Infoblad over Gezond Leven 12de jaargang / nummer 1 / februari 2015 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659
V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke
Verschijnt 6 x per jaar: februari, april, juni, september, oktober, december
Groene superfoods Gluten- & Lactose-intolerantie Veilige cosmetica UW NATUURWINKEL, UW PARTNER IN GEZONDHEID!
Geelwortel & Zwarte peper
Naturals
We gebruiken bij Royal Green alleen breed spectrum kruiden (superfoods). Dit geeft de garantie dat alle (werkzame) bestanddelen uit het kruid geleverd worden. Conventionele kruiden worden vaak gestandaardiseerd door 1 stof uit de plant te extraheren. Dit wordt gedaan omdat men denkt het ‘werkzame ingredi5nt’ gevonden te hebben. Dit ‘enkelvoudig ingredi5nt’ wordt ge9soleerd door het gebruik van chemische stoffen. De rest van het kruid raakt beschadigd of wordt weggegooid. Ge9soleerde kruiden verliezen echter de kracht en wijsheid van de gehele plant. Bij Royal Green leveren we alle werkzame ingredi5nten van het kruid en kunnen zo een optimale werking garanderen. Royal Green superfoods zijn vrij van vulstoffen en 100% gecertificeerd biologisch! NL-BIO-01 Non-EU Agric
Mushroom complex
Royal Green Mushroom complex bevat een krachtige combinatie van maar liefst 7 gecertificeerd biologische paddenstoelen. Gegarandeerd gekweekt zonder het gebruik van bestrijdingsmiddelen, 100% puur en gecertificeerd kosher. De 7 speciaal geselecteerde paddenstoelen werken synergetisch en versterken elkaars werking. Reishi wordt gebruikt ter ondersteuning van de weerstand. Verkrijgbaar in: 60 vegicaps
Turmeric complex
Royal Green Turmeric complex bevat een krachtige combinatie van geelwortel, gember en zwarte peper. Onderzoek wijst uit dat zwarte peper de opname van geelwortel vele malen verhoogt. Zo kunnen we een maximale werking garanderen. Geelwortel ondersteunt de spijsvertering en een normale leverfunctie. Royal Green Turmeric complex is gecertificeerd biologisch, vrij van vulstoffen en uiterst zuiver. Verkrijgbaar in: 60 vegicaps
Spirulina
Royal Green’s gecertificeerd biologische Spirulina bevat meer dan 60 werkzame stoffen, waaronder vitamine B12, bèta-caroteen en eiwitten. Bèta-caroteen is een voorloper van vitamine A dat zoals vitamine B12 bijdraagt tot de normale werking van het immuunsysteem. Daarnaast draagt vitamine A bij tot de instandhouding van een normale huid en vitamine B12 tot de vermindering van vermoeidheid. Verkrijgbaar in: 120 & 60 tabletten
Bestelbaar bij Hagor SA Hagor NV - Remylaan 4C bus 9 - B-3018 Wijgmaal - Belgium Meer informatie: Frenchtop Natural Care Products BV. • Tel: 0226-364400 • www.royal-green.eu
Maca
ulture
Skal 0250 99
Royal Green 100% gecertificeerd biologische Maca is afkomstig uit het centraal hooggebergte van de Andes in Peru. Gegarandeerd verbouwd zonder het gebruik van bestrijdingsmiddelen, 100% puur en hooggeconcentreerd (6 : 1). Voor positieve energie. Helpt de vitaliteit te verhogen en biedt een krachtige ondersteuning bij overgangsverschijnselen. Verkrijgbaar in: 60 vegicaps
inhoud
Colofoon
04
Groene supervoeding!
08
Gluten- & lactose- intolerantie
18
Voedingstips
26
Veilige cosmetica
16
MSM of methylsulfonylmethaan
geef je gezondheid een boost
advies
voor een gezonde leverfunctie
bewijst je vele diensten
natuurlijk en veelzijdig inzetbaar zwavel
En verder… BioGezond Koken Nieuwtjes Grande Synthe: 100% biovoeding Echte Valeriaan, natuurlijke rustgever bij uitstek WijnHoekje BioGezondInfo Geert’s Hoekje
14 22 28 34 35 36 38
BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant Abonnement: €18 Buitenland: €38 reknr.: 385-0451160-76 BIC NR: BBRUBEBB ING, Staatsbaan 147, B-9870 Zulte IBAN NR: BE91 3850 4511 6076
EINDREDACTIE VERANTWOORDELIJKE UITGEVER
Piet Desmyter ADRES
Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83
PUBLICITEIT
P. DesmyterÊUÊVlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke
Peter Verbeke Line Maiheu
[email protected] gsm 0485 686430
[email protected]
Advertenties en publiscopiën kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie en publiscopie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.
FEBRUARI 2015
BioGezond
3
SuperFood
Groene supervoeding! Geef je gezondheid een boos Bepaalde voedingsmiddelen vertonen in vergelijking met andere een uitzonderlijk hoge concentratie aan nuttige voedingstoffen. Als ze daarnaast ook nog bijzondere gezondheidsbevorderende verbindingen aanvoeren, dan mogen we spreken van ‘super foods’ of supervoeding. Zo bestaan een aantal groene voedingsmiddelen die heel wat aan je gezondheid kunnen bijdragen.
Broccoli en waterkers
nood aan lichaamsongifting, zeker bij de westerse mens die
Absolute toppers onder de groene super foods zijn broccoli en waterkers. De natuur heeft deze groenten gezegend met een zeer hoog gehalte aan werkzame zwavelstoffen: glucosinolaten. Meer bepaald glucorafanine in broccoli en gluconasturtiine in waterkers worden door grondig kauwen en/of door de darmflora respectievelijk omgezet tot de actieve ‘isothyocyanaten’ sulforafaan en fenylethylisothyocyanaat (PEITC). Nu bevorderen deze zwavelstoffen sterk de ontgiftingsfunctie van de lever, meer bepaald de zogenaamde fase 2. Hierbij worden toxische stoffen tot onschadelijke verbindingen omgezet, waarna ze via de gal en de darmen of via het bloed en de nieren uitgescheiden worden. Het rijkelijk consumeren van biologische, rauwe of gestoomde broccoli en rauwe waterkers of het innemen van kwaliteitsvoedingssupplementen daarvan, kan daarom ingezet worden bij:
overspoeld wordt met toxische stoffen via milieu, voeding, roken en geneesmiddelen een zwakke leverfunctie, door het westerse dieet met een gebrek aan groenten en fruit, een overvloed aan suiker en industriële vetbereidingen energiegebrek door het ophopen van afvalstoffen en gebrek aan antioxidanten
Ook betere celbescherming In diverse epidemiologische studies is aangetoond dat het regelmatig consumeren van kruisbloemige groenten, voorop broccoli en waterkers, duidelijk het risico verlaagt op blaas-, long-, lymfe-, borst-, prostaat-, nier- en ovariumkanker. Ook in dierenmodellen voor kanker en bij studies op weefselculturen van menselijke kankers, zien we dat de isothyocyanaten sulforafaan en PEITC het ontstaan en uitbreiden van verschillende kankertypes afremmen. Broccoli en waterkers helpen dus bijdragen tot de bescherming tegen kanker en dat danken ze niet alleen aan de hoger aangehaalde ontgifting van kankerverwekkende stoffen, maar ook aan een directe antioxiderende werking. Zo is aangetoond dat de isothyocyanaten celbeschermend werken op het netvlies, de huid en het zenuwweefsel. Dat suggereert dat ze van nut zijn in de preventie van: vroegtijdige ouderdomsverschijnselen en huidveroudering
gezichtsafname door maculaire netvliesdegeneratie de ziekten van Parkinson en Alzheimer Nog deze tip wat betreft broccoli: vooral de broccolizaden vertonen een uitzonderlijk hoog gehalte aan glucosinolaten, waardoor voedingssupplementen met zaadextract of gekiemde zaden een absolute voorkeur verdienen.
Tarwegras en gerstegras
De natuur heeft broccoli en waterkers gezegend met een zeer hoog gehalte aan werkzame zwavelstoffen: glucosinolaten.
4
BioGezond
FEBRUARI 2015
De scheuten van ontkiemde tarwe- en gerstekorrels worden al decennia als groene heelmeesters aanzien, zeker als ze van biologische oorsprong zijn, als sap worden genuttigd of gedroogd en gemalen worden zonder verhitting. Tarwe- en gerstegras zijn uitstekende
Absolute toppers onder de groene super foods zijn broccoli en waterkers.
bronnen van chlorofyl, de ‘groene stofzuiger’ die onder meer helpt zware metalen, PCB’s en dioxine te ongiften. Verder zijn het rijke bronnen van antioxiderende enzymen, voorop het sterk celbeschermende superoxidedismutase (SOD). Tel daarbij op de rijkdom aan goed opneembare en werkzame vitaminen, mineralen en aminozuren en je begrijpt dat tarwegras en gerstegras ingezet worden om: de inwendige lichaamsreiniging te ondersteunen het energiepeil te verhogen te helpen beschermen tegen ouderdomsverschijnselen en degeneratieziekten Nog dit: door het ontkiemingsproces is het gluten in tarwe en gerst volledig gesplitst tot aminozuren. Tarwegras en gerstegras leiden dus niet tot glutenintolerantie. Alleen wie lijdt aan coeliakie (aangeboren glutenintolerantie) gebruikt deze middelen voor alle zekerheid niet.
Spirulina en chlorella Als we over groene super foods spreken, dan kunnen we absoluut niet om spirulina en chlorella heen. Zeker als we kiezen voor de uitzonderlijke kwaliteit van Hawaïaanse spirulina of erop letten ‘broken cell wall’ chlorella te gebruiken. We hebben niet de ruimte om er hier al te diep op in te gaan, maar we kunnen alvast zeggen dat deze algen als rijkste chlorofylbronnen van de natuur en als ‘bommen’ van celbeschermende antioxidanten (vooral carotenen en in spirulina het bijzondere fycocyanine) voor dezelfde doelen als de hierboven opgenoemde groene toppers kunnen ingezet worden. Wel dient aangestipt dat hun intrinsieke voedingswaarde nog een stuk hoger ligt. Dat danken ze onder meer aan het hoge gehalte aan compleet, plantaardig eiwit, aan werkzame vitamine B12 (methylcobalamine) en aan goed opneembaar ijzer. Al bij al kunnen chlorella en spirulina gebruikt worden voor: meer energie en betere prestaties in werk, sport en studie een algemene lichaamsontgifting, ontgifting van zware metalen (cadmium, kwik, lood, arsenicum) een betere leverfunctie, preventie en aanpak van leververvetting een sterkere weerstand, minder infecties en allergieën zoals hooikoorts en astma lagere cholesterol- en triglyceridengehalten, lagere bloeddruk en afremmen van slagaderverkalking lagere glucosegehalten, preventie en afremmen van type 2 diabetes een betere bescherming tegen straling en de gevolgen van chemo- en radiotherapie de aanpak van ijzergebreksanemie de preventie en het afremmen van maculadegeneratie de preventie en het afremmen van kanker de preventie en afremmen van zenuwziekten zoals de ziekten van Parkinson en Alzheimer een vlotte zwangerschap en borstvoeding
FEBRUARI 2015
BioGezond
5
Taurine, stressmanager met vele voordelen Eén van de goede voornemens die we telkenjare maken of horen, is om minder gestrest en vermoeid door het leven te gaan. De overgrote meerderheid van de westerse bevolking heeft immers last van chronische stress. Mensen die continu gestrest zijn, maken veel adrenaline aan. Adrenaline is niet slecht maar wanneer je er een overvloed aan aanmaakt, zal je bijnierschors via de aanmaak van het hormoon cortisol uitgeput raken. De gevolgen zijn dan dat je je gestrest en futloos voelt en gevaar loopt chronisch vermoeid te raken. Je raakt dan bij het minste lawaai slechtgehumeurd, je immuniteitssysteem verzwakt, je libido verlaagt, je slaappatroon raakt in de war, enzovoort.
Uit tientallen studies rond stressmanagement blijkt dat mensen die een tekort aan de zogenaamde micronutriënten hebben, sneller last krijgen van depressies en burn-outs. Micronutriënten bestaan uit vitamines en mineralen, en zijn stoffen als taurine, magnesium, carnitine en mangaan. Iedereen kent magnesium als middel om het stresslevel naar beneden te halen maar minder bekend is het positieve effect van taurine, een zwavelhoudende aminozuur-achtige stof.
verlopen. Bovendien heeft taurine anti-oxidatieve en membraanstabiliserende eigenschappen. Taurine zorgt er ook nog voor dat het elektrolytenevenwicht beter bewaard wordt, wat mogelijk is doordat het aminozuur het noodzakelijke kalium en magnesium beter in de cellen houdt. Het verwijdert gemakkelijker overtollig natrium uit de cellen. Taurine ondersteunt ook de detoxificatie van toxines en het is noodzakelijk voor de galproductie, wat op haar beurt zorgt voor minder cholesterol.
Taurine: aminozuur van het stressmanagement
Taurine stimuleert betere verhouding spieren en vet
Taurine is een aminozuur dat het zenuwstelsel kalmeert door de stimulatie van de aanmaak van de neurotransmitter GABA (gammaaminoboterzuur). Als het GABA-level verhoogd wordt dan zorgt taurine ervoor dat je lichaam gevoelens van gejaagdheid beter onder controle krijgt. Daardoor dalen de bijhorende cortisol- en adrenalinepieken. Een vermindering van gejaagdheid leidt automatisch tot een grotere productiviteit en betere prestaties. Wetenschappelijke onderzoeken in ‘Advances in Experimental Medicines and Biology’ en ‘Pharmacology, Biochemistry, and Behavior’ lieten zien dat het toedienen van taurine aan ratten, voordat ze een angstopwekkende labyrinttest ondergingen, resulteerde in minder angstig gedrag en sneller de weg vinden tijdens de test.
Mensen die te kampen hebben met langdurige stress, als gevolg van de langdurig hoge cortisolwaarden, slaan meer vet op. Verhoogde vetopslag treedt in de meeste delen van het lichaam op, maar vooral in de buikstreek. Het gevolg daarvan is dat je dan meer risico loopt op fouten in de stofwisselingsprocessen. Als het vet in de buikstreek toeneemt, komt er ook vet bij in organen zoals de alvleesklier en de lever. Daardoor ontstaan er veel sneller verteringsproblemen en ontstekingen. Het stressverminderende effect van taurine helpt de verhouding spieren en vet in je lichaam te verbeteren en helpt dus ook meestal om gewicht te verliezen.
Taurine zorgt voor cardiovasculaire gezondheid Het is aangetoond dat mensen die een hoge inname van het aminozuur taurine hebben, een betere cardiovasculaire gezondheid vertonen. Wetenschappers beschrijven het nutriënt ook wel als een wonderaminozuur omdat het een hele waaier aan indrukwekkende voordelen biedt. De concentratie van taurine in de hartspiercellen is duidelijk hoger dan van alle andere aminozuren, de totale vrije aminozuur-pool bevat voor 50 procent taurine. Volgens wetenschappers helpt taurine mensen met congestief hartfalen. Het zorgt ervoor dat de spiercontracties van het hart sterker en regelmatiger
6
BioGezond
FEBRUARI 2015
Taurine verbetert werk- en spiercapaciteit Taurine biedt nog een paar extra voordelen. Het verbetert je reactietijd en bijkomend dus ook je atletische prestaties, het ondersteunt een gezonde insulinehuishouding en verhoogt de energieproductie. Het is krachtige hersenvoeding, verbetert je werkcapaciteit en optimaliseert de spiercapaciteit zodat de tijd voor je uitgeput raakt bij intensief sporten vergroot. De voordelen blijven maar komen: taurine verlaagt de bloeddruk, beschermt het hart, helpt bij het ontgiften en bestrijdt ontstekingen. Het zou best kunnen dat een combinatie van magnesium, taurine en vitamine B6 je een veel betere nachtrust zal bezorgen. Samen zijn die drie nutriënten belangrijk om het hormoon cortisol onder controle te houden en het zenuwstelsel te kalmeren. Q
Slaat de vermoeidheid bij jou ook toe? Heeft je energiepeil nood aan een zetje? Functioneren die spieren minder goed dan ze zouden moeten? Dan is REVIcyl® combi de oplossing.
Twee producten met één gemeenschappelijk doel:
Verminderen van de vermoeidheid Magnesium
Vitamine B-Complex
L-Taurine L-Ta L-Carnitine L-Car
Snelle opkikker ikker REVIcyl® Instant is een geconcentreerde bron van aminozuren en mineralen die je ondersteunen en een opkikker geven. Dat gaat snel, omdat deze energiestoffen verpakt zijn in een vloeibare formule, zo worden ze vrijwel direct door je lichaam opgenomen. Je merkt het effect dan ook op korte termijn: het helpt je meer energie, meer power, meer zin te geven. Dit alles omdat deze drinkbare energieformule 1000mg L-Carnitine en maar liefst 500mg L-Taurine bevat. Rustgevend en ontspannend De toegevoegde Magnesium helpt je vooral een rustgevend gevoel te geven in spannende tijden en bij tijdelijke stress. Daardoor komt er meer energie vrij om de dingen te blijven doen die je graag wilt doen. Bijkomend voordeel is dat Magnesium ook helpt om vermoeide spieren in nek, schouders en benen te ontspannen. Magnesium speelt een grote rol bij het behoud van een normale werking van de spieren. Deze vloeibare energieformule wordt compleet gemaakt door het mineraal Mangaan. Ook deze voedingsstof is actief betrokken bij de omzetting van vet in energie.
RE REVICYL® CONSTANT is een unieke samenstelling van zorgvuldig geselecteerde nutriënten, die ervoor zorgen dat u zo zich minder moe en vermoeid zal voelen. Deze formule helpt zi de tijdelijke stresssituaties onder controle te krijgen. Zo gaat u rustiger en met een meer ontspannen gevoel door het leven. ru M Magnesium is een onmisbaar mineraal bij tal van lichaamsfu functies. Ons lichaam is echter niet in staat zelf Magnesium aan te maken. Hiervoor moet het steevast een beroep doen op de in inname via de dagelijkse voeding. Hiervoor is is REVICYL® CO CONSTANT het ideale hulpmiddel. Da Dankzij de hoge dosering van Magnesium Glycerofosfaat, een un unieke vorm die snel én goed door het lichaam wordt opgenom men, draagt Magnesium toe tot een genormaliseerde werking va van het zenuwstelsel. Tevens zorgt magnesium ervoor dat de sp spieren op een normale manier blijven functioneren. Dit geldt oo ook voor het hart, dankzij de toevoeging van Vitamine B1. De co combinatie van de Vitaminen B2 en B9 zorgt ervoor dat uw bl bloed normaler gevormd zal worden en optimaliseert de in instandhouding van de rode bloedcellen. Ko Kortom, dankzij REVICYL® CONSTANT gaat u voortaan niet al alleen minder moe of vermoeid door de dag, maar het helpt oo ook je metabolisme te stimuleren en ondersteunt de normale ps psychologische functie.
Revicyl® Combi een combinatie van ...
* Krijg 4,00 4 00 euro korting bij aankoop van een Revicyl Combi Com pakket bestaande uit 1 verpakking Revicyl Combi Instant en 1 verpakking Revicyl Combi Constant. Wanneer één van beide producten afzonderlijk aangekocht wordt, ontvangt u 1,50 euro op het aangekochte product. Korting geldig tot 31-08-2015. Revicyl is een product van Europreps nv, +32 (0)3 475 12 99
Adviezen bij
gluten- en lactoseintolerantie Ligt het aan het maagdarmstelsel en de darmflora van de westerse mens die door een verkeerde voedingswijze of door medicijngebruik steeds vaker in een minder goede conditie verkeren? Of ligt het aan de mindere kwaliteit van ons voedsel? Feit is dat steeds meer mensen lijden aan voedingsintoleranties zoals glutenintolerantie en lactose-intolerantie. Wat verstaan we daaronder, wat zijn de klachten en de mogelijke oplossingen?
GLUTENINTOLERANTIE (Glutensensitiviteit) Geen coeliakie Coeliakie of primaire glutenovergevoelige enteropathie is een aangeboren aandoening waarbij het darmslijmvlies een auto-immuunreactie vertoont tegen de component alfa-gliadine van gluten. Dat leidt meestal tot ernstige klachten (chronische diarree, vermagering, prikkelbaarheid, groeiachterstand...) van zodra glutenhoudende granen in het dieet worden geïntroduceerd. De diagnose wordt gesteld door opsporen van antilichamen in het bloed en door een biopsie van het darmslijmvlies. Bij coeliakie dient levenslang glutenvrij gegeten te worden: tarwe, spelt, kamut, rogge en gerst moeten totaal vermeden worden.
Steeds meer mensen lijden aan voedingsintoleranties zoals glutenintolerantie en lactose-intolerantie. Lang miskend Glutenintolerantie - om de verwarring met coeliakie te vermijden, beter ‘glutensensitiviteit’ genoemd - kreeg lang geen aandacht maar wordt steeds meer erkend als aparte ziekte-entiteit. Hierbij gaat het om een overgevoeligheidsreactie op gluten door het darmslijmvlies en het metabolisme, waarbij - in tegenstelling tot coeliakie – in principe het immuunsysteem niet in tussenkomt en dus de klassieke diagnostische tests voor coeliakie negatief zijn. Volgens de ‘United European Gastroenterology’ zijn er geen criteria om de diagnose van niet-coeliakiegebonden glutensensitiviteit te stellen, terwijl toch bepaalde laboratoria beweren in het bloed glutensensitiviteit te kunnen aantonen. Bepaalde artsen en therapeuten dan weer, menen glutenintolerantie met kinesiologische testen te kunnen opsporen. Maar in de meeste gevallen is glutenintolerantie een
8
FEBRUARI 2015
uitsluitingsdiagnose, waarbij 2 à 4 weken totaal weglaten van gluten de klachten sterk moet doen verminderen en het herintroduceren van gluten weer symptomen moet opleveren.
Klachten Wanneer mag men glutensensitiviteit vermoeden? Als men na het eten van glutenhoudend voedsel last krijgt van: een energiedip, prikkelbaarheid, concentratiemoeilijkheden, hoofdpijn, gewrichtslast, tintelingen of gevoelloosheid in de ledematen. Of uiteraard ook als men na gluten steevast spijsverteringsklachten ervaart zoals maagpijn, een opgeblazen gevoel, gasvorming, krampen, diarree of constipatie. Ook kunnen chronische klachten zoals abnormaal gewichtsverlies of - toename, huiduitslag zoals eczema, chronische neusafscheiding, stemmingswisselingen en depressiviteit, uitgesproken (pre)menstruele klachten en onverklaarbare onvruchtbaarheid mogelijk op glutenintolerantie wijzen. Maar omdat al deze klachten niet specifiek zijn voor glutenintolerantie moet het weglaten van gluten dan ook duidelijk een verbetering opleveren. Op te merken valt dat men ook slecht kan reageren op andere componenten van granen (vooral fructanen), waarbij enkel het weglaten van glutenhoudende granen niet het gewenste effect oplevert.
Controle Certisys BE-BIO-01.
BE-0 01
www.limafood.com
De natuur. Niet meer, niet minder.
Adviezen
Lactosevrij Biogenot
ga eventueel na of je reactie niet alleen tarwe betreft. Vooral tarwe heeft als graan de laatste 50 jaar door kruisen en veredelen een andere, minder interessante samenstelling gekregen, waarbij de aard van het gluten is veranderd en het glutengehalte is toegenomen. Zo kan men soms tarwe slecht verdragen, terwijl men geen problemen ervaart met spelt, eenkoorn, kamut, rogge, gerst als het probleem echt bij de gluten ligt, dan kan je glutenvrije granen gebruiken zoals: quinoa, volle rijst, boekweit, gierst, maïs, amaranth, teff, sorghum, kiwicha en tapioca. Er bestaan tegenwoordig heel veel producten op basis van deze voedingsmiddelen. gebruik alleen haver die gegarandeerd glutenvrij is reduceer je inname van koolhydraten via granen (brood, pasta, gebak) ten voordele van zetmeelrijke groenten zoals gekookte wortelen, pastinaken, knolselder, pompoen, zoete aardappel... vervang het graneneiwit door andere eiwitbronnen: biologische noten en zaden, peulen, zure melkproducten, vis, kip, mager rood vlees neem andere maatregelen om de conditie van je darmslijmvlies te verbeteren: zoals een goed probioticum (darmflorapreparaat) of – op advies van je arts/therapeut – nog andere supplementen die de integriteit van de ‘lekkende darm’ verbeteren: glutamine, zink...
LACTOSE-INTOLERANTIE Geen koemelkallergie Bij lactose-intolerantie reageert men – zonder tussenkomst van het immuunsysteem – overgevoelig op lactose of melksuiker. Aan de basis ligt een gebrek aan het enzym lactase, dat normaal lactose helpt af te breken tot glucose en galactose. Lactose-intolerantie dient dus te onderscheiden worden van koemelkallergie, waarbij men wel door tussenkomst van het immuunsysteem allergisch reageert op één of meerdere melkeiwitten (doorgaans het caseïne). Hierbij wordt de ernst van de klachten niet bepaald door de hoeveelheid melk die wordt geconsumeerd: een klein beetje kan al klachten veroorzaken en melk dient volledig geschrapt te worden.
Klachten Bij lactose-intolerantie zal, door een gebrek aan lactase, de onverteerde lactose afgebroken worden door darmbacteriën tot melkzuur en koolzuurgas. Dat laatste veroorzaakt ongeveer 30 minuten tot 2 uur na de inname van het melkproduct tot klachten zoals buikpijn, misselijkheid, opgeblazen gevoel, abnormale winderigheid en diarree. Hier is de ernst wel afhankelijk van de hoeveelheid van de melkproducten die men consumeert. Zo wordt geschat dat de meeste adolescenten en volwassenen tot 12 g lactose kunnen verdragen zonder last te ervaren en soms meer als de inname van zuivel over de dag wordt verspreid.
Bij wie? Normaal gezien maken baby’s voldoende lactase aan om gedurende de periode van de borstvoeding (of als tijdens die periode koemelk wordt geven) voldoende lactose te verdragen. Na het tweede levensjaar neemt de productie van lactase af en is er steeds meer kans op lactoseintolerantie. Waar bij het blanke ras nog heel wat volwassenen lactase blijft aanmaken, zouden tot 75 % van het Afrikaanse ras en tot 90 % van het Aziatische ras geen lactase meer aanmaken na de borstvoedingsperiode (men spreekt van ‘lactasedeficiëntie’). Op te merken valt dat toch meer
www.molkerei-biedermann.ch Bio Suisse staat sinds 1981 dankzij de strengste richtlijnen en de zuivere verwerking van de producten voor de hoogste biokwaliteit en een onvervalste smaak. voor meer informatie:
[email protected] Vraag naar de Biedermann producten in uw natuurvoedingswinkel.
10
BioGezond
FEBRUARI 2015
MONGOZO PREMIUM PILSNER &
Bij uitgesproken klachten door lactose-intolerantie mijd je best alle zuivelproducten (vooral melk zelf).
en meer zuigelingen lactose-intolerantie vertonen: zelden is dat een primaire vorm, meestal een secundaire vorm waarbij door darminfecties en darmaandoeningen lactose tijdelijk niet meer verdragen wordt.
MONGOZO BUCKWHEAT WHITE ORGANIC, GLUTEN-FREE AND FAIRTRADE
Adviezen Bij uitgesproken klachten door lactose-intolerantie mijd je best alle zuivelproducten (vooral melk zelf), voedingsmiddelen met zuivel erin verwerkt, alsook producten (lees het etiket!) waarin geïsoleerde, gezuiverde lactose als zoetmiddel of vulmiddel verwerkt zit: medicijnen, tabletten, chocolade, gebak... als men in die gevallen toch lactosehoudend voedsel wil gebruiken, kan men beroep doen op voedingssupplementen met het lactase-enzym, meestal aangemaakt door gisting doormiddel van Aspergillus oryzae. Deze enzymen moeten ingenomen worden een half uur voor (tot tegelijk) men een zuivelproduct nuttigt. Ofwel kunnen ze 12 à 24 uur voor gebruik aan het melkproduct zelf toegevoegd worden. Bij minder uitgesproken klachten van lactose-intolerantie worden als zuivelproducten aangeraden: t EPPSBSUJTBOBMFUSBEJUJPOFMFGFSNFOUBUJFWFSLSFHFONFMLQSPEVDUFO[PBMTWFSTFSFDIUT draaiende yoghurt, kwark (platte kaas), biogarde en kefir: zij bevatten levende bacteriën die het enzym lactase afscheiden. Pas op: industriële UHT-yoghurt of lang conserveerbare yoghurt bevordert de vertering van lactose niet! t NFUNBUFWBTUFLB[FO CJKWPPSLFVSDPUUBHFDIFFTF SJDPUUB NP[BSFMMB Zwitsere kaas en cheddar t SPPN SPPNJKTFOLBSOFNFMLLVOOFOHFCSVJLUXPSEFO PNEBUIFUMBDUPTFBSNF zuivelproducten zijn er wordt overdreven gewag gemaakt van een mogelijk calciumgebrek als geen zuivel wordt gebruikt. Melk is weliswaar rijk aan calcium, maar die wordt niet zo goed opgenomen: omdat uit caseïnes in de maag vaak een moeilijk te verteren en taaie ‘wrongel’ wordt gemaakt die de opname van calcium bemoeilijkt en omdat melk ook een hoge hoeveelheid fosfor bevat, het mineraal dat voor opname ‘in competitie’ treedt met calcium. Bevolkingsgroepen die grote hoeveelheden melk consumeren, vertonen doorgaans meer osteoporose dan groepen die er weinig van gebruiken. Bovendien zijn er veel andere goede calciumbronnen: groene groenten (broccoli, groene kool), noten en zaden (sesamzaad is een topper), peulvruchten, vissoorten met zachte, eetbare beenderen (zalm, sardines), haver, gierst, abrikozen, vijgen, wortelen … we mogen aan haverdrank, speltdrank, amandeldrank, hazelnotendrank, sojadrank … niet hetzelfde complete voedingsprofiel als moedermelk of koemelk toeschrijven, maar het zijn wel lactosevrije dranken die hun plaats hebben als daarnaast een gezonde en gevarieerde vaste voeding wordt genomen
NEW
FEBRUARI 2015
BioGezond
11
Lekker veilig!
Gegarandeerd glutenvrij +L/HSTOLLM[LLUHWHY[LWYVK\J[PLY\PT[L]VVYOL[HZZVY[PTLU[ NS\[LU]YPQL]SVRRLU!YPQZ[]SVRRLUNPLYZ[]SVRRLUIVLR^LP[ ]SVRRLUTH{Z]SVRRLUHTHYHU[O]SVRRLUX\PUVH]SVRRLU :\WLYSLRRLYLUOLSLTHHSIPV^^^KLOHSTUS
Bio Berkensap met duindoornsap
Glutenintolerantie: hype of mythe? De 15 meest voorkomende intoleranties en allergenen zijn: soja, eieren, vis, pinda’s, schaaldieren, melk, allerlei noten, selderij, mosterd, sesamzaad, zwaveldioxide, sulfiet, lupine, gluten en weekdieren. Reeds 2000 jaar geleden werd voor het eerst door Aretaeus geschreven over glutenallergie. Het is met andere woorden niets nieuw. Maar vandaag wordt vaak onterecht gluten aangewezen als schuldige. Omdat zich moe voelen en darmklachten vele oorzaken kunnen hebben zoals stress, verkeerde voedselcombinaties en junkvoeding. Maar ook in huis vervuiling en allergenen, die niet afkomstig zijn van gluten. Vandaar dat een klinische diagnose het juiste antwoord is. Doe de eliminatietest. Als deze wijst op gluten laat dan een klinische diagnose uitvoeren. De KU Leuven* deelde mee dat via screening gemiddeld 1 op 266 niet tegen gluten zouden kunnen maar na klinische diagnose dit slechts 1 op 3345 personen was. Dat is slechts 0,03% van de bevolking! De glutenvrije hype is wellicht voor velen een mythe. Een placebo. De positieve kanten van gluten. Meer dan 1000 jaar geleden ruilden Boeddhisten vlees door gluten. Door een lichtere vertering van gluten konden zij beter mediteren (concentreren). Rond 1900 spoorden artsen en gezondheidsklinieken patiënten aan om glutenrijke voeding te eten. Artsen wisten toen dat gluten de darmen prikkelden voor een goede darmbeweging en darmtransit. Er ontstonden glutenrijke macaroni, ontbijtcereals, koekjes, crackers en glutenrijk meel en brood. In 1936 ontdekte de Franse wetenschapper Boucharat dat gluten goed waren voor diabetici, die zetmeel en koolhydraten moesten vermijden. Dr. John Harvey Kellogg bracht rond 1940 Protose op de markt. Een glutenrijke vleesvervanger op basis van granen en noten. * bron KULeuven, Vesaliusonline. Coeliakie, Martin Hiele, blz 4/49
'UDLQHUHQYRRUHHQ¿WHQ slank lichaam! Het voorjaar, de ideale periode om het lichaam te helpen zuiveren en om weer slank voor de dag te komen dankzij BIO-BERKENSAP van ladrôme: ondersteunt de eliminatie bevordert de uitscheiding via de nieren ondersteunt de afslanking het BIO-BERKENSAP van ladrôme wordt handmatig verzameld in het voorjaar op een traditionele manier uit berken van de Hoge Alpen (Hautes Alpes).
sap doorn n i u d jk met tuurli als na middel r bewaa
12
FEBRUARI 2015
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels Info Mannavita: 056 43 98 52
[email protected] - www.mannavita.be
NIEUW
SMAAK HERO
SUIKERS ZERO Ga voor een nieuwe smaak. Of zelfs twee. Proef de eerste biologische, plantaardige variaties op yoghurt op basis van heerlijke amandelen of kokosnoot. Soja-Amandel combineert de lekker subtiele smaak van bio amandelen met het smeuïge van bio soja. Soja-Kokosnoot brengt de verfrissende, exotische smaak van biologische kokosnoot samen met al het goede van bio soja. En het heerlijkste nieuws? Ze bevatten geen suikers. Ontdek de ontelbare culinaire mogelijkheden. Experimenteer. Neem een foto van je gerechten en deel je recepten op Instagram, #provamel.
Volg ons op
BioGezond
koken
Om bij het thema van deze editie te blijven, ditmaal een aantal gerechten die glutenvrij en lactosevrij zijn. Allen ook zonder toegevoegde geraffineerde suikers, gezoet met een gezond alternatief. Auteur Ludo Slaets
GEMBERBROOD Ingrediënten -
80 gr maïsmeel 80 gr kikkererwtmeel 40 gr kokosmeel Rijstmelk 5 gr gedroogde gist 5 gr zout
- Kokosolie - 2 eieren - 8 gr vers geraspte gember - Rijstgriesmeel
Bereiding -
Ingrediënten -
100 gr boekweitmeel 200 cl rijstmelk 1 ei 1 eigeel mespuntje stevia poeder
- 1 appel - Kokosolie - Agave poedersuiker (of iets gelijkaardigs)
Bereiding - Meng het boekweitmeel met de rijstmelk en laat een nachtje rusten in de koelkast, dit maakt het meel zachter en beter verteerbaar - Roer er het ei, het eigeel en de stevia onder - Steek het klokhuis uit de appel en snij deze in schijven - Bak de appelschijven vooraf in een beetje kokosolie en hou ze warm - Bak nu de pannenkoekjes en leg er telkens een schijf appel op - Bestrooi met de agavesuiker en laat nog even karameliseren
14
BioGezond
FEBRUARI 2015
Meng de meelsoorten en voeg er het zout bij Roer er rijstmelk door (ongeveer 25 cl) tot een dik, half-vloeibaar deeg Meng er de eieren, 10 gr kokosolie, de gist en de gember door Stort in een vorm die ingevet is met kokosolie en bestoven met rijstgriesmeel Bak af in voorverwarmde oven op 180 graden gedurende ongeveer 40 minuten
Zuiverend Ontgifte end
• 100% PUUR • ZONDER BEWAARMIDDELEN • NIET GEPASTEURISEERD • ZONDER ALCOHOL
Vind uw jeugd ¦ª¨£¡¤¤¡§ဘ ZUIVER UW LICHAAM EN OPTIMALISEER UW ENERGIE Activeert in de diepte de eliminatie van zuur en organisch afval Regenereert het organisme Levend biologisch water, energiebron Rijk aan mineralen, oligo-elementen en aminozuren
Beschikbaar in alle gespecialiseerde winkels en apotheken
www.biolife.be
MAÏSWRAPS
Ingrediënten - - 100 gr maïsmeel - 100 gr rijstmelk - 100 gr bruisend water - 2 eieren - Snuifje zout - Olijfolie
Bereiding
-
Ingrediënten Marinade: - 150 gr rode linzen - 30 gr shii-take of andere paddenstoelen - 1 sjalotje - 1 klein teentje look - 3 gr vers geraspte gember
-
5 gr geraspte citroenschil 10 gr boekweitvlokken 2 eieren Zwarte peper, zout, Ras-el-Hanout - Rode palmolie
Bereiding - Stoof het fijngesneden sjalotje aan in een beetje rode palmolie - Voeg de look en de gember bij, nog even aanstoven zonder kleuren en vervolgens de citroenschil bijvoegen - Spoel de linzen, doe ze bij het sjalotje en bevochtig met evenveel water - Kook de linzen tot ze droog zijn - Doe ze in de blender of keukenmachine en pureer samen met de eieren en de boekweitvlokken - Meng met de fijngesneden champignons en stevig afsmaken met de kruiden - Vorm burgers en laat deze enkele uren opstijven in de koeling
16
BioGezond
FEBRUARI 2015
Meng het meel met de rijstmelk en het water Roer er de eieren en het zout onder Bak dun af in een bodempje olijfolie Op te vullen naar eigen smaak
GEPOFTE QUINOA Ingrediënten - Quinoa - Honing
Bereiding -
Zet een pan op het vuur en laat deze tamelijk heet worden. Strooi de quinoa erin, deksel erop en enkele seconden laten poffen Haal van het vuur, laat even afkoelen en roer er een lepeltje honing onder. Smeer uit op bakpapier of siliconenmat en laat opstijven In stukken breken en te gebruiken als garnering op bv. ontbijtgranen
MAÏS-KIKKERERWT BROOD
Ingrediënten - 100 gr maïsmeel - 100 gr kikkererwtmeel - 3 gr zout
-
- 4 gr gist - 2 eieren - 10 gr kokosolie
Meng het meel met het zout Voeg water bij tot een dik, half-vloeibaar deeg Roer er de eieren en de kokosolie door Vervolgens de gist ondermengen Laat een tweetal uren rijzen en bak dan af op 180 graden
MOELLEUX CHOCOLAT CUPCAKES
Ingrediënten -
20 gr rijstmeel 25 gr kokosmeel 35 gr kokosbloesemsuiker 3 gr bakpoeder 25 gr raw cacaopoeder 40 gr raw cacao boter 30 gr ahorn siroop
- 60 gr vegan zwarte chocolade (minstens 70%) - 30 gr appel-mango compote (of peer, of iets dergelijks) - 3 gr vanille extract - 150 ml kokosroom
Bereiding - Meng het meel met de kokosbloesemsuiker, het bakpoeder en de cacaopoeder - Smelt de cacaoboter en de chocolade op een heel laag vuurtje - Ahornsiroop en vanille extract toevoegen - Appel-mango compote onderroeren - Meng vervolgens het cchocolade mengsel onder het meel mengsel en roer er voorzichtig de kokosroom lepel per lepel door - Schep in cupcake vormpjes en bak 30 minuten af op150 graden. - De cupcakes zullen nog zacht zijn, ze harden verder tijdens het afkoelen
FEBRUARI 2015
BioGezond
17
Voedingstips voor een gezonde leverfunctie Met een gewicht van 1,5 à 2 kg is de lever de grootste klier van ons lichaam. Dit orgaan vervult voor ons tal van levensbelangrijke functies op het vlak van spijsvertering, zuur-base evenwicht, waterhuishouding, hormonen- en bloedcelafbraak en vooral lichaamsontgifting. Het spreekt dus vanzelf dat een zwakke leverfunctie (leverinsufficiëntie), leververvetting (steatose) of een leverontsteking (hepatitis) zich zal laten voelen op het algemene welbevinden, het energiepeil en de spijsvertering. Met welke voedingstips kunnen we de leverwerking ondersteunen? Deze zwavelverbinding kan ook merkbaar de ontsteking en pijn in gewrichten en andere bindweefselstructuren verminderen.
Geen geraffineerd, hoogbewerkt voedsel Net als voor een algemene goede gezondheid of ter ondersteuning bij andere kwalen, is het in de eerste plaats bij een zwakke leverfunctie aanbevolen om resoluut te kiezen voor een onbewerkte en ongeraffineerde voeding die geen storende additieven bevat. Daarom schrappen we: geraffineerde suiker: grote nutriëntenrover en verstoorder van de bloedsuikerspiegel, immuniteit en leverfunctie (zie vooral verder) witmeelproducten: zijn beroofd van vezel en kiem, waardoor ze sneller de bloedsuikerspiegel doen stijgen en armer zijn aan nutriënten (magnesium, vitamines B) verwerkte vleeswaren (worst, salami, paté, ham, vleessalade…) bevatten schadelijke nitrieten, industriële vetten (zie verder), vaak teveel geraffineerd zout, smaakversterkers zoals natriumglutamaat… alle ingeblikt voedsel en voorverpakte maaltijden junk food, frituur- en tavernekost alle voedingsmiddelen met additieven (geur-, kleur-, smaak- en bewaarmiddelen) alle voedselbronnen die behandeling met pesticiden of herbiciden ondergingen alle voedingsbronnen met antibiotica (veeteelt!) en eventuele hormonen
Alcohol en suiker: taboe Dat bij een leveraandoening best alcohol volledig wordt gemeden is niet meer dan logisch. Alcohol wordt door de lever afgebroken tot het giftige acetaldehyde en bij het verwerken van alcohol ontstaan ook schadelijke vrije radicalen. Beide zaken dragen bij een gevoelige lever al in kleine doseringen bij tot weefselschade, ontsteking en verminderde functie. Bovendien leidt alcohol sneller tot aanmaak en opslag van vetten in de lever en elders in het lichaam. Wat geraffineerde suiker betreft: nog steeds wordt te weinig benadrukt dat die voor de helft uit geraffineerde fructose bestaat. In tegenstel-
18
BioGezond
FEBRUARI 2015
ling tot glucose, dat nagenoeg door alle organen als energiebron kan gebruikt worden, dient alle fructose door de lever verwerkt te worden. Helaas heeft de lever maar een beperkte capaciteit om fructose tot glucose of glycogeen (reservesuiker) om te zetten. Een overmaat fructose leidt snel tot leververvetting (steatose), tot vetopslag elders in het lichaam en tot een toename van de bloedvetten, vooral van triglyceriden en VLDL-cholesterol. Fructose verhoogt ook de aanmaak van urinezuur, wat o.a. de kans op hoge bloeddruk verhoogt, leidt sneller tot ‘insulineresistentie’, de voorloper van type 2 diabetes, en tot de ‘maillard-reactie’, die leidt tot degeneratie van eiwitten in alle organen. Om die reden horen absoluut niet thuis in een leverdieet: alle bronnen van geraffineerde suiker en high fructose corn syrup: frisdrank, snoep, koek, gebak… vruchtensappen: te veel fructose ineens, mankeren de vezels agavesiroop: fructoserijk zoetmiddel Verder moeten zeker gematigd worden: zoet fruit; best geen gedroogd fruit zoals dadels, rozijnen en vijgen fructosehoudende natuurlijke zoetmiddelen: oersuiker, ahornsiroop, kokosbloesemsuiker en honing. Granensiropen (bevatten nauwelijks fructose) zijn de beste keuze.
Mijd slechte vetten In tegenstelling tot wat velen denken moet een leverdieet geen strikt vetarm dieet zijn. We hebben voor een goede gezondheid vetten nodig voor onder meer de essentiële vetzuren en de vetoplosbare vitaminen. Helaas wordt over vetten nog veel te veel verkeerde informatie verspreid. Zo zouden verzadigde vetten altijd slecht zijn en worden altijd onverzadigde vetten worden aangeraden. Maar net die laatste hebben in de westerse voeding vaak verregaande raffinage (met verlies van waardevolle antioxidanten) ondergaan en/of bevatten door een hardingsproces de voor de lever zeer storende ‘transvetten’. Bovendien verdragen meervoudig onverzadigde vetten geen verhitting, want daarbij ontstaan peroxiden, die fungeren als vrije radicalen. Daarom schrappen we best:
alle geraffineerde supermarktoliën alle bronnen van geharde vetten: margarines, smeerpasta’s, sauzen, mayonaise, dressings, banketgebak en duizenden verwerkte voedingsmiddelen met transvetzuren alle voedingsmiddelen die gebakken werden in oliën, rijk aan meervoudig onverzadigde vetzuren (maïs-, soja-, zonnebloem-, saffloer-, druivenpit-, rijstvlies-, pinda-, koolzaad- en lijnzaadolie)
Ook best te vermijden melkproducten (behalve zure zuivel, zie verder): omdat zowel de lactose (melksuiker) als de caseïnes (melkeiwitten) vaak problemen geven vaste kazen en zeker belegen, oude en scherpe kazen azijn en scherpe specerijen strikt vegetarische of veganistische diëten: bevatten weinig bouwstenen van het ontgiftende glutathion (zie verder bij bronnen van methionine, cysteïne, taurine), voeren vaak te weinig ijzer, zink, selenium, jodium en vitamine D aan grote maaltijden, overeten: zij belasten de lever alle voedingsmiddelen waarvoor een intolerantie of allergie bestaat! overmaat peulvruchten overmaat aardappelen overmaat gekookte koolsoorten (eet ze bij voorkeur rauw), groene paprika
Begin met kiezen voor bio Kiezen voor biologisch voedsel is niet meer dan logisch bij een zwakke leverfunctie. Niet alleen concludeerde vorige jaar de aller-
Kokosvet en verse hoeveboter zijn zeer geschikte bronnen van verzadigde vetten die doorgaans gemakkelijk te verteren zijn.
grootste studie ooit dat biologische gewassen in vergelijking met reguliere landbouwgewassen 20 tot 40 % meer antioxidanten aanvoerden, ook testten reguliere gewassen vier maal meer positief op pesticiden (met 10 tot 100 maal hogere gehalten dan bio) en bevatten ze veel meer van het zware metaal cadmium. Bio is dus tegelijk voedzamer en minder belastend voor de lever
Gezonde vetten Als vetten slecht verdragen worden, moeten uiteraard aangepaste, bescheiden hoeveelheden genuttigd worden. De allereerste stelregel is enkel koudgeperste, ongeraffineerde en ongeharde oliën te gebruiken met een maximum aan nutriënten (carotenen, tocoferolen, alfaliponzuur, lecithine...) en een minimum aan transvetten.
lekker biologisch!!!
verkrijgbaar in bio- & natuurvoedingswinkels
www.biofresh.be FEBRUARI 2015
BioGezond
19
volle granen: met de voorkeur voor de glutenvrije granen zoals zilvervliesrijst, quinoa, gierst, boekweit... met mate vers bio fruit: vooral lokale fruitsoorten als appels en peren; alle soorten bessen (als ze goed verdragen worden), grapefruit (bevordert de werking van leverongtiftende enzymen en is een bron van naringenine dat vetopstapeling in de lever tegengaat), papaja
Specifieke leverondersteuning
Best te vermijden, vaste kazen en zeker belegen, oude en scherpe kazen.
Verder letten we erop enkel de vetten te verhitten die daarvoor geschikt zijn om geen storende vrije radicalen (‘peroxiden’) te creëren. Ten slotte letten we op een goede balans omega-6/omega-3. Aan te raden zijn: olijfolie: is niet alleen een bron van de interessante monoonverzadigde omega-9-vetzuren, ze voert met hydroxytyrosol een zeer interessant beschermend antioxidans aan wat meervoudig onverzadigde vetzuren betreft: probeer de omega-3-vetzurenrijke oliën als lijnzaad-, koolzaad-, hennep- en perilla-olie te accentueren ten nadele van soja -, maïs -, zonnebloem - en saffloerolie kokosvet en verse hoeveboter zijn zeer geschikte bronnen van verzadigde vetten (als een balans met onverzadigde vetten maar wordt gerespecteerd), die door hun korte ketenlengte doorgaans gemakkelijk te verteren zijn bakken doe je best in olijfolie, sesamolie, kokosvet of hoeveboter
Waardevol eiwit Een overmaat aan eiwit belast te lever omdat bij de afbraak ervan teveel ammoniak gevormd wordt, die vervolgens dient omgezet te worden tot ureum. Anderzijds zijn de uit eiwitten afkomstige aminozuren zeer belangrijk voor diverse lichaamsfuncties en – structuren. Een strikt eiwitarm is dus meestal niet aangewezen bij een leveraandoening. Het gaat erom kwaliteitseiwit te gebruiken en zeker de plantaardige bronnen niet uit het oog te verliezen: noten en zaden zure zuivel: rechtsdraaiende yoghurt, kwark, biogarde, kefir (!) wilde vette vis peulvruchten in zoverre ze worden verdragen en gefermenteerde sojaproducten (tempeh, natto) kip, kalkoen, mager rood vlees van grasgevoede dieren: allen in bescheiden hoeveelheid af en toe een eitje
Goede koolhydraten Koolhydraten dienen ongeraffineerd te zijn en hebben best een lage glycemische index om te zorgen voor een goede bloedsuikerspiegel zonder pieken: vooral bio groenten: een deel rauw (in zoverre dat wordt verdragen), de rest gestoomd of voorzichtig gekookt: vooral witlof, andijvie, wortelen, selder, jonge prei, rode biet, spinazie, venkel, sla en alle verderop nog vernoemde groenten
20
BioGezond
FEBRUARI 2015
bevatten cepaenen of ontgiftende zwavelverbindingen: knoflook (dat daarnaast ook rijk is aan selenium), prei, ui, daslook, bieslook bevatten glucosilinaten of bijzondere ontgiftende zwavelverbindingen (die fase 2 van de leverontgifting stimuleren): broccoli en waterkers zijn absolute toppers; ook spruiten, (rauwe) bloemkool, (rauwe) kolen, mierikswortel, rapen, daikon, mosterdzaad bevatten gluthathion of de grote leverontgifter: knoflook, meloen, avocado’s, asperges, walnoten bevatten cysteïne (voorloper van glutathion): zure zuivel, mager kwaliteitsvlees, eieren (met mate!), knoflook bevatten methionine (voorloper van glutathion): zure zuivel, mager kwaliteitsvlees, vette vis, sojabonen, zaden (sesamzaad!) rijk aan ontgiftende chlorofyl en beschermende antioxidanten: groene bladgroenten zoals boerenkool en andere kolen, paardenbloemblad, cichorei, andijvie, rijk aan cynarine, dat de galproductie bevordert en de kwaliteit van de gal verbetert: artisjokken bevatten taurine (zeer belangrijk voor de aanmaak van gal): mager vlees, vette vis, zure zuivel, eieren bevatten choline (bevordert de vetstofwisseling in de lever, bevordert de aanmaak van gal): eidooier, mager kwaliteitsvlees, zure zuivel, vis, soja, groene bladgroenten, volle granen (in de kiemen) bevatten inositol (zeer belangrijk voor leverfunctie en verwerking van vetten): gekiemde bonen en granen, alfalfa, biergist, meloen, kantaloep, asperges, tarwekiemen, noten rijk aan betaïne (ondersteunt de verwerking van vetten) en antioxiderende anthocyanen: rode biet
Verdere tips gebruik kruiden zoals kurkuma, gember, koriander, kardemom, kaneel, venkel, cayenne… op voorwaarde dat ze verdragen worden
Wat te drinken? van koffie (als bron van flavonoïden) is in grote studies aangetoond dat 2 à 3 tassen per dag de gezondheid van de lever bevorderen met minder kans op verhoogde leverenzymen, minder kans op levercirrose en minder sterfte door leverziekten maar nog stukken beter zijn uiteraard groene, witte thee en matcha, die in vergelijking met koffie dankzij de catechines nog meer antioxiderende eigenschappen vertonen en tegelijk minder cafeïne bevatten; groene thee vermindert ook leververvetting aanraders zijn ook: bronwater, verdunde melkwei of - appelazijn of - citroensap, verse of melkzuurvergiste groentesappen (wortel, rode biet), kruidenthee (paardenbloem, mariadistel, artisjokblad, duivenkervel.)
www.ecomil.com
Suiker? Nee, dank je! w u e Ni
EcoMil Hennepdrank zonder suiker Bio 1 L
EcoMil Amandelmelk zonder suiker Bio 1 L
EcoMil Amandelmelk zonder suiker met calcium Bio 1L
EcoMil kokosnootmelk zonder suiker Bio 1 L
Zonder suiker «ŅĹÚåųƉDŽŅåƋŸƋŅýåĹ Zonder lactose & zonder gluten Deze plantaardige dranken genieten van de gezondheidsbeweringen “zonder suiker” ±±ĹčåDŽĜåĹDŽåĵĜĹÚåųÚ±ĹLjţĂčųŸƚĜĩåųŞåųŎLjLjčųŅüŎLjLjĵĬÆåƴ±ƋƋåĹØåĹŮDŽŅĹÚåųDŽŅåƋŸƋŅýåĹŰ omdat ze geen ingrediënten bevatten die gebruikt worden voor hun zoetmakende eigenschappen. (bepaald in reglement (CE) nº 1924/2006). Ze bevatten echter wel van nature aanwezige suikers 0.1g per 100g of 100ml. Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedingswinkel. Import – Distributeur in België: BVBA MANNAVITA – Wevelgem – info: Tel 056439852
[email protected] – www.mannavita.be
Nieuwtjes OVER VOEDING, VOEDINGSSUPPLEMENTEN & KRUIDEN Overgewicht en te hoge bloedsuiker door kunstmatige zoetstoffen Omdat ze geen of nauwelijks calorieën bevatten en ook geen glucose aanvoeren, worden kunstmatige zoetstoffen zoals aspartaam, sucralose en sacharine al jarenlang gepromoot om gewichtsverlies te verkrijgen en om de bloedglucosespiegel beter onder controle te houden. Maar steeds meer blijkt dat deze stoffen net bijdragen tot de epidemieën van glucose-intolerantie (voorstadium diabetes) en overgewicht! Nadat eerder al aangetoond was dat ratten die yoghurt met aspartaam of sacharine kregen meer in gewicht bijkwamen dan ratten die evenveel calorieën yoghurt met suiker kregen1 en dat bij obese mensen sucralose de glucosespiegel meer deed stijgen dan bij controlepersonen die geen sucralose innamen2, toonden Israëlische onderzoekers aan dat muizen die suikerwater kregen met daarin de zoetstoffen sacharine, sucralose of aspartaam meer glucose-intolerantie en dus ongunstige bloedsuikercurves vertoonden dan muizen die enkel water met suiker of glucose kregen3. Dit verrassende resultaat werd vervolgens door de onderzoekers verklaard door het feit dat de calorie- en suikerarme kunstmatige zoetstoffen, die niet uit de darm worden opgenomen, een negatief effect uitoefenen op de darmflora. Daar grijpen namelijk ongunstige veranderingen plaats waarbij onder meer bacteriënstammen zoals Clostridiales en Bacteroides gaan overheersen, een darmflorapatroon dat ook bij obesitas wordt gezien. Deze bacteriën gaan op een bepaalde manier, zoals door fermentatie van glycanen, meer energie uit het voedsel halen, wat niet alleen de bloedsuikerspiegel verhoogt (glucose-intolerantie), maar ook het gewicht ongunstig gaat beïnvloeden. 1. Feijó Fde M et al. Saccharin and aspartame, compared with sucrose, induce greater weight gain in adult Wistar rats, at similar total caloric intake levels Appetite. 2013 Jan;60(1):203-7. doi: 10.1016/j.appet.2012.10.009. Epub 2012 Oct 23 2. Pepino MY et al. Sucralose affects glycemic and hormonal responses to an oral glucose load. Diabetes Care. 2013 Sep;36(9):2530-5
de lever en een verminderde insulineresistentie. Maar de afname van het leverenzym alanine aminotransferase (ALT) en van de nuchtere bloedglucosewaarden waren duidelijk beter in de chlorellagroep3. 1. Ferreira-Hermosillo A et al. Hepatoprotective effects of Spirulina maxima in patients with nonalcoholic fatty liver disease: a case series. J Med Case Reports. 2010 Apr 7;4:103. 2. Panahi et al. Investigation of the effects of Chlorella vulgaris supplementation in patients with non-alcoholic fatty liver disease: a randomized clinical trial. Hepatogastroenterology. 2012 Oct;59(119):2099-2103 3. Ebrahimi-Mameghani, M. et al. Effect of Chlorella vulgaris Supplementation on Liver Enzymes, Serum Glucose and Lipid Profile in Patients with Non-Alcoholic Fatty Liver Disease. Health Promot Perspect. 2014 Jul 12;4(1):107-15.
...................................................................................................................................................................................................
Probiotica helpen tegen verkoudheid Er wordt al lang gesteld dat de conditie van onze darmflora voor een deel onze weerstand bepaalt tegen ziektekiemen. Recent werd via een grote meta-analyse van 20 placebogecontroleerde studies nagegaan of de inname van probiotica als voedingssupplement beter hielp beschermen tegen acute luchtwegeninfecties in vergelijking met placebo. Hiervoor werden alleen studies geselecteerd waarbij de probiotica Lactobacillus- en/of Bifidobacterium-bacteriën aanvoerden en waarbij deze werden toegediend aan kinderen vanaf 1 jaar en volwassenen die anders geen gezondheidsproblemen vertoonden. Een eerste conclusie was het feit dat deelnemers die een probioticum hadden gekregen en een acute luchtwegeninfectie kregen, duidelijk minder dagen ziek waren in vergelijking met wie een placebo innam. Verder zag men dat de kinderen op probiotica minder dagen afwezig waren op de kinderopvang of op school en dat de volwassenen op probiotica minder werkverlet vertoonden. Eén van de manieren om zich beter te beschermen tegen infecties is dus de inname van een darmflorapreparaat met een goede samenstelling en voldoende levensvatbare bacteriën.
3. Suez J et al. Artificial sweeteners induce glucose intolerance by altering the gut microbiota. Nature. 2014 Oct 9;514(7521):181-6.
King S et al. Effectiveness of probiotics on the duration of illness in healthy children and adults who develop common acute respiratory infectious conditions: a systematic review and metaanalysis. British Journal of Nutrition, 2014;112:41-54.
...................................................................................................................................................................................................
Chlorella helpt bij vetlever Door het overmatige gebruik van voedingsmiddelen met een hoge glycemische index, maar vooral door geraffineerde fructose (uit suiker), stapelen steeds meer westerlingen te veel vet op in de lever. Dergelijke ‘vetlever’ (NAFLD, Non Alcoholic Fatty Liver Disease) is een conditie die onder meer bijdraagt tot de epidemie van diabetes type 2. Nadat al eerder was aangetoond dat spirulina1 en chlorella2 gunstig inwerkten op een vetlever met onder meer afname van de bloedspiegel van het leverenzym ALT, werd in een nieuwe studie bevestigd dat chlorella een vetlever gunstig beïnvloed. Deelnemers kregen daarbij gedurende 8 weken ofwel vitamine E en een placebo, ofwel vitamine E met daarbij dagelijks 1200 mg chlorella. In beide groepen zag men een significante afname in gewicht, verbetering van bloedlipiden, gunstige verandering van enzymen van
22
BioGezond
FEBRUARI 2015
...................................................................................................................................................................................................
Bevestiging: knoflook verlaagt de bloeddruk Dat knoflook de bloeddruk kan verlagen, werd door bepaalde studies al aangetoond maar door sommige wetenschappers nog tegengesproken. Daarom werd door Chinese cardiologen recent een meta-analyse uitgevoerd, waarbij enkel conclusies werden getrokken uit studies die op een correcte manier werden uitgevoerd en dit met doses van 600 à 900 mg knoflookpoeder. Men kwam tot het besluit dat het gebruik van knoflook zorgde voor een gemiddelde afname van de systolische bloeddruk met 3,57 mm Hg druk en van de diastolische bloeddruk met 3,39 mm Hg druk en dat de bloeddrukdaling het sterkst was uitgesproken bij mannen en vrouwen met een
te hoge bloeddruk1. Eerder werd al aangetoond dat de dagelijkse inname van 1200 mg van de bijzondere gefermenteerde knoflook (Aged Garlic Extract) nog betere resultaten opleverde: bij mensen met een systolische bloeddruk hoger dan 140 mm Hg druk, zag men na 12 weken een gemiddelde afname van 12 mm Hg druk 2.
de klassieke voorschriften van het Nederlandse Voedingscentrum. Hierbij kreeg de helft van de deelnemers gedurende 2 weken oervoeding gebaseerd op mager vlees, vis, groente, wortelgewassen, fruit, eieren en noten (dus zonder zuivelproducten, granen, geraffineerde suikers en - vetten, snoep en frisdrank) en kreeg de andere helft een voeding met evenveel calorieën, gebaseerd op de richtlijnen van het Voedingscentrum, dat onder meer wel granen, zuivelproducten en geraffineerde vetten bevatte. Paleolithische voeding resulteerde in een lagere systolische bloeddruk (gemiddeld 9,1 mm Hg druk), een lagere diastolische bloeddruk (gemiddeld 5,2 mm Hg druk), een lager totaal cholesterolgehalte (gem. 20 mg/dl), een lager triglyceridengehalte (gem. 78,8 mg/dl) en een hoger HDLcholesterolgehalte (gem. 5,8 mg/dl), in vergelijking met de controlegroep. Ondanks de gelijke aanbreng van calorieën, zag men ook een gemiddelde afname van het lichaamsgewicht met 1,32 kg op het paleodieet. De onderzoekers concludeerden dat het nuttigen van oervoeding al na 2 weken een aantal risicofactoren op hart- en vaatziekten kan verbeteren bij mensen met metabool syndroom.
1. Wang et al. Effect of Garlic on Blood Pressure: A Meta-Analysis. The Journal of Clinical Hypertension, Jan 2015. 2. Ried K, Frank OR, Stocks NP. Aged garlic extract reduces blood pressure in hypertensives: a dose–response trial. European Journal of Clinical Nutrition. 2013;67,64–70
...................................................................................................................................................................................................
Paleovoeding bij risicopatiënten voor vaatziekten Recent werd in Nederland nagegaan of de zogenaamde oervoeding of paleolithische voeding bij mensen met risicofactoren voor hart- en vaatziekten (met minstens twee kenmerken van het ‘metabool syndroom’) een meerwaarde kon bieden in vergelijking met
Boers et al. Favourable effects of consuming a Palaeolithic-type diet on characteristics of the metabolic syndrome: a randomized controlled pilot-study. Lipids Health Dis. 2014 Oct 11;13:160
Ontdek Chlorella Pure! Tijdelijk terugbetaald* na aankoop van een verpakking Chlorella Pure
€-2,50 BON De gezonde kracht van algen Fit en gezond met Chlorella pure Chlorella Pure is een voedingssupplement op basis van een ééncellige groenalg, die rijk is aan vitamine B12. Chlorella Pure van NATAOS wordt geproduceerd volgens een gepatenteerd, natuurlijk en gesloten systeem dat de zuiverste vorm van Chlorella garandeert. Deze groenalg, Chlorella Vulgaris Beijerinck bevoorraadt ons lichaam met alle nodige voedingsstoffen. Dat helpt de natuurlijke weerstand van het lichaam te versterken. De naam Chlorella is een samenstelling van het Griekse woord chloros, dat ‘groen’ betekent en het Latijnse achtervoegsel (suffix) ella wat ‘klein‘ betekent. Het ongewoon hoge gehalte aan chlorofyl (bladgroen) geeft de algen hun karakteristieke
meer info www.ojibwa.be of bel +32 (0)52 48 43 00
Chlorella Pure van Nataos is nu tijdelijk verkrijgbaar met €2,50 korting op de normale aankoopprijs van €22,85 voor 240 tabletten. Stuur uw origineel aankoopticket met de streepjescode van de verpakking met uw volledige naam, adres en rekeningnummer op naar: Ojibwa/ De Roeck, Bootdijkstraat 68, 9220 Moerzeke en u krijgt het bedrag van €2,50 op uw rekening gestort. *Deze aanbieding is geldig tot en met 31 maart 2015.
NATAOS KEY NUTRITION
1 EFSA ID 2415 2
EFSA ID 93, 212 en 107
OjIbwa|De roeck
groene kleur. Door het hoge gehalte aan chlorofyl ondersteunt Nataos Chlorella Pure de vorming van natuurlijke eiwitten die van belang zijn voor het immuunsysteem. Deze werken op hun beurt weer samen met andere belangrijke cellen van ons afweersysteem zodat een natuurlijke verdediging ontstaat. Chlorella Pure ondersteunt de innerlijke reiniging 1 wat het lichaam helpt bij het behoud van een goede gezondheid. Chlorella helpt ook de spijsvertering en draagt daarmee bij aan een goede darmfunctie1. Ook is het rijk aan vitamine B122. Vitamine B12 draagt bij tot de vermindering van vermoeidheid en speelt daarnaast een rol bij celvernieuwing.
Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek.
FEBRUARI 2015
NATAOS KEY NUTRITION
BioGezond
23
Hoe veilig is jouw lichaamsverzorging? Natuurlijk lichaamsverzorging of greenwashing Kunstmatige bewaarmiddelen en kleurstoffen, CMR-stoffen, PEG’s, parabenen ... je beauty regime wordt stilaan een spel op leven en dood. Omdat de kritiek op conventionele cosmetica, make-up en verzorgingsproducten de laatste jaren niet mals is, creëren de grote, commerciële merken steeds vaker ook een bio-lijn of ‘natuurlijke’ producten. Maar is die ‘BIO’ of ‘NATUURLIJK’ wel zo BIO of NATUURLIJK of gaat het om ‘greenwashing’?
Dagelijks smeert een vrouw meer dan 80 chemicaliën op haar huid, in de overtuiging dat ze daarmee goed voor zichzelf zorgt.
Greenwashing betekent ‘het zich groener en natuurlijker voordoen dan het product daadwerkelijk is’. Niet zelden vermeldt het etiket op zo’n product dan toch een grote waslijst aan chemicaliën, terwijl misschien 1% van de ingrediënten van echt biologische of natuurlijke afkomst is. Dat zou niet mogelijk mogen zijn. Dagelijks smeert een vrouw meer dan 80 chemicaliën op haar huid, volop in de overtuiging dat ze daarmee goed voor zichzelf zorgt. De eerste die kan ingrijpen wanneer een product helemaal niet zo gezond is als het beweert te zijn, is de consument: jij zelf dus.
Wat veiligheid betreft, is het vijf voor twaalf voor cosmetische producten! Vijf voor twaalf voor cosmetica Wat veiligheid betreft, is het vijf voor twaalf voor cosmetische producten, maar bij ons, consumenten sijpelt dit besef maar waterachtig door. Blijkbaar maakt een effect dat we denken te hebben bij het gebruik van een veelbelovend cosmeticaproduct ons blind voor de schade die bepaalde producten toebrengen aan onze huid. De belofte van een egale, fluweelzachte huid, of dijen die nu eens niet aan een sinaasappelschil doen denken, is natuurlijk erg krachtig. Ook de maatschappij levert keihard weerwerk: er wordt een XS-maatje en een 100% uiterlijk ongeschonden ideaalbeeld opgevoerd, waardoor het – als je dit consequent doordenkt – feitelijk onmogelijk is om pakweg ouder dan twaalf jaar te worden. Haal er de gestegen levensverwachting bij (rudimentair zo’n 70 jaar) en je ziet je al gauw voor de taak geplaatst om minstens 60 jaar lang de tand des tijd te weerstaan. Dat is erg, erg lang en daarom hebben de beloftes die
24
BioGezond
FEBRUARI 2015
cosmeticaproducten doen zoveel verkoopsucces. “We leven in een verwachtingenmaatschappij”, stelt professor Micael Dahlén in zijn boek Nextopia, “en de belofte dat een product goed zal presteren wint het van de (vooralsnog) onzekere en onbewezen prestatie.” Voeg daaraan toe dat een consument vandaag helemaal overweldigd wordt door een ontzettend ruim aanbod. De beloftes waarmee merken concurrenten hopen voor te zijn, werken als een vicieuze grijptang: ook de consument verwacht een steeds grotere doeltreffendheid van een product. Geen wonder dat innovatie in cosmetica aan de orde van de dag is. Jammer genoeg is ‘innovatie’ nu meestal een aanleiding om naar al teveel chemicaliën te grijpen. Innoveren zou ook kunnen betekenen dat je net op zoek gaat naar een natuurlijk alternatief.
“
Mijn makeover zomer olie. Ik voel me herboren. Dank je Amanprana.
“
Emmanuelle Boidron, Franse actrice
ss
s
s
Lichaams- en gezichtsverzorging van (THUWYHUHPZUH[\\YSPQRLMÄJPwU[LU]VLKLUK Amanprana zegt: “doe niets op je huid wat je niet eten kan”. De wetenschap heeft uitgebreid bewezen dat onze huid doorlatend is. Vele substanties kunnen via de huid ons lichaam binnendringen en in ons organisme terechtkomen.
10/10 VAN RITA STIENS
Eindelijk een slanke lijn Kies voor de absolute eiwit-kampioen: de authentieke seitan van Bertyn Een slanke lijn houdt van eiwitten Met een dieet op basis van veel proteïne en weinig koolhydraten kan je makkelijker gewicht verliezen of behouden omdat je minder snakt naar voe“Ook onze kinderen ding. Verminder koolhydraten en eten met plezier snelle suikers (zoals wit brood, NLYHMÄULLYKL Z\PRLYZ KHKLSZ deze heerlijke seitan. Bedankt Bertyn.” etc.). Verhoog eiwitten en essenBénédicte, tiële vetzuren. Je wint aan vitaliAix-en-Provence, Frankrijk teit en je verliest gewicht. Gaat dit samen met krachttraining, dan worden je spiermassa en beenderen sterker en daalt het aandeel lichaamsvet.
“
‘Shangri-La’: ORAC-serum voor gezicht en oogcontouren Shangri-la verbindt en versterkt alle elementen van de huidstructuur. Gladdere gelaatstrekken en een stralende teint zijn het resultaat. ‘Alana‘: de milde make-up reiniger Bevat natuurlijke vit. E (ORAC) en meer dan 10 verschillende carotenen. Een proactief boeket dat de huid voedt en een jeugdige uitstraling geeft. ‘Mondolie’ voor mondhygiëne en detox Witte tanden, stralende glimlach, frisse adem. Mondhygiëne wordt optimaal gegarandeerd door Amanprana mondolie ‘Menta’ en ‘Foeniculum’. ‘Razoli’: gladscheren zonder irritaties Zowel voor hem als voor haar. Je hebt dus geen scheercrème, scheerzeep of aftershave meer nodig.
10/10 VAN RITA STIENS
10/10 VAN RITA STIENS
Lekkere superfood voor het hele gezin Het Japanse woord ‘seitan’ betekent ‘vervaardigd van eiwitten’. Seitan vindt zijn oorsprong bij de zenboeddhisten. Seitan bevat meer eiwitten en minder kcal dan vlees, vis of tofu. Authentieke seitan van Bertyn bereiden is heel eenvoudig. Lekker met pasta, rijst of op een bedje van sla. Eerlijk en natuurlijk Authentieke seitan van Bertyn wordt op traditionele wijze vervaardigd. Het zijn 100% plantaardig eiwitten afkomstig van Oberkulmer Rotkorn oerspelt of van Manitoba oertarwe. De eiwitkampioen en koolhydraatarm. 83% van de kilocalorieën van seitan zijn van hoogwaardige eiwitten. 100% 6
SUPER VOEDING
www.bertyn.be
£ää¯Ê "ÊUÊ£ää¯Ê / ÊUÊ£ää¯Ê /11,ÊUÊ£ää¯Ês
AMAN PRANA
SUPER VOEDING
info www.noble-house.tk
0% 1
100% 6
DIERVRIENDELIJKE COSMETICA
118 kcal /100g
0% 1
134 kcal /100g - / Ê1/ /+1
SERENE LEVENSKRACHT
info: www.noble-house.tk Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
info: www.bertyn.be Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
Geen enkele risicovolle stof in je huidverzorging
Check je eigen cosmetica en verzorgingsproducten
Consumenten kunnen zich informeren over chemicaliën en natuurlijke chemische ingrediënten in cosmetica en lichaamsverzorging dankzij het label op het product. In het streven naar meer duidelijkheid, verplicht Europa producenten om op het label alle ingrediënten te vermelden volgens de INCI-regels.
Rita Stiens, een bekende Franse cosmetica journaliste, schreef het knappe boek ‘De Waarheid over Cosmetica’ (‘La Vérité sur les cosmétiques’, ISBN 9782878455229, www.laveritesurlescosmetiques.com, de enige praktische gids voor zij die ‘verstandig’ cosmetica willen kiezen. Aan de hand van de bestaande Europese INCI-lijst stelde Rita Stiens een database samen waarmee iedereen de kwaliteit van een cosmeticaproduct kan ‘testen’. Rita Stiens stelde haar tabel op in samenwerking met een chemicus, die een expert is op het gebied van cosmetica. Om waarderingen toe te kennen, baseert Rita Stiens zich verder op wetenschappelijke studies over inhoudsstoffen van producten en hun effect op mensen. De grondhouding die ze volgt is: beter voorkomen dan genezen. Op haar website vind je veel info over kunstmatige bewaarmiddelen en kleurstoffen, CMR-stoffen, PEG’s, parabenen en andere schadelijke ingrediënten. En je hebt de mogelijkheid om elk etiket van elk beauty-product op zijn ‘groene’ gehalte te testen. Een enorme hulp in deze tijden van verwarring.
INCI staat voor Internationale Nomenclatuur voor Cosmetische Ingrediënten en is een lijst met internationaal afgesproken namen. Met INCI in de hand moeten de producenten alle ingrediënten in hun product oplijsten op het label. Je kan dus stellen dat wanneer een ingrediënt niet op de INCI-lijst staat, het ook niet mag voorkomen in je product. Waar vind je de INCI-ingrediënten op je product? Na het woord – ingredients – op het etiket; dan volgt een opsomming van alle bestanddelen van het product, zelfs in een welbepaalde volgorde: namelijk van de meest gebruikte tot de minst gebruikte ingrediënten. Zo kun je meteen ook raden van welke ingrediënten er de grootste hoeveelheid voorkomt in je product (raden, want percentages staan er meestal niet bij, tenzij bij een aantal betere merken). Het Europese besluit met de INCI-lijst (2006/257/EC) vermeldt per ingrediënt ook telkens een CAS nummer; een CAS-nummer is een unieke identificatie voor chemische elementen, componenten, polymeren en legeringen. De CAS-Registry in de VS is één van de grootste databases ter wereld met informatie over meer dan 50 miljoen chemische verbindingen. Om een idee te geven over de omvang van chemische verbindingen: dagelijks worden er meer dan 4000 nieuwe chemische verbindingen aan de CAS-database toegevoegd! Goed aan het CAS-systeem is dat het een wereldwijd aanvaard en gebruikt coderingssysteem is, zodat gelijk wie aan de hand van 10 digits ondubbelzinnig kan weten om welke chemische verbinding het gaat.
Op de Europese INCI-lijst staan alle toegestane cosmetica ingrediënten Met je INCI-ingrediënten kan je alvast aan de slag om te controleren of je product chemicaliën bevat. Eerst en vooral kun je de ingrediënten op de Europese INCI-lijst opzoeken om zeker te weten dat er geen verboden producten tussen je ingrediënten zitten. Jammer genoeg maakt de INCI-lijst niet het onderscheid tussen ingrediënten die chemisch gefabriceerd worden en natuurlijke ingrediënten. Zo staat bisphenylhexamethicone (een puur chemisch product) op dezelfde lijst als Borago officinalis extract (dat recht uit de natuur komt). Elke leek die geen chemie-opleiding kreeg, weet niet goed wat hij of zij aan moet met de vele stoffen met moeilijke namen. Op de INCI-lijst vind je ook geen waardering van stoffen, dat wil zeggen, men vertelt je niet of zo’n stof nu goed of slecht voor je is. Maar goed, dankzij de INCI-lijst kun je alvast de ingrediënten in je product beginnen ontcijferen.
26
BioGezond
FEBRUARI 2015
Test zelf je cosmetica met Rita Stiens: je neemt het product van je eigen cosmetica, make-up, huid- en haarverzorging bij de hand en surft naar www.cosmetic-check.com. De site is voorlopig enkel in het Duits of Frans beschikbaar, maar het loont beslist de moeite om een kijkje te nemen. Scroll naar beneden en klik op het grote ronde gele icoontje (smiley) om te starten. Via het smalle blauwe icoontje kom je op de test terecht (INCI). Van elk ingrediënt op het label van je product geef je de eerste 3 letters in. Zo bouw je een ‘rapport’ op van je product en zie je of je het product veilig kan gebruiken
Het kan! Cosmetica zonder chemicaliën Producten op basis van natuurlijke ingrediënten doen goed zonder kwaad te doen. Ze doen zelfs ontzettend veel goeds en, in tegenstelling met chemisch gefabriceerde cosmetica producten, hoef je je jaren later niet te verwachten aan onverwachte nevenverschijnselen. Maar het probleem met cosmetica zonder chemicaliën is vaak de houdbaarheid, die minimaal 9 maanden moet zijn. Wil dat zeggen dat alleen een synthetisch bewaarmiddel je product 9 maanden lang goed houdt? Niet als je de bewaarmiddelen inzet die de natuur rijk is, zoals natuurlijke antioxidanten, essentiële oliën, of plantaardige zuren. Neem bijvoorbeeld vitamine E: een natuurlijke en volwaardige beschermer tegen veroudering. Biologische tarwekiemolie en koudgeperste rode palmolie zijn de rijkste bronnen van natuurlijke Vitamine E. Huidverzorgingsproducten met de INCI omschrijving Elaeis Guineensis Oil (rode palmolie) en Triticum Vulgare Germ Oil (tarwekiemolie) hebben daarom alvast de juiste ingrediënten om je huid gezond te houden en het product te beschermen tegen oxidatie. Q
Gefermenteerde Rode rijst (Rode gistrijst) natuurlijk en wel veilig Het zit de farmaceutische industrie, die aan peperdure cholesterolverlagende statines miljarden verdient, niet lekker dat zoveel mensen met een eeuwenoud, natuurlijk voedingssupplement zoals gefermenteerde rode rijst op een veilige manier een aanvaardbaar cholesterolniveau bereiken. En terwijl net statines geneesmiddelen zijn, waarop heel wat mensen nevenwerkingen ontwikkelen, proberen sommige reguliere kanalen totaal onterecht gefermenteerde rode rijst in een verkeerd daglicht te plaatsen en als onveilig te profileren. Een weerwoord tegen valse beschuldigingen. Gefermenteerde rode rijst werd door het strenge, superkritische Europese voedselagentschap (EFSA) grondig geëvalueerd en toegelaten als een veilig voedingssupplement.
“Natuurlijk is daarom niet veilig” Onjuist. Gefermenteerde rode rijst werd door het strenge, super-
kritische Europese voedselagentschap (EFSA) grondig geëvalueerd en toegelaten als een veilig voedingssupplement. In correct uitgevoerde studies zag men dat gebruikers van gefermenteerde rode rijst niet meer nevenwerkingen vertoonden dan een placebo en vooral dat er geen negatieve veranderingen in de spier- en leverenzymen en nierfunctieparameters werden waargenomen, fenomenen die vaak bij statinegebruik worden gezien. Wel wordt aangeraden om bij lever- of nierproblemen enkel gefermenteerde rode rijst op voorschrift in te nemen.
“Gefermenteerde rode rijst werkt niet” Onjuist. In gerandomiseerde, dubbelblind placebogecontroleerde
studies (het criterium voor “evidence based medicine”) leidde gefermenteerde rode rijst met 7,5 mg monacoline K na 12 weken tot een afname van LDL-cholesterol met 22 % en van totaal cholesterol met 16 % en resulteerde gefermenteerde rode rijst met 11,4 mg monacoline K, na 8 weken tot een afname van het LDL-cholesterol met 26,3 % en van het totaal cholesterolgehalte met 20,4 %.
“Gefermenteerde rode rijst is niet gestandaardiseerd” Onjuist. Het EFSA laat enkel de cholesterolclaim “draagt bij tot
een normaal cholesterolgehalte”’ toe als gefermenteerde rode rijst minstens 10 mg monacoline K per dagdosis bevat. De meeste en betrouwbare preparaten op de markt zijn dan ook juist wel gestandaardiseerd op monacoline K; anders mogen ze geen cholesterolclaim dragen.
“Niets anders dan statines” Dit is echt de wereld op zijn kop zetten! Statines ontstonden door één component uit gefermenteerde rode rijst (monacoline K)
kunstmatig na te maken én deze vervolgens als geïsoleerde stof toe te dienen én dit in een hoge concentratie. Zo creëer je uiteraard een geneesmiddel met potentiële nevenwerkingen. Gefermenteerde rode rijst dankt daarentegen zijn werking aan een natuurlijke synergie van inhoudsstoffen: minstens 8 monacolines, fytosterolen, isoflavonen, saponinen, mono- en omega-3-onverzadigde vetzuren.
“Niet geven bij wie statines niet verdraagt” Onjuist. Twee correct uitgevoerde studies toonden aan dat mensen die stopten met de inname van statines omdat ze er intolerant op reageerden (spierpijn, leverklachten) door inname van gefermenteerde rode rijst niet alleen een cholesteroldaling vertoonden, maar daarbij ook geen last ondervonden, noch gestegen spier- of leverenzymen vertoonden. Als gefermenteerde rode rijst daarenboven nog verrijkt is met co-enzym Q10, moet men deze nevenwerkingen helemaal niet vrezen.
“Opgepast voor het citrinine” Citrinine is een toxine dat door schimmels kan worden aangemaakt. Het kan in granen, noten, kaas, sake en gefermenteerde rode rijst van slechte kwaliteit voorkomen. Het EFSA stelt dat de concentratie aan citrinine in gefermenteerde rode rijst lager moet liggen dan 2000 mcg/kg. In het in de natuurwinkels meest verkochte voedingssupplement kan bij een 40 maal lagere detectiegrens (50 mcg/kg) nog geen citrinine aangetoond worden! Q
Besluit: bij gebruik van een biologisch kwaliteitsproduct, verkregen door traditionele fermentatie, gestandaardiseerd op monacoline K en met citrinine onder de detectiegrens, is gefermenteerde rode rijst een veilig en efficiënt voedingssupplement. Het verrijken met co-enzym Q10 kan hierbij op vlak van werking en veiligheid nog een meerwaarde aan geven.
FEBRUARI 2015
BioGezond
27
Tekst : Brecht Thiers - Foto’s : commune Grande-Synthe
Grande-Synthe (Duinkerke) Honderd procent biologische voeding Grande-Synthe nabij Duinkerke is de eerste Franse stad van meer dan 20 000 inwoners die ervoor gekozen heeft om 100 procent biologische voeding in haar schoolkantines aan te bieden. Wij bezochten dan ook deze gemeente en spraken met enkele personen – die verantwoordelijk zijn voor de praktische organisatie van deze maaltijden – over het hoe en het waarom van deze keuze.
In Frankrijk wordt Grande-Synthe (www.ville-grande-synthe.fr) als een rolmodel beschouwd in verband met alles wat met duurzame ontwikkeling te maken heeft. De belangrijkste oorzaak én motor van deze ontwikkeling is een jarenlange bezorgdheid over de lokale gezondheid – en dit vooral vanwege de nabijheid van de vervuiling van de grootste staalfabriek van ArcelorMittal op Frans grondgebied.
De belangrijkste oorzaak én motor van deze ontwikkeling is een jarenlange bezorgdheid over de lokale gezondheid Deze pioniersrol wordt vooral benadrukt door het feit dat GrandeSynthe in het jaar 2010 door het ministerie van milieu als ‘eerste Franse Hoofdstad van de Biodiversiteit’ uitgeroepen werd – en dit vooral vanwege het feit dat deze gemeente sinds 2009 bij het beheer van haar groendomeinen uitsluitend natuurlijke of mechanische bestrijdingsmiddelen gebruikt bij het verwijderen van ongewenste planten, en dus geen schadelijke pesticiden. En in 2012 riep Grande-Synthe een volledig biologische markt in het leven, die nog steeds tweewekelijks plaatsvindt. Onder impuls van burgemeester Damien Carême werd reeds in het jaar 2006 twintig procent van de voeding in de gemeentelijke schoolkantines biologisch aangekocht. Deze relatief rustige start heeft natuurlijk vooral te maken met het feit dat het nog steeds niet zo eenvoudig is om een voldoende groot aanbod bij lokale producenten aan te kunnen schaffen. En hierdoor kreeg iedereen (kantinepersoneel, kinderen plus ouders) tevens de kans om zich geleidelijk aan de nieuwe situatie aan te passen. In het jaar 2009 werd vervolgens de sprong naar vijftig procent gewaagd, en in 2011 viel tenslotte de keuze op honderd procent bio-
28
BioGezond
FEBRUARI 2015
logische voeding. Damien Carême : ‘Door onze goede contacten was dit intussen technisch mogelijk geworden. Bovendien zorgde de overstap van 50 naar 100 procent bio voor een meerkost van slechts 30 procent, wat in verhouding relatief weinig is. En deze meerkost is méér dan verantwoord als we hiermee de algemene gezondheidstoestand van de bevolking op termijn kunnen verbeteren – en aldus heel wat toekomstige ziektekosten kunnen vermijden, zeg maar uitsparen.’ En dit is ook in haar eigen financieel belang, want Grande-Synthe is één van de talrijke Franse gemeentes die recent een aangemene gezondheidsverzekering voor al haar inwoners afgesloten heeft, waardoor iedereen - onafhankelijk van de eigen inkomensssituatie - recht krijgt op uiteenlopende vormen van medische verzorging. De levering van de noodzakelijke groene voedingsproducten werd door de gemeente Grande-Synthe uitbesteed aan een plaatselijke vereniging – meer bepaald Les Ateliers du Littoral Dunkerqois in Téteghem – die biologische groenten kweekt door middel van een werkervaringsproject, zeg maar een onderneming binnen de zoge-
V Meng Gula Java Cacao of Gula Java Matcha met warme melk, warm water, fruitsap, smoothie of graandrank. Strooi op muesli, yoghurt, salades en afgewerkte gerechten. Het geeft je energie. Gula Java Matcha voor concentratie en Gula Java Cacao voor uithouding. De lekkere en natuurlijke ondersteuning tijdens de winter.
Gula Java Matcha voor focus en innerlijke rust. Gula Java Cacao voor uithouding. Heerlijke, natuurlijke energie én antioxidanten. Bruisen van energie De Gula Java bezorgt je energie uit kokosbloesem. De zoete nectar van de kokosbloesem is een gekoesterde rijkdom, door Javaanse tappers hoog in de kokosbomen geoogst. Boven het houtvuur in de ketel wordt de nectar langzaam roerend zoet en boordevol energie. Om jou op elk moment van de dag energie te geven.
“
Stimuleer je concentratie met Gula Java Matcha Alerter zijn in sport, in je werk, in het verkeer? Meer focus in studie en activiteiten. Minder afgeleid en meer geconcentreerd voor betere resultaten. De natuurlijke combinatie van het eiwit L-theanine met caffeïne in Gula Java Matcha zorgen Emma, studente, voor alertheid, focus en Den Haag concentratie. Geniet tegelijk van meer innerlijke rust. Matcha wordt in Japan al eeuwen gebruikt als ceremoniële thee. Zenboedhisten drinken matcha om te mediteren, om tot zichzelf te komen, voor innerlijke rust. Voor zen. Ik volg een moeilijke en vermoeiende cursus. Maar na een flinke mok Gula Java Matcha van Amanprana ben ik op natuurlijke wijze helemaal bij de les, kan ik me prima concentreren en neem ik de leerstof probleemloos op. Bedankt Amanprana.
ORAC 35 460
ORAC 19 152
FOCUS
UITHOUDING
+ENERGIE
+ENERGIE
Gula Java Cacao prestatiedrank: Heerlijke chocoladedrank Ondersteunt langdurige prestaties Fair trade + fair world De nieuwste generatie sportdrank voor uithouding en energie Gula Java Matcha prestatiedrank: Focus + energie Innerlijke rust en zen Chlorofyl-rijk voor detox Kotobuki Matcha kwaliteit
“
Gula Java Cacao: de gezonde Tom Steels, sportdirecteur sportdrank voor kampioenen en trainer van het team directeur Omega PharmaMichael Phelps, 8-voudig Quick Step vertelt in Olympisch zwemkampioen, zijn interview dat zijn dronk chocalademelk tijdens wielrenners hun energie halen uit Gula Java de Olympische Spelen. Nieuw kokosbloesemsuiker en niet onderzoek bevestigt dat je uit geraffineerde suikers. Gula Java van Amanprana met magere chocoladedrank geeft natuurlijke energie sneller herstelt van zware aan jong en oud, aan kind fysieke inspanningen en deze en topsporter. Gula Java Cacao als ideale start van ook langer volhoudt dan met elke dag. sportdrank. De James Madison Universiteit concludeerde dat bij voetballers die magere chocolademelk (Gula Java Cacao) drinken, er minder spierafbraak optreedt dan met traditionele sportdranken. De Indiana Universiteit publiceerde dat wielrensters 50% langer konden fietsen en sneller herstelden met magere chocomelk (Gula Java Cacao) dan met sportdrank. Jouw dagportie antioxidanten in 1 kop Anti-oxidanten helpen veroudering tegengaan en geven het lichaam de kracht om aanvallen van oxidanten af te slaan. Ze verhogen het immuunsysteem, je gezondheid. ORAC geeft de anti-oxidatieve waarde weer van voeding. 3.000 tot 5.000 ORAC wordt minimaal dagelijks aanbevolen. De anti-oxidatieve kracht van Gula Java Matcha ligt vele malen hoger dan vitamine C of E.
AMAN PRANA
SUPER VOEDING
info www.noble-house.tk
100% VEGAN
0% JUNK
SERENE LEVENSKRACHT
Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu Tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk
Alle kinderen in Grande-Synthe krijgen tot hun tiende levensjaar – crèches plus scholen – biovoeding geserveerd.
naamde sociale economie, waarbij de winsten terug in het bedrijf worden geïnvesteerd. Les Ateliers du Littoral Dunkerqois beschikken over een uitgebreid netwerk van andere biologische telers in de streek. Hierbij is het de bedoeling dat zoveel mogelijk gewerkt wordt met kwekers die relatief dichtbij liggen. De ideale ecologische situatie bestaat erin dat alle leveranciers binnen een straal van 50 kilometer liggen, maar dat was in deze situatie niet mogelijk. Maar dankzij Les Ateliers ligt de verste aanbieder maximum honderd kilometer van ons verwijderd (meer bepaald in de omgeving van Rijsel).’ In elk geval wordt hier de ongewenste situatie vermeden waarbij biologische producten uit een ver Afrikaans land zoals Kenia ingevoerd worden. ‘In onze kantines zullen we dan ook geen exotische vruchten zoals ananas serveren. De basisgedachte van burgervader Damien Carême is aldus dat ‘hoe meer je de vraag naar biologische producten stimuleert, hoe sneller het aanbod zal stijgen, waardoor ook overdreven prijzen vermeden kunnen worden’. En veel specialisten zijn van mening dat biovoeding maximum 20 procent duurder zou mogen zijn dan producten die via de klassieke landbouwmethodes gekweekt worden. Nu krijgen alle kinderen in Grande-Synthe tot hun tiende levensjaar – crèches plus scholen – biovoeding geserveerd (het onderwijs van tien tot achttien jaar valt buiten de gemeentelijke bevoegdheid). En vooral vanaf de grote omschakeling in 2011 werden de ouders zoveel mogelijk bij deze biologische aanpak betrokken. ‘Zo hebben we toen zoveel mogelijk mensen bij elkaar gebracht en uitleg verschaft.’ En de ouders worden nog altijd op regelmatige tijdstippen gewoonlijk maandelijks - uitgenodigd om samen te komen. Hierbij zien ze bijvoorbeeld hoe een evenwichtige maaltijd samengesteld
30
BioGezond
FEBRUARI 2015
Het is de bedoeling om biologische voeding – via de kinderen – tevens naar de volwassenen toe te promoten.’
en vervolgens bereid wordt, ontmoeten ze leveranciers van biologisch fruit en/of groenten of eten ze gewoon eens samen met hun kinderen in de kantine. ‘Het is dan ook de bedoeling om biologische voeding – via de kinderen – tevens naar de volwassenen toe te promoten.’ En ook voor de kinderen worden er speciale activiteiten georganiseerd – zoals een bezoek aan de nabije kwekerij van Les Ateliers, waar ze eens groenten in het echt kunnen zien, en zo leren dat groenten helemaal niet in conserven groeien. En hierbij leren ze tevens het begrip seizoensgebondenheid van groenten en fruit kennen. ‘En het is nog altijd niet gemakkelijk om biologische varianten van vlees, vis en melk te vinden.’ En bij de omschakeling naar honderd procent biologische voeding werd de prijs voor de kinderen doelbewust niet verhoogd. Hiermee wil de gemeente biologische voeding sociaal toegankelijk maken, wat zeker geen overbodige luxe is in een gemeente waar veel inwoners nog steeds een bescheiden inkomen hebben, dit omwille van het sterk industriële karakter van de streek. Q
Voeding Mobiliteit Lifestyle Wonen Energie Vrije tijd
Ontdek een wereld vol bio-, eco-, natuurlijke, duurzame en groene producten!
Zondag 26 april 2015
I
ICC Ghent
ACTIE VOOR ALLE LEZERS VAN BIOGEZOND !
Voorkom lange wachttijden aan de deur en registreer u vooraf op www.bio-licious.be met de reductiecode BL15BIOG
www.bio-licious.be
REDUCTIEKAART -2 Registratie vooraf: Aan de deur:
10 15
8 13
MSM of methylsulfonylmethaan, natuurlijk en veelzijdig inzetbaar zwavel Iedereen kent de rol van calcium voor sterke botten, van magnesium tegen stress en krampen, van zink voor de weerstand en van selenium als antioxidans. Van zwavel daarentegen weet men heel weinig, terwijl dit net één van de meest voorkomende en tevens belangrijkste mineralen is in ons lichaam. Daarom kan MSM, een natuurlijke en goed opneembare vorm van zwavel, ons veel goede diensten bewijzen.
Deze zwavelverbinding kan ook merkbaar de ontsteking en pijn in gewrichten en andere bindweefselstructuren verminderen.
Wat is MSM? MSM of methylsulfonylmethaan is een actieve bron van organisch zwavel, zoals ze in de natuur en in de voeding wordt aangetroffen. Helaas, door voedsel te raffineren, te verhitten of langdurig te koelen gaat heel wat actief zwavel verloren en vertoont de westerse mens vaak tekorten. Bovendien nemen ouderen zwavel niet zo gemakkelijk meer op. Gelukkig kan MSM als veilig voedingssupplement de hoeveelheid zwavel in ons lichaam weer op peil brengen.
Minder gewrichtsklachten en ontstekingen Als ze optimaal functioneren, zijn zowel kraakbeen, ligamenten als pezen zeer zwavelrijke weefsels. Maar bij klachten zoals artrose, artritis, whiplash en rugpijn of bij allerhande ontstekingen van pezen, ligamenten en slijmbeurzen is er bijna steeds een manifest gebrek aan zwavel. Extra MSM innemen kan dus om te beginnen de integriteit van al deze structuren verbeteren. Maar deze zwavelverbinding kan ook merkbaar de ontsteking en pijn in gewrichten en andere bindweefselstructuren verminderen: omdat ze overmatige pijnimpulsen via de C-zenuwvezels bij chronische pijn helpt af te remmen, daarnaast bijdraagt tot de ontspanning en doorbloeding van spieren en tevens een antioxiderend en dus beschermend effect uitoefent. Denk bij dergelijke klachten eventueel aan de combinatie van MSM met een goed kurkumapreparaat!
Sterkere huid, haar, nagels en botten Zwavel is ook een onmisbare bouwsteen van het collageen, het elastine en de glucosaminoglycanen, de bindweefselcomponenten die zowel de integriteit als de elasticiteit van de huid bepalen. MSM innemen kan hierdoor (bewezen) de rimpelvorming afremmen, het herstel van huidletsels en brandwonden bevorderen en steun bieden bij huidziekten. Omdat ze daarnaast de aanmaak bevordert van cysteïne en keratine, elementaire componenten voor de sterkte en structuur van haren en nagels, wordt MSM ook met succes ingezet bij dunne en futloze haren en bij broze nagels. Tenslotte versterkt MSM ook de eiwitmatrix van de botten en is ze daarom inzetbaar tegen osteoporose.
32
BioGezond
FEBRUARI 2015
TIP! bij al de genoemde indicaties levert een combinatie met een goed siliciumpreparaat zoals choline-gestabiliseerd orthosiliciumzuur nog betere resultaten op.
Minder allergieën Mensen die langdurig MSM innamen voor hun gewrichten, meldden dat ze ook veel minder last hadden van allergieën zoals hooikoorts, huisstofmijtallergie en astma. Inderdaad, MSM remt namelijk de afscheiding af van het stofje histamine, medeverantwoordelijk voor allergische symptomen zoals neusloop, branderige ogen en niezen. Ook het feit dat MSM het gehalte verhoogt van de bijzondere ontgiftende zwavelverbindingen glutathion, cysteïne en methionine, draagt bij tot het verminderen van allergische verschijnselen. Opmerkelijk zijn ook de goede resultaten die vaak met MSM bij chronische sinusitis worden geboekt.
Waarvoor MSM nog kan ingezet worden: voor een sneller herstel van allerlei sportblessures: kneuzingen, verrekkingen, verstuikingen, breuken, spierscheuren… om de ernst van bepaalde auto-immuunziekten te verminderen (sclerodermie, fibromyalgie, lupus...) om de leverontgifting te bevorderen, bij een zwakke leverfunctie bij maagzuur en constipatie bij ‘interstitiële cystitis’, een vorm van chronische blaasontsteking in de ondersteuning bij kanker
Veilig en eenvoudig MSM is een veilig voedingssupplement en mag samen met medicijnen gebruikt worden. Het belast de lever niet en heeft geen bijwerkingen als je de dosis geleidelijk opvoert, bv. met één gram per dag. Bij milde klachten volstaat 2 à 4 g per dag, bij allergie en sinusproblemen heb je meestal 4 à 5 g per dag nodig, voor chronische pijn ligt de dagdosis meestal tussen de 4 à 8 g. Q
GLUTENVRIJ
kwaliteit bovenal
Les recettes de Céliane
MSM PLATINUM
natuurlijke en organische bron van zwavel ter aanvulling van je zwavelkapitaal
MSM of methylsulfonylmethaan is een natuurlijke zwavelverbinding, zoals deze voorkomt in planten, water en dagelijkse voedingsmiddelen. Langdurig opslaan en ŬŽĞůĞŶ͕ǀĞƌŚŝƩĞŶĞŶǀĞƌǁĞƌŬĞŶǀĂŶǀŽĞĚŝŶŐƐŵŝĚĚĞůĞŶŬĂŶ het zwavelgehalte doen afnemen. D^DWůĂƟŶƵŵ helpt het zwavelgehalte in je kraakbeen, pezen, ligamenten, haren en nagels weer op peil te brengen.
BIO
Glutenvrij en Bio !
240 V-tabl. €25,75
MSM Platinum
van Mannavital bevat een wetenschappelijk onderzochte en hoogkwalitatieve vorm van organisch zwavel (OptiMSM®), die gemakkelijk wordt opgenomen.
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek (CNK 3240-058). Info: tel.: 056 43 98 52
[email protected] - www.mannavital.be
U Pasta’s, bereide deegwaren, crackers, koekjes, …. allemaal glutenvrij (< 20 ppm) en BIO. U Tarwevrij, lactosevrij, zonder soja, zonder kleurstoffen. U Bijzonder lekker van smaak. U Individueel verpakte koekjes, handig om mee te nemen naar het werk, naar school of op vakantie. Surf nu naar de nieuwe website van Revogan www.revogan.be. Ze is gemakkelijk te navigeren en bevat een schat aan informatie over al deze producten.
VERKRIJGBAAR IN UW DIEEET- EN NATUURWINKEL NV Revogan, Landegemstraat1, 9031 Drongen T. 09 280 90 60 FAX 09 282 98 73, www.revogan.be
Echte valeriaan, natuurlijke rustgever bij uitstek In onze prestatiegerichte maatschappij wordt iedereen wel eens geconfronteerd met gevoelens van stress of rusteloosheid. Of net als je goed voor de dag wil komen, gieren de zenuwen je door de keel: voor een examen, optreden of sollicitatie. Ook het inslapen wil niet altijd even goed lukken door een overactieve geest. Met echte valeriaan bestaat een natuurlijke rustgever die in dergelijke gevallen kan helpen.
Kenmerkend voor de echte valeriaan, die bloeit met witroze schermen, is de korte, vlezige en sterk vertakte wortelstok, die na drogen een bepaald onprettige geur verspreidt.
Stinkende wortel Kenmerkend voor de echte valeriaan, die bloeit met witroze schermen, is de korte, vlezige en sterk vertakte wortelstok, die na drogen een bepaald onprettige geur verspreidt. Als sinds de Oudheid wordt hij vooral aangeprezen als een kalmerend en ontspannend middel, die ook bij slapeloosheid zijn diensten kan bewijzen en lichamelijke gevolgen van stress kan dempen.
Hulp bij neurovegetatieve klachten
Echte valeriaan dankt zijn werking vooral aan bepaalde componenten van de etherische olie: valereenzuur en derivaten als isovalereenzuur en acetoxyvalereenzuur. Ook de valepotriaten erin zouden rustgevend werken, maar die zijn zo onstabiel dat ze doorgaans enkel een bijdrage leveren via degradatieproducten zoals baldrinal en homobaldrinal. Interessant is verder het hoge gehalte aan het rustgevend aminozuur gamma-aminoboterzuur (GABA) en de precursor daarvan, glutamine.
De westerse mens ervaart heel vaak klachten op lichamelijk vlak, die niet aan een slechte functie of aan schade van een bepaald orgaan te wijten zijn, maar aan een overdreven spanning in de geest. Bij dergelijke ‘neurovegetatieve klachten’ is het dan ook zaak in de eerste plaats de overmatige spanning of stressfactor aan te pakken, bijvoorbeeld met valeriaan. Reken daarbij dat bepaalde componenten van echte valeriaan ook nog een milde krampopheffende werking hebben op de gladde spiercellen (van bloedvaten en maagdarmstelsel) en ook de spieren van de nekstreek ontspannen, en je begrijpt dat ze soms succes oplevert bij: hartkloppingen zonder organische hartletsels spanningshoofdpijn, pijn in de schoudergordel en nekstreek menstruatiekrampen nerveuze maag, spastisch colon hoge bloeddruk prikkelhoest rusteloze benen
Kalmerend en angstwerend
Betere slaapkwaliteit
Werkzame inhoudsstoffen
Valeriaan mag een mild kalmerende en angstremmende plant worden genoemd omdat ze de overdreven werking van het orthosympatische zenuwstelsel bij stress en spanning vermindert. Dit dankt ze vooral het feit dat componenten ervan zich binden op GABA-, adenosine-, benzodiazepine- en 5 hydroxytryptofaanreceptoren in de hersenen. Interessant is vooral de rustgevende werking op een overwerkte geest (na drukke werkdag, langdurig computerwerk, blokperiode…), het feit dat valeriaan geen sufheid of concentratiestoornissen veroorzaakt en dat hij niet leidt tot gewenning of verslaving. Echte valeriaan geeft dan ook niet zelden verlichting bij: zenuwachtigheid, rusteloosheid, prikkelbaarheid, gejaagdheid, overwerktheid intellectuele overspanning angsten: examenvrees, plankenkoorts, voor een sollicitatiegesprek overdreven emotionaliteit en overbezorgdheid premenstruele en menopauzale spanningen ontwenning van kalmeermiddelen, nicotine….
34
BioGezond
FEBRUARI 2015
Aan valeriaan worden ook mild slaapopwekkende eigenschappen toegeschreven. Hij kan vooral de inslaaptijd verkorten door een overbelaste geest te ‘bevrijden’. Maar naast deze snellere inwerking, merkt men ook dat valeriaan bij een aangehouden inname na 2 à 4 weken de kwaliteit van de slaap kan verbeteren met minder nachtelijk ontwaken en minder motorische onrust. Belangrijk hierbij is bovendien dat er de volgende dag geen ‘hangover’ of sufheid wordt ervaren. Toepassingen zijn dus vooral: inslaapproblemen door intellectuele overspanning of overactieve geest, door angsten of door nerveuze overspanning (vb. hectische dag op het werk) frequent nachtelijk ontwaken (doorslaapproblemen) bij ‘slechte slapers’
Biologische wijntip:
WijnHoekje WijnHoekje Auteur Antoon DE PAEPE
Charlie Hebdo en ‘Le Temps des Gitans’ van Mas de Janiny, Languedoc De tekenaar CAMU van Charlie Hebdo Uiteraard is iedereen op de hoogte van het drama dat zich afgespeeld heeft in Parijs met de aanslag op de volledige redactie van Charlie Hebdo. Eén van de betreurde slachtoffers was CAMU, de tekenaar. Wij ontmoeten onlangs in Montpellier de equipe van het wijnhuis ‘Mas de Janiny’. Zij waren zwaar onder de indruk van deze slachtpartij, gezien CAMU een vriend des huizes was. Hij was ook de tekenaar van het etiket van hun wijn ‘Le Temps des Gitans’ waarop de karikaturale foto staat van de eigenaar Thierry Julien (met gitaar) arm in arm met Jean-Yves Chaperon, journalist bij de RTL. Oorspronkelijk was dit etiket ontworpen voor een Jazz festival in Montpellier waar beiden lid van waren maar het etiket en de wijn sloegen dermate aan bij het grote publiek dat het behouden werd. Deze zeer succesvolle wijn gaat nu vlot over de toog van België tot Japan! Het wijnhuis Mas de Janiny Begin 1980 namen Thierry en Pascal JULIEN het familiedomein over en ze schakelden onmiddellijk over op de bio teelt. Het echte ‘terroir’, de natuur,
de gezondheid en de pure smaak in de wijnen waren hun prerogatieven. Met een grote variëteit aan druiven zoals Grenache, Sauvignon blanc, Vermentino, Syrah, Carignan, Cabernet-Sauvignon kunnen zij een diversiteit aan wijnen assembleren. Hun domein telt 95 Ha gelegen in de Languedoc aan de rand van de ‘garrigue’ (kruidig struikgewas) Daardoor zijn hun wijnen ook doordrongen van kruidige toetsen. Geen gebruik van enig chemische oppepmiddel. De natuur primeert! Ook de doses sulfiet worden strikt minimaal gehouden. Al IVOXJKOFOESJOLFOBBOHFOBBNFOWMPUXFHtLe Temps des Gitans: Deze rode wijn is gemaakt met 100% Carignan volgens het systeem van ‘Macération Carbonique’ Bij dit systeem (ook toegepast voor de Beaujolais wijnen) worden de hele druiven ongekneusd opgeslagen in een roestvrijstalen tank, gevuld met koolzuurgas, onder afwezigheid van zuurstof. Het wijnsteenzuur wordt automatisch omgezet, waardoor veel aroma’s vrijkomen en het fruit geaccentueerd wordt. Het etiket wijst er reeds op dat dit een vrolijke, swingende wijn is, lekker fris fruitig en perfect geschikt als dagdagelijkse allround wijn. Kost Euro 6,60
Enkele van hun andere wijnen: Le Blason: Een assemblage van Grenache, Syrah, Cinsault en Carignan. Deze rode wijn is harmonisch geassembleerd en vlot drinkbaar, zacht en toch tikje kruidig. ,PTU t Les Soeurs de Janiny: Deze rode wijn is gemaakt is met 100% Syrah, een druif die perfect de kruidige toetsen (vooral tijm en rozemarijn) weerspiegelt waarbij zich ook rijpe frambozen en bosbessen voegen. Kost Euro 7,75 Le Père: Een 100% Cabernet Sauvignon kan niet anders dan een stevige wijn geven, wel zacht wegdrinkend en niet agressief. Won GOUD op de ‘Concours Signature bio’ - Kost 7,75 t Le Temps des Fruits Rosé Pamplemousse: Fris fruitige licht zoete rosé aperitief wijn van slechts 8° Alc. met aroma’s van pompelmoes. Euro 7.30 Verdere info: www.masdejaniny.com
Exclusief te verkrijgen bij Biodyvino. www.biodyvino.be
BIODYVINO DE VERSE PLANTENEXTRACTEN VAN ladrôme: UW TERECHTE KEUZE!
Meer dan 200 wijnen geproduceerd met respect voor mens en milieu. Rechtstreeks invoerder uit 11 landen
ͻ gemaakt van biologische kruiden, indien mogelijk onmiddellijk verwerkt na de oogst ͻ ĞdžĂĐƚĂĂŶŐĞŵĂĂŬƚǀŽůŐĞŶƐĚĞǀŽŽƌƐĐŚƌŝŌĞŶǀĂŶĚĞĨĂƌŵĂĐŽƉĞĞ ͻ ĚƌĂŐĞŶĞƵƌŽƉĞĞƐďŝŽůŽŐŝƐĐŚŬǁĂůŝƚĞŝƚƐůĂďĞů ͻ ŽƉďĂƐŝƐǀĂŶďŝŽůŽŐŝƐĐŚĞĂůĐŽŚŽů vernieuwde verpakking!
www.biodyvino.be
ladrôme is sinds jaren ook Uw vertrouwde leverancier van andere bio ŬǁĂůŝƚĞŝƚƐƉƌŽĚƵĐƚĞŶ͗ ďůŽĞƐĞŵĞƐƐĞŶĐĞƐ ǀŽůŐĞŶƐ ƌ͘ ĂĐŚ͕ ĞƐƐĞŶƟģůĞ ŽůŝģŶ͕ŬƌƵŝĚĞŶƐŝƌŽƉĞŶ͕ƉƌŽƉŽůŝƐƉƌŽĚƵĐƚĞŶ͕ĨLJƚŽͲĂƌŽŵĂƟƐĐŚĞĐŽŵƉůĞdžĞŶ͕ ŬƌƵŝĚĞŶŝŶĨƵƐŝĞƐĞŶŚLJĚƌŽůĂƚĞŶ Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels Info: 056 43 98 52 -
[email protected] - www.mannavita.be
Het grootste assortiment biologische, biodynamische en Fairtrade wijnen in België! Zetel: ZOERSEL Ten Hoflaan 22 T 03-312 24 38 -
[email protected] Magazijn: AARTSELAAR Schelselei 15 C
FEBRUARI 2015
BioGezond
35
BioGezondInfo NIEUW BIJ MANNAVITA MANNAVITA brengt bio mini spelt cake, 6 stuks, apart verpakt, een malse cake zonder tarwe. Ook per 6 apart verpakt, is de bio mini spelt cake cacao: héérlijk malse cake + cacao, zonder tarwe! Handig om mee te nemen. GRANOVITA brengt gistvrije bio vegane braadworsten, voor de koeltoog (houdbaarheid 6 tot 12 maanden): rode braadworsten (2 st), fijne braadworsten (2 st), weense braadworsten (4 st). Tevens een salami (1 st), en een vleesworst( 1 st). JUSTNUTS introduceert Nutty Frutty zakjes (40gr). Zakjes met lekkere en gezonde noten, gedroogd fruit en zaden. In handige verpakkingen om mee te nemen onderweg, voor op het werk of op school. 100% biologisch en zonder onnatuurlijke onzin. De Nutty Frutty zakjes komen in twee varianten: mix with hazels, raisins & raw coconut, en mix with cranberries, cashews & pumkin seeds. Er zijn ook enkele interessante nieuwe boeken in het aanbod. > Handboek Aromatherapie is een complete gids voor de theorie en praktijk van de aromatherapie. Dit allesomvattende handboek behandelt alles wat u wilt weten over aromatherapie. Joanna Hoare is al meer dan 20 jaar aromatherapeut en legt u gedetailleerd uit welke etherische oliën u moet kiezen en hoe u ze moet gebruiken om uiteenlopende lichamelijke, geestelijke en emotionele aandoeningen te behandelen. Dankzij de praktijkvoorbeelden en praktische adviezen kunt u na het lezen van dit boek zelf aromatherapeut worden. > Na het succesvolle en met een Vegan Award bekroonde kookboek Puur & Vegetarisch brengt Restaurant Avalon een nieuw uniek kookboek uit: Grow Eat Share - 120 recepten van boer tot bord. Het bundelt de favoriete plantaardige recepten van vier chefs en zoomt in op de inspirerende lokale transitiepartners met wie Avalon samenwerkt. Het boek brengt naast verrukkelijke plantaardige recepten ook een verhaal van lokaal samen bouwen aan een betere wereld. Glutenvrije gerechten zijn in één oogopslag herkenbaar via een subtiel aangebracht icoontje.
36
BioGezond
FEBRUARI 2015
MONGOZO BEERS INTRODUCEERT BIOLOGISCH, GLUTENVRIJ & FAIRTRADE GECERTIFICEERD WITBIER OP BASIS VAN BOEKWEIT MONGOZO BUCKWHEAT WHITE is wereldwijd het eerste biologische, glutenvrije en fairtrade gecertificeerde witbier op basis van boekweit. Net als bij het medaille winnende Mongozo Premium Pilsener is aan dit witbier jaren gewerkt. Het bier heeft alles wat je van een witbier kunt verwachten. Een fruitig, fris aroma met kruidige tonen, een milde hopsmaak en een zachte, ronde afdronk met een licht zuurtje. Het is alleen niet met tarwe gebrouwen zoals gebruikelijk is bij een witbier maar met boekweit. Mongozo Buckwheat White is naast boekweit gebrouwen met gerstemout, rijst, hop en kruiden waaronder koriander en sinaasappelschillen. Het bier bevat 4,8% volume alcohol.Mongozo bestaat sinds 1994. In september 2010 is Mongozo Premium Pilsener op de markt geïntroduceerd. Dit pils heeft al drie jaar op rij de World Beer Award gewonnen voor beste glutenvrije pils. Eind 2014 werd daar een witbier aan toegevoegd. Naast deze twee bieren bestaat het assortiment ook uit de exotische biersmaken: Mango, Banaan, Kokosnoot en Palmnut. Vijf van de zes bieren zijn Fairtrade gecertificeerd en herkenbaar aan het Max Havelaar keurmerk op het etiket. De ingrediënten en traditionele recepturen zijn natuurlijk en afkomstig uit exotische culturen. Alle bieren worden gebrouwen bij Brouwerij Huyghe.
HAARLEMMER OLIE: ZUIVERENDE WERKING Haarlemmer Olie op basis van zwavel en dennenhars bevat eveneens lijnzaadolie. Het associëren van deze 3 componenten maakt de olie uitermate doeltreffend en gemakkelijk opneembaar door het organisme, wat de zuiverende werking nog versterkt. Één van de pluspunten van deze olie is de aanwezigheid van zwavel dat een belangrijke purgerende werking heeft. Het vergemakkelijkt het elimineren van toxines en afvalstoffen. Een product van Bio-Life.
BioGezondInfo
MINERALE MASCARA VAN ESSENTIAL CARE: 100% BIO
200 MG JAPANSE Q10 MET VITAMINE B12, ONE A DAY
De make-up van Essential Care is 100% natuurlijk en werd biologisch gecertificeerd door de Soil Association (UK) die heel strenge eisen stelt. Bovendien werd het gamma goedgekeurd door de Fairtrade foundation voor het gebruik van Fairtrade gecertificeerde ingrediënten.
Q10 is een lichaamseigen stof en speelt een belangrijke rol bij de energievoorziening in het lichaam. Q10 zorgt ervoor dat we over voldoende energie beschikken. Bovendien heeft het een gunstige invloed op het hart en het cholesterolgehalte. Q10 is een antioxidant die gedeeltelijk door onze voeding in het lichaam komt en gedeeltelijk door het lichaam zelf wordt aangemaakt.
In 2013 was de volledige make-up lijn finalist bij de Cosmetic Executive Women (CEW) awards - categorie ECO. Met de puurste, krachtige minerale kleuren en minstens 7 actieve biologische plantenextracten in elk product zoals calendula, aloë vera, duindoorn en karitéboter kan je erop vertrouwen dat deze make-up niet alleen je natuurlijke schoonheid versterkt maar dat ook je huid verzorgd wordt. De minerale mascara creëert natuurlijke verleidelijke wimpers zonder te klonteren. Zachte, snel drogende, veegvaste formule. Deze mascara op basis van aloë vera, karitéboter, calendula, duindoorn en pure minerale kleuren is uitzonderlijk zacht voor de ogen en wimpers en blijft goed zitten. Makkelijk aan te brengen en te verdelen over de wimpers met het eenvoudige maar efficiënte volumeborsteltje.
De beschikbaarheid is afhankelijk van voeding en de mogelijkheid van het lichaam om zelf Q10 aan te maken. De aanmaak van het lichaamseigen Q10 wordt door verschillende factoren bepaald. Veel mensen gebruiken middelen voor een verantwoord cholesterolgehalte, wat van invloed kan zijn op de aanmaak van Q10 door het lichaam. Aanvulling van Q10 kan daarom nuttig zijn. Lucovitaal Q10 bevat maar liefst 200mg per capsule en is van Japanse origine, natuurlijk gefermenteerd. Daarnaast bevat Lucovitaal Japanse Q10 tevens Vitamine B12, activeert je natuurlijke energie. PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen. Meer weten? 0800 – 73183 (gratis/gratuit) www.pkbenelux.com
BIOVITA PRESENTEERT 3 NIEUWE PRODUCTEN: Kokos suiker. Het is een natuurlijke suiker die wordt gewonnen uit, biologische kokosbloesem. Het is de gezondste vorm van suiker, tot zover bekend, omdat het volledig ongeraffineerde suiker is, boordevol goede voedingsstoffen zit (denk aan B-vitamines, magnesium, ijzer, zink en kalium) en zeer laag scoort (waarde 30-35) op de Glycemische index, hetgeen betekent dat kokosbloesemsuiker ons veel en lang energie geeft. Weg suikerdips! Kokosbloesemsuiker is ook geschikt voor mensen die een rawfood dieet volgen. Rode biet. Rode biet is een grote bron van ijzer en mineralen (oa foliumzuur) die belangrijk zijn voor het normaal functioneren van een normale bloedsamenstelling en bloeddruk. Banaan poeder: Geeft meer smaak en body aan uw super-food smoothies
FEBRUARI 2015
BioGezond
37
BioGezondInfo SOLGAR INTRODUCEERT VITAMINE D 25μg IN KAUWTABLET Solgar Vitamine D producten zijn speciaal ontwikkeld als aanvulling op de voeding of bij verhoogde behoefte, zoals bij kinderen, ouderen, zwangere vrouwen, mensen met een gepigmenteerde huid en mensen die om enige reden de huid onvoldoende blootstellen aan daglicht. Solgar Vitamine D producten met 25 μg/1.000 IE vitamine D zijn er van druppels tot softgels en van levertraan complex met visolie tot winterformule met vitamine C en (vlier)besextract. Aan het gamma voegt Solgar een nieuwe variant toe: vitamine D in kauwtablet. De kauwtablet bevat een dosering van 25 μg (1000 IE) van de meest effectieve vorm van vitamine D: vitamine D-3 (uit wolvet). De kauwbare vorm met natuurlijke banaan/ aardbei smaak zorgt voor gemakkelijke inname voor alle leeftijden. Solgar is sinds 1947 toonaangevend in het ontwikkelen en produceren van hoogwaardige voedingssupplementen. Een wetenschappelijk team van experts op het gebied van voeding en gezondheid geeft u de garantie dat elk Solgar product uitgebreid is gecontroleerd op zuiverheid, werkzaamheid, stabiliteit en veiligheid. De producten zijn in ruim 50 verschillende landen verkrijgbaar bij drogisterijen, speciaalzaken, reform- en natuurvoedingswinkels. In België is een gamma van ruim 100 verschillende Solgar supplementen genotificeerd.
NIEUW W: EVEN NING PRIMRO OSE GEZICHT TS- & LICHAAMSVERZORGING VAN WELEDA Naarmate we ouder worden, verandert onze huid. En dus ook haar behoeften. Zo heeft de huid van een vijftiger een andere verzorging nodig dan die van een veertiger. Speciaal voor de rijpe huid lanceerde Weleda in januari 2015 de Evening Primrose-serie: verstevigende gezichts- en lichaamsverzorging op basis van bio teunisbloemolie. De producten bevatten uitsluitend werkzame stoffen uit 100% natuurlijke ingrediënten die de huid verstevigen en het vochtgehalte op peil houden, de stofwisseling stimuleren en de weerstand verhogen. Het basisingrediënt is teunisbloemolie of evening primrose, rijk aan linolzuur en aan het zeldzame gammalinoleenzuur. Ze beschermt de huid tegen vochtverlies, versterkt de huidbarrière, verbetert de huidelasticiteit en bevordert de regeneratie. Andere ingrediënten zijn o.a. bijenwas, een destillaat uit hamamelis, extract uit pluimgierst, jojobaolie, cacaoboter, macadamianootolie, sesamolie, karitéboter, zonnebloemolie en tarwekiemolie. Nieuw zijn Sacha-inchi-olie en tijgergrasextract. Sacha-inca-olie dankt haar unieke celregenererende en celactiverende eigenschappen aan de hoge concentratie omega 3 en 6 vetzuren. Tijgergrasextract is een sterke antioxidant die de collageenproductie en de celvernieuwing van de huid stimuleert. Natuurlijke etherische oliën van o.a. kardamon, magnolia en sandelhout geven de producten een frisse, bloemige geur.
ORAC BOTANICO MIX VAN NOBLE HOUSE
OPEN
Gebruik de orac botanico mix om je sappen, soepen en smoothies op smaak te brengen. De orac botanico mix is een gemakkelijke, biologische kruidenmix met fleur de sel, zeewier en sumak. Deze supermix van 9 kruiden met de hoogste waarde aan antioxidanten, 4 mineraalrijke zeewieren, levenskrachtig zeezout Khoisan fleur de sel en de krachtige sumakbes, biedt je een smaakbom met minder zout. DEU
31 mei 201 10 > 18 u 5
R
opleiding tot gezondheidsconsulent cursussen natuurlijke gezondheidszorg & bewustzijnsverruiming
locatie Abdij van Tongerlo, Vesperzalen Abdijstraat 40, 2260 Tongerlo Vraag gratis de volledige studiegids aan
WWW.LEVENSSCHOOL.BE TEL +32 11 60 16 75
[email protected]
38
BioGezond
FEBRUARI 2015
Geert’s hoekje Plantaardige dranken op basis van noten, zaden en granen hebben de laatste jaren hun intrede gedaan in de natuurlijke keuken. Helaas zijn deze dranken vaak onnodig gezoet met agavesiroop, rijststroop, ingedikt appelsap of zelfs suiker, wat ze minder interessant maakt voor wie fructose wil vermijden, overgewicht heeft of niet zoete bereidingen wil maken. EcoMil heeft nu een gamma biologische plantaardige dranken in tetrabrik die vrij zijn van: suiker, ongeraffineerde zoetmiddelen, kunstmatige zoetstoffen, gluten en lactose. Ze bevatten dus enkel de van nature aanwezige koolhydraten, waardoor de echte smaak van de noot of het zaad helemaal tot zijn recht komt. > Verkrijgbaar bij EcoMil zijn: Hennepdrank, Kokosnootmelk, Amandelmelk en Amandelmelk met calcium.
ALTIJD FIT MET EEN GOEDE
ZUUR BASE
BALANS
DUO
Zink draagt bij aan de ondersteuning van een gezond zuur-base evenwicht
E VOORDE
L
Een evenwichtige zuurgraad is essentieel voor het behoud van een goede gezondheid Verkrijgbaar in druppels en thee
Inclusief pH strips s i t a r g 0 8
30 ml + 80 pH strips
19.95
17 .
95
PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen. Meer weten?
2 x 20 zakjes
13.90 0800-73183 (gratis)
9.
95
www.pkbenelux.com
Deze producten zijn verkrijgbaar in alle natuurwinkels
Bij het selecteren van de grondstoffen nemen wij de tijd. Niet de vrijheid.
Solgar is ruim 65 jaar toonaangevend in voedingssupplementen. Ons gouden label geeft u de garantie dat elk Solgar product uitgebreid is gecontroleerd op zuiverheid, werkzaamheid, stabiliteit en veiligheid.
www.solgar.be.