Factsheet eerste effecten Beter Benutten regio Maastricht

Factsheet Factsheet eerste effecten Beter Benutten Beter Benutten regio Maastricht regio Maastricht

Factsheet eerste effecten Beter Benutten regio Maastricht Inleiding Voor de montoring en evaluatie van de tien gebiedspakketten van het programma Beter Benutten wordt door het rijk en tien regio’s halfjaarlijks gerapporteerd over de voortgang van de uit te voeren maatregelen (input en output) en jaarlijks over de hiermee bereikte effecten (outcome). Deze factsheet geeft de gemeten effecten tot nu toe (peildatum 15 oktober 2013) weer voor de regio Maastricht. Het betreft de eerste rapportage over de outcome; gedurende de uitvoering van het programma zal het zicht op effecten verder uitgebreid en verbeterd worden. Deze factsheet gaat in op de regionale doelstelling, de stand van zaken in de voortgang en de metingen, indien beschikbaar een overzicht van de effecten per maatregel, de output van de maatregelen waar ook effect van verwacht mag worden en tot slot enkele gegevens uit landelijke onderzoeken.

SAMENVATTING

De regio Maastricht werkt aan de realisatie van een gebiedspakket met 25 (deel)maatregelen. Sinds de ondertekening van de Bereikbaarheidsverklaring vorig jaar zijn er ondertussen 16 maatregelen die al (tussentijds) effect hebben, waarvan er 2 gereed zijn. Figuur 1 geeft weer welke maatregelen al effect hebben en indien bekend, is het effect vermeld.

Figuur 1. Overzicht maatregelen met (tussentijds) effect 1 | 26 november 2013

Factsheet eerste effecten Beter Benutten regio Maastricht

Regionale doorvertaling doelstelling Beter Benutten Maastricht

Effecten individuele maatregelen

In de Bereikbaarheidsverklaring ‘Beter Benutten Maas-

heets (oktober 2013) waren er 2 maatregelen 100%

tricht’ (Bestuurlijk trio Maastricht, 2012) staat de doel-

gereed. Daarnaast zijn er 14 maatregelen in uitvoering

stelling:

welke een tussentijds effect kennen, waarvan er 7 zijn

“Het accent in Maastricht-Bereikbaar ligt op het oplossen

met gemeten effecten en de 7 anderen nog niet geme-

van knelpunten in de bereikbaarheid van de economi-

ten zijn. Deze effecten worden nog gemeten en geë-

sche kerngebieden in de stad en de regio Maastricht.

valueerd, maar waren tijdens het opstellen van deze

De focus ligt op de opvang van de groei van de auto

factsheet nog niet bekend, of het betreft een maatregel

mobiliteit van 10% in 2012-2014 door samenhangende

dat geen verkeerseffect heeft. Ook zijn er maatregelen

maatregelen voor forensen, zakelijk verkeer, goederen

in uitvoering en voorbereiding die nog geen effect heb-

verkeer en bezoekers van topdagen en evenementen.

ben. Hoe dit is verdeeld, is weergegeven in tabel 1.

Bij het verzamelen van de informatie voor deze facts-

Deze doelstelling is nader uitgewerkt met een doelstelling op netwerkniveau, waarbij vooral gekeken wordt

Effecten gemeten

Effecten nog niet gemeten

naar de prioritaire stromen in de ochtendspits (A2 in-

Gereed

0

2

gaand, A79 ingaand, A2/A79 uitgaand, regionaal ver-

In uitvoering - met effect tijdens uitvoering

7

7

keer vanuit Heuvelland, Maaskruisend verkeer en overige stromen). Hoofddoel is om 3.000 auto’s per dag uit

In uitvoering - zonder effect tijdens uitvoering

n.v.t.

4

de spits te halen in de komende jaren (2.000 op de prioritaire stromen en 1.000 op de overige stromen) met als

In voorbereiding

n.v.t.

5

resultaat een reductie aan voertuigverliesuren van circa

Tabel 1. Overzicht van status maatregelen en in hoeverre effecten

800-900 in de spitsen.”

gemeten zijn

Stand van zaken Het gebiedspakket regio Maastricht bestaat uit 25 (deel)maatregelen. Eind 2013 zijn naar verwachting 8 (deel)maatregelen gereed. In 2014 zullen naar verwachting 16 maatregelen gereedkomen en na 2014 De regio Maastricht zet in op monitoring en evaluatie

nog 1 maatregel.

van de individuele maatregelen in het gebiedspakket. Tot op heden zijn voor 7 maatregelen de effecten in

16

kaart gebracht. Het betreft de maatregelen:

14

--

12

10

8

6

4

2

0 najaar 2013

2012

2013

Q1 2014

Q2 2014

Q3 2014

Q4 2014

na 2014

0

8

0

0

2

14

1

Figuur 2. Planning maatregelen gereed regio Maastricht (bron: Voortgangsrapportage, najaar 2013 (peildatum 15-08-2013), Landelijk Team Rijkswaterstaat)

-------

1.1+2.1: Het Nieuwe Werken/e-werken/arbeidsvoorwaarden SWSR + Spitsmijden autoforensen 2.3 Slim vervoeren 2.4 Spitsmijden bezoekers 3.1 OV-ketenmobiliteit (2 deelmaatregelen) 3.2b Slim leasen 3.3 Fietsimpuls 10.1 Beter aanbod goederennetwerk.

2 | 26 november 2013


Effect 1.1 en 2.1: Het Nieuwe Werken/e-werken/arbeidsvoorwaarden SWSR + Spitsmijden autoforensen (IN UITVOERING) Een mix van mogelijkheden voor werknemers voor Slim Werken, mobiliteitsscans voor forenzen en spitsmijdeninitiatieven vanuit de grote werkgevers.

input

output

outcome

succes- en faalfactoren

Doelen: -- 3.000 medewerkers bij 19 bedrijven verleiden om anders te reizen -- 500 spitsmijdingen per dag -- 80 vvu per dag

-- 23 uitvoerings overeenkomsten met grote werkgevers -- 15 pilots bij 13 werkgevers -- organisatie Week van HNW in 2012 -- 11 organisaties aangesloten bij deelstoel

-- 70 spitsmijdingen per dag in de ochtendspits -- 90% van de spitsmijdingen in de ochtend zijn er ook in de avondspits, maakt 63 spitsmijdingen per dag in de avondspits

S-- langdurige en persoonlijke relatie met bedrijven S-- concrete ambitie en jaarlijkse bijsturing bedrijven S-- gebruik intrinsieke motivatie bedrijven S-- competitie-element met MaastrichtBereikbaar-Dashboard voortgang

In maart 2013 is een enquête (MuConsult, 2013)

per dag per (deel)maatregel er zijn behaald. Voor

verspreid onder 18.000 werknemers bij 18 convenant-

boven genoemde maatregel is dat onderzocht op

partners. Op deze enquête kwam een respons van 30%.

de deelmaatregelen deelstoel, spitsmijden en thuis

Respondenten is gevraagd naar de bekendheid en

werken. Door deze 3 deelmaatregelen zijn er 70 spits-

het gebruik van enkele specifieke maatregelen/acties

mijdingen per dag in de ochtendspits gerealiseerd.

van Maastricht-Bereikbaar, waaronder die van de hier beschreven maatregel. Daarnaast zijn retrospectieve vragen opgenomen over veranderingen in het reis gedrag ten opzichte van een jaar eerder en de factoren die daaraan bijdroegen. Via een regressieanalyse zijn de individuele maatregelen gescheiden van autonome factoren en is zichtbaar gemaakt hoeveel spitsmijdingen Figuur 3.



Effect 2.3: Slim vervoeren (IN UITVOERING) Een goederenscan voor bedrijven met veel goederenverkeer en implementatie van maatregelen om de aan- en afvoer van goederen structureel te veranderen (modal-shift, verhogen beladingsgraad, langere voertuigen).

input

output

outcome


Doelen: -- 1-2% minder ritten in de spits -- dit betekent 92 tot 184 ritten eind 2014 -- 2013: 1/3e gerealiseerd, is 30 tot 60 minder ritten in de spits

-- scans uitgevoerd bij bedrijven -- 2 kennissessies georganiseerd -- verdiepend onderzoek Bureau Voorlichting Binnenvaart -- bij 6 bedrijven zijn concrete maat regelen uitgevoerd

-- reductie van 32 vrachtritten per werkdag -- staat voor 64 personenauto’s per werkdag (1 vrachtwagen = 2 auto’s) -- 80% van de 32 bespaarde ritten in de spits, is 25,6 minder vrachtwagens in de spits, wat staat voor 51 personenauto’s spitsmijdingen per werkdag

S-- opstellen als ‘makelaar’ in de markt van vraag en aanbod van de logistieke keten. S-- Aanbieden van kennis en contacten over gehele logistieke keten.

In 2013 zijn opvolggesprekken (Maas-

wordt bespaard door specifieke maatregelen door de

tricht-Bereikbaar,

(scans)

25 aangesloten bedrijven. Maatregelen die bedrijven

uitgevoerd bij 25 bedrijven. Op basis

2013d)

nemen, zijn onder andere bundeling van transport,

van de gerealiseerde logistieke plan-

modal shift (naar spoor, water en barge) en verplaat

ningen is tijdens die scans uitgezocht

singen naar dagrand-/nachtdistributie.

hoeveel ritten (en met welk aandeel in de spits) er per dag worden gereden en hoeveel



Effect 2.4: Spitsmijden bezoekers (IN UITVOERING) Campagnes en reisadviezen, inzet evenementenstalling voor fiets en verkoop 2-eurokaartjes tijdens Magisch Maastricht, allen gericht op bezoeker centrum Maastricht.

input

output

outcome


Doelen: -- bereikbaarheid tijdens topdagen verbeteren -- gedragsbeïnvloeding bezoekers

-- 3x inzet van evenementenstalling (fiets) -- 1.500 verkochte -- 2-eurokaartjes tijdens 2 weekenden Magisch Maastricht in 2012 -- maandelijks terugkerende campagne en reisadviezen over shoppen in Maastricht

-- 300 overstappers van auto naar OV in 2 weekenden Magisch Maastricht

S-- private partijen investeren in maat regel, bijvoorbeeld marketing door VVV en Centrummanagement en korting 2eurokaartje via Veolia S-- na het succes van 2012 is besloten dit in 2013 en 2014 te herhalen

Via een enquête (Maastricht-Bereik-

2-eurokaartjes heeft geleid tot ongeveer 300 overstap-

baar, 2013e) tijdens Magisch Maas-

pers (onderkant bandbreedte) van auto naar openbaar

tricht is aan bezoekers een aantal

vervoer. De effecten naar aanleiding van de andere

vragen

output zijn niet onderzocht.

over

het

2-eurokaartje

gesteld. Op basis daarvan is geconcludeerd dat de verkoop van 1.500



Effect 3.1: OV-ketenmobiliteit (IN UITVOERING) Verstrekken OV-chipkaarten met kortingsproduct, mobiliteitsadviezen voor werknemers en uitgifte zakelijke OV-chipkaarten.

input

output

Doelen: -- ruim 600 motorvoertuigen uit de spits per dag -- afname van 90 VVU per dag

outcome

-- 7.789 OV-chipkaarten met kortings product verstrekt onder werknemers -- voor werknemers is er een persoonlijk mobiliteitsadvies beschikbaar -- 200 zakelijke OV-chipkaarten uitgegeven

-- 98 spitsmijdingen in de ochtendspits

succes- en faalfactoren S-- regionale vervoerders rol geven in regionale uitvoeringsorganisatie Beter Benutten, waardoor gedachtegoed overgebracht wordt S-- drempel OV-gebruik neemt af door ‘gratis’ OV-chipkaarten

In maart 2013 is een enquête (Maas-

retrospectieve vragen opgenomen over veranderingen in

tricht-Bereikbaar, 2013a) verspreid

het reisgedrag ten opzichte van een jaar eerder en de fac-

onder 18.000 werknemers bij 18

toren die daaraan bijdroegen. Via een regressieanalyse

convenantpartners. Op deze enquête kwam een res-

is de individuele maatregel gescheiden van autonome

pons van 30%. Respondenten is gevraagd naar de

factoren en is zichtbaar gemaakt hoeveel spitsmijdingen

bekendheid en het gebruik van enkele specifieke

per dag zijn behaald. Voor OV-ketenmobiliteit is dat 98

maatregelen/acties van Maastricht-Bereikbaar, waar-

spitsmijdingen per dag.

onder het project OV-ketenmobiliteit. Daarnaast zijn



Effect 3.1: OV-ketenmobiliteit – Lijn 150 (IN UITVOERING) Laten rijden van spitslijn 150.

input

output

Doelen: -- forenzen uit Heuvelland een snellere OV-verbinding bieden met Randwyck in de Spits

-- spitslijn 150 tussen Heuvelland en Randwyck is operationeel -- overleg over buslijn structureel opnemen in concessie en ook in daluren te laten rijden

Uit

tellingen

outcome -- aantal busreizigers op de N278 corridor is in 2013 toegenomen met 2,5% ten opzichte van 2012 door lijn 150

succes- en faalfactoren S-- combinatie van enerzijds het bieden van een goed OV-alternatief voor een specifieke doelgroep, en anderzijds een succesvolle marketingcampagne onder medewerkers van de bedrijven die met de nieuwe lijn ontsloten zijn

(Maastricht-Bereik-

aantal reizigers op de lijnen 50 en 150 is er over deze

baar, 2013f) blijkt dat het afgelopen

periode een toename van het aantal passagier met

half jaar (periode april 2013 tot en

10.676 reizigers. De toename in 2013 is 2,5% (bron:

met september 2013) 26.410 reizigers

OV-chipkaart

gebruik maakten van lijn 150. Ook

Veolia).

als er gekeken wordt naar het totaal


gegevens

opgehoogd

met

tellingen


Effect 3.2b: Slim leasen (IN UITVOERING) Aanbieden van mobiliteitsbudgetten aan leaserijders.

input

output

outcome

Doelen: -- 2012: 40 motorvoertuigen uit de spits per dag -- 2013: 100 motorvoertuigen uit de spits per dag -- 2014: 200 motorvoertuigen uit de spits per dag

-- 2012: 10 werkgevers doen mee -- daarvan zijn 140 werknemers deelnemer en hebben een mobiliteitsbudget

-- 2012: 32 spits mijdingen in de ochtendspits

succes- en faalfactoren S-- inrichting baseren op bedrijfssituatie S-- helderheid bieden over werkwijze mobiliteitsbudget -- eenvoudig beheren S budget en inzicht voor werkgevers en werknemers via online applicatie S-- expliciet ingaan op privacybeleid

In 2012 zijn 40 deelnemers en 7 werk-

van het project vormgegeven kan worden. Naast dein-

gevers

(Maastricht-

ventarisatie is deelnemers ook gevraagd naar de ver-

bereikbaar, 2013b) over de pilot.

andering in hun reisgedrag. Op basis van die vragen

Belangrijkste was om de succes- en

blijkt dat er 32 spitsmijdingenper dag plaatsvonden in

faalfactoren inzichtelijk te krijgen,

de pilotperiode.

geïnterviewd

zodat op basis daarvan het vervolg



Effect 3.3: Fietsimpuls (IN UITVOERING) Verbeteren fietsaanbod en stimuleren gebruik.

input

output

Doelen: -- 117 spitsmijdingen per dag -- 2.000 automobilisten stappen structureel over op e-bike

-- e-bike event georganiseerd -- 6 werkgevers met 700 deelnemers voor Probeer een E-bike -- 270 e-bikes verkocht -- 25 deelnemers Burn Fat Not Fuel -- haalbaarheidsstudie Park+Bike afgerond

In

maart

2013

is

een

outcome -- 70 spitsmijdingen in de ochtendspits

succes- en faalfactoren S-- heldere aanpak gericht op informeren, uitproberen, aanschaffen en gebruiken S-- samenwerken met fietshandelaren doordat zij korting geven in plaats van inzet overheidssubsidie S-- innovatieve prikkel gebruik via Burn Fat Not Fuel S-- grote marketingcampagne Komop! de fiets

enquête

meen. Daarnaast zijn retrospectieve vragen opgenomen

(MuConsult, 2013) verspreid onder

over veranderingen in het reisgedrag ten opzichte van

18.000 werknemers bij 18 convenant-

een jaar eerder en de factoren die daaraan bijdroegen.

partners. Op deze enquête kwam

Via een regressieanalyse zijn de individuele maatrege-

een respons van 30%. Responden-

len gescheiden van autonome factoren en is zichtbaar

ten is gevraagd naar de bekendheid

gemaakt hoeveel spitsmijdingen per dag zijn behaald.

en het gebruik van enkele specifieke maatregelen/ac-

Voor de maatregel Fietsimpuls is dat tot nu toe 70 spits-

ties van Maastricht-Bereikbaar, waaronder Probeer een

mijdingen per dag.

e-bike en het fietsstimuleringsprogramma in het alge-



Effect 10.1: Beter aanbod goederennetwerk (IN UITVOERING) Binnenstadservice voor stadsdistributie.

input

output

outcome

Doelen: -- 50-75% bundeling van de georganiseerde goederenstromen -- reductie VVU van 15 per dag in de spits

-- 300 bedrijven namen deel -- in periode 8 mei t/m 30 juni 2013 was een distributiecentrum actief dat goederen ontving om later gebundeld naar de binnenstad te transporteren -- 840 afleveringen bij distributiecentrum

-- 251 ritten tijdens pilotperiode vermeden, waarvan 80% in de spits -- 200 spitsritten vermeden -- gaat om 6 spits mijdingen per dag (32 dagen in pilot periode)

succes- en faalfactoren F-- vermeden afleveringen leiden meestal nog niet tot vermeden ritten, omdat de transportbusjes nog overige afleveringen in het centrum hebben

Gedurende de pilotperiode is bij-

van planningen (tijdens het gesprek) is een inschatting

gehouden

gemaakt hoeveel dat bespaart aan verplaatsingen in de

(Maastricht-Bereikbaar,

2013e) hoe vaak een transporteur

spits.

een pakketje bracht bij het distributiecentrum. Op basis van gesprekken met transporteurs en aan de hand

10 | 26 november 2013


Maastricht werkt verder om de doelstelling te halen In de regio Maastricht wordt verder gewerkt om alle

(ze zijn alleen nog niet bekend) en er zijn nog 7 maat-

25 maatregelen succesvol af te ronden en de gewenste

regelen die tijdens de uitvoeringsfase al effect heb-

effecten te realiseren. Dit leidt nu al tot meer effecten

ben, maar waarvan de effecten nog niet gemeten zijn.

dan hiervoor zichtbaar is gemaakt. Immers, de 2

Onderstaand geeft weer wat voor deze maatregelen

maatregelen die gereed zijn, kennen ook al effecten

gerealiseerd is aan output.

maatregel

output

status

5.4 Beheer en uitbouw website Maastricht-Bereikbaar

-- verbeterde en uitgebouwde website Maastricht-Bereikbaar sinds juli 2013 online -- maandelijks een nieuwsflits

Gereed

6.4 Fransciscus Romanusweg: herinrichting ten behoeve van P+R-shuttles

-- verlengde linksafstrook naar winkelcentrum is gereed

Gereed

-- Slim Parkeren App versie 1.0 is operatoneel -- 4.000 keer gedownload (september 2013) -- gebruik van de app is laag. Slechts 30% van de gebruikers gebruikte de app vaker dan 1 of 2 keer -- in 2013 door de European Parking Association, de Europese vereniging voor parkeren, uitgeroepen als winnaar van de 2013 EPA award (internationale bekendheid en waardering)

In uitvoering

-- verschillende product platforms en webportal voor de werkgevers gereed -- 25.000 werknemers in reizigersbestand (circa 60% van doelstelling) -- 8.000 maandelijkse nieuwsflitslezers -- 140 afgehandelde klantvragen via helpdesk per maand

In uitvoering

-- scans uitgevoerd bij deelnemende bedrijven, wat de basis vormt voor de concrete targets die bedrijven zichzelf opleggen -- de eerste persoonlijke reisadviezen zijn afgegeven maar voldeden niet, daarom is het onlangs vernieuwd en via de website beschikbaar gesteld

In uitvoering

3.4 Slim Parkeren

5.1 Reizigersbestand Maastricht-Bereikbaar en marketingacties

5.2 Mobiliteitsscans en persoonlijke reisadviezen

11 | 26 november 2013

In uitvoering


maatregel

output

status

5.3 Communicatiestrategie en reizigers aan het woord

-- marketingstrategie voor het programma en voor een groot aantal projecten gereed -- diverse mediadeals gesloten

In uitvoering

6.3 Aansluitingen HWN-OWN: optimalisatie Terblijterweg (infra)

-- een met verkeerslichten geregelde kruising bij de Oostermaasweg is gereed

In uitvoering

8.2 Impuls P+R bij herkomststations

-- onderzoek gereed waaruit blijkt welke P+R-locaties in de regio het hoogste potentieel hebben om verder uitgewerkt te worden

In uitvoering

11.2 Afstemming wegwerkzaamheden/ beperken hinder (regioregie)

-- een goed functionerende database voor alle wegbeheerders (LTC) is gereed

In uitvoering

Effecten samengevat In onderstaande tabel is voor de maatregelen waarvan

naar aantal voertuigverliesuren per jaar. De reductie voor

de effecten bekend zijn het aantal spitsmijdingen in

Maastricht ligt op dit moment rond de 275.000 uren per

beeld gebracht. Deze zijn voor de spitsen omgerekend

jaar.

Maatregel

∆ Voertuigverliesuren (per jaar) Ochtend spits

Avondspits

1.1+2.1 Het Nieuwe Werken/e-werken/ arbeidsvoorwaarden SWSR + Spitsmijden autoforensen

32.620

29.358

2.3 Slim vervoeren

23.766

Rest van de dag

Gemiddelde # spitsmijdingen met auto (per dag) Ochtendspits

Avondspits

70

63

51

13

2.4 Spitsmijden bezoekers

300

3.1 OV-ketenmobiliteit

45.668

45.668

98

98

3.2b Slim leasen

14.912

14.912

32

32

3.3 Fietsimpuls

32.620

32.620

70

70

10.1 Beter aanbod goederennetwerk

2.796

Totaal

Rest van de dag

6 274.940

590

313

Tabel 2. Samenvatting gemeten effecten tot nu toe (cijfers cursief zijn een inschatting. Van maatregelen 3.1, 3.2b en 3.3 is de aanname dat zij in de avondspits een gelijk aantal spitsmijdingen geldt, omdat deelnemers alternatieve vervoermiddelen gebruiken).

12 | 26 november 2013


In het eerste kwartaal van 2013 is door Maastricht-

Op basis van het forenzenonderzoek is vervolgens beke-

Bereikbaar op basis van een door de regio laten uitvoeren

ken op welke trajecten de spitsmijdingen invloed heb-

effectmeting Forenzen (een onderzoek onder 18.000

ben. Hieruit blijkt dat:

werknemers, waaraan 5.500 werknemers hebben meegedaan) (MuConsult, 2013) berekend hoeveel spitsmijdingen er zijn gerealiseerd in de eerste periode van de

---

op veel prioritaire stromen circa 10% van de doelstelling bereikt is in het eerste kwartaal van 2013 op de stroom ‘A2/A79 Maastricht uit’ sprake is van te-

uitvoering van het programma Beter Benutten. In totaal

genvallende resultaten; de verklaring hiervoor is dat

hebben de werknemers bij 18 werkgevers in het eerste

bijna alle convenantpartners bedrijven in Maastricht

kwartaal 2013 1.193 spitsmijdingen per week (5 werkda-

zijn en dus weinig ritten Maastricht uit genereren in

gen) gerealiseerd ten opzichte van januari 2012. Dat is 239 spitsmijdingen per dag en 11% van de totale doel-

--

de ochtendspits driekwart van het effect van de geclusterde aanpak

stelling. Voor Maastricht-Bereikbaar past dat percentage

forenzen op ‘overige stromen’ neerslaat; de verkla-

in de lijn der verwachting om uiteindelijk de regionale

ring hiervoor is dat de meeste maatregelen worden

doelstelling te behalen.

ingezet op alle autoforenzen, ongeacht herkomst of bestemming.

Corridor

Doelstelling

Bereikt

1: A2 ingaand

330

31

9%

2: A79 ingaand

230

24

10%

3: A2 Uitgaand

530

4

1%

4: Aken-Heuvelland-Maastricht

220

8

4%

5.1: Maaskruisend west-oost

420

31

7%

5.2: Maaskruisend oost-west

290

33

11%

6: Overige trajecten

850

307

36%

2.870

438

15%

Totaal

Tabel 3: behaalde tussenresultaat op prioritaire corridors (bron: 1e geclusterde effectmeting Forenzen, MuConsult 2013)

Landelijke onderzoeken gedrag en gebruik In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en

Gedragsmeting

Milieu zijn enkele landelijke onderzoeken met regionale

De Gedragsmeting Beter Benutten - 2e meting (I&O Re-

uitsplitsingen uitgevoerd. Het gaat hier onder andere

search, oktober 2013) richt zich op de spitsmomenten

om een gedragsmeting en een gebruikersonderzoek.

(ochtendspits (06:00-09:00 uur) en avondspits (16:00-

Deze onderzoeken vinden jaarlijks plaats, waarbij het in

19:00 uur) van alle inwoners in de regio Maastricht en

de onderzoeken uit 2013 dus gaat om tussenresultaten.

de directe omgeving (20 kilometer buiten de regio). De

Enkele regionale resultaten voor de regio Amsterdam

respons lag in 2013 op 497, in 2012 was dat 651.

hebben we in deze factsheet opgenomen.

13 | 26 november 2013


Uit onderzoek blijkt dat de vertraging die forenzen on-

In de gedragsmeting is gevraagd waarom forenzen wel

dervinden op snelwegen in de regio Maastricht onge-

eens de spits mijden. De drie belangrijkste redenen om

veer gelijk is gebleven tussen 2012 en 2013. Opvallend

de spits voor woon-werkverkeer te mijden zijn:

is wel dat er een toename is van de files op de lokale

1. Werktijden zijn zo dat men buiten de spits reist

wegen. Het aantal spitsmomenten voor woon-werkver-

2. Rustig op de weg

keer in 2013 is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte

3. Eerst andere dingen doen (bijvoorbeeld kinderen

van 2012 ).

wegbrengen).

1

Spitsmomenten voor de auto voor woon-werkverkeer per week

2012 504.000

2013 503.000

Gemiddeld aantal spitsen per week

2012

2013

Niet-commerciële dienstverlening

3.8

Commerciële dienstverlening

4.4

Bouw en industrie

5.9

Totaal

4.3

Voor zakelijk verkeer zijn de drie belangrijkste redenen: 1. Geen geplande externe afspraken 2. Flexibel kunnen zijn met werktijden 3. Thuis kunnen werken.

Samenstelling beroepsbevolking Niet-commerciële dienstverlening

45%

Commerciële dienstverlening

40%

Bouw en industrie

15%

Deze conclusie komt uit de geclusterde effectmeting Forenzen van Maastricht-Bereikbaar (MuConsult 2013). Er is voor gekozen deze bron te gebruiken vanwege de hogere betrouwbaarheid (5.500 respondenten) ten opzichte van het |I&O-onderzoek. In dat onderzoek is gesteld dat het aantal spitsmomenten in de regio Maastricht is afgenomen tussen 2012 en 2013 met irca. 4%. Een verklaring voor dit verschil is dat dat onderzoek gericht is op Nederlandse inwoners in een straal van 20km van Maastricht, terwijl de 1e geclusterde effectmeting Forenzen van Maastricht-Bereikbaar gericht is op alle Forenzen die naar Maastricht reizen (ook langere afstand en ook Belgische en Duitse respondenten, die circa 20% van het totaal vormen). 1)

14 | 26 november 2013


Ook in de Geclusterde Effectmeting Forenzen is gevraagd naar de redenen voor gedragsveranderingen tussen 2012 en 2013. Het voornaamste verschil met het hiervoor genoemde onderzoek is dat deze effectmeting gericht is op de doelgroep van de werkgeversaanpak van Maastricht-Bereikbaar. Bij de doelgroep blijkt dat een afname van het autogebruik in de spits tussen 2012 en 2013 vooral verklaard wordt door stimulering van alternatieven voor de auto en gewijzigde regelingen. Een toename van autogebruik in de spits wordt vooral verklaard door gewijzigde arbeidsvoorwaarden en veranderingen van werkgever.

50km wegen

Provinciale wegen

43% 37%

37%

Snelwegen

2013

40%

2012

60% 61%

Figuur 5. Percentage inwoners dat files/oponthoud heeft

19%

Privé, 1 of meer dagen in de week

17%

13%

Woon-werk 4-5 dagen in de week

12%

17%

Woon- werk, 2-3 dagen in de week

Woon- werk, 1 dag in de week

2013

16%

11% 10%

Figuur 6. Aantal dagen dat inwoners in de file staan

15 | 26 november 2013

2012


34%

Stimulering alternatieven voor de auto

56%

26%

Gewijzigde reiskostenregeling

25%

Verandering van werkgever

Verandering van aantal werkuren

21%

Gewijzigde regelingen m.b.t. telewerken

20%

14%

Verandering in autobezit

13%

11%

Gewijzigde verkeerssituatie/ wegwerkzaamheden

10%

0%

10% 0% 18%

60%

23%

70%

16%

70%

13%

Ik ben verhuisd Verandering van functie en/ of werkzaamheden

11%

69%

64%

17%

Andere gewijzigde arbeidsvoorwaarden Mijn werklocatie is veranderd (bij huidige werkgever)

23% 66%

80%

18%

Gewijzigde regelingen m.b.t. flexibele werktijden

18%

52%

23%

Gewijzigde regelingen m.b.t. thuiswerken

10%

56%

17%

72%

15%

82%

7%

77% 10%

20% Afname

30% Gelijk

40%

50%

13% 60%

70%

80%

90%

100%

Toename

Figuur 7. Verklaringen voor verandering in autoverplaatsingen in de spits in 2013 ten opzichte van 2012 (MuConsult, 2013)

Gebruikersonderzoek Het Gebruikersonderzoek Beter Benutten (I&O Research,

Uit het gebruikersonderzoek is voor een aantal Beter

september 2013) richt zich op de weggebruikers in de

Benuttenmaatregelen van Maastricht-Bereikbaar ge-

regio Maastricht. Weggebruikers behoren tot de doel-

vraagd of die een rol hebben gespeeld in de aanpassing

groep indien zij op het moment van onderzoek in de

van reisgedrag. De Maastricht-Bereikbaar OV-chipkaart is

afgelopen twee weken als bestuurder van een motor-

met 11% het meest genoemd. 70% van de weggebrui-

voertuig in Nederland hebben gereden en met enige

kers geeft aan dat geen van deze maatregelen heeft bij-

regelmaat op de (hoofd)wegen in de regio Maastricht

gedragen aan de verandering van het gedrag ten opzich-

rijden. De respons was 809.

te van 2012.

Maastricht- Bereikbaar OV-chipkaart

11%

Reisadvies www.maastricht-bereikbaar.nl

4%

Van A naar Beter App

4%

Hinderkaart www.maastrichtbereikbaar.nl

4%

Maastricht- Bereikbaar 2 euro treinkaartje

3%

Mijn Maastricht-Bereikbaar

2%

Twitter@naarmaastricht

0%

Maastricht-Bereikbaar E-Bike actie

0%

Geen van deze maatregelen 0%

70% 20%

40%

60%

16 | 26 november 2013

80%

100%


Literatuurlijst -- Bestuurlijk trio Maastricht (2012), Bereikbaarheidsverklaring “Beter Benutten Maastricht” -- MuConsult (2013) 1e Geclusterde Effectmeting Forenzen. Voorjaar 2013 -- I&O Research (oktober 2013), Gedragsmeting Beter Benutten - 2e meting -- I&O Research (september 2013), Gebruikersonderzoek Beter Benutten -- Maastricht-Bereikbaar (2013b), Interviews pilots Slim Leasen -- Maastricht-Bereikbaar (2013c), Registratie transporteurs 10.1 Beter aanbod goederennetwerk -- Maastricht-Bereikbaar (2013d), Opvolggesprekken 2.3 Slim vervoeren. -- Maastricht-Bereikbaar (2013e), Enquête Magisch Maastricht voor 2.4 Spitsmijden bezoekers -- Maastricht-Bereikbaar (2013f), Tellingen 3.1 OV-ketenmobiliteit - Lijn 150 -- Rijkswaterstaat (2013), M&E rapportage Beter Benutten Regio Maastricht najaar 2013 -- MoveMobility (2013), Benuttingsmeter -- TNO (2013), Verkeersmonitor -- Meurs, Van Wee, Perdok, Hoogendoorn (2012), A quick-scan appraisal method to determine cost-effectiveness of Traffic and Demand Management measures.

Onderzoeksverantwoording Deze factsheet is in opdracht van de programmadirectie Beter Benutten van het ministerie van Infrastructuur en Milieu opgesteld door Twynstra Gudde. De conceptfactsheet is afgestemd met de regionale trekker voor monitoring en evaluatie. De belangrijkste bronnen voor deze factsheet zijn regionale evaluaties van maatregelen (peildatum 15 oktober 2013) en de voortgangsrapportage najaar 2013 (peildatum 15 augustus 2013). Daar waar gegevens afwijken van de voortgangsrapportage van dit najaar is dat expliciet vermeld. Tevens zijn gegevens uit de Benuttings meter gebruikt voor het bepalen van de output en de outcome. In twee gevallen is gebruik gemaakt van kengetallen:

---

Voor het omrekenen van voertuigverliesuren per dag naar jaar is een vermenigvuldigingsfactor van 233 gebruikt, een factor die Rijkswaterstaat WVL vaker hanteert. Voor het omrekenen van spitsmijdingen naar voertuigverliesuren is gehanteerd dat 1 spitsmijding per dag gelijk staat aan 2 VVU per dag. Op basis van onderzoek (Meurs et al, 2012) blijkt dat bijvoorbeeld in een situatie van 1.500 spitsmijdingen er 3.000 voertuigverliesuren worden bespaard. Dit verband geldt voor het hoofdwegennet en is niet linear, maar mede op basis van experts heeft het ministerie dit als uitgangspunt meegegeven.

Status factsheet: DEFINITIEF

17 | 26 november 2013

Factsheet eerste effecten Beter Benutten regio Maastricht

Recommend Documents