Heres Stad, Logistiek, jaargang 5, nummer 3, 11 maart 2010, pag. 36
Young professionals zoeken naar iets om trots op te zijn De belangrijkste motivator voor een succesvolle loopbaan is niet salaris. Hoewel een leuk inkomen er eigenlijk wel bij hoort. En of logistiek een goede opstap is voor een toekomst als CEO of als ondernemer, blijkt later wel. Generatie Y zit er niet mee. Zolang er maar ruimte is voor nieuwe kansen. GENERATIE Y ‘De meest vertroetelde generatie ooit’ worden ze wel genoemd. Twintigers die net komen kijken op de arbeidsmarkt. Ze hechten minder aan carrière en meer aan zelfontplooiing en aan vrije tijd.
Edwin Tuyn (Inspired-Search / Inspired-Careers) nodigde zes jonge supply chain professionals uit voor een rondetafelgesprek. Waar kies je voor? Salaris of uitdaging? Carrière of variatie? Het enthousiasme straalt hen uit de ogen. De ruimte ademt optimisme en dynamiek. Hier zitten geen mensen om tafel, die de schrik in de benen hebben van de huidige arbeidsmarkt. Het woord ‘crisis’ valt nauwelijks. Wel het woord ‘uitdaging’. De young professionals kennen elkaar niet, maar herkennen elkaar des te beter. Twee van hen gaan dit jaar hun opleiding afronden. Twee werken in hun eerste echte baan bij een verladende organisatie. Eén koos voor de logistieke dienstverlening, één voor de zakelijke dienstverlening gericht op supply chain vraagstukken. Vijf kiezen graag voor een mooie carrière als supply chain manager. Eén (Bram Schouten) twijfelt nog. “Hebben we je weten over te halen?”, klinkt het na afloop. Een aarzelend knikje met het hoofd. Het komt wel goed. Buitenland Tijdens het voorstelrondje blijkt werken en reizen in het buitenland een aanlokkelijk perspectief. Ferry Mulder koos al eens voor een reis door Australië in plaats van een mooie baan. Brigitte Petiet zegt dat ze één van de weinigen is uit haar klas, die niet eerst is gaan reizen. “Mijn hele vriendenkring is op reis geweest.” Simone Verhoeven wijst op de mogelijkheden om vanuit de opleiding in het buitenland stage te doen. “Het wordt ook heel gemakkelijk gemaakt. Zo krijgen veel mensen de smaak te pakken.” Ferry Mulder: “Het voegt ook iets toe om in het buitenland te werken. Je leert je zo ook 1
staande te houden in een heel andere omgeving. Maar ik zie het niet als cv building.” Zelf werkte hij in Costa Rica en bracht hij zijn jeugd door in Kenia. Simone: “Het helpt je zeker bij een volgende baan als je kunt omgaan met verschillende culturen.” Ze wil graag naar het buitenland voor Cargill. Maar dan moet haar vriend ook een mooie baan kunnen vinden in hetzelfde land. Aan de andere kant van de tafel wil Bram zich best uit zijn zogenaamde ‘comfort zone’ laten trekken. “In het buitenland is alles anders”, stelt Brom. “Dan moet je bewijzen dat je ook elders staande blijft en je jezelf kunt ontwikkelen buiten de studieboeken om.” Iets nieuws Is persoonlijke ontwikkeling belangrijker dan carrièreontwikkeling? Nils Kuiper – student aan de Erasmus Universiteit – en Bram zien nu nog geen verschil. Bram: “Buitenlandervaring telt soms zeker mee voor een mooie baan, net als bestuurservaring. Maar ik zou het niet alleen doen, omdat het zo goed staat op je cv.” “Dan hou je het ook niet vol”, voorspelt Nils. “Ergens een jaar gaan zitten waar je niet wilt zijn, heeft geen zin.” “Buitenlandervaringen zijn wel het meest intens”, brengt Ferry in. “Je loopt de hele dag met je ogen wijd open. Ook voor het werk zuig je alles op wat je ziet. Zeker in een leidinggevende functie leer je dan of mensen reageren op wat je zegt en doet.” Of reiservaring essentieel is voor een succesvolle carrière, wil niemand bevestigen. Simone: “Terugkijkend aan het einde van je loopbaan, zou ik wel graag willen kunnen wijzen op iets nieuws, dat je binnen het bedrijf of als ondernemer hebt weten op te zetten. Iets waar je echt trots op bent, omdat het er nog niet was.” Ze kent dat plezierige gevoel van terugkijken op een innovatie al vanuit haar huidige baan. Het gaat om een systeem voor Cargill om te weten welke droge bulkgoederen prioriteit krijgen in de opslag. Ultieme droom Tim Heijsman (Yokogawa) meldt zich in de discussie. Het ondernemerschap is zijn ultieme droom. “Ik wil iets nalaten waar ik trots op ben. Dat werkt heel motiverend. Meer dan dag in dag uit je werk doen en rapportjes achterlaten.” Maar stel dat je daar 20.000 euro per jaar meer mee kunt verdienen? “Best moeilijk”, vindt Tim. “Maar dan kies ik toch voor een baan waar ik iets unieks kan achter laten.” Simone ziet een goed salaris als iets dat vanzelf komt bij een baan met veel 2
verantwoordelijkheid. Als trainee zit ze nu in een plannersrol, samen met planners die al jaren in het vak zitten. Brigitte vertelt over haar motivatie om te kiezen voor DHL. “Alle kleine afdelingen heb ik doorlopen. Ook vrachtbrieven uitgedraaid en noem maar op. Eerst zat ik bij ASML op een plannersfunctie, die heel strak was afgekaderd. Bij DHL ging een wereld voor me open. In het begin raakte ik helemaal zoek in alle hoeken van het bedrijf, maar nu heb ik wel een volle rugzak met ervaringen. Ik vond het heel belangrijk om het bedrijf van alle kanten te mogen zien. In deze fase van mijn carrière zou ik best salaris willen inleveren om verschillende ervaringen op te doen.” Nils vindt het vanzelfsprekend dat je in het begin veel wilt leren. Hij kijkt met jaloerse blik naar traineeships, zoals Cargill die aanbiedt. Deze middag heeft hem minimaal één goed contact voor zijn netwerk opgeleverd. Sociaal netwerk Niemand wil hardop in eerste instantie kiezen voor het hoogste salaris. Maar na enig aandringen blijkt dat salaris binnen de vriendengroep van sommigen toch best wel een ‘benchmark’ is. Hoe goed lig ik in de markt met mijn opleiding en eerste werkervaring? Ferry: “Als je steeds verder groeit, gaat het salaris vanzelf mee. De persoonlijke beloning volgt, omdat je steeds meer verantwoordelijkheid krijgt. Dat en het bijbehorende salaris zet ik wel af tegen vrienden.” Brigitte: “Dit is iets wat ik nooit zou vragen aan mijn vrienden. Ik ben tevreden met wat ik heb, wat een ander verdient zal me worst zijn.” Tim krijgt concreet de vraag voorgelegd of hij zou kiezen voor een baan met meer salaris in Nederland of een baan met gelijke beloning bijvoorbeeld in Azië, waar het Japanse moederbedrijf vandaan komt. Hij kiest voor het buitenland, al weet hij niet of hij dat binnen Yokogawa zou willen doen. “Ik ben nu al ongeveer de enige Nederlander op het werk.” Simone: “Het sociale netwerk is belangrijker. De balans tussen een uitdagende baan en je privé-omgeving moet kloppen. Ik ben geen Einzelgänger. Om me heen zie ik ook vijftigers, die bovenaan de ladder staan, maar ongetrouwd zijn en zonder kinderen. Daar zou ik niet voor kiezen. Je moet een goede middenweg vinden.” Hoe kijken de studenten er tegen aan? Bram: “Ik zie mezelf in de beginfase van mijn carrière niet drie jaar bij hetzelfde bedrijf werken. Soms zul je keuzes moeten maken, ook tussen sociaal en werk. Voor sommige vrienden uit mijn schooltijd is werken in Den Bosch al een hele uitdaging. Die vinden het prima waar ze zijn opgegroeid. Ik ben niet zo’n nestklever. Toch is het sociale leven net zo belangrijk als je carrière.” 3
Nils: “Ik wil best langer blijven werken bij een bedrijf, zolang er maar voldoende trainingsmogelijkheden zijn en doorgroeikansen. Sociaal is belangrijk. Dat geef ik ook niet zo snel op.” Zelf doen Verwacht je veel van het bedrijf of denk je toch dat je het vooral zelf moet doen? Tim: “Allebei eigenlijk. Ik ben aangenomen bij Yokogawa met het uitzicht op doorgroeimogelijkheden. Daar wil ik ze ook aan houden. Maar ik hou ook goed in de gaten hoe ik mezelf kan ontwikkelen. Zolang ik het naar mijn zin heb en kan ontwikkelen, blijf ik wel. Ik heb nu een jaarcontract. Dus zijn er veel vaste momenten om met mijn leidinggevende door te nemen waar ik sta. Daar komen soms weer nieuwe projecten uit.” Nils: “Wat mij betreft hoop ik straks toch wel op begeleiding vanuit het bedrijf. Regelmatig om tafel om te zien wat je voor elkaar kunt betekenen. Liefst van iemand die redelijk onafhankelijk kan kijken naar mijn ontwikkeling.” Ferry: “Daar zit ik nu middenin. Ik wil graag weten wat het perspectief is voor deze functie. Zij geven aan dat ik van alles kan oppakken. Maar ik zoek steeds bevestiging. Loop ik wel de goede kant op? Ik wil wel graag feedback. Het was trouwens wel wennen om zoveel vrijheid te krijgen, want ik sta nog aan het begin. Als ze positief zijn, pak je het de volgende keer zelf op en krijg je wel meer zelfvertrouwen.” Vast contract Over de wisselwerking met het bedrijf heeft Brigitte ook geen klagen. “Ik kan altijd terecht bij mijn leidinggevende. Hij geeft ook aan waar ik sta. Een tussentijdse beoordeling levert geen verrassingen op. Na een jaarcontract en nog twee tijdelijke contracten, heb ik nu een vast contract. Ik ben wel blij dat die onzekerheid voorbij is, want daar werd ik echt niet goed van. Maar ook toen was de begeleiding goed. Je ziet wel verschillen binnen de organisatie. In Beringe is de aansturing heel goed voor mij als trainee. In de operatie kon ik al veel projecten doen over de afdeling heen: inventory, customer service en engineering. Op een andere locatie was dat gewoon minder.” De crisis heeft bij Cargill geen gevolgen gehad voor het traineeprogramma. Simone: “Je krijgt direct al een vast contract als trainee. Het bedrijf is daar in blijven investeren. In een Europees programma krijg je in het eerste jaar al vijf trainingen. En je krijgt een mentor, iemand anders dan degene aan wie je rapporteert. Daarnaast mag je in overleg met je manager twee trainingen uitzoeken voor het ontwikkelen van soft skills. Niet alles kan, maar je krijgt wel zelf de keuze. Verder krijg je ook inhoudelijke trainingen, specifiek op het werk dat je doet. Dat is echt perfect georganiseerd bij Cargill.” 4
Alom instemmende reacties aan tafel. Dit is de manier waarop je als bedrijf young professionals moet begeleiden. Brigitte ondersteunt het verhaal van Simone. “Nu vind ik het leuk om verschillende afdelingen te zien van DHL. Dat is de investering in de toekomst. Maar ik hoef als ik straks op een positie zit echt niet ieder half jaar weer een andere functie. Dan wil ik best een paar jaar aan de slag om daar het maximale uit te halen. Ik heb al eens gevraagd of ik even op dezelfde plek kon blijven om echt iets aan te kunnen pakken. Het is niet leuk om iedere keer weer op een nieuwe plek te moeten uitleggen wat je komt doen. Weer een nieuw gezicht.” Juiste opstapje Is logistiek en supply chain een keuze voor het leven? Tim – deelnemer aan het project Topcoaches voor Toptalent van EVO – ziet zichzelf niet altijd in de logistiek blijven. “Voor de komende jaren zijn er genoeg doelstellingen te halen voor me. Die bespreek ik ook met mijn leidinggevende. Maar als die er niet meer zijn, ga ik verder zoeken omdat ik mezelf wil blijven ontwikkelen. Dat hoeft niet per se in de logistiek te zijn.” “Je kan nu niet weten of je voor altijd in de logistiek wilt blijven”, geeft Simone als reactie. “Daarom wil ik graag binnen het traineetraject nog een paar maanden in een commerciële functie meedraaien. Dat zien ze ook wel. Logistiek wordt ook steeds meer commercieel gedreven. Dus dan is dat alleen maar goed.” Is logistiek het juiste opstapje naar iets anders? “Nee”, zegt Nils kortaf. “In veel bedrijven is supply chain manager niet de meest begeerde baan.” “Nog niet”, klinkt het van alle kanten. “Dat klopt”, geeft Nils als weerwoord. “Toch heb ik het idee dat bij veel ondernemingen supply chain een ondergeschoven kindje is. Als manager vallen je prestaties dan niet echt op.” Simone meldt blijmoedig, dat binnen Cargill de helft van het hoger management een logistieke achtergrond heeft. “Onze generatie kan bewijzen dat CEO’s wel uit de logistiek afkomstig kunnen zijn.” Bram: “Het ligt er maar aan welk soort bedrijf het is. Als logistiek core business is, kan het wel degelijk.” Ferry: “Ook al is het niet core business, steeds meer bedrijven zien supply chain als heel belangrijk component van het bedrijf.” Informatie delen Krijg je ruimte als junior voor eigen denkbeelden, ook als ze afwijken van wat collega’s denken die al langer meelopen? Ferry ziet dat hij wordt bekeken als junior, maar hij krijgt ook waardering voor de nieuwe kijk, die jongeren het bedrijf binnen brengen. Simone heeft 5
gemerkt dat het helpt als je wat hebt laten zien. Als je daarnaast respect toont voor wat anderen weten, krijg je daar veel voor terug. Nils denkt dat het wellicht lastig is voor oudere collega’s om iets van jongeren aan te nemen. De mensen met werkervaring herkennen dat niet. Het gesprek eindigt onvermijdelijk met internet en de opkomst van virtuele netwerken. LinkedIn is zeer populair. Zowel intern als extern weten ze personen op te sporen, die hen verder kunnen helpen. Door het hele bedrijf zijn mensen gemakkelijk te bereiken en bereidwillig om informatie te delen, juist omdat het zo gemakkelijk is om iets uit te wisselen. Hun handigheid blijft niet onopgemerkt. Soms rollen daar onverwachte uitnodigingen uit om intern ergens over mee te denken. Extern werkt het ook. Onder andere via LinkedIn haalde Edwin Tuyn deze groep mensen bij elkaar. Mensen van generatie Y zijn gewend om veel (digitale) informatie te kunnen verwerken, getraind om keuzes te maken. Een generatie die nadrukkelijk vraagt om begeleiding en om aandacht. Verwend misschien, maar op een beloftevolle manier. BRIGITTE PETIET (25) Geboren in Middelburg Opleiding: studeerde in Tilburg voor een master logistiek en operations management Functie: werkt als logistiek engineer bij DHL Supply Chain in Beringe Hobby: doet aan fitness en kocht onlangs haar eerste motor In 2015: zou graag vanuit deze staffunctie de komen-de vijf jaar doorgroeien naar een operationele managementfunctie BRAM SCHOUTEN (23) Geboren in Helmond Opleiding: bachelor afgerond aan de Universiteit van Tilburg, begint in september aan een masteropleiding supply chain management Functie: is daarnaast voorzitter van de studievereniging Asset/Top-down Hobby: houdt van tennis, duiken, voetbal en muziek maken In 2015: wil als afgerond academicus aan het werk, maar vraagt zich af of dat in de logistiek zal zijn
6
NILS KUIPER (23) Geboren in Den Haag Opleiding: master supply chain management (bijna alle vakken afgerond) – start tweede master finance aan de Erasmus Universiteit Functie: daarnaast external van studievereniging Star Hobby: doet al jaren aan tennis en houdt van voetbal, leest graag misdaadromans In 2015: wil graag aan de slag bij een groot bedrijf om daar veel te leren, wellicht later doorstromen naar consultancy SIMONE VERHOEVEN (26) Geboren in Geldrop Opleiding: volgde aan de Universiteit Twente de opleiding Technische Bedrijfskunde met logistiek als master Functie: werkt als supply chain trainee bij Cargill in Amsterdam Hobby: heeft wielrennen opgepakt en maakt graag verre reizen In 2015: over vijf jaar wil ze werken of gewerkt hebben in het buitenland in een operationele managementfunctie, liefst binnen Cargill TIM HEIJSMAN (24) Geboren in Maarssen Opleiding: Business Logistics gedaan aan de Hogeschool van Amsterdam en deelgenomen aan het EVO-programma Topcoaches voor Toptalent Functie: material planner bij Yokogawa in Amsterdam, doet voorraadbeheer voor diverse vestigingen Hobby: deed voorheen aan judo, nu aan fitness en mag graag reizen In 2015: zou graag op termijn iets voor zichzelf beginnen, maar wil eerst doorgroeien bij Yokogawa FERRY MULDER (26) Geboren in Groningen, opgegroeid in Kenia, daarna Rosmalen Opleiding: HBO gedaan in Den Bosch en een jaar gewerkt in Costa Rica bij een visverwerkingsbedrijf - daarna schakelprogramma gevolgd aan de Erasmus met supply chain als master Functie: werkzaam bij Trueconomy als junior consultant Hobby: houdt van voetbal, tennis en wielrennen In 2015: een mooie supply chain functie in het buitenland zou welkom zijn
7