Concept – 2015
Verslag Thematische vergadering commissie Watersysteem van woensdag 3 juni 2015 Aanwezig: B.H.M. Aarnink (voorzitter), R. Broeze-van der Kolk (vice-voorzitter), H. Alberts (Natuur), G.J.W. Jonkhans (Landbouw), M. Mulder (Water Natuurlijk), C.H.M. Mentink (Landbouw), R.B.J. Merz J. Janssen (Algemene Waterschapspartij), (Algemene Waterschapspartij), G. Nijhoving (VVD), G.W.M. PoppinkLenferink (CDA), N. Schiphorst (Bedrijven), H.J. Steenbergen (CDA), N. Sucu (Water Natuurlijk), H. Tromp (ChristenUnie), J. Vossebelt (SGP), M. de Weerd-Van der Meij (Ouderenpartij). Ambtelijk: J. Clasie, J. Wannink, L. Heitbrink (
[email protected]) en R. Nij Bijvank (
[email protected], verslag). Afwezig: J. van Keulen (fractie Bedrijven), H.A. Meek (Water Natuurlijk), H. Morsink (SGP),
Thema Onderhoud watersysteem Als bijlage is een korte samenvatting van de presentaties en de resultaten van de werkbijeenkomst bijgevoegd.
Zoektocht Duurzame Drinkwatervoorziening Twente Mevrouw Broeze geeft een korte toelichting op de achtergrond van de Zoektocht en de inzet van het waterschap. Vragen / Aandachtspunten van de commissieleden Natuur: Gaat het waterschap bezwaar maken tegen een besluit van de provincie waar het waterschap het niet mee eens is? Mist in de afweging de effecten op de Natura2000 gebieden en wijst op het zgn. Lappel Bank – arrest. Vraagt zich af of in de MKBA alleen de maatschappelijke kosten zijn verrekend en niet de baten. Mist in de totaalafweging ook de mogelijkheden voor winningen gekoppeld aan oppervlaktewater. WN: Mist ook de alternatieven waar de winning uit oppervlaktewater zijn beschouwd. Mist ook de afwegingen t.a.v. Natura2000 en PAS. Vraagt wat de positie van Mander is in de bestuurlijke besluitvorming. Wat is de onderhandelingsruimte: is het bijvoorbeeld mogelijk om Mander toch een beetje open te houden? Bedrijven: Vindt het jammer dat de Zoektocht zich helemaal richt op de grondwaterwinningen. We zouden toe moeten naar winningen uit oppervlaktewater. Grondwater is een kostbare schat van duizenden jaren oud, die we moeten laten zitten. CDA: Staat achter het mandaat. Het is inderdaad kurkdroog in Mander, er is veel schade. Vraagt wat de onderhandelingsruimte van het waterschap is. AWP: Geeft aan al schriftelijk haar inbreng te hebben geleverd. Merkt op dat er verschillende interpretaties zijn van een duurzame drinkwatervoorrziening en die van Vitens is erg smal. Roept op om ook te kijken naar alternatieven voor grondwaterwinning.
Landbouw: Staan achter het besluit. Merkt op dat de schaderegelingen bij Mander nooit helemaal naar tevredenheid zijn afgehandeld. Roept op om in de verdere uitwerking van het nog te kiezen alternatief aandacht te vragen voor een goede schaderegeling. Roept ook op dat wanneer er een nieuwe winning moeten worden gestart, dit ook in het perspectief wordt geplaatst van kleine onttrekking t.b.v. veedrenking. Daar dan ook niet al te moeilijk over doen. Beantwoording door mevrouw Broeze Geeft aan dat we eerst met onze inzet het gesprek in de stuurgroep aan gaan op 5 juni. Daarna volgt nog het gesprek van Stefan Kuks met Bert Boerman en Lieve Declerq op 9 juni. Vervolgens gaan we kijken hoe de zaken er voor staan en wat evt. vervolgstappen zijn. In de MKBA zouden inderdaad zowel kosten als baten moeten zijn verrekend. Eventuele argumentatie vanuit PAS kunnen we achter de hand houden. De winning uit oppervlaktewater is in de trechtering van de zoektocht wel beschouwd. Vanaf 2009 zijn in ateliers alle opties verkend, waaronder oppervlaktewater. In dat proces is uiteindelijk in algemene consensus besloten om oppervlaktewater-gerelateerde winningen te laten afvallen. Reden: in tijden van waterschaarste is er in zowel de Regge als de Dinkel al te weinig water om een beetje doorstroming te krijgen. De kanalen in Twente zijn veelal ‘dead ends’ (geen doorstroming) en zijn daarom gevoelig voor vervuiling die ook niet zomaar wegspoelt. Was sowieso toen vrij kort na de brand bij Vredestein en de vervuiling van het kanaal, waardoor er veel twijfel was over de mogelijkheden in Twente over de winning uit oppervlaktewater. Aan de andere kant: de innovatie gaat door, ook in de zuiveringstechnieken, dus laten we vooral niet alleen maar kijken naar het water ‘dat al schoon is’ en boven in het systeem onder de grote stuwwallen zit. Lopende discussies over de hoogte van de schaderegeling als gevolg van de winning Mander zou ondertussen afgehandeld moeten zijn na behandeling in de rechtbank. Wel kan in meer algemene zin bij de verder uitwerking van de zoektocht aandacht worden gevraagd voor een goede schaderegeling. Welke locatie ook wordt gekozen, de schaderegeling moet goed zijn en zal onderdeel moeten uitmaken van het flankerende beleid. Conclusies voorzitter De commissie Watersysteem ondersteunt het mandaat wat het DB aan mevrouw Broeze heeft gegeven voor de inzet van Vechtstromen in de stuurgroep van 5 juni 2015 over het voorkeursalternatief voor de Zoektocht Duurzame Drinkwatervoorziening Twente. Als specifieke aandachtspunten worden hierbij meegeven de aandacht voor Natura2000, het in beeld brengen van mogelijke baten in de MKBA en een goede schaderegeling als onderdeel van het flankerende beleid. (Naschrift: in de MKBA is wel gekeken naar de baten, onder andere vermindering van natschade. Deze zijn echter niet benoemd in de samenvatting. Per saldo zijn de kosten namelijk veel hoger dan de baten).
Actiepuntenlijst Datum CWS 03-06-2015
Voorgestelde actie Thema Onderhoud Watersysteem: Verwerking input Cie. Watersysteem in project Harmonisatie Werkorganisatie Watersysteem en terugkoppeling resultaten via portefeuillehouder en DB.
Door W&Z Planning: 2015/2016 (1Q)
Bijlage: Werkbijeenkomst Thema Onderhoud Watersysteem 1. Inleiding In de Commissie Watersysteem heeft op 3 juni 2015 een themabijeenkomst plaatsgevonden over het thema Onderhoud Watersysteem.
2. Doel van de bijeenkomst Het doel van de bijeenkomst was om vanuit de Commissie Watersysteem input te verkrijgen voor een aantal ontwikkelen op het gebied van het onderhoud van het watersysteem.
3. Ontwikkelingen Binnen de organisatie vinden met betrekking tot het onderhoud van het watersysteem de volgende ontwikkelingen plaats. Ontwikkeling
Doelmatigheid (2020) (t.o.v. budget 2015 (= 9mln.) Budget
%
Aanpassen zeggenschap
K€375
-5%
Inrichting werkorganisatie Doelmatiger en effectiever onderhoud
K€600
-7%
?
-?%
Samenwerken bij beheer en onderhoud
?
±?%
Areaaluitbreiding
K€450
+5%
Stedelijk water
?
+?
Bron
Eindrapport werkgroep Beleidsharmonisatie, 2013 (Wat- vraag) Eindrapport werkgroep Beleidsharmonisatie, 2013 (Hoe-vraag) Ontwerp Waterbeheerplan 2016-2021 (niet gekwantificeerd) (Wat-vraag) Ontwerp Waterbeheerplan 2016-2021 (niet gekwantificeerd) (Hoe-vraag) AB-besluitvorming WRD (Wat vraag)
In de tabel is aangegeven of de ontwikkelingen te maken hebben met de Wat- of de Hoe-vraag. Bij de Wat-vraag gaat over de uitvoering van onze primaire taak op het gebied van het watersysteem waarin wij een publiek belang dienen. Bij de Hoe-vraag gaat het er om dat bij het dienen van het publiek belang van het waterschap verwacht mag worden dat zij dit doet op een effectieve en efficiënte wijze. Bij beide vragen gaat het over de besteding van publieke middelen waarover ook op een goede wijze verantwoording over afgelegd moet kunnen worden. Dit laatste kan weergegeven worden met de Geld-vraag. In de praktijk hebben deze drie vragen hebben altijd een onderling verband met elkaar.
4. Werkwijze In drie groepen zijn deze ontwikkelingen bekeken en van reacties voorzien vanuit de Wat-vraag, de Hoe-vraag en de Geld-vraag. Deze vragen zijn als volgt geconcretiseerd.
Vraag Wat-vraag
Concretisering Wat doen we (en wat niet of beperkt) om het publiek belang te dienen en te zorgen dat het allemaal goed voor elkaar is en met aanvaardbare risico’s.
Hoe-vraag
Doen we alles zelf of gaan we vergaand uitbesteden en samenwerken of kiezen we voor een tussenvorm en welke aspecten spelen, naast de financiële aspecten, daarbij een belangrijke rol.
Geld-vraag
Wat mag het kosten? Hoe benutten we creativiteit?
Vervolgens heeft per groep een terugkoppeling plaatsgevonden van de resultaten.
5. Resultaten Per groep heeft dit geleid tot de volgende resultaten. Wat-vraag: Gegevens op orde m.b.t. feiten/kosten Efficiënte inrichting (3m-paden) - Kosten - Tijd Kernteam vanuit het waterschap in combinatie met lokale aannemers - Flexibiliteit - Differentiatie - “ogen en oren” Samenwerking met: - Landbouwers - Burgers - Cleanteam/Blauwe diensten “Doe het zelf waterbeheer”(Landbouw op Peil) (Slim Organiseren) Veiligheid maatgevend Prijs/kwaliteit belangrijk Maaisel op boerenland Kunnen uitleggen wat je doet aan een breed publiek Communicatie (Dorpsraad) Kosten wel rol maar niet het uitgangspunt
Hoe-vraag: AB wel een mening hierover Uitbesteden? Ja, mits…………… Zo veel mogelijk proberen lokale aannemers/partijen (agr./nat.) verenigingen gebruiken Goed kwaliteit van bestekken Circulaire economie (“groenstroom vermarkten”) Multipliereffect in regio - Economisch - Beleving/waarden (bijv. landschap) Kostenefficiënt Netwerkorganisatie
Geld-vraag: Onderhoudsniveau/-taak is kaderstellend (=kerntaak) Wel strak budget neerzetten Inrichting zodanig dat beheerkosten laag blijven/zijn Onderhoud is geen sluitpost Gebiedskennis aannemer is pré - Langjarig - Lokaal Zorg voor voldoende kritische massa gebiedskennis eigen organisatie Omdat het in de groepen lastig is gebleken om een consequente afbakening aan te houden voor de Wat-, de Hoe- en Geldvraag is alle input in de bijlage nog een keer gerubriceerd weergegeven.
6. Vervolg In juni 2015 wordt het project Harmonisatie Inrichting werkorganisatie Watersysteem opgestart. Dit project heeft tot doel om te komen tot een goede en eenduidige inrichting van de werkorganisatie watersysteem. (zie ook het voorstel over Harmonisatie Inrichting Werkorganisatie Watersysteem in de Commissie Watersysteem van 10-6-2015). De input uit deze themabijeenkomst wordt gebruikt bij de ontwikkeling van het toetsingskader voor de analyse over zelf doen, uitbesteden en samenwerken. De resultaten van deze analyse moeten begin 2016 bekend zijn. De portefeuillehouder van het dagelijks bestuur zal periodiek worden geïnformeerd over de voortgang van dit onderzoek. De resultaten van de onderzoeksfase worden met het dagelijks bestuur gedeeld.
Tabel: Input vanuit Commissie Watersysteem (gerubriceerd naar Wat-, Hoe- en Geldvraag) Wat-vraag Wat doen we (en wat niet of beperkt) om het publiek belang te dienen en te zorgen dat het allemaal goed voor elkaar is en met aanvaardbare risico’s.
Hoe-vraag Doen we alles zelf of gaan we vergaand uitbesteden en samenwerken of kiezen we voor een tussenvorm en welke aspecten spelen, naast de financiële aspecten, daarbij een belangrijke rol.
Geld-vraag Wat mag het kosten? Hoe benutten we creativiteit?
Veiligheid maatgevend
Kernteam vanuit het waterschap in combinatie met lokale aannemers - Flexibiliteit - Differentiatie - “ogen en oren” Samenwerking met: - Landbouwers - Burgers - Cleanteam/Blauwe diensten “Doe het zelf waterbeheer” (Landbouw op Peil) (Slim organiseren) Kunnen uitleggen aan een breed publiek wat je doet Communicatie Dorpsraad
Gegevens op orde m.b.t. feiten/kosten
Onderhoudsniv eau/-taak is kaderstellend (=kerntaak) Onderhoud is geen sluitpost
Uitbesteden? Ja, mits ………. Zo veel mogelijk proberen lokale aannemers/partijen (agr./nat.) verenigingen gebruiken Goede kwaliteit van bestekken
Efficiënte inrichting (3m-paden) - Kosten - Tijd
Prijs/kwaliteit belangrijk
Maaisel op boerenland Kosten wel rol maar niet het uitgangspunt Circulaire economie (“groenstroom vermarkten”) Multiplier-effect -
Netwerkorganisatie Gebiedskennis aannemer is pré - Langjarig - Lokaal Zorg voor voldoende kritische massa gebiedskennis eigen organisatie
Economisch Beleving/waarden (landschap)
Kostenefficiënt Wel strak budget neerzetten
Inrichting zodanig dat beheerkosten laag blijven/zijn
