Ecologie van courgettevirus in Vlaanderen – de weg naar een duurzame geïntegreerde beheersing
Studieavond Courgette 28 februari 2014
IWT landbouw: 100893 Mathias De Backer Kris De Jonghe
Thijs De Langhe Luc De Rooster
Sofie Darwich Danny Callens
Institute for Agricultural and Fisheries Research Plant Sciences Unit www.ilvo.vlaanderen.be Agriculture and Fisheries Policy Area
Courgettevirussen in Vlaanderen Waarmee hebben we te maken?
Welke virussen kunnen we verwachten? Hoe kunnen we het probleem beheersen?
Courgettevirussen in Vlaanderen Waarmee hebben we te maken? Courgettevirussen Survey
Inoculatie experimenten
Welke virussen kunnen we verwachten? Hoe kunnen we het probleem beheersen?
Courgette kent een gestage economische groei in de laatste 20 jaar Oppervlakte x 5 in open lucht Areaal van 115 ha tot >500 ha
Stagnerend de laatste jaren
Sterk verhoogde productie en omzet Export stijgt, import stagneert
Enorme toename aan verliezen veroorzaakt door virussen Geen rechtstreekse bestrijding Geen chemische middelen
Vectoren beheersen
Geen enkelvoudig virusprobleem
Meerdere virussen Viruscomplex ?
Groot verlies bij ernstige aantasting Verzwakte planten
Verdachte vruchten in Klasse 2
Drie virussen zijn van belang in Vlaanderen Watermeloenenmozaiek virus (WMV)
Twee potyvirussen en één Cucumovirus
Courgettegeelmozaiek virus (ZYMV), Komkommermozaiek virus (CMV)
Non-persistente overdracht door bladluizen Geen of lage zaadoverdraagbaarheid (?)
Verschillende eigenschappen gemeenschappelijk
Identificatie op basis van symptomen is zeer moeilijk Mozaiek en vlekkerigheid
WMV CMV
ZYMV
Identificatie op basis van symptomen is zeer moeilijk
Bladmisvorming
ZYMV
WMV CMV
Identificatie op basis van symptomen is zeer moeilijk Vruchtmisvorming
WMV
ZYMV
CMV
Identificatie van virussen enkel mogelijk in het labo
ELISA Detectie van eiwitten Minder gevoelig
Molecular techniques Detectie van RNA RT-PCR of RT-qPCR Zeer gevoelig
Courgettevirussen in Vlaanderen Waarmee hebben we te maken?
Evolutie van de virussen
Welke virussen kunnen we verwachten?
Alternatieve
waardplanten Belang van bladluizen
Hoe kunnen we het probleem beheersen?
Staalname bij telers tussen 2007 en 2013 Aantal staalnames per teler Tot 2011: 2xper jaar Vanaf 2012: driewekelijks
Aantal bemonsterde planten Tot 2011: 10 symptomatische
Vanaf 2012: 5 gelabelde planten/rijen + symptomatische
Epidemiologische studie van de virusaantastingen in de courgetteteelt
Van geïnfecteerde planten
Verschuiving van virussen tussen 2007 en 2013 Virus incidentie in courgette
100%
CMV WMV ZYMV PRSV
80% 60% 40% 20% 0%
2007
Geïnfecteerde planten Geteste planten
2008
2009
2010 Survey jaar
2011
2012
2013
67
72
113
394
86
81
43
73
122
155
487
112
755
505
ZYMV enWMV belangrijkst in 2007 en 2008 Sterke afname ZYMV en status quo voor WMV Sterke toename CMV, maar in 2013 meestal afwezig
Virussen in West-Vlaanderen 2012 Vóór augustus
Legende: CMV WMV ZYMV PRSV
Virussen in West-Vlaanderen 2012 Vanaf augustus
Legende: CMV WMV ZYMV PRSV
Virussen in West-Vlaanderen 2013 Vóór augustus
Legende: CMV WMV ZYMV
Virussen in West-Vlaanderen 2013 Vanaf augustus
Legende: CMV WMV ZYMV
Onkruiden kunnen als reservoirplant optreden
Kamille
Epilobium sp. Melganzevoet Herderstasje Straatgras
Hanepoot
Pitrus Perzikkruid Brassica sp.
Kleine brandnetel
Katoenluis de belangrijkste virusvector in courgette Aphis gossypii - 62 % van de stalen
Aphis fabae - 15 % van de stalen
Myzus persicae - 8% van de stalen Aphis nasturtii - 15 % van de stalen
Courgettevirussen in Vlaanderen Waarmee hebben we te maken?
Welke virussen kunnen we verwachten?
Rassenkeuze
Hygiëne en Ontsmetting Toekomstig onderzoek
Hoe kunnen we het probleem beheersen?
Rassenproeven zomer 2013 Tunnel en volle grond PSKW 8 groene (& 3 gele cultivars) CMV (rij 1), WMV (rij 3) en ZYMV (rij 5) 2 bufferrijen
Serre Inagro 3 groene cultivars
Zuivere infecties en menginfecties
Volle grond Inagro Randrij geïnfecteerd Menginfectie CMV, WMV, ZYMV
Duidelijk verschil in tolerantie tussen de rassen CMV
WMV/ZYMV
Vatbare rassen Mirza
Cora Tosca
Tolerante rassen Zodiac Milos Vitulia
Duidelijk verschil in tolerantie tussen de rassen CMV
WMV/ZYMV
Vatbare rassen Mirza
Cora Tosca
Tolerante rassen Zodiac Milos Vitulia
Hygiene is een belangrijk aspect in beheersing Onkruidbeheersing Verwijderen van potentiële reservoirplanten Verwijderen van geinfecteerde planten
Ontsmetting van materiaal Langdurige overleving van ZYMV en WMV op oppervlakten Verschillende ontsmettingen worden onderzocht
Mogelijk speelt zaadoverdraagbaarheid een rol Niet ontsmette zaden
Vrucht positief Zaad ook positief (CMV, ZYMV) Javel, Dettol, Virkon Slechts lichte reductie van infectie
Ontsmette zaden
Gepelde zaden
Infectiegraad sterk lager Desinfectie weinig verschil
Zaailingen Lichte infectie CMV en ZYMV Vermoeden zaadoverdraagbaarheid
Toekomstig onderzoek gefocust op beheersing Rassenproeven Rasgevoeligheid bevestigen
Ook in kader van zaadoverdraagbaarheid
Bepaling overlevingsduur Op verschillende oppervlakken Licht en droogte
Concentratie Contacttijd
Ontsmettingsefficiëntie van verschillende middelen
Met dank aan:
IWT landbouw: 100893
... Vragen? Contact projectpartners:
[email protected] [email protected] [email protected]
