FACTSHEET Ontwikkeling jeugd in provincie Groningen 2000-2015 _______________________________________________________________ Recent zijn de bevolkingscijfers van het CBS over 2015 vastgesteld. Hoe verloopt de ontwikkeling van het aantal jeugdigen in de provincie Groningen tussen 2000 en 2015? Prognoses laten vaak een afname zien, maar hoe is het de afgelopen jaren in werkelijkheid gegaan? Daarover gaat deze factsheet. We zien een alarmerende ontwikkeling in de jongste leeftijdscategorieën. Dat kan niet zonder gevolgen blijven voor kinderopvang, onderwijs en andere jeugdvoorzieningen.
________________________________________________________________ In het kort
6% afname aantal minderjarigen in provincie Groningen tussen 2000 en 2015 15% afname in de leeftijd 0 t/m 3 jaar, 8% afname in de leeftijd 4 t/m 11 jaar 4% groei in leeftijd 12 t/m 17 jaar, 17% groei in de leeftijd 18 t/m 22 jaar Grootste afname aantal minderjarigen in Noord (Oost) Groningen
Afname aantal minderjarigen, kleine toename totale doelgroep jeugd t/m 22 jaar Het aantal minderjarigen in de provincie Groningen is de afgelopen 15 jaar met 6313 jeugdigen afgenomen, dat is 6%. Over de hele leeftijdsgroep 0 t/m 22 jarigen is nog sprake van een kleine toename met ruim 1100 jeugdigen, 1%. Tabel: ontwikkeling aantal jeugdigen in de provincie Groningen, 2000-2015 (CBS) Aantal jeugdigen 2000 2005 2010 2015 0 t/m 17 jaar 0 t/m 22 jaar
112940 155543
115312 158768
110775 158200
106627 156669
Verschil 2000-2015 -6313 +1126
Afname aantal kinderen in voorschoolse periode en basisschoolleeftijd Zoomen we iets verder in op de afzonderlijke leeftijdsgroepen, dan is te zien dat in de twee jongste leeftijdsgroepen er sprake is van een forse daling, met name in de groep 0 t/m 3 jarigen. De afname is daar 15%. Ook in de leeftijdsgroep van de basisschool zien we een afname met 8%. Dit heeft grote gevolgen voor de ontwikkelingen in o.a. de kinderopvang en in het onderwijs.
Ontwikkeling aantal jeugdigen 0 t/m 22 jaar provincie Groningen (%) 18 tm 22 jaar
17%
12 tm 17 jaar
4%
4 tm 11 jaar
-8% -15%
0 tm 3 jaar -20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
Ontwikkelingen in de Groninger gemeenten
Forse afname aantal 0 t/m 3 jarigen In de afzonderlijke Groninger gemeenten zien we grote verschillen. In de leeftijdsgroep 0 t/m 3 jarigen hebben alle gemeenten, op Groningen na, te maken met een forse afname. In Delfzijl en Menterwolde is de krimp het grootst, maar liefst 37% resp. 34%.
Ontwikkeling 0 t/m 3 jarigen 2000-2015 (%) Groningen
8%
Haren
-14%
Hoogezand-Sappemeer
-15%
totaal provincie
-15% -16%
Veendam
-19%
Zuidhorn Leek
-19%
Slochteren
-20%
Vlagtwedde
-21%
Loppersum
-21%
Bedum
-23%
Appingedam
-23%
Oldambt
-23%
De Marne
-24%
Bellingwedde
-24%
Pekela
-25%
Stadskanaal
-26%
Grootegast
-27%
Eemsmond
-30%
Marum
-31%
Ten Boer
-31% -32%
Winsum Menterwolde
-34%
Delfzijl -37% -40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
4 t/m 11 jarigen In de basisschoolleeftijd zien we hetzelfde beeld: alleen de gemeente Groningen heeft te maken met een toename van het aantal jeugdigen in deze leeftijd tussen 2000 en 2015 met 13%. Alle andere gemeenten laten een daling zien, met Bedum, Delfzijl en Loppersum als koplopers met 27-29% afname. Ontwikkeling 4 t/m 11 jarigen 2000-2015 (%) Groningen
13%
Appingedam
-3%
Leek
-6%
Hoogezand-Sappemeer
-7%
Grootegast
-7%
Zuidhorn
-8%
totaal provincie
-8%
Slochteren
-8%
Veendam
-8%
Ten Boer
-10%
Haren
-11%
Winsum
-11%
Stadskanaal
-13%
Oldambt
-13%
Vlagtwedde
-14%
Marum
-15%
Menterwolde
-17%
De Marne
-18%
Eemsmond
-22%
Bellingwedde Pekela Loppersum Delfzijl Bedum -40%
-23% -25% -27% -28% -29%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
12 t/m 17 jarigen In de leeftijdsgroep 12 t/m 17 jaar, de leeftijd van het voortgezet onderwijs, zien we meer verscheidenheid. Iets meer dan de helft van de gemeenten heeft te maken met een toename in de afgelopen 15 jaar met Marum, Haren en Slochteren op kop met een groei van 20-22%. Acht gemeenten hebben te maken met een afname in deze leeftijdsgroep die loopt tussen de 3% (Veendam) en 23% (Loppersum). Ook De Marne en Delfzijl hebben te maken met een aanzienlijke krimp in het aantal jeugdigen in deze leeftijdsgroep. Dat moet gevolgen hebben voor het voortgezet onderwijs in de regio Noord Oost Groningen. In Leek is in deze leeftijdsgroep geen verschil opgetreden in de afgelopen 15 jaar. Ontwikkeling 12 t/m 17 jarigen 2000-2015 (%) Marum
22%
Slochteren
20%
Haren
20%
Groningen
14%
Vlagtwedde
12%
Grootegast
12%
Hoogezand-Sappemeer
11%
Ten Boer
9%
Pekela
5%
totaal provincie
4%
Oldambt
3%
Stadskanaal
3%
Zuidhorn
1%
Eemsmond Appingedam
1%
Leek
0%
Veendam
-3%
Bedum
-4%
Winsum
-4%
Bellingwedde
-4%
Menterwolde
-5%
Delfzijl De Marne
-17% -19%
Loppersum -23% -30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
18 t/m 22 jarigen Ook in de leeftijdsgroep 18 t/m 22 jarigen zien we grote verschillen tussen de Groninger gemeenten. Acht gemeenten hebben een groei, met Groningen en Marum op kop met een forse toename van 3237%. In Groningen is deze toename waarschijnlijk toe te schrijven aan het toenemend aantal studenten, maar de groei in Marum is voor ons onduidelijk. Een forse afname is te zien in de Marne (-24%), Appingedam (-21%) en Delfzijl (-17%). De verwachtte krimp onder jongeren uit Zuidoost Groningen valt vooralsnog in de afgelopen 15 jaar mee.
Ontwikkeling 18 t/m 22 jarigen 2000-2015 (%) Groningen
37%
Marum
32%
totaal provincie
17%
Slochteren
13%
Grootegast
10%
Haren
9%
Bellingwedde
7%
Vlagtwedde
6%
Pekela
3%
Menterwolde
-1%
Zuidhorn
-1%
Stadskanaal
-1%
Eemsmond
-2%
Ten Boer
-3%
Hoogezand-Sappemeer
-3%
Winsum
-6%
Bedum
-7%
Oldambt
-8%
Loppersum
-9%
Leek
-10%
Veendam
-12%
Delfzijl Appingedam
-17% -21%
De Marne -24% -30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
Bron: CBS Statline. Bewerking Sociaal Planbureau Groningen. Contactpersoon: Fransje Grisnich
[email protected] 06-46078444 www.sociaalplanbureaugroningen.nl © oktober 2015