Duurzaamheid op basis van The Natural Step voor gemeente Eindhoven
Joop Ketelaers Adviseur Duurzam Bouwen Gemeente Eindhoven
Wat wil de gemeente? We willen van Eindhoven een duurzame stad maken: • een stad waarin het prettig wonen, werken en recreëren is nu en in de toekomst; • een stad die rekening houdt met de behoeften van de huidige generatie zonder die van toekomstige generaties in gevaar te brengen; • een stad waar de lucht, de bodem en het water schoon zijn, waar het veilig is, waar goed onderwijs is, waar de natuur gezond en divers is en waar voor iedereen de levensbehoeften verkrijgbaar zijn, nu en in de toekomst.
Eindhoven als duurzame stad
Eindhoven energieneutraal
Met wie willen we dat doen?
• met de inwoners van Eindhoven • met alle 2000 medewerkers van de gemeente • met partners binnen en buiten de stad
Wat heb je dan nodig?
• een gedeelde taal van wat duurzaamheid is • een duidelijk eindbeeld waar je gezamenlijk aan werkt • een aanpak, middelen, instrumenten etc.
Wat is TNS voor de gemeente?
• Een gedeelde taal voor duurzaamheid Als we ons houden aan 4 principes zijn we duurzaam bezig • Een gedeelde aanpak om duurzaam te worden Door het volgen van 4 stappen werk je mee aan een duurzame samenleving
Waar komt TNS vandaan?
• oprichter Karl-Henrik Robert, Zweedse oncoloog • systeemdenken • wetenschappelijke basis • wereldwijde non-profit organisatie
en” “Etha n verst ol veroo rz oring v an s aak t ystem
c lea u n f o
ire
arde a g n rmi a w p es ” c O o r p k j r? urli winte orten is natu
v en r e t s t i U “
Reductionisme
Verdwalen in de blaadjes
so
” d i e h z ond
e g r o o v C V P “ n” e s s a g s a k i e o r tb “Complete lijs
“Elektrische auto ’s
te duur.”
“Mensheid kan niet iede
re kever redden”
Verdwalen in de instrumenten
EMAS
ISO 14001 Ecoefficiency
Cradle to Cradle
The Human Element Agenda 21 LCA GRI Renewables Triple bottom line CSR Global Compact Six Sigma FSC Zero Emissions MSC Ecological Footprinting Life Cycle Analysis Millennium Development Goals Cleaner Production
Natural Capitalism
Factor 10 ISO 26000
Gedeelde taal: uitgangspunten gemeente Als gemeente willen we: materialen uit de aardkorst in gesloten kringlopen gebruiken of kiezen voor alternatieven producten en materialen gebruiken waarvan bekend is dat ze geen schade toebrengen aan mens en milieu het natuurlijke systeem zelf in stand houden en waar mogelijk uitbreiden er voor zorgen dat mensen wereldwijd in hun levensbehoeften kunnen voorzien
Backcasting: 4 stappen
Renovatie en verduurzaming als kans om te werken aan lange termijn kwaliteit en innovatie
!"#$%&'(#
Slimme&aanpak& ./01
45
'()*#(++(#,&-, ./01,2(,%3+(#
Wat is er al gebeurd in Eindhoven? • 2011: introductie TNS, opzet raadsprogramma met middelen, pilot workshops, lezingen door Karl-Henrik Robert • 2012: opleiding eigen trainers, uitrol TNS workshops, intern én extern (o.a. corporaties), aanpassing procesdocumenten • 2013: gemeentebrede aanpak per sector, eerste projecten met TNS opgeleverd, zichtbaar maken van duurzame successen • 2014: verbreding naar stad, samenwerking met burgers en overige partners, duurzame successen podium bieden en zichzelf laten verkopen
Duurzaam partnerschap met de woningcorporaties
Wat levert het op voor gemeente en corporaties?
• Gedeeld begrip en taal • Integraal gedragen visie op een duurzame woningvoorraad (Strategische Doelen) • Samenwerkingsplan (Road Map) en uitvoeringsplan • Eenvoudige vertaling naar jaarlijkse Prestatieafspraken
Wat levert het op voor de stad?
Veel zichtbare zaken: gebouwen, openbare ruimte, zonnepanelen, elektrisch vervoer Nog veel meer onzichtbare successen: bewustwording, ander gedrag, werkprocessen, duurzame samenwerking
Verduurzaming Aireybuurt Woonbedrijf
Duurzame renovatie ruim 200 laagbouwwoningen. Revitalisering bestaande gebouwen. Samen met huidige en toekomstige bewoners. Vergaande energiebesparing, met name warmte. Duurzame energieopwekking: PV, wind.
Stadspoort Landbouw: eerste TNS-gebouw
Bij aanbesteding ‘Informatiecentrum Stadspoort Landbouw’ is in de voorbereidingsfase eerst een analyse gemaakt van de mogelijkheden voor duurzaamheid en zijn die afgestemd met de markt. GPR: 7.9, EPC: 1,7 (eis = 2,0), The Natural Step materialenmatrix, warmtepomp met verticale bodemwisselaar, optimaal daglicht en binnenklimaat, LED verlichting
Duurzame aanbesteding telefoniediensten
De aanbesteding ‘Telefoniediensten’ wordt ingezet als pilot voor het toepassen van de nieuwe component ‘sociale voorwaarden’, die gaat over het verbeteren van arbeidsomstandigheden in de gehele productieketen.
Duurzame renovatie Ventoseflat
In 1929 al getransformeerd van Sigarenfabriek tot woongebouw. Van binnenuit geïsoleerd, goede luchtverversing, dus hoger comfort. Hergebruik van gebouw, dus minder verspilling van materialen. Grote energetische verbetering, dus lagere lasten voor huurders en minder CO2 uitstoot. GPR bestaande bouw gebruikt om verduurzaming in beeld te brengen.
Gemeente least 8 elektrische auto’s
100% duurzame energie Geen CO2-uitstoot
Duurzame verhuizing van KBC naar NRE (scope)
Hergebruik bestaand gebouw: minder verspilling materialen. Hergebruik tapijttegels, binnenwanden, keukenblokken. Het Nieuwe Werken. Prettig binnenklimaat: temperatuur, licht, lucht, akoestiek. Duurzame koffie. Duurzame aanbesteding verhuizing: minder CO2-uitstoot. Duurzame energie: Zonnepanelen op dak in voorbereiding.
Hoe gaan we duurzaamheid beoordelen? Gedeeld begrip en taal Meetbaar maken binnen Europese kaders
Meer weten?.......dat kan!
Bootcamp Duurzame Bouw 15 april as. Indien nodig meerdere data. www.thenaturalstep.nl
