangen van onze leden. Dat vraagt dat we dichtbij de leden aanwezig zijn: op de werkvloer, met bloeiende afdelingen en regionale aanwezigheid. De toekomst van FNV KIEM ligt buiten! We moeten zichtbaar worden in het land: van Maastricht tot Delfzijl en van Wissekerke tot Den Helder.
Kennisorganisatie
FNV KIEM beschikt over een netwerk aan professionele en creatieve specialisten en een schat aan relaties. In de vakbeweging van de toekomst zou hier veel meer gebruik van gemaakt moeten worden ten behoeve van onze beoogde resultaten. Daarnaast willen we deskundig en adequaat inspelen op ontwikkelingen die we nu nog maar deels kunnen overzien. Om dit waar te kunnen maken gaat FNV KIEM zich de komende jaren ontwikkelen tot kennisorganisatie en de deelname aan bestaande gerelateerde kennisorganisaties voortzetten. Onze kennis over de creatieve industrie
10 / Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk
maakt het mogelijk sectoren te verbinden, te stimuleren tot innovatie en cultureel ondernemerschap te ondersteunen. Ook zal FNV KIEM zich richten op talentondersteuning zoals bijvoorbeeld intellectueel eigendom. Onze kennis en kunde op deze en verschillende andere gebieden maakt dat we een unieke positie innemen in de creatieve industrie.
FNV in beweging
FNV KIEM heeft besloten te participeren in het beoogde transitieproces van FNV in beweging om onderdeel uit te maken van een krachtige, actieve en dynamische vakbeweging die wat in de melk te brokkelen heeft op nationaal en internationaal niveau. Niet alleen om het algemeen belang te dienen op het gebied van sociale zekerheid, zorg en wetgeving, maar ook als het direct de sectoren van FNV KIEM raakt. We zullen optrekken in overkoepelende thema’s. Een machtige vakbeweging opent deuren die we als onderdeel van diezelfde vakbeweging soms niet geopend krijgen, bijvoorbeeld als het gaat om sociale zekerheid, het pensioenstelsel, belastingwetgeving en het bestrijden van sociaal economische onrechtvaardigheid in het algemeen. En de topsalarissen, bonuspraktijken, falend overheidsbeleid of het niet nakomen van collectieve afspraken. Maar FNV KIEM wil ook ruimte houden voor haar eigenheid en meerwaarde en nadrukkelijk een eigen stem behouden. FNV KIEM ziet een inhoudelijke meerwaarde binnen de vakbeweging van de toekomst als deze vakbeweging in staat is om jonge mensen te enthousiasmeren wanneer zij zich nog aan het oriënteren zijn op een arbeidstoekomst.
Belang van samenwerken
FNV KIEM werkt al langer samen met diverse andere belangenorganisaties en collega bonden maar het belang van (nieuwe vormen van) samenwerken is in de komende jaren groter dan ooit. In een wereld waar mensen niet een leven lang verbonden zijn aan één specifieke arbeidsrelatie of sector zullen wij ook vaker over de grenzen van ons bereik moeten kijken. FNV KIEM zoekt ook in de komende jaren vooral naar inhoudelijke samenwerking en brengt daarbij duidelijk in kaart welke winst hierin te behalen is voor haar eigen leden. Belangrijkste doel is om door de samenwerking meerwaarde te creëren voor onze leden en groei in leden te bereiken. Dat doen we bij voorkeur samen met beroepsverenigingen, broedplaatsen, politieke partijen en andere bonden waar we raakvlakken mee hebben.
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 11
De vereniging
12
De vereniging FNV KIEM is een bloeiende vereniging met actieve kaderleden. Om onze plannen te kunnen realiseren, zullen we ons de komende jaren richten op een aantal aspecten. Daarbij is het doel slagvaardiger en ondernemender te worden.
Alertheid en gedrevenheid
De basis van al ons werk is een ambitieus FNV KIEM, waarin leden en kaderleden ondersteund door de werkorganisatie alert zijn op nieuwe mogelijkheden en kansen. Door een ondernemende en alerte wijze van werken kunnen we meer betekenen voor arbeid, arbeidsvoorwaarden en inkomen van mensen die werkzaam zijn in de creatieve industrie. De externe alertheid zal zich ook moeten uiten in de houding waarmee we mensen ontvangen en helpen als (nieuw) lid of geïnteresseerde. Een herkenbaar ‘gezicht’ als contactpersoon en regionale aanwezigheid hoort hierbij. FNV KIEM wil de harten winnen van werknemers en zelfstandig professionals. Onze verbondenheid zit in de inhoud van het vak. Mensen verwachten dat vertegenwoordigers van de vakbond verstand hebben van hun vak, de beroepsinhoud en de ontwikkelingen in hun sector. We zullen voortdurend goede verbindingen moeten leggen tussen de vragen en behoeften van leden en collectieve belangenbehartiging en onze producten en diensten.
Democratie en structuur
Vanwege de behoefte aan efficiency en daadkracht moeten we de huidige structuur van de vereniging aanpassen. Een structuur die het aantrekkelijk maakt voor huidige en nieuwe leden om te participeren. We kiezen voor een wijze van werken die leden meer zeggenschap geeft, waarin taken en bevoegdheden duidelijk verdeeld zijn, waarin transparant verantwoording wordt afgelegd over het beleid en de vertegenwoordigding een afspiegeling vormt van de diversiteit van onze achterban.
Zeggenschap dicht bij de leden
Wij zullen daartoe de zeggenschap dicht bij de leden leggen, de besluitvorming efficiënter organiseren en sneller opvolging geven. We streven een platte verenigingsstructuur na en niet een bureaucratische molen waarbij een voorstel eerst door veel lagen in de organisatie moet voordat er uitvoering aan gegeven kan worden. Daarbij willen we voorwaarden stellen aan de prestaties en resultaten van de verschillende organen. Zo zal een gekozen orgaan moeten aantonen dat er contact is met een achterban. Een contactpersoon in een bedrijf moeten kunnen laten zien dat hij namens collega’s en een medezeggenschapsorgaan spreekt. Een vakgroep moet zich kunnen beroepen op een netwerk binnen de eigen sector en in staat zijn collega’s te vinden als er meningen gepeild moeten worden en actie ondernomen moet worden.
Sectorraden linken
Ten behoeve van goede en efficiënte besluitvorming worden aanpassingen gedaan aan het besluitvormingsproces. Sectorraden worden nog beter gelinkt aan de vakgroepen. Het bondsbestuur bestaat uit een afspiegeling van de sectorraden en weerspiegelt de omvang van de vereniging. Om regionale aanwezigheid en zichtbaarheid te realiseren en vraaggericht belangen te behartigen, gaan we samen met bestaande afdelingen experimenteren om op een nog betere manier die eerstelijns opvang te gaan doen, activiteiten te organiseren gericht op ledenbehoud en ledenwerving, te assisteren bij regionale projecten en acties en
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 13
informatie te verstrekken over (creatieve) bedrijven. Via de ontwikkeling van deze steunpunten, zullen we dichter bij onze achterban en doelgroepen staan. Leden komen niet naar de werkorganisatie toe maar de werkorganisatie komt naar de leden toe.
Vrijwilligerswerk
In onze vereniging is enorm veel talent aanwezig en dat talent willen we beter aanboren en inzetten. Niet alleen voor de verenigingsdemocratie maar juist voor de uitvoerende taken van de vereniging als gewaardeerde rechterhanden van de betaalde krachten. En voor elkaar en onderling: ter bevordering van samenwerkingsverbanden en nieuwe netwerken, kennisuitwisseling en voor opdrachten. Vertrouwen en communicatie zijn begrippen die in de praktijk van FNV KIEM nauw met elkaar verbonden zijn. Door een goede communicatie met leden en werkenden uit onze sectoren winnen we onherroepelijk aan vertrouwen. Niet alleen binnen onze organisatie maar ook in onze relatie met de buitenwereld.
Talentontwikkeling
Voor een bloeiende vereniging is het van groot belang dat er goed opgeleide en betrokken vrijwilligers aan onze vakbeweging zijn verbonden. FNV KIEM is vooral een vakbond van de leden van de vereniging. We willen de komende jaren de ontplooiing van leden en kaderleden goed faciliteren, ten behoeve van elkaar en voor het werk van de vereniging. In afstemming met de (kader)leden zullen we een gedegen scholingsaanbod ontwikkelen.
14 / Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk
Ambities
Ambities Focus op de creatieve industrie
FNV KIEM bestaat uit sectoren die op het oog nogal divers lijken, maar in de loop der jaren in de praktijk een stevige verbinding hebben gevonden onder de noemer creatieve industrie. De creatieve industrie is een sector die groeiend, jong en deels zelfstandig is. Vanwege onze eigen achtergrond weten wij waar de overeenkomsten en verschillen zijn tussen de diverse sectoren en zijn we in staat maatwerk te leveren. Het is onze uitdaging om ons te gaan richten op beroepsgroepen, juist omdat in de creatieve industrie werknemers en zelfstandig professionals zichzelf eerder herkennen in een beroep dan in een sector. Binnen de beroepen en sectoren richten we ons op werknemers in vaste dienst, zelfstandig professionals en niet werkenden, zoals uitkeringsgerechtigden en mensen die met pensioen zijn. Deze huidige sectoren moeten zich kunnen blijven herkennen in het beleid en de dienstverlening van FNV KIEM. We streven voor alle sectoren een organisatiegraad na van minimaal 15 procent. We zorgen voor een actueel zicht op de organisatiegraad per sector op basis van gedegen en gefundeerde sectoranalyses en we gaan meer energie inzetten op sectoren waar de organisatiegraad laag is. Ook gaan we aanpalende sectoren stevig naar ons toe trekken. Het dalende ledenaantal willen we ombuigen in een groeiende lijn door meerwaarde te bieden aan de leden. Het streven daarbij is de gemiddelde leeftijd te verjongen. We gaan bezien welke verdienmodel het beste past in relatie tot de contributie en betaalde dienstverlening. Voor de creatieve industrie willen wij graag dé vakbond zijn in de zin van belangenbehartiger.
Communicatie en marketing
FNV KIEM wil in de komende beleidsperiode haar imago versterken en zichtbaarder zijn in het land. Om onze doelstellingen te bereiken is een kwalitatieve en kwantitatieve investering noodzakelijk waarbij wij maximale inspanningen moeten doen om mensen aan FNV KIEM te (blijven) verbinden. Dat gaan we doen door een gestructureerd programma te ontwikkelen en uit te voeren. In dit programma komen de volgende aspecten terug: • We zetten in op meer naamsbekendheid en een beter imago. Om dat te • veranderen passen we onze communicatie aan op basis van onderzoeken en zetten we een promotiecampagne op. • We moeten ons beter bekwamen in specifieke communicatie naar bepaalde doelgroepen. De achterban van FNV KIEM symboliseert een hoog niveau als het gaat om communicatiemiddelen en creativiteit. Ons respect voor deze achterban blijkt dus ook uit de moderne technieken die we gebruiken en de diversiteit die we inzetten. Iedere sector/beroepsgroep en zelfs iedere activiteit vraagt om maatwerk en zorgvuldige keuzes ten aanzien van de communicatie qua inhoud en vorm. • Om leden te behouden, zal naast een continue focus op service en dienstverlening ook een gerichte behoud-strategie worden ontwikkeld. • Ook zullen we mogelijke nieuwe inkomstenbronnen onderzoeken waaronder de verhouding tussen contributie en dienstverlening. • We willen in de media nog meer zichtbaar zijn met ons werk en de successen die we bereiken. Deze ‘free publicity’ is de beste reclame die we voor onszelf kunnen maken.
16 / Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk
•
•
In de voorstellen voor de Nieuwe vakbeweging komt mogelijk een nieuwe naamgeving aan de orde. Wat betreft FNV KIEM kunnen we ons voorstellen dat op termijn onze naam wordt aangepast aan de bredere positionering in de creatieve industrie. Natuurlijk steunen we nieuwe werkvormen zoals de inzet van nieuwe media en creatieve voorstellen van leden zelf.
Collectieve belangenbehartiging
FNV KIEM zoekt op het terrein van collectieve belangenbehartiging een proactieve aanpak. Ons doel is dat mensen in de creatieve industrie een goede plek op de arbeidsmarkt hebben waar voor hun talent en werk betaald wordt. We hebben ook aandacht voor intreders, deeltijders en ouderen die door blijven werken. Onze focus is eerlijke en houdbare regelingen. Bij cao’s zijn op tal van terreinen winst te boeken als het gaat om behoud van werkgelegenheid, rechtvaardige sociale plannen, nieuwe kansen na ontslag, arbeidsomstandigheden, primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden, het voorkomen van arbeidsongeschiktheid, pensioen- en verzekeringsvoorzieningen, flexibel werken en levensfase bewust personeelsbeleid. Speciale aandacht krijgt begeleiding van werk naar werk en intersectoraal mobiliteitsbeleid. Bij kleinere bedrijven waar niet direct een cao moet worden afgesloten, kunnen we adviseren en begeleiding geven over al deze zaken. Bij faillissementen of afstoting van onderdelen zal de bond zich inzetten op sociale plannen waarbij begeleiding naar ander werk prioriteit heeft. Bij al deze activiteiten besteden we ook aandacht aan good governance en maatschappelijk en duurzaam ondernemen. Overigens blijft aanwezigheid in ondernemingsraden van cruciaal belang om ons werk te kunnen doen.
Zelfstandigen
Voor zelfstandigen spelen tal van collectieve thema’s zoals het voorkomen van aanbestedingsregels waarbij zelfstandigen uitgesloten worden, goed opdrachtgeverschap, een respectvolle behandeling, een fatsoenlijke betaling van opdrachtnemers, intellectuele eigendomsrechten, pensioenregelingen en verzekeringen. We richten onze aandacht ook op huisvesting zoals ateliers, werk- en broedplaatsen. Richting politiek en overheden (zowel rijks- provinciale als lokale overheden) blijven we ons verzetten tegen bezuinigingen, aanpassingen in het ontslagrecht, gedwongen flexibilisering, verhoging van het btw-tarief en andere onrechtvaardige maatregelen. Ook blijven we ons inzetten voor goede voorwaarden voor werkgelegenheid in de creatieve industrie, innovatiebudgetten en een optimaal vestigingsklimaat. We werken aan goede voorzieningen voor de combinatie werk, privé en kinderen. Wat betreft Europa trekken we op binnen FNV-verband en blijven pleiten voor een eerlijk en sociaal Europees bestel van arbeidsvoorwaarden en sociale zekerheid. Onze aanpak is een sterke lobby richting politiek en overheid, het opbouwen van een gezonde relatie met stakeholders en bedrijven, het voeren van goede onderhandelingen en het aanspannen van rechtszaken. We komen in actie komen met actieve zichtbaarheid in de sociale media of bij een bedrijf. We staan aan de poort te flyeren of leggen een bedrijf plat als dat moet.
Zichtbaar in het publieke debat
Door onze inhoudelijke visie op het gebied van sociaal economische innovatie en cultureel ondernemerschap worden we meer zichtbaar in het publieke debat. Ook nemen we deel aan besturen van pensioenfondsen, brancheorganisaties en cao-
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 17
commissies om onze invloed uit te oefenen. We participeren in internationale koepelorganisaties in onze sectoren. We intensiveren de contacten met bedrijven, organisaties en leden. Zonder die relaties komen we namelijk niet ver als vakbeweging. Mensen die in loondienst of als zelfstandige werken, zijn namelijk onze oren en ogen. Zij verstrekken ons de broodnodige informatie over de inzet die wij moeten plegen. Zij zijn onze contactpersonen en vormen de kern van ons netwerk in het land. Dat betekent ook dat we nog meer willen investeren in de begeleiding en scholing van deze contactpersonen. De regionale aanwezigheid, ondersteund door de steunpunten en afdelingen, zal hier een belangrijke rol in spelen.
Individuele belangenbehartiging
Onze dienstverlening moet aansluiten bij de behoefte van onze leden. Wij streven goede kwaliteit na. We willen onze service verbeteren door betere en persoonlijke bereikbaarheid, grotere beschikbaarheid in het land door vrijwilligers en medewerkers en een diverse wijze van communiceren waaruit leden kunnen kiezen. Ons dienstenpakket wordt verbreed en toegesneden op onze doelgroepen (werknemers, zelfstandig professionals en niet-werkenden) en de diverse sectoren. Wij bieden een breed palet aan voorlichting, advies en begeleiding: • Bedrijfskundig advies waaronder boekhouding; • Juridisch advies of mediation bij conflicten, opstellen contracten, en intellectuele eigendomsvragen; • Communicatie, fondsenwerving en marketingadvies; • Loopbaanadvies en coaching; • Administratief, financieel en fiscaal advies; • Contract screening en offertescans en begeleidingen bij onderhandelingen • Scholing. Wij werken daarbij samen met anderen en kunnen daardoor kortingen aanbieden. Bijvoorbeeld op verzekeringen en toegangskaarten. Op het gebied van scholing zullen we meer initiatieven nemen om bij- of omscholing aan te beiden richting nieuw werk. Ondersteuning gedurende het gehele werkende leven is daarbij ons uitgangspunt.
Kennis en ontwikkelkracht
De creatieve industrie is in ontwikkeling en kent inmiddels al vele spelers in het veld. Een veld waarin FNV KIEM expliciet thuis hoort en een leidend rol in wil hebben. De Leerstoel ondernemerschap moet impact hebben door baanbrekend onderzoek te doen, nieuwe inzichten op de agenda te zetten en zelfstandigen en creatieven tools in handen te geven voor creatief ondernemerschap. De leerstoel zal ook bijdragen aan het ontwikkelen van een eigen visie op de werk- en inkomenspositie van zelfstandigen en werknemers in de creatieve industrie. Deze hoogleraar doet namens FNV KIEM en verbonden aan een toonaangevende universiteit zelfstandig onderzoek en publiceert zowel in wetenschappelijke- als ook in populaire bladen.
Veranderende rol vakbond
De hoogleraar ‘creatief ondernemerschap’ opent deuren in het strategisch netwerk en is ook door FNV KIEM in te zetten bij symposia. Naast de hoogleraar laat FNV KIEM een
18 / Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk
langere termijn (promotie-) onderzoek doen naar de veranderende rol van de vakbond nu de periode van traditioneel werknemerschap opgevolgd is door andere arbeidsverhoudingen, meer flexibiliteit en mobiliteit. Dit onderzoek wordt uitgezet in de creatieve industrie, omdat hier bij uitstek zelfstandigen en ‘jobhoppers’ werkzaam zijn. Gedegen onderzoek draagt bij aan een gefundeerde visie en overtuigingskracht binnen het maatschappelijk-politiek debat. Uitkomst is een serie onderzoeksresultaten en publicaties.
Input achterban
FNV KIEM beschikt over ontelbare informatiebronnen vanuit de dagelijkse praktijk. We zoeken naar input bij onze achterban die ons op basis van ervaring en kennis voedt met informatie. Het is de kunst deze kennis en informatie te vertalen in sectoroverstijgende thema’s en door te vertalen in collectieve en individuele belangenbehartiging.
Onderwijs
FNV KIEM wil ook de banden met het onderwijs aanhalen. We willen samen met FNV Jong voorlichting geven op scholen. Ook pleiten we in het HBO en MBO - daar waar het creatieve beroepen betreft - dat het vakonderwijs aandacht schenkt aan ondernemerschap. Hiertoe zal actieve samenwerking worden opgezocht met opleidingen die relateren aan onze sectoren
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 19
Werkorganisatie
Werkorganisatie De werkorganisatie staat ten dienste van de vereniging en dat vereist goede samenwerking met de vereniging. FNV KIEM heeft alleen overlevingskans wanneer zij in staat is om te groeien en effectief in te spelen op ontwikkelingen in de creatieve industrie. Dat vergt een flexibele, resultaatgerichte, deskundige, professionele en servicegerichte organisatie. De regionale aanwezigheid en het dicht bij de leden betrokken zijn, zal consequent door de werkorganisatie worden uitgevoerd. Wij willen de komende periode meer structuur en samenhang brengen in het ontwikkelen van beleid en dienstverlening waardoor we op strategisch niveau gesprekspartner kunnen zijn en resultaten boeken. We moeten zorgvuldig omgaan met onze uitgaven en de kosten moeten in balans staan met de opbrengsten, zodat FNV KIEM op de lange termijn levensvatbaar blijft. Het uitganspunt is dat de vaste uitgaven gefinancierd worden uit onze contributieinkomsten. FNV KIEM is - net als de overige bonden - ook een bedrijf waar medewerkers in dienst zijn, gebouwen worden beheerd en logistieke systemen zijn gekozen. Een vakbeweging van de toekomst zorgt ervoor dat in de backoffice een maximale efficiëntie wordt bereikt. Op dit punt biedt een zekere schaalgrootte zoals deze er op papier - nu voor de FNV en straks voor de vakbeweging van de toekomst - is, veel voordelen. FNV KIEM is van mening dat de vakbeweging een voorbeeld moet zijn daar waar het gaat om arbeidsomstandigheden, -voorwaarden en duurzaamheid. Wij hechten bijzonder aan een gezonde werkomgeving voor onze vrijwilligers en medewerkers. Ontwikkeling, doorstroom en hoogwaardige zeggenschap zijn enkele van de elementen waar wij - ook als het om onze interne bedrijfsvoering gaat - graag met trots over willen praten. Wij zetten in op vernieuwing van de werkorganisatie, waarbij de capaciteiten van de kaderleden beter worden benut. Onze aandacht ligt op service, kwaliteit, innovatie en de goede uitvoering van projecten. We hebben een cultuur voor ogen waarin mensen aanspreekbaar zijn op de kwaliteit van hun werk en op de resultaten die zij boeken. Een cultuur van ondernemerschap en kostenbewustzijn is essentieel om over drie jaar de gewenste resultaten die in dit beleidsplan worden beschreven, ook daadwerkelijk te hebben behaald. Tot slot Wij zijn er van overtuigd dat FNV KIEM het lef en de kracht heeft om de komende drie jaar vanuit een sterke ambitie te werken voor kleurrijk Nederland. Dat betekent dat we allemaal de handen stevig in elkaar slaan en aan de slag gaan. DOEN!
Beleidsvisie 2013-2015 | Sterk in werk / 21