Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Opgave 1 Lease, groot onderhoud en belastingen Intervino BV is een in Nederland gevestigde onderneming die zich bezig houdt met de inen verkoop van wijnen. De onderneming importeert de wijnen in grote tanks uit Frankrijk en Amerika en bottelt vervolgens de wijnen in flessen van 0,75 liter. Op 2 januari 2009 vervangt Intervino de bestaande bottelinstallatie door een meer geavanceerd systeem. Omdat de financiële middelen niet beschikbaar zijn, sluit Intervino ter financiering van de aankoopprijs van 500.000 euro een financial leasecontract met een leasemaatschappij af. In dit contract zijn onder meer de volgende bepalingen opgenomen: • het contract gaat in op 2 januari 2009 • de looptijd van het contract is acht jaar en kan niet tussentijds worden beëindigd • na afloop van het contract kan Intervino de bottelinstallatie overnemen voor 1 euro • onderhoudskosten komen voor rekening van Intervino • de jaarlijkse, achteraf verschuldigde leasetermijnen bedragen 87.007 euro • de jaarlijkse leasetermijnen worden als annuïteiten aangemerkt; de rentevoet is 8% Intervino waardeert soortgelijke installaties tegen aanschafprijs onder aftrek van afschrijving met jaarlijks gelijke bedragen. De economische levensduur bedraagt 10 jaar; er is geen restwaarde. De nieuwe bottelinstallatie wordt op 2 januari 2009 geleverd en direct in gebruik genomen. Vraag 1 Geef ten behoeve van de jaarrekening 2009 en 2010 alle met de financial lease samenhangende posten in de balans en winst- en verliesrekening met de daarbij behorende bedragen. Intervino raamt de kosten van groot onderhoud van de nieuwe bottelinstallatie op 100.000 euro. Naar verwachting komen deze kosten één keer in de vier jaar voor. Voor de jaarrekeningpresentatie van de onderhoudskosten volgt Intervino het matchingprincipe. Vraag 2 Werk ten behoeve van de jaarrekening 2009 twee methoden uit voor de presentatie van de kosten van groot onderhoud en de direct daarmee verband houdende andere jaarrekeningposten.
Verdere gegevens ten behoeve van de jaarrekening 2009 Fiscale grondslagen van waardering en resultaatbepaling De begin 2009 aangeschafte installatie voldoet aan strenge hedendaagse milieu- en energiesparende eisen. Om dergelijke investeringen in meer milieu- en energiesparende bedrijfsmiddelen te stimuleren, heeft de overheid een tweetal fiscale faciliteit in het leven geroepen. Voor wat betreft het energiesparende aspect mag Intervino in het jaar van ingebruikneming éénmalig een bedrag van 60.000 euro energie-investeringsaftrek op de fiscale winst toepassen. Voor wat betreft het milieuaspect mag Intervino op grond van de Regeling Vervroegde Afschrijving Milieu-investeringen de aanschafwaarde fiscaal in een willekeurig aantal jaren afschrijven. Intervino kiest fiscaal voor afschrijving van 250.000 euro in elk van de jaren 2009 en 2010. Fiscaal geschiedt waardering van de bottelinstallatie tegen aanschafprijs onder aftrek van voornoemde afschrijving. Ook fiscaal is er geen restwaarde.
1
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Grondslagen voor de verwerking van vennootschapsbelasting in de jaarrekening De vennootschapsbelastinglast wordt berekend over het bedrijfseconomische resultaat tegen het geldende tarief van 25%, rekening houdend met fiscale faciliteiten en verzwaringen. Voor verschillen tussen bedrijfseconomische en fiscale waardering van de bottelinstallatie wordt een voorziening voor latente belastingen opgenomen tegen het geldende tarief van 25%. Er zijn geen andere verschillen tussen bedrijfseconomische en fiscale waardering dan wel resultaatbepaling dan die met betrekking tot de begin 2009 geleaste bottelinstallatie. Resultaat 2009 De bedrijfseconomische winst over 2009 vóór belastingen bedraagt 500.000 euro.
2
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Vraag 3 Bereken voor de begin 2009 aangeschafte bottelinstallatie de voorziening voor latente belastingen per 31 december 2009. Ga in uw berekening uit van de balansbenadering. Vraag 4 Bereken het fiscaal belaste resultaat over 2009 alsmede de door Intervino over 2009 verschuldigde vennootschapsbelasting. Vraag 5 Bereken de vennootschapsbelastinglast die wordt verantwoord in de bedrijfseconomische winst- en verliesrekening over 2009 van Intervino. Splits de belastinglast zo mogelijk in nominale druk, en over- en onderdruk. Vraag 6 Geef de journaalpost van de verwerking van de belasting in de jaarrekening 2009 van Intervino. Op 1 januari 2010 is de vervangingswaarde van de bottelinstallatie met 10% gestegen. De directie van Intervino overweegt met ingang van 2010 toepassing van actuele waarde voor de waardering en resultaatbepaling van de bottelinstallatie. Met inhaalafschrijving wordt geen rekening gehouden. De overdruk als gevolg van gerealiseerde herwaardering komt ten laste van het vermogen. De bedrijfseconomische winst over 2010 vóór belastingen, uitgaande van historische kosten, bedraagt 500.000 euro. Vraag 7 Bereken de bedragen waarvoor de volgende posten op de balans per 31 december 2010 en op de winst- en verliesrekening over 2010 zullen voorkomen, uitgaande van de hiervoor omschreven toepassing van actuele waarde voor de bottelinstallatie: • bottelinstallatie • herwaarderingsreserve, gesplitst in een ongerealiseerd en een gerealiseerd deel • voorziening voor latente belasting, gesplitst naar oorzaak • belastinglast Vraag 8 Geef, uitgaande van de hiervoor omschreven toepassing van actuele waarde voor de bottelinstallatie, de journaalpost van de verwerking van de belasting in de jaarrekening 2010 van Intervino.
3
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Opgave 2 Kapitaalbelangen NV Land Cap is een in Nederland gevestigde vennootschap die zich bezig houdt met de ontwikkeling van telecommunicatie via satellietverbindingen. In verband met de toenemende vraag naar haar producten en diensten heeft Land Cap op 1 januari 2009 kapitaalbelangen in de volgende ondernemingen verworven: Lava Tube BV Het betreft de aankoop van een 100% kapitaalbelang in een onderneming die in dezelfde branche werkzaam is als Land Cap. Reden van de overname is het bereiken van synergie in de bedrijfsvoering van beide ondernemingen. De aankoopprijs van 100 miljoen euro is voldaan door middel van uitgifte van nieuwe aandelen Land Cap met een nominale waarde van 1.000 euro per aandeel. De intrinsieke waarde en de beurswaarde van een aandeel Land Cap waren op moment van overname 2.000 euro respectievelijk 5.000 euro. Op moment van overname is de uit de balans blijkende intrinsieke waarde van de activa en passiva van Lava Tube 20 miljoen euro. Deze waarde komt overeen met de fair value van de overgenomen activa en passiva met uitzondering van het volgende. Op de overnamebalans zijn niet opgenomen de rechten op communicatiefrequenties waarvan Lava Tube de uitgaven in het verleden direct ten laste van het resultaat heeft gebracht. Een externe deskundige taxeert de waarde van deze rechten op moment van overname op 50 miljoen euro. De leiding van Land Cap raamt de resterende levensduur op 20 jaar. Er is geen restwaarde. Daarnaast bevinden zich onder de materiële vaste activa installaties met een boekwaarde (= fair value) op overnamedatum van 6 miljoen euro. Afschrijving geschiedt met jaarlijks gelijke bedragen tot een restwaarde van nihil. Volgens Lava Tube bedraagt de resterende levensduur vier jaar; Land Cap raamt deze daarentegen op drie jaar. Lava Tube rapporteert over 2009 op basis van haar eigen grondslagen een winst van 12,5 miljoen euro. Hierin is begrepen een last van 2 miljoen euro in verband met de aankoop van een recht op een FM-communicatiefrequentie op 1 juli 2009. Lava Tube declareert over 2009 een dividend van 5 miljoen euro, uit te keren in 2010. River Delta BV River Delta is in het marktsegment Scheepscommunicatie een belangrijke afnemer van Land Cap. Met het oog op de verdere ontwikkeling van deze afzetmarkt heeft Land Cap een kapitaalbelang van 25% in River Delta verworven. De contant betaalde aankoopprijs bedraagt 12 miljoen euro. De fair value van de activa en passiva op het moment van aankoop bedraagt 8 miljoen euro hetgeen overeenkomt met de uit de balans blijkende boekwaarden op dat moment. River Delta rapporteert over 2009 een winst van 2 miljoen euro en declareert een dividend van 0,6 miljoen euro, uit te keren in 2010. Aanvullende gegevens Voor de balanswaardering en resultaatbepaling gaan alle genoemde vennootschappen uit van historische kosten. Land Cap activeert zowel rechten op communicatiefrequenties als de bij verwerving van kapitaalbelangen betaalde goodwill en schrijft deze af over de geschatte gebruiksduur van 20 jaar met jaarlijks gelijke bedragen. Er is geen restwaarde. De omvang van de verworven kapitaalbelangen representeert de stemrechten in de algemene vergadering van aandeelhouders. Land Cap zal de verkregen stemrechten ook feitelijk uitoefenen.
4
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Andere dan de hiervoor vermelde feiten en gebeurtenissen hebben zich in 2009 met betrekking tot deze kapitaalbelangen niet voorgedaan. In dit vraagstuk moet worden afgezien van de invloed van belastingen.
5
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Vraag 1 Geef gemotiveerd aan op welke wijze Land Cap het verkregen belang in Lava Tube in haar enkelvoudige jaarrekening over 2009 heeft moeten verwerken. Behandel in uw antwoord voor elk afzonderlijk kapitaalbelang de volgende onderwerpen: classificatie (soort kapitaalbelang), balansrubricering, en grondslagen van waardering en resultaatbepaling. Vraag 2 Bereken de goodwill die Land Cap op 1 januari 2009 betaalt voor het belangen in Lava Tube. Vraag 3 Geef de journaalpost die Land Cap op 1 januari 2009 in haar administratie maakt in verband met de aankoop van de belangen in Lava Tube. Vraag 4 Beredeneer of op grond van Titel 9 Boek 2 BW de door Land Cap gehanteerde afschrijvingstermijn van 20 jaar voor geactiveerde betaalde goodwill is toegestaan. Vraag 5 Noem de twee andere, op grond van Titel 9 boek 2 BW toegestane wijzen van verwerking van betaalde goodwill bij verwerving van deelnemingen. Vraag 6 Geef het verloop van de belangen in Lava Tube en River Delta over 2009 zoals op te nemen in de toelichting op de balans per 31 december 2009 van Land Cap. Vraag 7 Ga met behulp van de beschikbare gegevens na of Land Cap in haar enkelvoudige balans per 31 december 2009 een wettelijke reserve moet opnemen. Bereken voor die situatie de omvang van deze wettelijke reserve.
6
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Opgave 3 Organisaties zonder winststreven Vraag 1 Geef ten aanzien van de doelstelling aan op welk punt organisaties zonder winststreven (OZW) zich onderscheiden van op winst gerichte organisaties. Vraag 2 Geef aan op welke wijze en in welk onderdeel van het jaarrapport, buiten de jaarrekening, een OZW volgens RJ 640 informatie kan verstrekken over de realisatie van de doelstelling. Aan de geconsolideerde jaarrekening over 2009 van de Stichting Het Gewestelijk Museum zijn de volgende gegevens ontleend. Ten behoeve van de vraagstelling kunnen deze gegevens zijn aangepast. Geconsolideerde balans (na bestemming exploitatiesaldo) (bedragen x 1.000 euro) 31-12-2009 Vaste activa Immateriële vaste activa 180 Materiële vaste activa 6.831 Financiële vaste activa 13 7.024 Vlottende activa Voorraden 893 Vorderingen 28.205 Liquide middelen 14.500 43.598
657 3.805 20.527 24.989
Af: kortlopende schulden
15.959
30.298
31-12-2008 0 8.114 80 8.194
Werkkapitaal
13.300
9.030
Te financieren vermogen
20.324
17.224
Groepsvermogen Bestemmingsfonds kunstaankopen Egalisatiereserve investeringsbijdragen Voorzieningen Langlopende schulden Financierend vermogen
6.122 39 10.460 3.008 695
5.928 637 8.003 2.656 0 20.324
17.224
7
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Geconsolideerde exploitatierekening (bedragen x 1.000 euro) 2009 uitkomst Opbrengsten Directe opbrengsten Indirecte opbrengsten
2009 2008 begroting uitkomst
21.589 168 21.757
8.418 466 8.884
12.074 176 12.250
Som der baten
48.285 763 49.048 70.805
28.081 1.270 29.351 38.235
26.230 4.115 30.345 42.595
Lasten Beheerslasten Collectiefunctie Publieksfunctie
46.261 20.783 4.322
25.851 8.875 3.670
27.427 10.178 4.278
Som der lasten
71.366
38.396
41.883
179 -22 157
264 -103 161
252 -254 -2
-404
0
710
Mutatie bestemmingsfonds kunstaankopen
598
0
-334
Exploitatiesaldo
194
0
376
Bijdragen Subsidies Ministerie OCW Overige subsidies en bijdragen
Rentebaten en soortgelijke baten Rentelasten en bankkosten Saldo financiële baten en lasten Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Kunstcollectie De kunstcollectie is eigendom van de Staat der Nederlanden en is daarom niet in de balans opgenomen. De collectie is niet verzekerd. Bestemmingsfonds kunstaankopen De onderdelen van de subsidie, schenkingen en overige bijdragen die bestemd zijn voor het doen van kunstaankopen worden evenals de kunstaankopen zelf, in de exploitatierekening verantwoord. De bedragen verkregen van derden ten behoeve van kunstaankopen die ultimo boekjaar nog niet zijn besteed aan de verwerving van kunstaankopen, worden ultimo boekjaar toegevoegd aan het bestemmingsfonds kunstaankopen. Bij aankoop van kunstwerken in latere jaren vallen deze bedragen vrij ten gunste van de exploitatie.
8
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Toelichting op de geconsolideerde balans (bedragen x 1.000 euro) Bestemmingsfonds kunstaankopen
2009
Stand per 1 januari Bij: ontvangen bijdragen - BankGiro Loterij - Ministerie van OCW - Overige bijdragen voor kunstaankopen
2008 637
3.783 3.500 5.928
303
2.270 1.146 1.015 13.211
Af: kunstaankopen - aankoop kunstvoorwerpen - eigen middelen subsidie OCW - eigen middelen uit opbrengst winkels
Mutatie bestemmingsfonds kunstaankopen Stand per 31 december
-14.259 340 110
4.431 -4.547 340 110
-13.809
-4.097
-598
334
39
637
Vraag 3 Geef een uiteenzetting over de toegevoegde waarde van het opnemen van de begrotingscijfers in de staat van baten en lasten van het Gewestelijk Museum. Vraag 4 Het Gewestelijk Museum activeert de kunstcollectie niet (zie de ‘Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling’). Noem hiervoor een argument voor en een argument tegen. Onder de lasten uit hoofde van de collectiefunctie ad 20.783.000 euro is een bedrag van 14.259.000 euro begrepen wegens kunstaankopen in 2009. De lasten uit hoofde van kunstaankopen ad 14.259.000 euro staan niet alleen als last in de exploitatierekening over 2009 maar ook als af-mutatie in het Bestemmingsfonds kunstaankopen. Omgekeerd geldt dit voor Bijdragen inzake kunstaankopen ad 13.211.000 euro; deze zijn als bate opgenomen onder de Directe opbrengsten en als bij-mutatie opgenomen in het Bestemmingsfonds kunstaankopen. Vraag 5 Geef een verklaring voor de gekozen wijze van verwerking in de jaarrekening. Vraag 6 Geef een kritische beschouwing over de rubricering van de post Bestemmingsfonds kunstaankopen ad 39.000 euro in de geconsolideerde balans per 31 december 2009 van het Gewestelijk Museum. Naast het bestemmingsfonds onderscheiden de RJ ook de bestemmingsreserve. Vraag 7 Geef volgens de RJ een kenmerkende overeenkomst en een kenmerkend verschil tussen het bestemmingsfonds en de bestemmingsreserve.
9
Externe Verslaggeving 2 proeftentamen nieuwe stijl - opgave
Einde proeftentamen
10