EXPO & MASTERCLASS ROSAS NIEUW MASTERPLAN EN BELEIDSPLAN DESTELHEIDE GOES BXL BIBLIOTHEEK

Belgie- Belgique P.B- P.P, 1650 Beersel BC 1646 P 209319 Afgiftekantoor Beersel

DH-magazine



magazine van Destelheide • Nr 32 • juli - september 2014

EXPO & MASTERCLASS ROSAS NIEUW MASTERPLAN EN BELEIDSPLAN DESTELHEIDE GOES BXL BIBLIOTHEEK

Rosas danst Rosas © Herman Sorgeloos

V.U. Guy Uyttebroeck, Destelheidestraat 66, 1653 Dworp. Destelheide wordt samen met de Hoge Rielen in opdracht van de Vlaamse Overheid beheerd door de vzw ADJ, Molenstraat 62, 2460 Kasterlee.

Guy Uyttebroeck Directeur Destelheide

INLEIDING Dat Destelheide op volle toeren draait, daar hoef ik de lezer van dit magazine niet meer van te overtuigen. Deze zomervakantie volgen weer enkele honderden jongeren animatorcursus in Destelheide en zitten ook onze eigen zomercursussen behoorlijk vol. Zo hadden we onlangs honderd deel– nemers te gast op De Zomeracademie, de jaarlijkse atelierweek die we samen met De Veerman organiseren en dit jaar al aan haar twintigste editie toe was. Na het succes van de intensieve masterclass met Teatro de los Sentidos in juni komt er eind augustus ook een masterclass met Rosas aan – die op amper drie dagen volzet was! De vraag van docenten, kunstenaars, jeugdwerkers… naar meer artistieke bagage is groot en daar hopen we de komende jaren op in te spelen door nog meer masterclasses met gekende en internationale artiesten te organiseren.

2

Op bestuursvlak is er ook heel wat gebeurd in 2014. Zo is onze nieuwe Raad van Bestuur van start gegaan, waarover de nieuwe voorzitter Free De Backer en ikzelf in het interview verderop meer vertellen. Bovendien zitten we volop in onze nieuwe beleidsperiode 2014-2017. Eind april werd ook het Masterplan opgeleverd door Blauwdruk Stedenbouw, dat het kader vormt voor de noodzakelijke werken die de komende jaren in Destelheide uitgevoerd zullen worden. De uitvoering van dit Masterplan zal enkele jaren duren en de nodige hinder met zich meebrengen, waarvoor alvast onze excuses. Het doel is om ons centrum klaar te maken voor de volgende decennia, met meer aandacht voor comfort, duurzaamheid en efficiënt ruimtegebruik. We hopen dan ook dat de komende Vlaamse Regering met de nodige zorg dit straffe Masterplan mee zal uitvoeren.

Colofon

Destelheide gaat ook steeds internationaler. Zo krijgen we in het najaar een expertteam van de Raad van Europa op bezoek dat Destelheide aan een aantal kwaliteitscriteria voor jeugdverblijfscentra zal toetsen. Dit kadert binnen het European Platform for Youth Centres waar we deel van uitmaken. In onze artiest in huis-werking merken we al langer dat we heel wat internationale artiesten uit Brussel aantrekken en ook in onze nieuwe Brusselwerking (waarover verderop meer) bereiken we een divers publiek waarvoor we artistieke vormingen organiseren. Begin juli stond Rosas nog twee weken in New York met hun Early Works-reeks, maar de hele zomer kan je via een videowall, topshotprojectie, knappe foto’s en making of-dvd’s dit internationaal erkende dansgezelschap rond choreografe Anne Teresa De Keersmaeker ook gewoon in Destelheide ontmoeten. Straf! Veel leesplezier!

Drumming 1998 © Herman Sorgeloos

Redactie: Filip Tielens, Peter D’Herde en Eline Leonard Vormgeving: www.nelsongroup.be Oplage: 1500 exemplaren

Destelheide is een centrum voor jeugd, kunst en creatie in Dworp dat door de vzw ADJ in opdracht van de Vlaamse Overheid uitgebaat wordt. In een rustige groene omgeving en een modern gebouwencomplex bestaande uit glas, beton en hout ontvangt Destelheide voornamelijk jeugdwerkgroepen, onderwijsinstellingen en socio-culturele organisaties uit binnen- en buitenland. Dit Destelheide-magazine wil u op de hoogte houden van de ontwikkelingen in het centrum, de activiteiten die de kunsteducatieve dienst Dharts organiseert en het bredere jeugdwerk- en kunsteducatieveld. Wil u graag dit Destelheide-magazine thuis ontvangen (gratis) of u inschrijven op de digitale nieuwsbrief (4x/jaar), dan kan u dit aanduiden op www.destelheide.be.

Expo

Van juni tot september kan je in Destelheide naar een expo over Rosas, het dansgezelschap van choreografe en danseres Anne Teresa De Keersmaeker dat al meer dan dertig jaar succesvolle voorstellingen over de hele wereld speelt en nog steeds bij de voorlopers in de hedendaagse dans gerekend wordt. Zo werden de twee recentste voorstellingen van Rosas, Partita 2 en Vortex Temporum, geselecteerd voor Het Theaterfestival 2014.

De tentoonstelling focust zowel op de ‘Early Works’: de eerste vier voorstellingen die door Anne Teresa De Keersmaeker werden gemaakt, als op de recentere voorstelling En Atendant en Cesena. Een selectie uit het werk van dansfotografen Anne Van Aerschot en Herman Sorgeloos staat centraal.

3

Rosas danst Rosas © Herman Sorgeloos

Expo

4

Naar aanleiding van de 30e verjaardag van Rosas danst Rosas kon iedere dansliefhebber een eigen versie van de beroemde stoelenscène inzenden. Van overal ter wereld stroomden er Re:Rosasfilmpjes binnen! Op een grote tv-wall tonen een compilatie van de leukste inzendingen, waarvan er ook heel wat in Destelheide werden gemaakt. Je eigen filmpje inzenden kan nog steeds via www.rosasdanstrosas.be, zeker doen!

Daarnaast kan je de choreografe zelf zien dansen in Top Shot, een installatie van Thierry De Mey. Deze projectie op zand toont de solo Violin Phase uit de voorstelling Fase vanuit een verrassend perspectief!

5

Wie na dit alles nog meer wil weten kan zich verdiepen in de boeken en de films uit de reeks ‘A Choreographer’s Score’, waarin Anne Teresa De Keersmaeker zelf het maakproces van de ‘Early Works’ en En Atendant en Cesena toelicht.

beleid

VOORZITTER & DIRECTEUR Elk jaar opnieuw dompelt Destelheide een pak jongeren- en onderwijsgroepen in de groene rand van Brussel onder in een kunstzinnig leef­ klimaat. De laatste jaren vinden ook steeds meer artiesten onderdak in Dworp. Zo is het centrum permanent in evolutie, al sinds de opening in 1971. Altijd is er de zoektocht naar vernieuwing en verbetering. Ook nu weer zet een nieuw beleidsplan de inhoudelijke lijnen uit voor de komende vier jaar. Met de opmaak van een masterplan voor Destelheide (zie verderop) wordt ook werk gemaakt van enkele noodzakelijke ingrepen aan de infrastructuur en de omliggende groene ruimte. Het is de vzw Algemene Dienst voor Jeugdtoerisme (ADJ) die in opdracht van de Vlaamse overheid zowel Destelheide als De Hoge Rielen beheert en het nieuwe beleidsplan voorbereidde. Meer dan redenen genoeg voor een babbel met directeur Guy Uyttebroeck en kersvers voorzitter Free De Backer.

6

Free, je bent recent voorzitter geworden van ADJ. Vanuit welke motivatie en wat is je betrokkenheid bij Destelheide? Free De Backer: “Ik kom zelf uit het jeugdwerk en heb dan ook veel goesting om de uitdagingen waar het centrum voor staat mee uit te voeren. Omdat ik ook onderzoeker ben aan de VUB en vorige week mijn doctoraat behaalde op het onderwerp van kunsteducatie, is er ook een sterke inhoudelijke link met de werking van het centrum. Ik zit nu al enkele jaren in het bestuur, als vertegenwoordiger aangeduid door de Vlaamse regering, en eind 2013 was ik al enkele maanden vervangend voorzitter. Bij de start van de nieuwe beleidsperiode 2014-2017 werd ik ook effectief voorzitter, voor een periode van vijf jaar. Ik heb als voorzitter de ambitie om dat beleidsplan mee uit te voeren en zo de werking van zowel Destelheide als De Hoge Rielen te verbeteren.” Guy, jij bent al heel wat langer actief binnen Destelheide. Guy Uyttebroeck: “Dat klopt. Sinds 1 januari 1995 ben ik er directeur. Oorspronkelijk dacht ik een jaar of vijf in die functie te blijven, maar ondertussen zit ik er dus al bijna twintig jaar. In al die jaren is er echt wel veel veranderd.

Begin jaren 2000 was er de oprichting van de kunst­ educatieve dienst Dharts en nu staan er met het masterplan ingrijpende veranderingen aan de infrastructuur op stapel. Dat er nu ook een nieuw gemotiveerd bestuur is, zorgt ervoor dat ik er nog altijd veel goesting in heb en dat mijn engagement al die jaren onveranderd gebleven is. En ook de contacten met het jeugdwerk zelf houden me jong natuurlijk.” Is dat jeugdwerk zelf ook niet sterk veranderd doorheen de jaren? Guy: “Er zijn natuurlijk de constante wissels binnen de kaderploegen, maar wat wij als centrum vooral merken is dat de financiële context veranderd is. Meer dan vroeger zoekt het jeugdwerk naar alternatieve overnachtingsplekken of past het zijn verblijfsformules in Destelheide aan. Dat ze dan inboeten op kwaliteit en comfort nemen ze er dan noodgedwongen bij. Want dat kunnen we toch niet genoeg benadrukken: het aanbod van zowel De Hoge Rielen als Destelheide is uniek in België. Bij onze jaarlijkse klantenbeoordelingen scoren we dan ook steevast zeer goed.”

DROOM VAN EEN CENTRUM Het concept van Destelheide dateert uit de jaren ’60 en was toen zeer ambitieus. Het geloof in de maakbaarheid van mens en samenleving was zeer groot. Is die droom ook werkelijkheid geworden? Guy: “In de beginjaren was er een sterk uitgebouwd educatief team, de Dienst voor Animatie, Creatieve Expressie en Begeleiding (DACEB) onder de leiding van August Bal. Hij en zijn ploeg waren bezield door de idee dat cultuur aan de basis lag van elke opvoeding. Via creatieve expressie gaven ze ruimte en vrijheid aan kinderen en jongeren om zich te ontwikkelen. Na de dood van Bal werd de dienst uiteindelijk in 1986 opgedoekt, maar de geest ervan blijft nog steeds doorleven. Het huidige educatieve en artistieke aanbod is dan misschien meer vrijblijvend dan men toen voor ogen had, maar de confrontatie met het kunstzinnige blijft toch een belangrijk aspect van onze werking. Sinds 2003 is het onze kunsteducatieve dienst Dharts die voor een positieve flow zorgt. Zij creëren een permanente vorm van ontmoeting en wisselwerking tussen de bezoekers en de residerende artiesten. Ook binnen het nieuwe masterplan wordt hier aandacht aan besteed.”

Wat mogen we van dat masterplan verwachten? Guy: “Het masterplan wil het idee van een kunstzinnige ‘enclave’ versterken. Een plek waar je weg van de gewone wereld in alle rust kan werken en leren. De oorspronkelijke overnachtingscapaciteit van Destelheide was 120 personen, maar die werd gaandeweg verhoogd tot 260, waardoor het comfort voor de individuele gebruiker uiteraard zakte. De hoofdbedoeling van het masterplan is dan ook om het verblijfscomfort te verhogen. Daarnaast willen we ook de kantoorfunctie weghalen uit het hoofdgebouw en onderbrengen in een nieuw onthaalpaviljoen.”

“Ook het personeel kijkt reik­ halzend uit naar de eerste realisaties”

Hoe evident was het om de overheid te overtuigen van de noodzaak van zo’n verstrekkend plan? Guy: “De katalysator voor het hele project was een bezoek van Pascal Smet, toen minister van Jeugd, aan Destelheide. Daardoor zijn een aantal slapende dossiers weer in gang gezet. De confrontatie met de verouderde gebouwen en meer bepaald de belabberde energieefficiënte ervan, zorgde er voor dat de opmaak van een globaal masterplan voor de gebouwen en het omliggende domein in een stroomversnelling raakte. Ondertussen is er bij alle betrokken partijen een grote eensgezindheid over het feit dat er dringend nood is aan een integrale aanpak van zowel de gebouwen als het domein. Het is nu echter aan de toekomstige Vlaamse regering om prioriteiten te leggen en de nodige middelen vrij te maken.”

WELKOM, BIENVENUE, WELCOME!

Hoe betrek je het eigen personeel hierin? Guy: “We hebben er altijd open en duidelijk over gecommuniceerd. Uiteraard stoot elke verandering initieel op weerstand, maar gaandeweg raakte het personeel wel overtuigd. Nu is het zelfs zo dat ze reikhalzend uitkijken naar de eerste realisaties, zoals de uitbreiding van het restaurant bijvoorbeeld.”

Guy: “Daarvoor kijken we ook bewust buiten Vlaanderen. Zo zitten we momenteel in een traject voor het behalen van een kwaliteitslabel als Europees Jeugdverblijfcentrum uitgereikt door de Raad van Europa. Uiteraard blijven erkend jeugdwerk en onderwijs onze prioritaire doelgroepen, maar daarnaast onderzoeken we bijvoorbeeld ook op welke manier we ons aanbod beter kenbaar kunnen maken naar bedrijven. De insteek blijft een verblijf in vol pension, maar andere opties moeten in de toekomst mogelijk zijn. Ik denk bijvoorbeeld aan congressen en teambuildings.”

Er is nu ook een nieuw beleidsplan. Wat zijn voor jullie de belangrijkste krachtlijnen voor het beleid van de komende jaren? Free: “Uiteraard willen we het masterplan realiseren en Destelheide zo wapenen voor de toekomst. Daarnaast is er veel aandacht voor het streven naar kwaliteit in onze dienstverlening. Tenslotte willen we ook onderzoeken op welke manieren we nieuwe doelgroepen als klant aan kunnen trekken.”

“Via het masterplan willen we Destelheide wapenen voor de toekomst”

7

Hoe houden jullie de vinger aan de pols van wat die klanten willen? Guy: “Dat doen we in de eerste plaats via een jaarlijkse tevredenheidsenquête. Steevast scoren we daar heel goed met onze dienstverlening. Daarnaast heeft het jeugdwerk ook een gewaarborgde vertegenwoordiging in het bestuur van ADJ. Toch willen we in de toekomst zoeken naar manieren om anders en meer permanent te communiceren met de doelgroep. De sociale media helpen ons daar alvast een flinke stap vooruit. Ook online een verblijf boeken moet in de toekomst mogelijk zijn.”

8

In welke mate is de Vlaamse overheid sturend in het beleid van ADJ? Guy: “Die overheid geeft ons eigenlijk best wel veel vrijheid. Hun vertegenwoordigers draaien gewoon mee in de bestuursploeg en er wordt weer over inhoud gepraat. Eenmaal per jaar organiseren we een denkdag met onze algemene vergadering, waardoor we het formele aspect van zo’n bijeenkomst overstijgen. Dat creëert betrokkenheid en geeft voeding aan directie en personeel van het centrum. Ik heb ook een goed contact met Bert Mellebeek, mijn collega-directeur van De Hoge Rielen. We hebben veel respect voor elkaar en bellen elkaar regelmatig voor advies en feedback. Het is dus opnieuw fijn werken binnen ADJ.”

ONBEKEND IS ONBEMIND Hoe komt het dan dat Destelheide bij velen toch nog onbekend is? Guy: “Momenteel zijn we vooral gekend door mond-aan-mond reclame, maar dat is duidelijk niet langer voldoende. We merken de afgelopen twee jaar dan ook een lichte daling in het aantal overnachtingen. Dat komt enerzijds omdat de groepen kleiner worden en anderzijds omdat het aantal overnachtingen per verblijf kleiner wordt. Dat tij willen we uiteraard

keren. We moeten het unieke van Destelheide nog beter in de markt zetten. Een paar jaar geleden werd reeds gestart met een nieuwe communicatiestijl, maar deze moderne manier van communiceren moeten we verder doortrekken. Op die manier willen we jongeren prikkelen op een manier die beter aansluit bij hun leefwereld.” Free: “De moeilijke bereikbaarheid van ons centrum met het openbaar vervoer is voor veel van de huidige klanten een belangrijke hinderpaal. Ik ben er van overtuigd dat dit er ook voor zorgt dat we bepaalde doelgroepen momenteel niet kunnen overtuigen van een verblijf in Destelheide. Ook het voeren van een meertalige communicatie in al onze kanalen moet helpen om meer en andere doelgroepen aan te trekken. Tenslotte denken we er aan om iemand in een salesfunctie aan te werven om ons concept beter te verkopen naar bestaande en nieuwe doelgroepen.”

THE ARTIST IS PRESENT Momenteel is vooral de receptieve werking gekend. Waarom niet meer eigen kunstzinnige projecten? Free: “We hebben net middelen gekregen om gedurende drie jaar een nauwe samenwerking op te zetten met Brusselse organisaties en artiesten. We merkten een grote nood aan faciliteiten in de Brusselse regio en willen daar met ons aanbod een antwoord op bieden. We willen niet alleen artiesten naar Destelheide halen als ‘artist in residence’, maar daarbij ook steeds de link met ons kunsteducatief aanbod leggen. Zo organiseren we eind augustus bijvoorbeeld een masterclass over Rosas. Eerder deze zomer was ook het wereldbefaamde Teatro de los Sentidos uit Barcelona te gast voor zowel een masterclass als een congres. We denken ook na of we behalve aan podiumartiesten ook een plek kunnen bieden aan schrijvers. We geloven immers dat de groene oase van Destelheide ook

voor hen een geschikte biotoop zou kunnen zijn.” Guy: “Een vaste waarde in het educatieve aanbod van Destelheide is de Zomeracademie, een coorganisatie met De Veerman en dit jaar al aan haar twintigste editie toe. De deelnemers werden eind juli weer een volledige week ondergedompeld in een creatief bad. Het succes ervan doet ons zelfs dromen over een wintereditie, weliswaar met een aangepast aanbod.” Wat willen jullie de komende jaren zelf nog bereiken binnen Destelheide? Free: “Ik hoop echt dat we in de komende beleidsperiode de eerste stappen tot uitvoering van het masterplan kunnen zetten. Persoonlijk denk ik vooral aan de broodnodige energiebesparende maatregelen waardoor we jaarlijks flink op ons budget kunnen besparen. Daarnaast wens ik dat we Dharts verder kunnen uitbouwen en wil ik het personeelsbeleid verder op punt zetten.” Guy: “Ik droom al van een eerste steenlegging van één van de nieuwe slaappaviljoenen, ook al weet ik dat de volledige uitvoering van het masterplan zeker tien jaar in beslag zal nemen. Tegelijkertijd moeten we bijvoorbeeld ook dringend onze verwarming omschakelen van stookolie op aardgas. Tenslotte moeten we het masterplan ook aangrijpen om de Vlaamse overheid te overtuigen om meer te doen met de potentie van de twee volstrekt unieke domeinen die De Hoge Rielen en Destelheide zijn.” De ambitie en de goesting zijn duidelijk aanwezig. Nu de tijd en de middelen nog! ■ Peter D’Herde

“We moeten het unieke van Destelheide nog beter in de markt zetten”

9

beleid

MASTERPLAN Destelheide, een creatie van architect Paul Felix, werd gebouwd tussen 1964 en 1971. Felix gaf vorm aan een reeks van uiterst functionele gebouwen. De heldere en sobere ruimtes werden in totale symbiose met het prachtige landschap vormgegeven. Na een intensieve werking van meer dan 40 jaar staat Destelheide nog steeds garant voor een inspirerend en stimulerend leefklimaat waar creatieve activiteiten maximaal gedijen. Toch staan er voor de nabije toekomst ingrijpende infrastructuurwerken op stapel die dat unieke kunstenklimaat moeten verbeteren waar mogelijk.

10

Stel u even Vlaanderen voor, een halve eeuw geleden. Aan het begin van de jaren ’60 boert Vlaanderen economisch goed, maar wil het ook politiek en maatschappelijk vooruit. In de slipstream van die materiële welvaart ontstaat een sterker zelfbewustzijn en een streven naar culturele ontvoogding. De financiële middelen zijn beschikbaar en er is een groot draagvlak voor vernieuwing, zowel bij de politiek verantwoordelijken als bij de lokale gemeenschap. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat vooral eind jaren ’60, begin jaren ‘70 overal in Vlaanderen grootschalige socio-culturele infrastructuren worden opgericht. Bijvoorbeeld de cultuurcentra schieten in die periode werkelijk als paddenstoelen uit de grond.

UTOPISCHE ARCHITECTUUR De Warande in Turnhout opent als allereerste van deze nieuwe cultuurmastodonten zijn deuren in 1972. Een jaar later opent in Dilbeek ook het iconische Westrand. Dit ontmoetingscentrum geldt nog steeds als één van de mooiste voorbeelden in België van het brutalisme, een modernistische architectuurstijl die vooral gekend is van de Zwitsers-Franse architect Le Corbusier. Met enige vorm van overdrijving zouden we kunnen stellen dat de eerder genoemde modernistische infrastructuren symbool staan voor een soort van utopische architectuur, perfect te plaatsen in de maatschappelijke visie van de jaren ’60 die doordrongen is van de vooruitgangsgedachte. Steeds wil men meer doen dan zomaar ergens een gebouw neerpoten. Er wordt in al deze gevallen bewust gekozen voor een nieuw en innoverend concept dat niet alleen een architectonische landmark moet worden, maar ook de katalysator voor een maatschappelijk project.

DESTELHEIDE, OASE IN HET GROEN Destelheide wordt afgewerkt in 1971 en is dus perfect in dit rijtje van grootschalige infrastructuren te plaatsen. Architect Paul Felix kiest in dit ambitieuze project voor een modern en gedurfd gebouwencomplex in beton, hout en glas. Hij zoekt bovendien naar een symbiose tussen de modernistische architectuur en de omliggende natuur. Destelheide wordt ingepland in een domein van maar liefst 7 hectaren groot, gelegen op een heuvelwand langs de vallei van de Zevenbronnenbeek. In het ontwerp van Felix worden de verschillende paviljoenen lineair geschikt, telkens met een weids zicht op de omgeving. Door de sterke landschappelijke integratie slaagt de architect er in om cultuur en natuur met elkaar te verzoenen. Destelheide groeit snel uit tot een succesvol centrum voor jeugdtoerisme. Naast de vele jeugdwerkgroepen vinden ook scholen en volwassenen vlot de weg naar Dworp. Destelheide wordt zo een inspirerende plek voor creatieve vormingen en kunsteducatie, midden in de natuur. Met een overnachtingscapaciteit van 240 bedden realiseert het centrum meer dan 30.000 overnachtingen per jaar. In het eigen restaurant worden elke dag 500 maaltijden geserveerd en in de cafetaria annex fuifzaal is meer dan één cursus geëindigd in een stomende party.

Masterplan zorgt voor opmerkelijke vernieuwing in Destelheide

DUURZAAMHEID EN COMFORT

LANDSCHAPPELIJKE INGREPEN

Na vele jaren van intensieve werking en meer dan een miljoen overnachtingen botst ook het gebouwencomplex van Destelheide op zijn limieten. Vooral de hoge energiefactuur baart zorgen. Duurzaamheid en energie-efficiëntie waren voor de oliecrisis van midden jaren ’70 niet aan de orde, maar vragen nu wel om ingrijpende maatregelen. Ook de eisen van de bezoekers zijn vandaag anders dan toen. Vooral op het vlak van de overnachtingsfaciliteiten zijn verregaande aanpassingen nodig. Zes bezoekers die één kamer en badkamer delen: het bevordert misschien wel het groepsgevoel, maar schept ook de nodige problemen op vlak van privacy en comfort.

Met betrekking tot het landschappelijke aspect kiest Blauwdruk Stedenbouw voor enkele weloverwogen ingrepen die tot een meer open, maar tegelijk ook samenhangend landschap moeten leiden.

Net als domein De Hoge Rielen in Kasterlee wordt Destelheide in opdracht van de Vlaamse overheid beheerd door de Algemene Dienst voor Jeugdtoerisme (ADJ). In uitvoering van zijn beleidsplan heeft ADJ het initiatief genomen voor de opmaak van een masterplan voor de twee domeinen. Beide plannen willen vanuit een integrale visie duurzame oplossingen aanreiken voor zowel de infrastructuur als de landschappelijke elementen. Na een wedstrijd van de Vlaamse Bouwmeester werd het ontwerpbureau Blauwdruk Stedenbouw uit Antwerpen uitgekozen voor de opmaak van het masterplan voor Destelheide. Op onze website kan je een interview terugvinden met Peggy Totté en Els Nulens, de twee dames aan het roer van Blauwdruk Stedenbouw.

METAMORFOSE VAN DESTELHEIDE We zoemen hier in op de uitgangspunten van hun ontwerp. De komende jaren staan immers heel wat concrete ingrepen gepland die tot een ware metamorfose van Destelheide zullen leiden. Op het architecturale aspect wil Blauwdruk Stedenbouw teruggrijpen naar de kwaliteiten van het oorspronkelijke ontwerp van architect Paul Felix. Veel aandacht gaat daarbij uit naar het herstellen van de beeldkwaliteit en het in eer herstellen van de oorspronkelijke ontwerpgedachte. Daarnaast is er in hun ontwerp ook heel wat plaats voor vernieuwing en dit zowel onder de vorm van ingrijpende renovaties, uitbreidingen als nieuwbouw.

De grondige transformatie van het domein start al bij het aankomen. De huidige ingang aan de Destelheidestraat verdwijnt en in de plaats komt er een landschappelijk onthaal vanuit de Zevenbronnenstraat. De auto wordt verbannen naar een bufferzone tussen de Destelheidestraat en het eigenlijke domein. Samen met een nieuw onthaalpaviljoen versterkt dit het gevoel van een kunstenklooster in een groene oase. De bezoeker die Destelheide binnentreedt kan alle stress laten varen en zich, geïnspireerd door de omgeving, volledig concentreren op het creatieve en artistieke.

Destelheide wordt een kunstenklooster in een groene oase

Het domein wordt strikter dan nu opgedeeld in meerdere landschapszones, elk met een eigen functie. Meer groen aan de Destelheidestraat zorgt voor extra afscherming vanaf de straatkant. Het groen aan de achterzijde wordt dan weer selectief gerooid, zodat het centrum terug uit kan kijken over de weidse vallei van de Zevenbronnenbeek. Enkele steile hellingen op het domein worden enigszins genivelleerd en tenslotte komt er ook een landschappelijk geïntegreerde trap naar het lagergelegen amfitheater.

11

RENOVATIE EN NIEUWBOUW Maar het is toch op het vlak van de infrastructuur dat de meest ingrijpende aanpassingen gepland staan. Zo krijgt het bestaande restaurant een stevige uitbreiding met een extra verdieping. Een deel van het hoofdgebouw wordt dan weer gesloopt waardoor een nieuwe doorgang ontstaat naar de andere paviljoenen op het domein. Het bestaande slaapblok wordt grondig gerenoveerd met in de toekomst nog slechts twee tot vier bedden per kamer en een gemeenschappelijke leefruimte per verdieping. Misschien nog het meest tot de verbeelding sprekend zijn de twee gloednieuwe slaappaviljoenen die verspreid over het domein worden ingepland. Deze nieuwbouwprojecten hebben elk een eigen identiteit en plek op het domein. Ze bieden de bezoeker naast een bed met badkamer het nodige extra comfort met diverse leef- en werkruimtes en worden telkens maximaal landschappelijk geïntegreerd. Na het voltooien van deze nieuwe gebouwen zal het kleinere paviljoen De Slekke worden afgebroken.

12

Nieuw slaapblok en onthaalpaviljoen op het programma EEN GEFASEERDE AANPAK Het masterplan van ontwerpbureau Blauwdruk Stedenbouw zal de komende jaren in verschillende fases uitgevoerd worden, al naargelang de beschikbare middelen. De betrachting daarbij is om de hinder voor de bezoekers zo veel als mogelijk te beperken, maar uiteraard zullen deze ingrijpende werken zichtbaar zijn en een zekere impact hebben op de werking van het centrum. Maar het is ondertussen duidelijk dat deze werken noodzakelijk zijn. Met deze transformatie willen opdrachtgevers ADJ en de Vlaamse overheid Destelheide ook in de toekomst op de kaart blijven zetten als inspirerende plek voor alle creatievelingen. Actueel blijven, in een veranderende samenleving, daar gaat het immers om. ■ Peter D’Herde

Trappenstructuur aan het centrale plein

Nieuw grondplan

Ontwerp voor slaapkamers

13

Artiest in huis

AUGUSTUS TOT OKTOBER We hebben weer heel wat artiesten in residentie de komende maanden. Destelheide staat duidelijk meer dan ooit op de kaart als kwaliteitsvolle werkruimte voor podiumkunstenaars en beeldende artiesten. De rustige omgeving, grote zalen, overnachtingsfaciliteiten en de mogelijkheid om te try-outen voor een enthousiast jongerenpubliek blijken belangrijke troeven waar veel kunstenaars graag op inspelen. Deze gezelschappen mag je binnenkort bij ons verwachten!

18-26 AUGUSTUS Bert & Fred circus 14

18-26 OKTOBER Cie RuspaRocket circus

22-24 SEPTEMBER De Waancel muziektheater

22-24 SEPTEMBER Katrien Oosterlinck jeugddans

14-16 AUGUSTUS Koen Aelterman tekenaar 6-13 OKTOBER Maria Eugenia Lopez dans 20-22 SEPTEMBER On the Roof dans 15

22-24 SEPTEMBER Sol vzw jeugdtheater

Brusselwerking DESTELHEIDE In vogelvlucht liggen Destelheide en Brussel maar een halfuurtje van elkaar. Toch valt het op dat ons groene domein nog best onbekend is in Brussel. Omgekeerd zien we dat de bezoekers in Destelheide zelden naar onze levendige hoofdstad trekken. Daarom ontwikkelen we de komende jaren verschillende projecten die de brug bouwen tussen Dworp en Brussel.

16

Een groen domein en kwaliteitsvolle repetitieruimtes, dat zijn enkele kwaliteiten van Destelheide waarover te weinig organisaties in het Brusselse kunnen beschikken. Anderzijds bruist het in onze hoofdstad van de musea, theaterhuizen, evenementen… waar we in het rustige Dworp alleen maar van kunnen dromen. Met de open vraag “Waarin kan Destelheide helpen om jouw dromen te verwezenlijken?” trokken we de afgelopen twee jaar langs allerlei jeugdwerkorganisaties, hogescholen en kunstenwerkplaatsen. In samenspraak bedachten we allerlei projecten en duurzame trajecten die we al zeker de komende drie jaar kunnen verwezenlijken met steun van de Cel Coördinatie Brussel. Met Destelheide ondersteunen we deze vernieuwende concepten op artistiek vlak door kunstenaars aan te reiken en mee het programma uit te denken, logistiek door onze ruimtes ter beschikking te stellen en financieel door een kleine korting op de verblijfprijs. We lichten hier alvast de grote pijlers binnen onze Brusselwerking toe.

Percussie & hiphop Een eerste Brusselse samenwerking vond plaats tijdens de krokusvakantie met de Fanfakids, een percussiegroep van jeugdhuis Centrum West-D’Broej in Molenbeek. Zo’n twintig kinderen vulden het hele domein met hun enthousiaste muziek en tomeloze energie. Destelheide organiseerde voor hen de workshopreeks Mumobox, ontwikkeld door Kamo vzw, terwijl de eigen begeleiders van de Fanfakids instonden voor grote spelen op ons grasveld. Een jaarlijkse traditie is geboren! In de herfstvakantie organiseren we een residentieweek voor de jonge hiphoppers van Puzzel B, die onlangs de prijs Roger Van de Voorde wonnen in Zinnema in Brussel. Destelheide reikt choreografen en theatermakers aan die met hen aan de slag zullen gaan in onze podiumzaal. Parallel daarmee organiseren we ook een artistiek kamp voor de kinderen en begeleiders van D’Broej. De dramastudenten van het Rits komen ook drie weken naar Destelheide om hier te werken aan een persoonlijk traject. Dit zijn maar enkele van de samenwerkingen die op til zijn de komende maanden!

Kunst & ride Voor de jeugdwerk- en onderwijsgroepen die in Destelheide verblijven merken we dat er toch een fysieke en mentale drempel is om een uitstap naar de hoofdstad te ondernemen. Met Destelheide willen we dit stimuleren via ons project ‘Kunst & Ride’. We hebben afspraken met verschillende podiumhuizen en musea in Brussel om met een groep vanuit Destelheide naar hen te komen voor generale repetities, nocturnes, avondvoorstellingen… Destelheide regelt en betaalt het busvervoer, maar begeleidt daarnaast ook de uitstap in het theaterhuis of museum. Vanaf dit najaar kan je dus niet enkel meer naar try-outs in onze eigen podiumzaal, maar ook in heel Brussel!

Expo & artiesten Ook in onze reguliere werking trekken we de Brusselse kaart. Jaarlijks zetten we minstens één expo op rond een Brusselse kunstenaar of collectief. Onze huidige zomerexpo over Rosas bijt de spits af. Daarnaast ontvangen we steeds meer Brusselse artiesten in residentie. De laatste tijd hebben we veel dansgezelschappen en circusgroepen te gast, en omdat deze voornamelijk in het Brusselse gevestigd zijn, merken we dat onze repetitiemogelijkheden stevig aan bekendheid hebben gewonnen. Enkele Brusselse artiesten in residentie zijn Albert Quesada, Charlotte Bouckaert & Steve Salembier, Cie Félicette Chazerand, Alexander Van Tournhout, Stanislav Dobak & Jamie Lee, Marie Eugenia Lopez & Ozan Turkkan,... Dit lijstje blijft verder toenemen! Er zijn nog veel plannen en ideeën om samenwerkingen tussen Brussel en Destelheide op te zetten. Het enthousiasme ontbreekt alvast niet! In de volgende Destelheide-magazines brengen we verder verslag uit over de projecten die we opzetten met onze bruisende hoofdstad! ■ Eline Leonard

Ideetjes of vragen? Stuur een mailtje naar [email protected]

17

masterclass: TEATRO DE LOS SENTIDOS

ENRIQUE VARGAS Van 7 tot 14 juni hadden we Teatro de los Sentidos te gast, het “theater van de zintuigen” rond regisseur Enrique Vargas uit Barcelona. Voor een groep van 25 deelnemers, zowel professionelen als amateurkunstenaars, organiseerden we een masterclass die draaide rond de zintuiglijke taal, de speluitgangspunten en de verbindende kracht van dit unieke gezelschap. We mochten zelfs deelnemers uit Engeland, Servië, Bosnië en – not joking – Australië verwelkomen! De Spaanse zon was ook van de partij en zorgde voor een zomers sfeertje, waarin er toch hard gewerkt werd. “Ontzettend gemotiveerd en getalenteerd”, zo omschreef het team van Teatro de los Sentidos de deelnemers aan de masterclass.

18

Samen met Vitamine C organiseerden we ook een speciale avond voor iedereen die op professioneel vlak met kunsteducatie bezig is. Anderhalf uur lang hingen zo’n twintig externe bezoekers aan de lippen van Enrique Vargas, die allerlei anekdotes uit zijn lange carrière opdiepte en haarfijn de uitgangspunten van zijn theatertaal uiteenzette. Als slot van de masterclass vond er ook een actieve ontmoetingsdag plaats, waar we nogmaals twintig deelnemers verwelkomden, ditmaal vooral mensen die rond theater werken in hun job of vrije tijd. Zij volgden enkele zintuiglijke opwarmers en doorliepen daarna individueel de verschillende ervaringsgerichte parcours die de deelnemers aan de masterclass uitdachten. Een bijzonder geslaagde dag en week!

19

BIBLIOTHEEK

TROUWE GASTEN Het is groot, heeft schappen, staat vol boeken en is gelegen in het kantoor van Dharts. Onze nieuwe bibliotheek natuurlijk! Alle deelnemers en docenten in Destelheide kunnen in onze bib terecht voor een straffe selectie aan boeken en dvd’s rond theater, dans, fotografie, circus, muziek, beeldende kunst, cultuur- en jeugdbeleid, muzische werkvormen... Keuze genoeg om jezelf de nodige inspiratie te bezorgen tijdens je verblijf in Destelheide. Enkele trouwe bezoekers vertelden ons alvast welke boeken of dvd’s zij graag uit onze kast komen stelen of welke materialen ze graag zouden toevoegen aan onze collectie.

Waut Hespel wie?

boek? 20

Dansinstructeur en algemeen coördinator van Danspunt, tevens ook bestuurder van Destelheide in de vzw ADJ.

Education through art, Kunst- en cultuureducatie als motor van leren, Brigitte Dekeyzer.

“Dit boek spreekt mij aan omwille van de waarde van kunstonderwijs. Niet als kunst op zich of kunst als doelstelling, maar kunst als pedagogische model. Education through art. Ik vind het heel erg belangrijk dat je kunst naar de mensen brengt zonder dat het een doel op zich is, maar dat je je eigen realiteit kan vormgeven aan de hand van kunst die zich in de wereld rondom jou bevindt. Wij denken er net zo over bij Danskant: dans niet als doelstelling, maar dans als middel tot zoveel andere mogelijkheden.”

Tessa Amelynck wie?

boek?

Instructeur bij crefi en serieus besmet door de muzische microbe, ook op professioneel niveau (www.kopvol.be). 

Klein applaus, Koen Krul, Joris Nevejans en Peter Spaepen.

“Ik kies Klein applaus aangezien dit voor mij het eerste boek is dat heel duidelijk een muzische activiteit op dramagebied uitlegt. De opbouw is telkens goed uitgelegd en je komt ook te weten wat het nut is van muzisch werk. Dit boek is voor mij en Bert Van Helleputte ook de inspiratie geweest om Express buiten de lijntjes te schrijven, een boek vol muzische ideetjes dat we uitwerkten in opdracht van crefi. Ons boek vertrekt vanuit hetzelfde idee, namelijk hoe je met kinderen, jongeren en volwassenen muzisch kan werken, maar dan in de verschillende muzische domeinen. Verder is er ook het boek Groot Applaus, de opvolger van Klein Applaus. Allebei prima inspiratiebronnen voor mensen uit het jeugdwerk of de kunsteducatie!”

Hans Beckers wie?

boek?

Kunstenaar die werkt vanuit beeld en geluid. Is geregeld te gast in Destelheide als docent bij de creastages van de HUB.

Hand to earth, Andy Goldsworthy.

“Ik heb het boek Hand to earth gekozen omdat land art mij enorm fascineert, hoewel het niet mijn vakgebied is. Ik vind het prachtig hoe Andy Goldsworthy vanuit natuurlijke materialen prachtige constructies maakt die een bepaalde magie uitstralen. En hoewel ze vergankelijk zijn, worden ze op een manier ook tijdloos. Telkens ik foto’s van zijn kunstwerken zie, wordt mijn fantasie ontzettend geprikkeld. In mijn gedachten worden deze constructies bijvoorbeeld plaatsen waar dansante rituelen worden uitgevoerd door een vogelvolk (lacht). Natuur en ecologie zijn zeer belangrijk voor mij. Ik woon vlak aan een bos en probeer zo veel mogelijk groenten en fruit van eigen kweek te eten. Op termijn is het ook de bedoeling om zelfvoorzienend te kunnen leven op onze akker. Een intensief proces, maar het geeft me een enorme voldoening!”

21

Dafne Maes wie?

boek?

Danseres, choreograaf, onderzoeker en educatief medewerker voor o.a. Mooss, Rosas en Ultima Vez. Ze ontwierp de fantastische website www.dansendansen.be!

Het kind en het lied – spelen en leren in alle levensfasen, Jon-Roar Bjorkvold.

“Allemaal hebben we de muzische mens nodig. Niemand kan het muzische overboord gooien zonder tegelijk iets diep wezenlijk in het eigen bestaan te missen. Dit boek handelt heel duidelijk over spel, kinderen en jeugdcultuur, scheppende mensen en muziek, maar ook over opvoeding en school, maatschappijontwikkeling en politiek.  Het is een wetenschappelijk onderbouwd, zeer leesbaar en geëngageerd inzicht in de betekenis van de muziek (en kunst tout court) in het leven van de mens.” ■ Eline Leonard

Wil je een kijkje nemen in ons aanbod? Surf dan naar www.librarything.com/catalog/DhartsDestelheide en bekijk een deel van ons aanbod aan boeken en dvd’s. Heb je zelf nog suggesties om van onze bibliotheek een unieke verzameling te maken? Mail dan naar [email protected]! Wil je graag wat inspiratie komen opdoen? Uitlenen kan tijdens de uren van het secretariaat. Welkom! Liever een snelle hap leesvoer? In ons nieuw magazinerek kan je heel wat verschillende tijdschriften terugvinden, zoals o.a. Klasse, Krax, Dansmagazine, Courant, Rekto:verso, Formaat, Verzin, Circusmagazine... Ideaal om lege pauzemomenten in te vullen!

Expo ON THE ROOF Een heel jaar lang is het jonge maar bijzonder getalenteerde dansgezelschap On the Roof als artiest in huis te gast in Destelheide. Zo kan je nog tot eind 2014 je eigen playlist samenstellen uit hun MINUTEOFMOVEMENT-filmpjes in onze gezellige Cinema Choreo of kom je stills uit deze dansfilms tegen in de bar of in het muziekgebouw. In september komt On the Roof repeteren bij ons aan hun nieuwe voorstelling if unlayered. Eerder dit jaar maakten ze ook al opnames voor hun MINUTEOFMOVEMENT-film How did I forget? in onze spiegelzaal. Bekijk het filmpje op YouTube, of hieronder ook al enkele making of foto’s! (i.s.m. Danspunt)

22

© Charlotte - Lara De Cort

Telex

De kunsteducatieve dienst Dharts mocht twee nieuwe medewerkers verwelkomen: Eline Leonard versterkt het team en zal zich vooral focussen op de Brusselse projecten van Destelheide, terwijl Yasmin ’t Veld onze beeldende werking met Brusselse kunstenaars verder zal uitbouwen. Veel succes dames! ■ Mensen komen, mensen gaan. Zo namen we eind juni afscheid van Nicole Vanwichelen en Rosée Baut uit het cateringteam. Zij genieten van een welverdiend pensioen. We wensen hen alle plezier toe! ■ Herinner je je nog de Indische dansfilmexpo Slum Kids Ki (zie foto) van Yentl De Werdt die van februari tot mei in Destelheide te zien was? Wel, dubbel goed nieuws! De expo krijgt een vervolg in september en oktober in Dommelhof in Neerpelt. En wat meer is: Yentl won met haar film What if… (die ook in de expo te zien was) de “Prize for a Particular Eye / World Outlook Prize” op de prestigieuze IDILL-awards, een internationale wedstrijd voor dansfilms! What If… zal vertoond worden in de Londense danstempel Sadler’s Wells en met de geldprijs zal Yentl nog meer workshops in India kunnen geven. Destelheide is alvast supertrots! ■ Ook de vorige expo van Eva Mouton krijgt nog een vervolg: in de slaapkamers van Destelheide hebben we telkens één Eva’s Gedacht-tekening gehangen. Lekker gniffelen onder de dekens met Eva’s humor! ■

Tijdens de herfstvakantie krijgen we een expertteam van de Raad van Europa over de vloer. Zij brengen een bezoek aan Destelheide met het oog op het behalen van het Quality Label dat de Raad van Europa uitreikt aan jeugdcentra die aan hun kwaliteitscriteria voldoen. Tot nu toe behaalden o.a. centra uit Slovenië, Finland en Servië reeds het label. Via het European Platform of Youth Centres waar Destelheide deel van uitmaakt, vindt er uitwisseling plaats. Zo waren we in februari nog te gast op een congres in het prachtige jeugdcentrum Villa Elba in Finland. ■ Destelheide wordt steeds meer een circusplek! Zoals je al kon zien op pagina’s 14 en 15 hebben we in het najaar heel wat circusartiesten in residentie. Ook in het voorjaar viel er heel wat circus te zien in Destelheide. We organiseerden zelfs twee try-out-avonden met telkens drie circusgezelschappen waar ook heel wat professionelen uit de circussector naartoe kwamen. We zijn ook bijzonder blij dat de voorstelling Expiry Date van Anna Nillson, die vijf weken in Destelheide repeteerde, een van de hoofdvoorstellingen is op De Zomer van Antwerpen dit jaar. ■ In de keuken zijn een aantal kleine verbouwingswerken voorzien. Zo zal er een sauteuse aangekocht worden, een toestel dat meer verschillende en gezonde bereidingen zal mogelijk maken. Op de daken van het restaurant en het slaapgebouw werd een nieuwe dakbedekking geplaatst met extra isolatie.

23

Volg ons op de sociale media: facebook.com/destelheide twitter.com/destelheide pinterest.com/destelheide vimeo.com/destelheide issuu.com/destelheide

24

En Atendant © Anne Van Aerschot

Van 25 tot 28 augustus organiseren we een masterclass rond het Rosas-repertoire met danseres Cynthia Loemij. Deze masterclass (i.s.m. Danspunt) is helaas al volzet.

Stuur een tweet @Destelheide en laat ons weten wat je van dit magazine vindt of hoe je verblijf in Destelheide is/was!