Bestuurlijk Koersplan 2011-2015
Verrassend passend
Kwaliteit Krimp als kans Profilering
Openbaar Onderwijs Emmen
Bestuurlijk Koersplan 2011-2015
Verrassend passend
Kwaliteit Krimp als kans Profilering
Voorwoord Met trots presenteer ik u het Bestuurlijk Koersplan 2011-2015 van het Openbaar Onderwijs Emmen. Het Bestuurlijk Koersplan geeft de richting aan die we met het Openbaar Onderwijs Emmen willen volgen in de komende vier jaren. In de afgelopen periode hebben we samen met de scholen al veel resultaten behaald en deze koers zetten we in de komende vier jaren ambitieus voort. Dit Bestuurlijk Koersplan is een van de eerste uitingen in de nieuwe huisstijl van het Openbaar Onderwijs Emmen. Het geheel straalt kwaliteit uit en dat is waar het Openbaar Onderwijs Emmen voor staat. Die kwaliteit laten de scholen ook in de praktijk zien. Met een team goed opgeleide en enthousiaste personeelsleden, die het beste uit alle kinderen halen. Dat is onze beste profilering! Naast ‘kwaliteit’ en ‘profilering’ staat er nog een derde thema centraal in dit Koersplan, namelijk: ‘krimp als kans’. Samen met vele partijen gaan we niet op zoek naar bedreigingen, maar naar de kansen, die krimp biedt. Het is een uitdaging om ook hier een passend antwoord op te vinden en ik ben ervan overtuigd dat ons dit samen gaat lukken. Het Openbaar Onderwijs Emmen is passend voor iedereen. Ieder dorp en iedere wijk in onze gemeente is anders en ook iedere openbare basisschool is anders. Elke school levert maatwerk in onderwijs, dat past bij de leerlingen en omgeving waarin de school staat. Iedere school is daarmee ook weer verrassend passend. De basis is en blijft echter voor al onze scholen gelijk: Openbaar Onderwijs Emmen biedt alle kinderen kwalitatief goed onderwijs zodat zij maximaal hun talenten kunnen ontwikkelen: verrassend passend onderwijs! Mariet Thalens-Kolker Wethouder van de gemeente Emmen
3
Inhoud Inleiding
5
Afdeling Onderwijs
7
Bestuursfilosofie
10
Visie
12
Kwaliteit
13
Krimp als kans
20
Profilering
25
Ondersteuning van het primaire proces
31
4
Inleiding Het huidige Bestuurlijk Koersplan eindigt in 2011. Er dient voor de periode van 2011-2015 een nieuw Koersplan opgesteld te worden. Het Bestuurlijk Koersplan geeft een visie en een lange termijn planning op bestuurlijk niveau. De visie is verwoord via drie strategische thema’s: kwaliteit, krimp als kans (stabiliteit) en profilering. De strategische thema’s zijn gekoppeld aan vijf aandachtsgebieden: • • • • •
onderwijs; personeel; huisvesting; financiën; zorg.
Bij elk thema/aandachtsgebied zijn de opbrengsten benoemd (te herkennen aan de pijltjes). Het Koersplan is een leidraad voor het handelen van het Bevoegd Gezag van het Openbaar Onderwijs Emmen. Het geeft op hoofdlijnen aan wat men de komende vier jaar van het Bevoegd Gezag mag verwachten. Het Bestuurlijk Koersplan is richtinggevend en geeft de kaders aan waarbinnen de openbare scholen hun Schoolplan 2011-2015 vorm geven. Het voorliggende Koersplan is tot stand gekomen in samenspraak met alle betrokkenen bij het Openbaar Onderwijs Emmen. In onderliggende tekst wordt ingegaan op de rol en de positie van de afdeling Onderwijs, de bestuursfilosofie waarna verder wordt ingegaan op de missie en de visie (strategische thema’s) van het Openbaar Onderwijs Emmen.
5
Het is belangrijk dat er steeds getoetst wordt of we op koers zitten en blijven. De kwaliteitscyclus plan-do-check-act is van toepassing. In het Bestuurlijk Koersplan worden een keer per vier jaar de visie en de lange termijnplanning voor het Openbaar Onderwijs Emmen vastgelegd (plan). In het bestuurlijk jaarplan worden jaarlijks de doelstellingen en de activiteiten beschreven (do). In het bestuurlijk jaarverslag (verantwoording) wordt getoetst of de doelstellingen behaald zijn (check). De bijstellingen en de aanscherping vinden plaats in een nieuw bestuurlijk jaarplan (act). Hieronder staat dit nog eens schematisch uitgewerkt.
bevoegd gezag scholen
2011 – 2015
P
bestuurlijk Koersplan (vierjaar) bestuurlijk jaarplan
(jaarlijks)
bestuurlijk jaarverslag (jaarlijks)
A
D C
6
Afdeling Onderwijs Het Bevoegd Gezag van het Openbaar Onderwijs Emmen is het college van Burgemeester en Wethouders, waarbij de wethouder gedelegeerde bevoegdheden heeft. De bevoegdheden en taken van het afdelingshoofd zijn vastgelegd in het managementstatuut en mandaatregeling. De gemeenteraad is te vergelijken met een Raad van Toezicht. In het Bestuursakkoord 2010-2014 is vastgelegd dat de huidige bestuursvorm van Openbaar Onderwijs Emmen in deze collegeperiode onveranderd blijft. Dit sluit echter niet uit dat er wordt samengewerkt met de partners van het Openbaar Onderwijs Emmen in de aangrenzende gemeenten. De afdeling Onderwijs geeft uitvoering aan de vastgestelde kaders van het college. De afdeling Onderwijs is binnen de gemeentelijke organisatie ondergebracht bij de dienst Bedrijven (zie organigram). De afdeling Onderwijs heeft verschillende rollen. De werkzaamheden van de medewerkers liggen in het verlengde van werkgeverschap (onderwijskundige aansturing op hoofdlijnen, personeelszaken, informatie, organisatie, financiën, automatisering (ICT), salaris administratie, administratief ondersteunend) en zijn anderzijds beleidsvormend en kaderstellend. Dit vraagt om een professionele organisatie waarbij klantgerichtheid centraal staat. In het voorjaar van 2011 doen we een onderzoek naar de klanttevredenheid en op basis van de uitkomsten stellen we doelen op voor 2011-2012. De medewerkers hebben een proactieve houding, zijn deskundig en staan open voor continue ontwikkeling en scholing. We leveren op tijd en correct data en informatie aan de medewerkers in het Openbaar Onderwijs Emmen. De ambitie van de medewerkers van de afdeling is hoog: we gaan voor een 10!
7
ABC-project Naast de medewerkers werkzaam binnen de afdeling Onderwijs zijn nog enkele medewerkers bovenschools werkzaam. In de periode 2011-2015 wordt toegewerkt naar het onderbrengen van deze medewerkers onder directe aansturing van het afdelingshoofd. Het gaat hierbij om medewerkers van het ABC-project en centrale administratie. Gestreefd wordt naar gezamenlijke huisvesting. De medewerkers die werkzaam zijn in het ABC-project, leveren een bijdrage op het terrein van ICT. De werkzaamheden strekken zich uit op enkele ondersteunende gebieden, zoals administratieve processen op scholen, educatieve ontwikkeling en algehele ICT-ontwikkeling. Centrale Administratie De medewerkers werkzaam op de Centrale Administratie (CA) zijn direct ondersteunend aan directies van scholen. De prioriteit is het verwerken van leerling-gegevens in ESIS en het verrichten van andere ondersteunende werkzaamheden. Expertisecentrum De openbare scholen van de gemeente Emmen werken samen met de openbare scholen uit het gebied van de voormalige gemeente Odoorn en per 1-2011 met de openbare scholen vanuit het gebied van de voormalige gemeente Borger in het aanbieden van zorg voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. De samenwerking is geborgd in het samenwerkingsverband (4.05). In 2011 wordt toegewerkt naar het oprichten van een Expertise centrum voor zorg. Onderzocht wordt waar dit Expertisecentrum het beste organisatorisch ondergebracht kan worden. Vanuit het Expertisecentrum wordt het zorgbeleid opgesteld en uitgevoerd. Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) We vinden medezeggenschap belangrijk en van grote waarde. Er is regelmatig en structureel overleg tussen medewerkers van de afdeling Onderwijs en de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad, die is samengesteld uit vertegenwoordigers van alle medezeggen schapsraden van de openbare scholen van de gemeente Emmen.
8
Organigram dienst Bedrijven, gemeente Emmen
Directie (DIR)
9
Staf en managementondersteuning
Sport Afdelingshoofd
Brandweer Commandant
Staf en ondersteuning Binnen- en buitensport, Teamleider Overdekte zwembaden, Teamleider
Openbaar Onderwijs Afdelingshoofd
Staf en ondersteuning Staf en ondersteuning Financiële zaken Theater Muzeval Personele zaken Centrum Beeldende Kunst
Staf en ondersteuning
Pro-aktie, Preventie, Preparatie Afdelingshoofd
Beeldende Kunst en Muzeval Afdelingshoofd
Repressie Afdelingshoofd
Bestuursfilosofie In het Bestuurlijk Koersplan staan de missie en visie van het Bevoegd Gezag op het Openbaar Onderwijs Emmen beschreven. Een onderwijsvisie is gebaseerd op een kindvisie en een maatschappijvisie. In het Openbaar Onderwijs Emmen is ruimte voor het ontplooien van talenten en is specifieke aandacht voor kinderen die een extra steuntje in de rug nodig hebben. We bieden zorg op maat voor kinderen met een specifieke hulpvraag. We zetten hiervoor specifieke deskundigheid in. De medewerkers van onze scholen hebben een actieve houding naar de directe leefomgeving van de kinderen. Ze hebben weet van de directe leefomgeving van de kinderen, die aan hun zorg zijn toevertrouwd. De leerkrachten hebben hoge verwachtingen van hun leerlingen en in hun omgang stralen ze dit ook bewust uit. Onze medewerkers in het onderwijs zijn trots op hun vak. Het werken in het Openbaar Onderwijs Emmen wordt gekenmerkt door resultaatgerichtheid. Kinderen moeten op school kunnen profiteren van een uitdagende en uitnodigende leeromgeving waarbij hoge verwachtingen aan de leerlingen worden gesteld. Kinderen worden uitgedaagd tot zelfstandig leren en gestimuleerd om samen te werken. Er is ruimte voor eigen keuzes en het nemen van eigen initiatief. Kinderen worden aangemoedigd om nieuwe situaties te verkennen, vragen te stellen, problemen te onderzoeken en moderne media te gebruiken. Het onderwijs bevordert dat leerlingen actief, gemotiveerd zijn en betrokken leren, in interactie met de leerkracht en met elkaar. Het kind leert te leren.
10
De samenleving verandert snel. Dit vraagt van opgroeiende kinderen veel; je moet snel kunnen inspelen op de veranderingen om je heen. Door de complexiteit van de veranderingen wordt een beroep gedaan op het vermogen om genuanceerd te kunnen denken. De ontwikkeling en het leren van kinderen moet plaatsvinden in de context van een open samenleving. Binnen het Openbaar Onderwijs Emmen dient met respect te worden omgegaan met de verschillende levens- en geloofsovertuigingen. Dit vereist dat kennis kan worden genomen van de diversiteit in onze samenleving. Allerlei ontwikkelingen hebben hun uitwerking op het onderwijs. Het onderwijs is een wezenlijk onderdeel van een dynamische samenleving. Een samenleving die gekenmerkt wordt als een kennis maatschappij. Leren is een continu proces. Het uitgangspunt is: Samen maken wij het onderwijs! Missie 2011-2015: Openbaar Onderwijs Emmen biedt kinderen kwalitatief goed onderwijs zodat zij maximaal hun talenten kunnen ontwikkelen en hierdoor een volwaardige basis leggen voor hun latere leven in een dynamische complexe kennismaatschappij. De gemeente Emmen zorgt in haar rol als schoolbestuur voor een uitdagende en kansrijke leer- en werkomgeving en doorlopende ontwikkellijnen voor de leerlingen en medewerkers.
11
Visie Strategische thema’s 2011-2015 Het werken in het onderwijs is dynamisch. Onderwijs is continu in beweging. Dit vraagt telkens om keuzes maken. In het voorliggend Bestuurlijk Koersplan 2011-2015 geeft het Bevoegd Gezag de visie en de lange termijnplanning voor het Openbaar Onderwijs Emmen weer voor de komende vier jaar. De visie is beschreven op basis van drie strategische thema’s: • Kwaliteit • Krimp als kans (stabiliteit) • Profilering De drie strategische thema’s worden beschreven aan de hand van doelstellingen op het gebied van: onderwijs, personeel, huisvesting, financiën, zorg.
12
Openbaar Onderwijs Emmen
Kwaliteit
Kwaliteit
Kwaliteit Sterke positie Openbaar Onderwijs Emmen Het Bevoegd Gezag van het Openbaar Onderwijs Emmen wil de herkenbaarheid van het Openbaar Onderwijs Emmen vergroten. Dit vraagt om sterke scholen in zoveel mogelijk wijken en dorpen waarbij het profiel van de school tot stand komt in nauwe samenwerking tussen school en ouders. De school heeft als uitgangspunt een resultaatgerichte school te zijn waarbij kinderen maximaal hun talenten kunnen ontwikkelen en hierdoor een volwaardige basis leggen voor hun latere leven. Voor de volledigheid: het gaat dan om meer dan alleen cognitieve talenten. Elke school wil een kwaliteitsbeleid voeren. Op basis van zelf evaluatie worden de doelstellingen en resultaten in een continu proces (PDCA-cyclus) verbeterd, aangescherpt en geborgd. Kennis willen we hierbij delen en vermeerderen.
Kwaliteit – onderwijs (doelstellingen) Onderwijs op maat Ieder kind heeft recht op kwalitatief goed onderwijs. Dit vraagt om scholen die resultaatgericht werken en die kinderen uitdagen om hun talenten maximaal en optimaal te ontwikkelen. Ieder kind is echter uniek en dat betekent dat er hoge eisen aan onderwijs op maat worden gesteld. Er wordt binnen de scholen structureel gewerkt aan het vasthouden en verhogen van opbrengsten op het gebied van taal en rekenen. Opbrengstgericht werken staat centraal. De scholen zorgen voor een uitdagende leeromgeving en een proactief en onderzoekend schoolprofiel met een ontwikkelingskracht van binnenuit.
Kwaliteit
14
Het onderwijs dient alles uit het kind te halen wat mogelijk is. In onze regio met relatief veel gewichtenleerlingen (per 1 oktober 2010 21,2% ten opzichte van Drenthe totaal 13%) is een gerichte (taal-) aanpak noodzakelijk. Starten op jonge leeftijd is nodig om te zorgen dat deze leerlingen profijt hebben van het educatieve aanbod: meeronderwijskansen-beleid. Taalzwakke leerlingen die geen voorschoolse voorziening hebben bezocht, krijgen extra aanbod. Er wordt geïnvesteerd in samenwerking met voorschoolse voorzieningen, het aanbieden van specifieke programma’s in de onderbouw en het ondersteunen van ouders. Ouders zijn partners en worden daarom gevraagd om onderwijsondersteunend gedrag. • Leerkrachten hebben hoge verwachtingen van hun leerlingen. • Directeuren hebben hoge verwachtingen van hun medewerkers. • De gemeente Emmen heeft in haar rol van schoolbestuur hoge verwachtingen van eigen medewerkers (afdeling / medewerkers in het onderwijs). • School toont eigen ontwikkelingskracht. • Proactieve en onderzoekende houding. • Resultaatgerichte scholen (focus op taal en rekenen) / opbrengst gericht werken. • Alle scholen in het basisarrangement (onvoorziene omstandigheden: maximaal 1 zwakke school.) • Focus op instructievaardigheden. • Doorgaande leerlijnen met voorschoolse voorzieningen. • Ouders zijn onderwijsondersteunende partners (educatief partnerschap). • Uitdagende leeromgeving. • Meer-onderwijskansen-beleid. • Systematische kwaliteitsmeting (elke school neemt dit op in het Schoolplan 2011-2015).
Kwaliteit
15
Kwaliteit – personeel (doelstellingen) Personeel, van kapitaal belang… Belangrijk principe is dat hoogwaardige onderwijskwaliteit afhankelijk is van de leerkracht, schoolleiders en onderwijsondersteunend personeel. Competenties van het personeel staan daarom centraal. De competenties zijn van belang om de centrale onderwijsdoel stellingen te kunnen realiseren. Meer en meer zullen scholen (naast de basiscompetenties) ook schoolspecifieke competenties vragen, als gevolg van hun specifieke schoolprofiel (inclusief zorgprofiel). Dit uit zich in een professionele organisatiecultuur waarin iedere medewerker zich als professional kan ontwikkelen. De persoonlijke ontwikkeling en het arbeidsplezier van de mede werkers is van groot belang. Twee elementen vormen de kern van het personeelsbeleid: competentie en werkplezier. Vanuit deze twee sporen gaat het Openbaar Onderwijs Emmen zich verder ontwikkelen als een goede werkgever en weet het ook voldoende competente en gemotiveerde leerkrachten, schoolleiders en onderwijsondersteunend personeel te werven en aan zich te (ver)binden. Bij het personeelsbeleid is de CAO Primair Onderwijs een belangrijk uitgangspunt. • Krachtige onderwijskundige (en pedagogische) schoolleiders / onderwijsondernemers. • Gekwalificeerde interne begeleiders. • Hoge eisen stellen aan de PABO bij begeleiding van studenten. • Competente, zelfbewuste, reflectieve (inval)leerkrachten. • Hoge eisen instromend personeel (werving & selectie). • Samenwerking met opleidingsinstituut. • Gemotiveerd en enthousiast onderwijsondersteunend personeel. • Professionele organisatie. • Laag ziekteverzuim (4 %). • Streven naar maximaal twee leerkrachten per groep (streven naar minimum werktijdfactor van circa 0,5 fte.) • Continue scholing huidige en toekomstige (Leraar +) leerkrachten (Wet BIO). • Verfijning integraal personeelsbeleid (IPB). • Transparant mobiliteitsbeleid / helder carrièreperspectief.
Kwaliteit
16
Kwaliteit – huisvesting (doelstellingen) Schoolgebouw en omgeving als visitekaartje Schoolgebouwen moeten goede fysieke werkomstandigheden bieden aan leerlingen en medewerkers. Het bevoegd gezag draagt zorg voor een zo goed mogelijke bescherming van de gezondheid en de bevordering van het welzijn van de leerlingen en de medewerkers op haar scholen. Ze doet dit door te zorgen voor een positieve en stimulerende en uitdagende leer- en werkomgeving zowel in de school als om het gebouw. Veiligheid van leerlingen en medewerkers staat daarbij voorop. Een gezamenlijk uitgedragen ARBO-beleid is noodzakelijk en dient elk jaar geactualiseerd te worden. Een keer per vier jaar wordt er een RI&E (Risico Inventarisatie & Evaluatie) uitgevoerd. Schoolgebouwen worden gescreend op de functies die noodzakelijk worden geacht in het kader van ontwikkelingen van Brede Schoolactiviteiten of multifunctionaliteit. • Een uitgebalanceerd ARBO-beleid (bovenschools) met een jaarlijks actieplan op schoolniveau. • Schoolgebouwen zijn een visitekaartje en zijn aantrekkelijk voor (potentiële) ouders. • Meerjaren-huisvestingsplan en onderhoudsplan. • Afstemming functie schoolgebouw met maatschappelijke actoren in wijk of dorp. • Bij nieuwbouw / verbouw / aanbouw streven naar duurzaam bouwen. • Optimaal binnenklimaat.
Kwaliteit
17
Kwaliteit – financiën (doelstellingen) Optimale inzet van beschikbare middelen In het Openbaar Onderwijs Emmen willen we de lat hoog leggen. We willen ons onderscheiden door hoge eisen te stellen aan onderwijs, personeel en huisvesting, maar kwaliteit heeft een prijskaartje. Het gaat er om de dingen goed te doen en de goede dingen doen. Inhoudelijke keuzes moeten financieel inzichtelijk gemaakt worden. Er kan niet meer geld worden uitgegeven dan er binnenkomt. Kiezen voor het één betekent soms het andere laten. Tegelijk willen we verantwoording afleggen over de keuzes die gemaakt worden. • • • • • •
Inzichtelijk financieel beleid. Meerjaren financieel beleidsplan. Sluitend financieel meerjarenperspectief. ARBO-beleid: RI & E. Waar mogelijk aansluiten bij subsidiemogelijkheden (Provincie / Rijk). Investeringsoverzichten aanleveren.
Kwaliteit – zorg (doelstellingen) Passend onderwijs Elk kind is uniek en vraagt om onderwijs op maat. Hierbij hoort een goed doordacht zorgbeleid en een goed ingerichte zorgstructuur op bovenschools niveau en op schoolniveau. Er moeten passende onderwijsarrangementen aan groepen van leerlingen worden aangeboden. De hulpvraag van het kind staat centraal. De school legt planmatig vast wat en hoe de leerling leert. De resultaten worden met behulp van een leerlingvolgsysteem geëvalueerd en op basis hiervan worden verbeteracties geformuleerd. De school investeert in de deskundigheid van het personeel en de kwaliteit van handelingsplannen, onderwijs-zorgarrangementen, communicatie met ouders en zorginstellingen. De interne begeleiders wisselen hun expertise uit in de IB-netwerken.
Kwaliteit
18
Iedere school heeft naast een specifiek schoolprofiel een eigen zorgprofiel, zodat ook ouders met een kind dat extra zorg behoeft een evenwichtige keuze kunnen maken. Er is een helder indicatietraject en er wordt gewerkt met één loket waar een centrale indicatiestelling plaatsvindt en waar ouders en scholen terecht kunnen met vragen. Het ontwikkelen en implementeren van passend onderwijs is een traject, dat gekenmerkt wordt door een lerende aanpak. Relatie met regionale instellingen (o.a. Centrum voor Jeugd en Gezin) De SBAO-school en de SO-school (Catamaran en Thrianta) hebben een centrale positie in de zorgstructuur van het Openbaar Onderwijs Emmen. Zij hebben een rol bij het uitvoeren van indicatietrajecten; het aanbieden van specialistisch onderwijs; het ondersteunen van leerkrachten bij het uit te voeren zorgbeleid op schoolniveau; het organiseren van schoolnabije ondersteuning. Er wordt een systeem voor toewijzing van onderwijszorg en het bepalen van de zorgvraag ontwikkeld. Samenwerking met partners zoals Renn4 en REC heeft een meerwaarde bij de verdere ontwikkeling van passend onderwijs. Bij het realiseren van goede begeleiding en ondersteuning in en rond onze scholen zijn afspraken met partners in de eerstelijnsvoorziening zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) belangrijk. Verder uitbouwen van de samenwerking met de contactpersonen binnen het CJG zoals schoolmaatschappelijke werkers krijgt prioriteit. • Bovenschoolse zorgstructuur (zorgcentrum) + professionele ondersteuning. • Passende zorgstructuur op school. • Zorgprofiel per school. • Zorgleerlingen op de juiste plek. • Passende voorzieningen. • Aanbod voor 0 tot 12 (20) jarigen (voor 0-4 jarigen: stimuleren van deelname voor- en vroegschoolse voorzieningen). • Inrichten van een krachtig Expertisecentrum (positionering). • Inzet schoolmaatschappelijk werk. • Meerjaren-zorgplan. • Passende opvang anderstalige leerlingen.
Kwaliteit
19
Openbaar Onderwijs Emmen
Krimp als kans
Krimp als kans
Krimp als kans Goede bereikbaarheid; vitaliteit in wijken en dorpen De komende jaren laten een daling in het aantal leerlingen zien (-/- 438 leerlingen in 2014). Dit heeft consequenties voor de instandhouding van het aantal scholen, de werkgelegenheid binnen het Openbaar Onderwijs Emmen en de financiële mogelijkheden. Tot nu toe is telkens gekozen voor de instand houding van scholen op basis van het principe van de gemiddelde schoolgrootte. De reden is tot nu toe geweest dat het Openbaar Onderwijs Emmen nabij en voor iedereen bereikbaar en toegan kelijk is. Door een dalend leerlingaantal, stijgende kosten en afnemende financiering dient onderzocht te worden in hoeverre het huidige gehanteerde instandhoudingbeleid in de toekomst nog een realistisch uitgangspunt is. Het streven is erop gericht om stabiliteit en krimp niet slechts als bedreigingen te zien, maar juist als mogelijkheden. Centraal staat: keuzemogelijkheden voor ouders en kwalitatief goede onderwijsvoorzieningen met maximale ontwikkelingsmogelijkheden voor de kinderen in het Openbaar Onderwijs Emmen. Samenwerking kan meerwaarde creëren.
Krimp als kans – onderwijs (doelstellingen) Toereikend onderwijsaanbod Als het aantal scholen afneemt, betekent dit in toenemende mate dat het Openbaar Onderwijs Emmen zich moet onderscheiden. Ouders gaan meer bewust kiezen voor een school; marketing is belangrijk. Een helder en onderscheidend onderwijsprofiel is van groot belang. • Clustering van expertise. • Nieuwe onderwijsconcepten (aanbod onderbouw / bovenbouw). • Ervaren leerkrachten worden ingezet voor begeleiding van collega’s of het uitvoeren van projecten (zo min mogelijk inhuur derden).
Krimp als kans
21
Krimp als kans – personeel (doelstellingen) Leeftijdsbewust personeelsbeleid Op het moment dat het aantal leerlingen daalt, neemt eveneens de werkgelegenheid af. Een nadrukkelijke analyse van instroom, doorstroom en uitstroom van leerkrachten is noodzakelijk. Bekeken moet worden in hoeverre natuurlijk verloop voldoende ruimte biedt om de daling op te kunnen vangen. Verder moeten er voldoende mogelijkheden zijn om startende leerkrachten in te laten stromen. Ook op schoolniveau moet gekeken worden of de expertise niet wegstroomt als een groot deel van het huidige team bijna gelijktijdig uitstroomt. • • • • • • • • •
Keuze voor werkgelegenheidsbeleid of afvloeiingsbeleid. Loopbaanmogelijkheden verruimen. Leeftijdsbewust personeelsbeleid. Inrichten draaiboek personeel. Informatie aan personeel geplaatst in RDDF (Risico Dragend Deel van de Formatie). Vacaturebeleid. Nieuwe kwalitatieve medewerkers krijgen kansen om verder te ontwikkelen. Onderzoek naar mogelijkheden inzet van Meerscholen directeuren + positionering adjuncten. Flexibele onderwijsteams (leerkracht is inzetbaar in meerdere groepen en op meerdere scholen) De gehanteerde bestuursaanstelling geeft mogelijkheden voor mobiliteit.
Krimp als kans
22
Krimp als kans – huisvesting (doelstellingen) Bereikbare scholen In de komende jaren dient onderzocht te worden hoe het instandhoudingbeleid eventueel aangepast moet worden op basis van het dalende leerlingaantal. In gebieden waar sprake is van gemeentegrenzen dient met omliggende schoolbesturen (BorgerOdoorn en Coevorden) gekeken te worden naar de effecten voor de bereikbaarheid in geval van samenvoeging en eventuele sluiting van scholen. De daling van het leerlingenaantal treft niet alleen het Openbaar Onderwijs Emmen maar ook de andere denominaties. Daar waar in een dorp of wijk het aantal leerlingen leidt tot het openhouden van één schoolvoorziening (6 kilometer-regeling) wordt in nauw overleg gekeken waar de keuze gelegd wordt. Het streven is: Openbaar Onderwijs Emmen (indien haalbaar) handhaven in huidige dorpen en wijken. • Nieuw instandhoudingbeleid. • Samenvoegen scholen (niet alleen op basis van financiële redenen). • Onderzoek samenwerking andere maatschappelijke actoren: multifunctionaliteit en medegebruik. • Brede Scholen: verdere visieontwikkeling.
Krimp als kans
23
Krimp als kans – financiën (doelstellingen) Met minder financiën meer inzet Een financieel gezond beleid kan alleen gevoerd worden als alle betrokkenen bij het Openbaar Onderwijs Emmen overtuigd zijn van tijdige en optimale begrotingen op bovenschools- en op schoolniveau. Een geïntegreerd begrotingsmodel voor inkomsten en uitgaven leidt tot een volwaardig sturingsinstrument. Een analyse van de planningen controlcyclus moet leiden tot verbetering van de efficiency en versterking van de effectiviteit. • • • • • •
Optimaliseren van begrotingscyclus. Optimaliseren van planning- en controlcyclus. Check bedrijfsprocessen. Mogelijkheden centrale inkoop. Heroverweging bovenschoolse- en schoolse gelden. Sluitend financieel meerjarenperspectief.
Krimp als kans – zorg (doelstellingen) Kennis delen en vermeerderen Gerichte inzet van expertise en deskundigheid met betrekking tot zorgleerlingen is wenselijk. De kunst is omgaan met schaarste, zonder te vervallen in het verdelen van de armoede. Om evenwichtige keuzes te kunnen maken, is het van belang om een duidelijk en helder zorgbeleid te hebben (meerjaren-zorgplan). Het moet voor ouders duidelijk zijn welke zorg zij op een school mogen verwachten en wanneer er sprake moet zijn van extra zorg binnen een speciale setting. Wellicht leidt dit tot de inrichting van een andere boven schoolse zorgstructuur. • Expertise delen van zorgexperts. • Expertise bundelen door inrichting krachtig Expertisecentrum. • Positionering speciaal (basis)onderwijs.
Krimp als kans
24
Openbaar Onderwijs Emmen
Profilering
Profilering
Profilering Aantrekkelijk door verscheidenheid Versterken van verscheidenheid door krachtige schoolprofielen en door te (blijven) zoeken naar onderscheiding. Scholen formuleren zelf hun doelen en plannen op basis van hun kansen en mogelijkheden in hun eigen omgeving. De scholen van het Openbaar Onderwijs Emmen vallen op doordat ze sterk, zelfbewust en slagvaardig zijn. Dit komt tot uiting in een eigen specifiek schoolprofiel (inclusief zorgprofiel). Het Openbaar Onderwijs Emmen profileert zich met een eigen label. De scholen zijn actief in de wijk, het dorp of buurt waarin ze staan. Ze zetten zich in om een positief imago te verwerven bij (nieuwe) ouders en aantrekkelijk te zijn voor startende leerkrachten. Ze voeren een actief wervingsbeleid. De school legt publieke verantwoording af in het eigen voedingsgebied over het gevoerde beleid, de kwaliteit en de behaalde resultaten. Er is een duidelijk PR-beleid en er is op elke school een duidelijke (bovenschoolse) informatiebrochure over het Openbaar Onderwijs Emmen beschikbaar.
Profilering
26
Profilering – onderwijs (doelstellingen) Krachtige scholen in wijken en buurten De scholen hebben een duidelijke en krachtige positie in een wijk, dorp of buurt. Ze werken waar mogelijk samen met andere maatschappelijke actoren om gezamenlijk aanbod te doen aan ouders met kinderen van 0 tot 12 jaar. Voor het aanbod voor de 0 tot 4-jarigen zijn we aangewezen op de expertise van- en samenwerking met andere aanbieders. Daar waar mogelijk wordt de Brede Schoolgedachte uitgedragen en uitgevoerd. Samenwerking met het openbaar voortgezet onderwijs, maar ook met Praktijkschool en OPDC, is noodzakelijk voor een goede overdracht van leerlingen naar het vervolgonderwijs. De scholen van het Openbaar Onderwijs Emmen hebben een herkenbaar en onderscheidend profiel en werken continu aan een positief kwaliteitsimago. Er wordt gewerkt aan gezamenlijk label en in het najaar van 2011 wordt een open huis gehouden door alle scholen. • Evenwichtige groepsindeling. • Schoolgrootte: kwaliteitsnorm vaststellen aantal leerlingen ten opzichte van inzet leerkrachten. • Het ontwikkelen van een gezamenlijk(e) imago in de vorm van een eigen label. • PR-beleid (marktpositie). • Goede samenwerking met voorschoolse voorzieningen. • Goede samenwerking met het voortgezet onderwijs (doorlopende leerlijnen). • Eigen bovenschools website met een adequate link naar de website van de eigen school. • Eigen intranetomgeving ten behoeve van uitwisseling van informatie en documenten. • Komen tot 3 in 1 structuur: telefoon, internet en tv-signaal. • Beleid ontwikkelen voor onderwijs aan anderstaligen (nieuwkomers.)
Profilering
27
Profilering – personeel (doelstellingen) Zelfbewuste leerkrachten Mede gezien de hardnekkige problematiek van ‘onderwijsvoorrang’ vraagt het onderwijs in deze regio om sterke zelfbewuste leerkrachten. In Zuidoost-Drenthe zijn relatief veel gewichtenleerlingen: 21,2% per 1 oktober 2010, ten opzichte van Drenthe-totaal 13%. Kwalitatieve en zelfbewuste leerkrachten zijn noodzakelijk. Deze leerkrachten zijn goed opgeleid (leraar+) en zorgen voor continue bijscholing, hebben hoge verwachtingen naar leerlingen en weten bij ouders onderwijsondersteunend gedrag te stimuleren. De houding is een lerende houding en is gericht op een leven lang leren. Dit betekent dat iedere medewerker zich als professional kan en blijft ontwikkelen. Duidelijk is welke resultaten worden nagestreefd en welke bijdrage iedere medewerker daar aan levert. Dit vanuit een open communicatie en een sfeer van vertrouwen waarin mensen elkaar kunnen aanspreken op kwaliteit. De leerkrachten werken in een professionele en veilige schoolcultuur. • • • • • •
Professionaliseringsbeleid. Invoering digitaal bekwaamheidsdossier. Scholingsbeleid voor alle medewerkers. Leraar+ instroom (vooropleiding VWO). Beroepstrots. Respectvolle omgangsvormen.
Profilering
28
Profilering – huisvesting (doelstellingen) Uitnodigende en laagdrempelige schoolgebouwen De gebouwen van het Openbaar Onderwijs Emmen onderscheiden zich door goed onderhoud en een uitstekende uitstraling. Het gebouw is uitnodigend en laagdrempelig, maar er is ook sprake van een schone schoolomgeving (plein/groen is verzorgd en netjes). Graffiti wordt onmiddellijk verwijderd. Leerlingen en medewerkers zijn alert op hun leer- en werkomgeving en zorgen gezamenlijk voor een plezierig schoolklimaat. Het binnenklimaat is zo optimaal mogelijk. Ruime aandacht voor schoolschoonmaak. Elke basisschool is bereikbaar binnen een straal van 6 kilometer. Enkele scholen hebben een regionale functie en voeren mede hierdoor een actief PR-beleid. • • • • • •
Planmatig onderhoud. Goede bereikbaarheid. Goede toegankelijkheid. Schone en veilige schoolomgeving. Graffitivrije scholen. Flexibele gebruiksmogelijkheden van ruimten.
Profilering – financiën (doelstellingen) Gezonde financiële basis en financieel evenwicht De scholen hebben een (eigen) begroting- en verantwoordingscyclus, die (mede) gebaseerd is op het managementstatuut Openbaar Onderwijs Emmen. Op basis van managementrapportages is schools en bovenschools te monitoren hoe de financiële situatie per school is. De managementrapportage is mede afgeleid van het gemeentelijk model en structuur. • Managementrapportages op schools- en bovenschools niveau. • Begroting- en verantwoordingscyclus.
Profilering
29
Profilering – zorg (doelstellingen) Zorgprofielen voor elke school en bovenschools een kwalitatief Expertisecentrum Ieder kind moet zijn/haar talenten maximaal kunnen ontplooien. Degene die een extra steuntje nodig heeft, kan rekenen op passende zorg. Elke basisschool ontwikkelt een zorgprofiel zodat voor elke ouder duidelijk is welke school het beste aansluit bij de zorgvraag. Leerlingen die een specialistische zorgvraag hebben, kunnen terecht in de SBAO-school De Catamaran en de (v)so-school De Thrianta. De informatie over de mogelijkheden van deze is op elke openbare basisschool bekend en aanwezig. • • • •
Ontwikkeling zorgprofielen. Waardering voor elk talent. Opzet Expertisecentrum. Maximale aansluiting bij zorgvraag.
30
Ondersteuning van het primaire proces 31 ICT – ABC-project De intentie is om op een projectmatige wijze te komen tot een integrale samenwerking tussen ICT gemeente Emmen en ABC-project (bovenschoolse ICT-medewerkers Openbaar Onderwijs Emmen). De samenwerking kan vanuit de huidige structuren vorm krijgen middels een Dienst Verlenings Overeenkomst, waarbij de autonomie inzake ICT-beleid van scholen gewaarborgd blijft. De samenwerking moet een positieve bijdrage leveren in een kwaliteitsimpuls, waarbij de verhuizing van het ABC-project en verplaatsing en vernieuwing van het serverpark een feit wordt. Binnen de verhuisbewegingen zijn mogelijkheden om de servers in geconditioneerde ruimten in het gemeentehuis te plaatsen. De fysieke werk- en opslagruimte voor de medewerkers ABC-project moet nog nader worden bezien, maar blijft een zorgplicht van Openbaar Onderwijs Emmen. Na inventarisatie en beleidsmatige afwegingen moeten keuzes gemaakt worden over infrastructuur en servergebruik. Op dit moment zijn op alle scholen servers geplaatst, de educatieve werkplekken worden door een externe server aangestuurd. De werkplekken van docenten worden via de interne server bediend. Dit betekent dat de volgende zaken worden onderzocht: • Verbetering en optimalisering infrastructuur algemeen. • Voldoende bandbreedte naar elke school ongeacht de afstand. • Informatievoorziening vanuit een webplatform Openbaar Onderwijs Emmen / gemeente / scholen. • Vernieuwing en verplaatsing serverpark. • Digitalisering telefonie. • Ondersteuning overige lijnen m.b.t. beveiliging, gebouwenbeheerssystemen, energiemonitoring etc. • Verbetering huisvesting team ABC-project.
De volgende doelstellingen staan voor de komende periode centraal: • Technische ondersteuning en ontwikkeling. • Educatieve ondersteuning en ontwikkeling. • Administratieve ondersteuning en ontwikkeling. • Digitale ontwikkeling. • Deskundigheidsbevordering onderwijspersoneel. Centrale Administratie Per 1 september 2005 is de Centrale Administratie (CA) geïnstalleerd. Een drietal medewerkers voert binnen de Centrale Administratie taken uit ter ondersteuning van het primaire proces in de scholen. Het hoofdthema hierbij is de uitvoering van de leerlingadministratie. Aanvullend worden activiteiten uitgevoerd die beschreven zijn in een draaiboek. De medewerkers op de Centrale Administratie zijn gehuisvest in de Meester Vegterschool. • Uitvoeren van de leerling-administratie. • Overige activiteiten conform draaiboek Centrale Administratie.
32