STEDELIJK MUSEUM ART MEDIA & ME HKU GAMES & INTERACTIE OKTOBER 2015 LIAD DAMHUIS DENZEL ELLIS YUSHA BAKKER NOURA DAKKAK

STEDELIJK MUSEUM ART MEDIA & ME | HKU GAMES & INTERACTIE | OKTOBER 2015 LIAD DAMHUIS | DENZEL ELLIS | YUSHA BAKKER | NOURA DAKKAK

1

INHOUDS OPGAVE 4 5 24 25 26 28

Opdracht 1a L’art pour l’art Opdracht 1b Figuratie tot Abstractie Opdracht 2 Surrealisme Opdracht 3 Pop Art Opdracht 4 Interactief Spel Opdracht 5 Induviduele opdrachten

3

OPDRACHT 1 A l’art pour l’art

OPDRACHT 1 B figuratie tot abstractie

Stelling: “Het kunstbegrip van de l’art pour l’art moest wel leiden naar de abstractie als ultieme consequentie daarvan!”. Beargumenteer deze stelling.

Dit is de weg via het Expressionisme.

De industiele revolutie aan het begin van de 19de eeuw heeft een grote invloed gehad op de kunst van die tijd. Vooral vanwege de uitvinding en groei van machines, ontstond er een groeiende middelklasse die onafhankelijk raakte van de kerk. Dit leidde tot een verandering in denkwijze binnen Europa. De verandering van sociale idealen werd hier het gevolg van; men begon te twijfelen aan traditionele waarden en keurden de weergegeven beelden van de kerk af omdat ze deze onrealistisch vond. Er onstond een verschuiving in de vraag naar kunst: van de kerk naar de opkomende middelklasse. L’art pour l’art was een uitdaging voor de conservatieve middelklasse. Aangezien zij nog met het idee zaten dat kunst een mening of functie moest hebben (bijvoorbeeld iemand kritisch te laten nadenken of de status van de middelklasse af te beelden). De moderne kunstenaar daarente-

4

gen zocht de totale vrijheid, niet alleen van de regels van de kerk maar ook van de wensen van de middelklasse. De moderne kunstenaar eiste vrijheid om te kiezen tussen zijn eigen onderwerp en stijl van schilderen. Hij beweerde dat kunst niet geproduceerd moest worden voor het publiek maar voor zijn eigen belang waardoor hij uit eigen motivatie zijn kunst ging uiten. Door deze weg op te gaan konden kunstenaars vanaf nu gaan experimenteren. In 1854 schilderde Gustave Courbet het schilderij “Bonjour Monsieur Courbet”. Hiermee wou hij aantonen dat vanaf heden de kunstenaar zijn eigen pad zal begaan. Abstractie is het uiterste, verder kan een kunstwerk niet gaan.

Vincent van Gogh | De spitters (1882)

Vincent van Gogh was één van de eerste kunstenaars die expressionistisch schilderde. Hij schilderde niet alleen wat hij zag, maar ook wat hij voelde. Daarom zijn de schilderijen uit de tijd dat hij de aardappeleters schilderde ook heel erg donker en kleiig en de schilderijen die hij in Zuid Frankrijk schilderde juist heel zonnig en kleurig. Je zou het ‘overdrijven’ kunnen noemen.

Dit is een schilderij van Vincent van Gogh uit de tijd nadat hij in Barbizon geweest was. Hij heeft het onderwerp niet zelf bedacht, maar het nageschilderd van een schilderij van Millet.

5





Paul Cézanne | La montaigne Sainte-Victoire (1888)

Cézanne verhuisde in 1880 naar de Provence in het zuiden van Frankrijk en reisde daar rond in de omgeving en naar het buitenland. Daardoor werd hij onafhankelijker van de impressionistische stroming in de schilderkunst in Parijs. Hij schilderde steeds minder de realiteit en steeds meer zijn gevoel. Zijn schilderijen waren een groot voorbeeld voor de nieuwe generatie schilders.

6

Paula Modersohn-Becker

| Sitzender und kniender Mädchenakt (1906)

Modersohn-Becker was niet zo beroemd vanwege haar schilderijen, maar ze werd bekend door de dagboeken die ze bijhield en de briefwisselingen met mensen uit de kunstwereld. Ze zou nu een soort ‘blogger’ zijn waarschijnlijk. Ze wilde heel graag kinderen en dat zie je ook terug in haar schilderijen. Ze stierf op 31-jarige leeftijd aan een embolie in haar been, met haar kind in haar armen.

7





Wassily Kandinsky Bild mit Häusern (1909)

Kandinksy gaf kleuren betekenissen en ging in zijn carrière van expressionistisch naar abstract. Rond 1909 begon hij de trend om steeds abstracter te schilderen.

8

Wassily Kandinsky Improvisation 33 (1913)

De kunstenaar Wissily Kandinsky was erg gefascineerd door de componist Schönberg en diens muziek was ook de inspiratie voor sommige schilderijen. Hij noemde schilderijen ook improvisaties, een term uit de muziekwereld.

Marc Chagall

| Le Violoniste (1912)

Chagall was chassidisch joods. Hij was de zoon van een vishandelaar en de oudste uit een arm gezin met negen kinderen. In zijn jeugd was hij arm maar gelukkig en dat kwam vaak terug in zijn werk. Zijn werk valt onder verschillende stromingen maar maakt eigenlijk nergens echt deel van uit. In zijn werk zie je elementen van het surrealisme, expressionisme, kubisme en het fauvisme.

9





Max Pechstein

| Zonder titel (vier naakten) (1917)

Pechstein was eerst opgeleid als decoratieschilder en ging pas daarna naar de kunstacademie. Daarna werd lid van de kunststroming die Brucke. Toen de eerste wereldoorlog begon bevond hij zich voor werk op een eiland in de Grote oceaan. Toen hij in 1916 terugkwam naar Duitsland werd hij naar het front gestuurd. Deze tekening moet hij aan het front hebben gemaakt! In zijn werk kan je invloeden zien van Van Gogh, Matisse en de Fauves, maar in zijn werk zie je meer zwarte lijnen en vreemde karikaturen.

10

Herman Kruyder

| Pan de fluitspeler, middendeel triptiek ‘Lente’ (1930)

Kruyder was eerst een decoratieschilder en ontwerper van gebrandschilderde ramen. Pas in 1907 ging hij landschappen schilderen. Hij was geïnspireerd door het kubisme en expressionisme. In 1920 raakt hij depressief en later ook suïcidaal ondanks dat hij succes had met zijn schilderijen. Het valt op dat kunstenaars die expressionistisch werken, bovengemiddeld vaak depressief zijn.

11





Mikhail Vasilevich Matyushin

| Landschap in uitgebreide versie Vaskelovo (1925)

Matyushin was schilder en componist. Hij gaf ook les en leerde zijn leerlingen om te leren kijken met twee ogen apart; ieder oog in een andere richting. Dit schilderij doet mij denken aan van Gogh, vanwege de dynamiek, de streepjes en het onderwerp: een landschap.

Herman Kruyder


In het begin van zijn carrière tekende en schilderde Picasso realistisch, maar later experimenteerde hij met allerlei stijlen. Hij was gefascineerd door de mogelijkheden van schilderen. Hij wilde bijvoorbeeld tegelijkertijd de voorkant en de achterkant van iets laten zijn. Hij was ook geïnspireerd door Afrikaanse maskers en dat kan je zien op dit schilderij. Hij was zijn tijd vooruit en gaf het startsein voor het neo-expressionisme. Het vervormen van figuren en vormen en het gebruik van heldere kleuren.

12

13



Dit is de weg via het Kubisme.


Paul Cézanne | La montaigne Sainte-Victoire (1888)

Paul Cézanne’s latere werken dienden als inspiratie bron voor Pablo Picasso en Georges Braque. Hij experimenteerde met het reduceren van objecten naar hun basis geometrische vormen en het weergeven van meerdere perpectieven tegelijk. In dit schilderij van de Saint Victoire, zijn de huizen versimpeld tot kubussen.

14

Pablo Picasso | Verre aux chalumeaux (1911)

De objecten die Picasso hier in dit stilleven heeft geschilderd zijn niet meteen voor iedereen herkenbaar, dat komt omdat hij de vormen vlak maakte en daarna allerlei kleuren tegelijkertijd vanuit verschillende hoeken liet zien. Ook toont dit schilderij aan dat Picasso niet alleen bezig was met het schilderen van de abstracte werkelijkheid, maar echte objecten om hem heen gebruikte om zijn creaties te verwerkelijken.

15





Marc Chagall

| L’autoportrait aux sept doigts (1912)

Kubistische attributen zijn in dit schilderij te zien in het gezicht. Het gezicht is in stukken ontleedt en soort van samengeplakt. Ook de handen die beiden vanuit dezelfde kant geschilderd zijn. Verder beeld hij twee tijden in 1 schilderij. Zijn geboortestad is in de wolken geschildered en Paris waar hij naar toe is verhuisd.

Piet Mondriaan

| Tableau III: Composition in Oval (1914)

Er zijn meer kenmerken in het kubisme dan dit schilderij laat zien. Een paar kenmerken die wel te zien zijn is de interesse in landschappen en stillevens. De kubisten deden net alsof de natuur alleen maar bestond uit kubussen, kegels en bollen. Het woord Kubisme zegs al Kubis, alles werd dus met deze vorm getekend. Dit schilderij werd ook in een latere stadium van de stroming gemaakt. Dit kun je zien door de felle kleuren die eerst helemaal niet belangrijk waren. Er werden toen vooral grijsachtige en bruine tinten gebruikt.

16

17





Piet Mondriaan | Compositie mert geel, rood, zwart, blauw en grijs (1920)

Mondriaan was bekent als pionier in de kunstwereld. Schilders in de toegepaste kunst raken nog steeds geïnspireerd door zijn werk. Bij de meesten staat hij bekent om zijn dikke zwarten strepen en gebruik van voornamelijk primaire kleuren. Dit zie je goed terug in dit werk. Rond deze periode (1920) werkte hij aan De stijl. De stijl is een simpele kunstvorm met strikte regels. De stijl van Mondriaan begon bij het Expressionistische-kubisme, waar de vorm niet meer te herkennen is en alles hoekig en vierkant uitkomt.

18

Herman Kruyder

| Stilleven (1931)

De periode waarin dit kunstwerk is gemaakt, was voor Herman Kruyder deprimerend. Dit kwam voor in zijn schilderijen, denk aan de grijze kleuren. In deze periode werd Kruyder bekend en zijn werk werd zeer gewardeerd, door expressie en kubisme te gebruiken om jezelf te representeren

19





Herman Kruyder


In het werk van Kruyder schildert hij vaak zijn eigen gekozen dood. Dit zie je door middel van kleine figuurtjes die terug komen in zijn werken. Hij was gefascineerd door het kubisme en ook het expressionisme. Kruyder schilderde met kleuren die zijn werk meer emotie zouden kunnen tonen.

20

Herman Kruyder


Rond deze tijd trok Picasso zich terug in zijn studio, omdat de Tweede Wereld Oorlog gaande was. Het is duidelijk kubistisch omdat het is opgedeeld in vlakken. De objecten zijn plat en vanuit meerdere perspectieven weergegeven. Dit komt vaker voor in zijn werk.

21

OPDRACHT 2 surrealisme

OPDRACHT 3 pop art

Kies één kunstwerk dat tot het Surrealisme behoort, en leg uit waarom jullie dat vinden.

Kies één kunstwerk dat tot de Pop Art behoort, en leg uit waarom jullie dat vinden.

Roy Lichtenstein | Wall Drawing #1084

Bij het surrealisme ging het om de tegenstrijdige voorwaarden van droom en werkelijkheid. Kunstenaars beschilderde, onlogisch scènes met fotografische precisie, vreemde wezens uit alledaagse voorwerpen en ontwikkelde schildertechnieken om het onbewuste zich te laten uiten. Dromen, verlangens en angsten. Veel surrealistische kunstenaars en schrijvers beschouwen hun werk als een uitdrukking van de filosofische beweging en gebruikten vooral atefacten in hun werken. De surrealisten gebruikten meestal een hyperrealistische stijl in combinatie met verrassende, soms schokkende com-

22

binaties. Er wordt nauwkeurig en gedetailleerd gewerkt, en het lichtinval is onwerkelijk evenals ruimten en de sfeer. Ook in dit schilderij komen deze kenmerken voor. De schelpen zijn gedetailleerd en nauwkeurig geschilderd. Ze lijken erg realistisch en het contrast is erg sterk. De voorwerpen staan op de voorgrond op een nogal lege plek met op de achtergrond redelijk simpel geschilderde gebouwen met een laag contrast en nauwelijks een sterke lichtinval zoals op de voorgrond.

Roy Lichtenstein | As I Opened Fire

Pop art word gebruikt om bewust te worden van de alledaagse wereld om ons heen. De kunstenaars van deze kunst-stroming willen onpersoonlijke kunst creeëren zonder emotionele drang. Omdat het normale product uit de normale wereld komt en er een kunstobject van is gemaakt, gaan mensen er op een andere manier naar kijken. Wat je normaal gesproken niet zou hebben gedaan als je het in zijn eigen omgeving was tegen gekomen.

De egale primaire kleuren (rood, blauw en geel) refereren aan de populaire cultuur op dat moment, zoals bijvoorbeeld stripverhalen. Lichtenstein maakt gebruik van de genoemde kleuren, dikke zwarte lijnen en Ben-Day rasterpunten. Deze Ben-Day rasterpunten waren tevens ook de technieken die ze toendertijd gebruikten om de stripverhalen te drukken. Lichtenstein vergroot deze punten en overdrijft ermee.

Roy Lichtenstein gebruikt hier letterlijk een strip uit het allerdaagse leven en vertaalt dit, door middel van verf en door het op te blazen, naar kunst.

23

OPDRACHT 4 Interactief spel Bedenk een concept voor een game of interactieve applicatie die zich afspeelt in een museum van beeldende kunst.

Doelgroep: Tieners, 13-18 jaar, middelbare school (krijgen kunstgeschiedenis op school) Probleemstelling: Scholieren hebben weinig interesse in kunst en cultuur, hierdoor zien ze het nut er niet van in om naar musea te gaan. Het idee: Om de wandeling door het Stedelijk museum in Amsterdam interessanter te maken voor scholieren, willen we door middel van interactieve elementen hun aandacht bij de kunst te houden. We zijn het op idee gekomen om een soort speurtocht te maken door het museum. De bezoeker krijgt aan het begin een armband waarop data bewaard kan worden. De speler kan dan beginnen met zijn speurtocht. De bezoeker kan dan interacteren met de werken die in het museum getoond worden.

24

Er staan projecties van de schilders en die vertellen ook een stuk geschiedenis over zichzelf en geven de bezoekers opdrachten, waarmee ze dan op zoek moeten gaan. Als je mee wilt doen aan de speurtocht krijg je een armband waarmee je het spel kan activeren bij een klein schermpje. In het gehele museum zijn meerdere schermen te vinden waar je steeds je armband tegen aan kan drukken. Bij elk scherm verschijnt er een virtuele kunstenaar van het schilderij waar het schermpje naast staat die zich introduceert en je een opdracht geeft om het volgende schilderij te vinden. Als je die hebt gevonden laat je de armband weer scannen bij een scherm en komt er een virtuele kunstenaar het bevestigen en geeft je een nieuwe opdracht.

25

OPDRACHT 5 liad damhuis

OPDRACHT 5 denzel ellis

Met welk kunstwerk voel je de meeste interactie mee, qua beleving?


Henry Privat-Livemont | Rajah

Persoonlijk heb ik niet een bepaalde kunststroming die me erg interesseert, het licht meestal aan het individuele werk zelf. In dit geval is het toevallig een surrealistisch werk. Al is de kans dat ik werk uit die stroming mooier of interessanter vindt groter, omdat ik van realistisch en gedetailleerd werk hou met sterk contrast. Ik vind fossielen bijvoorbeeld of andere alledaagse voorwerpen die dan het onderwerp worden in een schilderij altijd wel bijzonder. Dat zoiet normaals in het schilderij toch erg interessant wordt gemaakt.

26

Ook zijn er niet veel felle kleuren gebruikt. Normaal vind ik juist dat soort technieken niet erg en juist wel mooi in sommige schilderijen, maar in dit concept vind ik het juist erg passend en creëert het rust. Dat doet me ook een beetje denken aan dromen in dit geval van surrealisme.

Ik heb dit kunstwerk van Henry Privat-Livemont gekozen, omdat ik erg onder de indruk ben van de stijl van het werk. Ik had geen idee dat zo een stijl al bestond in de begin 20e eeuw. De strakke en dikke zwarte en witte outlining vind ik prachtig en de detail in de kledingstukken ook. De zweverige rook en de vloeiend krullen in het haar slepen je ogen mee in hun beweging. Ik vind het bijzonder hoe de platte kleuren toch een mooi beeld kunnen maken.

Dat het op een platte rode achtergrond is gemaakt, spreekt mij ook aan, omdat ik zelf ook een keer een schildeirj heb gemaakt met een fel rode achtergrond als uitdaging voor mij zelf om niet in mijn comfort zone te blijven.

27

OPDRACHT 5 yusha bakker

OPDRACHT 5 noura dakkak



Roy Lichtenstein | As I Opened Fire

Ik dacht eerst meer aan Rietveld of Mondriaan, maar zij zijn meer actief bij de psychologische kant. Lichtenstein werkt bij mij als een soort game waar je nu een stukje van ziet, de dikke lijnen en de uitstraling dit alles geeft een soort van belevenis. Ik ben echt een persoon die houd van dit soort werken, schetsen en strips zijn echt mijn ding. Dus het was niet echt een moeilijke keuze. De meeste kunstwerken (als je het kunst mag noemen) leek voor mij meer op rommel.

28

Wim T. Schipper (die Ernie insprak) had ook een tentoonstelling in het museum maar toch koos ik er niet voor omdat ik meer een kunstwerk wilde kiezen dan een tentoonstelling, anders koos ik hem wel.

Sol LeWitt | Wall Drawing #1084

Al voordat je de kamer waar dit kunstwerk in staat binnenstapt, wordt je al geroepen. Hij staat daar trots op je te wachten. Alle andere kunstwerken zijn niet meer van belang, want wat er zich in die kamer afspeelt, daar is het waar je ogen, je benen, naartoe worden gezogen. Voor je het weet sta je daar. Zijn kleuren, schreeuwend om aandacht. Zijn grootsheid, alsof je een andere wereld bent in gestapt. Alleen het kleine bankje in de ruimte doet je herinneren aan de plek waar je werkelijk bent.

Dit kunstwerk spreekt mij erg aan omdat je je heel klein voelt als je er naast staat. Het is overweldigend. Hoewel er wel gebruik is gemaakt van felle kleuren en gaan de lijnen verschillende richtingen op, straalt er door de herhaling van het kunstwerk toch een soort van rust uit. Deze contradictie zorgt voor een apart gevoel.

29

STEDELIJK MUSEUM ART MEDIA & ME | HKU GAMES & INTERACTIE | OKTOBER 2015 LIAD DAMHUIS | DENZEL ELLIS | YUSHA BAKKER | NOURA DAKKAK

STEDELIJK MUSEUM ART MEDIA & ME HKU GAMES & INTERACTIE OKTOBER 2015 LIAD DAMHUIS DENZEL ELLIS YUSHA BAKKER NOURA DAKKAK

Recommend Documents