AB 25-09-2012 WATERSCHAPSBLAD 2012, NUMMER 23 BIJL.: 1 Agendapunt: 6 Sittard, 11 september 2012 AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Heroverweging kwijtscheldingsbeleid
Voorstel 1. het huidige kwijtscheldingsbeleid handhaven; 2. geen inspanning verrichten om de dubbele kwijtscheldingstoets te voorkomen; 3. de beide verruimingsmogelijkheden niet toepassen; 4. afzien van de compensatie die het Rijk ter beschikking stelt voor het toepassen van de verruimingsmogelijkheid met betrekking tot de kosten voor kinderopvang. Inleiding De laatste jaren is het aantal ingezetenen dat kwijtschelding van waterschapsheffingen toegewezen krijgt, toegenomen. Deze toename heeft tot gevolg dat de kosten die het waterschap maakt door minder ingezetenen moeten worden opgebracht. Naast deze trend is in 2011 een aantal wijzigingen met betrekking tot kwijtschelding doorgevoerd in wet- en regelgeving. Als gevolg hiervan heeft het waterschap Schieland en de Krimpenerwaard de houdbaarheid van het bestaande kwijtscheldingsbeleid in november 2010 onder de aandacht gebracht bij de Unie van Waterschappen (UvW). Naar aanleiding hiervan heeft een ad-hoc werkgroep van de UvW zich gebogen over het kwijtscheldingsbeleid van de waterschappen. Deze exercitie heeft geresulteerd in een rapport van de UvW, waarin conclusies en aanbevelingen zijn opgenomen met betrekking tot mogelijkheden en onmogelijkheden van kwijtschelding. Dit rapport is reeds eerder met de stukken voor de vergadering van het algemeen bestuur van 26 juni 2012 aan u toegezonden. Aan het algemeen bestuur is reeds eerder toegezegd dat na het verschijnen van het onderhavige rapport van de UvW een integrale notitie over het kwijtscheldingsbeleid zal worden geagendeerd. Verder is in het algemeen bestuur specifiek een aantal keren gesproken over de toets die uitgevoerd wordt om te bepalen of mensen voor kwijtschelding in aanmerking komen. Deze kwijtscheldingstoets wordt in de praktijk vaak dubbel uitgevoerd: zowel de gemeente waarin iemand woont als het waterschap voeren dezelfde toets uit. Dit levert veel administratie en papierwerk op. De vraag is daarom of (en zo ja, hoe) het mogelijk is één gecombineerde kwijtscheldingstoets uit te voeren.
122214/MR
1/9
Onderwerp
WRO
WPM
Maastricht
Heerlen
SittardGeleen
Partners BsGW
Percentage bijstandsnorm
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Mate kwijtschelding
Volledig
Volledig
Volledig en gedeeltelijk
Volledig en gedeeltelijk
Volledig en gedeeltelijk
Volledig
Kleine ondernemers
NTB
NTB
6
Ja
NTB
7
Nee
Nee
Compensatie kinderopvang
NTB
NTB
8
Ja
NTB
9
Nee
Nee
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Geautomatiseerde kwijtscheldingstoets
De gemeenten die deelnemen in de BsGW hebben geen voornemens om de mogelijkheden tot verruiming van het kwijtscheldingsbeleid toe te passen (bron: BsGW). Deze gemeenten zijn Venlo, Nederweert en Bergen. De overige waterschappen hanteren, met uitzondering van Waterschap Regge en Dinkel, exact hetzelfde kwijtscheldingsbeleid als WPM en WRO. Waterschap Regge en Dinkel hanteert een percentage van de bijstandsnorm van 95%. Vanaf 2014 wordt dit 100%, nadat dit waterschap is gefuseerd met waterschap Velt en Vecht. Ad 5. De mogelijkheden voor het voorkomen van de dubbele kwijtscheldingstoets De BsGW maakt al gebruik van de geautomatiseerde kwijtscheldingstoets door het Inlichtingenbureau. Het Inlichtingenbureau maakt hiervoor gebruik van gegevens die rechtstreeks van de voor die gegevens verantwoordelijke instanties komen, zoals de belastingdienst, het UWV, de SVB en de RDW. Deze manier van toetsen is de meest betrouwbare manier van toetsen. In het eerste jaar is het echter niet mogelijk een geautomatiseerde toets uit te voeren, omdat de toets alleen mogelijk is voor herhaalde, eerder toegekende aanvragen. Hierdoor worden inwoners het eerste jaar waarin zij een aanvraag voor kwijtschelding doen, mogelijk geconfronteerd met een dubbele kwijtscheldingstoets, namelijk bij het waterschap en bij de gemeente waarin zij wonen. Voor het eerste jaar geldt dat nu geen gegevensuitwisseling plaatsvindt tussen de BsGW en de in het beheersgebied van WRO liggende gemeenten, tenzij gemeenten aangesloten zijn bij de BsGW. In dat geval dienen inwoners één gecombineerde aanvraag in bij de BsGW. Er is dus alleen in het eerste jaar dat iemand een aanvraag doet sprake van een dubbele kwijtscheldingstoets voor inwoners van gemeenten die niet zijn aangesloten bij de BsGW. Om deze te voorkomen zou samenwerking tussen de BsGW en gemeenten in het beheersgebied van WRO kunnen worden georganiseerd. De BsGW kan afspraken met individuele gemeenten maken over wie de kwijtscheldingstoets uitvoert bij een eerste aanvraag. Dit kan betekenen dat de BsGW gebruik maakt van de resultaten van de toets die de gemeente uitvoert, of andersom.
6
7
Bij WPM staat het onderwerp nog niet nadrukkelijk op de agenda. Er is dus nog geen keuze gemaakt. Zij hebben aangegeven graag met WRO in overleg te gaan over de relevante overwegingen. Wordt momenteel heroverwogen door alle gemeenten binnen de belastingsamenwerking GBRD.
122214/MR
6/9
Voor de dubbele kwijtscheldingstoets wordt geconcludeerd dat, om deze te voorkomen, relatief veel inspanning nodig is tegenover een beperkte meerwaarde. De dubbele toets treedt immers alleen op bij mensen die voor het eerst kwijtschelding aanvragen. Daarbij sluiten steeds meer gemeenten zich aan bij de BsGW, waardoor in die gemeenten in het geheel geen sprake meer is van een dubbele toets. Voor wat betreft de twee aanvullende verruimingsmogelijkheden kan geconcludeerd worden dat de financiële gevolgen beperkt lijken, maar in de praktijk moeten gaan blijken. Zoals uit de notitie van de UvW blijkt is de onzekerheid over de financiële gevolgen en daarmee ook over de uitvoerbaarheid nadrukkelijk aanwezig. In feite zijn alle getallen betwistbaar. Wel is met zekerheid te stellen dat met name de kwijtschelding aan kleine ondernemers bewerkelijk is en dus veel extra inspanning zal vergen. Extra werkzaamheden bij de uitvoering zal onvermijdelijk leiden tot extra kosten. Hoeveel deze bedragen is echter niet te voorspellen. Met name op basis van deze onzekerheden komt ook de UvW in het eerder aangehaalde en reeds in uw bezit zijnde rapport tot de conclusie dat handhaving van het huidige kwijtscheldingsbeleid in de rede ligt. Inmiddels is gebleken dat Waterschap Peel en Maasvallei voornemens is het huidige kwijtscheldingsbeleid te handhaven. Daarmee is de uniformiteit binnen de BsGW een feit. Commissieadviezen De commissies Algemeen Bestuurlijke Aangelegenheden en Middelen en Financieel Beleid hebben ter zake positief geadviseerd. Gelet op de uitzonderingspositie die ons waterschap in dit verband inneemt, is in de commissie Middelen en Financieel Beleid overigens wel opgemerkt dat overwogen zou moeten worden om de meergenoemde compensatie van het rijk in verband met de mogelijke verruiming van het kwijtscheldingsbeleid voor wat betreft de kosten van kinderopvang, gewoon te incasseren. Voorstel Wij stellen u voor: 1. het huidige kwijtscheldingsbeleid te handhaven; 2. geen inspanning te verrichten om de dubbele kwijtscheldingstoets te voorkomen; 3. de beide verruimingsmogelijkheden niet toe te passen; 4. af te zien van de compensatie die het Rijk ter beschikking stelt voor het toepassen van de verruimingsmogelijkheid met betrekking tot de kosten voor kinderopvang. Het dagelijks bestuur, de secretaris/directeur,
de voorzitter,
ing. J.M.G. In den Kleef
dr. J.J. Schrijen
122214/MR
9/9
ARCHIEF WRO Besluit DB: 10-07-2012 Besluit AB:
Waterschap Roer en Overmaas
cc: Directie / JS / PDa / Dru / Wij
Unie van Waterschappen Commissie bestuurszaken, communicatie en financiën Mevrouw V . M . Anches Postbus 93218 2509 A E D E N H A A G
Sittard, 13 juli 2012 uw kenmerk uw brief van ons kenmerk
64206 LB 4 juli 2012 201205242
201205242 behandeld door doorkiesnummer e-mail
E.H.G.M. Wijnands 046-4205751
[email protected]
onderwerp
schriftelijke consultatie in verband met tegemoetkoming in kosten kwijtschelding
Geachte mevrouw Anches, De aan de leden van de C B C F in het kader van een schriftelijke consultatie toegezonden oplegnotitie inzake verdeling over de waterschappen van compensatie kwijtschelding in verband met kosten kinderopvang, is besproken in de vergadering van het dagelijks bestuur van 10 juli 2012. Sinds 1 januari 2012 kunnen de waterschappen (evenals de gemeenten) bij het verlenen van kwijtschelding desgewenst rekening houden met de kosten van kinderopvang. Het betreft een verruiming van de mogelijkheden tot het verlenen van kwijtschelding. De waterschappen zijn evenwel niet verplicht om hun kwijtscheldingsbeleid te verruimen. De uiteindelijke besluitvorming hieromtrent is voorbehouden aan het algemeen bestuur. Gehoord de discussies over het rapport 'Kwijtscheldingsbeleid waterschappen' ligt het naar onze mening in de lijn der verwachting dat veel waterschappen er weinig voor zullen voelen om van de verruimde kwijtscheldingsmogelijkheden gebruik te gaan maken. Tegen deze achtergrond hebben wij met gemengde gevoelens kennis genomen van het voornemen van het Rijk om de gezamenlijke waterschappen met ingang van 1 januari 2013 een financiële tegemoetkoming van € 2 miljoen per jaar toe te kennen ter compensatie van de met de hiervoor geschetste verruiming van de kwijtscheldingsmogelijkheden samenhangende extra kosten. Immers, met deze tegemoetkoming wil het kabinet de lokale overheden stimuleren om bij het verlenen van kwijtschelding rekening te houden met de kosten van kinderopvang van bepaalde personen.
Postbus 185, 6130 AD Sittard • Parklaan 10, 6131 KG Sittard telefoon 046-4205700 • fax 046-4205701 e-mail
[email protected] • website www.overmaas.nl Nederlandse Waterschapsbank N.V. 63.67.52.658 btw-nummer NL 8123.61.155.B01
ISO 9001:2008 GECERTIFICEERD
Waterschap Roer en Overmaas Pagina 2 van 2
De waterschappen zijn vanwege hun discretionaire bevoegdheid op dit terrein weliswaar niet verplicht om hiertoe over te gaan, maar het is naar onze mening naar de burger toe lastig uit te leggen dat bij het verlenen van kwijtschelding géén rekening wordt gehouden met de kosten van kinderopvang, terwijl het waterschap daarvoor wél een tegemoetkoming van het Rijk ontvangt. Wij verwachten dan ook dat de Haagse politiek met verontwaardiging zal reageren. Wij vrezen dan ook voor het ontstaan van ernstige imagoschade indien het algemeen bestuur -gebruikmakend van zijn discretionaire bevoegdheid in dit verband- besluit om niet tot de in deze brief bedoelde verruiming van het kwijtscheldingsbeleid over te gaan. Gelet op het vorenstaande verzoeken wij u om in de notitie onder het punt 'bestuurlijke aandachtpunten' het aspect 'imagoschade' nadrukkelijk aandacht te geven. Omdat het de schijn heeft dat de waterschappen door de tegemoetkoming van het Rijk tegen wil en dank gedwongen worden tot verruiming van hun kwijtscheldingsbeleid, verdient afzien van de compensatieregeling naar onze mening de voorkeur. Het algemeen bestuur van ons waterschap zal komende maanden de kwijtscheldingsproblematiek integraal bespreken. Mocht het algemeen bestuur niet besluiten tot de verruimde kwijtscheldingsmogelijkheden, dan zullen wij ook expliciet aan het algemeen bestuur voorleggen om in dat geval ook principieel af te zien van het deel uit de € 2 miljoen. Wij zullen u te zijner tijd over de uitkomst van de discussie berichten. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend, het dagelijks bestuur, de secretaris/directeur,
JA MOS ing. J . M . G . In den Kleef
201205242
de voorzitter,