1
WWW.WEGENWERKEN.BE EEN PROJECT VAN GROTE MAATSCHAPPELIJKE RELEVANTIE
IVO WOLFS ARCADIS Belgium
Samenvatting
Résumé
Sinds eind 2007 kan elke Vlaming op www.wegenwerken.be alle wegenwerken die in Vlaanderen worden gepland raadplegen en kijken welke omleidingswegen hij tijdens die werken best neemt.
Depuis fin 2007, les Flamands peuvent découvrir sur www.wegenwerken.be tous les chantiers routiers planifiés en Flandre et voir quelles déviations ils peuvent emprunter de préférence pendant ces travaux.
Met deze website, die een primeur was voor Vlaanderen, wil de Vlaamse overheid niet alleen de Vlaming beter informeren over geplande werken maar kan het ook zelf ingrijpen door wegenwerken beter op elkaar af te stemmen. Zo vermijden we dat er in de toekomst werken worden uitgevoerd op omleidingsroutes van een ander wegenproject.
Avec ce site Web, qui était une première pour la Flandre, les autorités flamandes souhaitent non seulement mieux informer les Flamands à propos des travaux planifiés, mais elles peuvent aussi intervenir elles-mêmes afin de mieux harmoniser ces chantiers routiers entre eux. À l’avenir, on évitera ainsi que des travaux soient effectués sur des itinéraires de déviation d’un autre projet routier.
Deze betere communicatie en coördinatie van wegenwerken in Vlaanderen kan enkel maar als alle Vlaamse gemeenten en andere uitvoerders van wegenwerken systematisch de werken die zij plannen ingeven op www.wegenwerken.be
Cette communication et cette coordination optimisées des travaux routiers en Flandre ne sont possibles que si toutes les communes flamandes et les autres exécutants de travaux routiers saisissent de façon systématique les travaux qu’ils planifient sur www.wegenwerken.be
Inleiding Sinds 2007 is de website www.wegenwerken.be actief. Het project moet de hinder bij wegenwerken tot een minimum beperken. De website biedt een overzicht van de geplande wegenwerken in Vlaanderen en informeert over de wegomleidingen. Handig voor weggebruikers, handelaars en bedrijven. En bijzonder nuttig voor de overheid die dankzij deze informatie geplande wegenwerken optimaal kan afstemmen. In het verleden knelde vooral daar het schoentje. Wegenwerken overlapten of volgden elkaar onmiddellijk op. De ene dag brak de kabelmaatschappij de weg open, een week later
2
gebeurde hetzelfde voor werken aan de gasleiding en even daarna voor de aanleg van een fietspad. Meer dan eens zorgden ook werken op wegomleidingen voor nodeloze hinder. Al te vaak kwamen verschillende wegprojecten onderling in conflict.
Illustratie1_Lanceringsaffiche website wegenwerken.be
Informatie- en coördinatiepunt Om hiermee komaf te maken, richtte de Vlaamse overheid het CoördinatiePunt Wegenwerken (CPW) op dat eind 2007 de website www.wegenwerken.be lanceerde. De website beoogt een up-to-date overzicht van alle geplande werken in Vlaanderen, wegomleidingen incluis en informeert het CPW over mogelijke conflicten tussen wegprojecten. Dat laat toe om tijdig in te grijpen en met gepaste maatregelen extra verkeersoverlast te vermijden. Tegelijk signaleert de webtoepassing waar werken kunnen worden gecombineerd. Zo kunnen geplande wegenwerken optimaal worden afgestemd. Afstemming betekent ook dat sommige werken wel degelijk gelijktijdig kunnen worden uitgevoerd, mits goede communicatie door de wegbeheerder(s). www.wegenwerken.be fungeert als informatie- en coördinatiepunt en richt zich tot al wie werken plant én het grote publiek. Naast het afstemmen van de wegenwerken biedt het initiatief nog een ander voordeel: het vergroten van draagvlak voor de werken bij het publiek. ARCADIS – de onderneming die adviezen, ontwerpen, ingenieurs- en projectmanagementdiensten levert op het gebied van infrastructuur, milieu en gebouwen heeft in opdracht van de Vlaamse overheid de methodiek, de software, het organisatorisch reilen en zeilen van het coördinatiepunt en de opleidingen van alle initiatiefnemers op punt gesteld en verzorgt momenteel de dagelijkse opvolging.
Invoerprocedure: snel en eenvoudig Aanvankelijk focuste de website uitsluitend op de Vlaamse gewestwegen. Intussen is het project fors uitgebreid naar alle geplande werken in Vlaanderen. Ook die van de gemeenten, provincies, nutsbedrijven… Iedereen die werken uitvoert kan met een paswoord inloggen op de website en de respectieve projectgegevens invoeren.
3
De procedure is eenvoudig en bestaat uit een aantal stappen. Wie data ingeeft, gaat als volgt te werk. Stap 1: Selecteer provincie en wegtype en geef de gemeenteweg in. Navigeer zo naar de projectlocatie. Stap 2: Markeer projectlocaties, puntlocaties en omleidingen met behulp van tekentools op de kaart. Volgende stappen: Vul het grafische luik aan met andere projectinformatie zoals de aard van het werk (wegenis, riolering,…), het werftype (vast/mobiel/ander), het aantal werk- of kalenderdagen. Specificeer of het om een werk in uitvoering of een gepland werk op korte of lange termijn gaat. Stip mogelijke gevolgen van de werken aan. Geef nadere toelichting over het project in de rubriek ‘omschrijving’. Specificeer de voorziene wegomleiding in het tekstvak ‘omleiding’. Eventueel kunnen allerhande bijlagen (foto’s, grafisch materiaal) worden toegevoegd. Vermeld steeds de contactpersonen. Op die manier kunnen de provinciale coördinatoren, die ingevoerde projectdata controleren en bemiddelen bij projectconflicten, snel en tijdig de juiste mensen contacteren. Ook uitvoerders van andere wegprojecten kunnen zo met hun vragen rechtstreeks bij de contactpersonen terecht.
Illustratie 2_Projectgegevens invoeren in een handomdraai
Actueel, correct en betrouwbaar Het informatie- en coördinatieproject www.wegenwerken.be kan alleen welslagen wanneer alle betrokkenen - van Vlaams Gewest, over provincie en gemeente tot nutsbedrijf maximaal meewerken én alle geplande werken systematisch ingeven op de website. Actuele en correcte informatie zijn het cement van het project. Een compleet, up-to-date en betrouwbaar informatieregister vormt het fundament van een efficiënte planning en coördinatie van de wegenwerken in Vlaanderen. Daarom stimuleert de Vlaamse overheid alle initiatiefnemers tot maximale medewerking en biedt zij de nodige support bij hun inspanningen. Zo zijn informatie- en sensibiliseringscampagnes opgezet en is opleiding voorzien. Om de betrouwbaarheid van de ingevoerde data te garanderen zijn controles ingebouwd. Vijf coördinatoren, één per provincie, houden een scherp oog op de projectgegevens ingevoerd
4
door de initiatiefnemers. De provinciale coördinatoren checken de informatie, sporen fouten op en bemiddelen bij projectconflicten.
Van conflict naar oplossing Overlappen wegenwerken in ruimte of tijd dan bemiddelen de provinciale coördinatoren voor een passend gevolg en een efficiënte oplossing. De slimme webtoepassing van www.wegenwerken.be genereert conflictoverzichten en –rapporten. Die bevatten heel wat nuttige informatie en laten toe om kort op de bal te spelen. Zo kan snel worden ingegrepen met passende maatregelen. Het conflictrapport onderscheidt conflicten met werken in de buurt, met werken op de wegomlegging, of met andere wegenwerken. Voorts presenteert het rapport een handig overzicht van ligging, termijn en contactpersonen. Naargelang de status van de werken bepaalt een vastgelegde procedure hoe contactpersonen worden geïnformeerd. Bij een conflict met wegenwerken in uitvoering worden zij onmiddellijk telefonisch op de hoogte gebracht. Conflicten met werken op korte termijn worden telefonisch of per mail gemeld, bij conflicten met werken op lange termijn volstaat een mailtje. Het softwareprogramma hanteert een matrix, die naargelang het wegtype perimeters rond de wegenwerken vastlegt. Een wijkweg behoeft geen grote actieradius, een autosnelweg wel maar heeft dan weer geen uitstaans met kleine wegen. Conflictscreening gebeurt dagelijks. Elke ochtend worden nieuwe en aangepaste wegenwerken gescreend op mogelijke conflicten. Tussen eind 2007, wanneer de website online ging, en 1 april 2009 werden ca. 5 000 conflictrapporten met potentiële conflicten gegenereerd.
Illustratie 4_Voorbeeld van conflictbehandeling
5
Illustratie 3_Voorbeeld van conflictrapport
Voor het grote publiek Dankzij www.wegenwerken.be kan de overheid wegenwerken in Vlaanderen maximaal op mekaar afstemmen, de hinder indijken en zo extra verkeerslast vermijden. Tegelijk biedt de website de mogelijkheid om het grote publiek te informeren. Weggebruikers, omwoners, handelaars en bedrijven krijgen zo een beter zicht op de geplande wegenwerken. Iedereen kan op elk moment de website raadplegen en kijken welke werken in de buurt of op de eigen
6
route gepland zijn, welke omleidingen hij best neemt, over welk soort werk het gaat, welke hinder de werken veroorzaken, wie de opdrachtgever is… De website is gebruiksvriendelijk en heeft een overzichtelijke homepage. De interactieve kaart Vlaanderen visualiseert de werken op de gewest- en autosnelwegen. Voorts kunnen bezoekers per provincie verder in detail inzoomen tot op de schaal van gemeente en buurt. En dat met een simpele beweging. Trek een rechthoek rond het interessegebied: de kaart schaalt automatisch naar de gewenste locatie en zet alle nuttige info op rij. Wie de werken (geplande en in uitvoering) graag in een overzichtelijk lijstje per gemeente ziet, klikt op de knop overzichtslijst. Wie het zich helemaal makkelijk wil maken en niets over het hoofd wil zien, abonneert zich online op de waarschuwingsmelding en krijgt dan wekelijks of maandelijks een elektronisch overzicht van de geplande werken in zijn interessegebied. Verder zet de homepage telkens een nieuw project in de kijker. Wie de weg op moet, kan met de online informatie heel wat verkeersellende voorkomen. In december 2007, kort na de lancering van de website, piekte het bezoekersaantal van www.wegenwerken.be tot 30 273 ofwel ruim 1 000 bezoekers per dag. In april 2008 noteerde de website een nieuwe piek van 720 bezoekers per dag. Verklaring is allicht de eerste affichecampagne langs Vlaamse autosnelwegen in het voorjaar 2008 die de website bekend moest maken bij het grote publiek. Onder het motto Doe jezelf een plezier. Rij vlot, kijk op wegenwerken.be liep in januari 2009 een tweede campagne langs de autosnelwegen. Gemiddeld trekt de website 450 bezoekers per dag.
Illustratie 5_Afgelopen januari liep een tweede affichecampagne langs de Vlaamse autosnelwegen
Win-win voor gemeenten Ook de gemeenten vinden intussen almaar meer hun weg naar de website. Intussen zijn alle Vlaamse gemeenten, behalve Gent aangesloten bij het CPW. Gent werkt samen met het AGIV (Agentschap Geografische Informatie Vlaanderen) aan een ruimere databank om zo op termijn ook hun wegenwerken te kunnen importeren in het CPW.
7
Gemeenten die aansluiten en hun projectwerken systematisch invoeren in de databank wegenwerken.be genereren een interessante win-win. De inwoners worden beter geïnformeerd wat een groter draagvlak creëert. Voorts kunnen de gemeenten dankzij up-todategegevens de eigen projectwerken beter coördineren. Een aantal gemeenten heeft die voordelen goed begrepen en houdt bij de planning van de eigen werken bewust rekening met de geregistreerde projectwerken op wegenwerken.be. Zij handelen proactief, wat het aantal projectconflicten verkleint. Toch zijn er nog te veel steden en gemeenten die hun informatie niet tijdig meedelen. De provinciale coördinatoren nemen periodiek contact met hen op om verdere samenwerking te optimaliseren.
Illustratie 6_Vandaag zijn alle gemeenten, behalve Gent, aangesloten
Besluit Wegenwerken.be zit op goede koers. Toch blijven een aantal aandachtspunten. Vandaag zijn nog niet alle initiatiefnemers bereikt. Verdere inspanningen moeten Aquafin, sommige rioolbeheerders, nutsbedrijven…, sensibiliseren om mee de schouders te zetten onder het informatie- en coördinatieproject. Ook de gemeenten moeten verder gestimuleerd worden om systematisch alle informatie in te geven. Voorts moet aandacht gaan naar het wegwerken van hiaten wat betreft projectwerken van Wegen en Verkeer. De communicatie naar de weggebruikers kan soms nog beter, want soms kan het niet anders dat bepaalde werken gelijktijdig worden uitgevoerd (bijvoorbeeld in droge periodes van het jaar). Ten slotte is er geen wettelijke verplichting om aan gemelde conflicten passend gevolg te geven.
