Economische Topper 4 Thema 1 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Geef de economische betekenis van kernactiviteiten. Wat is de missie van Flanders’ Drive? Tekst: ‘Nieuwe Prius wil voor groene doorbraak zorgen’ DT 3 mei ’03. Bereken het procentueel aandeel van Europa in de totale wereldafzet. Wat kun je hieruit zoal afleiden? Wie zijn de huidige klanten van de ‘Prius’? Wat zet een rem op de verkoop van de wagen in Europa? Welke rechtstreekse fiscale voordelen geniet deze wagen in andere Europese landen? Welke niet-fiscale voordelen geniet deze wagen en waar? Welke voordelen biedt deze wagen voor de gebruikers? Welk nadeel? Voor de wereld biedt deze wagen ook voordelen. Welke? Toon aan dat de productie van deze wagen geniet van een prioriteit. Welke marketing-mixelementen vind je terug in de tekst? Welke ontbreken? Staaf je antwoord. Ondernemingen kunnen op verschillende manieren groeien. Vervolledig onderstaand schema. Onder welke tak van dit schema zou je het krantenknipsel plaatsen en waarom? Fusie, overname, joint venture
Hoe groeien ondernemingen?
14
Geef een voorbeeld van een conjunctuurgevoelig product.
15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
Zoek het begrip licentie op. Wat betekent het? Van welke schaalvoordelen zouden twee scholen kunnen genieten als ze in elkaars nabijheid gelegen zijn? In ‘De zevende dag’ zei dhr. Van De velde (van Marie Jo lingerie) dat de gestandaardiseerde producten verhuizen naar de lagelonenlanden. Wat bedoelt hij met gestandaardiseerde producten? Over welke producten hebben we het in het andere geval? Artikel: ‘Oxiplast bereikt wereldtop in de poedervervensector’ DT 7 oktober ’03. Welke grote troeven kan dit bedrijf uitspelen? Wie zijn de vier belangrijkste poederverfproducenten? Bereken het procentueel aandeel van het Gentse bedrijf in de totale wereldproductie. Welk knelpunt ziet het bedrijf bij het gebruik van de nieuwe generatie poedervormen? Wat is zo typisch voor de 21 licentienemers? Welke externe factoren bepalen mee de groei van dit bedrijf? Wij produceren eco-T-shirts tegen 0,40 € per stuk. Een warenhuisketen wenst bij ons een bestelling te plaatsen van 50 000 stuks tegen 2,50 € per stuk. Aan enkele merkproducten leveren wij 30 000 stuks tegen 3,50 € per stuk. Bereken met behulp van het rekenblad Excel de omzet en de brutowinst.
Nieuwe Prius wil voor groene doorbraak zorgen Toine Rongen Bij milieubewuste Amerikanen is de Toyota Prius een cult. Sterren als Cameron Diaz, Leonardo Di Caprio, Meryll Streep en verscheidene politici onderstrepen met hun ‘groene’ Toyota hun eco-correcte imago. Ondanks vele stimulerende maatregelen wil de verkoop van deze zogenaamde hybride auto in Europa nog niet echt vlotten. Zeker niet in België, een van de weinige Europese landen waar stimulerende maatregelen ontbreken. Misschien komt daar met de nieuwe Prius verandering in.
Volgens de woordvoerders van Toyota helpt de consument met de aankoop van een Prius mee aan een schonere wereld. De ‘groene’ Toyota produceert namelijk 70 procent minder stikstofoxide, koolstofmonoxide en waterstofchloride dan het in de meeste landen wettelijk toegestane maximum, 50 procent minder koolwaterstoffen en stikstofoxiden plus 30 procent minder koolstofdioxide. Het geheim schuilt in het zogenaamde Toyota Hybride Systeem. THS combineert de schone techniek van de reguliere injectiemotor met de brandschone, emissieloze elektromotor. Geavanceerde elektronica regelt de samenwerking tussen beide systemen en zorgt voor ervoor dat uit elke druppel benzine het maximale rendement wordt gehaald. De wagen moet volgens Toyota een nieuw tijdperk in de mobiliteit inluiden. Wereldwijd zijn er inmiddels 120 000 verkocht, waarvan slechts 4 000 in Europa. Dat komt omdat de hybride auto hier pas eind 2000 op de markt verscheen. De introductie in Japan en de VS voltrok zich drie jaar eerder. ‘Maar
ook is het ecologische bewustzijn in Japan en aan de Amerikaanse West- en Oostkust, plus het gebied rondom Chicago hoger dan in de meeste Europese landen’, vertelde James Rosenstein, vice-president voor externe betrekkingen van Toyota Motor Europe, bij de presentatie van de nieuwe Prius in Zaventem vorige week. Deze uitvoering komt eind van het jaar op de markt. De ecobewuste klant moet het voorlopig nog doen met de eerste Prius-uitvoering. Deze is vooral in trek bij lokale overheden. De stad New York bezit 300 wagens. Verscheidene Italiaanse gemeenten beschikken over een vloot van twintig Priussen. In België bezitten onder meer het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel enkele ‘groene’ Toyota’s. De brandweer van Gent heeft inmiddels twee exemplaren besteld. Waarschijnlijk volgen binnenkort bestellingen van andere ministeries. De Prius doet het ook goed bij eco-bewuste ondernemers met een technische passie. Willy Deckers van Cetech, een bedrijf in de buurt van Diest dat hoogtechnologische productiemachines ontwikkelt, was de eerste in ons land die een Prius kocht. ‘Na een testrit heb ik hem meteen gekocht’, vertelt hij. ‘De auto rijdt soepel, maakt amper geluid en spaart het milieu. Dat bij elkaar genereert een rustig rijgevoel. Wel is de Prius, vergeleken met auto’s van dezelfde omvang zo’n 2 000 euro te duur. De overheid zou daar iets aan kunnen doen.’ Voordelen Deckers benadrukt dat België wat stimulerende maatregelen betreft niet in de pas loopt met de rest van de wereld. Daarom zijn er hier tot eind 2002 slecht 85 verkocht. Ter vergelijking: in Nederland staat de verkoopteller op 467. Bij onze noorderburen bezit de Prius het zogenaamde A-label – vanwege het 20 procent lagere energieverbruik – en wordt er in de aanschafprijs van de Prius geen luxebelasting van 7 562 euro in rekening gebracht. Ook in andere Europese landen bestaan fiscale voordelen. In het Zwitserse kanton van Genève hoeft tot 2004 geen wegenbelasting betaald te worden. In Wenen en omstreken is bij aanschaf een incentive van 1 454 euro van kracht. Britse gebruikers van Priusbedrijfswagens hoeven slechts 15 procent in plaats van 21 procent van de nieuwwaarde bij hun inkomen op te tellen. In Frankrijk kunnen bedrijven de hybride auto in een in plaats van vier jaar afschrijven. De automobilist zelf betaalt daar 1 524 euro minder inkomstenbelasting. In Italië krijgen publieke instellingen maar liefst 60 procent korting op de cataloguswaarde. In Polen hoeft men sinds vorige week geen importbelasting meer te betalen op de Prius, wat neerkomt op een korting 32 procent. Maar er zijn meer voordelen. In Californië hybride automobilisten vrij de carpoolwegen op. In sommige Londense wijken mogen ze parkeren zonder parkeerkaart, een besparing van 5 pond per dag. In Athene zijn de auto’s uitgesloten van de even-onevencirculatie. In de Spaanse provincie Castilla-Leon krijgt de koper van een hybride wagen tot 2006 een korting van 4 800 euro. Didier Stevens van Toyota Motor Europa in Brussel onderhoudt de relaties met de Europese en nationale overheden. Het verbaast de lobbyist dat onze overheid uitblinkt in passiviteit. ‘Terwijl we toch een groene minister van Mobiliteit hebben’, reageert hij. Mevrouw Isabelle Durant (Ecolo) kent de Prius. Ze juicht het concept van hybride motoren van harte toe. Maar het blijft bij mooie woorden.’ Stevens pikt regelmatig Belgische en Europarlementsleden van hun kantoor voor een testrit op. Dan legt hij hun het systeem uit. ‘Zij reageren doorgaans als de doorsnee consument’, vervolgt hij. ‘De techniek schrikt hen af.
Zal dat wel werken?, vragen ze herhaaldelijk. Als ik spreek over de elektromotor zoeken ze direct naar een stopcontact. Als bij het rode licht de motor automatisch letterlijk stilvalt, kijken ze me verbaasd aan. Ik leg uit dat de wagen pas energie gebruikt als men gas geeft. Springt het licht op groen, dan zie je mensen toch automatisch naar de sleutel grijpen.’ Milieu ‘Voor de industriële revolutie schommelde de CO2-concentratie in de atmosfeer rond de 280 ppm (deeltjes per miljoen)’, vertelde Hiroyuki Watanabe, Senior Managing Director van Toyota op de presentatie van de nieuwe Prius, die veel weg had van een milieuconferentie. ‘Vandaag is die al tot 370 ppm gestegen. Het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) voorspelt dat de concentratie in 2100 zal toenemen tot 700-800 ppm. De temperatuur zal dan wereldwijd vier tot vijf graden hoger zijn. Het groeiende aantal auto’s speelt daar een belangrijke rol in. Vandaag zijn 700 miljoen auto’s wereldwijd in gebruik. In het jaar 2020 zal dat liggen rond de 1 200 miljoen. We beschouwen het als onze verantwoordelijkheid de uitstoot van CO2 terug te brengen tot nul. Ons ultieme doel is het produceren van brandstofcel-aangedreven elektrische auto’s. In 1996 lanceerden we een eerste prototype. Het afgelopen jaar introduceerden we in Japan en de VS een een gelimiteerde hoeveelheid emissieloze wagens. De techniek en infrastructuur zijn echter nog nier zo ver dat we tot massaproductie over kunnen gaan.’ De productie heeft volgens de woordvoerders bij het management topproiriteit. In Japan bouwde Toyota een speciale Prius-fabriek. De op twee na grootste autofabrikant ter wereld, die jaarlijks 6 miljoen conventionele auto’s produceert, communiceert echter niet over de investeringen en aantal werknemers in de fabriek. Zodat het moeilijk te achterhalen is of de Prius-lijn werkelijk Toyota’s topprioriteit heeft. Maar Thierry Dombreval, de vice-president van Toyota Motor Marketing Europe, verpakt in het volgende citaat alvast een indicatie. ‘Onze eco-tak heeft een veel grotere prioriteit dan de Formule 1 waarvoor in Keulen een fabriek is gebouwd en waar dagelijks 550 medewerkers werken. Onze ontwikkeling in schone technieken heeft ook een commerciële kant. De klant wordt steeds milieubewuster. Daarop moeten we inspelen.’ Toyota zegt de concurrentie ver voor te zijn. ‘Honda brengt eind dit jaar een hybride Honda Civic uit.’, vervolgt Dombreval. ‘Een motor-assistwagen die op een gasmotor met een kleine elektrische motor rijdt. Hij is daardoor lang niet zo schoon als de Prius.’ Toyota werkt al intensief samen met andere autofabrikanten. Nissan brengt in 2006 hybride wagens met THS op de markt. Volkswagen en BMW gaan Toyota’s D-Nox-katalysator voor hun D4-wagens gebruiken. Toyota bouwt auto’s met PSE (Peugeot, Citroën) in Tsjechië en met General Motors in de Verenigde Staten. Met GM beijvert het zich in de ontwikkeling van de brandstoftechnologie. ‘We willen onze kennis zoveel mogelijk over de wereld verspreiden. Maar wel tegen zakelijke goede afspraken’, aldus Dombreval. Beckham De nieuwe Prius richt zich op hoger opgeleiden van begin veertig die succesvol zijn, het financieel goed hebben, interesse tonen in familieleven, techniek en het milieu. ‘De nieuwe uitvoering zal bij die doelgroep beter aanslaan dan de huidige’, verwacht Dombreval. ‘Onze klanten vinden die te klein en te
conventioneel. Wij zagen het zelf als een experiment. De belangstelling was ook te klein. Daarom maakten we ook geen tv-reclame. Dat wordt echter bij de nieuwe Prius anders.’ Het nieuwe ontwerp oogt avant-gardistisch. De daklijn loopt mooi naar achter af. Het interieur van de vijfzitter is comfortabel, de motor- en achterklep zijn van aluminium. De nieuwe elektromotor, zo meldt een persbericht, levert 1,5 maal meer vermogen dan zijn voorganger. De nieuwe Prius accelereert van 0 tot 100 km/h in minder dan 11 seconden. Het bewijs kunnen we niet leveren. Proefritten zijn pas in oktober gepland. Ook de prijs is nog onzeker, maar ligt volgens de woordvoerders onder de 30 000 euro. Wat de Prius nog mist, is een Europese ster met een kosmopolitische uitstraling die zich met de boodschap van de Prius wil vereenzelvigen. ‘Zo’n David Beckham,’ vraagt Rosenstein zich hardop af. ‘Heeft die het imago waarop we onze toekomst kunnen bouwen?’
DT 03/05/03
Oxyplast bereikt wereldtop in poederverfsector Gents bedrijf dankt succes aan samenwerking met 21 licentienemers Gent (tijd) – Het kleine Gentse bedrijf Oxyplast heeft zich in een paar jaar tijd opgewerkt tot de nummer vier in poederverven wereldwijd, na Akzo Nobel, Rohm & Haas en de Amerikaanse chemiereus DuPont. Het geheim van de steile opgang is de nauwe band tussen Oxyplast en de 21 licentienemers wereldwijd. Samen produceren ze 40 000 ton van de totale wereldproductie van 900 000 ton poederverven per jaar.
Elke drie jaar evalueert de groep rond Oxyplast de technologie en de markt in de sector van de poederverven Dat gebeurt deze week in Gent. ‘We willen de samenwerking met onze 21 licentienemers nog opvoeren. Met een gemeenschappelijk aankoopbeleid van grondstoffen zouden we de kosten van de hele groep aanzienlijk kunnen drukken’, zegt Hans Jacobs, algemeen directeur van Oxyplast. Op de agenda van de driedaagse conferentie staan ook de nieuwe technieken en toepassingen in poederverven. Tot nu werden poederverven vooral op metalen en zinken voorwerpen gebruikt, omdat die na het aanbrengen van de poeders een lichte opwarming kunnen verdragen. Met nieuwe poeders wordt het mogelijk om ook geperste houtvezelplaten of Medium Densic Fibres (MDF) te behandelen. Dan kan het marktaandeel van poederverven nog verdubbelen. MDF wordt wereldwijd massaal gebruikt door de meubelindustrie. De basisbestanden van poederverven zijn harsen uit epoxy of polyester. De drie grootste leveranciers voor die basisharsen zijn UCB, ICI en DSM. Aan die harsen worden nog pigmenten en katalysatoren toegevoegd, tot een ideale mix wordt bekomen. ‘Poederverf maken heeft veel weg van kokkerellen met allerlei ingrediënten’, zegt productiedirecteur, Arnold van der Heijden. Nieuw zijn de poederharsen die via ultraviolet licht uitharden in plaats van door opwarming. Dit vergroot op nieuw de toepassingsmogelijkheden van poederverven. ‘Maar de spuitbedrijven moeten wel zwaar investeren in nieuwe spuitcabines om deze generatie poederverven te kunnen gebruiken. En dat lijken ze voorlopig niet van plan’, zegt Carl van Santbergen, commercieel directeur bij Oxyplast.
Brant Beheer Het waren de gebroeders Libert die in 1964 in Gent met de technologie van poederverven startten. In 1991 werd de poederverfafdeling een afzonderlijke NV onder de naam Oxyplast. De gebroeders Libert verkochten hun poederafdeling in 1999 aan Brant Beheer, die nu de volledige eigenaar is van Oxyplast via de subholding R&B Beheer NV Holding. Brant Beheer is goed voor voor 152 miljoen euro omzet. De gebroeders Libert behielden zelf de afdeling ‘natte lakken’. In 2001 bouwde Brant Beheer voor Oxyplast een gloednieuwe fabriek, de modernste in Europa. Die heeft nu een capaciteit van 10 000 ton per jaar. Op dit moment wordt daar elk jaar 3 000 ton poederverf geproduceerd. Oxyplast behoudt de West-Europese regio en de Benelux-markt voor zichzelf. De licenties gaan vooral naar initiatiefnemers uit andere continenten. Onderzoek Oxyplast heeft een omzet van 12,5 miljoen euro per jaar en telt 75 werknemers. Liefst tien van hen zijn permanent bezig met onderzoek en ontwikkeling. De 21 licentienemers van Oxyplast kunnen gratis een beroep doen op die onderzoeksresultaten. Alleen door die internationale samenwerking kan Oxyplast ook technologisch wedijveren met de drie groten in de sector, Akzo Nobel, Rohm&Haas en DuPont. Samen met de 21 licentienemers komt Oxyplast aan de helft van de capaciteit van de drie groten, die elk ongeveer 75 000 ton per jaar produceren. Ze halen samen een omzet van 125 miljoen euro en tellen 1 430 werknemers. Het gaat om onafhankelijke bedrijven. Ze danken hun zelfstandigheid precies aan de nauwe samenwerking binnen het Oxyplastverband. ‘De gemeenschappelijke aankoop van grondstoffen zal die band enkel maar versterken’, zegt Jacobs. VDB DT, 07/10/03