eten & drinken Les 1 Help 3
Quiz Eten & drinken in (1) tekst & (3) vocabulaire
Quiz
Quiz
Quiz
Quiz
Quiz
Quiz
Indonesisch rijstgerecht met in olie gebakken rijst, fijn gesneden groente, vlees, uien enz.
Quiz
Indonesisch rijstgerecht met in olie gebakken rijst, fijn gesneden groente, vlees, uien enz. = nasi (goreng)
Quiz
gerecht van mie met varkensvlees en groenten
Quiz
Quiz
(1) Tekst
Spelling • Waarom verandert Middeleeuwen in middeleeuwen? • Alle tijdperken krijgen een kleine letter. Ook middeleeuwen en middeleeuws volgen nu die regel. Vergelijk met prehistorie, bronstijd, ijzertijd, (oude/nieuwe) steentijd, nieuwe tijd, renaissancetijd, barok, nieuwste tijd, interbellum. Al deze woorden hadden in de Woordenlijst van 1995 al een kleine letter. Voor deze hele groep geldt dat ze nu met een kleine letter worden gespeld.
Inversie na tijdsaanduidingen
Inversie na tijdsaanduidingen „Uit schilderijen en geschriften uit die tijd‟ (r. 3-4) „Pas in de 19e eeuw‟ (r. 10) „Tot die tijd‟ (r. 11) „Ook tegenwoordig‟ (r. 18) „In onze tijd‟ (r. 21)
Ze worden gebruikt om veranderingen in eetgewoonten in de tijd te plaatsen.
(3) Vocabulaire
(3) Vocabulaire 1. demonstreren 2. is gesteld met 3. onderscheidt zich (van x door x) 4. komt voor 5. eruitzien 6. gebruikelijke
7. voordat 8. dergelijke 9. geïntroduceerd 10. manier (de) 11. bereiden 12. sloeg … aan 13. iem. imponeerde met iets
(3) Vocabulaire 14. Pas 15. zoals 16. overigens 17. buitenissig 18. gevolg (het) 19. uiteenlopende 20. aantal (het) 21. op … maken 22. tegenwoordig
(4) Spreken
(Extra) Van Kooten & De Bie
Van Kooten en De Bie Kees van Koten (°1941) Wim de Bie (°1939) een (cabaret)duo vooral bekend door hun televisieprogramma‟s
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • Neologismen • Bekende uitdrukkingen/woorden een nieuw leven ingeblazen
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • stoned als een garnaal
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • stoned als een garnaal • doemdenken
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • stoned als een garnaal • doemdenken = pessimistische gedachten koesteren over de toekomst
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • stoned als een garnaal • doemdenken • positivo
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • stoned als een garnaal • doemdenken • positivo = iemand die eerder de mogelijkheden dan de gevaren, eerder de positieve, dan de negatieve kanten in mensen, zaken, of omstandigheden zal zien en benadrukken. (vs. doemdenker)
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • • • •
stoned als een garnaal doemdenken positivo regelneef
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • • • •
stoned als een garnaal doemdenken positivo regelneef = (schertsend) iemand die van alles wil regelen, vooral voor anderen; een bemoeial
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • • • • •
stoned als een garnaal doemdenken positivo regelneef jemig de pemig
Van Kooten en De Bie Invloed op de Nederlandse taal • • • • •
stoned als een garnaal doemdenken positivo regelneef jemig de pemig = uitdrukking als iemand zich verbaast (informeel)
De vieze man – Bonbons
Bonbons (NL) / pralines (VL)
Bonbons
Bonbons
Pure chocolade = fondant chocolade (Vlaams) Donkere, zwarte, bittere chocolade
Bonbons
Bonbons
Melkchocolade
Bonbons
Bonbons
Witte chocolade
Nougat (= noga)
Pralinévulling (VL?)
+
Likeurbonbon (de)
+
Toffee (de)
Chocoladetruffel (de)
Bonbon • Ondanks de slappe economische situatie neemt de bonbon in Nederland nog voortdurend in luxe toe. De betere bonbon is een populaire delicatesse geworden, die sociologisch gezien niet langer het zoete privilege vormt van een bevoorrechte bovenlaag.
http://www.youtube.com/watch?v=nSR3xWMc63U
• Het moet een beetje een ____________ blijven, een bonbon is een __________.
• Het moet een beetje een feestje blijven, een bonbon is een feestje. [feesje]
• Zoveel _____________, zoveel bonbons.
• Zoveel smaken, zoveel bonbons.
Uitdrukkingen met “smaak” 1. Zintuig 2. Gewaarwording in de mond, opgewekt door het proeven van iets 3. Persoonlijke voorkeur 4. Gevoel voor schoonheid
Uitdrukkingen met “smaak” •
Zintuig – – – – –
het gehoor het gevoel het gezichtsvermogen de reuk de smaak
Uitdrukkingen met “smaak” •
Gewaarwording in de mond, opgewekt door het proeven van iets – Een vieze smaak – Een walgelijke smaak – Een slechte/goede smaak
Uitdrukkingen met “smaak” •
Persoonlijke voorkeur – een dure smaak hebben – = een voorkeur hebben voor dure artikelen en producten – over smaak valt niet te twisten – smaken verschillen – = berustend commentaar als mensen een andere voorkeur hebben
Uitdrukkingen met “smaak” •
Persoonlijke voorkeur – in de smaak vallen bij iemand – = (van iets wat wordt aangeboden) zeer door hem gewaardeerd worden
Uitdrukkingen met “smaak”
Uitdrukkingen met “smaak”
Uitdrukkingen met “smaak”
Uitdrukkingen met “smaak” •
Gevoel voor schoonheid – “Hij heeft een goede smaak”.
De groenteman en de Turk
http://www.youtube.com/watch?v=bzC1dhjq0Hw
Discussie Op het forum bij dit filmpje hebben een paar mensen (van Turkse afkomst) hun ongenoegen geuit. Met opmerkingen als: “fuck you kaaskop alsof je goed kan nederlands [Nederlands kan]” Er zijn dus kennelijk enkele mensen die deze sketch beledigend vinden. Wat vinden jullie van die boze reacties?
Discussie
Een Nederlandse forumbezoeker reageert op het filmpje: “Een Turk zou nooit om een “pondje appels” vragen.” Dit is om verschillende redenen een totaal misplaatste opmerking. Wat heeft de forumbezoeker niet begrepen?
Stijlregister • stijlregister = taalvariëteit die betrekking heeft op de gevoelswaarde en de gebruikssfeer van een woord • gebruikssfeer = geheel van omstandigheden die het woordgebruik bepalen of beïnvloeden • gebruikssfeer in dit filmpje?
Stijlregister • stijlregister = taalvariëteit die betrekking heeft op de gevoelswaarde en de gebruikssfeer van een woord • gebruikssfeer = geheel van omstandigheden die het woordgebruik bepalen of beïnvloeden • gebruikssfeer in dit filmpje? Alledaags, vrij informeel gesprek tussen een verkoper en een klant van een groentewinkel
Stijlregister • Is het stijlregister van de Turk gepast in deze situatie?
Stijlregister • Is het stijlregister van de Turk gepast in deze situatie? Neen, hij hanteert een veel te plechtige, formele stijl. (“boekentaal”) => komisch effect
Stijlregister • “U heeft groenten die qua versheid en hygiëne de toets der kritiek kunnen doorstaan.” – De toets der kritiek kunnen doorstaan = deugdelijk blijken, van goede kwaliteit blijken
– Qua = wat betreft – [Doorstaan] => [doorstaan]
• (vs) “De groenten zijn hier altijd heel vers en van goede kwaliteit.”
Stijlregister • “Het gaat de goede kant op. Zij is op de goede weg.” – De goede kant opgaan (=>) – De goede weg op zijn (=>)
• (vs) “Het gaat beter met haar.”
Stijlregister • Het gaat de goede kant op = het gaat (steeds) beter met – “Het gaat de goede kant op met de biotechnologie. Er komen steeds meer waardevolle producten op de markt.” – “Het gaat de goede kant op met het springerige punkpoptrio uit Liverpool.”
Stijlregister • op de goede weg zijn = langzaam maar zeker een gewenst doel bereiken – “Het kan natuurlijk altijd nog veel beter maar ik vind dat we op de goede weg zijn.” – “CA lijkt weer op de goede weg. De juridische problemen die ontstonden na de boekhoudschandalen zijn voorbij.” – “De gemeente is op de goede weg met het terugdringen van het autoverkeer.”
Stijlregister • “En dan een heel scala van pappen voor de morgen, meneer.” – een scala van mogelijkheden
• (vs) “en dan ook nog een heleboel soorten pap”
Stijlregister • “Voor de pappen moet ik mij vervoegen bij de zuivelhandel.” – (Zich vervoegen bij: zich melden bij = iemand meedelen dat men gearriveerd is)
• (vs) “Voor pap moet ik bij de melkboer zijn.”
Stijlregister • “Tot genoegen, mijne heren.” – Tot genoegen = zeer formele (afscheid)groet
• => Daag! / Doeg!
De Hollandse keuken De Turk wil met z‟n gezin genieten van een echte maaltijd uit de “specifieke” Hollandse keuken. Welke typisch Nederlandse ingrediënten en gerechten somt hij op?
De Hollandse keuken Boerenkool
De Hollandse keuken Bloemkool
De Hollandse keuken Hutspot
De Hollandse keuken Hutspot •wortelen (jonge) •ui •laurier •zout, peper, nootmuskaat •aardappelen
De Hollandse keuken Opmerking: Stamppot eenpansgerecht met aardappels en groente, die voor het opdienen door elkaar gestampt zijn Bijvoorbeeld: hutspot
De Hollandse keuken Zuurkool [opm: niet zurekool]
De Hollandse keuken Erwtensoep
De Hollandse keuken Verschillende soorten pap Havermoutpap Griesmeelpap Lammetjespap Karnemelkpap
De Hollandse keuken Rookworst
De groenteman • Opm.: groentewinkel, groenteman, etc. • Niet: groentenwinkel, groentenman • Waarom?
De groenteman • Opm.: groentewinkel, groenteman, etc. • Niet: groentenwinkel, groentenman • Meervoud van groente = – Groenten – Of: groentes
• Opmerking: “groentenist” word niet gezegd in het Standaardnederlands • Wel: groenteboer, groenteman, groenteverkoper
De groenteman Bijvoorbeeld: • blote apie‟s • hiero • rikketik
De groenteman Bijvoorbeeld: • blote apies • hiero • rikketik
geschilde aardappelen hier hart
