EPB‐regelgeving: energievoorziening in collectieve woningbouw EPB‐platform, externe warmtelevering, installatie‐eisen renovatie
Lore Stevens Vlaams Energieagentschap 27 mei 2014
1
Inhoud
EPB‐platform Externe warmtelevering Installatie‐eisen bij renovatie 27/05/2014
2
1
EPB‐platform • • • •
Samenwerking tussen de Vlaamse, Brusselse en Waalse energie‐administraties (sinds 2007) Doel = samenwerken rond het verder uitwerken, wijzigen en verbeteren van de EPB‐ berekeningsmethode Ondersteuning door wetenschappelijke partners (consortium) Voordelen: • •
Voor de gewesten: gedeelde kosten, uitwisselen kennis en ervaring Voor de bouwsector: eenduidigheid
27/05/2014
3
EPB‐platform
27/05/2014
4
2
EPB‐platform • Prioriteitenlijst Opgesteld door de 3 gewesten 4 categorieën:
• •
• • • •
Lopende onderzoekspunten Eenvoudige aanpassingen Moeilijkere aanpassingen Complexe aanpassingen
27/05/2014
5
EPB‐platform Thema
Categorie
Prioriteit
Studie externe warmtelevering
Lopend
4
Definitie koeling (verduidelijkingsdocument)
Eenvoudiger
2
Primaire energiefactoren – bibliografie
Eenvoudiger
3
Andere tappunten buiten rekenvolume op zelfde circulatieleiding meerekenen
Eenvoudiger
4
Methode preferente/niet‐preferente opwekker (heat)
Moeilijker
1
Herziening systeemrendement warm tapwater
Moeilijker
2
Collectieve systemen, methodiek herzien (verwarming en SWW)
Complex
1
27/05/2014
6
3
EPB‐platform Prioriteiten voorleggen aan consortium Verkennend onderzoek
verwerking in methodetekst
Onderzoek + testen
Procedure wijzigingsbesluit
beslissing door de 3 gewesten (unanimiteit)
In voege + aanpassing EPB-software Opnemen in wijzigingspakket voor integratie in regelgeving
Inhoud
EPB‐platform Externe warmtelevering Installatie‐eisen bij renovatie 27/05/2014
8
4
Externe warmtelevering in EPB = systeem waarbij de warmteopwekking gebeurt buiten het gebouw waar warmte wordt afgenomen; • warmte niet op eigen perceel geproduceerd, maar via een extern warmtenet; • warmte op eigen perceel geproduceerd en via een warmtenet (geheel of gedeeltelijk buiten de gebouwen) aan één of meerdere gebouwen op het eigen perceel geleverd. 27/05/2014
9
Energieprestatieregelgeving • Systeem van externe warmtelevering dat instaat voor het verwarmen, opwekken van warm tapwater, bevochtigen, koelen van een nieuwbouw; • geen EPB‐rekenmethodiek beschikbaar; • niet mogelijk om E‐peil te bepalen;
• Beleidsvoorbereidende studie “externe warmtelevering”. 27/05/2014
10
5
Studie externe warmtelevering • • • •
Studie VEA 2013 – 2014 In kader van EPB‐platform: opgevolgd door Brussels en Waals gewest Uitvoerders: Ingenium & 3E Doelen: 1.
Berekeningsmethode externe warmtelevering: • • •
2. 3. 4.
rendement equivalente primaire energiefactor aandeel hernieuwbare energie
Berekeningsmethode toetsen aan praktijkcases Zo objectief mogelijk inschatten energetisch gedrag systeem van externe warmtelevering Binnen de filosofie van EPW‐ en EPU‐methodes.
27/05/2014
11
Studie externe warmtelevering: bestudeerde cases Naam
Status
MIROM, Roeselare In dienst
•
VENNING, Kortrijk Deels in dienst NIEUW ZUID, Voor‐ Antwerpen ontwerp Vertrouwelijk In dienst LICHT EN RUIMTE, Deels in Roeselare dienst TONDELIER, Gent Voor‐ ontwerp Vertrouwelijk Deels in dienst
27/05/2014
Warmte‐opwekkers restwarmte (afval‐verbranding) biomassaketel, gasketel, WKK niet gekend
Distributie ‐ leidingnet ondergronds ondergronds en bovengronds ondergronds
Type warmte‐ vragers residentieel en niet‐residentieel residentieel residentieel
gasketels, restwarmte ondergronds
residentieel en niet‐residentieel
externe warmte
ondergronds
residentieel
niet gekend (deels externe warmte) biomassaketel, gasketel
ondergronds en bovengronds ondergronds
residentieel residentieel en niet‐residentieel
12
6
Studie externe warmtelevering: stand van zaken • Er werden nog enkele aanpassingen gevraagd alvorens eindrapport wordt goedgekeurd. • Studie nog niet opgeleverd. • Na oplevering publicatie studieresultaten op www.energiesparen.be . • Beleidsvoorbereidende studie: •
De implementatie in de EPB‐ berekeningsmethodiek kan anders zijn dan voorgesteld door Ingenium & 3E in eindrapport.
27/05/2014
13
Vervolg Timing opname rekenmethode in regelgeving: Momenteel
Geen EPB‐berekeningsmethode voor externe warmtelevering opgenomen in regelgeving
Verwachting voor Overgangsmaatregel: inrekening mogelijk maken via alternatieve half juni berekeningswijze voor innovatieve gebouwen • Ministerieel besluit ondertekend op 18 mei 2014 • Na publicatie: maatregel en methode van tijdelijke aard. • Alternatieve berekeningswijze volgens goedkeuringsleidraad wordt op www.energiesparen.be ter beschikking gesteld. • Communicatie nieuwsbrief • Tijdelijk karakter Finaal
27/05/2014
EPB‐berekeningsmethode voor externe warmtelevering opgenomen in regelgeving • Eind 2014: volledig uitgewerkt voorstel dat is afgestemd met andere gewesten • Eerste semester 2015: goedkeuringsproces wijzigingsbesluit 14 • Inwerkingtreding: 1 januari 2016
7
Vervolg Op punt stellen van de finaal te implementeren rekenmethode voor externe warmte: a) Leren uit overgangsfase en naverwerking studieresultaten => prioriteit EPB‐platform b) Primaire energiefactoren: •
In Energiebesluit
•
Primaire energiefactor restwarmte ontbreekt => prioriteit EPB‐platform
27/05/2014
15
Vervolg Breder toepassingskader: 1. Uit studie: een aantal suggesties en problemen zijn breder dan de rekenmethode: 1. Fasering van warmtenetten vs. as‐built rapporteren 2. Certificatie 3. Rol verslaggever
2. VEA zal een overzicht opstellen van aspecten i.v.m. warmtenetten die nog uitwerking vragen
27/05/2014
16
8
Inhoud
EPB‐platform Externe warmtelevering Installatie‐eisen bij renovatie 27/05/2014
17
Installatie‐eisen bij renovatie Nieuwe Bijlage XII bij het Energiebesluit
Definitief goedgekeurd op 29 november 2013
27/05/2014
18
9
Toepassingsgebied • •
•
Bij vervangen, vernieuwen of toevoegen van technische installaties; Bestaande gebouwen bij renovatie of functiewijziging;
Binnen EPB‐regelgeving: • • •
Stedenbouwkundige vergunning/melding (met uitgebreid dossier); Aanvragen vanaf 1/1/2015. Rapportering via EPB‐aangifte
27/05/2014
19
Toepassingsgebied •
Enkel in Vlaanderen: • •
•
NIET VAN TOEPASSING OP: • • • •
•
Brussel eigen eisenpakket (vglb. Vlarem‐eisen); Wallonië bekijkt overname Vlaamse eisen.
Nieuwbouw; Ongewijzigde bestaande installaties (geen verplichting tot uitvoeren werken); Projecten zonder vergunning/melding; Dossiers met eenvoudige dossiersamenstelling (medewerking architect niet vereist).
Eisen voor installatie in zijn geheel: •
27/05/2014
Niet voor afzonderlijke toestellen/producten (= Ecodesign) 20
10
Installatie‐eisen bij renovatie: overzicht eisenpakket ketels en elektrische WP
verlichting
Energieprestatie van ventilatiesystemen
Direct elektrische verwarming
installatie‐ eisen bij renovatie
koeling
Elektrische doorstromers en boilers
circulatieleidingen
27/05/2014
21
Eisenpakket: verwarming •
Ruimteverwarming: • Ketel – gasvormige en vloeibare brandstof: EIS: Minimaal installatierendement ηinst > 84%
Praktisch: Eisenniveau nipt haalbaar voor niet‐ condenserende ketel. 27/05/2014
22
11
Eisenpakket: verwarming •
Ruimteverwarming: • Ketel – gasvormige en vloeibare brandstof: Formule uit methodiek nieuwbouw aangevuld met reductietermen: ηinst = fNCV/GCV η30% – floc – freg, burn – finsulation – freg – fhyd
Of voor een condenserende ketel: ηinst = fNCV/GCV [η30% + 0,003(θ30% ‐ θave,boiler)] – floc – freg, burn – finsulation – freg – fhyd
Met: floc = reductieterm voor de plaats van het toestel. freg, burn = reductieterm voor de regeling die de ketel warm houdt tussen twee branderbeurten. fins = reductieterm voor de leidingisolatie. freg = reductieterm voor de regeling van normaal regime. fhyd = reductieterm voor het hydraulisch inregelrapport (enkel voor warmteproductie‐ installaties groter dan 400 kW). 27/05/2014
23
Eisenpakket: verwarming •
Ruimteverwarming: •
Elektrische warmtepompen
EIS: Minimale SPF
• 27/05/2014
SPF bepaald volgens methodiek E‐peil (Bijlage V). 24
12
Eisenpakket: verwarming •
Ruimteverwarming: plaatselijke verwarming: • Direct elektrische verwarming: • elektrische accumulatieverwarming; • elektrische convectoren; • elektrische vloerverwarming; • elektrische stralingsverwarming. EIS: Maximaal vermogen van 15 W/m² Doel: Vermijden elektrische verwarming bij grote warmtevraag.
27/05/2014
25
Eisenpakket: Sanitair warm water •
Sanitair warm water: • Elektrische boilers en doorstromers: EIS: Maximaal vermogen i.f.v. oppervlakte Pel ≤ max [ 2500 ; 2500 + 50 * (A – 150)] W
Doel: Vermijden elektrische warmwaterproductie bij grote verbruiksprofielen. 27/05/2014
26
13
Eisenpakket: Sanitair warm water •
Sanitair warm water: • Circulatieleidingen: EIS: verplicht te isoleren •
dikte i.f.v.: • Isolatiewaarde van het materiaal; • het temperatuurstelsel van de leiding; • de omgeving van de leiding; • de buitendiameter van de leiding.
27/05/2014
27
Eisenpakket: koeling •
Koeling: • Ijswatersystemen: • (andere koelsystemen afgedekt via Ecodesign) EIS: minimaal installatierendement
ηinst,cool = EERtest . fpl . finsulation . freg Met:
EERtest fpl finsulation freg
27/05/2014
= energie-efficiëntieverhouding bepaald bij 'standard rating conditions‘. = correctiefactor voor het gedrag bij deellast. = correctiefactor voor de leidingisolatie. = correctiefactor voor de regeling. 28
14
Eisenpakket: monitoring •
Energieverbruiksmeters: EIS: Verplichte plaatsing voor grote installaties: Type installatie
Nominaal vermogen Verplichte plaatsing van
Warmteproductie‐ installatie
> 70 kW
brandstofmeter
Warmteproductie‐ installatie
> 400 kW
calorimeter
Warmtepomp
> 10 kW
Meter voor elektrisch verbruik
Warmtepomp
> 100 kW
Meter voor hoeveelheid nuttige energie
Ijswatermachine
> 10 kW
Meter voor elektrisch verbruik
Ijswatermachine
> 100 kW
Meter voor hoeveelheid nuttige energie
27/05/2014
29
Meer info •
Eisen •
Wijzigingsbesluit;
•
Bijlage XII;
• •
•
Wijzigingsdecreet: •
•
Evaluatie:
•
Beleidsvoorbereidende studie: •
27/05/2014
https://www.energiesparen.be/epb/wijzigingen
Achtergrond: •
•
http://www.energiesparen.be/epb/bijlagen
Handhaving •
•
http://www.energiesparen.be/epb/wijzigingen
http://www.energiesparen.be/epb/prof/evaluatie2013 http://www.energiesparen.be/epb/prof/downloads
Vragen: e‐mail:
[email protected] 30
15
