Concept – 3 september 2014
Verslag Commissievergadering Watersysteem van woensdag 3 september 2014 Aanwezig: B.H.M. Aarnink (voorzitter), J. van Hoek (vice-voorzitter), R. Broeze, W. Stegeman (DB-lid), H. Alberts (Natuur), R.A.W.L.C. Ekelmans (Bedrijven), H. Tromp (ChristenUnie), G.J.W. Jonkhans (Landbouw), H.A. Meek (Water Natuurlijk), C.H.M. Mentink (Landbouw), R.B.J. Merz (Algemene Waterschapspartij), H. Morsink (SGP), G.W.M. Poppink-Lenferink (CDA), D. Schiphorst (Bedrijven), H.J. Steenbergen (CDA), N. Sucu (Water Natuurlijk), M. de Weerd-Van der Meij (Ouderenpartij) Ambtelijk: R. Schuiling (secretaris), A. Heugens, J.H. Kat, J. Langenhof, S.F.M. Lucas-Ekelhoff (verslag), J. de Ruiter Afwezig: J. van Keulen (fractie Kolkman), J. Janssen (Algemene Waterschapspartij), G. Nijhoving (VVD), J. Vossebelt (SGP) Onderwerp
Omschrijving
I Algemeen 1. Opening
Voorafgaand aan de vergadering is er een korte wandeling gemaakt naar De Doorbraak onder begeleiding van Bernie ter Steege. Opening door de voorzitter om 10.30 uur. Mevrouw Broeze en de heer Stegeman worden welkom geheten. Er is bericht van afwezigheid ontvangen van de heer Van Keulen, de heer Vossebelt en mevrouw Janssen. De voorzitter stelt voor om agendapunt 5 Rondvraag te behandelen vóór agendapunt 4 Recreatief medegebruik. De commissieleden gaan hiermee akkoord.
2. a. Verslag Naar aanleiding van pagina 2 drinkwatervoorziening merkt de fractie Bedrijven op dat vergadering 11 drinkwater ook uit oppervlaktewater gehaald kan worden. juni 2014 Fractie Natuur doet het verzoek om drinkwatervoorziening in relatie tot de Zoetwatervoorziening Oost Nederland te agenderen in de commissie. De voorzitter zegt dit toe. De fractie SGP geeft aan dat de verslaglegging verbeterd is. Naar aanleiding van pagina 6 Rondvraag vraagt de fractie Landbouw of de voorzitter reeds contact heeft gehad met de voorzitter van de Unie van Waterschappen. Dit contact heeft nog niet plaatsgevonden, dit heeft de aandacht. Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. De actiepuntenlijst wordt besproken. Naar aanleiding van actiepunt CWS 11 juni geeft de voorzitter aan dat de gebiedsbeheerder enige flexibiliteit heeft, binnen vastgestelde marges. Aanpassingen van peilen behoeft een verzoek, daarover beslist het dagelijks bestuur. 3. Ingekomen stukken en mededelingen a. Programmering Op 2 juli heeft u positief besloten over het bestuursprogramma en de investeringen meerjarenverkenning. In de maanden daarvoor hebben we u meegenomen in de afwegingen om te komen tot een meerjarenprogrammering. Zie hiervoor pagina 19 van de meerjarenverkenning. Met de voorliggende memo willen we u informeren over de onderliggende keuzes die zijn gemaakt en over de wijze waarop wij voornemens zijn invulling te geven aan deze keuzes. Ons vertrekpunt hierbij is dat we samen met onze partners integraal de
gebiedsopgaven willen vaststellen. En vanuit deze gebiedsopgaven komen we binnen de financiële mogelijkheden van ons en van onze partners tot een slimme en innovatieve keuze van maatregelen. Hierbij houden we ook rekening met voortschrijdende inzichten. Dit alles heeft ertoe geleid dat we eerder gemaakte keuzes opnieuw bezien en soms tot andere afwegingen komen. Wat dit betekent voor de programmering voor de komende jaren hebt u kunnen zien in de twee bijlagen. Hierbij wil ik aantekenen dat we deze bijlagen eigenlijk met de meerjarenverkenning hadden moeten vaststellen. Dat is een leerpunt voor de volgende ronde. De programmering is immers geen eindpunt maar een vertrekpunt voor gesprek met onze partners. Het AB stuurt op hoofdlijnen. U als commissie en AB-leden stellen de kaders en de criteria vast. De invulling van de programmering zelf en de keuze welke projecten hierin wel of niet worden meegenomen is aan het DB gemandateerd. Natuur: 1. Programmering: 1. a. Graag uitleg hoe regionale spreiding tot stand is gekomen. Eerste oogopslag geeft een discrepantie aan. Te meer omdat er geluiden zijn dat projecten al in verregaande mate zijn voorbereid, niet op de lijst staan. Gaarne toelichting. b. Er vindt een verschuiving plaats van projectgericht naar gebiedsgericht. Neemt het waterschap ook het initiatief tot gebiedsprocessen? c. Uit pagina 5 van de memo onder het kopje “Hoe verder” interpreteer ik dat de programmering enige flexibiliteit toelaat. Betekent dit dat op basis van kansen andere keuzes gemaakt kunnen worden? d. Is er een lijst reserveprojecten? e. Waar houdt vrijwilligheid/vrijblijvendheid op en begint dwang? 2. Inhoudelijk: Vraag over relatie tussen Bargerveen en project Schoonebekerdiep. Dan gaat het m.n. over de inrichting van de bufferzone langs N2000 gebied. 3. Waterveiligheid: Als ik goed ben ingelicht ontvangt het Schoonebekerdiep ook Duits water. Bestaat er een relatie tussen het niet uitvoeren van het project Schoonebekerdiep en de waterveiligheid van Coevorden? 4. Grensoverschrijdend: Heb vernomen dat Duitse plaats Twist kampt met wateroverlast. a. Is er ten aanzien van dit probleem een relatie te leggen met het Duitse deel van het stroomgebied van het Schoonebekerdiep? En zo ja is dit probleem in het project Schoonebekerdiep onderkend en daarmee daaraan deelachtig geworden? Zo nee: waarom niet? b. Mij is ter ore gekomen dat Nieder Saksen het probleem Twist wil oplossen door verlaging van de waterstand in het Süd - Nordt Kanaal. Klopt dat? 5. Politiek bestuurlijk: Heb begrepen dat gemeente Emmen project Schoonebekerdiep planologisch "rond" heeft. Klopt dat? Zo ja: wat is politiek bestuurlijke impact van besluit project niet uit te voeren. Beantwoording 1. a. Regionale spreiding is tot stand gekomen door in de stuurruimte beleid de diverse projecten af te wegen middels de criteria zoals vermeld in de memo. Er is gekeken naar een evenwichtige verdeling van het aantal projecten en de hoogte van investeringen in het hele gebied van Vechtstromen. De focus is gelegd op de hoofdwatergangen Vecht, Regge en Dinkel. De overige investeringsruimte is, aan de hand van de vastgestelde criteria, verdeeld over het gebied Vechtstromen. b. Dit is afhankelijk per gebied en de wateropgave die in dit gebied speelt. Voor die gebieden waar wij een belangrijke wateropgave hebben trekken wij de regie naar ons toe. Voor andere gebieden kunnen andere partijen de regie nemen. c We maken twee keer per jaar bestuurlijke keuzes met betrekking tot de programmering. De eerste keer is tijdens de totstandkoming van de meerjarenverkenning in het voorjaar, ter voorbereiding op de komende begrotingsjaren. Dat is vooral het moment om nieuwe initiatieven te wegen eventueel op te nemen in de programmering. Het tweede moment is voorafgaand aan het
2.
3.
4.
5.
vaststellen van de begroting voor de komende jaren, in het najaar. Als input hebben dan de bestuurlijke voortgangsrapportage, waarbij we inzicht krijgen in mee- en tegenvallers. Op grond daarvan kunnen we een bijstelling maken van de programmering. Het eerste moment hebben we dit voorjaar gehad. De memo programmering, die voor u ligt, bevat de uitkomst van deze voorjaarsronde. Tevens zijn we in voorbereiding voor de herprogrammering voor het najaar. d. Er is geen aparte lijst met reserveprojecten. Dit is ook lastig te realiseren, want aan projecten gaat over het algemeen een langere fase van planvorming vooraf. En je gaat niet met planvorming starten, als je niet met redelijke mate van zekerheid voldoende middelen hebt om er uiteindelijk een project van te maken. e. Hiervoor zijn juridische regels opgesteld. De wijze waarop en de situaties waarin deze regels worden toegepast, is vaak een bestuurlijke afweging. Grond uit het Schoonebeekerdiep was bedoeld voor ophoging van de landbouwgronden. Waterstandsverlaging zou daardoor beperkt kunnen worden, maar dat zal nog moeten worden berekend. Ook is niet zeker of er wel genoeg grond vrijkomt om dit te beperken. Er wordt ook Duits water ontvangen via het Schoonebeekerdiep. Alle gronden aan de Duitse kant wateren af naar het Schoonebeekerdiep. Vanuit Duitsland watert 82 km2 af via Schoonebeekerdiep naar Nederland. En vanuit Nederland is dit 22 km2. Aan Nederlandse kant is de bedoeling om daar 13 km2 aan toe te voegen. Dat is weer gerelateerd aan Bargerveen. Ja, er bestaat een relatie tussen het niet uitvoeren van Schoonebeekerdiep en de waterveiligheid Coevorden. Hier wordt nader onderzoek naar gedaan. De doelen staan overeind, dus ook de beperking van de wateroverlast in Coevorden. Bekeken wordt nu of dit ook anders gerealiseerd kan worden. Met de Duitse partners is besproken om hiervoor een nieuw integraal gebiedsplan te ontwikkelen. a. Twist heeft inderdaad een wateroverlast probleem. De Duitsers willen dat oplossen in de richting van het Sud – Nordt kanaal. Er is dus geen relatie met Schoonebeekerdiep. Wel is er door ons aangegeven dat er ruimte is in het Schoonebeekerdiep om dit probleem mee te nemen (tegen betaling). b. Die plannen zijn er wel in Duitsland. Er loopt een onderzoek in Duitsland om de gevolgen voor het Bargerveen in kaart te brengen. Vanuit Vechtstromen volgen wij deze ontwikkelingen en zijn wij met de Duitse partners in gesprek om tot een aangepast integraal gebiedsplan te komen. De gemeente Emmen heeft samen met Vechtstromen een ontwerp bestemmingsplan gemaakt. Dit moet nog door de raad worden vastgesteld. Wij hebben Emmen gevraagd dit niet in de raad te brengen. Mogelijke gevolgen: dat we moeten bijdragen in de kosten van de aanpassing van het bestemmingsplan. Emmen heeft nog niet formeel gereageerd op ons verzoek.
De voorzitter herinnert de commissie aan de afspraak dat technische vragen voorafgaand aan de vergadering gesteld kunnen worden aan de auteur. Van onze kant zullen we dan zorgen dat naam en coördinaten van de auteur op de memo worden vermeld. CDA: Er is door het waterschap behoorlijk geïnvesteerd in De Dinkel. Hoe staat het met het grensoverschrijdende deel? Gebeurt daar wel wat? De fractie wil graag via de Commissie geïnformeerd blijven hierover. De voorzitter zegt toe dit mee te zullen nemen. Bedrijven:
De fractie maakt zich zorgen over de effecten beheer en onderhoud op lange termijn? Is daar een doorrekening van gemaakt? Beantwoording Voor het beheer en onderhoud zijn meerjarenplannen in ontwikkeling. De kosten die dit genereert, zullen verwerkt worden in de meerjarenbegroting die in het najaar wordt opgesteld. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de baggerkosten. In het voorjaar tijdens het opstellen van de meerjarenverkenning waren er nog geen actuele baggerplannen, waardoor er geen investeringsraming gemaakt kon worden voor deze kosten. Inmiddels heeft de organisatie meer inzicht in deze werkzaamheden en kunnen ze verwerkt worden in de begroting. SGP: De fractie vraagt zich af wat waterparels zijn. Beantwoording Dit zijn watersysteem projecten in de brongebieden van beeksystemen. Water Natuurlijk: Prima afwegingen, de fractie vindt spreiding van het gebied prima zaak. Dit kan van jaar tot jaar wisselen. Attent maken op wat stakeholders doen. De fractie stelt voor om grensoverschrijvende contacten in een volgende commissie bijeenkomst te bespreken. Algemene Waterschapspartij: De fractie vindt de gebiedsbepaling prima. Een belangrijk onderdeel van het waterschap is ook zorgen voor economische bedrijvigheid in de gebieden. Dit zou moeten gelden in gehele gebied, zowel noorden als zuiden. Een rol hierin blijven spelen. De voorzitter stelt voor om vanwege de tijd de beantwoording van de vragen via het verslag te laten verlopen. De commissieleden stemmen hiermee in. b. Beantwoording vragen Keur (ABvergadering 2 januari 2014) mondeling
Kan de vergunningplicht voor drainage worden vereenvoudigd? De voorzitter geeft aan dat in de Keur een bepaling is opgenomen dat het verboden is zonder vergunning van het bestuur drainage aan te leggen. Deze verbodsbepaling geldt voor het gehele beheergebied van Vechtstromen. Doel van deze bepaling is het beschermen van natuur tegen verdroging. Bij de beoordeling van aanvragen voor vergunningen wordt rekening gehouden met de kwetsbaarheid en het belang van het gebied. De Keur van voormalig Regge & Dinkel kende al een dergelijke bepaling inzake drainage en de Keur van voormalig Velt & Vecht niet. Er is een werkgroep gestart waarin een kaart wordt opgesteld waarop gebieden worden vermeld die worden uitgezonderd van de vergunningsplicht. Planning is om deze kaart ter inzage te leggen bij invoering Waterbeheerplan. Geldt de verplichting voor het plaatsen van een afrastering ook wanneer de aanliggende gronden in gebruik zijn ten behoeve van de akkerbouw? In de Keur is opgenomen dat eigenaren of gebruikers van gronden een afdoende afrastering moeten plaatsen als zij op deze gronden dieren houden. Op basis van de Keur is een afrastering rond akkerbouw percelen geen verplichting. De fractie SGP merkt op dat de afrastering op een bepaalde afstand tot de insteek moet staan. Gebleken is dat onderhoud moeite heeft met het uitvoeren van onderhoud. De fractie wil graag weten waarom hier niet op wordt gehandhaafd.
De voorzitter merkt op dat er door de Unie van Waterschappen een model Keur is opgesteld. Dit was het uitgangspunt voor waterschap Vechtstromen. De Keuren van beide rechtsvoorgangers zijn op elkaar afgestemd. Hieruit is een concept Keur opgesteld en deze is 2 januari jl. vastgesteld door het AB. c. Beantwoording Mentink AB 2 juli: vragen In het gebied zijn stuwen aangelegd die door het waterschap worden bediend. Gevraagd wateroverlast is of bij wateroverlast de stuwen eerder bediend kunnen worden zodat velden overlast
Hollandergrave n (ABvergadering 2 juli 2014) mondeling
bespaard blijft. De voorzitter geeft aan dat het antwoord tweeledig is. Ja, stuwen kunnen eerder op lager niveau gezet worden, en nee het is niet gezegd dat velden daardoor overlast bespaard blijft. Bij veel (erg lokale) neerslag in een korte periode stijgen de peilen sowieso. Het verlagen kan ook andere problematiek opleveren, bijv. het verzakken van taluds. Met betrekking tot Hollandergraven; na bespreking in het dagelijks bestuur, zal dit worden besproken met de gemeente Dinkelland Bij Herinckhave zijn een aantal jaren geleden vloeivelden aangelegd. Zowel ervoor als erna is er veel wateroverlast geweest. Landbouwgrond heeft twee tot drie dagen onder water gestaan. Er is ook veel water gevallen, dat is niemand ontgaan, maar het blijft opmerkelijk dat die vloeivelden dan niet onder water staan. Ligt het aan de aanleg? Net als bij Ottershagen is de vraag of hiernaar gekeken kan worden. Wat denkt men hier op den duur aan te kunnen gaan doen? De voorzitter geeft aan dat er geen sprake is van disfunctioneren. Gebleken is dat in de afgelopen periode forse regenbuien vlak voor de eerste maaironde vielen. Daardoor heeft het retentieveld niet optimaal kunnen functioneren. Opgemerkt wordt dat de knellende factor doorstroming is. Het bergen van water is niet het probleem. De voorzitter geeft aan dat dit in de uitgebreide analyse word meegenomen.
II Bespreken (opiniërend) 4.
Recreatief medegebruik
De heer Van Hoek geeft een presentatie over het recreatief medegebruik. Na deze presentatie gaan de commissieleden uiteen in discussiegroepjes om over een aantal stellingen te discussieren. Doel van deze stellingen is het ophalen van argumenten en randvoorwaarden richtinggevend voor de portefeuillehouder. Afgesproken is dat in een later stadium via de reguliere route wordt teruggekomen op de adviesrichting voor de commissie Watersysteem.
III Afronding 5. Rondvraag
-
6. Sluiting
Mevrouw De Weerd zou graag zien dat in de toekomst bij locatiebezoeken de locatie duidelijker wordt aangegeven. De heer Mentink merkt op dat naar aanleiding van de vele wateroverlast situaties mensen hinder ondervinden van water. Is het waterschap zich voldoende bewust van de kerntaken, beheer van water, droge voeten. Dwalen we niet teveel af met allerlei projecten? De voorzitter meldt dat deze kerntaken voorop staan in het bestuursprogramma.
De voorzitter sluit de vergadering om 12.00 uur.
Actiepuntenlijst Datum CWS CWS 5 maart 2014
CWS 3 september 2014 CWS 3 september 2014
Voorgestelde actie Bij voorstellen over projecten kaarten toevoegen met locatieaanduiding. Algemene actie - als reminder laten staan Agenderen Drinkwatervoorziening in relatie tot Zoetwatervoorziening Oost Nederland Agenderen grensoverschrijdende contacten
Door: DB
secretaris secretaris
Samenvatting van het resultaat van de 3 discussiegroepen voor het thema Recreatief medegebruik, commissie Watersysteem 3 september 2014. Hoofdoel van het waterschap is en blijft: goed waterbeheer. Recreatief medegebruik is een afgeleide hiervan, maar wel een belangrijke. Het helpt ons om het hoofddoel te bereiken. Het is een mooie kans om het werk van het waterschap (maar ook Vechtstromen zelf) zichtbaar te maken, vooral in het stedelijk gebied. Recreatief medegebruik draagt bij aan draagvlak bij inwoners. Kies een actieve rol waar nodig en wenselijk. Recreatief medegebruik mag iets kosten. Een klein percentage van het projectenbudget kan hiervoor worden ingezet. Dit is wel maatwerk, dus per situatie keuzes maken. Ga ook voor het maatschappelijk belang. Soms geven, maar ook soms nemen. Houd het wel doelmatig, geen luxe! Zoek naar samenwerking, stapeling van functies en cofinanciering (slim an mekaar knupp’n). Denk vooraf goed na over consequenties (verwachtingen, beheer, handhaving, geld, ruimte en tijd). Communiceer helder over verantwoordelijkheden en risico’s. Houd rekening met belangen van derden zoals natuur en landbouw (b.v. loslopende honden).
