Beleidsplan
Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe
2013-2016
Voorwoord
Inhoud
Voorwoord
Noordwest Veluwe. In een periode die gekenmerkt wordt door
1.
Inleiding
veranderende leesbehoeften, willen we laten zien dat de bibliotheek
onmisbaar is voor de samenleving.
2.
De bibliotheek gaat mee in de digitalisering en doet dat door zich onder
meer aan te sluiten bij de Bibliotheek Nederland.nl: deze verzorgt de
3.
Vier gemeenten, vier accenten 5
4.
Strategische doelen
8
de behoefte om elkaar te ontmoeten op een plaats waar geen
5.
De bibliotheek in 2017
10
koopverplichtingen bestaan groter. De bibliotheek is een logische plaats
om elkaar te ontmoeten.
6.
Hoe geven we uitvoering aan
Het beleidsplan geeft de richting aan waar we de komende jaren naar
onze plannen
12
7.
Personeel en organisatie
16
8.
Middelen
18
Voor u ligt het beleidsplan 2013-2016 van de Stichting Bibliotheek
Missie, visie en kernfuncties
2 4
komende jaren het digitale aanbod van media. De bibliotheek krijgt nog meer dan voorheen een rol als ontmoetingsplaats. Door het verdwijnen van voorzieningen wordt
toe gaan. We gaan in op onze strategische doelen, hoe we daar uitvoering aan willen geven, met wie, het personeel- en organisatiebeleid en de inzet van de beschikbare middelen. Voor alles willen we richting geven aan waar we staan in 2017. Het beleidsplan van de Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe moet gelezen worden als een raamovereenkomst zoals wij die met de vier gemeenten in ons verzorgingsgebied afsluiten. Concrete afspraken worden jaarlijks in de jaarplannen gemaakt.
“De bibliotheek is een logische plaats om elkaar te ontmoeten.”
1.
Inleiding
aanvulling. Een plek waar iemand makkelijk relevante informatie kan vinden. De bibliotheek greep al veel kansen aan in deze digitale ontwikkeling. De bibliotheek maakte het voor leden bijvoorbeeld al mogelijk om thuis via de on-
Het bibliotheekwerk Noordwest Veluwe
line catalogus boeken te reserveren. Zijn de boeken niet in de eigen bibliotheek
is al jaren in ontwikkeling. Begin jaren
aanwezig, dan haalt de bibliotheek deze titels elders in het land, maar als het
tachtig was de bibliotheek nog vooral een
moet ook in New York. Daardoor kan bibliotheek Noordwest Veluwe haar leden
uitleencentrum van boeken en platen,
ruim 2,5 miljoen titels aanbieden. De bibliotheek kent daarnaast een selfservice
tegenwoordig staat de bibliotheek mid-
systeem. Klanten zijn in staat zelf boeken, CD’s of DVD’s te lenen en terug te
den in maatschappelijke en educatieve
brengen zonder tussenkomst van bibliotheekmedewerkers.
ontwikkelingen. Bijvoorbeeld op het
Voor de komende jaren richt de bibliotheek zich op het ontwikkelen van een
gebied van alfabetisering en leesbevorde-
geavanceerde website en het beschikbaar stellen van e-books. Al zal de vraag
ring. Daarnaast gaat de bibliotheek volop
naar fysieke boeken niet drastisch dalen.
mee in digitale ontwikkelingen. Zo is de
Zo steeg het ledenaantal van de bibliotheek Noordwest Veluwe de afgelopen
bibliotheek tegenwoordig ook te volgen
jaren, net als het aantal uitleningen. Wel ligt er een uitdaging om ons aanbod
op internet via www.bibliotheeknoord-
aan de veranderende omstandigheden aan te passen. Leden willen steeds vaker
westveluwe.nl, twitter en facebook.
snel over informatie beschikken. Niet op vaste uren, maar 24 uur per dag. Daar spelen wij op in: de catalogus is 24 uur per dag, 7 dagen per week beschikbaar.
De gedachte dat de bibliotheek
Daarnaast verruimen we onze openingstijden en sluiten aan op de
juist nu – in een tijd van intensieve
winkeltijden.
bezuinigingen – voor een grote verandering staat, is slechts ten dele correct. In de
In het beleidsplan 2009-2012 ging bibliotheek Noordwest Veluwe uit van vijf
manier van communiceren veranderde
kernfuncties, die vrijwel allen gelijk werden gewaardeerd. Voor dit beleidsplan
het bibliotheekwerk de afgelopen vijftien
gelden de vijf kernfuncties nog steeds, maar heeft een prioritering plaatsge-
jaar in rap tempo. Zo werd de rol van
vonden. Dat hangt samen met keuzes bij het inzetten van het beschikbare
mobiele telefoons, het internet, e-mail en
budget. Overigens kan daarbij de ene kernfunctie met minder prioriteit wel
sociale media steeds belangrijker. De wereld werd door deze ontwikkelingen kleiner. Communiceren via Skype kan gratis met vrienden wereldwijd, en kennis is makkelijker bereikbaar. Zoekmachines maken het bijvoorbeeld mogelijk meer gegevens te vinden over een onderwerp. Helaas blijkt de juiste informatie niet altijd bij de eerste zoekresultaten te staan. De bibliotheek zoals wij die kennen blijft daarin een betrouwbare
van belang zijn voor andere functies.
“Een plek waar iemand makkelijk relevante informatie kan vinden.”
Het schrijven van een beleidsplan is lastig door de steeds veranderende ontwikkelingen binnen de gemeenten waarvoor wij werkzaam zijn. Uitgangspunt voor dit beleidsplan is dan ook de visie van de bibliotheek. Ontwikkelingen van afzonderlijke gemeenten kunnen deze positief of negatief beïnvloeden. Het beleidsplan 2013-2016 is mede tot stand gekomen door input tijdens een plenaire medewerkersbijeenkomst van de Bibliotheek Noordwest Veluwe. De resultaten daarvan zijn verwerkt in dit plan. Jan Hoogenberg, directeur-bestuurder Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe
3
2. Missie, visie en kernfuncties
3. Vier gemeenten, vier accenten
Missie
Kernfuncties in volgorde van prioriteit
Bibliotheek Noordwest Veluwe is actief in vier
Ermelo
De Bibliotheek Noordwest Veluwe is het lokale fysieke en
1.
Lezen en literatuur
gemeenten: Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Putten.
De gemeente Ermelo onderzoekt momenteel haar
digitale informatieknooppunt dat de persoonlijke ontwikkeling
2.
Ontwikkeling en educatie
Met iedere gemeente bestaan aparte afspraken over onze
accommodatiebeleid. De huisvesting van de bibliotheek maakt
van burgers stimuleert en faciliteert. De bibliotheek
3.
Kennis en informatie
dienstverlening. Dit beleidsplan vormt daarvoor de basis;
onderdeel uit van dit onderzoek. Idee is om de
schept essentiële voorwaarden voor een leven lang leren,
4.
Ontmoeting en debat
jaarlijkse aanpassingen staan in het jaarplan.
bibliotheek te huisvesten in een verbouwde Dialoog. Voor
onafhankelijke besluitvorming en de culturele ontwikkeling
5.
Kunst en cultuur
Certificering is een belangrijk uitgangspunt voor de
zowel gemeente als bibliotheek biedt dit volop perspectief.
Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe. Een gecertificeerde
Huisvesting in een multifunctioneel centrum vergroot
daarmee een cruciale bijdrage aan de kennissamenleving. De
Bovenstaande prioritering is ontstaan door een kort
bibliotheek biedt gemeenten een volwaardige voorziening
de bereikbaarheid van de deelnemende partijen, geeft
kernfuncties van de bibliotheek zijn lezen, leren, informeren
onderzoek bij verschillende bibliotheken in het land
die aansluit bij landelijke ontwikkelingen. Via de Vereniging
mogelijkheden om openingstijden te verruimen en maakt
en daaraan ondersteunend cultuur en ontmoeting & debat.
op basis van ervaringen. De kernfuncties 1 en 2 zijn
Openbare Bibliotheken (VOB) spelen we bijvoorbeeld snel
combinaties van functies mogelijk. Ook kan het een besparing
(Ontleend aan de Branchestrategie openbare bibliotheken 2012-
even belangrijk en overlappen elkaar ook. Bijvoorbeeld
in op trends en ontwikkelingen. Voor wat betreft de digitale
in kosten voor huisvesting opleveren.
2016, VOB).
daar waar het gaat om leesbevordering en om een
ontwikkelingen heeft de staatssecretaris van Cultuur
Daarnaast huurt Kunstuitleen Noordwest Veluwe sinds
van individuen en maatschappelijke groeperingen en levert
4
programma als Boekstart voor de allerjongsten. Lezen en
aangegeven dat de digitale bibliotheek alleen beschikbaar
september 2010 ruimte in de bibliotheek in Ermelo: een
Visie
literatuur heeft een culturele en ontspannende waarde,
is in gemeenten met een fysieke bibliotheek. De Stichting
combinatie die we voortzetten. Ook is de bibliobus vervangen
In een inspirerende omgeving, door middel van activiteiten,
maar bevordert ook de kennis van de taal.
Bibliotheek Noordwest Veluwe sluit zich aan bij de Digitale
door Bibliotheek op School.
samenwerking met partners en een klantgerichte houding,
Kennis en informatie staat op 3 en krijgt in de toekomst
Bibliotheek Nederland.
aantonen dat een gecertificeerde bibliotheek meer is dan
een andere rol. Het blijft een belangrijke functie, maar
boeken alleen. Wij richten ons daarbij op alle groepen in
zal zich vooral toespitsen op de vragen “hoe om te gaan
In verschillende gesprekken en overleggen met de
de samenleving om een zo groot mogelijke bijdrage aan
met informatie” en “hoe vind ik de juiste informatie op
wethouders en beleidsambtenaren van de vier gemeenten
taalbevordering te leveren.
internet”.
is meermalen naar voren gekomen dat de regio Noordwest
Bibliotheek Noordwest Veluwe streeft er naar een groene en
De kernfunctie ontmoeting en debat is een middel, geen
Veluwe voor een gecertificeerde bibliotheek gaat.
duurzame bibliotheek te zijn. Dat betekent onder meer dat we
doel.
De komende jaren zal de bibliotheek minder financiële
zorgvuldig omgaan met grondstoffen en energie.
Kunst en cultuur kan in de bibliotheek aanwezig zijn,
ruimte krijgen. Als dat weloverwogen gebeurt, zijn er geen
maar is geen directe taak van onze instelling. Wel
verstrekkende gevolgen voor onze dienstverlening. Tegelijk
Kernfuncties
kunnen andere partijen hier invulling aan geven. Zoals
vragen digitale ontwikkelingen om een investering. Bij het
Voor het beleidsplan geldt dat de “Richtlijn voor
nu de Kunstuitleen in Ermelo en het aanbod van het
maken van deze lastige keuzes staan de kernfuncties en de
Basisbibliotheken”, waarin de vijf kernfuncties staan
Servicepunt Amateurkunst in alle locaties.
accenten bij verschillende gemeenten centraal.
beschreven, uitgangspunt is. Bibliotheek Noordwest Veluwe wil aan al deze kernfuncties recht doen. Wel zal een prioritering plaatsvinden, nu gemeenten subsidies terugschroeven. Daarbij is het mogelijk dat de accenten per gemeente verschillen.
5
Nunspeet De gemeente Nunspeet deed samen met de directie van de bibliotheek eind 2010 een exercitie naar mogelijke bezuinigingsposten. Op basis daarvan viel het besluit om maximaal 10% te bezuinigen. Deze bezuiniging had directe gevolgen voor de inzet van de bibliobus in Hulshorst en Vierhouten. De bibliobus verzorgde wekelijks vanuit Arnhem gedurende één uur bibliotheekdiensten op locatie. In Hulshorst vervingen we deze dienst met het project Bibliotheek op School. Daarmee is ook de dienstverlening toegankelijker gemaakt en meer op de eisen van deze tijd afgestemd. De locaties in Nunspeet (Veluvine) en Elspeet (Kulturhus) kennen inmiddels een optimale vorm van selfservice. Zonder extra kosten konden we de openingsuren
6 Harderwijk Door de bezuinigingen in Harderwijk zijn de plus activiteiten verdwenen en gaat de bibliotheek zich weer meer richten op de basisfuncties. De bibliotheek kent in Harderwijk een centraal gelegen locatie. Uitgangspunt is deze locatie voor de bibliotheek te behouden in combinatie met andere gebruikers. Op 1 april 2012 nam de VVV intrek in de bibliotheek; het Vrijwilligerssteunpunt ging deze organisatie al voor. Ons streven is om (delen van) het Stadsmuseum in de bibliotheek onder te brengen en door het inzetten van nieuwe media een groter publiek aan te trekken. In Drielanden is een servicepunt in het Wijkhuis door sponsoren mogelijk gemaakt. Daarnaast zet de bibliotheek hier in op het gebruik van selfservice en de inzet van vrijwilligers van de SWO. Deze vrijwilligers krijgen professionele ondersteuning vanuit de bibliotheek. Als het servicepunt in Drielanden een succes wordt, breiden we het aantal servicepunten met behulp van sponsoren uit.
op deze locaties ruimschoots verdubbelen. Zowel in
Putten
Nunspeet als Elspeet versterken we de samenwerking
De gemeente Putten wil de bibliotheek in het brede perspectief
met de medebewoners, om zo een aantrekkelijk aanbod
van cultuur plaatsen. De bibliotheek is in 2012 verbouwd en
voor de inwoners van beide plaatsen te verzorgen.
opnieuw ingericht, waardoor het gebouw weer voldoet aan de eisen voor goed bibliotheekwerk. Door het semi-permanente karakter van het gebouw moeten we rekening houden met iedere tien jaar een forse verbouwing. Dit vraagt een jaarlijkse reservering voor onderhoud. Plannen om de bibliotheek te huisvesten in een multifunctioneel centrum zijn door het gemeentebestuur voorlopig uitgesteld. Daardoor ontbreekt het voordeel voor de bibliotheek om functies te delen. De bibliotheek in Putten wil bovenop haar functie als uitleenbalie voor boeken kleine, culturele evenementen in het kader van ontmoeting en debat organiseren. We zoeken in Putten meer samenwerking met scholen, de twee aanwezige christelijke bibliotheken en culturele en educatieve instellingen. Zo laten we zien dat we een betrokken, ondernemende instelling zijn, die midden in de samenleving staat. De gemeente Putten kent een redelijk budget voor VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie); dit lijkt een duidelijk signaal om investeren in leesbevordering te rechtvaardigen.
7
4. Strategische doelen
Door als bibliotheek een cultureel programma aan te
culturele en maatschappelijke instellingen. De samenwerking
bieden, verheffen we niet alleen maar verdiepen we
met lokale ondernemers is daarin van groot belang. De
tevens doordat we taal ook als een cultuuruiting laten
bibliotheek werkt inmiddels samen met enkele ondernemers
In hoofdstuk 2 is de visie van de bibliotheek als volgt
Wij streven naar een verruiming van de openingstijden
zien. In samenwerking met andere lokale, culturele
die daarvoor een tegenprestatie leveren. Voorbeeld daarvan is
geformuleerd:
van verschillende locaties. Dat betekent dat op bepaalde
partners willen we als bibliotheek mee vormgeven aan
“Voordeel met je biebpas”, waarmee leden voordelig gebruik
momenten de bibliotheek ook open is met minder of
het culturele leven in de regio. En samen met lokale
kunnen maken van commerciële voorzieningen. Ook met de
“In een inspirerende omgeving door middel van activiteiten (1),
zelfs geen personeel.
groeperingen willen we hun kennis- of interessegebied
Rabobank wordt samengewerkt: de bibliotheek organiseert
samenwerking met partners (2) en een klantgerichte houding
We hebben een verantwoordelijkheid om deze situatie
verdiepen, bijvoorbeeld door hen een podium of
lezingen die door de bank worden gesponsord. Bij het onder de
(3) aantonen dat een gecertificeerde bibliotheek meer is dan
helder naar de leden te communiceren.
platform in de (virtuele) bibliotheek aan te bieden.
aandacht brengen van het cultureel product, om zo een groter
de samenleving (4) om een zo groot mogelijke bijdrage aan
Een laagdrempelige bibliotheek, zoals genoemd in onze
4.3 (Cultureel) ondernemen
marketing een steeds grotere rol.
taalbevordering (5) te leveren.
missie, betekent ook dat wij geen contributie vragen aan
Als bibliotheek willen wij (cultureel) ondernemend
Voor jongeren zijn er – met dit doel – aantrekkelijke
Bibliotheek Noordwest Veluwe streeft er naar een groene en
leden tot en met 17 jaar. Daarmee willen we het lezen
zijn. Cultureel ondernemen onderscheidt zich echter
voorzieningen gerealiseerd, zoals een Gamekast.
duurzame bibliotheek (6) te zijn. Dat betekent onder meer dat
onder jongeren bevorderen.
van het ‘normale’ ondernemen. Een ondernemer gaat
publiek naar de bibliotheek te krijgen, speelt communicatie en
boeken alleen. Wij richten ons daarbij op alle groepen in
deze zorgvuldig omgaat met grondstoffen en energie.”
8
voor de winstgevendheid van zijn bedrijf tegen zo laag
Met de keuze voor deze doelen willen we in 2017 concreet bereiken dat:
4.2 Aanvullende dienstverlening
mogelijke kosten.
In feite worden hier zes doelen genoemd, die terug te vinden
Tegenover de retailformule wordt vaak het
Een cultureel ondernemer daarentegen is een producent
zijn in de hieronder beschreven strategische doelen. De doelen
verheffingsmodel geplaatst: de bibliotheek als plaats
van kunst die hiervoor zoveel mogelijk betalend publiek
-
1, 3 en 4 beschrijven we onder 4.1; de doelen 2 en 5 worden onder
waar klanten terecht kunnen voor informatie en de
probeert te interesseren en tegelijkertijd streeft naar
- de bibliotheken 500.000 bezoekers verwelkomen
4.2 beschreven. Met het zesde doel willen we een bijdrage aan
plaats waar het lezen wordt bevorderd. Verheffing om te
een sluitende exploitatie van zijn ‘onderneming’.
- er een adequate afstemming met de onderwijs- en culturele
een duurzame samenleving leveren.
kunnen blijven ontwikkelen is ook in de toekomst van groot belang.
“Cultureel ondernemers onderscheiden zich van
er 36.000 leden staan ingeschreven bij de bibliotheek
instellingen is - er een substantieel andere geldstroom is.
klassieke ondernemers doordat dat zij oog hebben
4.1 Klantgericht De bibliotheek beschikt over een collectie die aansluit op de
Verheffing in de vorm van educatie is het verrijken van
voor meer dan de markt alleen; de kunstzinnige
wensen van de klant. Daarnaast ervaren leden de bibliotheek
het leesonderwijs, het vergroten van de mediawijsheid
waarde van hun ‘product’ is voor hen even belangrijk
als toegankelijk en vinden zij het een prettige verblijfplaats.
en het verbinden van informatiebronnen via een
als het streven naar maximale winst tegen minimale
Bibliotheek Noordwest Veluwe gaat werken volgens de
structurele samenwerking tussen school en bibliotheek.
kosten. Grofweg zijn cultureel ondernemers in vier groepen te verdelen: kunstenaars, producenten (van
retailformule en gaat daarbij uit van een klantgerichte benadering. Klantenpanels helpen ons de vraag van de klant
Mediawijsheid vergroot de kennis en vaardigheden en
film of theater), opdrachtgevers en programmeurs (van
in beeld te krijgen. Aansluiten op de Collectie Nederland
de mentaliteit die mensen nodig hebben om bewust,
tentoonstellingen of concerten)”.
garandeert een ruime collectie, waarin vrijwel aan ieder verzoek
kritisch en actief mee te doen in een wereld waarin
van de klant kan worden voldaan. De Digitale Bibliotheek
media een hoofdrol spelen. Kinderen en volwassenen
De bibliotheek is geen producent van kunst, maar wil
Nederland maakt het mogelijk dat leden van onze bibliotheek
bieden we hiertoe cursussen en workshops aan.
het cultureel product dat zij beschikbaar stelt onder de
de door de uitgevers beschikbaar gestelde e-books kunnen
aandacht brengen van een zo groot mogelijk publiek.
gebruiken.
Dat doet de bibliotheek door samen te werken met haar stakeholders en, meer nog, met onderwijsinstellingen en
“Als bibliotheek willen wij (cultureel) ondernemend zijn.”
9
5. De bibliotheek in 2017 Lezen en literatuur
10
“Mensen ontmoeten elkaar steeds vaker digitaal met behulp van de nieuwe en sociale media.“
Mensen ontmoeten elkaar steeds vaker digitaal met behulp
Lezen is een belangrijke vaardigheid en voor
onderwijs en ROC Landstede doen een beroep op de bibliotheek.
van de nieuwe en sociale media; Bibliotheek Noordwest Veluwe
veel mensen ook een plezierig tijdverdrijf. Uit
De digitale ontwikkelingen maken het mogelijk producten
speelt hier actief op in. Mits het past bij onze doelgroepen en
marktonderzoek blijkt dat 76% van de bevolking leest
op maat te leveren bij de klant. Zowel voor onze leden als
een functie vervult binnen onze doelstellingen.
voor ontspanning. Leesplezier ontstaat wanneer boeken
binnen verschillende onderwijsinstellingen. Voor het onderwijs
aansluiten bij de belevingswereld en het niveau van
ontwikkelden we het programma Biebsearch ter ondersteuning
Alle leerlingen van het primair- en voortgezet onderwijs zijn
de lezer. In 2017 blijven veel mensen de bibliotheek
van leerlingen tijdens hun studie en ter ondersteuning van
lid van de bibliotheek. De scholieren en studenten zijn veelal
bezoeken om boeken te lenen uit een collectie die past
docenten bij hun lespraktijk. Daarom brengt de bibliotheek
via hun onderwijsinstellingen verbonden aan de bibliotheek.
bij hun verwachtingen en hun behoeften. Onze website
haar digitale diensten rechtstreeks onder in de digitale
Kinderen en jongeren bezoeken de bibliotheek, maar de
biedt daarnaast toegang tot de collectie boeken en
leeromgeving van de scholieren. In 2017 is de samenwerking
bibliotheek verleent ook diensten en producten op scholen.
e–books van de Bibliotheek Nederland. De bewoners van
met het onderwijs uitgegroeid tot een belangrijke activiteit van
Zo breiden we Bibliotheek op School uit. In eerste instantie op
de zorginstellingen blijven we bijvoorbeeld voorzien van
de bibliotheek.
brede scholen en op scholen in het buitengebied. Ons streven is
een collectie boeken.
Het optimaal benutten van internet vereist verschillende
de bibliotheek dicht bij de klant te brengen.
vaardigheden van de gebruiker. Zoals iemand voor het gebruik Kennis en informatie
van een boek moet kunnen lezen, zo moet deze persoon voor
Waar liggen de accenten in 2017 en hoe kunnen we voldoen aan
In 2017 is de bibliotheek een belangrijke bron
het gebruiken van internet mediawijs zijn. Dit uit zich onder
de vraag van onze klanten?
voor persoonlijke ontwikkeling. De hoeveelheid
meer in de vaardigheid om informatie te vinden en op waarde
In aansluiting op de vijf kernfuncties focust de bibliotheek op
informatie is enorm en veelal toegankelijk vanuit
te schatten. Het gaat om de kennis, de vaardigheden en de
activiteiten als BoekStart, Bibliotheek op School, Mediawijsheid,
huis. Informatie is meer en meer gepersonaliseerd,
mentaliteit die mensen nodig hebben om bewust, kritisch en
Taalpunt, Dyslexie, Alfabetisering, Young Adult, Biebsearch en
afgestemd op de persoonlijke behoefte. Het boek is
actief mee te doen in de wereld van vandaag en morgen. Ook de
Leesbevordering.
niet verdwenen, maar de informatievoorziening via
komende jaren maakt de bibliotheek scholieren en volwassenen
internet is nog belangrijker geworden. In deze wirwar
mediawijs door het aanbieden van cursussen en workshops.
In 2013 starten we met klantenpanels. De panels spreken zich
van informatiestromen is de bibliotheek de instelling
uit over ons aanbod. Daarmee willen we in kaart brengen wat
waar op onafhankelijke wijze informatie toegankelijk
Ontmoeting en debat
de behoeften zijn van de zogenoemde “heavy users” (de “veel-
gemaakt wordt afgestemd op de vraag in het
In 2017 trekken de locaties van bibliotheek Noordwest Veluwe
lezers”), de niet-lezers, de mensen die volledig digitaal willen
werkgebied.
nog meer bezoekers. Het is een plek waar onze leden elkaar
lezen en jongeren. In 2017 is duidelijk wat we voor deze klanten
ontmoeten en waar zij gezamenlijke interesses met elkaar
kunnen betekenen, waarmee we verder kunnen bouwen aan de
Ontwikkeling en educatie
delen. Dit realiseren we bijvoorbeeld door leescafés in de
bibliotheek van de toekomst.
De bibliotheek ondersteunt het onderwijs bij
verschillende locaties te openen.
informatievoorziening, leesbevordering en
In 2017 is de bibliotheek nog altijd een platform waar collectie,
mediawijsheid. Scholen voor primair onderwijs
debat, lezingen en alle activiteiten die in de bibliotheek
nemen onze producten en diensten, zoals het
plaatsvinden, bijdragen aan een persoonlijke ontplooiing en
topgroepabonnement, bibliotheek op school en
verrijking. Activiteiten organiseren we in samenwerking met
leesconsulenten, af. Ook de scholen voor voortgezet
culturele instellingen of bijvoorbeeld de boekhandel.
11
Cultuur is alles wat door de samenleving wordt voortgebracht en bibliotheken zijn de verzamelaars van cultuur in diverse mediasoorten. De informatieve en culturele programmering vindt
6. Hoe geven we uitvoering
Sociale media vullen de website inmiddels aan.
- Verrijken
Eind 2012 beschikt Bibliotheek Noordwest Veluwe
De traditionele informatiebalie verdwijnt. De
aan onze plannen
over de nieuwe webpresence. Dat wil zeggen dat we
bibliotheekmedewerker is deskundig, heeft een proactieve
beschikken over een website die ruim toegankelijk
houding gericht op de wensen van de klant en adviseert hem
en klantvriendelijk is. Behalve toegang tot de
over media.
plaats in samenwerking en afstemming met de andere culturele instellingen en/of maatschappelijke
In hoofdstuk 4 staat hoe de bibliotheek zich focust op
catalogus, biedt de website ook toegang tot actuele
instellingen in de regio. Ook sluiten we aan bij
twee pijlers: een klantgerichte benadering en verheffing
ontwikkelingen die relevant zijn voor de bibliotheek en
- Collectioneren
landelijke en regionale initiatieven. Ontmoeting en
door middel van educatie en cultuur.
de gebruikers.
De klantgroepen bepalen de collectie. Met behulp van het
debat is daarbij een middel om andere doelen – zoals
Voor het invullen van deze pijlers zijn verschillende
leesbevordering – te bereiken. Voor de organisatie van
activiteiten van belang. Bijvoorbeeld werken binnen
De bibliotheek is een winkel
spelen op het gedrag en veranderende wensen van klanten. Al
activiteiten worden ook andere inkomsten dan subsidie
een netwerk, uniformering en digitalisering.
De bibliotheek biedt haar producten en diensten volgens
vanaf 2013 gaan we over op provinciaal collectioneren. Behalve
een landelijke formule aan. Deze formule bestaat uit:
dat het een efficiencyvoordeel voor de bibliotheek biedt,
ingezet. Daarbij valt te denken aan sponsoring of het “verkopen” van activiteiten.
geautomatiseerde catalogussysteem is het mogelijk snel in te
Voor het werken binnen een netwerk noemen we als voorbeeld het gastlenerschap: bibliotheekleden
12
In 2017 is Bibliotheek Noordwest Veluwe nog altijd
in Gelderland mogen in alle bibliotheken binnen
dé laagdrempelige voorziening in de regio voor alle
de provincie lenen. Aansluitend daarop zal deze
inwoners. Alle componenten om dat te kunnen zijn, zijn
mogelijkheid straks ook in aangrenzende provincies
daarvoor aanwezig, waarbij geldt dat de gecertificeerde
bestaan. De bibliotheken werken daarom met een
Bibliotheek uitgangspunt is.
provinciaal tarief. Uniformering is een landelijke trend voor bibliotheken. Sinds enkele jaren werken alle bibliotheken vanuit een gezamenlijke huisstijl. De hoofdkleuren oranje en grijs komen terug in de communicatie-uitingen. Van
13
“We hebben goed in beeld wie onze klanten en klantgroepen zijn. De collectie sluit daarbij aan.”
briefpapier tot aan de gevel. Daarnaast overwegen we voor onze medewerkers bedrijfskleding aan te schaffen
- Retail
vergroot het ook de service voor de klant. In de toekomst
die aansluit bij deze nieuwe huisstijl.
Het innemen, uitlenen en sorteren van materialen is
verkennen we of het mogelijk is landelijk te collectioneren.
volledig geautomatiseerd, evenals het betalingsverkeer.
Daarmee kunnen we tevens verder besparen op onze uitgaven
De digitale dienstverlening vormt een belangrijke
Het opruimen van materialen wordt grotendeels
voor de collectie.
ondersteuning bij het realiseren van onze strategische
vervangen door het “displayen” en “spiegelen” in de
doelen. De digitale bibliotheek Nederland, inclusief
kasten waardoor de alfabetische en numerieke opslag
de website, is een landelijk initiatief waarin de lokale
plaats maakt voor frontale plaatsing op thema’s.
bibliotheken volgend zijn. Bibliotheek Noordwest Veluwe wil hierin voorop lopen. In 2012 is een nieuwe website
- Verleiden
gerealiseerd, waarmee het de komende jaren mogelijk
We hebben goed in beeld wie onze klanten en
is e-books beschikbaar te stellen, maar ook widgets die
klantgroepen zijn. De collectie sluit daarbij aan.
toegang geven tot tal van digitale informatiebronnen.
Stakeholders
Samenwerking Het is met name de aanvullende dienstverlening die
ROC Landstede ook in Veluvine is gevestigd, kan dit de
De stakeholders van de bibliotheek zijn behalve de
de verbinding met de lokale samenleving maakt en de
samenwerking vergroten en kan Landstede de collectie
gemeenten, ook scholen voor primair en voortgezet
identiteit van Bibliotheek Noordwest Veluwe bepaalt. In
naar de deelnemers binnen ons verzorgingsgebied
onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en de culturele
de aanvullende dienstverlening onderscheiden we de
brengen.
instellingen. Ook alle ondernemers, die op enigerlei wijze participeren in de activiteiten van de bibliotheek,
taakgebieden educatie en cultuur. - Educatie (mediawijsheid)
14
zien we als stakeholder.
- Educatie (onderwijs)
Internet is een belangrijke informatiebron
We richten ons op het totale onderwijsveld dat in het
voor thuisraadpleging. In dit zoekproces is de
Mensen en middelen
verzorgingsgebied van bibliotheek Noordwest Veluwe
bibliotheekmedewerker een ondersteuner. We zien
Primaire taken van de bibliotheek, zoals hierboven
actief is. Dit betekent concreet dat we inzetten op de
dit terug in de ontwikkeling van de mediawijsheid die
beschreven, kunnen we alleen uitvoeren wanneer de
programma’s Biebsearch (voortgezet onderwijs en
op scholen steeds meer aandacht krijgt en waarvoor
voorzieningen goed zijn. Als zelfstandige stichting is
ROC’s) en Bibliotheek op School (primair onderwijs).
de bibliotheek het cursusprogramma kan verzorgen.
de bibliotheek verantwoordelijk voor het beheer van
Scholengemeenschap Groevenbeek in Ermelo neemt
de lokale (digitale) infrastructuur en de gebouwen
Lokaal ligt de nadruk op het onderhouden van contacten
sinds het schooljaar 2011/2012 lessen mediawijsheid af
waarin ze haar activiteiten uitvoert en waar ze (deels)
met de onderwijsinstellingen en op het uitvoeren en
bij de bibliotheek en wil dit in de toekomst voortzetten.
eigenaar van is. Ook zijn financiën, P&O, kwaliteitszorg en PR & communicatie een lokale verantwoordelijkheid.
implementeren van de producten en diensten. Naast het gezamenlijke standaardpakket kan dienstverlening
- Cultuur
De Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe zoekt daar
op maat per onderwijsinstelling wenselijk zijn. Op basis
Bij cultuur gaat het vooral om de lokale programmering
waar mogelijk de samenwerking. Dat kan met andere
van verschillende indicatoren – waaronder aanwezige
van activiteiten samen met burgers, culturele en
bibliotheekorganisaties zijn, maar ook met culturele
lokale deskundigheid, omvang van de vraag, lokale
maatschappelijke instellingen. Waar mogelijk sluiten we
instellingen of het bedrijfsleven. Telkens geldt dat
samenwerkingsmogelijkheden en budget – toetsen
aan bij lokale en/of landelijke acties. Naast het bieden
samenwerking een toegevoegde waarde moet hebben
we de haalbaarheid en wenselijkheid in relatie tot
van programmering kunnen we lokale netwerken en
op inhoudelijk niveau. Financieel voordeel daarbij is
de algemene doelstelling van lokale verbinding en
partners ook een platform bieden door het beschikbaar
meegenomen, maar geen doel op zich.
verankering.
stellen van vergaderruimte en het leescafé.
Voor laaggeletterdheid is een speciale collectie ondergebracht in het Taalpunt. Wil de aanpak van laaggeletterdheid slagen dan is het noodzakelijk dat uitvoerende organisaties nauw samenwerken. Voor volwassenen, die moeten leren lezen of die hun leesniveau willen bevorderen, is een speciale collectie een noodzaak. De collectie van het Taalpunt richten we in in de bibliotheek in Veluvine Nunspeet. Doordat
“Ook alle ondernemers, die op enigerlei wijze participeren in de activiteiten van de bibliotheek, zien we als stakeholder.”
15
7. Personeel en organisatie De bibliotheek kent een platte organisatiestructuur.
Alle medewerkers beschikken over het vereiste
Sinds 1 januari 2010 werkt de bibliotheek volgens het
opleidingsniveau en volgden een training over de
principe van Cultural Governance en kent de Stichting
retailformule. Professionalisering van de medewerkers
Bibliotheek Noordwest Veluwe een Raad van Toezicht en
is een voorwaarde voor certificering en komt jaarlijks
een directeur-bestuurder.
terug in het scholingsplan.
De Raad van Toezicht en de directeur-bestuurder
De leeftijdsopbouw en de geringe uitstroom van
vergaderen structureel vier keer per jaar. Daarnaast
medewerkers maakt dat verjonging van personeel lastig
is het mogelijk dat extra vergaderingen plaatsvinden.
is. Toch blijft dit een streven.
De leden van de Raad van Toezicht zijn benoemd op basis van competenties en expertise zoals culturele,
Voor efficiencyvoordeel centraliseren we diensten
juridische, inhoudelijke en financiële kennis.
en functies. Voor het collectioneren is een provincaal collectieplan opgesteld en wordt centraal
16
Naast de directeur-bestuurder werken binnen de
gecollectioneerd.
stichting drie teamleiders, verdeeld over de locaties Ermelo en Putten, Nunspeet en Elspeet en Harderwijk.
De Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe heeft de
De Back Office kent één coördinator. Het management
personeel- en salarisadministratie en de financiële
team bestaat uit de directeur-bestuurder, de senior
administratie ondergebracht bij Shared Library Service
beleidsmedewerker, een vertegenwoordiger van de
(SLS) in Zaltbommel. Via deze organisatie huren we
teamleiders en de coördinator van de Back Office.
tevens een P&O adviseur en een controller in.
Een ondernemingsraad (OR), die eens per zes
In 2011 hebben we een Klanttevredenheidsonderzoek
weken vergadert met de directeur-bestuurder,
laten uitvoeren door Cubiss. Hieruit blijkt dat klanten
vertegenwoordigt de medewerkers. De OR brengt eens
erg tevreden zijn over onze bibliotheek. De komende
per jaar verslag uit aan de Raad van Toezicht.
jaren zullen we er voor zorgen dat, met behulp van de gedane aanbevelingen, onze dienstverlening nog verder
Bibliotheekmedewerkers zijn servicegericht en weten op proactieve wijze een match te maken tussen de wensen van de klant en de collectie. Alle belangrijke componenten (collectie, inrichting, bewegwijzering, website, communicatie, werkprocessen en monitoring) zijn aanwezig.
verbetert.
17
8. Middelen Communicatie In de winkelformule verlaat de bibliotheek het
Onze communicatie richt zich op de promotie en positionering
concept van brede collecties als weerspiegeling van
van bibliotheekproducten en -diensten in de lokale
maatschappelijke kennis. Lokale collecties versmallen
gemeenschap. Deels zal de communicatie aansluiten bij het
en zijn vooral gericht op grote klantgroepen.
bureau Formulemanagement. Daarnaast sluiten we aan bij landelijke en provinciale promotionele acties. De externe lokale
Collectie
communicatie is gericht op (potentiële) klanten in de regio
De bibliotheek stelt jaarlijks een collectieprofiel op voor
Noordwest Veluwe, subsidiënten en samenwerkingspartners.
het aanschaffen en het saneren van media op basis
Ook richt onze communicatie zich op het verwerven van
van wensen en behoeftes. Met behulp van statistisch
sponsoren en vrienden van de bibliotheek. Eens in de vier jaar
cijfermateriaal over recent leengedrag van media wordt
voeren we een klanttevredenheidsonderzoek uit.
het collectieprofiel vastgesteld. Financiën
18
Collectioneren voeren we sinds 2011 uit in samenwerking
De komende beleidsperiode kenmerkt zich door bezuinigingen.
met de bibliotheken in de regio. Bibliotheek Noordwest
Desondanks wil de Bibliotheek Noordwest Veluwe een
Veluwe sluit aan op het Gelders collectieplan en zal,
volwaardig dienstenpakket bieden. Om dit te realiseren is
indien de NBD Biblion (Nederlandse Bibliotheekdienst)
een efficiencyslag nodig. Ook het werven van sponsoren en
deze mogelijkheid biedt, het collectioneren verder
inkomsten via onderwijsinstellingen moet onze dienstverlening
centraliseren.
mogelijk blijven maken. Daarnaast zoeken we, zoals in Harderwijk, samenwerking met andere partijen om onze
Locaties
huisvesting betaalbaar te houden en om combinaties van
Bibliotheek Noordwest Veluwe beschikt in elke
personeel te realiseren.
gemeente over een vestiging. In de gemeente Nunspeet zijn dat er twee; zowel in Nunspeet als in Elspeet. De bibliobus stopte 1 juli 2012. Daarvoor in de plaats organiseren we in het buitengebied varianten van Bibliotheek op School. Ook met andere scholen spreken we over de mogelijkheden van dit project. Bibliotheek Noordwest Veluwe wil, daar waar mogelijk, servicepunten inrichten, zoals in de wijk Drielanden in Harderwijk.
“Lokale collecties versmallen en zijn vooral gericht op grote klantgroepen.”
19
Colofon Eindredactie Bibliotheek Noordwest Veluwe, Jan Hoogenberg VDHtxt.com, Joep van der Heijden Ontwerp en vormgeving Teamup-vormgeving.nl, Mark Monsma Fotografie ursulafotografie.nl Druk Netzodruk Zwolle Oplage 100 Contact www.bibliotheeknoordwestveluwe.nl
[email protected] t: 085 - 273 3575 Bezoekadres / postadres Academiestraat 5 3841 ES Harderwijk
21
22
Stichting Bibliotheek Noordwest Veluwe Academiestraat 5 3841 ES Harderwijk www.bibliotheeknoordwestveluwe.nl
[email protected] t: 085 - 273 3575
