elkom IK SLA NOOIT OVER! Neem mee! Je moet gewoon heel duidelijk zijn Hét blad van het VRIJWILLIGER IN HET ZIEKENHUIS RADIOTHERAPIE IN HOORN

Gast TE

Neem mee!

Hét blad van het

“IK SLA NOOIT OVER!”

VRIJWILLIGER IN HET ZIEKENHUIS RADIOTHERAPIE IN HOORN

“Je moet gewoon heel duidelijk zijn”

10 VRAGEN AAN HUISARTS VAN MIEROP

Welkom

hart voor de zorg Sommigen spreken van een roeping. Anderen noemen het een voorrecht. Hoe dan ook: de zorg is werk dat je niet alleen met je handen en je hoofd doet.

“HET ZIJN JUIST DIE CONTACTMOMENTEN DIE MIJN WERK ZO BOEIEND MAKEN.” Coos Molenaar is 51 jaar en werkt ruim 28 jaar op het Klinisch Chemisch Laboratorium “In 65% van alle diagnoses en behandelingen speelt het laboratorium een cruciale rol. Zo worden elke dag door ons tussen de 1200 en 1500 mensen geprikt. Dat klinkt onaardig hè, maar het is een fantastisch vak. Op de middelbare school was ik dol op biologie en scheikunde. Daarom ben ik de analistenopleiding gaan doen. Daar bleek ik eigenlijk de medische kant van het vak het mooist te vinden. Je hebt dan én de technische kant van de analyse op het laboratorium én het contact met patiënten.” “Inmiddels ben ik teamleider en heb ik wat minder contact met patiënten dan vroeger. Maar het zijn juist die contactmomenten die mijn werk zo boeiend maken. Soms hebben die een enorme impact. Als analist ben je ook onderdeel van het traumateam. Als iemand zwaargewond binnenkomt, moeten de bloedwaarden snel beschikbaar zijn. Het is bijna twintig jaar geleden dat er in zo’n situatie een kindje onder mijn ogen doodging. Ik zal het nooit vergeten.” “Ik geniet echt als er een goed ‘teamwork’ is. Bijvoorbeeld bij een beenmergpunctie. Dat zijn rottige ingrepen voor een patiënt. Maar als je als patiënt, arts en analist heel goed naar elkaar luistert en samenwerkt, dan verloopt het goed. Ook voor de patiënt.”

2 | Te Gast | editie 03 2013

inhoud 08

10

13

04 Op de cover:

20

Ans Olofsen komt regelmatig in het ziekenhuis voor chemotherapie. Vol vertrouwen gaat zij het nieuwe jaar in.

02 Hart voor de zorg Coos Molenaar 04 Nieuws 06 De vrijwilliger Aad Sneeboer 07 Kunst 08 Medisch Radiotherapie Hoorn 10 Tien vragen aan huisarts Tessa van Mierop 12 Uit de praktijk 13 Op de kiek 14 Culinair Koken met Linda 16 Wie bent u? 19 Column Lebby 20 Interview Arno Timmermans 24 Mijn trots Rachel Wolff 26 Je zal �t maar hebben Incontinentie 28 Mijn verhaal Laurien van Haastert 32 In behandeling Hartfalen 36 Wat is dit? 38 Samen Gynaecologie, verloskunde & ambulance 40 Op bezoek 41 Feiten & cijfers van... de technische dienst 42 Tweets Het Westfriesgasthuis & Twitter 42 Meer informatie 43 Column huisarts Maarten van Bemmel

COLOFON

Art direction 100% Ontwerpen & Edson Goes Coördinatie & eindredactie Afdeling Communicatie Redactie Fred Beemsterboer, Emmie Bobeldijk, Miriam Eliel, Judith van Druten, Tim de Haan, Chantal Hofenk, Irene Hoogstraten, Edy Klaassen, Esther Muusse, René Nieuwenhuijse, Arthur Verhulst, Hilda Vleems, Karssen Communicatie Fotografie Roos Aldershoff, Dewi Koomen-Bakker, Amber Nan, Marie Cecile Thijs Adres Westfriesgasthuis, Communicatie, Postbus 600, 1620 AR Hoorn Mail [email protected] Alle geportretteerden (in woord en beeld) hebben hun toestemming gegeven voor publicatie. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

editie 03 2013 | Te Gast | 3

NIEUWS

Gezonde traktatie voor hartpatiënten

BLIJF OP DE HOOGTE VAN ALLE NIEUWE ONTWIKKELINGEN

Opbrengst Westfries gasthuis Loop(t)

S

amen met de sponsors hebben de deelnemers aan de Westfriesgasthuis Loop(t) 2013 een bedrag van € 2.000,opgehaald voor Team Boaz en stichting Stofwisselkracht.

Geld voor onderzoek

Veliusprijs voor Wiersema

B

ijna tweehonderd medisch specialisten, huisartsen, zorgprofessionals en anderen uit de regio verzamelden zich donderdagavond 31 oktober voor de St. Janslezing in de Oosterkerk in Hoorn om met elkaar te debatteren over ethische dilemma’s in de gezondheidszorg.

Defensief handelen

Met de jaarlijkse St. Janslezing biedt het ziekenhuis een podium aan medisch professionals om samen te discussiëren over de thema’s en ethische vraagstukken die leven in de zorg. Dit jaar was het thema ‘defensief handelen’. Bestuursvoorzitter Arno Timmermans: ‘De zorg ligt landelijk onder het vergrootglas. Met de zaak Tuitjenhorn nog vers in het geheugen wordt pijnlijk duidelijk hoe groot de gevolgen daarvan kunnen 4 | Te Gast | editie 03 2013

zijn voor alle betrokkenen. Klachten en claims stijgen, het aantal tuchtzaken ook. De politiek staat op scherp. Wat zijn de gevolgen hiervan op de dagelijkse zorgpraktijk? Maakt het de zorgsector onzeker? We worstelen allemaal met deze vragen en daarom is het goed om hierover met elkaar van gedachten te kunnen wisselen.’

Dr. Veliusprijs

Vaatchirurg Arno Wiersema ontving de tweejaarlijkse dr. Veliusprijs voor zijn onderzoek naar antistolling bij ingrepen aan de bloedvaten. Deze wetenschapsprijs is vernoemd naar Velius, een Hoornse stadsdokter en wetenschapper die in 1592 werd geboren. Zijn lijfspreuk luidde ‘Ne quid temere’ (‘Niets zonder overleg’).

Hans en Sissy Vriend van Team Boaz namen de cheque in ontvangst. “Het is echt hartverwarmend. We zijn hier erg blij mee en willen iedereen bedanken die heeft bijgedragen aan de Westfriesgasthuis Loop(t). De volledige opbrengst komt ten goede aan onderzoek naar stofwisselingsziekten. Het onderzoek is kostbaar, dus iedere euro is meer dan welkom.”

O

nlangs was er voor de 100ste keer een bijeenkomst voor mensen met een hartaandoening en hun partners. Tijdens de bijeenkomst spreken patiënten met een cardioloog én met elkaar over het ontstaan van hartaandoeningen. Maar ook over het voorkomen van klachten, oppakken van het gewone leven, medicijnen… kortom, alle zaken waar hartpatiënten mee te maken krijgen.

Vertrouwen in eigen kunnen

De bijeenkomsten worden sinds 2008 georganiseerd. Ze maken deel uit van een intensief revalidatieprogramma die mensen met hartklachten aangeboden krijgen. Naast de voorlichtingsbijeenkomsten zijn er ook dieetworkshops, gesprekken met een psycholoog en een bewegingsprogramma op maat. Cardioloog Sander Anneveldt: ’Belangrijk is dat de lichamelijke conditie na hartklachten weer wordt opgebouwd, maar ook dat het

vertrouwen in eigen kunnen weer wordt teruggewonnen.’

‘Weten wat je doormaakt’

In de voorlichting wordt daarom aandacht geschonken aan preventie, medische en psychische aspecten en aan de onderdelen van een gezonde levensstijl. Met goed resultaat, want 98% van de patiënten geeft aan tevreden te zijn over het programma. De heer Bakker uit Grootebroek vertelt: ‘De hartrevalidatie heeft mij het gevoel gegeven weer vooruit te kunnen en durven. Ik heb veel gehad aan de betrokkenheid en steun van de zorgverleners. En aan het contact met lotgenoten. Zij weten toch wat je doormaakt.’

95%

Elke week starten er nieuwe hartpatiënten in het programma. Jaarlijks gaat het om 450 patiënten. Alle patienten met een hartaandoening krijgen het revalidatieprogramma

aangeboden. Een deel daarvan zijn mensen die een hartinfarct hebben gehad. Van deze groep volgt maar liefst 95% de revalidatie; landelijk is dat 64%. De patiënten die op 7 november naar de voorlichtingsbijeenkomst zijn geweest, werden getrakteerd. ‘Uiteraard op een gezonde snack,’ voegt Sander Anneveldt toe.

Kunst voor een kroket

S

tefan van der Werf zat te wachten in de lounge van de Dagbehandeling tot hij opgeroepen werd voor zijn operatie. Servicemedewerker Will raakte met Stefan in gesprek over de aankleding van de lounge. Die kon volgens Stefan nog wel een beetje ‘gepimpt’ worden. Stefan, kunstenaar van beroep, bood aan om een kunstwerk te maken voor de lounge. Tenminste, als er een broodje kroket tegenover stond. Zo gezegd, zo gedaan!


DE VRIJWILLIGER

“Ik sla nooit over” H et kopje koffie in de wachtkamers. De boekenkar voor patiënten. Het Sint Janskoor. Patiëntenvervoer. Allemaal onmogelijk zonder de 340 vrijwilligers die zich inzetten voor het Westfriesgasthuis.

Op de afdeling Dialyse komen sinds 2007 elke week vrijwilligers van het Steunpunt Zorg voor Welzijn. De vrijwilligers worden ingezet als maatje van de dialysepatiënten. Ze maken een praatje of doen een spelletje. Net waar de patiënten zin in hebben. Aad Sneeboer is zo’n vrijwilliger. “Tien jaar geleden stopte ik met mijn werk in het ziekenhuis. Maar toen ik nog eens langskwam, zag ik een oud-collega bij een kraam van het Steunpunt Zorg voor Welzijn. Zij vroeg mij of ik af en toe een spelletje kaart wilde spelen met een aantal patiënten. Zo ben ik erin gerold.” Nu is Aad het vaste maatje van een mevrouw van 84 en een meneer van 82. “Meneer is altijd heel enthousiast als we over schepen praten. En met mevrouw praat ik over van alles en nog wat. Als iemand aan haar vraagt wie ik ben, zegt zij: ‘Dit is mijn verkering’.” “Ik vind het leuk om naast mijn hobby’s, houtbe werken en fietsen, iets totaal anders te doen. De patiënten zijn zeer dankbaar.” Aad slaat daarom geen keer over. Zelfs niet op een feestdag.


KUNST

Titel Landschap z.t. Techniek olieverf op doek, 100 x 100 cm Kunstenaar Stella Burggraaf Info www.stellaburggraaf.nl Kunstenaarsvereniging De Boterhal


MEDISCH

Radiotherapie Hoorn

De bestralingsruimten hebben een licht en warm uiterlijk. Op het plafond is een grote afbeelding van de natuur aangebracht. Zodat de patiënt een aantrekkelijk uitzicht heeft tijdens de radiotherapie.

Het VUmc aan de Van Dedemstraat in Hoorn

H

et VUmc. Is dat niet dat hele grote academische ziekenhuis in Amsterdam? Klopt, maar een stukje VU bevindt zich op het terein van het Westfriesgasthuis met een ingang aan de Van Dedemstraat. Sinds december 2012 worden hier patiënten behandeld die voor bestraling in aanmerking komen. Een bijzondere plek, voor bijzondere mensen.

met veel daglicht en uitzicht naar buiten. Natuurafbeeldingen aan de wanden. Relaxed sfeertje. Er zijn drie bestralingsruimten in het gebouw, waarvan er op dit moment twee zijn ingericht en gebruikt worden. Eén ruimte is dus in ruwbouw op reserve. De verwachting is dat deze ruimte in de toekomst zeker nodig zal zijn.

Gebouw

De afdeling Radiotherapie is een ‘echt’ stukje VUmc: medewerkers zijn in dienst van het VU en dragen VU-kleding. Servies draagt het VU-logo en ook bij de toegang tot de afdeling is aan het logo – de gestileerde vleugels van de gevleugelde leeuw- duidelijk te zien dat je het Westfriesgasthuis verlaat en het VU bin-

Ondanks dat radiotherapie plaatsvindt in een ruimte met wanden van drie meter dik oogt het gebouw heel licht en transparant. Geen lood-zware deuren, maar een systeem van overlappende muren, het zogenaamde labyrinth. Ruim opgezette wachtruimtes 8 | Te Gast | editie 03 2013

VUmc

nenstapt. Ook telefoon en ICT zijn gekoppeld aan het VU-netwerk. Voor de 18 medewerkers die hier op een gemiddelde dag werken (radiotherapeuten, radiotherapeutisch laboranten, technici en baliemedewerkers) vormt de werkplek een buitenkans. In plaats van aansluiten bij de dagelijkse file richting Amsterdam en de strijd om elke schaarse en dure parkeerplek, rijden ze ontspannen tegen de drukte in en kunnen hun auto eenvoudig kwijt. Vrijwel alle medewerkers die op deze locatie werken, wonen dan ook ten noorden van het IJ.

Patiënten

Maar de mooie ruimte en de prettige sfeer ten spijt, het gaat hier wel om serieuze zaken. Op deze plek worden mensen behandeld

bij wie kanker is geconstateerd. Oncologen van Esperanz, een samenwerkingsverband voor oncologie van het Westfriesgasthuis, Waterlandziekenhuis en het Zaans Medisch Centrum, verwijzen hun patiënten hier naar toe. Hierbij wordt in nauw overleg tussen oncologen, radiotherapeuten en - wanneer nodig - oncologisch chirurgen, een behandelplan voor patiënten opgesteld. Dit overleg vindt wekelijks plaats, onder andere via videoconferentie, waarbij specialisten van verschillende locaties direct contact met elkaar hebben. Zij bespreken doelgroepen en protocollen. En vooral de behandelingen van patiënten. Steeds wordt gezocht naar de optimale mix van behandelingen met de grootste kans op succes en de minste nadelige bijwerkingen. Daarbij valt op dat

behandelingen steeds meer op het individu worden toegesneden, ondersteund door de modernste technieken. Niet elke behandeling wordt in Hoorn gedaan. Kinderen en patiënten die expertise op een klein vakgebied nodig hebben, zoals complexe tumoren in de mond, worden in het VUmc in Amsterdam behandeld. Maar verder is de dependance in Hoorn toegerust om elke oncologiepatiënt te helpen. Net als voor de medewerkers, is de beschikbaarheid van bestraling in de regio voor patiënten een zegen. Sommige patiënten moet meer dan 20 keer terugkomen voor telkens een korte behandeling. En dan is het wel zo prettig dat dit stuk VUmc zich in Hoorn bevindt. editie 03 2013 | Te Gast | 9

10 VRAGEN AAN… TESSA VAN MIEROP

“WAAROM ZOU JE NÍET VOOR DIT VAK KIEZEN?” 1

Waarom ben je huisarts?

“Ik zou bijna een wedervraag stellen: waarom zou je níet voor dit vak kiezen? Ik vind huisarts het meest complete artsenvak dat er is: de problematiek is zeer divers, van een simpele snee in een vinger tot aan terminale zorg. Je hebt een lang bestaande band met mensen, kent vaak het hele gezin of familie en komt bij mensen thuis. Daarnaast moet je een praktijk runnen, een team aansturen en verder leid ik ook aanstaande huisartsen op, wat nog een extra verdieping van het vak geeft.”

2

Wie was je meest invloedrijke leermeester?

“Dat is een vraag die ik niet makkelijk te beantwoorden vind. ‘Leermeester’ klinkt voor mij als iemand die boven je staat maar ik vind dat in elk contact en elke relatie momenten zitten waar je van kunt leren. De kunst is om die te herkennen en er gebruik van te maken.”

Als je dit beroep niet had gekozen, wat had je dan willen worden?

3

“Ik zou het niet goed weten. Op de middelbare school dacht ik altijd dat ik de technische kant op zou gaan: bouwkunde of architectuur, maar achteraf gezien denk ik niet dat dat bij mij zou passen. Als ik nu geen huisarts meer zou kunnen zijn, zou mijn voorkeur uitgaan naar psycholoog.”

4

Wat was je eerste betaalde (bij)baan?

“Afgezien van wat oppaswerk en krantenwijk10 | Te Gast | editie 03 2013

jes tijdens mijn schooltijd was mijn eerste echte vakantiebaan in het selfservicerestaurant van de Maxis. Hard werken voor een minimaal salaris, maar wel veel lol met collega’s gehad.”

5

Wat maakt jouw dag goed?

“Oei, dat kan veel zijn. Ik vind het de kunst om te genieten van alle (kleine) dingen: een mooie wolkenlucht als ik naar mijn werk fiets, een grappig gesprek met een patiënt, een stuk hardlopen in de regen of aan tafel schuiven terwijl mijn dochter de maaltijd bereid heeft.”

ontdekking zou 6 Welke je leven het meest verbeteren?

“Ik heb altijd het gevoel te weinig tijd voor dingen te hebben. Voor de hand ligt dus een antwoord als: een tijdverdubbelaar ofzo. Maar ik denk dat dit gevoel van te weinig tijd ook met vertienvoudiging van de tijd zal blijven bestaan en meer met mijn eigen persoon te maken heeft, dus als ik me daar eens bij neer zou kunnen leggen…”

Als je zelf patiënt bent, wat vind je dan belangrijk?

7

“Ik ben gelukkig niet vaak patiënt, maar ik vind het dan als arts wel belangrijk om echt ‘patiënt’ te kunnen zijn en niet als collega gezien te worden. En dan wil ik graag een open communicatie met de arts hebben met voldoende tijd en aandacht voor de mens achter de klacht.”

8

Wat vind je van het Westfriesgasthuis?

“Als huisarts een prima ziekenhuis om mee samen te werken, er is veel aandacht voor klanttevredenheid en kwaliteitsverbetering. De samenwerking tussen huisartsen en specialisten zou wat mij betreft nog verder verbeterd kunnen worden. Bijvoorbeeld door het instellen van een eerste-tweedelijnscommissie. Als patiënt (of familielid van) heb ik tot op heden alleen maar goede ervaringen met het Westfriesgasthuis.”

9

Met wie werk je graag samen en waarom?

“Ik werk graag samen met mensen die enthousiast zijn voor hun vak en er echt voor gaan. Belangrijk vind ik daarbij dat zij ook lol hebben in het samenwerken waardoor je elkaar kunt stimuleren om tot nog betere resultaten te komen.”

woon je in 10 Waarom West-Friesland?

“Omdat mijn praktijk hier staat! Ik ben hier min of meer toevallig terecht gekomen, maar kende Hoorn wel uit mijn jeugd van de zeiltochten met mijn ouders. Ik vind het prettig om dicht bij mijn werk te wonen. Ik ga dan ook bijna altijd met de fiets naar de praktijk. Ik kan dan genieten van de prachtige oude binnenstad, het heerlijke uitzicht over het IJsselmeer. En er wonen hele leuke mensen hier!”

Tessa van Mierop is huisarts in Hoorn. Ze is 48 jaar en woont samen met haar man en drie kinderen al zes jaar in de binnenstad van Hoorn. Samen met haar collega Hayri Demirkiran heeft ze een huisartsenpraktijk in de Grote Waal. Voordat ze naar Hoorn kwam, woonde en werkte ze in Almere. editie 03 2013 | Te Gast | 11

UIT DE PRAKTIJK

“Ik wil ...”

“Ik kan “Ik weet niet ...” SPRAKELOOS

weet ni Als de man uit bed stapt kijk ik op van zijn lengte. Hij is erg groot maar totaal ontredderd. Zijn al bestaande taalproblemen weten geen weg in deze vreemde omgeving. “Ik wil ...” Ik vraag hem wat hij wil. “Ik kan niet ...” “Ik begrijp niet zo goed wat u wilt zeggen. Zal ik u naar het toilet brengen?” “Ja,” is het antwoord. “Ik zou zo zeggen ...” Er komt niets meer. Het is lastig een gesprek te voeren. Iedere zin wordt heel enthousiast begonnen, maar breekt steeds na een aantal woorden weer af. Hij zucht. “Ik zou zo graag ... Ik weet niet ...” Ik help hem op het toilet en we lopen weer naar zijn bed. De wanhoop is van zijn gezicht af te lezen. Mijn wanhoop is net zo groot. Ik wil hem zo graag helpen, maar ik weet niet meer hoe. Af en toe lijk ik hem te begrijpen. Maar dat is dan meer toeval dan wijsheid. Als er iemand is die een doorzettingsvermogen heeft dan is het mijn patiënt wel. Hij begint voortdurend met een verhaal. De teleurstelling is steeds hartverscheurend. Dan legt hij zijn hoofd in zijn handen. “Ik kan niet ...” “Wat kan u niet?” “Ik kan niet ...” Ik probeer het: “Kan u niet praten?” Hij kijkt me aan en herhaalt. “Ik kan niet praten.” Dan huilt hij. Luid en met dikke tranen. Mijn hart huilt mee. Ik kan hem alleen maar troosten. Ik probeer hem duidelijk te maken dat ik ervoor ga zorgen dat hij snel weer naar huis kan. Zijn eigen omgeving en zijn eigen vrouw om hem heen zal hem weer wat rustiger maken. Mijn pleidooi bij de artsen helpt. In de avond mag hij weer mee naar huis. Ik zie ze lopen aan het einde van de gang. Hand in hand lopen ze daar. Een man en een vrouw. Maar de verhouding is zoek. Afasie. Ik vind het nog steeds de meest schrijnende handicap bij hersenletsel. Een normaal denkend mens in zichzelf opgesloten. En niemand heeft de sleutel.

kan niet “Ik weet niet ...”

“Ik wil “Ik kan niet ...”


OP DE KIEK

FOTO’S UIT DE REGIO

BRUG BIJ DE DROMMEDARIS IN ENKHUIZEN – CAROLIEN LAAN

WINTERS LANDSCHAP URSEM – CHANTAL HOFENK

WINTERS LANDSCHAP URSEM – CHANTAL HOFENK

IJSPEGELS IN BENNINGBROEK – MARGREET VINK

ZONSOPKOMST BIJ GOLFBAAN SPIERDIJK – RUTGER KONING

Heeft u mooie foto’s van de regio? En wilt u ze met ons delen? Stuur ze dan op naar [email protected] onder vermelding van ‘Op de kiek’. Wie weet ziet u ze dan terug in de volgende ‘Te Gast’.

OUDE SNOUCK VAN LOOSEN ZIEKENHUIS IN ENKHUIZEN – CAROLIEN LAAN editie 03 2013 | Te Gast | 13

CULINAIR Linda Oudhuis is in 1997 begonnen als kok in het Westfriesgasthuis. Jaren daarvoor was zij al leerling-kok in het oude Streekziekenhuis. Ze heeft na de koksopleiding doorgeleerd voor onder andere dieetkok en instellingskok.

Koken met “Ik houd ervan om te koken. Voor mij is er niets leukers dan te werken met verse ingrediënten die lekker smaken. Voor deze keer heb ik een recept uitgekozen dat ik zelf wel vaker heb gemaakt. Onder andere als dessert bij het kerstdiner. Rond de kerstdagen is het voor de meeste mensen een drukke tijd. Daarom is dit toetje ideaal om te maken: het is heel makkelijk en je kan het alvast vantevoren klaarmaken. En zeg nou zelf: ziet het er niet heel feestelijk uit?”


LINDA Trifle

Recept voor 6 personen. Totale bereidingstijd 50 minuten, waarvan 30 minuten in de koelkast.

Ingrediënten 125 g bramen 125 g blauwe bessen 150 g rode bessen 200 g roomboter cake 125 ml slagroom 200 ml vanillevla 100 ml sherry of sinaasappellikeur (of jam aangelengd met een beetje water, voor een alcoholvrije variant) Poedersuiker

Bereiden Was het fruit en laat het uitlekken. Ris de rode bessen met een vork van de takjes. Snijd de cake in blokjes. Klop de slagroom lobbig (vladikte) en spatel de slagroom door de vla. Verdeel de blokjes cake over 6 coupes. Besprenkel de cake met de sherry. Verdeel nu de helft van het fruit over de glazen. Schep de vanilleroom op het fruit. Verdeel de rest van het fruit over de vanilleroom. Zet dit minimaal 30 minuten afgedekt in de koelkast. Voor serveren bestrooien met poedersuiker.

Deze taart bevat 3539 kcal en 168 gram eiwit. Dat is 221 kcal en 10 gram eiwit per portie.

Tip!

Je kunt ook gemengd rood fruit uit de vriezer gebruiken. Of gebruik eens advocaat in plaats van vanillevla. Het is oo k leuk om één grote schaal te maken, waar je met z’n allen uit kan lepelen.


WIE BENT U?

ADRI VAN DER STARRE... ...heeft net bloed laten prikken. “Normaal nemen ze iets van drie buisjes bloed af. Maar nu waren het er een stuk of zes zodat ze meerdere onderzoeken kunnen doen. Hij is er niet van onder de indruk. “Een paar jaar geleden werd ik opgenomen omdat ze ontdekten dat ik een scheurtje in mijn slagader had. Een aneurysma. Toen was het wel even spannend, ja.” Inmiddels is hij daarvan hersteld en vermaakt hij zich prima met z’n hobby’s. “Ik heb reuma. Maar dat weerhoudt mij er niet van om leuke dingen te doen zoals het telen van groente in mijn volkstuin.”

DE ZUSJES VANESSA EN PALOMA SCHILDER... ...zijn op bezoek bij hun vader die in het ziekenhuis ligt. “We gaan iedere dag bij hem langs.” Paloma woont in Duitsland en heeft speciaal vrij genomen om op bezoek te kunnen gaan. Morgen vertrekt ze weer. “Dat is wel moeilijk, want we zijn heel hecht met elkaar. Gelukkig kunnen we makkelijk contact houden door te bellen of te appen, en via Facebook.” 16 | Te Gast | editie 03 2013


WIE BENT U?

CHRIS WOLTERING... ...heeft net een hartonderzoek gehad. “Ze hebben een scan gemaakt en ik moest een fietstest doen. Twee jaar geleden is hij geopereerd aan zijn hart. “De operatie is toen goed verlopen. Ik voelde daarna echt verschil. Maar nu heb ik toch weer klachten. Het zijn weliswaar niet dezelfde klachten als twee jaar geleden, maar wel iets soortgelijks.“ Volgende week moet hij terugkomen voor de uitslag. “Hopelijk weten ze dan meer…” 18 | Te Gast | editie 03 2013

column

Lijstjes

“Z

o, heb je dat gezien?” “Wat?” “Dat we gezakt zijn op de AD-ranglijst van ziekenhuizen?” “Ja, vervelend, maar waar. Dat dwingt je wel om na te denken waarom dat zo is. Maar we stonden toch wel goed in de Elsevier?” “Ja, die gebruiken weer andere meetcriteria. We scoren wel goed op de solvabiliteit. Top 10 nota bene.” “Jawel, maar daar staat in het BDO-onderzoek tegenover dat we op rendement maar weer een 6-je scoren.” “Ja, hallo. Maar wel veel beter dan de andere ziekenhuizen in Noord-Holland-Noord. Die scoren daar dik onvoldoende.” “Ja, da’s waar. Maar we gaan natuurlijk niet zitten gniffelen om de problemen van collegaziekenhuizen hè? Er zijn nog punten zat waarop we zelf kunnen verbeteren.” “We doen het gelukkig wel goed op de ranglijst medewerkertevredenheid en ziekteverzuim. Al jaren zit ons ziekteverzuim onder het landelijk gemiddelde van de branche. Dat zegt toch iets.” “Ja ik weet ook niet precies wat, maar het zal wel iets betekenen.” “En niet te vergeten, onze sterren met gastvrijheid en smileys voor kindvriendelijkheid.” “We meten en scoren wat af. Zou er ook een lijstjes top-10 zijn?” “Je bedoelt een lijstje waaraan je kunt zien hoe betekenisvol een lijst is?” “Ja, zoiets.” “Dat is het probleem met die lijstjes hè.” “Wat?” “Ze slaan vaak nergens op, maar ze zijn ongelofelijk belangrijk.”

“Al jaren zit ons ziekte verzuim onder het landelij k gemid delde van de branche.”

Lebby


INTERVIEW

ARNO TIMMERMANS

“HET WESTFRIESGASTHUIS IS EEN ORGANISATIE DIE GOED GEWORTELD IS IN DE REGIO.” Bestuursvoorzitter Arno Timmermans startte ruim een jaar geleden in het Westfriesgasthuis. Redacteur en neurologieverpleegkundige Emmie Bobeldijk blikt samen met hem terug op het afgelopen jaar en wil weten wat zijn plannen zijn voor het Westfriesgasthuis.



INTERVIEW

ARNO TIMMERMANS

“DE MOGELIJKHEID OM SNEL IN TE KUNNEN SPELEN OP VERANDERINGEN IS BEPERKT. IK WORD DAAR SOMS WEL ONGEDULDIG VAN.” En? Hoe bevalt het in West-Friesland?

“West-Friesland is een prachtige regio. Niet alleen qua natuurschoon en historie, ook qua mentaliteit. De nuchtere en bescheiden ‘handen uit de mouwen’-sfeer en het directe spreken mij aan.”

Hoe kijk je terug op het afgelopen jaar?

“Het Westfriesgasthuis is een organisatie die goed geworteld is in de regio. Ik vond het fijn om daar de afgelopen periode ook onderdeel van te worden. Mijn drijfveer is om ziekenhuiszorg voor deze regio goed toegankelijk

te maken en vooral te houden. En dat is nog niet altijd even eenvoudig. We hebben te maken met toenemende eisen van de overheid en van de ziektekostenverzekeraars. Meer voor minder geld. Of soms zelf minder voor minder geld. Allebei lastig als je waarde wilt blijven toevoegen voor patiënten en de werknemers. Daar hebben we wel een klus te klaren. Met die dynamiek voldoet dit werk zeker aan mijn verwachting.”

Wat heb je het afgelopen jaar als allerleukste ervaren? “Het enthousiasme en de gedrevenheid van vele medewerkers. Zoals een betrokken ver-

8.45 Agenda van de dag doornemen met secretaresse en stukken 9.00 Telefonisch overleg me doorlezen t de vo van de Westfriese Huisarts orzitter en Organisatie (WFHO) 9.45 Mail bijwerken 10.30 In gesprek met de secretaris Raad van Bestuur 10.50 Voorzitter van de medische loopt binnen voor kort ov staf erleg 11.00 Vergadering over de nieuwbouw bijwonen 12.30 Lunch 13.00 Sollicitatierondes nieuw e medisch specialist 14.00 Maandelijks overleg coö rdinerend manager 15.00 Kijkje nemen op de afdeling, meelopen met verpleegkundigen 16.00 Voorbereiden vergade ring Raad van Toezicht 16.30 Korte toespraak hou den en receptie bijwonen voor 40 -jarig jubileum medewerker 18.30 Naar huis!

pleegkundige die alles in het werk stelt om niet alleen goede zorg te leveren, maar ook om de zorg te verbeteren. De bevlogenheid van artsen. De gastvrijheid van de receptie. De creativiteit van de mensen van de keuken. De tomeloze inzet van de vrijwilligers. De immer vrolijke mannen van het transport. Zo kan ik nog wel even door blijven gaan.”

En wat vind je moeilijk?

“Het ziekenhuis is een complexe organisatie. Er speelt altijd heel veel tegelijk, ook voor onze medewerkers en leidinggevenden. Dat betekent dat er van hen veel wordt gevraagd. De mogelijkheid om snel in te spelen op veranderingen is beperkt. Ik word daar soms wel ongeduldig van. Vooral als de zorg of de aandacht voor onze patiënten er beter van kan worden maar er nog tijd nodig is om het goed te regelen.”

Een blik vooruit. Wat wil je graag bereiken? “Ik zou graag willen dat er bij de bevolking in de regio een terecht vertrouwen bestaat in de kwaliteit en de veiligheid van de zorg in het Westfriesgasthuis. Dat is niet vanzelfsprekend. Het vraagt om een continue inspanning om de beste en veiligste zorg te leveren.”

Het sluit nauw aan bij de strategie van het Westfriesgasthuis: daarin draait het om klantbeleving, veiligheid, samenwerking met zorgpartners en een gezonde organisatie. Als je nou naar jezelf als mens kijkt, welke van deze speerpunten komt dan het dichtste bij jou?

“Kwaliteit en veiligheid komen het dichtst bij mijn eigen stokpaardjes. Het zijn abstracte begrippen, maar uiteindelijk komt het erop neer dat we qua processen alles zo goed op orde moeten hebben dat een patiënt de

allerbeste zorg krijgt. En dat die zorg ook als de allerbeste wordt beleefd door patiënten. Veiligheid heeft met systemen, afspraken en protocollen te maken, maar net zoveel met of een patiënt wel oprechte interesse ervaart in de zorg. Of een patiënt zich daardoor veilig voelt. Dat heeft juist weer alles met cultuur, bejegening en klantgerichtheid te maken. Overigens, in deze tijd is financiële gezondheid en samenwerking met zorgpartners van groot belang. Kwaliteit en veiligheid kan daar niet zonder.”

Wat doe je daaraan in de dagelijkse praktijk?

“Als bestuurder probeer je de voorwaarden te creëren waaronder artsen, verpleegkundigen en anderen deze veilige zorg kunnen leveren. Met de verbetermethodiek Lean geven we medewerkers meer mogelijkheden om zelf de organisatie en kwaliteit van het werk te verbeteren. Verder geven we aandacht aan kwaliteit en veiligheid door middel van interne audits, veiligheidsrondes en dergelijke. Ook kijken we goed naar de prestaties, de opvolging van calamiteiten, een veilig klimaat om een fout te melden en bijvoorbeeld hygiëneregels.”

Wat doe je als je niet werkt?

“Deze baan vraagt veel tijd, maar als ik vrij ben in de zomer ga ik zeilen. Samen met een bevriend echtpaar hebben mijn vrouw en ik een zeilboot. In de wintermaanden ga ik graag schaatsen. Ik ben geen ster op de schaats, maar ik kan me aardig redden. Ik zou graag nog eens op de schaatsbaan in Hoorn willen schaatsen. En dan heb ik natuurlijk nog mijn gezin. Mijn vrouw en twee volwassen dochters trekken wel aan de bel als ik te druk ben. En zo hoort het ook.”


ONZE TROTS Het zijn vaak kleine dingen. Soms grote. Maar iedereen heeft wel iets om trots op te zijn in het Westfriesgasthuis. Dit keer leggen oogartsen Wolff en Rijneveld en optometrist Yntema uit waar zij trots op zijn.

Contact door voorlichting

V. l.n.r.: oogartsen Wolff en Rijneveld en optometrist Yntema

Keratoconus?

Bij keratoconus is er sprake van een onregelmatig gevormd hoornvlies dat naar voren uitpuilt in de vorm van een kegel (conus).

I

n het Westfriesgasthuis worden al twintig jaar hoornvliestransplantaties verricht. “Het was voor mij een van de redenen om hier aan de slag te gaan,” vertelt oogarts Rachel Wolff die sinds september 2012 in het Westfriesgasthuis werkt. “Het is een specialistische ingreep die al jaren door mijn collega Rijneveld wordt verricht. Laatst hebben we een speciale voorlichtingsavond georganiseerd voor mensen met de aandoening keratoconus (zie kader). Dit is een aandoening die soms leidt tot een hoornvliestransplantatie. Die avond was erg leuk. Wat zo belangrijk is aan zo’n avond is het bij elkaar brengen van vooral jonge mensen met dezelfde aandoening. Er was bijvoorbeeld een groep jongere patiënten die elkaar al snel vonden. Dat is goed, want je hebt meestal geen lotgenoten in je vriendengroep.” “De aandoening begint in de puberteit, waarbij het zicht achteruit gaat. Dit is niet te corrigeren met een bril. Die avond hebben we samen met optometrist Yntema uitgelegd wat eraan gedaan kan worden. Vroeger werd zo lang mogelijk met speciale contactlenzen gewerkt. Nu bestaat er een andere mogelijkheid waarbij vitaminedruppels en UVstraling het hoornvlies verstevigen om zo de progressie van de conus te stoppen: het zogenaamde cornea cross-linking. Bij pubers wordt vaak meteen voor cross-linking gekozen. Na cross-linking worden contactlenzen meestal beter verdragen. Als contactlenzen dragen niet meer lukt en het zicht dusdanig slecht wordt, is een hoornvliestransplantatie de oplossing. Cross-linking wordt in het Westfriesgasthuis gedaan sinds 2011 en hiervoor worden patienten van het VUmc en het AMC naar ons verwezen. Tijdens de voorlichtingsavond waren er dus niet alleen mensen uit de regio aanwezig, maar ook uit de omgeving van Amsterdam. Na de algemene voorlichting stapten de patiënten makkelijk met hun vragen af op de artsen en de andere deskundigen. Wolff: “Het is een andere vorm van patiëntencontact. Je doet iets extra’s voor de patiënten en je ziet dat ze daar blij mee zijn. En dat geeft ons weer positieve energie.” De avond was een initiatief van Rijneveld in het kader van de landelijke donorweek, maar vond al snel navolging in andere ziekenhuizen en werd uiteindelijk een landelijke actie. Opgezet vanuit het Westfriesgasthuis in samenwerking met de Hoornvlies Patiënten Vereniging. “En dat is natuurlijk ook iets waar we heel trots op zijn als Westfriesgasthuis,” sluit Rachel af.



JE ZAL ’T MAAR HEBBEN

INCONTINENTIE

Praktische

TIPS voor omgaan met incontinentie Durf het bespreekbaar te maken. Incontinentie komt vaker voor dan je denkt. Vooral bij wat oudere, maar óók bij jonge mensen. Bespreek het met je huisarts.

Gebruik het juiste materiaal. Vaak worden pants (broekjes) gebruikt, maar dit is lang niet altijd de beste keuze. Soms kan een klein of groter verbandje ook voldoen en beter in iemands leefstijl passen. Ook qua kosten kan verband goedkoper uitpakken dan een pant. Gebruik in elk geval geen maandverband voor continentieproblemen.

Er bestaat ook mannenverband. Dit is bij veel mensen niet bekend en je ziet het meestal ook niet in de

Altijd een toilet in de buurt

M

arlène Heddes is continentieverpleegkundige in het Westfriesgasthuis. Zij en haar collega Mieke Briek ontvangen mensen met urineverlies of mensen die juist niet kunnen plassen. De patiënten zijn doorverwezen door de uroloog. “Incontinentie is niet een aandoening waar je direct mee naar buiten komt”, weet Marlène. “Vaak gaan mensen er pas mee naar de huisarts als het hun kwaliteit van leven ernstig gaat beïnvloeden. Dit is per persoon verschillend. De een verschoont zich drie keer per dag en heeft daar weinig problemen mee. Voor de ander betekent het verliezen van wat druppels urine op een dag al een belemmering om prettig te kunnen leven.”


Sociale gevolgen

Marlène hoort in haar werk veel over de sociale gevolgen van incontinentie. “Veel mensen zijn bang dat hun omgeving kan ruiken dat ze incontinent zijn. Of ze durven niet meer op visite te gaan uit angst stoelen of banken vies te maken. Sommige gaan zo min mogelijk de deur uit, omdat ze niet weten of ze ergens een toilet kunnen vinden. Er zijn ook patiënten die overal in Hoorn de openbare toiletten weten, zodat ze toch de stad in kunnen gaan.” De oorzaken van continentieproblemen zijn verschillend. “Bij mannen kan een vergrote prostaat ervoor zorgen dat je niet kunt plassen. Bij vrouwen kan verzakking leiden tot incontinentie, maar ook een blaasontsteking

kan tijdelijk leiden tot urineverlies. Sommige mensen verliezen geen urine, maar voelen wel voortdurend de aandrang om te plassen. Meestal gaan deze problemen niet vanzelf over. Het is dus verstandig om ermee naar de huisarts te gaan. Met onder andere blaastraining en toiletadviezen kun je er beter mee om leren gaan. Ook kunnen mensen naar bekkenbodemfysiotherapie gaan.”

Luisterend oor

De uroloog adviseert mensen, indien nodig, om een afspraak te maken bij de continentieverpleegkundige. Zij kunnen een passend advies geven ten aanzien van leefstijl en incontinentiemateriaal. Ook ervaren patiënten hun luisterend oor vaak als meerwaarde.

supermarkt liggen. Maar bij een drogisterij is het wel verkrijgbaar.

Zet ook in herentoiletten een pedaalemmer neer. Een tip voor beheerders van toiletten in openbare gebouwen en kantoren! Vaak staat er alleen een pedaalemmer in de damestoiletten, maar mannen kunnen er ook een nodig hebben om verband in te doen. Dan is het erg ongemakkelijk als ze daarvoor het damestoilet in moeten gaan.

Blijf voldoende drinken. Ook voor mensen met continentieproblemen geldt dat ze het beste anderhalf tot twee liter per dag kunnen drinken. Als je te weinig drinkt, wordt de urine geconcentreerd, wat leidt tot gevoeligheid voor blaasinfecties.

Zorg dat je goed vezelrijk eet. Obstipatie kan ook leiden tot blaasinfecties. En als de darmen op de blaas drukken kan dat urineverlies opleveren.


MIJN VERHAAL PIJLER

“ZE WAS STEEDS ONTZETTEND MOE EN ZAG WITJES” Laurien was vier jaar toen bleek dat ze leukemie had. Een heftige tijd vol met chemotherapie en andere behandelingen volgde.



MIJN VERHAAL

L

aurien van Haastert is net vier jaar als bij haar leukemie wordt geconstateerd. Haar moeder Alies vertelt: “Ze was steeds ontzettend moe en zag witjes. Maar ja, er was in korte tijd veel in haar leventje veranderd. Haar broertje Rogier was net geboren, ze ging voor het eerst naar groep 1. Allemaal grote gebeurtenissen voor haar. Mijn man is zelf arts. Omdat ze ook opvallend veel blauwe plekken had, verzuchtte hij al een keer ‘ze zal toch geen leukemie hebben?’. Maar ja, hij is wel vaker de zwartkijker bij ons thuis, dus ik wuifde het weg. Uiteindelijk zijn we toch maar een keer naar de dokter gegaan. Want ze bleef maar zo ontzettend moe. Toen ging het snel. Uiteindelijk bleek dat ze leukemie had.” “Dan is het heel vreemd. Je wereld staat even stil, maar tegelijkertijd moet er van alles gebeuren. Ik kwam heel erg in de regelen actiestand. Daarnaast had ik natuurlijk net een kindje gekregen. Het was gewoon superdruk.”

Winnie de Pooh

Laurien kan zich van het begin niet alles meer herinneren. Ze denkt even diep na: “Mijn broertje was nog heel klein en die ging vaak mee naar het ziekenhuis. Ik kreeg zo’n Winnie de Pooh vakantieboek omdat ik veel in het ziekenhuis moest zijn voor, ehm, bloedtransfusies. In dat boek zaten heel veel leuke opdrachtjes. Verschillen zoeken enzo. En in dat ziekenhuis werkte verpleegkundige Inge. Die was heel leuk.”

‘In control’

Laurien werd de eerste tijd regelmatig opgenomen in het AMC. Daar zat haar hoofdbehandelaar. Die beginperiode was mede door die opnames behoorlijk intensief. Alies: “Voor Laurien zelf natuurlijk. Maar ook voor ons gezin. Toch zijn we daar gewoon mee omgegaan en hebben we geprobeerd onze angst als ouder te parkeren. Wat moet dat moet. We zijn gaan bepalen hoe we dit wilden doen. Dat klinkt misschien apart, maar ik denk dat het heel belangrijk is. Bij een ziekte als leukemie wordt er al veel voor je bepaald. Dat je ziek bent, dat je wordt opgenomen, dat je allerlei behandelingen moet ondergaan. Maar op veel kleine dingen heb je wel controle. Voor kinderen is het belangrijk dat je als ouder ‘in control’ blijft. Want dat voelen ze. Wanhoop helpt hen niet. Ook structuur en voorspelbaarheid vonden wij erg belangrijk. Bij bepaalde behandelingen die pijn doen wordt 30 | Te Gast | editie 03 2013

“KIJK DIE KALE DAAR, DAT IS MIJN VRIENDIN”

er vaak hardop afgeteld. Dat vond Laurien irritant. Maar ze wilde wel graag tussen mijn benen in zitten op een specifieke manier. Dat soort dingen hebben we altijd goed duidelijk gemaakt. Kleine dingen misschien, maar oh zo belangrijk.”

Na schooltijd

“Toen de diagnose helder was en de behandeling was uitgestippeld, is er steeds meer in handen van het Westfriesgasthuis gekomen. Dat was erg fijn. We konden weer een beetje gewoner gaan leven. Laurien kon naar school. De wekelijkse chemo’s enzo deden we zoveel mogelijk na schooltijd. Soms ging er een vriendinnetje mee. We maakten er gewoon wat van.” “Pien mocht vaak mee,” vult Laurien aan. “Zij is een van mijn beste vriendinnen. Mijn hele klas, eigenlijk iedereen wist dat ik ziek was. Maar ze deden altijd heel gewoon. Pien zei zelfs toen ze me een keer aanwees: kijk die kale daar, dat is mijn vriendin.”

Kanjerketting

“Weet je wat ook grappig was?” vraagt Laurien opgetogen. “In Hoorn werkten drie Linda’s, die ik een extra naam gaf. Ze waren heel lief, vrolijk en grappig. Als ik in het ziekenhuis ben, ga ik altijd even hoi zeggen. Vroeger kreeg ik voor elke keer als ik in het ziekenhuis kwam en er iets vervelends moest gebeuren, een kraal aan mijn ketting. Die ketting heet de kanjerketting. Die van mij is echt vet lang, wel 9,5 meter. Hij hangt aan de verwarming in de keuken bij ons thuis. Daar hoort hij.”

Onlangs sloten de kinderartsen van het Westfriesgasthuis een intentieverklaring met het Prinses Máxima centrum. De intentie is om samen de behandeling van kinderen met kanker deels ook dichtbij huis te kunnen bieden. ‘Juist voor kinderen met kanker is het van levensbelang dat hun leven, voor zover dat mogelijk is, zo gewoon mogelijk blijft. De samenwerking met het Prinses Maxima centrum voor kinderoncologie helpt daarbij. Want daardoor kunnen veel behandelingen gewoon hier worden uitgevoerd en hoeven de kinderen (en hun ouders) niet wekelijks of soms zelf dagelijks een flinke reis te maken’ vertellen Menco Weismuller en Femke van De expertise rondom Herrewegen. Zij hebben als kinderartsen van kinderoncologie is nu nog het Westfriesgasthuis kinderoncologie verdeeld over zeven acadeals hun aandachtsgebied. mische centra. Vanaf 2014 wordt alle expertise en behandeling gecentraliseerd in het Prinses Máxima Centrum in Utrecht dat in 2016 fysiek haar deuren opent. De minder complexe delen van de zorg vinden, onder regie van het Prinses Máxima Centrum, plaats in meebehandelende ziekenhuizen zoals het Westfriesgasthuis.

Dexa-weken

Laurien vindt het prima om haar verhaal te vertellen. Het is voor haar gewoon een onderdeel van haar leven. Het enige waarvan ze nog een vies gezicht trekt, is bij de herinnering aan Dexa. “Dexa was echt niet leuk. Het was een pil die ik elke drie weken vijf dagen lang moest slikken. Ik was dan een week heel erg boos van binnen.” Laurien wijst op haar buik aan waar de boosheid zat. “Ik was chagrijnig en moest om alles huilen.” Alies vult aan: “Dexa-weken noemden we ze. Ik deed de gordijnen dicht, belde school af en deed gewoon heel erg mijn best om haar buien op te vangen. Als ze zich nu heel af en toe niet lekker of uit haar humeur voelt, zegt ze nog wel eens ‘het is net alsof ik Dexa heb geslikt.’ Gelukkig ligt het achter ons.” Laurien is inmiddels negen jaar en al ruim twee jaar niet meer ziek. Ze is vrolijk, heel vrolijk en lekker druk met school, hockey en klarinetles. Denken aan haar ziekte doet ze soms nog wel. Ze vindt dat het ook voordelen heeft. “Ik vind veel dingen niet meer eng. De film ‘achtste groepers huilen niet’ vond ik alleen maar heel erg leuk.” editie 03 2013 | Te Gast | 31

IN BEHANDELING HARTFALEN

Handrem Al acht jaar komt de bijna 75-jarige Harry Janse op de hartfalenpoli in het Westfriesgasthuis. Tijdens zijn bezoeken deelt hij lief en leed met hartfalenverpleegkundige Riet Schouten. Er is dan ook een sterke band ontstaan. “Het voelt als familie.”



IN BEHANDELING HARTFALEN

H

arry Janse is bijna 75 jaar oud. Het is alweer dertien jaar geleden dat hij op vakantie in Frankrijk een hartinfarct kreeg. Terug in Nederland werd hij op de been geholpen in het Westfriesgasthuis en pakte hij de draad van het leven weer op. “Vijf jaar later kwam ik met nieuwe klachten in het ziekenhuis terug: ik was vreselijk benauwd. Een nare ervaring, eigenlijk erger dan het infarct.” Zijn longen bleken vocht vast te houden, een veel voorkomend symptoom bij hartfalen. “Het was echt kantje boord, maar gelukkig kwam ik er weer bovenop. Sindsdien heb ik begeleiding van de polikliniek voor hartfalen.” Riet Schouten is een van de drie hartfalenverpleegkundigen in het Westfriesgasthuis. “Hartfalen is een chronische ziekte”, vertelt ze, “en het gaat vaak gepaard met veel lichamelijke problemen, zoals vermoeidheid, kortademigheid, nierfunctiestoornissen of jichtklachten. Patiënten met hartfalen komen dan ook regelmatig op verschillende afdelingen in het ziekenhuis en gebruiken een heel scala aan medicijnen. De dosering van de hartfalenmedicatie wordt door de hartfalenverpleegkundige volgens protocol opgehoogd.”

Even bellen

Riet en haar collega’s zijn het lijntje tussen de cardioloog en de patiënt. “We zijn heel laagdrempelig te benaderen. Als een patiënt bijvoorbeeld een toename in het gewicht opmerkt, belt hij daarover naar ons. Het kan een eerste aanwijzing zijn dat het lichaam vocht vasthoudt.” Harry vindt dit het meest waardevolle van de poli. “Pas geleden had ik een nieuwe soort medicijnen gekregen. Ik voelde me een beetje duizelig en vertrouwde het toch niet helemaal. Dan is het enorm fijn dat ik even kan bellen om te overleggen. Riet houdt dan ruggespraak met de cardioloog en laat vervolgens weten wat ik ermee aanmoet. Ja, ik kan echt altijd terugvallen op de mensen hier.” Hij steekt zijn duim op en aan zijn gezicht kun je zien dat hij hier echt dankbaar voor is. Niet alleen treden de hartfalenverpleegkundigen op als de patiënt vragen heeft, 34 | Te Gast | editie 03 2013

zij geven ook adviezen om de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk te houden. “Bijvoorbeeld via een zoutarm dieet, vochtbeperking en door te blijven bewegen”, somt Riet op. Met enige nadruk vult Harry aan: “Bewegen naar eigen kunnen. Ondanks de waardevolle begeleiding van de poli, moet je als patiënt toch in de praktijk uitvinden wat voor jou haalbaar is en werkt.” Riet beaamt dat. “Het merendeel van de hartfalenpatiënten is tachtig jaar en ouder. We geven iedereen zoveel mogelijk advies op maat. Bewegen betekent meestal wandelen, fietsen of zwemmen. Daarbij bieden we patiënten die hier nieuw op de poli komen, ook hartrevalidatie aan. Dat heb jij ook gehad, hè Harry? Na een paar maanden moet je er dan zelf mee aan de slag.”

Ongemakken

Het leven met hartfalen brengt de nodige ongemakken met zich mee, weet Harry. “Vandaag voel ik me bijzonder goed. Ik ben net vanaf de parkeerplaats naar het ziekenhuis gelopen en heb de trap naar de eerste verdieping genomen – ik had geen geduld om op de lift te wachten. Op zo’n moment ben ik er trots op dat dat is gelukt. Maar het gebeurt ook dat ik ’s nachts naar het toilet moet en op de terugweg, de trap op, twee keer moet stoppen om op adem te komen. Met de adviezen van Riet weet ik nu wel beter hoe ik moet handelen. Om lekker bezig te blijven, doe ik wat thuiswerk. Ik weet inmiddels wel dat ik niet te lang achter elkaar moet zitten, want dan ga ik vocht vasthouden. De ziekte is een handrem en daar moet ik naar luisteren.” Of patiënten de poli nu een paar keer per jaar bezoeken -zoals Harry, of elke week thuis worden bezocht, zoals mensen die er veel slechter aan toe zijn- er ontstaat vaak een sterke band met de verpleegkundigen. “Je deelt vaak jarenlang lief en leed met elkaar,” vertelt Riet. “Je hoort het als mensen opa en oma worden, maar er sterven natuurlijk ook regelmatig mensen. En andersom vragen de patiënten ook naar mijn ervaringen, bijvoorbeeld of het lukt met de studie die ik doe.” Harry herkent dat volledig. “Het voelt als een familieband. We bespreken moeilijke dingen, maar hebben ook veel pret samen. Ja, ik vind het echt geweldig!”

“IK KAN ECHT ALTIJD TERUG VALLEN OP DE MENSEN HIER”

B

ij een patiënt met hartfalen is de pompkracht van het hart onvoldoende. Dat kan vele oorzaken hebben, zoals een groot hartinfarct, een hartritmestoornis of het niet goed functioneren van de hartkleppen. Doordat zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen slecht worden aan- en afgevoerd, kunnen allerlei lichamelijke klachten ontstaan. Op de polikliniek hartfalen in het Westfriesgasthuis krijgen

patiënten met hartfalen praktische informatie en kunnen zij met hun vragen terecht. Hartfalenverpleegkundigen controleren ook periodiek de bloeddruk en het gewicht en maken ECG’s. Daarnaast hogen zij volgens protocol de hartfalenmedicatie op. Als patiënten niet meer in staat zijn het ziekenhuis te bezoeken, worden zij thuis bezocht. Hierbij is veel overleg met de wijkverpleegkundige en de huisarts.


WAT IS DIT?

Weet u wat dit is?

Stuur de oplossing voor 15 februari 2014 naar [email protected] onder vermelding van ‘Wat is dit?’. Onder de goede inzendingen verloten we twee toegangsbewijzen voor Cinema Oostereiland. De oplossing van de vorige keer: de balustrade op de 1e verdieping, boven de centrale hal. De prijswinnaar is Harma Claassen uit Medemblik.



SAMEN

Gynaecologie, verloskunde Huisartsen, verpleeghuizen, verloskundigen, thuiszorg, ambulances…. Het Westfriesgasthuis werkt graag nauw samen met andere zorgaanbieders om samen de best mogelijk zorg te bieden. In deze rubriek een voorbeeld van de samenwerking rondom geboortezorg tussen gynaecologen, gespecialiseerde verpleegkundigen, ambulancepersoneel en verloskundigen uit de regio.

B

evallingen. Meestal prachtige mijlpalen in het leven. Maar geboortes brengen automatisch ook een hoop risico’s met zich mee. Zodra die risico’s (te) groot worden loopt de spanning op. Als een thuisbevalling onverwacht toch in het ziekenhuis moet plaatsvinden bijvoorbeeld. Dan moet er snel en met verschillende hulpverleners worden samengewerkt. Een landelijke analyse van calamiteiten laat zien dat, naast goede werk-

NEL VLAAR


afspraken, communicatie en samenwerking een grote rol spelen. Daarom hebben alle regionale hulpverleners die te maken hebben met geboortezorg, 80 in totaal, deelgenomen aan een calamiteitentraining. West-Friesland is de eerste regio in Noord Holland die zo’n uitgebreide training heeft gevolgd. Tijdens de training werd een aantal bevallingen nagespeeld en moesten deelnemers aan de slag. Hun handelen werd via video-opnames kritisch gevolgd door andere deelnemers. Het

leverde een heftig, mooi en vooral leerzaam kijkje in elkaars keuken op. Susanne Jumelet van verloskundigenpraktijk Eva van Hoorn: “Vooraf vond ik het best spannend. Je ben toch bang ‘en plein public’ ineens een fout te maken. Maar daarin was ik niet de enige: er was een open sfeer. Tijdens de oefening werd weer duidelijk hoe groot de rol van een goede overdracht is. De collega’s van de ambulances werken heel vaak met

SUSANNE JUMELET

en ambulance spoedsituaties en zijn goed in communicatie. Dat vond ik leerzaam.” Kirsten Rietveld is gynaecoloog in het Westfriesgasthuis: “Deze training kun je eigenlijk alleen volgen als je een goede werkrelatie hebt met elkaar. We zijn trots op de geboortezorg in West-Friesland en wilden graag samen een volgende stap zetten. Het was goed om een keer het hele proces te kunnen volgen van een thuisbevalling die in het ziekenhuis eindigt. Tenslotte geldt dit voor meer dan 50% van de thuisbevallingen bij het eerste kind. Deze training heeft mij geholpen om me beter te verplaatsen in de situatie waarin de verloskundigen moeten handelen. Ze moeten daarbij vaak inventief te werk gaan. Dat is knap.” Dorinda Wolters werkt bij de veiligheidsregio Noord Holland Noord (ambulancedienst). ”Los van de inhoud vond ik het ook leuk om wat beter kennis te maken met alle

KIRSTEN RIETVELD

mensen die ik vaak alleen vluchtig in een spoedsituatie zie. Het viel tijdens de training op dat iedereen hard bezig is met zijn eigen ‘vakgebied’. Daardoor kan de communicatie bij een overdracht soms niet voldoende zijn. Voor mij werd duidelijk dat ik soms een overdracht gewoon moet afdwingen, hoe druk een verloskundige bijvoorbeeld nog is. Uiteindelijk heeft dat toch positief effect op de zorg die we met z’n allen bieden.” “Vooraf vond ik het spannend en wilde ik liever de kat uit de boom kijken, bang om iets niet te weten. Maar het was een hele leuke en leerzame training,” zegt Liza van der Gulik. Zij werkt als obstetrie- en gynaecologieverpleegkundige in het Westfriesgasthuis. “Neem de ambulancemedewerkers. Die zie ik altijd alleen maar heel kort bij een overdracht. Nu weet ik veel meer over wat zij allemaal doen en wat hun rol is. Verder: het draait toch wel om communicatie. Het is zo makkelijk om dingen in te vullen of aan een

DORINDA WOLTERS

half woord genoeg te hebben. Maar je moet gewoon heel duidelijk zijn in wat je vertelt en vraagt.” Verloskundige Nel Vlaar werkt al sinds 1980 in het Westfriesgasthuis in de geboortezorg. “Jaja, ik ben een echte oudgediende. Ik vond het een groots en goed opgezette training. Voor mij als tweedelijns* verloskundige in het ziekenhuis was het erg waardevol om samen met de eerstelijns* verloskundigen de training te volgen. Het is weliswaar in scène gezet, maar je krijgt toch een beeld van wat er voor jou thuis is gebeurd en hoe daarover wordt gecommuniceerd. Daarnaast was het goed om de gezichten bij de namen te zien. We werken met bijna 100 mensen, die ken je toch niet allemaal. Ook dat heeft een positieve uitwerking.” * Eerstelijns zorg is in principe direct toegankelijk. Een verwijsbrief is nodig voor vergoeding. Tweedelijnszorg is toegankelijk na verwijzing vanuit de eerstelijn.

LIZA VAN DER GULIK


OP BEZOEK

M

ensen hoeven doorgaans niet zo vaak naar het ziekenhuis. Maar er zijn uitzonderingen. En sommigen van hen boffen met een trouwe partner die altijd met ze meekomt.

Zo komt meneer Krul altijd met zijn vrouw mee wanneer zij in het ziekenhuis moet zijn. Bij elke afspraak, controle of behandeling is hij erbij. Mevrouw Krul vertelt “Een keer, toen mijn man zelf in het ziekenhuis lag, ben ik met mijn schoondochter naar een afspraak gegaan. De dokter vroeg meteen waar mijn echtgenoot was. Want hij ziet ons altijd samen.” Eens in de maand moet mevrouw Krul in het ziekenhuis zijn. “’s Ochtends breng ik haar naar het ziekenhuis. Eerst wordt er bloed geprikt en dan hebben we een afspraak bij de dokter. Daarna krijgt ze d’r behandeling via een infuus. Meestal duurt dat wel even, dus dan ga ik in de tussentijd bij mijn broer op bezoek. Die woont hier namelijk in de buurt. Aan het einde van de dag haal ik haar weer op.” 46 jaar zijn ze al getrouwd en ze kennen elkaar nog langer. Ze hebben een bedrijf in de bloementeelt en zijn nog steeds actief. “Stilzitten is niks voor ons.” Het echtpaar is positief ingesteld. “Je hebt er niks aan om achter de geraniums te gaan zitten.” “Kijk, ik kan zelf helaas niets aan haar ziekte doen. Het enige wat ik wél kan doen, is er voor haar zijn.” Mevrouw Krul beaamt: “Gedeelde smart is halve smart. Ik ga trouwens ook altijd mee naar zijn afspraken in het ziekenhuis. Als je al zo lang samen bent, raak je ook wel een beetje afhankelijk van elkaar. We zijn van de oude stempel hè? Dat betekent ook dat je er voor elkaar bent. In voor- en in tegenspoed.”


FEITEN & CIJFERS VAN… …DE TECHNISCHE DIENST

Er komen gemiddeld

10.000 meldingen per jaar binnen voor de

Via de buizenpost worden per dag zo’n

200

technische dienst. Dat zijn

40 meldingen per dag.

bloed- en urinemonsters

Het ziekenhuis verbruikt zo’n

65.000 m3

water per jaar. Een

verzonden naar het Klinisch

gemiddeld huishouden

Chemisch Laboratorium.

gebruikt zo’n 100 m3 per jaar.

Elke maand

WIST U DAT?

worden er minstens

10 nachtkastjes gerepareerd.

Per jaar

De technische dienst beheert het volledige ziekenhuisterrein. Dat omvat het ziekenhuis, het GGZ gebouw, de kantoren en de parkeergarage. In totaal is dat

54.000 m2. Na oplevering

verbruikt het WFG

2.000.000 m3

van de nieuwbouw in 2015 stijgt

aan gas, in een gemiddeld

Het ziekenhuis, het GGZ-

huishouden is dit maar

gebouw en de kantoren

1.500 m3.

hebben bijelkaar

de totale oppervlakte naar

86.000 m2!

26 liften.

De drukste liften maken zo’n

3000 bewegingen

Per dag worden er gemiddeld

2

per dag.

lampen vervangen. Dat zijn er

744

per jaar.

Er werken

18 mensen bij de

technische dienst van het ziekenhuis.

6 allround technisch medewerkers, 3 electrotechnische specialisten, 2 werktuigbouwkundigen, 2 technisch tekenaars en 1 instrumentmaker. Onder andere

Als de stroom uitvalt duurt het slechts

7 seconden

voordat de twee aggregaten van het ziekenhuis de stroomvoorziening overnemen.


TWEETS

WFG & TWITTER @WFGasthuis

DOOR WFG “Ze stellen me helemaal gerust.” Wat ‘n mooi compliment/cijfer voor onze collega’s van Cardiologie op @ZorgkaartNed. zorgkaartnederland.nl/zorginstelling

RT @brievenbusdroom Een goed bezochte en gezellige informatiemarkt gehad in het Westfriesgasthuis in Hoorn. Veel leuke zwangeren.

@AdrianaKessens Veel sterkte met Judojaspers teen!

OVER HET WFG Vandaag was ik in @WFGasthuis voor mijn oog. De werkdruk heeft denk ik zijn grens bereikt. Het personeel werkt er hard. #poli6 #oogcontact

Wat goed van @WFGasthuis dat het een boekje open doet over de financiering van de ziekenhuiszorg tegen @nrc @Jeroen_Wester

Een paar weken niet sporten. Teen van Judojasper gebroken. Spalk aangebracht, met uitleg voor mama :-). Goed geholpen! #westfriesgasthuis

@WFGasthuis bedankt namens Jasper! Hij verveelt zich rot, maar verder okee.


ALGEMENE INFORMATIE Het Westfriesgasthuis in Hoorn is een algemeen ziekenhuis met een opnamecapaciteit van 506 bedden en ongeveer 258.000 polikliniekbezoeken per jaar. In de medische staf zijn 26 specialismen vertegenwoordigd. Daarnaast heeft het Westfriesgasthuis twee buitenpoliklinieken, in Enkhuizen en Heerhugowaard. Deze locaties brengen poliklinische zorg dichtbij de patiënt in de regio.

Adressen

Hoorn (hoofdlocatie) 0229 25 72 57 Postbus 600, 1620 AR Maelsonstraat 3, 1624 NP Hoorn Poli Enkhuizen 0228 31 23 45 Molenweg 9b, 1601 SR Enkhuizen Poli Heerhugowaard 072 575 30 30 Middenwaard 45, 1703 SC Heerhugowaard

E-mail

[email protected]

Bezoektijden

Algemene verpleegafdelingen D agelijks: 11.00 – 12.00 uur 15.30 – 17.00 uur 19.00 – 20.30 uur Afwijkende bezoektijden A fdelingen: Cardiologie, Geriatrie, Neurologie, Nefrologie en MDL 15.30 – 17.00 uur 19.00 – 20.30 uur A fdeling Kind & Jeugd 10.00 - 12.00 uur 14.00 - 20.15 uur (Voor kinderen tot 11 jaar tot 19.00 uur) I ntensive care en hartbewaking / CCU 11.00 - 12.00 uur 16.00 - 17.00 uur 19.30 - 20.30 uur (Maximaal twee bezoekers per patiënt)

column

Voeding G

edurende mijn opleiding was het noemen van voeding als oorzaak van ziekten nog min of meer een taboe. Er waren een paar stokpaardjes die wij in de collegebanken te horen kregen, zoals maagkanker bij Japanners door het eten van gezouten vis en leverkanker in Frankrijk door de wijn. Als oorzaak van maagzweren werd in die tijd bij ons nog stress genoemd en er werden diverse diëten voorgeschreven, die verzachtend zouden werken. Op mijn eerste college interne geneeskunde deelde professor Tijtgat, destijds aangekondigd als ‘de reus van Vlaanderen’ mee dat uit zijn onderzoek was gebleken dat maagzweren werden veroorzaakt door een bacterie. Sindsdien was er ook een veel betere behandeling mogelijk. Daarna is het verband tussen voeding en gezondheid ook steeds duidelijker geworden en tegenwoordig valt een vezelrijk dieet in veel consulten niet weg te denken. Suikerziekte en overgewicht zijn veel voorkomende kwalen waarin voeding een grote rol speelt. In mijn spreekuur komt het regelmatig voor dat voeding de rol van medicatie vervangen heeft in het gesprek. Het geeft mij een goed gevoel als ik mensen kan motiveren hun voedingspatroon te veranderen met zichtbare resultaten, op de weegschaal of door vermindering van medicatie. Daarentegen erger ik mij aan de wekelijkse aanbiedingen in de reclamekrantjes bij de post, waarin het merendeel van de producten ongezond te noemen is. Deze bevatten in het algemeen te veel suiker, zout of vet, meestal nog verborgen ook! Er is nu veel kennis, maar het in praktijk brengen in onze overvloedige maatschappij zal nog wel enige jaren kosten, het is in ieder geval geen taboe meer!

“Tegenwoordig valt een vezelrij k dieet in veel consulten niet weg te denken”

Maarten van Bemmel, huisarts in De Goorn


ONS WEST-FRIESLAND

Poldermolen De Westerveer Zomerdijk, Spanbroek (Foto Dewi Koomen - Bakker)

elkom IK SLA NOOIT OVER! Neem mee! Je moet gewoon heel duidelijk zijn Hét blad van het VRIJWILLIGER IN HET ZIEKENHUIS RADIOTHERAPIE IN HOORN

Recommend Documents