Drie raden balans tussen strategie en toezicht
WissemaGroup
9 december 2015
Doelstellingen
• Achtergrond schetsen van de relaties in de gouden driehoek
WissemaGroup
• Ideeën presenteren voor de intensivering van de relaties in de gouden driehoek • Kennis delen
2
WissemaGroup • Organisatieadviesbureau, sinds 1986, gevestigd in Den Haag • Organisatieontwikkeling is een sociaal proces, participatie is de sleutel tot succes • Motto: Mensen willen wel veranderen, niet veranderd worden
WissemaGroup
• Benadering: o vanuit strategisch perspectief o focus op management- en organisatievraagstukken o integratie van inhoud en proces o versterken van ondernemerschap en ondernemerlijk gedrag
3
Moderne Medezeggenschap: de vanzelfsprekende sparringpartner zijn voor RvB en RvC, zoals je dat ook voor de achterban bent
WissemaGroup
Raad van commissarissen; taakomschrijving (BW 2 Art 104 en verder)
WissemaGroup
1. In de statuten kan worden bepaald dat er een raad van commissarissen zal zijn. De raad bestaat uit een of meer natuurlijke personen. 2. De raad van commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. Hij staat het bestuur met raad ter zijde. Bij de vervulling van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. 3. De statuten kunnen aanvullende bepalingen omtrent de taak en de bevoegdheden van de raad en van zijn leden bevatten.
Ondernemingsraad: de twee hoofdtaken 1. Vertegenwoordigen werknemers (belangen) in overleg met de ondernemer over alle aangelegenheden die de onderneming betreffen
2. Bevordering van het goed functioneren van de onderneming in al haar doelstellingen: sociale doelstellingen (werkgelegenheid, goede arbeidsomstandigheden e.d.); economische doelstellingen (productie en dienstverlening); WissemaGroup
6
Waar komen RvC en (C)OR elkaar tegen • Jaarverslag inzake naleving Corporate Governance Code • Beleidsvoornemens economisch, organisatorisch of sociale onderwerpen • Beloningsbeleid bestuur en toezicht • Evaluatie van een klokkenluidersregeling • Benoeming bestuurder • Profielschets en benoeming commissarissen • Opzeggen vertrouwen commissarissen • Onderzoek naar mogelijk wanbeleid • Spreekrecht OR op aandeelhoudersvergadering WissemaGroup
Blik op de context
WissemaGroup
8
Ontwrichtende trends • Deeleconomie (Uber en Airbnb) • Nieuwe technologische ontwikkelingen, Big Data, Algoritme, Internet, Blockchain etc. • Digitalisering • Transparantie • Integriteit • Macht naar de klant, gemak, snelheid, geen bezit maar beschikbaarheid • Flexibilisering • Globalisering WissemaGroup
9
Transformatie: Van hiërarchische organisaties naar netwerkend samenwerken © Prof.dr Annemieke Roobeek
WissemaGroup
10
Zeggenschap in verandering Traditioneel
Nieuwe organiseren Management
Management (incl. staf en adviseurs) Team
WissemaGroup
Team
Medewerkers
Medewerkers 11
De hoofdelementen van een strategie om samenwerkend te innoveren en organiseren © Prof.dr Annemieke Roobeek
ecosystemen `Innovatie Hub WissemaGroup
Reactie van bedrijven en organisaties • Regie-organisatie • Scrums
• Tribes, squads • Organisch organiseren • Netwerken en Eco-systemen • Lean start-ups WissemaGroup
• Duo organisatie 13
Wensen Wensen die in veel organisaties leven: • Snelheid
• Innovatief denken en handelen • Netwerken • Grote handelingssnelheid • Expertise WissemaGroup
14
WissemaGroup
Onderweg naar een Drieradensetting • Hoe scheppen we met elkaar een samenwerkings- en overlegklimaat waarin het vanzelfsprekend wordt dat er vroegtijdig over relevante en belangrijke zaken in een Drieradensetting gesproken wordt? • Wat zijn essentiële voorwaarden?
• Wat kan de medezeggenschap hier zelf aan bijdragen?
WissemaGroup
Moderne Medezeggenschap •
Invulling van medezeggenschap gericht op het benutten van expertise van medewerkers binnen en stakeholders buiten de organisatie en het bouwen van betrokken en interactieve relaties tussen RvB, RvC en ondernemingsraad
•
Basis is de gedeelde visie van RvB, RvC en OR dat de belangen van de medewerkers en organisatie gedeeld zijn (en gebalanceerd moeten worden) en dat de kwaliteit en de uitvoering van besluiten beter worden door een interactieve participatie van medewerkers en betrokkenheid van netwerkpartners in plan- en besluitvorming
•
De rol van de OR bij moderne medezeggenschap is die van regisseur van het medezeggenschapsproces
•
Moderne medezeggenschap stelt hoge eisen aan de communicatie tussen management, medewerkers en RvC en OR; digitale communicatiemiddelen vormen een onmisbare schakel
WissemaGroup
Doel modernisering medezeggenschap • Bijdrage leveren aan verbetering van kwaliteit besluiten; • Betrokkenheid van de medewerkers vergroten;
• Bijdragen leveren aan de realisatie van de organisatiedoelen; • Vergroten van de toegevoegde waarde van medezeggenschap; • Persoonlijke ontwikkeling van medezeggenschapsleden. WissemaGroup
18
Interactieve medezeggenschap
Ondernemingsraad
Bestuurder
Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming
Implementatie
Overleg Overleg
Overleg
Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming
Adviesaanvraag Advies
WissemaGroup
19
Variatie in participatie
Participatie
• • • • • • • • • •
Beslissingsrecht Vetorecht Stemrecht Besluit wordt genomen in overleg Besluit wordt genomen na overleg Besluit wordt genomen na advies Krijgen van uitleg vooraf Krijgen van uitleg achteraf Ontvangen van informatie vooraf Ontvangen van informatie achteraf
Meebeslissen Meepraten Meeweten
WissemaGroup
20 20
Strategische dialoog in een drie raden setting formeel/informeel
WissemaGroup
21
Drie raden overleg RvC Beeldvorming
Overleg
Ondernemingsraad Overleg
Overleg
Bestuurder
Oordeelsvorming
Besluitvorming Adviesaanvraag
Advies
Implementatie WissemaGroup
22
Essentiele voorwaarden
WissemaGroup
• Denken of leren denken op strategisch niveau • Executive educatie • Het voeren van een strategische dialoog op grond van scenario’s • Samenwerken en netwerken binnen en buiten de eigen onderneming • Niemand weet wat iedereen weet • Geëngageerde commissaris, oriënteert zich bij de OR en vraagt naar inhoud en informeert • Gaat de strategische discussie aan met de OR • Benen op tafel gesprekken met de OR 23
Nieuwe inhoud • Als twee toezichthouders spreken over de prestaties van de derde..... • Als voordrachtscommissarissen zich gekaderd voelen..... .....loopt drieradenoverleg niet soepel
WissemaGroup
• Nieuwe inhoud maakt een nieuw gesprek mogelijk: o scenario’s o future dashboard
24
Scenario’s Hoge olieprijs
Weinig vraag naar duurzame producten
Veel vraag naar duurzame producnten
WissemaGroup
25
Lage olieprijs
Future dashboard
• De strategie testen in verschillende scenario’s • Kritische Strategie Indicatoren identificeren die het succes van de strategie bepalen • KSI’en vertalen naar ‘klokjes’ • Klokjes combineren in een dashboard WissemaGroup
• In het drieradenoverleg het dashboard volgen 26
Bedankt voor de aandacht WissemaGroup Den Haag
WissemaGroup
27