Externe financiële verslaggeving
Diete Haesendonckx
Hfst 1: Inleidende beschouwingen 1. Analyse van de jaarrekening (JR) Tijdens het jaar è boekhouding(registreren van handelsgebeurtenissen) Einde van het jaar è publicatie van de jaarrekening(neerlegging v/d JR) DOEL cursus: het beoordelen van de financiële gezondheid v/d onderneming op basis van de jaarrekening 3 belangrijke factoren è Interpretatie van de ondernemingsperformantie en continuïteit 1. Liquiditeit: Zijn er KT-betalingsproblemen? è dagelijkse activiteiten van het bedrijf
= KT-falinskans 2. Solvabiliteit: Heeft de onderneming een gezonde financiële structuur? è financieringswijze van het bedrijf = LT-falinskans 3. winstgevendheid: is de onderneming voldoende winstgevend? è winstgevendheid staat centraal
= invloed op 2 voorgaande belangrijk hulpmiddel = RR (resultatenrekening)
2. Relevantie van de analyse van de jaarrekening Belanghebbende partijen kunnen bij het nemen van economische beslissingen nut halen uit een grondige analyse van de JR. 1. aandeelhouders willen hun risico beperken => vragen steeds meer informatie (duurzaamheidsverslaggeving) 2. schuldeisers: FI willen hun geld niet kwijt => willen zekerheid (hypotheek meest gebruikt) *opm: als ondernemer kan het nuttig zijn om al een analyse te maken van de JR zodat je bij de FI goed kan onderhandelen
3. schuldeisers: leveranciers geven in feite gratis krediet weg (risicovol want bij faillissement è laatste geld terug) *opm: ook gebruik handelsrapporten om onderneming te analyseren
4. concurrenten, overnemers logisch nut van de analyse èwillen de financiële positionering kennen 5. werknemers verschillende redenen ondernemingsraad vb.: bij het bepalen van hun looneisen / werkzekerheid
Ondernemingsraad è werknemers informeren over de economische en financiële toestand en de tewerkstelling in de onderneming
6. overheid willen beeld v/d bedrijfs- en/of sectorsituatie è regulerende interventies (vb. subsidies) + belastingen moeten kloppen 7. managers willen de overlevingskansen maximaliseren è winstcijfers maximaliseren vb. beperking koste, schuldherschikking, desinvesteringen
BESLUIT: analyse van de JR is zeer nuttig, voor alle belanghebbende partijen
3. De jaarrekening: opmaak- en publicatieverplichtingen in België Kan voor elke onderneming de financiële gezondheid beoordeeld worden? 2 vragen: 1) Is er publicatieverplichting voor de onderneming? 2) Welke informatie is beschikbaar? 3.1 Beschikbaarheid van jaarrekeninginformatie want externe belanghebbende partijen kunnen enkel een financiële analyse doen als de JR gepubliceerd wordt.
Wie moet er (niet) publiceren? Publicatieplicht voor vennootschappen met volkomen rechtpersoonlijkheid (NV, BVBA, CVBA) ongeacht hun grootte *opm: niet voor alle ondernemingen analyse van de JR mogelijk
Wie niet? (Tenzij de Koning eist van wel !) - natuurlijke personen die een handelsactiviteit uitvoeren - VOF en commanditaire vennootschappen waarvan alle vennoten natuurlijke personen zijn Wat moet er gepubliceerd worden? • • • • • • • •
naam, beroep en woonplaats van bestuurders naam van de commissaris JR Balans RR Toelichting ( jaarverslag) ( verslag van de commissaris)
( ) è bij grote ondernemingen
Rol van de balanscentrale ð ð ð ð ð ð ð
JR neerleggen bij de balanscentrale van de NBB Wanneer? maximum 1 maand na goedkeuring door AV binnen 6 maanden moet deze goedgekeurd worden gevolg= soms 7 maand later => informatie komt met vertraging vrijdag logische en rekenkundige controles worden uitgevoerd + mogelijke sancties indien binnen de 8 dagen geen respons : goedgekeurd ! zoniet ; binnen 2 maanden nieuwe jr sturen publicatie staatsblad (indien in orde)
*opm: 3 jaar geen JR publiceren => iedere belanghebbende partij kan ontbinding aanvragen + aandeelhouders wordt hoofdelijk aansprakelijk
è door zware sancties legt 90% van de Belgische bedrijven een correcte en tijdige JR neer. Sancties bij niet neerlegging In geval v/h laattijdig ter goedkeuring voorleggen van de JR en/of laattijdig neerleggen ervan: - betalen van de tarieftoeslag aan de balanscentrale van NBB - een burgelijke sanctie tegen de onderneming tot vergoeding van de schade die derden geleden hebben ten gevolge v/d niet-neerlegging - een gerechtelijke sanctie, met name de ontbinding v/d vennootschap wanneer de JR gedurende 3 opeenvolgende boekharen niet werd neergelegd 3.2 Verplichtingen m.b.t. het voeren van een boekhouding *geldig voor elke onderneming *uitgebreidheid wordt bepaald door criteria van omvang en vennootschapsvorm 3 klassen: klein, middelgroot en groot 3.2.1 Middelgrote onderneming (verkort) • • -
Minder dan 100 werknemers Niet meer dan 1 van de volgende criteria overschrijven: jaargemiddelde personeelsbestand = 50 werknemers jaaromzet excl. BTW = 7.300.000 EUR balanstotaal = 3.650.000 EUR
è minder detaillering 3.2.2 grote onderneming (volledig) • meer dan 100 werknemers OF • meer dan 1 van de bovenvermelde criteria overschreden è hebben een grote detailleringsplicht rapporteren op geconsolideerde basis
Moeten beide een volledige boekhouding voeren: • • • • •
BH op systeem van dubbel boekhouden Ongespliste dagboeken en/of hulpdagboeken Maandelijks de hulpdagboeken centraliseren MAR volgen Jaarlijks een inventaris opstellen
Algemene principes zijn hetzelfde voor middelgrote en grote ondernemingen maar het schema dat moet gebruikt worden voor de voorstelling is verschillend. Welke elementen zijn nuttig bij de analyse naast de JR? - balans - RR - Toelichting - Verslag van de raad van bestuur / jaarverslag =>commentaar geven op JR vb. Bekaert : geen geografische winstgevendheid geven omdat het de concurrentiele positie kan bedreigen
-
Verslag van de commissaris revisor => analyse van de onderneming: overlevingskans & getrouw beeld
EXAAM: Moet de volgende onderneming een volledig of verkort schema geven? Je krijgt de nodige cijfers! *opm: omzet is significant!
