Draaiboek Labsessie
April 2007
1
Inhoudsopgave
Instructies voor proefleid(st)er ................................................................................................................. 3 Algemene opmerkingen Labsessie ........................................................................................................... 4 Vragen van ouders.................................................................................................................................... 5 Camera-instructies.................................................................................................................................... 6 Introductie ................................................................................................................................................ 9 Strange Situation Procedure ................................................................................................................... 10 Samenvatting Strange Situation Procedure............................................................................................. 15 Pauze ...................................................................................................................................................... 16 Opruimen................................................................................................................................................ 17 Spelen zonder speelgoed ........................................................................................................................ 18 Gestructureerd spel................................................................................................................................. 19 Vragenlijst .............................................................................................................................................. 20 Aantrekkelijk speelgoed ......................................................................................................................... 21 Vrij spel .................................................................................................................................................. 22 Afsluiting................................................................................................................................................ 23 Instructie voor de Vreemde tijdens de Strange Situation........................................................................ 25 Overzicht van alle materialen ................................................................................................................. 29
2
Instructies voor proefleid(st)er Een uur voordat de labsessie begint ben je aanwezig om de sessie voor te bereiden. Let erop dat de vreemde en de camerapersoon aanwezig zijn voordat de ouder arriveert (een half uur voordat de sessie begint). Als deze er niet zijn, neem direct telefonisch contact met hen op. Wanneer de vreemde en/of de camerapersoon niet meer aanwezig kunnen zijn, vraag dan of Eveline, Dorothée of Femke beschikbaar is. Neem in het uiterste geval contact op met Marian Bakermans-Kranenburg (kamer 3B35). Ouder en kind zullen zich melden bij de portier, die vervolgens zal bellen naar de kamer van Eveline of Dorothée (afhankelijk van wie de betreffende maand de dataverzameling coördineert). Zorg er daarom voor dat je minstens 15 minuten van tevoren bij de telefoon zit. Als je naar beneden gaat, loop via de wachtkamer zodat je de deur open en het licht aan kan doen. Het respondentnummer ziet er als volgt uit: drie letters (COT), nummer van de tweeling (bv. 004), een streepje, en het nummer van het kind (1 of 2). Bijvoorbeeld COT004-2. Leg vervolgens alle materialen klaar voor de Strange Situation: •
Het speelgoed van de SSP op de grond.
•
Tijdschrift op de stoel voor de ouder.
In de kasten in de spelkamer moet aanwezig zijn: •
Speelgoed voor gestructureerd spel (let op leeftijd van het kind)
•
Speelgoed voor bij de vragenlijst (let op leeftijd van het kind)
•
Speelgoed voor aantrekkelijk spel (let op leeftijd en sekse van het kind)
•
Luiers en babydoekjes (aankleedkussen achter de kast), tissues.
In de observatieruimte moet klaarstaan: •
Wit vel met ‘naam kind’, ‘resp.nr.’ en ‘datum’ (zelf maken)
•
Twee lege videobanden van 120 minuten en etiketten, 2 DV-bandjes.
•
Stopwatch
•
Chipknip/geld voor koffie/thee
•
Tijdschriften voor de vreemde
•
Uitlegkaartjes (voor de SSP, het opruimen van het speelgoed en voor aantrekkelijk spel)
•
Vragenlijst ICQ (let op: invullen resp.nr.!) met klembord en pen
•
Antwoordenvelop (t.a.v. Out, D. – AGP-D)
•
Formulier vergoeding.
•
Cadeautjes voor ouder en kind (let op leeftijd van het kind)
•
Toestemmingsformulier (let op: Invullen resp. nr.!)
•
Checklist SSP
•
Notitieformulier.
3
Algemene opmerkingen Labsessie
•
Doe altijd de deur van de spelkamer achter je dicht.
•
Let erop dat als je in de kast bezig bent en het kind kijkt geïnteresseerd mee, dat zijn/haar vingers er niet tussen komen. Let er ook op of het kind achter de deur staat als je naar binnen gaat. Dit geldt zeker ook voor de vreemde.
•
Ga bij een langere uitleg zitten op de andere stoel; als ouder en kind op de grond zitten, kun je het beste hurkend erbij zitten en zo je uitleg geven.
•
Zorg er altijd voor dat je de aandacht van de ouder hebt als je hem of haar iets uitlegt. Let er ook op of de ouder het heeft begrepen. Vat het nog even kort samen of herhaal nog even indien nodig vlak voordat je weggaat of voordat het taakje begint. Geef nooit uitleg wanneer je bezig bent in de kast, dan sta je namelijk met je rug naar de ouder toe.
•
Leg de diverse onderdelen altijd uit in chronologische volgorde.
•
Als er een onderdeel fout gaat (bijvoorbeeld omdat de ouder de instructies niet goed heeft begrepen) grijp je in, leg je het opnieuw uit en doe je het onderdeel weer van het begin af aan.
•
Als het kind naar het toilet moet, kom je als proefleider terug en breek je het onderdeel tijdelijk af. Na het toiletbezoek hervat je het onderdeel of begin je weer bij het begin, afhankelijk van de situatie.
•
Als het kind niet lekker is of er is iets anders afwijkends in de procedure, noteer dit.
•
Het licht in de observatieruimte blijft altijd uit!
•
Wees stil in de observatieruimte! Je kunt veel horen in de spelkamer! Niet hardop praten, lachen of hoesten! Als ouder hard praat, doe je zelf extra je best om zacht te praten, zodat zij dat van je over kan nemen en je houdt het praten dan enigszins beperkt.
•
Houd bij de timing rekening met de looptijd tussen de spelkamer en de observatieruimte, dus als iets 3 minuten duurt, kun je na 2.55 minuten al naar de spelkamer lopen.
•
Zodra je terugkomt in de observatieruimte: indrukken van de stopwatch!
•
Let erop dat de tikken op de ruit goed hoorbaar zijn en te onderscheiden van ' gewone'geluiden van de gang. Tik het liefst met een ring of een pen, hard genoeg en steeds 2 keer achter elkaar.
•
Zorg dat de ouder en kind niet op de diagonaal zitten, omdat dan altijd iemand met zijn/haar rug naar de camera zit.
•
Wanneer de ouder “verkeerd” zit t.o.v. de camera, moet je nog even teruggaan naar de spelkamer en vragen of ze anders wil gaan zitten, omdat het anders soms moeilijk te coderen is. Dit geldt niet voor de SSP.
•
Vergeet niet dat het kind (en ouder) zich er niet altijd van bewust zijn dat jij alles kan zien aan de andere kant van de ruit. Zeg alleen iets over wat je daadwerkelijk ziet. Wees bijvoorbeeld verbaasd en blij als het kind heeft opgeruimd.
4
Vragen van ouders Als de ouder een oordeel over zijn/haar kind vraagt: Geef wat neutrale beschrijvingen; zoals hij is actief, hij speelt veel, etc. Als de ouder vraagt of bepaald gedrag van haar kind normaal is, geef je aan dat je dit gedrag wel vaker ziet; dat er kinderen zijn die dit gedrag ook vertonen, maar ook kinderen die dat niet doen; kinderen zijn heel verschillend. Laat de ouder zelf aangeven wat ze van het gedrag van haar kind vindt en of het gedrag dat het kind hier vertoont ook thuis voorkomt, of thuis vaker voorkomt. Laat de ouder zelf zijn/haar verhaal doen en mening geven. Als de ouder zich (duidelijk) zorgen maakt, noteer dit voor Eveline, Dorothée of Femke, zodat een volgende stap goed genomen kan worden (bijvoorbeeld doorverwijzen). Als de ouder wil stoppen met de labsessie: Geef de ouder steun en toon begrip. Stel voor om in elk geval even een pauze in te lassen. Als het daarna weer mogelijk is, laat je de sessie verder gaan. Het is het fijnste als de sessie in elk geval afgemaakt wordt t/m onderdeel vrij spel. Als de ouder echt wilt stoppen voor dit onderdeel, kun je voorstellen de sessie op een ander moment af te maken. Spreek in elk geval af dat je later contact met hem/haar op zal nemen over hoe verder te gaan (of te stoppen). Maak een notitie voor Eveline, Dorothée of Femke. Als de ouder vraagt welke informatie we uit een onderdeel halen en wat het doel is van dit onderzoek? We willen nauwkeuriger kijken naar het gedrag van jonge kinderen en hoe ouders daar mee omgaan. Wij zijn bijvoorbeeld geïnteresseerd in de reactie van kinderen op een korte scheiding, op nieuw speelgoed, of wanneer ze even niet met speelgoed mogen spelen. Ook zijn we geïnteresseerd of er een samenhang is tussen dit gedrag van kinderen en hun ouders, of dat er juist geen samenhang is. Tweelingen zijn voor ons juist interessant, omdat we zo iets meer kunnen leren over de erfelijkheid van bepaald gedrag. En dan zijn we vooral geïnteresseerd in de combinatie van invloeden uit de omgeving en erfelijke invloeden. Het kan immers zo zijn dat sommige kinderen heel gevoelig zijn voor invloeden uit de omgeving en andere kinderen zijn minder gevoelig. Bij het huisbezoek willen dan meer leren over de dagelijkse situatie. Als ouders vragen of ze nog een verslag krijgen van wat eruit komt? De ouders krijgen een verslag zodra de resultaten bekend zijn, en dit gaat over alle kinderen die meegedaan hebben, we geven niet specifiek een uitslag over één bepaald kind of één bepaalde ouder. Aan dit project doet een grote groep ouders en kinderen mee, waardoor het nog wel een tijd zal duren voordat we het een en ander op papier kunnen zetten. Dat duurt wel een paar jaar. Daarom is het ook fijn als u ons op de hoogte houdt van adreswijzigingen, als u verhuist. Standaard zin: We willen graag weten hoe kinderen reageren op onbekend speelgoed, reageren als ze ergens niet aan mogen komen, reageren als ze iets moeten doen, etc. Kinderen kunnen hier heel verschillend in zijn.
5
Camera-instructies Voorbereiding 1) De apparatuur wordt aangezet door op de aan/uit knop te drukken (rechts onder op de tafel). 2) Haal de dopjes van de camera' s af. 3) Zet de videorecorders aan en stop de videoband en de DV bandjes in de recorders (DV rechts en VHS beneden links). 4) Zet de rechter video op L-1!! Druk hiervoor even de ronde knop (rechts) op de rechter videorecorder in en draai hem dan langzaam rond, totdat de letters L-1 op het scherm verschijnen. Deze recorder moet verder op ‘DV’ staan (niet op VHS). N.B.: Als je eerst een menu op het scherm krijgt druk dan op het menu knopje (halverwege aan de rechter kant) van de afstandsbediening. Dan verdwijnt het menu. 5) In spelkamer 2 moet de linker video op A4 staan, in verband met het geluid. In spelkamer 1 moet de VHS video op A2 staan. 6) Stel de Teller in en het Respondentnummer. De teller staat midden-onder in het beeld. Het nummer staat links boven. Er is een aparte instructie voor dit punt. 7) Voor de bediening van de camera' s heb je alleen de twee focus en twee zoom knoppen nodig. De camera is te bewegen met de muisbal. 8) Switchen van beeld gaat via de mix-schuif. Knopje ‘mix’ aanzetten, zodat je van beeld kunt wisselen. Het lampje van het knopje gaat rood branden en je kunt het controleren door de schuif van de twee beelden om te zetten: Camera 1 = bij het raam Camera 2 = bij de spiegel (Camera 3 = bij het muurtje; alleen spelkamer 2) Van camera 1 naar 2: gewoon met de mix-schuif. Van camera 1 naar 3: eerst op camera 1 zetten, dan het rode knopje (input selector) op 1 drukken en met de mix-schuif wisselen. Je kunt dan wisselen tussen camera 1 en 3. Als je weer wilt wisselen tussen 1 en 2, camera weer op 1 zetten, rode knopje op 2 zetten en met de mix-schuif wisselen. 9) Als de camera vast komt te zitten, moet je de stekker even uit het toetsenbord (knopjes-paneel) trekken (degene die bij de betreffende camera hoort) en er dan weer goed indoen. N.B: In spelkamer 2 is alleen een camera 3 (de camera bij de deur). Dit is een vaste camera. Deze kan je dus niet bewegen en zal vooral worden gebruikt bij de hereniging in de SSP. Instructies voor het Respondentnummer en de Teller Het kastje bij nummer 3 bestaat uit twee delen, een linker en een rechter deel. Het linker deel is voor het instellen van het nummer, het rechter deel is voor de teller.
6
Respondentnummer Er zitten vier schakelaartjes op, van links naar rechts S1 t/m 4. -
Zet S1 op ' on' .
-
Met het toetsenbord kun je het respondentnummer invullen. Het respondentnummer ziet er als volgt uit: drie letters (COT), nummer van de tweeling (bv. 004), een streepje, en het nummer van het kind (1 of 2). Bijvoorbeeld COT004-2
-
Druk op ‘escape’; en zet het blokje zo veel mogelijk aan de kant, linksboven.
-
Type respondentnummer in
-
Druk 2 keer op escape om uit het menu te komen
-
Niet aan de andere knopjes komen!
Het nummer staat nu in beeld en knippert niet. Teller Ook hier zitten weer vier schakelaartjes S5 t/m 8.
•
-
Zet S5 op on.
-
Duw S7 1 keer naar beneden, dan verschijnt de teller (er staat een T voor).
-
Doe S6 naar beneden, dan gaat de teller lopen. Om te stoppen doe je S6 weer naar boven.
Laat een wit vel met ‘naam kind’, ‘resp.nr.’ en ‘datum’ voor de camera zien. Druk nu even op rec en neem ongeveer 15 seconden op. Controleer of de camera goed heeft opgenomen. Begin met opnemen na het opgenomen witte vel.
•
Richt de camera op het speelgoed (en de deur).
•
Zodra ouder, kind en proefleider de kamer binnen komen druk je op ' rec'op recorders. Zodra de proefleider uit de spelkamer weg is zet je de teller aan.
•
Om te voorkomen dat ouder en kind iets zien van wat zich achter de spiegelruit afspeelt: doe je horloge af, doe donkere kleding aan, zorg dat het gordijn goed dicht is.
•
Wees alert en zorg dat je ouder en kind altijd goed in beeld hebt en goed/snel volgt met de camera.
•
Zorg dat de tijd en het resp.nr. niet op het gezicht van ouder of kind, of op dat waar ze mee bezig zijn, opgenomen worden.
•
Verschuif de ‘mix-schuif’ in een keer, snel, van boven naar beneden, of andersom, zodat er geen gemengde beelden van beide camera’s ontstaan.
•
Probeer enigszins in je hoofd te hebben hoe de labsessie verloopt (welke onderdelen op elkaar volgen en wat in de onderdelen plaatsvindt), dan kun je tijdens het filmen anticiperen op wat er gebeurt.
•
Let er op dat je bij beweeglijke kinderen niet te veel inzoomt; met inzoomen kan je een kind veel moeilijker volgen dan met een uitgezoomde camera.
•
Zorg dat beide camera’s het kind goed in beeld hebben, zodat je gemakkelijk van de ene naar de andere camera over kunt schakelen zonder het kind te missen/kwijt te zijn. Bij oudere, erg mobiele, kinderen kan het soms fijn zijn beide camera’s op een eigen helft van de kamer gericht te hebben, zodat je het kind goed kan volgen als het door de kamer rent.
7
•
Probeer zo mogelijk toch in te zoomen om een beter zicht op het kind te krijgen. Als ouder en kind bijvoorbeeld rustig op de grond zitten te spelen kun je best inzoomen. Blijf wel bedacht op plotselinge bewegingen.
•
Als er bij ouder een blote rug te zien is of een ander minder flatterend beeld, zorg dan dat je een andere camera gebruikt, de camera verschuift en/of zo ver inzoomt dat het niet te zien is op het beeld. Dit geldt niet voor de SSP!
•
Zorg dat je geen mobiele telefoon hebt aanstaan in de observatieruimte: dit stoort de apparatuur!
8
Introductie Uitleg van het verloop van de labsessie (in de wachtkamer).
Zoals u weet gaan we in het komende anderhalf uur verschillende opdrachtjes doen met u en (naam kind). In het eerste uur zijn dat vooral taakjes voor uw kind en in het laatste half uur heb ik een paar opdrachtjes voor u. (Naam kind) kan dan even rustig gaan spelen. We zullen beginnen met een soort wachtkamersituatie, waarbij u gevraagd wordt twee keer de kamer even kort te verlaten. Daarna is er even een pauze waarin u en (naam kind) wat kunnen eten of drinken. En wat zou u dan willen drinken? Koffie/thee, melk/suiker? Na de pauze zullen we dan nog een paar dingen doen, maar ik zal bij iedere opdracht van tevoren nog precies vertellen wat de bedoeling is. Hebt u hierover nog vragen?”
Vraag vervolgens of het kind nog dingen in zijn/haar zakken heeft zoals een speen of een knuffeltje. Zo ja, vraag ouder dit in de tas te doen en geef aan dat ze het in de pauze en aan het einde weer terug krijgen. Vraag ouder ook haar mobiele telefoon uit te zetten. Neem de tas, jas en andere spullen straks mee naar de filmruimte.
9
Strange Situation Procedure Uitleg van Strange Situation (in de wachtkamer)
Het is de bedoeling dat u straks samen met (naam kind) bij de spelkamer naar binnen gaat. Dat is de kamer waar jullie de verschillende opdrachtjes gaan doen. Er is daar een doorkijkspiegel, waar je van de ene kant wel doorheen kan kijken, en van de andere kant niet. Zoals u weet zullen de opdrachten die we gaan doen vandaag gefilmd worden en dat zal gebeuren vanuit een kleine ruimte die zich achter deze spiegel bevindt. Daar zit (naam medewerker), de camerapersoon, en ik ben daar ook in de tussentijd (evt. aangeven wie nog meer aanwezig is). Als jullie zo naar binnen gaan, mag (naam kind) gaan spelen en u kunt in de rechter stoel gaan zitten en gaan lezen in het tijdschrift wat daar ligt. Als (naam kind) contact met u zoekt mag u daar natuurlijk wel op reageren, maar het is niet de bedoeling dat u met hem/haar op de grond gaat spelen. Dan komt er iemand binnen en die gaat in de andere stoel zitten lezen. Na een tikje op de spiegel van mij zal zij een gesprekje met u aanknopen en na een volgend tikje zal ze met (naam kind) gaan spelen. Tijdens het spelen komt er weer een tikje en dan wil ik u vragen de kamer onopgemerkt te verlaten. Ik sta dan op de gang en ik neem u mee naar de filmruimte, waar u dan achter de ruit kunt meekijken en ik u verdere uitleg zal geven.
Geef hier eventueel alvast aan dat ouder niet zegt dat ze naar de wc gaat, omdat de ervaring leert dat kinderen dan mee willen gaan. Bij kinderen die twee jaar of ouder zijn: Geef na de eerste twee zinnen (over de spelkamer) een kaartje met uitleg over de SSP en de doorkijkspiegel. Geef aan dat het kind niet alles van tevoren mag horen, en dat je daarom een kaartje geeft met uitleg. Camera: zodra de proefleid(st)er uit de spelkamer is, start de teller.
10
Episode 1: Je brengt ouder en kind naar de spelkamer en laat ouder op de rechter stoel plaats nemen en het kind op de vloer spelen. Ook geef je de ouder nog een korte samenvatting van wat er gaat gebeuren (niet bij de oudere kinderen; laat de ouder ev. het kaartje mee naar binnen nemen). Episode 2: Ouder en kind zijn samen in de spelkamer Camera: druk de teller in zodra de proefleider de spelkamer heeft verlaten. Na 3 minuten (op de teller; 2.50 op je stopwatch) gaat de vreemde naar binnen, met een tijdschrift. Episode 3: Ouder, kind en vreemde zijn samen in de spelkamer. Zet de stopwatch aan: Na 1 minuut geef je een tikje voor de vreemde (praten). Na 2 minuten geef je een tikje voor de vreemde (spelen). Na 3 minuten geef je een tikje voor ouder (kamer verlaten). Van belang hierbij is dat op het moment van het vertrek van ouder, de focus van het kind niet op haar is gericht. M.a.w. het kind mag wel bij haar in de buurt zitten, als hij/zij maar niet de aandacht op ouder gevestigd heeft. Ga hierna op de gang staan om ouder op te vangen. Als het de ouder niet lukt de kamer uit te gaan, laat je de episode maximaal 3 minuten extra duren. In die tijd zou de ouder de kamer moeten kunnen verlaten. De vreemde doet dan ook extra haar best om het kind af te leiden. Als dit niet lukt, geef je een tikje op de ruit voor de vreemde, zodat zij het kind ‘letterlijk’ van ouder over neemt. Je vangt dan zelf ouder weer op de gang op en neemt haar mee naar de observatieruimte. Afhankelijk van hoe het kind reageert na het vertrek van ouder, begin je direct met de uitleg om ouder weer terug te kunnen sturen.
11
Episode 4: Het kind is samen met de vreemde in de spelkamer. Neem ouder mee naar de observatieruimte en kijk met hem/haar mee. Zeg af en toe iets positiefs en houd de sfeer ontspannen. Vermijd echter onderwerpen die betrekking hebben op de ontwikkeling van het kind en/of gevoelens van ouder en kind (bv. over het speelgoed dat het kind leuk vindt, of hij/zij dat thuis ook heeft, wat een leuke kleren/schoenen het aanheeft). Na 1.50 minuten begin je met de volgende instructie. Als het kind echter overstuur is of dreigt te geraken begin je eerder met de uitleg:
Als u straks terug gaat, wilt u dan eerst op de gang vóór het binnengaan (naam kind)’s naam roepen, vervolgens een klopje op de deur geven, dan pas de deur openen en bij het naar binnengaan nog een keer zijn/haar naam roepen. Ik wil u vragen dan even in de deuropening te blijven staan en daarna kunt u dan verder de kamer in gaan. Daarna kunt u gewoon doen wat u gewend bent om (naam kind) weer op zijn/haar gemak te stellen, mocht dat nodig zijn. Vervolgens mag (naam kind) dan weer spelen en kunt u weer gaan zitten. Even daarna geef ik weer een tikje op het raam. Dan wil ik u vragen weer weg te gaan, maar deze keer mag u (naam kind) wel duidelijk gedag zeggen. U wordt dan hier weer opgewacht en dan leg ik u het vervolg uit.
Wanneer het kind huilt: zeg dat de ouder mag troosten, maar na het troosten weer moet gaan zitten en niet (te) lang met het kind gaat spelen. Na 2.40 minuten geef je een tikje voor de vreemde die loopruimte maakt en gaat zitten. Dit kun je ook even toelichten aan ouder. Na 3 minuten (2.55) laat je ouder teruggaan. Geef indien nodig een ‘noodtikje’ voor de vreemde, ten teken dat de ouder er op dat moment aankomt en zij zich moet terugtrekken op de stoel. Camera: zet de camera’s klaar voor de hereniging: de gangcamera (camera 1) uitgezoomd op het gezicht van het kind en de raamcamera (camera 2) uitgezoomd op de deur (probeer het kind erbij te nemen). De gezichtsuitdrukkingen van het kind zijn belangrijk, evenals de handjes. Wees erop voorbereid dat moeder het kind optilt (uitzoomen!).
12
Voor de rest van de hereniging moet de camera zowel de ouder als het kind filmen; wanneer dit niet meer lukt (gezichtsuitdrukking van het kind niet meer goed in beeld), focus dan op het kind (zo nu en dan uitzoomen zodat de ouder ook even uit beeld komt). Het kind moet dus de hele tijd frontaal of zijdelings in beeld zijn. Episode 5: Ouder zit alleen met het kind in de spelkamer Na 3 minuten geef je weer een tikje. Ga naar de gang om ouder op te vangen. Als het de ouder niet lukt de kamer uit te gaan, laat je de episode maximaal 1 minuut extra duren. Laat na een separatie het kind nooit langer dan 15 sec. huilen; stuur dan de vreemde terug. Maakt het kind tijdens de separatie bij de deur al aanstalten om met ouder mee te gaan, stuur dan direct de vreemde terug naar binnen. Episode 6: Het kind is alleen in de spelkamer Laat ouder meekijken, maak af en toe een positieve opmerking, houd de sfeer ontspannen. Bij oudere kinderen gaat de vreemde alvast op de gang staan. Na 3 minuten (2.55) gaat de vreemde terug naar binnen (of eerder indien nodig). Geef haar hiervoor een seintje en geef uitleg aan ouder. Let op: bij kinderen van 6 en 7 jaar duurt deze episode 6 minuten! De vreemde zal hier niet teruggaan! Episode 7: Het kind is samen met de vreemde in de spelkamer Begin na ongeveer 1.50 minuten met de volgende instructie. Als u straks weer naar binnen gaat mag u nu meteen aankloppen, dan de deur open doen en bij het binnengaan (naam kind)’s naam roepen. Eerst weer even blijven staan en dan mag u verder de kamer in gaan. (Als kind huilt: Eventueel kunt u (naam kind) troosten) Dan kunt u weer gaan zitten en lezen en (naam kind) mag dan weer spelen. Dan kom ik daarna weer binnen.
Na 2.40 minuten geef je een tikje voor de vreemde die loopruimte maakt en gaat zitten. Dit hoeft niet bij kinderen van 6 en 7 jaar. Na 3 minuten (2.55; bij kinderen van 6 en 7 jaar 5:55) laat je de ouder teruggaan.
13
Geef indien nodig een “noodtikje” voor de vreemde, ten teken dat de ouder er op dat moment aankomt en zij zich moet terugtrekken op de stoel. Camera: zie instructies bij episode 4. Episode 8: Ouder en kind zijn samen in de spelkamer Na 3 minuten (2.55) gaat de proefleidster naar binnen. Episode 9: Strange Situation is afgelopen.
14
Samenvatting Strange Situation Procedure
Episode 1
Personen
Handelingen
Moeder, kind, proefleider
Moeder en kind naar binnen laten gaan,
Episode
Personen
Handelingen
5
Kind, moeder
Na 3 min. tikje.
6
Kind
Moeder opvangen,
Stoel aanwijzen, Samenvatting episode 2, Tikje laten horen. 2
Moeder, kind
Na 3 min. vreemde naar binnen
Moeder mee laten kijken, Positieve opmerkingen maken, Na 3 min. (2.55) vreemde terug. (niet bij kinderen van 6 en 7 jaar!) 3
Moeder, kind, vreemde
Kind, vreemde
Na 1.50 min. instructie,
Na 1 min. tikje,
(geen vreemde bij kinderen
Na 2.40 min. tikje,
Na 2 min. tikje,
van 6 en 7 jaar)
Na 3 min. (2.55) moeder terug.
Kind, moeder
Vreemde koffie laten halen!
Zet stopwatch aan
7
Na 3 min. tikje. 4
Kind, vreemde
Moeder opvangen, Moeder mee laten kijken,
8
Na 3 min. (2.55) proefleidster terug
Positieve opmerkingen maken, Na 1.50 min. uitleg episode 5, Na 2.40 min. tikje, Na 3 min. (2.55) moeder terug.
15
Pauze De pauze duurt ongeveer 5 tot 10 minuten; de duur is afhankelijk van hoe het loopt en of het kind verschoond moet worden e.d. De vreemde zal in de laatste episode van de Strange Situation wat te drinken halen voor de ouder. Neem dit drinken en de tas van de ouder mee naar binnen. Zet eventueel een stoeltje klaar voor het kind. Probeer ouder en kind enigszins te positioneren ten opzichte van de camera door het stoeltje haaks op de diagonaal neer te zetten.
We houden nu even een pauze van ongeveer 5 minuten. Hier hebt u uw tas weer. En hier heb ik uw koffie/thee. En hebt u wat te drinken meegenomen voor (naam kind)? Als u uw kind wilt/moet verschonen / als (naam kind) naar het toilet moet, kunt u dat nu ook doen. We hebben luiers en babydoekjes als u dat wilt. Ook als u zelf naar het toilet zou willen, kan dat nu. Aan het einde van de pauze kom ik weer terug en gaan we verder met de volgende opdrachtjes.
Vul de Checklist van de Strange Situation voor zover mogelijk in. De rest kun je na afloop aan de ouder vragen. Afhankelijk van de situatie ga je na 5 - 10 minuten terug. Laat de pauze niet te lang duren. Haal het drinken en eten weg (geef uitleg aan ouder en kind dat je dit nu weghaalt omdat de pauze voorbij is, maar dat je dat aan het einde weer mee terugneemt), ruim de stoel op en neem alle spullen van de ouder weer mee terug naar de filmruimte. Camera: De camera blijft gewoon aanstaan. Probeer ouder en kind zoveel mogelijk in beeld te hebben, zoveel mogelijk ingezoomd (maar wees wel voorbereid op plotselinge bewegingen). Zo weinig mogelijk ‘loze’ ruimte.
16
Opruimen Ga naar binnen en geef de volgende uitleg.
Het is nu de bedoeling dat u als ik de kamer uit ben aan (naam kind) vraagt het speelgoed op te ruimen. We willen graag dat uw kind zoveel mogelijk zelf opruimt. U mag hem/haar hierbij met 3 stukken helpen. Verder mag u (naam kind) gewoon aanmoedigen op de manier zoals u dat gewend bent te doen. Op een gegeven moment tik ik op de ruit en dan is het de bedoeling dat u nog één keer duidelijk zegt dat hij/zij moet opruimen en dan kunt u het tijdschrift weer pakken en gaan zitten lezen zonder verdere aanwijzingen te geven. We willen zien of kinderen van deze leeftijd dan uit zichzelf doorgaan met opruimen. Daarna kom ik weer binnen.
Geef bij de kinderen van twee jaar en ouder een kaartje aan ouder met de uitleg over dit onderdeel. Voor de 1-jarigen Na 1 minuut (0.55) geef je het tikje op de ruit, ten teken dat de ouder gaat lezen. Als de ouder na 1 minuut blijft instrueren en helpen, loop terug naar de spelkamer en herhaal de instructie even kort. Na vervolgens 2 minuten (2.50) is het onderdeel afgelopen. Als het kind al het speelgoed (zelf) heeft opgeruimd, is het onderdeel ook afgelopen. Voor de oudere kinderen Na 1 minuut (0.55) geef je het tikje op de ruit, ten teken dat de ouder gaat lezen. Als de ouder na 1 minuut blijft instrueren en helpen, loop terug naar de spelkamer en herhaal de instructie even kort Na vervolgens 3 minuten (3.50) is het onderdeel afgelopen. Als het kind al het speelgoed (zelf) heeft opgeruimd, is het onderdeel ook afgelopen. Camera: Probeer ouder en kind zoveel mogelijk in beeld te hebben, zoveel mogelijk ingezoomd (maar wees wel voorbereid op plotselinge bewegingen). Zo weinig mogelijk ‘loze’ ruimte. Verwissel het DV-bandje nadat de taak is afgelopen; de proefleid(st)er wacht totdat het bandje is verwisseld voordat hij/zij weer naar binnen gaat!
17
Spelen zonder speelgoed Bedank voor het opruimen, ruim indien nodig het laatste speelgoed op en geef dan de volgende uitleg:
Ik zou jullie nu willen vragen samen te spelen zonder dat ik u speelgoed geef. U kunt spelen zoals u dat gewend bent te doen. U mag zelf weten wat u samen doet. Dan kom ik na ongeveer 5 minuten weer terug.
Na 5 minuten (4.50) is dit onderdeel afgelopen. Camera: Probeer ouder en kind zoveel mogelijk in beeld te hebben, zoveel mogelijk ingezoomd (maar wees wel voorbereid op plotselinge bewegingen). Zo weinig mogelijk ‘loze’ ruimte.
18
Gestructureerd spel Dit onderdeel bestaat uit twee spelletjes, die ieder vijf minuten duren. Alleen kinderen van 5 jaar en ouder krijgen één taakje voor 10 minuten.
Ik heb voor jullie dit spelletje meegenomen. Dit is over het algemeen iets te moeilijk voor kinderen van deze leeftijd. (Naam kind) mag proberen het spelletje te maken en u mag hem/haar helpen zoals u dat gewend bent te doen. Het zou fijn zijn als (naam kind) daar kan zitten, met zijn/haar rug tegen de muur, en u er tegenover. Ik kom over een paar minuten weer terug, als jullie al eerder klaar zijn, dan mogen jullie het spelletje nog een keer doen.
Geef de juiste uitleg bij het spel. Let er op dat je ouder en kind geen ‘succes’ wenst, omdat dit een competitie-element zou benadrukken. Plaats ouder en kind in de juiste posities voor de camera (het kind met de rug tegen de muur). Wanneer ouder en kind in een onmogelijke camerapositie zitten, kun je even teruggaan naar de spelkamer en vragen of ze anders kunnen/willen gaan zitten. Bij kinderen tot 5 jaar: Na 5 minuten (4.50) weer teruggaan met het nieuwe speelgoed. Geef dezelfde instructie. Na 5 minuten (4.50) weer teruggaan. Bij kinderen van 5 jaar en ouder: Na 10 minuten (9.50) weer teruggaan. Camera: Probeer ouder en kind zoveel mogelijk in beeld te hebben, zoveel mogelijk ingezoomd (maar wees wel voorbereid op plotselinge bewegingen). Zo weinig mogelijk ‘loze’ ruimte. Hier is met name het gedrag van de moeder belangrijk.
19
Vragenlijst Neem de vragenlijst (in klembord) en een pen mee. Leg in de spelkamer de sorteertaak neer.
(Naam kind) kan nu even met dit sorteerspelletje aan de gang; aan u wil ik u vragen om deze vragenlijst in te vullen. Ik kom over een minuut of 5 weer naar binnen.
Camera: Probeer ouder en kind zoveel mogelijk samen in beeld te hebben, zoveel mogelijk ingezoomd (maar wees wel voorbereid op plotselinge bewegingen). Zo weinig mogelijk ‘loze’ ruimte.
20
Aantrekkelijk speelgoed Pak de kist met speelgoed en leg het voor de ouder neer.
Ik heb hier een kist met speelgoed. Ik wil u zo vragen of u het speelgoed uit de kist wilt halen en voor naam kind) neerleggen maar (naam kind) wil verbieden eraan te komen. Dan geef ik steeds een tikje op de ruit. Bij het eerste tikje mag (naam kind) met de grote stoffen knuffel spelen, bij het volgende tikje mag hij/zij met al het speelgoed spelen. Bij het derde tikje moet het speelgoed weer opgeruimd worden, en het opruimen moet zo snel mogelijk gebeuren. U mag het kind niet helpen, maar wel gewoon aanmoedigen op de manier zoals u dat gewend bent te doen.
Geef bij de kinderen twee jaar en ouder zijn een kaartje aan ouder met de uitleg over dit onderdeel. Voor de 1-jarigen: Na anderhalve minuut (1.25) het eerste tikje geven: alleen met de knuffel spelen. Na vervolgens anderhalve minuut (1.25) het tweede tikje geven: met alles spelen. Na een halve minuut (0.25) het derde tikje geven: opruimen. Na vervolgens 2 minuten is dit onderdeel afgelopen. Als het kind al het speelgoed (zelf) heeft opgeruimd, is het onderdeel ook afgelopen. Voor de 2, 3 en 4-jarigen: Na 2 minuten (1.55) het eerste tikje geven: alleen met de knuffel spelen. Na vervolgens 2 minuten (1.50) het tweede tikje: met alles spelen. Na een halve minuut (0.25) het derde tikje geven: opruimen. Na vervolgens 3 minuten is dit onderdeel afgelopen. Als het kind al het speelgoed (zelf) heeft opgeruimd, is het onderdeel ook afgelopen. Voor de 5, 6 en 7-jarigen: Na 3 minuten (2.55) het eerste tikje geven: alleen met de knuffel spelen. Na vervolgens 3 minuten (2.50) het tweede tikje: met alles spelen. Na een halve minuut (0.25) het derde tikje geven: opruimen. Na vervolgens 3 minuten is dit onderdeel afgelopen. Als het kind al het speelgoed (zelf) heeft opgeruimd, is het onderdeel ook afgelopen.
Camera: probeer vooral ouder zo goed mogelijk in beeld te hebben.
21
Vrij spel Leg het nieuwe speelgoed en het aantrekkelijk speelgoed weer klaar op de grond.
Nu mogen jullie samen met al dit speelgoed spelen. Ik zal nog wat van het mooie speelgoed van zonet er nog even bijleggen, want uw kind heeft er nauwelijks mee kunnen spelen. U mag helemaal zelf weten hoe u het aanpakt, u kunt zo spelen zoals u dat altijd gewend bent te doen met (naam kind). Ik kom over ongeveer 10 minuten weer terug. Veel plezier!
Na 8 minuten (7.50) is dit onderdeel afgelopen. Camera: Probeer ouder en kind zoveel mogelijk in beeld te hebben, zoveel mogelijk ingezoomd (maar wees wel voorbereid op plotselinge bewegingen). Zo weinig mogelijk ‘loze’ ruimte.
22
Afsluiting •
Neem jassen, tassen en buggy e.d. weer mee naar binnen.
•
Vraag hoe ouder het heeft gevonden. Praat even gezellig en informeel na.
•
Neem wangslijmvlies af voor DNA analyse.
We zullen nu nog even wangslijmvlies afnemen bij u en uw kind, dat is voor de analyse van erfelijk materiaal (eventueel aangeven: zoals ook in de folder stond). Dat doen we met dit borsteltje, het lijkt een beetje op een tandenborstel. U mag zelf het wangslijmvlies verzamelen bij u en bij uw kind. Dat doet u door dit borsteltje zo’n 20 keer op en neer over de gehele binnenkant van de wang te bewegen. Draai hierbij het borsteltje een beetje. Daarna kunt u het borsteltje terug doen in het buisje.
•
Geef ouder en kind de cadeautjes, bedank beide voor hun medewerking.
•
Vraag als de ouder de vragenlijsten nog niet af heeft, of hij/zij ze in de komende week terug wil sturen in de antwoordenvelop.
•
Laat moeder het toestemmingsformulier tekenen.
•
Laat de ouder het declaratieformulier voor reis- en oppaskosten invullen.
•
Stel de vragen van de Stange Situation Checklist die je nog niet kon beantwoorden.
•
Vraag na of de ouder nog vragen heeft. Geef anders aan dat je bij deze het bezoek wilt afsluiten. Vertel dat er een verslag komt met de resultaten van het onderzoek, maar dat dit nog wel even kan duren. Begeleid de ouder tot slot naar beneden of naar de lift.
•
Ruim alle materialen op. Maak het speelgoed en de tafel/stoel indien nodig schoon. Laat de ruimte even luchten.
•
Doe alle apparatuur uit.
•
Sluit de spelkamer en observatieruimte goed af.
•
Leg de videobanden voorzien van naam, resp.nr., datum, ‘twinstap’, in de kast.
•
Doe de vragenlijst (ICQ) en het vragenlijstboekje, notitieformulier, Strange Situation Checklist, formulier vergoeding en toestemmingsformulier in het mapje in de ladenkast.
•
Noteer op de lijst of de ouder het vragenlijstboekje heeft gegeven.
•
Hang de sleutel van de spelkamer aan de kapstok.
23
Cadeaus voor ouder en kind: Voor de ouder: een mok van Universiteit Leiden Voor het kind: een boekje, afhankelijk van de leeftijd 1 tot 2 jaar
Welterusten Sammie
2 tot 3 jaar
De leeuw is los
3 tot 4 jaar
Kikker en varkentje
4 tot 5 jaar
De vrienden van Elmer
5 tot 6 jaar
Jip en Janneke: Oe! Een koe!
6 t/m 8 jaar
De reuzenkrokodil
24
Instructie voor de Vreemde tijdens de Strange Situation Episode 1: Ouder en kind krijgen uitleg van de proefleider. Vreemde wacht in de observatieruimte. Episode 2: Ouder en kind zijn samen in de spelkamer. Vreemde kijkt mee in de observatieruimte. Episode 3: Ouder en kind zijn samen in de spelkamer. Vreemde gaat na een seintje van de proefleid(st)er naar binnen met een tijdschrift, zegt gedag, gaat zitten en lezen. •
Vermijd het kind aan te kijken, wees niet uitnodigend.
•
Als het kind op de stoel van de vreemde zit, ga je als vreemde op de grond zitten.
•
Probeer ook hierbij niet tussen ouder en kind door te lopen.
Na de eerste tik (1 min) praat je even met de ouder over neutrale onderwerpen (het weer, kleding kind, komt u van ver, heeft u het kunnen vinden, vervoer, speelgoed). Vermijd onderwerpen als ontwikkeling kind, relatie met broertjes/zusjes, ervaring met oppas/dagverblijf etc. Na de tweede tik (1 min) ga je spelen met het kind; zeg tegen de ouder dat je gaat spelen en herinner haar even aan het derde tikje (“het volgende tikje is voor u”). •
Ga bij het kind zitten en probeer met hem/haar te spelen. Ga in op waar het kind mee bezig is en let op dat je niet te intrusief bent. De toenadering moet voorzichtig beginnen (eerst rustig gaan zitten, dan iets zeggen), betrek daarna het speelgoed erbij.
•
Probeer zo veel mogelijk met je rug naar de kast te zitten! Op deze manier kijkt het kind weg van de deur en de ouder die zo vertrekt. Ga zo zitten dat je niet tussen ouder en kind zit. En blijf laag bij de grond, zodat je niet boven het kind uittoornt. Zorg ervoor dat de camera’s nog steeds het kind kunnen filmen.
Na de derde tik (1 min) gaat de ouder de kamer uit. Als het de ouder niet lukt de kamer uit te gaan, wordt de episode met maximaal 3 minuten verlengd. Probeer het kind af te leiden en zeg, wanneer de situatie daartoe is, tussen neus en lippen door tegen ouder “U kunt nu wel gaan”. Wees sensitief ten opzichte van het kind en ouder. Mocht het nog steeds niet lukken dat ouder de kamer verlaat, wees dan alert op een tikje. Dan mag je het kind ‘letterlijk’ van de ouder overnemen om hem/haar de mogelijkheid te geven de kamer te verlaten. Stel het ouder resoluut voor (“Zal ik (naam kind) van u overnemen?” zono-
25
dig toevoegen: “Dan kunt u gaan”) en neem het kind van haar over, en neem het mee naar het speelgoed of de posters. •
Als het kind hiermee goed afgeleid wordt, verloopt episode 4 zoals gewoonlijk.
•
Als het kind ontroostbaar blijft, wees alert op een volgend tikje, dat aangeeft dat ouder weer terugkomt en er overgegaan wordt naar episode 5.
Episode 4: Het kind is samen met de vreemde in de spelkamer. Na het vertrek van de ouder kun je even doorgaan met spelen (haal zonodig alvast speelgoed uit het pad naar de deur) en dan kan je gaan zitten in “jouw” stoel. •
Interacteer niet te lang met het kind! Zeg tegen het kind: “Ik ga even lezen. Ga jij maar weer zelf spelen”. Ga dan weer in je stoel zitten en lezen. Als het kind contact zoekt, reageer dan kort en ga weer lezen (tenzij kort voor de hereniging; reageer dan liever niet).
•
Bewaar afstand tot het kind en vermijd oogcontact, houd het kind wel uit je ooghoeken in de gaten, zodat je kunt ingrijpen als het kind gevaarlijke dingen doet.
Als het kind vraagt waar de ouder is: zeg je dat de ouder even weg is en zo weer terugkomt. Zorg ervoor dat het kind in de kamer blijft. Wanneer je de tik hoort, haal je het speelgoed bij de deur weg, positioneer je het kind richting deur en gaat zitten en leest zonder naar het kind te kijken. Lok oudere kinderen bij de weg door met bijvoorbeeld speelgoed. In een uitzonderlijk geval zal er een tweede tik (noodtik) gegeven worden. De ouder komt er op dat moment aan. Trek je terug op de stoel; als het kind nog steeds om aandacht vraagt, ga in elkaar gedoken zitten, zodat je niet meer beschikbaar bent. Als het kind huilt: probeer het kind te troosten, maar lukt dit niet, weet dan dat de ouder snel terug zal komen en wees bedacht op een tik, ten teken dat je moet zitten. Als het kind te hard huilt om de tik te kunnen horen, blijf dan niet wachten, maar zet het kind na een mislukte troostpoging neer bij het houten rek, ruim speelgoed weg en ga zitten lezen. Episode 5: Hereniging en daarna ouder met kind in de spelkamer Kijk tijdens de hereniging niet naar de ouder en/of het kind. Als de rust is weergekeerd, verlaat rustig de kamer en stoor ouder en kind zo min mogelijk. Probeer om het kind heen te lopen. Laat het tijdschrift op je stoel liggen. Als het kind vraagt waar je heen gaat, mag je antwoorden dat je even weggaat (maar meer niet) terwijl je wegloopt. Kijk het kind hierbij niet aan.
26
Na drie minuten gaat de ouder de kamer uit. Als dit niet lukt, wordt de episode met maximaal 1 minuut verlengd. In die minuut moet de ouder de kamer verlaten; sta klaar om indien nodig naar binnen te gaan. Als het de ouder niet lukt de kamer te verlaten of als het kind de ouder volgt, word je door de proefleider naar binnengestuurd (wacht op een teken!) en neem je het kind ‘letterlijk’ van de ouder over. Stel dit de ouder resoluut voor, neem het kind van haar over, en neem het mee naar het speelgoed of de posters. •
Als het kind hiermee goed afgeleid wordt, verloopt episode 7 zoals gewoonlijk.
•
Als het kind ontroostbaar blijft, ben je alert op een volgend tikje, dat aangeeft dat ouder weer terugkomt en er overgegaan wordt naar episode 8.
Episode 6: Het kind is alleen in de spelkamer De proefleider geeft een seintje als je in de gang moet gaan staan. Bij de oudere kinderen ga je voor de deur staan als de ouder naar de observatieruimte loopt. Aan de ouder wordt verteld dat jij daar staat, zodat het kind niet in een lege gang kijkt, maar een bekend gezicht ziet als hij/zij de deur openmaakt. Als het kind de deur opent, zeg dan: "Mama komt zo weer terug. Ga maar weer even spelen." Dit mag geen vraagstelling zijn! Doe hierna de deur weer dicht. Houdt dan de deur dicht, zodat het kind niet opnieuw de deur kan openen. Als het kind de ouder niet laat gaan, geeft de proefleidster een seintje dat je naar binnen kunt gaan. Probeer het kind af te leiden zodat de ouder de ouder kan verlaten. Episode 6 vervalt. Episode 7: Het kind is samen met de vreemde in de spelkamer Als de proefleider een seintje geeft, ga je de spelkamer weer in. Speel even met het kind en ga dan zitten. Bij de tik verwijder je het speelgoed dat in de weg ligt, positioneer het kind richting deur en ga op de stoel lezen. Lok oudere kinderen met speelgoed weg van de deur. In een uitzonderlijk geval zal er een tweede tik (noodtik) gegeven worden. De ouder komt er op dat moment aan. Trek je terug op de stoel; als het kind nog steeds om aandacht vraagt, ga in elkaar gedoken zitten, zodat je niet meer beschikbaar bent. Als het kind overstuur is: ga naar binnen wanneer de proefleider het zegt en probeer het kind te troosten. Zie verder episode 4. Let op: deze episode vervalt bij kinderen van 6 en 7 jaar (episode 6 duurt dan 6 minuten)!
27
Episode 8: Hereniging en daarna ouder met kind in de spelkamer Kijk tijdens de hereniging niet naar de ouder en/of het kind. Als de rust is weergekeerd, verlaat rustig de kamer en stoor ouder en kind zo min mogelijk. Probeer om het kind heen te lopen. Neem nu het tijdschrift mee naar de observatieruimte. Haal koffie/thee voor de ouder (neem chipknip mee), geef koffie/thee aan de proefleider.
Overzicht Strange Situation voor de Vreemde Episode
Personen
Handelingen
1
Ouder, kind, proefleider
Vreemde wacht in de observatieruimte.
2
Ouder, kind
Vreemde kijkt mee in de observatieruimte
3
Ouder, kind, vreemde
Vreemde gaat naar binnen, zegt gedag en gaat zitten lezen. Na 1e tik: Praten over neutrale onderwerpen. Na 2e tik: Spelen met het kind, herinner ouder aan 3e tik.
4
Kind, vreemde
Vreemde gaat weer zitten en lezen. Na tik: Speelgoed weghalen, kind positioneren en lezen.
5
Ouder, kind
Bij rust na hereniging verlaat vreemde de kamer.
6
Kind
Vreemde gaat bij de deur staan wachten.
7
Kind, vreemde
Vreemde naar binnen, speelt even met kind en dan lezen. Na tik: Speelgoed weghalen, kind positioneren en lezen. Let op: dit geldt niet bij kinderen van 6 en 7 jaar!
8
Ouder, kind
Bij rust na hereniging verlaat vreemde de kamer.
28
Overzicht van alle materialen
! ""# $
%
&
%
' (
) %
%
'
)$ ' *
+
,
% ! " -
.
/
2% " "
""#0
0
%
%
.
1
% ""# % %
" "
29
3
4 "
" %
#
%
!
%
/
% ""#
"
.
2 4+
3 56
7 %
%
0
0 % 0
% 6
5:
#
0 % +; 0
%
0 7
3
*
% 90
0
0 0 %
0 % 6
;
0 88
0
4+ 4;
0
6
% 0 +<
* % 0
== 4<+
+ # %
" $
3
.
> 3
%
.
%
/ $
3
6 " (
30
3
? (
% %
"
.
2
@
4
4+ ) 4A
@
%
4A ) +6
B
'
%
-
+6 ) ><
3
>< ) >;
#%
>
6
"
6
?
@
?
;
;
:
+
C
%
@
%
@
%
#%
&
D
D D E
? ' '
0
0
"
.
2
3
"
4
+
'
+
>
'
>
6
"
6
?
7 %
?
;
7 %
;
:
"
4<
%
D
; , /
%
"
2
,
4+ ) ><
7 E
0
>< ) 6A
7 E
0
-
0
6 ) :
.
0 % 0 0
: *%
F 0
6 ) :
0
#
0 0
%%0
0
0
0
0
F
0
0 0
0
0
% 0 0
31
3
: ' "
3
%
""#0
%
""#0
%
A G "
3
H I "
,
""#0
% ! 0 ""#
0
0
%
)
)
0
%
%
0
*
32
