Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Lerend vermogen & beweging Anna-Eva Prick (
[email protected]) & Ronald Valk (
[email protected])
Stelling “Mensen met dementie moeten gestimuleerd worden elke dag 15-30 min matig/intensief te bewegen”
?
Programma
1.
Waarom beweging?
2.
Casus
3.
Bewegen thuis
4.
Vervolg Casus
5.
Afsluiting
Succesvol ouder worden……..
EMGO Institute - Care and Prevention
Hoe voelt dit?
Realiteit……………..
1
Waarom bewegen?
Waarom bewegen? Neurogenese
‘Brain is fixed’
Santiago Ramón y Cajal (Mei 1852 – Oktober 1934)
Waarom bewegen bij dementie?
1 - Geheugen & motoriek maken gebruik van dezelfde systemen in het hoofd. Dezelfde neurale circuits. Beweging & geheugen gaan hand in hand. 2 - Doorbloeding witte stof brein: diepere slaap / verbetering stemming / verbetering executief functioneren
Waarom bewegen bij dementie?
Waarom bewegen bij dementie? Fysieke activiteit en het amyloid eiwit (Alzheimer pathologie)
Initiatief Planning Flexibiliteit Inhibitie Aandacht
Kwetsbaar voor normale veroudering en dementie Adlard et al., J Neurosci 2005
EMGO Institute - Care and Prevention
2
Waarom bewegen?
Casus Hr. Hein Schuite (12 mei 1950 – 1 maart 2011)
Voorzichtheid geboden
2007 opname in verpleeghuis Zonnehoeve in Hilversum • Vasculaire dementie(bedreigde fase)
! Interventie studies laten wisselende resultaten zien
• Recidiverende CVA’s met hemiparese rechts
! Goede effect studies niet veel uitgevoerd
• Afasie en dysarthrie
Forbes1, Sean Forbes2, Debra G Morgan3, Maureen MarkleReid4, Jennifer Wood5, Ivan Culum5. Physical activity programs for persons with dementiaDorothy. Intervention Review Cochrane
Casus
• Argwanend • Soms afwijzend en agressief naar medewerkers • ADL afhankelijk, loopt zelfstandig met rollator • Muziek(Jimmy Hendrix, Rolling Stones en Bob Dylan) • Duofiets en zwemmen
Casus Val juni 2010
Revalidatie
Heupfractuur rechts met schroeffixatie
Fysiotherapie:
Operatiewond niet gesloten en geïnfecteerd
• Observatie • Bewegingsonderzoek:
• Ontredderd • Angstig
Bewegingsanalyse( beweegpatroon, transfers, hulpmiddelen) Onderzoek: mobiliteit, spierkracht en sensibiliteit, pijn, angst
• Wantrouwen
• Afstemming MD team
• Pijn • Vastklampend aan bed
Casus
Waarom beweging/ondersteuning thuis? Fysiotherapeutische behandeling
Behandeling op bed en in de rolstoel Transfers mbv passieve lift
- 65% v/d mensen met dementie woont thuis
Kantelbare rolstoel
- uitstel verpleeghuisopname
Na 1 week elektrische statafel in de oefenzaal
- betrekken mantelzorger
Belangrijke aandachtspunten: Angst wegnemen Zorg voor gunstige omstandigheden Rekening houden met beperkingen Niet laten falen Wees consequent Niet dwingen Motiveren Dagelijks herhalen. 1 of 2 keer in de week is onvoldoende
EMGO Institute - Care and Prevention
3
Waarom ondersteuning?
Waarom ondersteuning thuis?
Percentage mantelzorgers met klachten
Thuisprogramma
Thuisprogramma Home-based training programme with exercise for people with dementia and caregiver support: the protocol of a randomised controlled trial Anna-Eva Prick, MSc Promotors: Prof. Anne Margriet Pot, PhD Prof. Erik Scherder, PhD
Huidige studie vs studie Linda Teri: - trainingsprogramma geschikt maken aan NL situatie - extra uitkomstmaat dementie: cognitie - effect mantelzorgers meten!: stemming / belasting / cortisol
Co-promotor: Jacomine de Lange, PhD
- ontwikkeling protocol voor de praktijk
Ondersteuning
Thuisprogramma - Beweging: 30 minuten actief bewegen gedurende min. 3 dagen per week (balans / rek, strek / kracht etc) - Ondersteuning: leren omgaan met dementie / communicatieve vaardigheden / plezierige activiteiten
• Plezierige activiteiten • Communicatie training • Voorlichting
- Thuisbezoek door coach (8 keer): Wekelijks bezoek MAAND 1
2-wekelijks bezoek
MAAND 2
2-wekelijks bezoek
MAAND 3
EMGO Institute - Care and Prevention
4
Ondersteuning
Bewegingsprogramma
Ondersteuning
Bewegingsprogramma
• Rek- en strekoefeningen (warm-up / cool-down): flexibiliteit verhogen / voorkomen spierblessures • Krachtoefeningen: kracht benen versterken / zelfstandig wandelen • Evenwichtsoefeningen: minder valpartijen /aankleden • Uithoudingsoefeningen: humeur / algemene fysieke welzijn verbeteren
Bewegingsprogramma
EMGO Institute - Care and Prevention
Bewegingsprogramma
5
Casus
Casus Voortgang
1,5 maand later: Hein trekt zichzelf op tot stand in de elektrische statafel Op-/staan en eerste stappen in de brug obv 1 persoon Transfers obv 1 persoon mbv actieve lift
Ik kan weer genieten van lopen, fietsen en zwemmen
Na 3 maanden: Loopt Hein zelfstandig door de brug en draait zelfstandig Fietst Hein een half uur vrijwel zonder trapondersteuning op de motomed
Stelling
Dank voor uw aandacht!
“Mensen met dementie moeten gestimuleerd worden elke dag 15-30 min matig/intensief te bewegen” MEER WETEN?
”
?
EMGO Institute - Care and Prevention
INFORMATIEFOLDERS NODIG? NEEM GERUST CONTACT OP!
[email protected] 06 – 19 34 81 64
6
