Duurzame vers-logistiek in Amsterdam Toekomst beelden voor het FCA: vers netwerken
26 maart 2012 Creative City Lab Paul Bartels, Frans-Peter Scheer en Joost Snels
FCA
Food Centre Amsterdam heeft ● Een snelle aansluiting water en weg ● Een gunstige ligging ten opzicht van het centrum ● Al veel handel van agroproducten ● Mogelijkheden voor educatie en restaurants ● Verbonden met de stad Amsterdam (Food bal Club)
FCA: “vers” in de stad en vooral centrum
Vraag ● Business to Business B2B met Horeca, catering, zorg
● Consument ● Internet gebruik
Aanbod ● Uit de regio/periferie ● Uit de stad ● Van elders (Global G2C)
Intermediair: FCA als schakel/regie Duurzame stadsdistributie met retourlading
Logistiek in de stad
Doel:
● Snel en goedkoop: bestellen en leveren ● Duurzaam: CO2, langer bruikbaar in de toekomst ● Onderdeel van de stad: burgers bewust met voedsel(kwaliteit): Local for Local L4C of City for City C4C naast Local of Global to City L2C G2C
Randvoorwaarden:
● Het centrum loopt vol met verkeer (congestie) ● Agrologistiek is essentieel ● Verkeersmogelijkheden: water, combivervoer ● Nieuwe communicatiemogelijkheden: internet ● Organisatievorm flexibel en snel
Agrologistiek is relevant
28%
18%
Ongeveer 1-op-de-3 vrachtwagen zijn ‘agro gerelateerd’ Agrologistieke kosten hoog en vooral voor “vers” (2.5x Droge Kruideniers Waren)
CO2 en transport
Ongeveer 1-op-de-3 vrachtwagen zijn ‘agro gerelateerd’ & CO2 bij wegvervoer het hoogst
Wegvervoer vanuit de regio NHN (bijna) altijd via congestiegebieden
Vormen van logistiek
Transport tussen: ● B2B ● B2C
bijv. groothandel naar Horeca Retail naar consument
Bestellen ● C2B of B2B
Distributie ● Vanuit de nabij gelegen regio naar de stad L4C ● Stadslandbouw voor de stedeling C4C ● Vanuit andere regio’s naar de stad L2C
Wél clusteren in NHN (nog) niet verbinden! ● Clustering vindt in de regio NHN plaats
● Ontwikkelde clustering zoals Agriport A7, Het Grootslag, Tolpoort, …
● Van verbindingen tussen
clusters is slechts minimaal sprake ● Toenadering tussen Het Grootslag en Agriport A7
Verse producten
Hoge kwaliteit voor consument, Horeca, Catering en Zorg
Snelle distributie met vraagsturing via internet bijvoorbeeld
Snelheid en juiste transport/opslag geeft kwaliteit Kwaliteit is ook ● Verantwoord, authentiek eten ● Duurzaam
45% allochtonen in Amsterdam ● Betrokkenheid in stadslandbouw ● Exotische (multicult) groenten
Duurzame initiatieven
Volwaard kip
GRI, ISO, HACCP, Global GAP, BRC, KKMelk
Carbon Foo(d)tprint
Derving ● Voedselketen
40%
Wereldwijde bijdrage aan Carbonfootprint 40 % 21 %
Growth urban (red) and rural (green) population
Population (bln)
● Voedselketen ● Transport
Time
Verse “natuurlijke/duurzame” producten, logistieke knelpunten Markt NL EU Imago
Biologisch vers authentiek
Regio’s Verbinden, marktplaats
Duurzaam Transport
Groei logistiek door clusteren, verbinden en regiseren 12
Kwaliteitsverloop model voor “vers” Omgaan met verschillen in kwaliteit Opslag en Transport
Houdbaarheid
Kwaliteitsscore
12 10 8 Acceptatiegrens Acceptatiegrens
6 4 2 0 0
2
4
6
8 Tijd (dagen)
10
12
14
16
Vervoerskeuze is afhankelijk van temperatuur, houdbaarheid en kwaliteit Temperatuur Distributietijd (dagen)
8°C
10°C
12°C
18°C
9
+
+
+
---
11
+
+
+
---
14
+
+
--- / +
---
17
+
--- / +
---
---
19
--- / +
--- / +
---
---
Catering Horeca en thuiszorg De trend van de toename van het aantal thuiswonende ouderen en de vraag naar het gebruik van de lunch buitenshuis leidt tot een versterkte toename van locaties waar slecht 1 of enkele maaltijden worden genuttigd: Meer distributie
Distributie in de stad
Van buiten de stad via een
distributie/verwerkingscentrum voor overslag van goederen (MFC: Metropolitan Food Centre)
Handel van B2B of B2C: kleinschaliger (markt) Regie/knooppunt over de handel in de stad Regie over de distributie Voorlichting Reststromen (retourstromen) Rol FCA?
Verbinden productie en consument via hubs
Multimodaal (inter)nationaal:
Clusters regionaal
Boot (Elektrische) multibestel bussen Noord Holland Noord Stadsdistributie /(landbouw) retouren en reststromen
Lokaal:
Landwinkels, Marqt, LED-telers
Vraaggestuurde stadsdistributie Het basis idee van het concept vraaggestuurde tadsdistributie (zie ook figuur) is het clusteren van een aantal kleinere locaties (satellietlocaties) rondom een grotere locatie (ankerlocatie) Deze logistieke grondvorm legt de basis om gehoor te geven aan de trends & ontwikkelingen – en bijbehorende gevolgen– om in de binnensteden (zeer) kleine locaties te voorzien van maaltijden
HUIDIGE SITUATIE
BEOOGDE SITUATIE
Groothandel
Groothandel
Ankerlocatie
Kleine satellietlocatie Grote locatie
Kleine binnenstedelijlke wagen Bakwagen
Ankerlocatie FCA HUIDIGE SITUATIE
A: overslag van vrachtwagen naar distributieauto’s
B: samenstellen van de klantorder en laden in distributieauto’s
C: samenstellen van klantorder, inclusief waarde toevoeging (bijvoorbeeld ‘maaltijdenservice’)
Groothandel
Satelliet locaties
NIEUW CONCEPT A Groothandel
Ankerlocatie: overslag
Satelliet locaties
B
Groothandel
Ankerlocatie: overslag + samenstellen
Satelliet locaties
C
Groothandel
Ankerlocatie: overslag + samenstellen + toegevoegde waarde
Satelliet locaties
Stadsdistributie: de voordelen Maatschappelijke effecten ● Verkeershinder neemt af ● Aantal binnenstedelijke kilometers neutraal
● Service voor klant en
‘maatschappij’ neemt toe
Bedrijfseconomische effecten ● Op- en overslagkosten nemen licht toe
● Transportkosten nemen af op langere termijn
● Leverbetrouwbaarheid neemt toe
● Flexibiliteit neemt toe
Van
Naar
Stadsdistributie van groeipad tot pilot Additionele services
complexiteit
Vorig project: Vraaggestuurde Stadsdistributie Is in kaart gebracht van wat de meest kansrijke markten en –daaraan gekoppeld– partijen zijn om zo de potentie van het concept te kunnen duiden
Pilot Markten Partijen Basis concep t groeipad
Implementeerbaar maken van het concept = Kansrijke markten en partijen
Reststromen en retourstromen
Diversiteit reststromen van horeca,
catering, consument, verwerking Gebruik van retourstroom van de stadsdistributie Centrale overslag en verwerking Opwaardering restproducten (ladder van Moerman) Bijvoorbeeld een waste free restaurant
Internet
Bestellen steeds meer via internet naast winkels ● Albert.nl samen met Bol.com
Communicatie is direct (smart phone) ● Netwerken is bekend ● flexibel
Communicatie voor de aflevering
● Aangeven levertijd
Beeldveilen on-line internet bestellen track and tracing
Waardenetwerk
SamenwerkenRegel 1 ● Niveau 2
Regel 2 ● Niveau 2 ● Niveau 2 ● Niveau 3 ● Niveau 3
Regel 3 Regel 4
Monitoring op houdbaarheid in de keten Duurzame en winstgevende Logistieke keten?
Teler
Handel
Vervoerder
Wat is de kwaliteit in de koeling?
DC
Supermarkt + consument
Logistiek en FCA
Trefpunt B2B: cross-over van agro-producten Gezamenlijk regie over de fijnmazige distributie over water (grachten) en land (elektrisch)
Regie over mogelijke stadslandbouw ● Inpassing in cultuur stadsbewoners ● Decentrale productie in de stad ● technologie met LED’s ● Samenwerking ● Kwaliteitsproducten zoals bladkruiden ● Verduurzaming logistiek: ● Educatie in producten (FCA als kenniscentrum)
Nationale clusters
Visie Agrologistiek: “Clusteren, Verbinden en Regisseren.”
Agropark als transfer centrum van buiten naar de stad
Metropole
Metropole
Agropark or Metropolitan Food Cluster design import of basic fodder
Import of co-products
feedproduction
Livestock farming
livestock
slaughterhouse
urine fraction
animal by-products solid manure
(co-)fermentation
thicken
meat vegetables
vegetablesgrowing
leaves loss
electricity biogas CO2
digestate
drying heat
processing nitrogen concentrate for agriculture
fertilizers
gas-engine heat
electricity
heat
CO2 heat
heat mushroom growing mushrooms
Example Agro park network
Systems Innovation: Biopark Terneuzen
heat
Proces & wastewater
Power
200 ha Greenhouses
Heros wastewater cleaning
CO2
BiomassaUnie Proces & wastewater
Nedalco bioethanol
Biomass waste
CO2
Substrate
Yara fertiliser production
co-digester
Roosendaal Energy Biodiesel
Agropark in sea harbour is In operation
Focus on sustainable development of bio-energy production
Primary agricultural production through industrial ecology connected to agro-industry
Conclusies
-duurzaam vers -distributie
-modaliteit -regie vanuit FCA internet
waardenetwerk -inspiratie in cultuur seizoensproducten Multicult
Dank U Vragen? Paul
[email protected] 0317 480124
Supply Chain Management Food&Biobased Research Wageningen UR
