Een combiproject in Gerwen? Haalbaarheidsonderzoek
Een combiproject in Gerwen? Haalbaarheidsonderzoek
ir. H. de Kuyper mevrouw ir. J. Luijten
PON Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant maart 2003
ISBN: 90-5049-273-8 PON-publicatie: 03-09
Copyright PON, Tilburg, 2003 Het auteursrecht van deze publicatie berust bij het PON. Gehele of gedeeltelijke overname van teksten is toegestaan, mits daarbij de bron wordt vermeld. Vermenigvuldiging en publicatie in een andere vorm dan dit rapport is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van het PON. Deze publicatie is te bestellen door overmaking van € 6,50 op postbankrekening 1081447 ten name van PON, Tilburg, onder vermelding van PON-publicatie 03-09.
Inhoud 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding Aanleiding Opdracht Werkwijze Organisatie Opbouw van de rapportage
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Huidige situatie dorpshuis d’n Heuvel Situering/ligging Ruimten Bezetting van d’n Heuvel Knelpunten Beheer en exploitatie
7 7 7 7 10 12
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12
Overige voorzieningen en accommodaties Basisschool Gymzaal Kerk Dorpswinkel Horeca ‘t Huysven Sportkantine voetbal Gebouw/terrein Heilige Kruisgilde Carnavalstent ‘t Klooster in Nuenen Jongerenhuiskamer in Nuenen Café de Zwaan, Nuenen
14 14 14 15 15 15 16 17 17 17 18 18 18
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
Wensen en behoeften multifunctionele ruimten Activiteiten die reeds plaatsvinden in D’n Heuvel Activiteiten die nu elders plaatsvinden Nieuwe activiteiten Programma van ruimten Overige ruimtebehoeften Voorwaarden/aandachtspunten voor beheer
19 19 19 21 23 24 25
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
Woonvorm voor ouderen Bevolkingsopbouw en -ontwikkeling Woningzoekenden Wonen Zorg Welzijnsvoorzieningen
26 26 26 28 29 30
6
Combinatie multifunctioneel dorpshuis en woonvorm voor ouderen
32
5 5 5 5 6 6
7
Mogelijke locaties
33
8
Conclusies
35
9
Aanbevelingen
36
Bijlage 1:
Overzicht van gesprekspartners
37
Bijlage 2:
Wensen en behoeften van verenigingen en organisaties ten aanzien van dorpshuis
39
1
Inleiding
1.1
Aanleiding Naar aanleiding van de nota Integraal Ouderenbeleid, die in december 2001 door de gemeenteraad van Nuenen c.a. is vastgesteld, is het plan opgepakt de haalbaarheid te onderzoeken van de realisering van een zogenaamde SeniorService-Unit (SSU) in het kerkdorp Gerwen. Een SSU is een kleinschalige woonvorm en biedt een combinatie van wonen, zorg en welzijn voor ouderen. In januari 2002 spraken enkele vertegenwoordigers van de Gerwense gemeenschap hun zorg uit over de druk die op de leefbaarheid van het dorp is ontstaan. De zaalaccommodatie is recentelijk gesloopt, het gemeenschapshuis is te klein en diverse voorzieningen ontbreken. Men kwam tot de conclusie dat de aandacht in Gerwen niet alleen diende uit te gaan naar het vraagstuk wonen, zorg en welzijn voor ouderen, maar dat het gaat om de leefbaarheid van het dorp in brede zin.
1.2
Opdracht De gemeenteraad van Nuenen c.a. heeft het college van B & W. verzocht een onderzoek te laten uitvoeren naar de haalbaarheid van een combiproject in Gerwen. Het combiproject moet zich daarbij richten op de realisatie van een woonvorm voor ouderen (SSU) met zorg en welzijnsvoorzieningen en een multifunctioneel centrum met ontmoetings- en vergaderruimten, peuterspeel zaal en zo mogelijk andere voorzieningen. Het PON heeft vervolgens de opdracht gekregen dit haalbaarheidsonderzoek uit te voeren.
1.3
Werkwijze Het onderzoek bestaat uit twee componenten. De eerste is het onderzoek naar de haalbaarheid van de multifunctionele accommodatie. Daartoe is de toestand en het gebruik van de huidige accommodatie(s) in Gerwen geïnventariseerd. Daarnaast zijn de behoeften van de huidige en potentiële gebruikers in beeld gebracht. Dit biedt inzicht in de knelpunten in de huidige situatie en de mogelijkheden en behoeften in de toekomst. De benodigde gegevens zijn verkregen aan de hand van gesprekken met alle verenigingen, die actief (willen) zijn in Gerwen, zo nodig aangevuld met schriftelijk materiaal. De tweede component is het onderzoek naar de haalbaarheid van een kleinschalige woonvorm voor ouderen in combinatie met zorg en welzijn. Om de behoefte aan dergelijke woningen in te schatten is een analyse gemaakt van de demografische gegevens en de beschikbare gegevens van woningzoekenden. Daarnaast is gebruik gemaakt van schriftelijke informatie, zoals de nota Integraal Ouderenbeleid en de verslagen van de werkgroepen Nuenen voor Ouderen. Bovendien zijn gesprekken gevoerd met enkele sleutel figuren, waaronder zorginstellingen, de gemeente, de BWI en woningbouwvereniging Helpt Elkander.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
5
Vervolgens is gezocht naar de mogelijkheden om beide componenten te combineren. Hierbij is te denken aan zaken die in het wooncomplex nodig zijn, maar waarvoor bewoners gebruik kunnen maken van mogelijkheden die de multifunctionele accommodatie kan bieden. Ook zijn combinaties mogelijk voor wat betreft de organisatie van beheer en exploitatie.
1.4
Organisatie Het PON was eindverantwoordelijk voor de uitvoering van het project. Het is bijgestaan door een klankbordgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de opdrachtgever (de verantwoordelijke wethouder en ambtenaar van de gemeente Nuenen c.a.), de medewerkers van het PON, een medewerkster van 1 de BWI en zes sleutelfiguren uit de Gerwense gemeenschap . De klankbordgroep voorzag het PON van de van belang zijnde informatie, besprak de voortgang en werd betrokken bij belangrijke beslissingen. De klankbordgroep kwam gedurende de looptijd van het project drie maal bijeen.
1.5
Opbouw van de rapportage Na dit inleidende hoofdstuk beschrijft hoofdstuk 2 de huidige situatie van dorpshuis D’n Heuvel. De nadruk daarbij ligt op het gebruik en de knelpunten die rond het dorpshuis bestaan. Hoofdstuk 3 belicht de overige accommodaties die een belangrijke rol spelen voor het Gerwense verenigingsleven. Hoofdstuk 4 geeft de wensen en behoeften ten aanzien van het gebruik van multifunctionele ruimten weer. In hoofdstuk 5 komen de wensen, behoeften en mogelijkheden van een woonvorm voor ouderen in beeld. Dit hoofdstuk behandelt achtereenvolgens drie aspecten: wonen, zorg en welzijn. Hoofdstuk 6 biedt vervolgens inzicht in de combinatiemogelijkheden van de seniorenwoningen en een multifunctioneel dorpshuis. Hoofdstuk 7 belicht de mogelijke locaties voor de realisatie van het combiproject. Tot slot geven de hoofdstukken 8 en 9 de conclusies respectievelijk aanbevelingen weer. Bijlage 1 geeft een overzicht van de gesprekspartners en bijlage 2 geeft per vereniging de uitkomsten van de gesprekken beknopt weer.
1
6
De leden van de klankbordgroep waren Mw. J. Driessen, Hr. M. van Gils, Hr. T. de Greef, Hr. J. van Lankvelt, Hr. T. van Lierop, Mw. A. Theunissen, Mw. M. Verrijt, Hr. M. Versluijssen, Hr. K. Houtepen
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
2
Huidige situatie dorpshuis d’n Heuvel
2.1
Situering/ligging Dorpshuis D’n Heuvel is centraal gelegen in de dorpskern van Gerwen. Aan de voorzijde van het gebouw staat de oude kerk met het dorpsplein. Het dorpsplein doet dienst als parkeerruimte en biedt ruimte voor diverse (buiten) activiteiten. Links van het dorpshuis ligt een woonhuis met direct daarnaast de basisschool en aan de rechterzijde ligt de dorpswinkel van de familie Sanders. Aan de achterzijde grenst het dorpshuis aan het schoolplein met gymzaal. Daarachter bevindt zich D’n Tip, een braakliggend driehoekig terrein.
2.2
Ruimten Dorpshuis D’n Heuvel bestaat uit een grote zaal, twee vergaderzaaltjes, een kleine ruimte, die wegens ruimtegebrek in gebruik is als opslagruimte, een keuken, opslagruimte en een toiletgroep. Enkele jaren geleden is het dorpshuis uitgebreid met een peuterspeelzaal en ontmoetingsruimte. Beide ruimten zijn met een schuifwand van elkaar gescheiden. Hierdoor kunnen de ruimten worden samengevoegd tot één grote ruimte. Het onderstaande schema geeft de diverse ruimten in D’n Heuvel met hun oppervlakte weer. Ruimte
Oppervlakte
Zaalnummer
72 m²
5
9 m²
6
Voorzaal
70 m²
7
Vergaderzaal voor
15 m²
8
Vergaderzaal achter
15 m²
9
Peuterspeelzaal
70 m²
10
Buitenspeelplaats
250 m²
Ontmoetingsruimte Opslag/lesruimte
Bergruimte
6 m²
Keukentje
4 m²
Dames- en herentoilet Peutertoiletten
2.3
Bezetting van d’n Heuvel D’n Heuvel kent diverse vaste gebruikers. Het onderstaande schema geeft zicht op de vaste bezetting van het dorpshuis.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
7
Ochtend Maandag Dinsdag
Middag
Avond
8.30-12.00 uur:
19.00-22.00 uur:
Peuterspeelzaal
Gerwense dorpsmuzikanten
8.30-12.00 uur:
15.30–20.00 uur:
18.30-19.30 uur:
Peuterspeelzaal
Jong Leven (junioren)
Volleybal KBO
8.45–10.30 uur:
20.00-23.00 uur:
Volksdansen
Jong Leven (volwassenen)
KBO Woensdag
Donderdag
8.30-12.00 uur:
13.00-17.00 uur:
19.00-23.00 uur:
Peuterspeelzaal
Kaarten KBO
Gerwens MuziekKorps
9.00-10.00 uur:
13.15-14.15 uur:
(GMK)
Steps
Gymnastiek KBO
8.30-12.00 uur:
14.00-17.00 uur:
18.30-19.30 uur:
Peuterspeelzaal
Kienen KBO
Kinderkoor Faya 20.00- 23.00 uur: De Roosdonckers 19.00 –23.00 uur: Petasistampers2
Vrijdag
8.30-12.00 uur: Peuterspeelzaal
Zaterdag Zondag
Het Gerwens MuziekKorps en Jong Leven maken gebruik van (bijna) alle ruimten in het gebouw. De overige activiteiten vinden plaats in de voorzaal, de ontmoetingsruimte of de peuterspeelzaal. Daarnaast maken diverse Gerwense verenigingen incidenteel gebruik van het dorpshuis. Het gaat daarbij om activiteiten zoals bestuurs- en jaarvergaderingen, cursussen, feestavonden, koffietafels, kerst-, sinterklaas- en paasvieringen. Ook bij diverse jaarlijks terugkerende evenementen zoals de wielerronde, de veulenkeuring en carnaval wordt D’n Heuvel gebruikt als uitvalsbasis. Hierbij gaat het om uiteenlopende activiteiten als het smeren van de broodjes voor de vrijwilligers, een EHBO post, omkleedruimte, et cetera. D’n Heuvel wordt ook gebruikt als stemlokaal voor de verkiezingen; de gemeente huurt het gebouw dan. Al met al biedt D’n Heuvel onderdak aan bijna alle verenigingen in Gerwen en is het gebouw de gehele week in gebruik. Het schema op de volgende pagina geeft een overzicht van de activiteiten die momenteel plaatsvinden in de diverse ruimten in D’n Heuvel, de gemiddelde gebruiksfrequentie daarvan en het gemiddelde aantal deelnemers.
2
8
De Petasistampers repeteren uitsluitend in de periode november - februari.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Gebruikers
Gemiddeld aantal dagdelen per Week Maand Jaar
Aantal deelnemers
Ontmoetingsruimte + peuterspeelzaal GMK voorspeelmiddagen
2
onbeperkt
Dorpsmuzikanten concerten
2
ca. 150
Gemengd Koor Sint Caecilia
3
70-100
Jong Leven Concerten/Boekenmarkt e.d.
5
100-250
KBO Kerstviering
1
80
Sinterklaas personeelsvereniging
1
100
Sint Nicolaas Comité i.s.m. Faya
1
2x130
Filmvoorstelling voor 9-13 jarigen
1
Comité Grote Wielerronde
3
Gebruik door derden (o.a. feestavonden)
1à2
Koffietafels Ontmoetingsruimte KBO Kaarten
1
40
KBO Kienen
1
30
Voetbalvereniging Kaarten
10
GMK repetities
1
Jong Leven (uitvalsbasis)
1
2
totaal 110
CV de Narrekappen (broodjes)
3
Sinterklaas Kinderkoor Faya
1
Diverse buurtverenigingen
10
Peuterspeelzaal Peuterspeelzaal
5
16 à 20
Jong Leven repetities
1
15
Petasistampers Repetities
20
14
Voorzaal KBO Volksdansen
1
15
KBO Volleybal
1
10
KBO Gymnastiek
1
15
Stepsclubje
1
10
Jong Leven junioren
1
Jong Leven senioren
1
Gerwense Dorpsmuzikanten
1
GMK repetities
1
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
totaal 50 2
totaal 110
9
Gebruikers
Gemiddeld aantal dagdelen per Week Maand Jaar
Kinderkoor Faya
1
De Roosdonckers
1
Aantal deelnemers
2
20
Veulenkeuring
2
40-50
Parochiekoor St. Cecilia
?
20
1à2
25
CV de Narrekappen
3
60
Comité Grote Wielerronde
3
350
BV ’t Frenkeltje paasbrunch e.d.
1à2
20-50
BV ’t Frenkeltje jaarvergadering
1
50
BV Den Driehoek ledenvergadering
1
20-25
BV Den Driehoek Feestavond
1
40-50
BV De Havertuin Feestavond
1
50-60
BV de Havertuin Ledenvergadering
1
35-40
BV de Havertuin Sinterklaasviering
1
35-40
BV de Havertuin spelletjesavonden
2
25
Extra repetities muziekgezelschappen
6
De Federatie vergaderingen
Koffietafels Vergaderzaal voor GMK repetities
1
Jong Leven repetities
1
2
totaal 110 7
Diverse vergaderingen
10
GGD onderzoek
2à3
Cursussen
2
Vergaderzaal achter Stichting d’n Heuvel
1
GGD onderzoek
2à3
Opslag/lesruimte Opslag Muzieklessen
2.4
perm. 1
3
Knelpunten Ruimte Door het grote aantal vaste gebruikers is op doordeweekse dagen vaak geen ruimte meer beschikbaar voor andere gebruikers. De muziekgezelschappen Jong Leven en GMK hebben tijdens hun repetitie-avonden het gehele gebouw in gebruik.
10
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Zowel voor het GMK als de Gerwense Dorpsmuzikanten, is de voorzaal qua oppervlakte te beperkt. Voor de overige gebruikers voldoen de ruimten qua oppervlakte redelijk aan de behoeften, maar een sfeervolle inrichting en uitstraling van met name de voorzaal en vergaderzalen ontbreekt. Bovendien komen de ruimten weinig professioneel over door de opgestapelde stoelen en opgeslagen materialen in de ruimten. Geluidsoverlast Het gebouw voldoet op geen enkele wijze aan de normen voor geluidsoverdracht. De Gerwense gemeenschap kent een groot aantal muziekgroepen, waarvan de meeste repeteren in D’n Heuvel. Op het moment dat in één of meerdere ruimten in het gebouw muziek wordt gemaakt, kunnen de overige ruimten niet worden verhuurd aan derden. Ook naar buiten toe laat de geluidsisolatie zeer te wensen over. Het is noodzakelijk dat ook bij warm weer de ramen gesloten blijven en er zijn reeds ontluchtingsgaten dichtgestopt en ramen dichtgemaakt om het geluid naar buiten te dempen. Priesterbroederschap Pius X (die tegenover D’n Heuvel is gevestigd) heeft reeds meerdere malen aangegeven overlast te hebben van D’n Heuvel. Niet zozeer van de activiteiten binnen, maar van mensen die buiten staan na te praten en brommers en auto’s die midden in de nacht vertrekken. Momenteel wordt de geluidsoverlast door de buurtbewoners geaccepteerd, maar het voortbestaan van een dergelijke gemeenschapsvoorziening mag in geen geval afhankelijk zijn van de acceptatie van omwonenden. Het blijft derhalve een kwetsbaar punt. Indien iemand in de buurt gaat klagen ontstaat onmiddellijk een groot probleem. Als besloten wordt op de huidige locatie een nieuwe accommodatie te realiseren blijft, naast een goede geluidsisolatie van het gebouw, mogelijke geluidsoverlast van vertrekkende mensen een belangrijk punt van aandacht. Grote zaal Voor grootschalige activiteiten, dat wil zeggen voor meer dan 60 personen, kunnen de peuterspeelzaal en ontmoetingsruimte, door het openen van de schuifwand, worden samengevoegd tot één grote ruimte. Voor diverse activiteiten, zoals de voorspeelmiddagen van GMK, concerten van Jong Leven en de sinterklaasviering, georganiseerd door het St. Nicolaascomité, is ook deze ruimte te klein. Voor de laatstgenoemde activiteit zijn noodgedwongen twee zittingen nodig. Bovendien worden de mogelijkheden beperkt door de schuingeplaatste wand en het toegangsportaal van de peuterspeelzaal. Multifunctioneel gebruik peuterspeelzaal De peuterspeelzaal is gedurende vijf ochtenden per week in gebruik. In de middagen en avonden wordt de peuterspeelzaal ook gebruikt voor diverse andere activiteiten, waaronder wekelijks de repetities van Jong Leven. Het belangrijkste bezwaar bij het gebruik van de peuterspeelzaal als multifunctionele ruimte, is het steeds opnieuw leegruimen van de zaal. Er moeten zeer veel handelingen worden verricht om één activiteit mogelijk te maken. Dit heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld bepaalde speelvoorzieningen van de peuterspeelzaal, zoals de zandtafel, niet of nauwelijks gebruikt (kunnen) worden.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
11
Bovendien moet de peuterspeelzaal voldoen aan de strenge eisen van de wet op de kinderopvang, bijvoorbeeld op het gebied van hygiëne. Dit vraagt om een zorgvuldige omgang met de ruimte en de inrichting daarvan. Ook ontbreekt een toilet voor de leidsters in of nabij de peuterspeelzaal. Zij maken nu gebruik van de peutertoiletten. Ontmoeting Door het gebruik van de ontmoetingsruimte als multifunctionele ruimte is het niet mogelijk elkaar voor en na de diverse activiteiten of repetities te ontmoeten. Voor de leefbaarheid in het dorp is een dergelijke ontmoetingsfunctie van het dorpshuis juist van wezenlijk belang. Opslagruimte Er is veel te weinig opslagruimte aanwezig in D’n Heuvel. Opslag van met name muziekinstrumenten vindt nu plaats in diverse ruimten, waardoor de gebruikswaarde van de zalen in belangrijke mate wordt beperkt. Ruimte 6 kan zelfs niet worden verhuurd door de hoeveelheid opgeslagen materialen. Ook worden veel materialen van verenigingen opgeslagen bij particulieren. Invalidentoilet Een gemeenschapsvoorziening zoals D’n Heuvel dient te beschikken over een invalidentoilet. In afwachting van dit haalbaarheidsonderzoek zijn de plannen voor de realisatie van een invalidentoilet uitgesteld. Douche- en wasruimte Tijdens de Gerwense wielerronde wordt D’n Heuvel gebruikt als kleedruimte voor de renners en ruimte voor de EHBO. Er ontbreekt echter een doucheruimte voor de renners, waardoor zij nu gebruik maken van douches bij particulieren. Faciliteiten Gebruikers moeten zelf zorg dragen voor koffie, drank, inrichting met meubilair en dergelijke. De vaste gebruikers zijn tevreden met deze constructie, maar voor met name incidentele gebruikers is dat erg lastig. Onderhoud Het oude gedeelte van het gebouw is oud en versleten, het dak moet worden vernieuwd en sinds 1990 is er een lekkage aan de achterzijde van het gebouw. Ook een groot probleem is de vochtigheid in het gebouw. Kinderkoor Faya bijvoorbeeld heeft onlangs een nieuw mengpaneel moeten aanschaffen, omdat het vorige paneel onder invloed van het vocht te veel storingen gaf.
2.5
12
Beheer en exploitatie D’n Heuvel is eigendom van de gemeente. De inboedel is van Stichting D’n Heuvel. In de verdeling van verantwoordelijkheden is onderscheid gemaakt tussen groot onderhoud en het dagelijks en vervangingsonderhoud. Groot onderhoud, zoals vervanging van het dak en het bouwen van een invalidentoilet komt voor rekening van de gemeente.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Vervangingsonderhoud, zoals schilderwerk, is voor rekening van de Stichting. De Stichting reserveert hiervoor jaarlijks een bedrag van €8.000,--. Stichting d’n Heuvel ontvangt geen subsidie van de gemeente. De inkomsten van stichting d’n Heuvel bestaan uit huuropbrengsten en sponsorgelden. Het beheer en onderhoud vindt plaats op vrijwillige basis. De beheerder is circa 30 à 35 uur per week als toezichthouder in D’n Heuvel aanwezig. Vaste gebruikers beschikken zelf over een sleutel van het gebouw. Voor hen zijn de betreffende ruimten op de vooraf vastgestelde uren gereserveerd. Zij betalen een vast huurbedrag per jaar. Voor gebruik van een andere ruimte of op een ander tijdstip, bijvoorbeeld voor een jaarvergadering of feestavond, behoeft niet extra te worden betaald. Dit om de administratieve werkzaam heden voor de vrijwilliger(s) zo minimaal mogelijk te houden. Wel moet bij extra gebruik vooraf toestemming worden gevraagd aan de beheerder. Elke vereniging verzorgt zelf de in- en verkoop van drank. Ook de inkomsten hiervan zijn voor de verenigingen zelf. Iedere vereniging bepaalt zelf haar eigen prijs voor een consumptie. Er is geen tap aanwezig in het gebouw. Wel heeft de stichting voldoende servies, bestek, koelkasten, een koffiezetapparaat, stoelen, tafels et cetera. De gebruikers van het gebouw mogen hiervan vrij gebruik maken, op voorwaarde dat zij alles weer schoon achterlaten (kopjes afgewassen, tafels en stoelen op de plaats, koelkast leeg, et cetera). Twee interieurverzorgers houden het gebouw schoon (3 ochtenden per week). Los daarvan wordt de peuterspeelzaal ook door twee interieurverzorgsters schoongemaakt. Daarnaast voert een vrijwilliger diverse eenvoudige klussen uit in het gebouw. Jaarlijks houdt Stichting D’n Heuvel een jaarvergadering voor alle gebruikers van het gebouw. Hierbij krijgt elke vereniging de gelegenheid om klachten en verbeterpunten aan te dragen.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
13
3
Overige voorzieningen en accommodaties Naast dorpshuis D’n Heuvel spelen nog diverse andere voorzieningen en accommodaties in en rond Gerwen een belangrijke rol voor de leefbaarheid in het dorp. Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de diverse accommodaties en hun gebruik, voor zover zij van invloed kunnen zijn op de invulling van een eventueel multifunctioneel dorpshuis in de toekomst.
3.1
Basisschool De St. Clemensschool is evenals D’n Heuvel gelegen in de dorpskern van Gerwen. De school biedt onderwijs aan Gerwense kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. De school heeft geen ruimtegebrek voor wat betreft haar basisactiviteit onderwijs. Voor nevenactiviteiten, zoals carnaval en de jaarlijkse musicalvoorstelling, moet de school uitwijken naar andere Gerwense accommodaties. Ook is geen geschikte overblijfruimte voorhanden. De school wordt niet of nauwelijks voor andere doeleinden gebruikt. Wel kunnen gedurende 3 ochtenden per jaar deelnemers aan de avondvierdaagse zich inschrijven bij de St. Clemensschool. De vierdaagse zelf wordt gehouden in Nuenen. In verband met het onderwijs is inschrijving slechts mogelijk tot 8.30 uur. De mogelijkheid tot inschrijven in het dorpshuis, dat ook ’s avonds toegankelijk is, trekt naar verwachting meer volwassen deelnemers.
3.2
Gymzaal De gymzaal is gelegen op het buitenspeelterrein aan de achterzijde van de school en dorpshuis D’n Heuvel. Het gebouw is in goede staat. Anderhalf jaar geleden is een nieuwe vloer aangebracht en het dak is vijf jaar geleden vernieuwd. Ook de cv-installatie is in orde gemaakt en de toiletten zijn up-todate. Het enige dat er zichtbaar aan mankeert is het ontbreken van douches. Er zijn wel wastafels aanwezig en er is gelegenheid om de voeten te wassen. Bovendien kampt de gymzaal met geuroverlast, wellicht door gebrek aan ventilatie. De gymzaal wordt van september tot en met juni gebruikt door de basisschool en gedurende vier avonden per week door enkele verenigingen en diverse particulieren. Men betaalt rechtstreeks huur aan de gemeente en regelt verder alles zelf. In de wintermaanden (december tot en met februari) maakt ook de jeugd van voetbalvereniging R.K.G.S.V. op zaterdag van 9.00 tot 14.00 uur gebruik van de gymzaal. De gymzaal is te klein voor zaalvoetbal door de senioren. Het Gerwinners Volleybalclubje merkte op dat de gymzaal eigenlijk te laag is voor volleybal.
14
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
3.3
Kerk Behalve voor kerkdiensten biedt de kerk ruimte voor de repetities van parochiekoor St. Cecilia. Omdat het koor tijdens de repetities gebruik maakt van het kerkorgel blijven de repetities ook in de toekomst plaatsvinden in de kerk. Ook het Gerwens Gemengd Koor St. Caecilia repeteert momenteel in de kerk. Als er echter een passende ruimte beschikbaar komt in het dorpshuis maakt men daarvan graag gebruik. Ook is er belangstelling voor het verzorgen van optredens in een multifunctioneel dorpshuis. Eén keer per jaar voeren basisschoolleerlingen, bij gebrek aan een andere ruimte, hun kerstmusical op in de kerk. Dat geldt ook voor diverse andere muziekconcerten. De kerk biedt maar liefst 472 zitplaatsen. Op het moment dat in het dorp een geschikte zaal beschikbaar komt, kunnen dergelijke uitvoeringen daar plaatsvinden.
3.4
Dorpswinkel De dorpswinkel in Gerwen is al 87 jaar in handen van de familie Sanders. Enkele jaren geleden is de uitgebreide supermarkt - wegens ziekte - verkleind. Veel Gerwenaren hebben de indruk dat de winkel uitsluitend nog groente en fruit verkoopt, maar de winkel voorziet in alle eerste levensbehoeften. Omdat er geen pinautomaat is in Gerwen, biedt de winkelier klanten bovendien de mogelijkheid om (extra) geld pinnen. De omzet is voldoende voor het levensonderhoud van het echtpaar. Op deze basis wil het echtpaar Sanders de winkel nog vijf jaar voortzetten of als de gezondheid het toelaat - langer. Het is echter niet waarschijnlijk dat de winkel daarna nog zal worden voortgezet.
3.5
Horeca Tot voor kort telde Gerwen nog diverse horeca-ondernemingen. Twee cafés zijn onlangs omgebouwd tot restaurant en de laatste zaalaccommodatie Stad van Gerwen is enkele jaren geleden gesloopt. Het enige resterende café in Gerwen is De Stam. Ook daarvan is de vraag of het café in de toekomst zal blijven. De dartsvereniging heeft nu haar onderkomen in café De Stam. Zij speelt er zo’n drie avonden per week met in totaal 35 leden. De dartsvereniging wil graag een jeugdafdeling oprichten, maar die mag niet in een café spelen. De ontmoetingsruimte van een multifunctioneel dorpshuis zou daarvoor uitermate geschikt zijn. Zolang het mogelijk is blijven de senioren gehuisvest in het café.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
15
Door het verdwijnen van de zaalaccommodatie kunnen geen koffietafels, feesten en partijen meer verzorgd worden in Gerwen. Sporadisch wordt voor uitvaarten een oplossing gezocht in D’n Heuvel, maar de huidige ruimten zijn hiervoor eigenlijk niet geschikt. Omdat dit soort activiteiten een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid van het dorp zouden zij uitstekend plaats kunnen vinden in het multifunctionele dorpshuis. Omdat er geen zaal accommodatie meer voor handen is in Gerwen is er geen sprake van concurrentie met de lokale horeca.
3.6
‘t Huysven Jong Nederland beschikt over een eigen accommodatie, jeugdhuis ’t Huysven, gelegen aan de rand van Gerwen. Jong Nederland is een organisatie voor kinderen van 6 tot en met 16 jaar. Per week maken er van maandag- tot en met vrijdagavond en op zaterdagmiddag zo’n 100 kinderen verdeeld over verschillende groepen gebruik van de accommodatie. Jong Nederland biedt voornamelijk buitenactiviteiten, waarvoor de huidige locatie prima geschikt is. Er is voldoende ruimte en het buitenterrein is geschikt voor kamperen en kampvuur. Het gebouw staat op grond van de gemeente en moet hoognodig worden gerenoveerd in verband met brandgevaar en de aanwezigheid van asbest. De gemeente heeft onlangs een artikel 19-procedure gestart om de renovatie mogelijk te maken. Behalve aan Jong Nederland biedt ‘t Huysven ook onderdak aan de Harley Davidsonclub en vanwege ruimtegebrek in D’n Heuvel aan blaaskapel Tsjonge Jonge, de dansmariekes van de carnavalsvereniging en (eens per jaar) het St. Nicolaascomité als schminkruimte. Daarnaast vindt nog enig incidenteel gebruik plaats, maar vanwege het ontbreken van een gebruiksvergunning mag het gebouw eigenlijk niet verhuurd worden en mogen geen andere groepen blijven overnachten. De dansmariekes oefenen met 10 personen gedurende circa 10 maanden per jaar wekelijks in ‘t Huysven. Blaaskapel Tsjonge Jonge repeteert met 14 à 17 personen wekelijks in ‘t Huysven. De ruimte is voor hen ideaal: ze hebben de beschikking over het hele gebouw, kunnen de bar zelf bedienen en veroorzaken geen geluidsoverlast door de ligging aan de rand van het dorp. Bovendien is de huur laag. Als onder dezelfde condities een ruimte wordt geboden in een multifunctioneel dorpshuis zullen zij daarvan zeker gebruik maken. De Harley Davidsonclub heeft geen behoefte aan verhuizing naar een dorpshuis in het centrum. De club telt nu 17 leden en heeft een eigen clubgebouw met faciliteiten (bar, vergaderplek, gelegenheid om te blijven slapen) in ‘t Huysven. Zij zitten daar prima, kunnen andere motorclubs goed ontvangen en veroorzaken geen overlast door muziek en ronkende motoren.
16
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
3.7
Sportkantine voetbal Voetbalvereniging R.K.G.S.V. heeft een eigen accommodatie op het sportpark, die eigendom is van de gemeente. De sportkantine biedt voldoende ruimte voor alle activiteiten van de vereniging. De voetbalvereniging maakt dan ook geen gebruik van andere accommodaties en heeft daar ook geen behoefte aan. Er is in Gerwen veel vraag naar ruimte voor bruiloften en partijen. Hieraan wil de voetbalvereniging graag voldoen, maar dat is niet toegestaan.
3.8
Gebouw/terrein Heilige Kruisgilde 2 Het Heilige Kruisgilde heeft nu een eigen terrein (6000 m ) met gebouw, gelegen aan het Lankveld buiten de kom van Gerwen. Eigenlijk zou het gilde moeten worden verplaatst, vanwege realisering van de ecologische hoofdstructuur. De gemeente heeft een alternatief terrein gezocht en gevonden: tegenover Jong Nederland. Daarvoor is inmiddels een milieuvergunning verleend en een artikel 19-procedure gestart. Maar de besluitvorming daarover is vertraagd en de termijnen zijn verstreken. Inmiddels is bekend geworden dat men nog minimaal 5 jaar op deze plek kan blijven. Daarop is het gilde gestart met renovatie van de huidige accommodatie. Het gilde zelf is erg tevreden met de huidige locatie en hoopt dat zij langer kunnen blijven. Een multifunctioneel dorpshuis biedt voor het gilde geen mogelijkheden. Men heeft een (buiten)terrein van minimaal 0.5 ha nodig voor het kruisboog- en geweerschieten. Dat kan niet midden in het dorp. Daarnaast doen ze aan vendelzwaaien.
3.9
Carnavalstent Een week voor carnaval plaatst CV de Narrekappen een tent van 16 bij 25 m op de Heuvel. Deze tent moet worden beschouwd als belangrijke accommodatie in Gerwen. Het is de centrale plaats voor het Gerwense carnaval, want het enige Gerwense café, De Stam, is met carnaval gesloten. Gedurende 9 dagen vinden diverse activiteiten plaats in de tent, zoals de zwamavonden, prinsenreceptie, schoolcarnaval, brunch, kindercarnaval, playbackshows, disco, Braziliaans en Caribisch carnaval. Per activiteit zijn ertussen de 80 en 250 aanwezigen. Als er een geschikte accommodatie komt, die ook qua kosten aantrekkelijk is, is de carnavalsvereniging bereid daarvan gebruik te maken. Er is behoefte aan een grote ruimte met een podium, vaste bar en kleedruimte. Ook dient rekening te worden gehouden met geluidsoverlast. Voor de tent wordt nu ontheffing verleend.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
17
3.10 ‘t Klooster in Nuenen ‘t Klooster is het sociaal -culturele centrum annex theater in Nuenen en biedt ook activiteiten voor de Gerwense bevolking. Zo is de KBO Nuenen gehuisvest in ‘t Klooster. Zij beschikt over een “eigen” ruimte, waarin zij diverse activiteiten beoefenen, zoals biljarten, koersbal, een speciale vorm van tennis en bridge. Daarnaast repeteren zij nog met een eigen Seniorenorkest en toneelgroep ‘Ons Spelplezier’. De leden van de ouderenbond uit Gerwen maken deel uit van de afdeling Nuenen. Gerwen kent geen eigen afdeling van de KBO, maar biedt wel eigen activiteiten aan in d’n Heuvel. Naast de huidige activiteiten is er veel behoefte aan een biljartmogelijkheid in de eigen kern Gerwen. De vrouwelijke Sinti’s volgen in ‘t Klooster in Nuenen wekelijks met 10-15 personen kooklessen, creatieve cursussen zoals kleding maken en schrijf- en leescursussen. Ook zij zouden hiervoor graag gebruik maken van een ruimte in Gerwen. De BWI houdt kantoor in ‘t Klooster. Er zijn plannen om gezamenlijk met woningbouwvereniging Helpt Elkander en de Thuiszorg Kempenstreek locatie Nuenen een nieuw kantoor te betrekken.
3.11 Jongerenhuiskamer in Nuenen De jongere Sinti gaat voor diverse activiteiten, waaronder de playbackshow, aerobic, biljarten, darten en muziek maken, naar de jongerenhuiskamer van de BWI, gelegen aan de Weverstraat in Nuenen. Graag willen zij voor deze activiteiten gebruik maken van een ruimte in Gerwen. Bovendien wordt de jongerenhuiskamer van de BWI op korte termijn gesloopt; er is nog geen beschikking over een nieuwe ruimte.
3.12 Café de Zwaan, Nuenen De Gerwense biljartvereniging Gerwina speelt nu noodgedwongen in café De Zwaan in Nuenen. De vereniging telt nog 12 leden, nadat enkelen zijn afgehaakt toen er in Gerwen geen geschikte accommodatie meer was. Een biljartmogelijkheid in Gerwen is voor hen zeer welkom, ook om weer nieuwe leden aan te trekken.
18
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
4
Wensen en behoeften multifunctionele ruimten
4.1
Activiteiten die reeds plaatsvinden in D’n Heuvel De huidige gebruikers van D’n Heuvel willen graag gebruik blijven maken van een multifunctioneel dorpshuis. Daarbij moeten wel de huidige knelpunten worden opgelost. Dit vraagt om een sfeervol en functioneel ingericht gebouw met multifunctioneel te gebruiken ruimten, dat in een goede onderhoudstoestand verkeert en goede geluidsisolatie heeft. Qua oppervlakte voldoen de huidige ruimten aan de meeste behoeften. Voor enkele activiteiten is echter een grotere zaal nodig. De peuterspeelzaal moet de beschikking krijgen over een eigen ruimte, voorzien van bergruimte, keukentje, peutertoiletten, buitenspeelruimte en een buitenberging. Daarnaast moet worden gedacht aan een ontmoetingsruimte met bar, invalidentoilet en veel opslagruimte.
4.2
Activiteiten die nu elders plaatsvinden Zoals uit hoofdstuk 3 blijkt vinden veel activiteiten van Gerwense verenigingen nu in een andere accommodatie dan het dorpshuis plaats. In veel gevallen willen de verenigingen wel graag gebruik maken van een ruimte in een multifunctioneel dorpshuis. Het onderstaande schema geeft weer voor welke activiteiten en gebruikers ruimte is gewenst en of er specifieke eisen aan deze ruimte moeten worden gesteld. Ruimte gewenst voor
Gebruiker
Koffietafels
Algemeen Priesterbroederschap Pius X
Ruimte-eisen 100-150 personen
R.K. St. Clemens Parochie Bruiloften en partijen
Algemeen
Kleedruimte
CV de Narrekappen Comité Grote Wielerronde
2 à 3 douches, enkele wastafels,
EHBO-post wielerronde
Comité Grote Wielerronde
Inschrijving
Comité Grote Wielerronde St. Avondvierdaagse
Activiteiten
Priesterbroederschap Pius X
40-50 personen (3à4 x per jaar)
Vrijwilligersbijeenkomst
R.K. St. Clemens parochie
70 personen
Vieringen (sinterklaas e.d.)
BV i.o. nieuwe buurt
Nog niet bekend
BV Gerwenseweg
80 personen
BV Gerwenseweg
40-50 personen
Kaarten
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
19
Ruimte gewenst voor
Gebruiker
Ruimte-eisen
(Jaar)vergadering
BV Gerwenseweg
40-50 personen
Veulenkeuring
30-40 personen
Werkgroep Communie en
30 personen
Vormsel (Bestuurs)vergaderingen
R.K. St. Clemens Parochie
2x per maand
bestuur en div. werkgroepen Veulenkeuring
8 personen (7 à 8 x per jaar)
Peuterspeelzaal
10 personen (ca. 20x per jaar)
BV i.o. nieuwe buurt St. Nicolaascomité
Les/cursusruimte
Comité Gerwen Aktief
ca. 15 personen
Sinti
2à4 dagdelen per week
Sinti
2 dagdelen per week 10-15 personen
Aerobic
Sinti
Repetities dansmarietjes
CV de Narrekappen
1x per week / 10 mnd. 10 personen
Carnaval
CV de Narrekappen
Optredens
GMK
ca. 400 m² incl. groot podium Ca. 400 zitplaatsen podium 8 x 10 meter
Gemengd Koor St. Caecilia Kerstmusical basisschool Zang- muziekrepetitie
Biljarten
Blaaskapel Tsjonge Jonge
Min. 56 m²
3 à 4 Sinti-groepen
4 à 5 personen
Gemengd Koor St. Caecilia
100 personen
KBO
Ruimte met biljart Meerdere dagdelen per week.
Biljartvereniging
Ruimte met biljart 1 avond per week
(Sinti-)jongeren Darts
Dartsvereniging (junioren)
Dartsbord
Sinti-jongeren Samenstellen parochieblad
20
R.K. St. Clemens parochie
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Ruimte gewenst voor
Gebruiker
Ruimte-eisen
Opslag
GMK
ruimte van 4x5 m
Petasistampers
Opslag (buitenberging) Invalidentoilet
4.3
Blaaskapel Tsjonge Jonge
Enkele kasten
Oranjecomité
Ruimte van 20 m²
CV de Narrekappen
ruimte van 40 m²
Jong Leven
ruimte van 50 m²
Peuterspeelzaal
Ruimte van 15 m² 4 m²
Nieuwe activiteiten Kinderopvang In Gerwen worden geen mogelijkheden voor kinderopvang of naschoolse opvang geboden. Vier jaar geleden is een enquête gehouden onder de Gerwense bevolking naar de behoefte aan kinderopvang. Helaas zijn de resultaten niet meer te achterhalen, maar naar verluidt zou er toen voor circa 40 kinderen van 0-4 jaar belangstelling zijn voor een dagopvang. Eind 2002 telt Gerwen 50 kinderen van 0-1 jaar en 48 kinderen in de leeftijd van 2-3 jaar. Kinderopvang vergt een eigen ruimte. Buitenschoolse opvang kan mogelijk worden gecombineerd met de peuterspeelzaal. Enkele Gerwense ouders maken momenteel gebruik van de buitenschoolse opvang bij de Stichting Kinderopvang Erica te Nuenen. Deze stichting heeft reeds meerdere locaties voor kinderopvang in de gemeente. Zij heeft op dit moment geen plannen voor kinderopvang in Gerwen, maar als er vanuit Gerwen voldoende behoefte blijkt, wil men daar zeker over nadenken. Net als de gemeente denkt Erica daarbij aan een relatie met de brede schoolgedachte. Bank/pinautomaat Een pinautomaat in Gerwen is gewenst. Nu kunnen klanten extra geld pinnen bij winkelier Sanders. De afstand van Gerwen tot het kantoor in Nuenen (aan de Berg) is naar schatting 1 km. Bedrijfseconomisch gezien is een geldautomaat dus niet haalbaar. Rabobank Nuenen-Son en Breugel heeft echter aangegeven dat, als er een meer concrete vraag komt uit de Gerwense bevolking, men er zeker verder over wil nadenken. Informatieloket De BWI, Thuiszorg Kempenstreek en woningbouwvereniging Helpt Elkander werken nauw samen en zijn voornemens op korte termijn een gezamenlijke huisvesting te betrekken. In dit centrale gebouw in Nuenen wordt een woonzorgwinkel ingericht en een balie (frontoffice) waar alle inwoners van de gemeente Nuenen c.a. terechtkunnen met vragen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. In de woonzorgwinkel komt de mogelijkheid om kleine hulpmiddelen te lenen of te kopen.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
21
Zowel Thuiszorg Kempenstreek als woningbouwvereniging Helpt Elkander ziet mogelijkheden om een spreekuur van deze frontoffice te houden in het dorpshuis in Gerwen. Deze infobalie kan worden bemand door goed geïnstrueerde vrijwilligers, aangestuurd door een betaalde professionele kracht, die de scholing van de vrijwilligers verzorgt en de organisatie van de infobalie in Gerwen coördineert. Zorg- en welzijnsdiensten Thuiszorg Kempenstreek ziet mogelijkheden voor bloedprikken en het houden van een diëtistenspreekuur in Gerwen. Het onderbrengen van jeugdgezondheidszorg, zoals het consultatiebureau, in het dorpshuis in Gerwen blijkt niet haalbaar. Dit vergt te veel ruimte voor het zeer beperkte aantal cliënten. Bureau Sociaal Raadslieden krijgt op dit moment weinig vragen uit Gerwen. Toch denkt zij dat het nuttig kan zijn om daar spreekuur te gaan houden. Dat zou ook gedurende een bepaalde periode van het jaar kunnen, bijvoorbeeld wanner de aanslag voor gemeentelijke belastingen in de bus rolt. Ook bij het Algemeen Maatschappelijk werk komen de meeste vragen uit Nuenen. Maar ook voor hen is een mogelijk spreekuur in Gerwen te zijner tijd zeker bespreekbaar. Fysiotherapeut Er is op gewezen dat de fysiotherapiepraktijk Nuenen-Zuid aan de Wederikdreef in Nuenen over twee jaar zou moeten verhuizen. De dreiging van sluiting van de praktijk blijkt evenwel niet meer actueel, maar men is wel geïnteresseerd om in een multifunctioneel dorpshuis in Gerwen spreekuur te 2 houden. Nodig is dan een onderzoeksruimte van zo’n 15 m , plus een ruimte om te wachten. Die ruimten mogen ook door anderen worden gebruikt. Muzieklessen Leden van het GMK volgen muzieklessen aan de muziekschool. Op dit moment staat de gemeentelijke subsidiëring van de muziekschool ter discussie. Dat zou kunnen betekenen dat de eigen bijdrage fors omhoog gaat, zo fors dat het niet meer te betalen is. In dat geval zullen 43 leden op een andere manier muziekonderwijs moeten krijgen. Het GMK kan dat zelf verzorgen, maar daarvoor is dan ruimte nodig. Gedacht wordt aan 4 ruimten ter grootte van de huidige zalen 8 en 9 van D’n Heuvel. Jeugdactiviteiten Er zijn nauwelijks activiteiten voor jongeren in Gerwen. Op dit moment heeft het jongerenwerk van het BWI een enquête uitgezet onder alle jongeren in Gerwen. Deze kan veel informatie opleveren over de activiteiten die jongeren wensen in Gerwen. De uitkomsten van dit onderzoek moeten dan ook worden betrokken bij de eventuele verdere plannen voor het combiproject. De Sintigemeenschap telt 20-25 jongeren in de leeftijd van 12 t/m 21 jaar. Ook zij wezen op het ontbreken van activiteiten en/of speelvoorzieningen in Gerwen. De ouders vinden het prettig als er activiteiten zijn, waarbij toezicht wordt gehouden op de jongeren, bijvoorbeeld in een dorpshuis.
22
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Hierbij kan worden gedacht aan een soos, die toegankelijk is voor alle jongeren in Gerwen. Kopieerfaciliteiten Er zijn momenteel geen voorzieningen in Gerwen voor het maken van kopieën. Verenigingen en instellingen hebben echter vaak faciliteiten nodig voor het maken van het clubblad, het kopiëren van brieven ter informatie aan de leden en dergelijke. Een ruimte met kopieerapparaat is dan ook zeer wenselijk. Hierbij kan ook worden gedacht aan een faxapparaat en eventueel een computer waarmee informatie kan worden gezocht op internet of e-mails kunnen worden verstuurd.
4.4
Programma van ruimten Er is behoefte aan de volgende ruimten met globaal de volgende oppervlakten: ontmoetingsruimte met bar 70 m² peuterspeelzaal 70 m² keuken + sanitair peuters 15 m² buitenruimte bij peuterspeelzaal 250 m² buitenberging peuterspeelzaal 15 m² grote zaal (exclusief podium) 80 m² 4 vergaderzalen (4x25m²) 100 m² kopieerruimte 10 m² berging voor verenigingen 130 m² CV-berging/werkkast 10 m² keuken + bering 10 m² kantoor beheerder 10 m² spreekruimte informatieloket 10 m² toiletten (incl. invalidentoilet) 10 m² kleedruimte + douches (in combinatie met gymzaal) Ontmoetingsruimte De ontmoetingsruimte vervult een centrale rol in een multifunctioneel dorpshuis. Hier ontmoeten de dorpsbewoners elkaar en is er de mogelijkheid om na te praten na een activiteit. De ontmoetingsruimte moet ruimte bieden aan een bar, zitjes, een dartsbord en biljart. Bij de inrichting moet ermee rekening worden gehouden dat de biljarters en darters niet worden gestoord door de bezoekers aan de bar. Om de ontmoetingsruimte bij grote evenementen multifunctioneel te kunnen gebruiken is het ook mogelijk het biljart in de grond verzinkbaar te maken. Peuterspeelzaal De peuterspeelzaal moet voldoen aan de strenge eisen van de wet kinderopvang. Dit maakt het gebruik van de peuterspeelzaal als multifunctionele ruimte onmogelijk. Dit betekent dat er een aparte ruimte met eigen voorzieningen voor de peuterspeelzaal nodig is. Deze dient via een eigen ingang toegankelijk te zijn.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
23
Voor de peuterspeelzaal zijn twee mogelijkheden: koppeling aan het multifunctionele dorpshuis of koppeling aan de school, als onderdeel van de brede school gedachte. Het is echter ook denkbaar dat het nieuwe dorpshuis zo dicht bij de school komt te liggen, dat er vrij automatisch een relatie met de school ontstaat. Multifunctionele zalen Voor diverse activiteiten blijkt behoefte aan een grote zaal: koffietafels, feesten en partijen, optredens van diverse muziekverenigingen, vieringen, zoals sinterklaas, kerst en Pasen, carnaval, wielerronde, boekenmarkt, repetities van grote muziekverenigingen. Omdat deze activiteiten allemaal een andere ruimtebehoefte hebben, moet zoveel mogelijk gebruik worden gemaakt van flexibele wanden, waarmee ruimten kunnen worden gescheiden of bij elkaar worden gevoegd. Voorwaarde hierbij is wel dat gekozen wordt voor demontabele wanden van goede kwaliteit en die voldoende geluidwerend zijn. Voor activiteiten zoals carnaval, sinterklaas en optredens van het GMK kunnen dan de grote zaal, vier vergaderzalen en de ontmoetingsruimte worden samengevoegd. Voor de iets kleinere bijeenkomsten kunnen de grote zaal met vergaderzalen worden samengevoegd en voor de overige activiteiten, die nu veelal in de voorzaal van D’n Heuvel plaatsvinden, kan de grote zaal als afzonderlijke ruimte worden ingezet. Het is verstandig de grote zaal, naast de ontmoetingsruimte, ook te voorzien van een bar. Eventuele spreekuren van bijvoorbeeld diëtiste, fysiotherapeut, bureau sociaal raadslieden of het algemeen maatschappelijk werk kunnen plaatsvinden in de kleinere ruimten, waarbij de naastgelegen ruimte dienst kan doen als wachtruimte. Als het informatieloket in het multifunctionele dorpshuis wordt gevestigd, is daarvoor behalve spreekruimte ook een computer vereist en is ruimte voor foldermateriaal nodig. Kleedruimten en douches Als gekozen wordt voor een verbinding tussen gymzaal en dorpshuis, dan kunnen de bewegingsactiviteiten, zoals aerobics, volksdansen, volleybal, gymnastiek en steps voortaan plaatsvinden in de gymzaal. Daarnaast kunnen de gebruikers van de gymzaal gebruik maken van de ontmoetingsruimte en de bar in het multifunctionele dorpshuis. Het is dan mogelijk douches en kleedruimten te bouwen, die ook gebruikt kunnen worden bijvoorbeeld door de renners van de wielerronde, als EHBO-ruimte of schminkruimte voor het St. Nicolaas Comité en als kleedruimte voor de carnavalsvereniging.
4.5
24
Overige ruimtebehoeften Als in Gerwen een gebouw kan worden gerealiseerd, dat voldoet aan bovenstaande ruimtewensen, kunnen vrijwel alle Gerwense activiteiten voortaan in dat gebouw plaatsvinden; dat wordt daarmee dus multifunctioneel. Er blijven echter enkele verenigingen, die een eigen accommodatie behoeven. Dit zijn het Gilde, Jong Nederland, de tennisclub en de voetbalvereniging. Zij beoefenen veelal buitenactiviteiten die zich niet lenen voor een accommodatie in de dorpskern van Gerwen.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Dat geldt ook voor de Harley Davidsonclub die nu gebruik maakt van de accommodatie van Jong Nederland. Verder onderzoek naar (de staat van onderhoud van) deze accommodaties valt buiten dit onderzoek, maar voor deze verenigingen dient een accommodatie aan de rand van Gerwen gehandhaafd te blijven.
4.6
Voorwaarden/aandachtspunten voor beheer Op dit moment wordt het dagelijks beheer van D’n Heuvel uitgevoerd door enkele vrijwilligers. Voor de toekomst zal deze situatie kritisch moeten worden bekeken. Het succes van het huidige dorpshuis staat of valt namelijk met de inzet van de vrijwillige beheerder. In de toekomst is een stevigere basis voor het dagelijkse beheer noodzakelijk. Bij het verder uitwerken van de ideeën voor het beheer van het nieuwe dorpshuis zal de Stichting D’n Heuvel nauw betrokken moeten worden. Uitgangspunt daarbij moet zijn dat het dorpshuis een ontmoetingsplek van en voor Gerwen moet worden. Dat betekent dat het beheer zoveel mogelijk in handen van de Gerwense gemeenschap moet blijven. In de gesprekken met de Gerwense verenigingen is meerdere malen benadrukt dat de huren betaalbaar moeten blijven voor verenigingen. Anders is het voor verenigingen onmogelijk gebruik te (blijven) maken van het dorpshuis. Ook de consumptieprijzen mogen niet te hoog worden. Te hoge consumptieprijzen werpen met name voor jongeren en ouderen een drempel op om deel te nemen aan de activiteiten. Meare, een instelling voor verstandelijk gehandicapten heeft aangegeven eventueel van betekenis te willen zijn voor het dorpshuis. Verstandelijk gehandicapten kunnen bijvoorbeeld worden ingezet voor beheers- of onderhoudsactiviteiten van het dorpshuis. In het vervolgtraject zal dit aspect verder vorm moeten krijgen.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
25
5
Woonvorm voor ouderen
5.1
Bevolkingsopbouw en -ontwikkeling De komende jaren neemt het aantal ouderen fors toe. Ook bereiken de ouderen gemiddeld een hogere leeftijd dan vroeger. Uit de onderstaande tabel blijkt dat het aantal 0-64 jaar in de toekomst zal dalen en het aantal ouderen in Gerwen bijna zal verdubbelen. Deze sterke mate van ontgroening en vergrijzing is in zeer veel kleine kernen zichtbaar. Tabel 1:
Bevolkingsprognose Gerwen 2000-2015, absoluut en geïndexeerd (jaar 2000 = 100) 2000
2005
2010
2015
Abs.
Geïnd.
Abs.
Geïnd.
Abs.
Geïnd.
Abs.
Geïnd.
0-64 jaar
1.936
100.0
2.201
113.7
1.960
101.2
1.799
92.9
65-74 jaar
140
100.0
185
132.1
222
158.6
263
187.9
73
100.0
93
127.4
119
163.0
138
189.0
2.149
100.0
2.479
115.4
2.301
107.1
2.200
102.3
74+ Totaal
Bron: gemeente Nuenen
Door de vergrijzing en het gegeven dat het aantal plaatsen in verzorgingshuizen afneemt, zal de behoefte aan wonen gecombineerd met zorg- en welzijnsvoorzieningen toenemen. Het is dus nodig om te bekijken welke voorzieningen ouderen in Gerwen in de toekomst nodig hebben om zich prettig te kunnen voelen.
5.2
Woningzoekenden Gerwen telt vooral koopwoningen, daarnaast een klein percentage huurwoningen. Het is moeilijk een indicatie te geven van de woningbehoefte in Gerwen omdat het overgrote deel van de woningzoekenden het vizier richt op de particuliere huizenmarkt. Voor een huurwoning moet men zich inschrijven bij woningbouwvereniging Helpt Elkander. Eind februari 2003 stonden hier in totaal 55 mensen ingeschreven voor een huurwoning in Gerwen. Tabel 2 geeft meer informatie over de leeftijd van de woningzoekenden en de soort woning waarnaar wordt gezocht.
26
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Tabel 2:
Woningzoekenden in Gerwen naar leeftijd en gewenste woningtype
Soort woning
20-29 jaar
Eengezinswoning 3
HAT-eenheid
Leeftijd woningzoekende 30-49 jaar 50 jaar of ouder
1
11
3
15
6
3
1
10
1
15
16
14
14
33
55
Seniorenwoning MiVa woning
4
Totaal
Totaal
7
15
Bron: Woningbouwvereniging Helpt Elkander
Woningbouwvereniging Helpt Elkander hanteert een systeem, waarbij de woningzoekende wordt ingeschreven op basis van zijn/haar minimale eisen. Als men op zoek is naar een eengezinswoning, maar ook interesse heeft in een HAT-eenheid, dan wordt deze persoon ingeschreven in de categorie “HAT-eenheid”. Dat betekent dat de mensen die ingeschreven staan voor een seniorenwoning ook in aanmerking kunnen komen voor een MiVa-woning. In principe bouwt woningbouwvereniging Helpt Elkander nog uitsluitend MiVawoningen. Alle nieuwbouwwoningen voor senioren zijn ook geschikt voor rolstoelgebruikers. Daaruit kan worden geconcludeerd dat in totaal 30 Gerwenaren staan ingeschreven voor een seniorenwoning. Het aantal jongere woningzoekenden is beperkt. Daarbij moet worden opgemerkt dat jongeren zich niet inschrijven voor een woning als de gewenste woning er gewoonweg niet is, zoals bijvoorbeeld een (huur)appartement. Van de 55 mensen die op zoek zijn naar een woning in Gerwen hebben 30 mensen een binding met het kerkdorp. Twee hebben geen enkele binding met Nuenen c.a. en de overige 13 ingeschrevenen hebben wel een binding met Nuenen, maar niet met Gerwen. In tabel 3 staat het gewenste aantal slaapkamers naar leeftijd van de woningzoekende weergegeven. Hieruit blijkt dat veruit de meeste woningzoekenden een woning willen met tenminste 2 slaapkamers. Uit de tabel blijkt bovendien dat met name de jongeren en de ouderen vragen om een wat kleinere woning met 1 of 2 slaapkamers.
3
4
HAT-eenheden zijn, volgens de definitie van woningbouwvereniging Helpt Elkander, woningen met maximaal 2 slaapkamers en mogen door maximaal 3 personen worden bewoond. In Gerwen staan momenteel HAT-eenheden (met 2 slaapkamers) aan de Heilig Kruisgildelaan, tegenover het kampje aan de Mieke Sandershof. Een MiVa (minder validen) woning is volledig toegankelijk en geschikt voor rolstoelgebruikers.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
27
Tabel 3:
Woningzoekenden in Gerwen naar leeftijd en gewenst aantal kamers
20-29 jaar
Leeftijd woningzoekende: 30-49 jaar 50 jaar of ouder
Totaal
Minimaal 1 slaapkamer
3
1
3
7
Minimaal 2 slaapkamers
3
5
27
35
Minimaal 3 slaapkamers
1
7
3
11
4 slaapkamers of meer Totaal
2 7
15
2 33
55
Bron: Woningbouwvereniging Helpt Elkander
5.3
Wonen Omdat er nauwelijks voorzieningen zijn in Gerwen verhuizen veel ouderen naar Nuenen. Veel Gerwenaren willen echter graag in Gerwen blijven wonen. De omgeving is vertrouwd en zij hebben daar door de jaren heen een hecht sociaal netwerk opgebouwd, waarop zij in geval van nood kunnen terugvallen. Daardoor hoeven zij minder snel een beroep te doen op de formele zorg. Uiteraard moeten zij, indien nodig, deze zorg wel kunnen inschakelen. Momenteel zijn in Gerwen 19 specifieke seniorenwoningen aanwezig: 14 in De Bogerd en 5 in De Schieven. Deze woningen hebben een slaap- en badkamer op de begane grond en zijn daarmee bijzonder geschikt voor senioren. De woningen zijn echter niet rolstoeltoegankelijk. Zoals blijkt uit de cijfers is er wel veel behoefte aan seniorenwoningen in Gerwen. Uit de gesprekken kwam naar voren dat in Gerwen in ieder geval ook behoefte is aan seniorenwoningen in de koopsector. Daarnaast kunnen in de huidige economische situatie ook huurwoningen wenselijk zijn. De voorkeur gaat ernaar uit in hetzelfde complex zowel huur- als koopwoningen aan te bieden, waarbij de bewoner zelf kan kiezen om de woning te huren danwel te kopen. De woningen moeten zo gebouwd zijn dat zij ook voldoen aan de wensen op het moment dat de bewoners te maken krijgen met functiebeperkingen. Het gaat erom dat de belangrijkste voorzieningen op dezelfde verdieping aanwezig zijn. In de praktijk betekent dit dat er tenminste één slaapkamer en de badkamer gelijkvloers zijn met de woonkamer en keuken. Ook een berging op dezelfde verdieping is zeer gewenst. Daarnaast dient de woning toegankelijk en bruikbaar te zijn voor mensen met functiebeperkingen. Veel van deze wensen zijn weergegeven in het handboek Woon5 keur . Daarnaast moeten aanvullende eisen worden gesteld om ook op verantwoorde wijze zorg te kunnen verlenen in de woning.
5
28
Englebert W. Handboek Woonkeur ; Nationaal certificaat voor nieuwbouwwoningen. Almere : SKW Certificatie, 2002.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Veiligheid is erg belangrijk voor senioren. Veel ouderen in Gerwen hebben betongaas voor de ramen aangebracht om inbrekers af te schrikken. Door woningen zodanig te clusteren, zodat er één centrale entree is, ontstaat een belangrijk gevoel van veiligheid. Hierbij moet wel worden uitgegaan van een overzichtelijk aantal woningen, zodat de bewoners elkaar kennen en weten wie er wel en wie niet in het gebouw thuishoort. Hierbij moet worden gedacht aan 15 - 20 zelfstandige woningen. Voor ouderen mag de woning niet te groot zijn en over een niet te grote tuin beschikken. Zoals blijkt uit de woonbehoeftecijfers moet worden uitgegaan van driekamerwoningen, waarbij naast de woon- en slaapkamer nog een derde kamer kan worden gebruikt voor logeer- of hobbyruimte. Het kunnen zowel grondgebonden woningen zijn met een klein tuintje als appartementen met een balkon of dakterras. Ook een combinatie van beide is mogelijk. Zo zijn er voorbeelden waarbij de hoekwoning van een rij woningen bestaat uit drie boven elkaar gelegen appartementen. Zoals blijkt uit het bestand van woningzoekenden hebben niet alleen ouderen behoefte aan een woning in Gerwen. Een probleem dat zich in alle kleine kernen voordoet, is dat ook jongeren moeilijk geschikte woonruimte kunnen vinden in het eigen dorp. Er is een eenzijdig woningaanbod, dat te duur is voor starters. Ook in Gerwen zijn nauwelijks huurwoningen voorhanden. De jongeren zijn evenals de ouderen op zoek naar een wat kleinere woning met 1 of 2 slaapkamers. De hierboven geschetste seniorenwoningen zijn daarom ook uitermate geschikt voor jongeren en eventueel voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapten. Door ook woningen aan te bieden aan jongeren ontstaan extra mogelijkheden voor een evenwichtige bevolkingsopbouw in Gerwen. Het is van belang jongeren te binden aan het dorp, zeker nu de vergrijzing sterk toeneemt. Dit betekent dat eventuele nieuwe woningen in Gerwen niet per definitie bestemd hoeven te worden voor ouderen, maar ook bewoond zouden kunnen worden door jongeren.
5.4
Zorg Zoals reeds hierboven is vermeld hebben ouderen niet alleen behoefte aan een geschikte woning, maar dienen ook de zorg en welzijnsdiensten bereikbaar te zijn. Voor het combiproject in Gerwen zijn er twee mogelijkheden om te voorzien in de zorgbehoefte van ouderen: Zorgsteunpunt Het beleid van de SVVE, waarvan ook Zorgcentrum De Akkers in Nuenen deel uitmaakt, is gericht op het bieden van verzorging en verpleging buiten de muren van het verzorgings- en verpleeghuis (extramuralisering). Dit betekent dat vanuit de SVVE huishoudelijke dienstverlening en zorg aan huis kan worden geboden. Het is daarbij denkbaar dat in Gerwen een steunpunt of coördinatiepunt wordt geplaatst, vanwaar de zorg voor de Gerwenaren kan worden gecoördineerd.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
29
Woon-zorgalarmering Behalve de fysieke aanwezigheid van zorgverleners kan ook een belangrijke mate van veiligheid en zorg worden verkregen door het aanbrengen van domoticavoorzieningen (waaronder woonzorgalarmering) in de woning, zoals ook is gebeurd in de woningen aan de Zuster Celinehof in Nuenen. Woningbouwvereniging Helpt Elkander is momenteel bezig met een experiment op het gebied van een glasvezelnetwerk. Hiermee krijgen bewoners een gratis telefoonverbinding met iedereen die zich binnen dit netwerk bevindt, waaronder de woningbouwvereniging. Het is dan, behalve een spreek-luisterverbinding, ook mogelijk om een beeldverbinding tot stand te brengen. Bij een alarmmelding kan de telefoniste dan direct zien wat er aan de hand is. Ook Thuiszorg Kempenstreek experimenteert momenteel in Aalst met spreekluisterverbindingen. Daar wordt zelfs 24-uurs zorg mogelijk gemaakt van mensen met een verpleeghuisindicatie. Met technische hulpmiddelen is het mogelijk de vitale functies van de bewoner te controleren of bewaken. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de ademhaling, hartritme en bloeddruk. Bewoners kunnen zich abonneren op woon-/zorgalarmering. Naast de branden inbraakalarmering kan de bewoner in geval van nood actief alarm slaan. Bovendien treedt het alarm in werking op het moment een bepaalde tijd geen beweging in de woning is geregistreerd. Thuiszorg Kempenstreek beschikt over een Zorgcentrale, die zeven dagen per week, vierentwintig uur per dag bereikbaar is. Er zijn continu minimaal één verpleegkundige en één telefoniste aanwezig. Naast poortwachter van de Centrale Huisartsen Post en coördinatie van de sectoren thuiszorg, ouder- en kindzorg fungeert de Zorgcentrale als alarmcentrale voor mensen die een abonnement hebben op woon-/zorgalarmering. Afhankelijk van de soort alarmmelding schakelt de centraliste een beveiligingsdienst (inbraakalarm), brandweer, ambulancedienst of verpleegkundige in.
5.5
Welzijnsvoorzieningen Een belangrijk probleem bij ouderen is eenzaamheid. Steeds meer kennissen en bekenden komen te overlijden en het is op hoge leeftijd voor velen moeilijk om nieuwe vriendschappen aan te gaan. Een ontmoetingsruimte, waarin diverse activiteiten plaatsvinden, stimuleert de onderlinge contacten en biedt geborgenheid en geeft een gevoel van veiligheid. Dit zou ook een ontmoetingsruimte in combinatie met het dorpshuis kunnen zijn. Zowel Thuiszorg Kempenstreek als de Stichting Verzorging en Verpleging Eindhoven (SVVE) zien diverse mogelijkheden om de ouderen uit Gerwen in een gezamenlijke ruimte begeleiding te bieden, zoals een eetpunt, dagbesteding of dagverzorging. Dit biedt mantelzorgers de mogelijkheid tot rust te komen. In geval van dagverzorging vraagt dit ruimtelijk behalve om een multifunctionele ruimte ook om een rustruimte en invalidentoilet.
30
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Mensen die behoefte hebben aan diverse diensten aan huis kunnen lid worden van de Gezondheid Service van Thuiszorg Kempenstreek. Deze biedt behalve korting op het abonnement voor woon-/zorgalarmering allerlei diensten aan huis, zoals een klussendienst, kapper, pedicure, kledingverkoop et cetera. Tot slot is het belangrijk dat ouderen bij iemand terechtkunnen met alle vragen op het gebied van de woning, zorg en welzijn. Het kan daarbij gaan om vragen die betrekking hebben op het ziekenhuis, thuiszorg, maaltijdservice, huiskamerprojecten, aanvragen van vergoeding voor hulpmiddelen en woningaanpassingen, informatie voor mantelzorgers, activiteiten voor ouderen et cetera . Hierbij is een goede combinatie mogelijk met het eerder genoemde informatieloket, waarin de BWI, Woningbouwvereniging Helpt Elkander en de thuiszorg samenwerken.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
31
6
Combinatie multifunctioneel dorpshuis en woonvorm voor ouderen Het realiseren van het combiproject in Gerwen, dat wil zeggen tegelijkertijd woningen in een beschutte sfeer voor ouderen en jongeren én een multifunctioneel dorpshuis, heeft een aantal belangrijke voordelen. Op de eerste plaats is zowel bij de woningen als in het multifunctionele dorpshuis een ontmoetingsruimte gewenst. Beide ruimten zijn natuurlijk uitermate gemakkelijk met elkaar te combineren. De welzijnsactiviteiten voor ouderen, waaronder ook dagopvang en dagverzorging kunnen prima plaatsvinden vanuit het multifunctionele dorpshuis. Op de tweede plaats zijn er belangrijke financiële voordelen te behalen door de woningen en het dorpshuis gezamenlijk te realiseren. Woningbouwvereniging Helpt Elkander heeft laten weten geïnteresseerd te zijn om het project in zijn geheel te realiseren. De gedachte is om de woningen naar wens van de bewoners aan hen te verkopen of verhuren, waarbij zij in beheer blijven van woningbouwvereniging Helpt Elkander. Helpt Elkander wil wel het dorpshuis bouwen en eigenaar blijven van het gebouw, maar wil het niet exploiteren. In gezamenlijkheid zal dan moeten worden gezocht naar mogelijkheden voor de exploitatie. Het is van belang dat de bezoekers van het multifunctionele dorpshuis geen vrije toegang hebben tot het woongedeelte. Dit zou immers leiden tot onveiligheidsgevoelens bij de bewoners. De woningen en het dorpshuis moeten dus fysiek van elkaar gescheiden zijn. Dat heeft bovendien het voordeel dat de mogelijke geluidsoverlast beperkt wordt.
32
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
7
Mogelijke locaties Het huidige dorpshuis D’n Heuvel kent veel beperkingen en knelpunten. De indeling van de ruimten is niet functioneel, er zijn lekkages en het gebouw voldoet niet aan de eisen van deze tijd, waaronder wet- en regelgeving ten aanzien van bijvoorbeeld geluidsisolatie. Het is daarom onverstandig het huidige dorpshuis D’n Heuvel op te knappen en uit te breiden. Om een voor de toekomst geschikt gebouw te realiseren is sloop en nieuwbouw een betere oplossing. Er zijn diverse locaties in Gerwen waar het combiproject kan worden gerealiseerd. Hieronder wordt een aantal mogelijke locaties vermeld, met daarbij de voor- en nadelen per locatie. 1 Doorgaan op het huidige terrein van D’n Heuvel - Uitgebreid met het perceel van Sanders (winkel en tuin). Omdat de grond moet worden aangekocht van diverse particulieren zal dit een tijdrovende en dure oplossing zijn. - Uitgebreid met het perceel gelegen tussen de school en D’n Heuvel. Hiervoor moet één woning worden aangekocht. Hierdoor ontstaat de unieke situatie dat de school en dorpshuis aan elkaar grenzen. Dit maakt diverse combinaties mogelijk en het biedt extra mogelijkheden voor de realisatie van een eventuele brede school in de toekomst. Hierbij is te denken aan de combinatie van peuterspeelzaal, kinderopvang, een overblijfruimte en naschoolse opvang. Bovendien kunnen de gebruikers van de gymzaal gebruik maken van de faciliteiten van het dorpshuis. Een ander belangrijk voordeel is dat een dorpshuis naast een school minder geluidsoverlast veroorzaakt. Indien het perceel te weinig ruimte biedt voor het combiproject kan een deel van het schoolplein, dat eigendom is van de gemeente, erbij betrokken worden. Een nog betere oplossing is het bouwen van de woningen op een nabijgelegen terrein (bijvoorbeeld D’n Tip gelegen aan de Torenakker, Akkerstraat en Laar) Voordeel van bovenstaande suggesties is dat het een centrale plaats in Gerwen is en dat diverse combinaties mogelijk zijn met de school en gymzaal. Op het Heuvelplein is voldoende parkeergelegenheid. Nadeel is dat tijdens de bouw van het combiproject gedurende lange tijd geen gebruik kan worden gemaakt van dorpshuis D’n Heuvel. Voor de verenigingen moet dan een tijdelijke oplossing worden gevonden. 2 Nieuwe locaties - D’n Tip. Dit braakliggende terrein is eigendom van de kerk en heeft de bestemming bijzondere bebouwing. D’n Tip is centraal gelegen in het dorp, het biedt voldoende ruimte voor het combiproject en er zijn geen sloopwerkzaamheden nodig. Nadeel is dat daarmee wel een goed speelterrein voor de kinderen en een evenemententerrein voor buitenactiviteiten (denk aan vlooienmarkt, stalling kermiswagens en wagens van de veulenkeuring) verloren gaat.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
33
-
-
-
-
-
-
34
Autobedrijf T. van der Heijden, gelegen aan de Gerwenseweg, wordt mogelijk over enige tijd verplaatst naar een ruimte bij de sportvelden. Er 2 komt dan een terrein vrij van 4.000 m . Momenteel ligt het terrein verscholen achter huizen, maar ook deze huizen behoren tot het perceel, waardoor er mogelijkheden zijn om de toegangsweg te verbreden. Nadeel blijft echter de decentrale ligging in het dorp. Terrein Garage Jansen, gelegen aan het Laar. Dit terrein is ideaal gelegen, maar zal een te dure oplossing zijn omdat het bedrijf zal moeten worden uitgekocht. Terrein van ‘t Huysven. Dit is een minder wenselijk alternatief vanwege de decentrale ligging. Bovendien is de toegangsweg veel te smal en gevaarlijk. Naar aanleiding van het onderzoek heeft een particulier aangegeven haar huis met grond (2600 m²) voor dit project te willen verkopen. Dit perceel is gelegen aan de Heuvel en loopt door tot de voetbalvelden. De toegang tot het kavel is echter te smal. Het speeltuintje tussen De Busser en De Daal. Dit terrein is echter niet centraal gelegen in het dorp. Achter de oude kerk aan de Ruiterweg staat een huis leeg. De grote tuin grenst aan de tuin van de kerk. De vraag is echter of dit perceel voldoende ruimte biedt. Bovendien ligt het perceel geheel ingesloten. Terrein links naast de toegangsweg naar de voetbalvelden. Dit terrein is eigendom van een particulier. Hoewel het redelijk gunstig ligt voor het dorpshuis, is het niet geschikt voor ouderenwoningen (gevoel van onveiligheid). Er is voldoende parkeergelegenheid. Qua geluidsoverlast en dergelijke zijn er minder beperkingen dan in het centrum van Gerwen.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
8
Conclusies Een multifunctioneel dorpshuis heeft een belangrijke functie voor het dorp. Het biedt ruimte voor ontmoeting en ontspanning voor de inwoners en voor activiteiten, vergaderingen en bijeenkomsten van de Gerwense verenigingen en organisaties. Met andere woorden: het is een gebouw van en voor de Gerwense bevolking. Een multifunctioneel dorpshuis betekent dat het geschikt moet zijn voor uiteenlopende activiteiten, verenigingen en functies. Overigens hoeft dat niet voor elke ruimte in het dorpshuis in gelijke mate te gelden. er zijn ruimten waarbij dat gelet op hun functie, indeling en inrichting zelfs niet wenselijk is. Dat geldt bijvoorbeeld voor de peuterspeelzaal en de ontmoetingsruimte. Er blijkt veel behoefte te zijn aan een multifunctioneel dorpshuis. Daarnaast blijken veel ouderen op zoek naar een seniorenwoning in Gerwen. Omdat er ook behoefte is aan woningen voor jongeren is het verstandig te kiezen voor woningen die zowel voor ouderen als voor jongeren geschikt zijn. Belangrijke partijen, zoals woningbouwvereniging Helpt Elkander, de SVVE en Thuiszorg Kempenstreek hebben veel belangstelling voor het combiproject. Het biedt veel meerwaarde om dorpshuis en woningen met elkaar te combineren. Afgaande op de gesprekken en de beraadslagingen in de klankbordgroep kunnen we concluderen dat het beoogde combiproject in Gerwen gelet op de behoeften zeker haalbaar is. Het combiproject dient gelegen te zijn op een centrale plek in het dorp, moet via een veilige route bereikbaar zijn en ook voor minder validen bereikbaar en toegankelijk te zijn. Bovendien moet er voldoende parkeergelegenheid aanwezig zijn. Het is onverstandig voort te bouwen op het huidige dorpshuis d’n Heuvel. De indeling van de ruimten biedt veel beperkingen, er zijn lekkages en het gebouw voldoet niet aan de eisen van deze tijd, waaronder wet- en regelgeving ten aanzien van bijvoorbeeld geluidsisolatie. Om een voor de toekomst geschikt gebouw te realiseren is sloop en nieuwbouw de enige juiste oplossing. Daarbij gaat de grootste voorkeur uit naar de huidige locatie, uitgebreid met het perceel dat is gelegen tussen de school en het dorpshuis. Dit maakt vele combinaties mogelijk tussen dorpshuis, de school en de gymzaal.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
35
9
Aanbevelingen Indien de gemeenteraad de conclusies van dit rapport onderschrijft, dienen in het vervolg twee trajecten te worden bewandeld: 1 Voorbereiden en vormgeven van het gebouw: programma van eisen, (schets)ontwerp, locatiekeuze en berekenen van de bijbehorende (eenmalige) stichtingskosten. 2 Uitwerken van de meest gewenste organisatie- en beheervorm en de daarbij behorende (jaarlijks terugkerende) exploitatiekosten. Om deze beide trajecten goed te kunnen uitvoeren, is het aan te bevelen om voor beide een werkgroep in te stellen. Elke werkgroep is verantwoordelijk voor één van de trajecten. De werkgroepen dienen te worden samengesteld uit de meest betrokken instanties. Beide sporen kunnen echter niet los gezien worden van elkaar. Zo hebben bepaalde keuzes binnen het programma van eisen immers gevolgen voor de exploitatie. Omgekeerd kan de gekozen beheervorm leiden tot aanvullende eisen en aandachtspunten voor het ontwerp van het gebouw. Het is dan ook van belang dat er voortdurend aandacht is voor uitwisseling en afstemming tussen beide werkgroepen. Daar kan op redelijk eenvoudige wijze in worden voorzien, bijvoorbeeld door de gemeentelijke vertegenwoordiger expliciet de opdracht te geven zorg te dragen voor deze afstemming. Die vertegenwoordiger moet dan ook participeren in beide werkgroepen. De gemeente dient het initiatief te nemen voor het instellen van de werkgroepen en is verantwoordelijk voor de bewaking van de voortgang.
36
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Bijlage 1: Overzicht van gesprekspartners -
Stichting “Den Heuvel”
-
Peuterspeelzaal R.K. St. Clemensschool Dorpswinkel Sanders Katholieke Bond van Ouderen Gerwense Dorpsmuzikanten Gerwens Muziekkorps GMK De Petasistampers Drumfanfare Jong Leven
-
De Roosdonckers Gemengd koor St. Caecilia Parochie Koor St. Cecilia Kinderkoor Faya Blaaskapel Tsjonge Jonge Carnavalsvereniging “de Narrekappen”
-
Heilige Kruisgilde Jong Nederland Harley Davidson Club Stichting Centrale Veulen keuring Voetbalvereniging R.K.G.S.V. Dartclub Tennisclub Gerwinners Volleybalclubje Gymclubje Stepsclubje Avondvierdaagse Biljartvereniging Gerwina R.K. St. Clemens Parochie Gerwen Priesterbroederschap St. Pius X Buurtvereniging Den Driehoek Buurtvereniging de Havertuin Buurtvereniging Het Frenkeltje Buurtvereniging Gerwenseweg Buurtvereniging Stad van Gerwen Buurtvereniging nieuwe buurt (in oprichting) De Federatie Comité Gerwen Aktief Sint Nicolaas Comité Comité grote wielerronde van Gerwen Oranje Comité Sintigemeenschap, locatie Bosweg Sintigemeenschap, locatie Mieke Sandershof BWI jongerenwerk BWI ouderenwerk
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Hr. T. de Greef Hr. Chr. Methorst Bestuur Hr. J. Reijnen Hr. en mw. Sanders Hr. H. Bastiaansen Hr. B. Verhagen Hr. M. van de Broek Hr. M. van de Broek Hr. T. van Erp Hr. P. van Mierlo Hr. Smeulders Hr. H. heer Huuskes Mw. N. de Groot Hr. F. Driessen Hr. P. Petersen Mw. P. Vermeltfoort Hr. H. Schoenmakers Hr. P. v.d. Berk Bestuur Hr. N. Tegelaars Hr. Raaymakers Hr. B. Lammers Hr. R. van de Berk Hr. A. Staaltjens Hr. J. de Louw Mw. T. Sanders Mw. Sol Mw. H. van Lieshout Hr. B. de Louw Bestuur Hr. P. Wegner Hr. R. van Heijst Hr. A. Staaltjens Mw. E. van de Sande Hr. T. van der Heijden Hr. M. van Lankvelt Hr. P. Verhagen Hr. Th. van Duppen Hr. Th. van Duppen Hr. Th. van Duppen Hr. T. Bouw Mw. A. van Berlo Mw. H. Schäfer Hr. J. van Nieuwkerken Mw. M. Verrijt Hr. G. Beks
37
-
38
BWI Algemeen Maatschappelijk Werk BWI Sociaal Raadslieden Gemeente Nuenen c.a. Woningbouwvereniging Helpt Elkander Thuiszorg Kempenstreek SVVE Zorgcentrum De Akkers Rabobank Nuenen, Son en Breugel Fysiotherapiepraktijk Nuenen-Zuid Stichting kinderopvang Erica Werkgroep Nuenen voor Ouderen
Mw. A. van Heugten Hr. A. Schrama Hr. A. Vogels Hr. H. Smits Hr. T. Martens Hr. P. v.d. Sangen Hr. P. der Kinderen Mw. M. Daniëls Mw. T. Bijnen Mw. E. van Bergen
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Bijlage 2: Wensen en behoeften van verenigingen en organisaties ten aanzien van dorpshuis Peuterspeelzaal - De peuterspeelzaal is 5 ochtenden per week in gebruik. Er wordt gewerkt met twee vaste groepen en een extra groep (op woensdagochtend) voor incidentele opvang én om de wachtlijst weg te werken. Gemiddeld komen er 16 kinderen per ochtend. - De middagen kunnen niet benut worden vanwege andere activiteiten in D’n Heuvel. - De binnenruimte (70 m2) en de buitenspeelplaats voldoen qua afmeting aan de behoeften. Aandachtspunt: een peuterspeelzaal moet een eigen buitenruimte hebben. - Het belangrijkste bezwaar bij de huidige ruimte is het steeds opnieuw leegruimen, omdat er ook andere activiteiten moeten plaatsvinden. Er is behoefte aan een eigen ruimte. - Er ontbreekt een toilet voor de leidsters. - Ongeveer 20 avonden per jaar is er behoefte aan vergaderruimte voor ca. 10 personen. - Het is denkbaar om de peuterspeelzaal te combineren met andere vormen van kinderopvang. - De peuterspeelzaal doet de suggestie om ruimte voor de peuterspeelzaal te creëren bij de gymzaal (grond is van de gemeente) en D’n Heuvel te verbouwen voor multifunctioneel gebruik. Probleem blijft dan wel de ongelukkige indeling van de ruimte. St. Clemensschool - De school heeft geen ruimtegebrek voor wat betreft haar basisactiviteit onderwijs. Voor nevenactiviteiten, zoals carnaval en de jaarlijkse musical voorstelling, moet de school uitwijken naar andere Gerwense accommodaties. Ook is geen geschikte overblijfruimte voorhanden. Dorpswinkelier Sanders - De dorpswinkel in Gerwen is al 87 jaar in handen van de familie Sanders. Enkele jaren geleden is de uitgebreide supermarkt - vanwege ziekte – verkleind. De winkel biedt momenteel alle eerste levensbehoeften. Op deze e basis wil het echtpaar Sanders de winkel voortzetten tot hun 65 of - als de gezondheid het toelaat - langer. De omzet is voldoende voor hun eigen levensonderhoud. - Omdat er geen pinautomaat is in Gerwen, kunnen inwoners in de dorpswinkel (extra) geld pinnen. - Zij hebben geen enkel bezwaar tegen het combiproject, maar vragen zich af wat de locatie zou moeten zijn. Om D’n Heuvel uit te breiden op de huidige plaats, moet veel grond worden aangekocht van diverse eigenaren. Dat wordt wel erg duur. Idee voor het Tip-terrein spreekt hen wel aan.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
39
Katholieke Bond voor Ouderen - Gerwen heeft geen aparte afdeling, maar de leden uit Gerwen behoren tot de KBO Nuenen. - In Nuenen beschikt de KBO over een “eigen” ruimte in ‘t Klooster. Hier beoefent de KBO Nuenen de volgende activiteiten: . Vertrekpunt voor fiets- en dagtochten . Biljarten . Koersbal . Speciale vorm van tennis . Repeteren Seniorenorkest . Repeteren Toneelgroep ‘Ons Spelplezier’ . Bridge Veel biljarters komen uit Gerwen. Een eigen biljartmogelijkheid in Gerwen is dan ook zeer wenselijk. - De KBO Nuenen organiseert ook activiteiten in D’n Heuvel: . Kienen 30 pers. in ontmoetingsruimte . Kaarten 40 pers. in ontmoetingsruimte . Volleybal 10 pers. in voorzaal . Volksdansen 15 pers. in voorzaal . Gymnastiek 15 pers. in voorzaal . Kerstviering 80 pers. ontmoetingsruimte + peuterspeelzaal De ruimten voldoen aan de behoeften. Ook De faciliteiten (bestek, servies, koffiezetapparaat, koelkast en dergelijke) zijn heel goed. - Voorwaarde is dat in de toekomst de huur en drank betaalbaar blijft. - Er moet een goede en veilige fietsenstalling zijn bij het dorpshuis (nu achter de poort) - Er is veel behoefte aan ruimte voor koffietafels en partijen. - Er is onder de ouderen veel behoefte aan diverse voorzieningen: . een pinautomaat. Nu pinnen de meeste mensen extra geld bij winkelier Sanders; . supermarkt/winkeltje met diverse artikelen; . postagentschap. - Omdat er nauwelijks voorzieningen zijn in Gerwen verhuizen veel ouderen naar Nuenen. Er wonen momenteel veel ouderen in Gerwen. Aan d’n Tip wonen met name ouderen. Er is wel behoefte aan nieuwe seniorenwoningen. Dit kunnen zowel grondgebonden woningen met een klein tuintje zijn als appartementen. Ook is er behoefte aan seniorenwoningen in de koopsector. - Het dienen wel zelfstandige woningen te zijn, met eventueel een ontmoetingsruimte. Dit zou ook een ontmoetingsruimte in combinatie met het dorpshuis kunnen zijn. - Veiligheid is belangrijk voor senioren. Nu hebben veel ouderen betongaas voor de ramen aangebracht om inbrekers af te schrikken. Gerwense Dorpsmuzikanten - Maken nu met ca. 20 muzikanten gebruik van de voorzaal en soms de ontmoetingsruimte. De ruimte is te beperkt. - Als er vergaderingen zijn kunnen zij niet terecht. - Er is te weinig bergruimte.
40
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
-
Multifunctionele ruimte maakt het mogelijk elkaar voor en na de repetities te ontmoeten.
Gerwens Muziekkorps G.M.K. - G.M.K. gebruikt met vier muziekgroepen en in totaal 110 mensen iedere woensdagavond alle ruimten in D’n Heuvel (behalve zaal 9 en de peuterspeelzaal). Op vrijdagavond en zondagochtend zijn soms extra repetities. Er is behoefte aan meer ruimte. - Er is sprake van geluidsoverlast. - Incidenteel worden kleine concerten in D’n Heuvel gehouden (voorspeelmiddagen voor de jeugd), maar de ruimte is hiervoor eigenlijk niet geschikt. Er is wel behoefte aan een geschikte ruimte voor concerten in Gerwen. Hiervoor is een podium van minimaal 8 x 10 meter en een zaal voor 250 à 300 mensen gewenst. - Er is behoefte aan opslagruimte van 4 x 5 meter voor instrumenten, uniformen, bladmuziek en materialen voor ‘Fietsen voor muziek’. Nu staat dat verspreid door D’n Heuvel. - Leden van het GMK volgen muzieklessen aan de muziekschool. Op dit moment staat de gemeentelijke subsidiëring van de muziekschool ter discussie. Dat zou kunnen betekenen dat de eigen bijdrage fors omhoog gaat, zo fors dat het niet meer te betalen is. In dat geval zullen 43 leden op een andere manier muziekonderwijs moeten krijgen. Het GMK kan dat zelf verzorgen, maar daarvoor is dan ruimte nodig. Gedacht wordt aan 4 ruimten ter grootte van zaal 8 en 9. De Petasistampers - Repeteren met 14 personen één maal per week (van september - maart) in de peuterspeelzaal. De ruimte is goed. - Er is een tekort aan opslagruimte. Drumfanfare Jong Leven - De drumfanfare telt circa 50 leden waarvan grofweg 30 uit Gerwen en 20 uit Nederwetten. De fanfare verzorgt vooral buitenoptredens met show, maar ook bijvoorbeeld serenades voor bruidsparen. De fanfare voelt zich geworteld in de samenleving. - Na een aantal omzwervingen (noodlokaal, kerk, school) wordt nu sinds een aantal jaren D’n Heuvel gebruikt als ruimte om te repeteren. Men is daarover tevreden. (‘Als vereniging zijn we nooit verwend geweest’). Dinsdag is de vaste repetitieavond, Jong Leven gebruikt dan zo’n beetje de hele Heuvel. Het begint met de leerlingen (van 16.00-20.00) in met name de kleine zaaltjes, dan vanaf 20.00 uur de ouderen, waarbij ook de voorzaal en de ruimte van de peuterspeelzaal worden gebruikt. De ontmoetingsruimte fungeert dan als trefpunt. - D’n Heuvel wordt ook gebruikt voor concerten, waaronder 1 maal per jaar het donateursconcert. - Één maal per jaar wordt er na het dauwtrappen gemeenschappelijk ontbeten in D’n heuvel.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
41
-
-
-
Qua ruimte kan men goed vooruit, maar een aantal dingen kunnen wel beter. Zo kost het uit- en inruimen van de peuterspeelzaal steeds veel tijd, is de ruimte voor concerten eigenlijk niet geschikt, is er te weinig opslagruimte en zijn er problemen met de geluidsoverlast. Men is enthousiast over het idee van een nieuw dorpshuis. Men wil dan graag een grote ruimte voor concerten en enkele kleinere voor repetities. 2 Verder heeft men opslagruimte nodig van naar schatting 50 m . Voorwaarde is wel dat het betaalbaar moet blijven voor de leden. Wat dat betreft zijn de ervaringen met ‘t Klooster niet gunstig, daar leken de verenigingen ook goedkoop terecht te kunnen, maar dat viel uiteindelijk behoorlijk tegen. Ook waarschuwt men voor de geluidsoverlast. Zeker als je een combinatie zoekt van dorpshuis met woningen voor ouderen. Dat vergt een goede geluidsisolatie.
De Roosdonckers - Deze Nuenense kapel wil het liefst een ruimte in het centrum van Nuenen. Omdat de kans daarop gering is wil men erg graag in het dorpshuis in Gerwen blijven. De huidige ruimte is voor de kapel (16 muzikanten) groot genoeg. - Er is behoefte aan bergruimte voor bijvoorbeeld percussiematerialen. Gerwens Gemengd Koor Sint Caecilia - Zij repeteren nu (100 leden) wekelijks in de kerk; Ze willen wel graag in de toekomst een repetitieruimte in het dorpshuis. - Ze zouden graag optredens in het dorpshuis verzorgen. - Voor vergaderingen en bijeenkomsten gebruiken zij D’n Heuvel. Hiervoor is behoefte aan een ruimte voor 70 personen. Parochiekoor St. Cecilia Zij maken met 20 personen gebruik van D’n Heuvel en van het zaaltje in de kerk, dat is voldoende. Zij hebben geen behoefte aan opslag. Kinderkoor Faya Faya maakt gebruik van de voorzaal. Deze repetitieruimte is voldoende. Voor opslagruimte gebruikt men twee grote kasten in twee verschillende ruimten. Een groot probleem is de vochtigheid van het gebouw. Faya bezit professionele apparatuur, die zeer vochtgevoelig is. Men heeft onlangs een nieuw mengpaneel aan moeten schaffen, omdat het vorige paneel onder invloed van het vocht te veel storingen had. Het huidige mengpaneel staat dus bij een bestuurslid thuis. Dat is niet praktisch. Faya treedt tijdens de Sinterklaasintocht op in de peuterspeelzaal en de ontmoetingsruimte in D’n Heuvel. Dit is vreselijk behelpen en improviseren. De ruimte is te klein om alle kinderen tegelijk bij Sinterklaas te krijgen. Dit moet dus is twee etappes. Het Sinterklaasfeest voor de kinderen van Faya (19 in totaal) wordt in de ontmoetingsruimte gehouden. Dit is niet erg sfeervol. Ook voor andere activiteiten, bijvoorbeeld het voorbereiden van een loterij, wordt de ontmoetingsruimte gebruikt.
42
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
-
-
Heel incidenteel gebruikt Faya een ruimte voor vergaderingen. Deze ruimten zijn op zich geschikt, maar komen absoluut niet professioneel over. Er staan stoelen opgestapeld en er liggen soms materialen van andere verenigingen. Het gebouw heeft immers geen enkele uitstraling meer. Een nieuw gemeenschapshuis moet multifunctioneel zijn en voldoen aan de bouwvoorschriften voor wat betreft geluid, isolatie, vocht en temperatuur, met een gelegenheid waar je gewoon een kopje koffie kunt drinken. Faya heeft behoefte aan een repetitieruimte met voldoende opslagruimte en (multifunctionele) ruimten voor de overige activiteiten.
Blaaskapel Tsjonge Jonge - Deze blaaskapel van 14 à 17 personen repeteren wekelijks in ‘t Huysven omdat zij niet terechtkunnen in D’n Heuvel. De ruimte is voor hen ideaal: ze hebben de beschikking over het hele gebouw, kunnen de bar zelf bedienen, geen geluidsoverlast door ligging aan de rand van het dorp en de huur is laag. - Ze staan positief tegenover een multifunctioneel dorpshuis, mits de geluidsisolatie goed is. - Zij hebben een ruimte van tenminste 56 m² nodig. - Er is behoefte aan enkele kasten voor opslag. Carnavalsvereniging De Narrekappen - Binnen de carnavalsvereniging (CV) zijn 35 vrijwilligers actief. Het bestuur bestaat uit 6 mensen. Door het jaar heen vergadert de carnavalsvereniging 2 à 3 keer in d’n Heuvel: een ledenvergadering, een evaluatiebijeenkomst en een feest, steeds voor 60 personen. - Daarnaast kent de CV de volgende activiteiten: In december in een tent op het voetbalveld: . Jeugdprinsenbal 120 - 150 personen . Prinsenbal 300 - 400 personen Het weekend voor carnaval in een tent op de Heuvel: . vr+za avond zwamavond 200 zitplaatsen . zaterdagmiddag seniorenbal 80 - 90 personen . zondagmiddag prinsenreceptie 300 - 500 personen Met carnaval zelf in de tent op de Heuvel: . vrijdagmiddag schoolcarnaval . zaterdagmiddag optocht 150 - 200 personen . zaterdagavond zwamavond 200 zitplaatsen . zondagochtend brunch 100 - 120 zitplaatsen . zondagmiddag kindercarnaval 100 - 150 personen . zondagavond playback voor volwassenen 200 personen . maandagmiddag disco 140 - 150 personen . maandagavond Braziliaans-Caribisch carnaval 200 personen . dinsdagmiddag kindercarnaval 200 - 250 personen . dinsdagavond sluitingsbal 100 personen . woensdag tent afbreken en haringhappen in café De Stam.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
43
-
-
Al deze activiteiten vinden plaats in een tent van 16 bij 25 m (met podium van 4 bij 16 m), die op de Heuvel wordt geplaatst. Het water komt uit D’n Heuvel en stroom van de kermisaansluiting. Ook voor het klaarmaken van broodjes wordt D’n Heuvel gebruikt. Als er een geschikte accommodatie komt, die ook qua kosten aantrekkelijk is, stopt men met de tent. Hierbij moet rekening worden gehouden met geluidsoverlast. Voor de tent wordt nu ontheffing verleend. Verdere wensen van de CV zijn: een podium, vaste bar, kleedruimte en een ruimte van 40 m² voor opslag van materialen. Er is geen concurrentie met de horeca, café De Stam is met carnaval gesloten. De dansmarietjes oefenen met 10 personen gedurende circa 10 maanden per jaar in ‘t Huysven. Dat is echter noodgedwongen, bij gebrek aan ruimte. Zij zouden graag gebruik maken van het dorpshuis.
Heilige Kruisgilde 2 - Het Heilige Kruisgilde heeft nu een eigen terrein met gebouw (6000 m groot) aan het Lankveld. Het gilde telt 40 geüniformeerde leden (plus enkele sympathisanten), het merendeel komt uit Gerwen. - Eigenlijk zou het gilde moeten worden verplaatst, vanwege realisering van de ecologische hoofdstructuur. De gemeente heeft een alternatief terrein gezocht en gevonden: tegenover Jong Nederland. Daarvoor is inmiddels een milieuvergunning verleend en een artikel 19-procedure gestart. Maar de besluitvorming daarover is vertraagd en de termijnen zijn verstreken. Inmiddels is bekend geworden dat ze nog minimaal 5 jaar op deze plek kunnen blijven. Daarop is het gilde gestart met renovatie van de huidige accommodatie. Men hoopt zelf dat het langer duurt; het alternatieve terrein is beter geschikt voor woningbouw. - Een multifunctioneel dorpshuis biedt voor het gilde geen mogelijkheden. Zij hebben een (buiten)terrein van minimaal 0.5 ha nodig voor het kruisboog- en geweerschieten. Dat kan niet midden in het dorp. Daarnaast doen ze aan vendelzwaaien. Jong Nederland - Jong Nederland beschikt over een eigen gebouw (‘t Huysven) dat staat op grond van de gemeente. Het gebouw moet hoognodig gerenoveerd worden (asbest, brand), maar dat is niet mogelijk voordat de locatie is gelegaliseerd via een artikel 19-procedure. Zij hebben behoefte aan ambtelijke ondersteuning bij het aanvragen van de benodigde vergunningen. - Jong Nederland is een organisatie voor kinderen van 6 tot en met 16 jaar. Per week maken er zo’n 100 kinderen verdeeld over verschillende groepen gebruik van de accommodatie: op maandag- tot en met vrijdagavond en op zaterdagmiddag. - De huidige locatie voldoet aan de wensen. Er is voldoende ruimte en het buitenterrein is geschikt voor kamperen en kampvuur. - ‘t Huysven wordt ook gebruikt door de Harley Davidsonclub, Tsjonge Jonge en de dansmariekes van de carnavalsvereniging. Daarnaast is er nog enig incidenteel gebruik, maar omdat het gebouw zo slecht is mag het eigenlijk niet verhuurd worden.
44
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
-
Omdat een gebruiksvergunning ontbreekt mogen er geen andere groepen blijven overnachten.
Harley Davidsonclub - Zij hebben geen behoefte aan verhuizing naar een dorpshuis in het centrum. Ze hebben nu 17 leden en een eigen clubgebouw met faciliteiten (bar, vergaderplek, gelegenheid om te blijven slapen) in ‘t Huysven. Zij zitten daar prima, veroorzaken geen overlast en kunnen andere motorclubs goed ontvangen. Zij stellen geen hoge eisen aan de accommodatie. Stichting Centrale Veulenkeuring - Men heeft behoefte aan een kleine vergaderzaal (7 à 8 maal per jaar voor 8 man) voor bestuursvergaderingen. Nu worden deze bij iemand thuis gehouden. - Op de keuringsdag (overdag + avond) wordt gebruik gemaakt van D’n Heuvel (grote zaal) met 40 à 50 man. De ruimte voldoet eigenlijk niet. Probleem is dat men alles zelf moet regelen (meubilair, grote koffiezetter, glas, kopjes etc). - Voorafgaand aan de keuring is behoefte aan een vergaderzaal voor 30 à 40 man. Voetbalvereniging S.K.G.S.V. - De voetbalclub telt 300 leden en maakt gebruik van een eigen accommodatie, die eigendom is van de gemeente. De ruimte voldoet, er is genoeg ruimte voor alle activiteiten. Men maakt dan ook geen gebruik van andere accommodaties en heeft daar ook geen behoefte aan. In hun accommodatie mogen alleen verenigingsactiviteiten plaatsvinden. Men wil wel bruiloften en partijen doen, maar dat is niet toegestaan. - Als mogelijke locatie voor het dorpshuis wordt de ruimte naast het voetbal terrein genoemd. Dat perceel is eigendom van een particulier, ligt redelijk gunstig voor een dorpshuis en heeft voldoende parkeergelegenheid. Voor ouderenwoningen is het mogelijk minder gunstig gelegen. Ook qua (geluids)overlast zijn er minder beperkingen dan in het centrum van Gerwen. Dartclub - Maakt nu ± drie avonden per week gebruik van café De Stam. Er zijn 35 leden. Zij willen een jeugdafdeling oprichten, maar die mogen niet in het café spelen. De ontmoetingsruimte van het dorpshuis zou daarvoor uitermate geschikt zijn. De senioren willen in het café blijven, maar het is de vraag of het café blijft. Er wordt wel eens gesproken over een restaurant. Dan moet de dartclub op zoek naar een andere locatie. Tennisclub - De tennisclub beschikt over een eigen paviljoen. Daar vinden alle activiteiten plaats. Men is in gesprek met de gemeente over privatisering. Voordat dat gebeurt worden nog een aantal kleinere dingen opgeknapt en aangepakt. De tennisclub zal geen gebruik maken van een multifunctioneel dorpshuis.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
45
Gerwinners Volleybalclubje - Zij maakt 1 keer per week gedurende 1,5 uur (0,5 uur opwarmen, 1 uur spelen) gebruik van de gymzaal van de school. Eigenlijk is de gymzaal te laag voor volleybal. De club heeft slechts 12 leden. Ze betalen huur aan de gemeente en regelen verder alles zelf. Gymclubje - Maakt gedurende 1 avond per week (donderdag) gebruik van de gymzaal. Deze ruimte voldoet aan de behoeften. Zij zijn met 10 personen. - Soms is de vloer niet schoon, maar na een telefoontje wordt dat opgelost. - Zij hebben geen behoefte aan opbergruimte. Stepsclubje - De huidige ruimte in d’n Heuvel is prima voor de 10 clubleden. - Er is geen behoefte aan bergruimte. Avondvierdaagse - De inschrijving vindt gedurende 3 ochtenden (vóór 8.30 uur) plaats in de school. De vierdaagse zelf wordt gehouden in Nuenen. Zij willen graag gebruik maken van een ruimte in het dorpshuis, zodat ook ’s avonds kan worden ingeschreven. Dit trekt meer volwassen deelnemers. Biljartvereniging Gerwina - Zij spelen nu noodgedwongen in café De Zwaan in Nuenen. De vereniging telt nog 12 leden, nadat enkelen zijn afgehaakt toen er in Gerwen geen geschikte accommodatie meer was. Een ruimte in Gerwen is zeer wenselijk, ook om weer nieuwe leden aan te trekken. De biljartvereniging speelt één avond per week, op dinsdagavond van 20.00 tot 23.30 uur, op één biljart. - De biljartvereniging doet de suggestie dat het ook mogelijk is het biljart in de grond te laten zakken, zodat ook andere activiteiten in de ruimte kunnen plaatsvinden. - Er is geen behoefte aan bergruimte. R.K. St. Clemens Parochie Gerwen - Het kerkbestuur vergadert eens per 2 maanden bij de pastoor thuis. Daarnaast zijn diverse werkgroepen actief, bijvoorbeeld voor de voorbereiding van woord- en communiedienst, gezinsviering, kindernevendienst, avondwake, communie en vormsel. De werkgroep Communie en Vormsel is een grote groep, bestaande uit 30 kinderen plus de ouders. Zij vergadert in de school. De overige commissies vergaderen nu in het parochiezaaltje of bij mensen thuis. Als er een geschikte accommodatie komt, zou men daar graag willen vergaderen. - Één keer per jaar is er een bijeenkomst voor alle vrijwilligers (70 mensen). Deze bijeenkomst zou in het dorpshuis moeten plaatsvinden. - Een groot probleem is dat bij uitvaarten in Gerwen geen koffietafels verzorgd kunnen worden. Dat zou toch in het eigen dorp moeten kunnen. Aanvullend daarop kan ook worden gedacht aan bruiloften en jubilea. Er is immers geen concurrentie met de horeca.
46
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
-
-
-
-
De gemeente heeft het kerkbestuur wel eens voorgesteld om een deel van de kerk om te bouwen tot multifunctionele ruimte. Men heeft daar vanaf gezien vanwege de ongunstige ligging en het gevoel dat er activiteiten zouden kunnen plaatsvinden die niet passen in een kerkelijke omgeving. Het parochiekoor repeteert in de kerk. Dat willen ze in de toekomst graag blijven doen, omdat ze dan het orgel kunnen gebruiken. Het Gemengd Koor repeteert momenteel ook in de kerk, maar zou best naar het dorpshuis willen. De basisschool voert de kerstmusical op in de kerk, bij gebrek aan een andere ruimte. Dat geldt ook voor diverse concerten, die nu in de kerk worden gehouden. Dergelijke uitvoeringen kunnen ook plaatsvinden in een goede andere zaal in het dorp. Het parochieblad wordt nu op verschillende plaatsen (soms bij mensen thuis) samengesteld. Het zou ideaal zijn als dat op één plaats, in het dorpshuis zou kunnen. Het kerkbestuur constateert dat er in Gerwen weinig activiteiten zijn voor ouderen, omdat er geen geschikte ruimte is. Het kienen is al verplaatst naar Nuenen.
Priesterbroederschap Pius X - Eénmaal per jaar wordt op sacramentsdag een grote processie gehouden. Dan is er behoefte aan een ruimte voor een koffietafel voor 100 a`150 man. - 3 à 4 Maal per jaar hebben zij behoefte aan een ruimte voor 40 à 50 man personen. - D’n Heuvel veroorzaakt soms geluidsoverlast. Niet zozeer van de activiteiten binnen, maar van mensen die buiten staan na te praten en brommers en auto’s die midden in de nacht vertrekken. Buurtvereniging Den Driehoek - Één keer per jaar maakt zij met 20 - 25 personen gebruik van D’n Heuvel voor de ledenvergadering. - Één keer per jaar houden zij een feestavond voor 40-50 personen in d’n Heuvel. - De huidige ruimte voldoet aan de behoeften. Buurtvereniging De Havertuin - Zij maken met ca. 25 personen gebruik van D’n Heuvel voor kaart- en spelletjesavonden (1 à 2 keer per jaar), sinterklaasviering (35-40 personen), jaarvergadering (35-40 personen) en feestavond (50-60 personen). - Op zich voldoet de ruimte aan de behoeften, maar zou gezelliger mogen worden aangekleed. De huur is niet te hoog. - Vaak is er geen ruimte vrij in D’n Heuvel en moeten zij noodgedwongen uitwijken naar een accommodatie buiten Gerwen. Buurtvereniging Het Frenkeltje - De buurtvereniging maakt nu 2 à 3 keer per jaar met 20 tot 50 personen gebruik van D’n Heuvel (jaarvergadering, paasbrunch en dergelijke). - De ruimte voldoet aan de behoeften.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
47
Buurtvereniging Gerwenseweg - Nu maakt de buurtvereniging voor de nieuwjaarsreceptie en sinterklaasviering gebruik van het café en van ruimte op het terrein van Autobedrijf Van der Heijden. - Zij hebben behoefte aan ruimte voor vergaderen, kaarten en vieringen. Aan de activiteiten nemen zo’n 40 á 50 mensen deel, vieringen worden bezocht door zo’n 80 mensen. Buurtvereniging Stad van Gerwen - Men heeft geen behoefte aan accommodatie. Buurtvereniging i.o. nieuwe buurt - Er wonen veel kinderen in de buurt, samen met De Havertuin is het de meest kinderrijke buurt van Gerwen. Er wonen zo’n 150 mensen in de buurt. Welke activiteiten er allemaal zullen komen is nog niet bekend, maar - naast activiteiten in de eigen buurt - valt te denken aan sinterklaasen kerstviering, spelletjesavonden et cetera. Daarvoor zou men gebruik willen maken van het dorpshuis, net als voor bestuursvergaderingen. De Federatie - Zij vergadert 1 à 2 maal per jaar met ca. 25 personen. Comité Gerwen Actief - Zij organiseert een buitenactiviteit op het dorpsplein. Hiervoor is geen ruimte nodig in D’n Heuvel. - Er is wel behoefte aan ruimte voor vergaderingen met ca. 15 personen. Sint Nicolaascomité - Sinds het verdwijnen van De Stad van Gerwen vindt de Sint Nicolaasviering plaats in de ontmoetingsruimte + peuterspeelzaal in D’n Heuvel. Omdat de ruimte niet groot genoeg is, worden er twee zittingen gehouden met elk zo’n 130 kinderen. Een geschikte ruimte zodat alle kinderen in één zitting kunnen is zeer wenselijk. - Voor de 9-13 jarigen is er een filmvoorstelling in D’n Heuvel. Dat blijft ook zo in de toekomst. - Er is behoefte aan alternatieve ruimte om te schminken. Nu vindt dat plaats in ‘t Huysven. - Er is ook behoefte aan vergaderruimte. Comité Grote Wielerronde - Gebruikt nu op de dag van de wielerronde D’n Heuvel als kleedgelegenheid voor de 350 renners, ruimte voor de EHBO en voor het klaarmaken van de lunches voor de vele vrijwilligers. Inschrijven voor de wielerronde gebeurt bij café De Stam. - Er ontbreekt een douchemogelijkheid. Daarvoor worden renners nu ondergebracht bij particulieren. - Er is behoefte aan een accommodatie waar alle activiteiten kunnen worden ondergebracht: kleedruimte, 2 à 3 douches, enkele wastafels, inschrijfruimte en EHBO-ruimte.
48
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
Oranjecomité 2 - Er is behoefte aan opslagruimte voor speelmaterialen: 20 m Sintigemeenschap - De vrouwelijke Sinti’s volgen in ‘t Klooster in Nuenen wekelijks met 10 - 15 personen kooklessen, creatieve cursussen zoals kleding maken en schrijf- en leescursussen. Daarnaast gebruiken zij nog voor diverse activiteiten, waaronder aerobic, biljarten, darten en muziek maken, de jongerenhuiskamer van de BWI (in de Weverstraat in Nuenen). Graag willen zij voor bovenstaande activiteiten gebruik maken van een ruimte in Gerwen. Bovendien wordt de jongerenhuiskamer van de BWI op korte termijn gesloopt en er is nog niet de beschikking over een nieuwe ruimte. - De sintigemeenschap telt 20 - 25 jongeren in de leeftijd van 12 t/m 21 jaar. Voor hen zijn geen activiteiten en/of speelvoorzieningen aanwezig in Gerwen. De ouders vinden het prettig als er activiteiten zouden plaatsvinden, waarbij toezicht wordt gehouden op de jongeren, bijvoorbeeld in een clubhuis. - Er zijn 3 muziekgroepen actief, bestaande uit 4 of 5 personen per groep. Zij repeteren nu in huis/in de woonkamer. Dit biedt veel geluidsoverlast aan de overige bewoners en de muzikanten kunnen niet rustig repeteren. Zij willen dan ook graag gebruik maken van een ruimte in het dorpshuis. - Op het kamp aan de Bosweg staat een zeer oud en vochtig gebouwtje dat de Sinti gebruiken voor kerkdiensten en zang- en gitaarlessen. Ook hier worden zij steeds gestoord, omdat iedereen het gebouwtje steeds komt binnenwandelen. - Er zijn twee zaalvoetbalteams: Dankers Kleding uit Gerwen en de Sinti Boys uit Nuenen. Zij spelen in zalen verspreid over de regio. - De oudere Sinti hebben geen behoefte aan seniorenwoningen in de dorpskern van Gerwen. Mogelijk willen volgende generaties op hogere leeftijd wel verhuizen naar een (senioren)woning.
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
49
Overzicht PON-publicaties U kunt onderstaande publicaties bestellen door overmaking van het genoemde bedrag op postbankrekeningnummer 1081447, ten name van: PON Tilburg, onder vermelding van PONrapport nummer/titel. Een overzicht van de PON-publicaties van de afgelopen jaren kunt u gratis aanvragen via e-mail
[email protected] of telefonisch (013) 535 15 35. De publicaties zijn per categorie ondergebracht. Van elke publicatie is een korte omschrijving opgenomen, het aantal pagina’s, het PON-bestelnummer en het ISBN.
50
03-09
Kuyper, H. de en J. Luijten Een combiproject in Gerwen? Haalbaarheidsonderzoek € 6,50
03-08
Kuyper, H. de en J. Luijten De toekomst van Venhorst. Feiten, ontwikkelingen, meningen en acties. € 6,50
03-07
Wakker, A. van de De GGZ kan het niet alleen! Vraagsturing in de Regiovisie GGZ Midden-Brabant. € 5,--
03-06
Long, K. du Drempels op de sportvloer? Onderzoek naar de drempels die mensen met een functiebeperking ervaren bij het sporten. € 6,--
03-05
Overbekking J. en P. van Daal 'Over eigen wegen'.Evaluatie van de Landelijke Sinti Organisatie € 6,50
A-044
Bosch, A., K. du Long en L. Rutjes KK Kengetallen Kompasje jeugd. € 5,--
03-04
Wezel, M. van en I. Tilma Aan de andere kant van de slagboom. Illegalen en lokaal beleid. € 3,--
03-03
Erp, S. van Zorgen voor de dag van morgen. Een studiedag naar sociale verbanden. € 5,--
03-02
Smets, J. en A. Bosch Instroom en behoud van allochtone medewerkers in de thuiszorg. Een verkennend onderzoek. € 6,--
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
03-01
Nauta, K., Sj. Cox en A. Groen 'Alles is gezegd, het werk is nooit af'. Tweede ronde regiovisies verpleging en verzorging. € 6,--
PON
Jaarboek 2003 De nieuwe maakbaarheid. Tussen opwinding en realiteit. € 20,--
02-30
Rietveld, T. Bundeling van krachten. Samenwerking palliatieve terminale zorg Breda. € 6,50
02-29
Swinkels, M. en T. Rietveld Lokale zorg en dienstverlening in Escharen. Visie en actieplan. € 5,--
02-28
Smets, J. en A. Dorrestein Samen naar de naschoolse opvang. Onderzoek naar de mogelijkheden van reguliere NSO voor kinderen met een lichamelijke handicap. € 5,--
02-27
Dorrestein, A. en A. Bosch Gedeelde kennis. Onderzoek naar de afstemming van psycho-educatieprogramma’s op behoeften van verwanten van mensen met schizofrenie. € 7,50
02-26
Daal, P. van en P. de Kroon Nieuwe verhoudingen. Omroep Brabant in een gewijzigd provinciaal perspectief. € 6,50
02-25
Erp, S. van en T. Rietveld Het bestaande versterken. Onderzoek naar de haalbaarheid van een belangenvereniging voor mantelzorgers in de regio ’s-Hertogenbosch. € 7,--
PON
Swinkels, M. Video: Is uw gemeente ouderenproof? Ouderen leveren bouwstenen voor lokaal beleid. € 6,--
02-24
Bosch, A., P. van Daal en A. Dorrestein Thuis met domotica. De ervaringen van ouderen in zes Brabantse domoticaprojecten. € 6,50
02-23
Cox, Sj. ‘Het mes snijdt aan twee kanten’. Begeleiding van Vluchtelingenjongeren in Tilburg. € 6,--
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
51
52
02-22
Walraven, G., S. van Erp en M. Knegtel Beleid komt niet vanzelf. Gemeentelijk gezondheidsbeleid in Noordoost-Brabant. € 6,--
02-21
Swinkels. M. Evaluatie pilot Boxtel; functiegerichte indicatiestelling en zorgtoewijzing. € 6,--
02-20
Verkaar, E. en E. Edelmann Begrensd vertrouwen. Draagvlakonderzoek AZC Tilburg-Noord. € 10,--
PON
Russel, N. Jongleren in de praktijk. Praktijkvoorbeelden van het Cultuur Educatie Project in ’s-Hertogenbosch-Oost. € 5,--
02-19
Smets, J. Hulp gezocht? Vragen en ervaringen van jongeren en opvoeders. € 6,50
02-18
Wezel, M. van ‘De samenstelling van je team is je visitekaartje’. Allochtone werknemers in de non-profit. Praktijkervaringen. € 5,--
02-17
Bekkers, M. Evaluatie pilot vaccinatieprogramma tegen hepatitis B bij eerstelijns gezondheidsprofessionals. € 6,--
02-16
Edelmann, E. en K. Nauta De Kleine Waarheid. Over verhuisbewegingen in enkele Brabantse plattelandsgemeenten. Samenvatting. € 4,--
02-15
Edelmann, E. en K. Nauta De Kleine Waarheid. Over verhuisbewegingen in enkele Brabantse plattelandsgemeenten. € 11,50
02-14
Dorrestein, A. en K. du Long Jongleren. Evaluatie-onderzoek naar het Cultuur Educatie Project in ’s-Hertogenbosch-Oost. € 12,50
02-13
Erp, S. van Zorglandschappen. Beelden van zorgboerderijen. € 6,--
02-12
Bekkers, M., A. Groen en T. Rietveld Handboek Techno Zorg Bus. € 50,--
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
02-11
Erp, S. van Combining the World of Farming and Care. The surplus value of a new development. gratis verkrijgbaar
02-10
Wezel, M. van Het geheim van De Ketting. Tilburgs moedercentrum als onmisbare schakel. € 6,50
02-09
Rutjes, L., M. Bekkers, P. van den Bogaart en D. van Veen Zo-zo-zo op school. Voorstudie monitor Schoolmaatschappelijk Werk in het Voortgezet Onderwijs in de B5 van de provincie Noord -Brabant. € 6,50
02-08
Groen, A. en T. Rietveld Draaiboek Techno Zorg Bus. Ontwikkeling en opzet van een voorlichtingsbus. € 6,50
02-07
Bekkers, M. en L. Rutjes Van wet naar werkelijkheid. Cliëntenraden in de Brabantse jeugdzorg. € 5,--
02-06
Nauta, K. Verdeelde of gedeelde ruimte. Wonen, leren, werken, zorgen en ontspannen op één locatie. € 11,50
02-05
Franken, P. en K. du Long Zorge(n)loos wonen in Hoogeloon. Wonen, zorg en welzijn door de ogen van Hoogeloonse ouderen. € 6,50
02-04
Tabibian, N. en P. Franken Brabantse scholen maken zich breed. De ontwikkeling van brede scholen in de provincie Noord-Brabant: een onderzoek. € 6,--
02-03
Smets, J. Crisisopvang voor jongeren in Helmond. € 6,--
02-02
Bekkers, M. Vervolgevaluatie experiment cliëntenvertrouwenspersoon in de ambulante jeugdzorg in Zuidoost-Brabant. € 6,--
02-01
Erp. S. van en M. Swinkels Dicht bij huis. Integraal zorgarrangement LG. € 4,50
PON
Jaarboek 2002 Versnelling en vertraging. De hedendaagse worsteling met tijd. € 19,50
PON-rapportage: EEN COMBIPROJECT IN GERWEN?
53