Stedelijk Museum Schiedam Beleidsnota 2010 - 2013
juli 2009 1
Voorwoord In het vorige beleidsplan van het museum Investeren in het Museum is investeren in de stad is Schiedam beschreven als een unieke samenstelling van culturele, historische en sociaal economische verbanden. Een gemeenschap van bewoners en bezoekers, een plek om te wonen, te werken en te ontspannen. Het is een veelzijdige en complexe stad met een rijk verleden en een eigen karakter. Haar historie van jenever en scheepvaart hebben een sfeervolle binnenstad en een schat aan monumenten nagelaten. Dit geldt nog steeds. Momenteel onderzoekt Schiedam waar zijn DNA uit bestaat. Bewoners en ‘stakeholders’ zijn hierbij betrokken. Met dezelfde aanpak ontwikkelt de gemeente een Stadsvisie voor de periode 2010 – 2030, een lange termijnvisie waar ook kunst en cultuur een belangrijke plaats innemen. Uit beide onderzoeken blijkt dat men het Stedelijk Museum Schiedam met zijn beroemde CoBrA-collectie als een essentieel onderdeel van de stad ervaart. In de afgelopen beleidsperiode nam het museum zich voor zich te ontwikkelen tot het vlaggenschip van de stad. Onder andere uit het bovenstaande blijkt dat dit voornemen werkelijkheid geworden is. Schiedam blijkt voor kunst en cultuur een broedplaats te zijn. Het aantal en de kwaliteit van de kunstenaars en (industrieel) vormgevers dat in Schiedam woont is bovengemiddeld in vergelijking met steden van ongeveer dezelfde omvang als Schiedam. De creatieve economie bloeit in de stad. In de afgelopen jaren is de Stadspromotie verder tot ontwikkeling gekomen. De campagne Ontdek Schiedam. Nu werkt aan het verhogen van de naamsbekendheid en het verbeteren van het imago van de stad. De nieuwe Stichting SPS en de vernieuwde VVV werken er samen met de instellingen in de stad aan om Schiedam voor zowel Schiedammers, als voor toeristen aantrekkelijker te maken. Eén van de belangrijkste trekpleisters is het museum. Ook vanuit toeristisch oogpunt is het Stedelijk Museum Schiedam van groot belang, omdat de Schiedamse burger zich met behulp van het museale aanbod kan verbinden met de identiteit - het DNA - van de stad. De Stadsvisie 2010 - 2030 zal een belangrijke leidraad worden voor de toekomst. Het Stedelijk Museum Schiedam zal zijn beleid afstemmen op de ambities van de stad en daar waar mogelijk het voortouw nemen.
2
Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Het Stedelijk Museum Schiedam in de stad 3. Collectiemanagement 4. Museum voor Nederlandse moderne en hedendaagse kunst van na 1945 5. Tentoonstellingen over het (recente) verleden van Schiedam 6. SWOT-analyse 7. Strategische visie 8. Organogram 9. Financiën 10. Sturingscyclus BIJLAGE 1 Begroting 2010-2013
3
1. Inleiding In de afgelopen beleidsperiode heeft het Stedelijk Museum Schiedam (SMS), zoals het zich heeft voorgenomen, zich ontwikkeld tot het vlaggenschip van het moderne Schiedam. Het neemt een centrale plaats in de stad in en draagt het nieuwe imago van de stad uit. Vele tienduizenden bezoekers komen speciaal voor het museum naar de stad. De investeringen van de gemeente in de verbouw van het museumgebouw en de aanpassing van de exploitatie hebben hun vruchten afgeworpen. Het museum staat nationaal en internationaal goed bekend. De media besteden ruim aandacht aan de activiteiten die het museum organiseert. Samenwerkingsverbanden in de stad, het land en ook steeds meer internationaal onderschrijven het positieve imago. Het museum handhaaft de komende jaren zijn ambities en zal deze verder uitbouwen. Door meerdere publiekstrekkers per jaar te programmeren genereert het museum een continue stroom van bezoekers naar de stad waar de winkeliers en de horeca de spin off van ervaren. Uit de publieksonderzoeken die het museum jaarlijks uitvoert, blijkt dat bezoekers gemiddeld € 20,00 buiten het museum in de stad uitgeven. Vrijwel alle tentoonstellingen maakt het museum zelf; van conceptontwikkeling tot uitvoering. Soms ontstaan tentoonstellingen in een internationaal samenwerkingsverband met musea of andere initiatiefnemers. De Nederlandse kunst wordt regelmatig in een internationale context getoond. Dat garandeert de ruimte die nodig is om nog jaren door te kunnen gaan met het organiseren van publiekstrekkers. Het SMS profileert zich aan de Hoogstraat 112-116 exclusief als museum voor Nederlandse moderne en hedendaagse beeldende kunst van na 1945 omdat de collectie vrijwel geheel uit Nederlandse kunst bestaat. Ook buiten de muren van het museum presenteert het museum zijn collectie op beurzen en tentoonstellingen in het binnen- en buitenland. In september 2008 heeft de gemeenteraad besloten dat de tentoonstellingen over de (recente) geschiedenis van de stad zullen gaan plaatsvinden in het Jenevermuseum. Het bureau Gordion Cultureel Advies heeft een voorstel voor de uitwerking van dit besluit ontwikkeld. Het SMS werkt enthousiast mee aan de uitwerking van het plan. Het beheer van de historische collectie is door de gemeente bij het SMS belegd. Op locatie organiseert het museum drie tentoonstellingen over de geschiedenis van de stad. De historische tentoonstellingen ontstaan in samenwerking met het Gemeente Archief Schiedam en de Historische Vereniging Schiedam. Bij het SMS staat de bezoeker centraal. Doelgroepen worden op een levendige en toegankelijke manier bediend waardoor de bezoeker vertrekt met een gevoel dat hij/zij meer krijgt dan verwacht. Het SMS functioneert als een beleveniswarenhuis; een plek in het hart van de stad waar kinderen, jongeren, groepen en individuele bezoekers komen om te genieten, zich te verbazen, te leren en geïnspireerd te raken door tentoonstellingen en activiteiten die zich kenmerken door diversiteit en dynamiek. De expertise die het museum in decennia heeft opgebouwd deelt het met het culturele veld van Schiedam en daarbuiten. Het SMS streeft ernaar alle bevolkingsgroepen op eigen wijze gebruik te laten maken van het museum; het is een ontmoetingsplek met kunst als bindende factor, en dit binnen of buiten het gebouw. Zoals - de inmiddels legendarische conservator van het museum - Pierre Janssen begin jaren zestig van de vorige eeuw zei, is het museum een onderdeel van de straat. Op het gebied van marketing zal het museum aansluiten bij de Stadspromotie van Schiedam en gezamenlijk optrekken met de VVV, de Schiedamse en de Rotterdamse musea. De introductie van de Schiedampas in het voorjaar van 2009 biedt de kans om meer Schiedammers aan het museum te binden. Er zal gezamenlijk een marketingbeleid ontwikkeld worden. Sinds 1 april 2008 is het museum een Stichting met een Raad van Toezicht. De Stichting hanteert de regels van Cultural Governance. De verzelfstandiging maakt het mogelijk het bedrijf efficiënter te runnen en zich volledig te richten op zijn kerntaken.
4
2. Het Stedelijk Museum Schiedam in de stad Het SMS wil in de periode 2010 – 2013 het aantal bezoekers handhaven op minimaal 40.000 per jaar. Daartoe zal het jaarlijks meerdere publiekstrekkers organiseren. Het museum neemt een centrale plaats in in de stad. De mate waarin de stad mee profiteert, hangt sterk samen met de wijze waarop haar bezoekers ontvangen worden in de Schiedamse restaurants, grand café’s, hotels en de mate waarin het stadscentrum winkels, galeries, podia en ook andere musea van goede kwaliteit heeft. De stad kent goede restaurants en (eet)café’s en de plannen voor een hotel annex congrescentrum in de voormalige Havenkerk in de directe omgeving van het museum kunnen het Museumkwartier verder tot ontwikkeling brengen. Ook de versterking van de culturele sector in het Wennekerpand en de ideeën voor de Korenbeurs geven een positieve impuls aan de stad. Het museum deelt zijn expertise met het culturele veld daar waar het mogelijk is en functioneert als een multifunctioneel platform waarbij social inclusion het sleutelwoord is: alle bevolkingsgroepen maken op eigen wijze gebruik van het museum. Er vestigen zich steeds meer ‘life style’ winkels in de omgeving wat de kruisbestuiving tussen het museum en de binnenstad versterkt. De vernieuwde VVV en de Stichting SPS zijn belangrijke samenwerkingspartners die het museum helpen bij het behalen van de beoogde bezoekersaantallen. Figuur 1. Gerealiseerde Bezoekersaantallen aan alle activiteiten 2006 – 2008 en Prestatieafspraken met de Gemeente Schiedam 2009 - 2013 Gerealiseerd 2006 Bezoekers aan alle activiteiten Waarvan educatieve bezoekers
Prestatieafspraken 2009
2007
2008
56.589*
64.225*
82.111*
40.000
2.746
5.477
3.429
4.079 4.500
Aantal rondleidingen en arrangementen
621
1.010
1.408
2011
2012
2013
40.000
40.000
40.000
40.000
4.500
4.500
4.500
4.500
275
300
300
325
629 250
*
2010
Het museum heeft de afgelopen jaren veel bezoekers mogen ontvangen. Dit is te danken aan het hoge ambitieniveau en aan de inspanningen voor tentoonstellingen Op Locatie. Het museum streeft ernaar om elk jaar een of meer tentoonstellingen in het buitenland te organiseren. In 2008 bijvoorbeeld heeft de tentoonstelling CoBrA. As cores da liberdade in Galicië 25.000 bezoekers getrokken. De tentoonstelling op de Primaverabeurs is met 20.000 bezoekers niet in het totaal meegerekend; wel heeft het museum na afloop van deze beurs een nieuw verworven publiek mogen ontvangen.
5
3. Collectiemanagement Sinds begin 2008 huurt het museum professionele depotruimte. Inmiddels is een groot deel van de collectie op standplaats gezet. Bij de verzelfstandiging is besloten dat de historische en de moderne en hedendaagse kunstcollecties in bezit blijven van de gemeente. Voor het beheer is een overeenkomst gesloten. Een maal in de drie jaar toetst het Erfgoedhuis Zuid-Holland in opdracht van de Gemeente Schiedam of de afspraken uit de overeenkomst worden nagekomen. In 2010 is het depot volledig ingericht en kan Collectiemanagement zijn kerntaken - registratie, documentatie, passieve en actieve conservering, wetenschappelijk onderzoek, categorisering en ontzamelen – nog beter uitvoeren. Een grotere toegankelijkheid van de collectie maakt het mogelijk in de komende jaren collectiecatalogi te produceren. De verspreiding van de catalogi onder musea zal ertoe bijdragen dat de collectiemobiliteit toeneemt, doordat meer werken in bruikleen voor tentoonstellingen worden gevraagd. Schiedam en het museum zijn daardoor nationaal en internationaal vaker zichtbaar, wat positief bijdraagt aan de bekendheid en het imago van beiden. Delen van de collecties die niet tot de kerncollectie of de verzamelgeschiedenis van het museum behoren zullen na goedkeuring van de Gemeente in de komende jaren herplaatst worden bij andere musea. Ook zal het museum op andere wijzen ontzamelen volgens de landelijke LAMO-regeling (Leidraad voor het Afstoten van Museale Objecten). Het SMS vindt het belangrijk dat de collecties zo veel mogelijk getoond worden en dat de objecten in de collecties een afspiegeling zijn van de geschiedenis van de stad en de verzamelgeschiedenis van het museum.
6
4. Museum voor Nederlandse moderne en hedendaagse kunst van na 1945 Rotterdam en omstreken kennen een hoge museumdichtheid. Er is het Nederlands Architectuurinstituut, het Nederlands Fotomuseum, het Wereldmuseum en een aantal internationaal georiënteerde musea/instellingen als Boijmans Van Beuningen, Witte de With, de Kunsthal en het Gemeentemuseum Den Haag (inclusief GEM, het Gemak en het Haagse Fotomuseum). Daarnaast kent de Rijnmond een aantal streekgebonden en historische musea. Maar geen enkel museum profileert zich zo sterk op Nederlandse moderne en hedendaagse beeldende kunst van na 1945 als het Stedelijk Museum Schiedam dat doet. Deze unieke positie maakt het museum een waardevolle aanvulling in het Rijnmondgebied, vult het aanbod in de regio aan en maakt het tot een goede samenwerkingspartner. Het Stedelijk Museum Schiedam profileert zich exclusief als museum voor Nederlandse moderne en hedendaagse beeldende kunst van na 1945. De collectie bestaat vrijwel geheel uit Nederlandse kunst. Ruim 50 jaar is de CoBrA-collectie de basis van het SMS. Het is een omvangrijke collectie, van hoge kwaliteit die hoofdzakelijk bestaat uit werken uit de ‘echte’ CoBrA-periode (jaren veertig en vijftig). Daarnaast definieert het museum nog twee kerncollecties: de koele abstractie uit de jaren zestig en zeventig en de actuele beeldende kunst uit de periode vanaf 1990. Weloverwogen vult het museum de drie kerncollecties aan met schenkingen, langdurig bruiklenen en aankopen. Hoewel de collectie veel aanknopingspunten biedt voor een aantrekkelijk tentoonstellingsprogramma, is met de ambities die het SMS heeft het tentoonstellingsbeleid verbreed naar Nederlandse moderne en hedendaagse kunst van na 1945 in een internationale context. Dat garandeert de ruimte die nodig is om nog jaren door te kunnen gaan met het organiseren van publiekstrekkers. Gemiddeld zullen jaarlijks tien tot veertien tentoonstellingen worden georganiseerd waarvan minimaal één collectiepresentatie. Naast minimaal één publiekstrekker zullen voor verschillende doelgroepen kleinere tentoonstellingen te zien zijn. Werk van Schiedamse kunstenaars zal regelmatig worden getoond. 5. Tentoonstellingen over het (recente) verleden van Schiedam In 2008 besloot de gemeenteraad dat de cultuurhistorische tentoonstellingen in de toekomst in het Jenevermuseum zullen plaatsvinden. De raad gaf opdracht aan de gemeente om door een extern bureau een voorstel te laten maken voor de uitwerking van dit besluit. Inmiddels heeft het bureau Gordion Cultureel Advies een voorstel gemaakt. Het is de bedoeling dat in de februari 2010 de gemeenteraad bepaalt hoe in de toekomst de geschiedenis van de stad getoond, beheerd en verzameld gaat worden. Vooralsnog beheert het SMS in opdracht van de gemeente de cultuurhistorische collectie en is overeengekomen in de subsidiebeschikkingen van de afgelopen jaren dat het drie tentoonstellingen per jaar op locatie maakt. Dit gebeurt in samenwerking met het Gemeente Archief Schiedam en de Historische Vereniging Schiedam. Het museum sluit hierbij zo veel mogelijk aan bij locale en landelijke thema’s zoals De Groten van Schiedam en de Nationale Week van de Geschiedenis. Met enthousiasme werkt het Stedelijk Museum Schiedam mee aan de uitvoering van het besluit dat de gemeenteraad naar aanleiding hiervan neemt. Het is belangrijk dat zowel Schiedammers als toeristen kennis nemen van het rijke verleden van de stad. Een bezoek aan tentoonstellingen uit deze collectie zou de verblijfsduur van de stadstoeristen kunnen verlengen waardoor het de positionering van de historische binnenstad als toeristische trekpleister ondersteunt. In zijn overwegingen dient de gemeenteraad een verzamelbeleid mee te nemen. Het is belangrijk de cultuurhistorische collectie aan te vullen met objecten die de kerncollecties versterken en verdiepen.
7
6. SWOT- analyse Figuur 2. SWOT-analyse: interne sterkten en zwakten Sterkten
Zwakten
Kennis en deskundigheid Uniciteit positionering/Collectie Branche leader Innovatief Maatschappelijk verantwoord ondernemen Imago (relatie) Marketing/ Klantgericht Resultaatgericht
Eigen inkomsten Werven derde geldstroom Ontsluiting collecties
Sterkten Al eerder in deze nota is aangegeven wat de kwaliteiten en de daarmee samenhangende unieke positionering van het museum zijn. Het SMS is een organisatie met een sterke inhoudelijke staf en Raad van Toezicht van hoogopgeleide vakspecialisten. Museummedewerkers hebben een grote betrokkenheid bij hun vak en werk en zijn daardoor bovenmatig loyaal aan hun werkgever. De sterke motivatie leidt tot grote flexibiliteit en creativiteit. De inzet om de eigen deskundigheid verder te ontwikkelen en aan te scherpen is een belangrijke drijfveer. Het SMS heeft nationaal en internationaal een positief imago bij bezoekers, de media en collega’s. Het museum wordt geroemd om zijn marketinginzet en –deskundigheid. Op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen en projectmatig werken is het SMS een branche leader. Niet alleen wordt er verantwoord en zuinig met materialen en mensen (bezoekers en personeel) omgegaan. Ook wordt zoveel mogelijk samengewerkt met locale of regionale bedrijven en gebruikt het museum biologische, ‘fair trade’ en milieuvriendelijke producten. Het museum is dusdanig ervaren met projectmatig werken dat collega’s van grote en kleine musea bij het SMS te rade gaan. Zwakten Sinds 1 april 2008 is het SMS een Stichting die een subsidierelatie met de gemeente Schiedam heeft. Het museum heeft een behoorlijk aantal sponsors voor meerdere jaren aan zich gebonden. Het is belangrijk dat het museum zich in de komende beleidsperiode meer gaat richten op het werven van eigen inkomsten uit de eerste en de derde geldstroom: aan de kassa en bij sponsors en fondsen. In paragraaf 3 is gesteld dat het museum de collectiemobiliteit wil laten toenemen door collectiecatalogi over de kerncollecties uit te geven om het bruikleenverkeer te laten toenemen.
8
Figuur 3. SWOT-analyse: externe kansen en bedreigingen Kansen
Bedreigingen
Stadsvisie/DNA-Schiedam Binnenstadsontwikkeling (museumkwartier) Bereikbaarheid van de stad/HSL Schiedampas Nederlandse Museumvereniging Europa als openluchtmuseum Think global, act local ‘Historisch Museum Schiedam’ Zingeving en spiritualiteit Samenwerking (locaal, landelijk en internationaal) Stadspromotie Groeipotentie museumpubliek Bereik jongeren Social inclusion Ondernemers
Kredietcrisis (korte termijn) Economische achteruitgang (lange termijn) Terugtredende (rijks)overheid
Kansen Het museum heeft een aantal partijen aan zich gebonden die het een warm hart toedraagt, zoals de Vereniging Vrienden van het Stedelijk Museum Schiedam, de Historische Vereniging Schiedam, de sponsors van het museum en collega-instellingen en scholen in de regio. Het SMS maakt als enige niet-Rotterdams museum deel uit van het Marketingplatform Rotterdamse Musea omdat het gezien wordt als een belangrijke speler op het museumveld in de regio. Ook landelijk is het museum aan belangrijke partners verbonden. De directie is bestuurslid van de Nederlandse Museum Vereniging (NMV) die zich steeds beter ontwikkelt als brancheorganisatie. De Volkskrant Kunstprijs presenteert zich de komende jaren in het museum. Medewerkers van het museum zijn verbonden aan de internationale ICOM Vereniging, secties van de NMV, de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst en het Prins Bernhard Cultuurfonds. De ontwikkeling van de Stadsvisie 2010 - 2030 en het project DNA Schiedam bieden mogelijkheden voor onder andere de binnenstadsontwikkeling, waaronder het Museumkwartier, en de Stadspromotie. Het museum zal daar waar mogelijk een bijdrage leveren of initiatieven tonen om het imago van Schiedam te verbeteren. Schiedam is uitstekend bereikbaar met de auto en het openbaar vervoer. In 2010 zal de HSL-trein rijden met als halte Rotterdam. Vanuit Schiedam moeten we er gezamenlijk voor zorgen dat toeristen uit andere werelddelen – Azië zal in de komende decennia steeds mobieler worden – niet automatisch doorrijden naar Amsterdam maar uitstappen in Rotterdam en naar Schiedam gaan. Trendwatchers en economen voorspellen dat de zware industrie uit West-Europa verdwijnt en dat het steeds meer een groot openluchtmuseum wordt. Ons museum en onze stad kan daarvan meeprofiteren. Het is belangrijk dat de Stadsvisie 2010 - 2030 daarop anticipeert. De museumbranche is een groeiende sector. Ouderen zijn mobieler dan vroeger en hebben de tijd om naar musea te gaan. Deze bevolkingsgroep zal toenemen, wat meer museumbezoek tot gevolg heeft. Het museum zal inspelen op de behoefte van de oudere bezoeker. De kredietcrisis is een bedreiging maar ook een kans. De focus heeft het afgelopen decennium gelegen op consumentisme en uiterlijkheden. In de nabije toekomst zullen mensen zich meer richten op zingeving en spiritualiteit. Betekenisgeving is bij uitstek aan de orde in de kunst. En op welke plek kun je voor deze onderwerpen beter terecht dan in een museum? Er zullen voor groepen en individuen meer activiteitenprogramma’s op maat worden ontwikkeld (social inclusion). Het publiek heeft meer behoefte aan een persoonlijke beleving en de mogelijkheid om zelf informatie te vergaren. Dit betekent dat meer informatie digitaal ontsloten wordt via de vernieuwde website.
9
Bedreigingen Het is niet duidelijk hoe lang de economische recessie zal duren. Ook wanneer 2010 al een opleving laat zien, zal de overheid nog jaren last hebben van de huidige kredietcrisis. Het museum moet daarop voorbereid zijn en zorgen om meer eigen inkomsten te genereren door de inkomsten aan de kassa te verhogen en gelden bij sponsors en fondsen te werven. Ook deze laatsten zien de toekomst niet rooskleurig. Te hoge verwachtingen kunnen we hiervan niet hebben.
10
6. Strategische visie De basis van de strategische visie van het Stedelijk Museum Schiedam wordt gevormd door haar missie Het Stedelijk Museum Schiedam ontleent zijn bestaansrecht aan het feit dat het …
zich engageert met het publiek door het uitdragen van de gedachte dat kunst een onmisbare bijdrage levert aan de totstandkoming van een harmonieus leven. confronteert en prikkelt door grensverleggende en vernieuwende kunst te tonen en activiteiten te ontwikkelen, die het bewustzijn en het begrip van en de appreciatie voor de Nederlandse moderne kunst van na 1945 vergroten. de profilering van de stad als toeristisch trekpleister completeert en versterkt door op een vernieuwende wijze de cultuurhistorische collectie te tonen. de werelden van vrije tijd, educatie, kunst en cultuur aan elkaar koppelt door een levenslange verbeelding te stimuleren. kwaliteit met toegankelijkheid en levendigheid combineert. de actualiteit en het verleden vertegenwoordigt en met elkaar verbindt. een collectie van hoge kwaliteit versterkt door het verwerven van objecten, die een reflectie zijn van de actuele ontwikkelingen van de Nederlandse beeldende kunsten, en van de cultuurgeschiedenis van Schiedam. onderzoek en onderwijs stimuleert en nieuwe perspectieven biedt op de Nederlandse moderne beeldende kunst van na 1945 en de geschiedenis van Schiedam. verantwoording aflegt aan de gemeente die voor het grootste gedeelte van de inkomsten zorgt en aan het publiek, alle individuen, bedrijven en fondsen die een belangrijk bijdrage leveren.
Strategische visie Het Stedelijk Museum Schiedam neemt een centrale plaats in de stad, ondersteunt het culturele veld en gaat samenwerkingsverbanden aan die leiden tot wederzijdse versterking. Zijn sterke imago bouwt het museum de komende jaren uit en verstevigt zijn landelijke en internationale positie door zich te profileren als platvorm waar spraakmakende en hoogwaardige tentoonstellingen worden gemaakt en waar ’social inclusion’ kunst tot een bindende factor tussen sociale groepen maakt. Beleveniswarenhuis Het SMS heeft een jarenlange ervaring met het ontwikkelen van tentoonstellingen en (educatieve) activiteiten waarbij het doen van ontdekkingen en vergaren van nieuwe kennis en inzichten centraal staan; het speelt in op een intellectuele en emotionele betrokkenheid van het publiek. Dit maakt het museum tot een beleveniswarenhuis: een bezoeker krijgt meer dan waar hij/zij op heeft gerekend. Reacties in de gastenboeken en de publieksonderzoeken ondersteunen deze stelling (zie bijlage III). Publiek van middelbare leeftijd en ouder is goed vertegenwoordigd in de bezoekerspopulatie. Het is belangrijk dat deze groep goed moeten worden bediend, maar ook jongere generaties moeten bereikt worden. Het SMS is een plek in het hart van de stad waar kinderen, jongeren, groepen en individuele bezoekers komen om te genieten, zich te verbazen, te leren en geïnspireerd te raken door tentoonstellingen en activiteiten die worden gekenmerkt door diversiteit en dynamiek. Creativiteit en kwaliteit zijn aan elkaar gekoppeld door een team van conservatoren, marketeers en educatief medewerkers die de concepten van de tentoonstellingen gezamenlijk ontwikkelen. Door de komst van het hotel en congrescentrum ziet het museum mogelijkheden van samenwerking en uitbreiding van commerciële activiteiten. Voor elk bedrijf of particulier kan een programma op maat worden gemaakt, in combinatie met alle andere mogelijkheden die Schiedam te bieden heeft. Het Stedelijk Museum Schiedam zal entreegelden heffen. Een bezoek aan het museum kost € 7,50. Incidenteel wordt voor publiekstrekkers een toeslag geheven. Kinderen van 4 tot en met 12 jaar betalen € 3,75. Houders van de Museumkaart, de Rotterdam Pas, 65+-ers, Schiedampashouders, Vrienden van het Stedelijk Museum Schiedam, leden van de Historische Vereniging Schiedam, kinderen tot 4 jaar, ICOM-leden en Vereniging Rembrandt-leden kunnen gratis naar het museum. Het museum ontvangt van Stichting Museumkaart en Rotterdam Pas een restitutie van € 3,75 per bezoeker. Op woensdag en tijdens locale evenementen is het museum gratis voor iedereen.
11
Dienst – marktcombinatie Het Stedelijk Museum Schiedam zal zich met zijn collecties, tentoonstellingen en activiteiten richten op vooraf goed gedefinieerde doelgroepen. Het richt zich daarbij op klantenpartnerschap en gaat daarbij uit van hun specifieke wensen. Het gaat om maatwerk. Figuur 4. Dienst-markt combinaties Klanten Gemeente
Hoedanigheid Diensten Eigenaar van de collecties Verwerven Conserveren Restaureren Ontsluiten Ontzamelen
Gemeente
Opdrachtgever voor uitvoering museumbeleid
Tentoonstellingen, Educatieve projecten Publieksbegeleiding Marketingactiviteiten Arrangementen: Huwelijksvoltrekkingen + diners + rondleidingen + workshops, etc.
Publiek
Consument
Sponsors
Consument, partner, donateur, intemediair, etc.
Bedrijven
Consument Arrangementen
Tentoonstellingen, Winkel, Publieksbegeleiding, naar demografische factoren Rondleidingen Horeca etc. Website, Publicaties, Arrangementen: Huwelijksvoltrekkingen + diners + rondleidingen + workshops, etc. Tentoonstellingen, Publieksbegeleiding, Rondleidingen, Website, Publicaties, Arrangementen: Diners + rondleidingen + workshops, etc. Congressen en lezingen + borrels / diners + rondleidingen + workshops, etc.
Bedrijven
Consument, sponsor
Tentoonstellingen, aankopen, tegenprestaties Musea, Bruikleengevers, partners, Behandeling bruikleenaanvragen, kunstinstellingen consument publicaties en galeries Onderzoek Website OnderwijsIntermediair Educatieve projecten en activiteiten bij instellingen tentoonstellingen, Publieksbegeleiding, Publicaties Website 12
Leerlingen Vereniging Vrienden SMS
Consument Consument, partner, schenker
Historische Vereniging Schiedam
Consument, partner
SPS/VVV
Partner
Tentoonstellingen Arrangementen/activiteiten Publicaties/merchandising Website
Kunstenaars en hun rechthebbenden
Leveranciers, consument
Tentoonstellingen, publicaties, vrije publiciteit, promotie, aankopen
Particuliere verzamelaars Fondsen, Provincie, ZH, Rijksoverheid, Particulieren
Bruikleengevers, schenkers, consument Subsidiegever, donateur
Tentoonstellingen, publicaties, representatie Verwervingen kunstwerken, publicaties, tentoonstellingen
Tentoonstellingen, Arrangementen/activiteiten Verwervingen kunstwerken Publicaties Website Tentoonstellingen, Arra ngementen/activiteiten Publicaties Website
Samenwerking met andere marktpartijen Centraal staat hier de samenwerking met partijen die elkaar versterken. Een aantrekkelijk stadscentrum met goede horecagelegenheden, hotels, filmhuis, theater en dergelijke trekt bezoekers voor het museum en omgekeerd. Het Stedelijk Museum Schiedam heeft in de afgelopen jaren met een of meer partnermusea tentoonstellingen ontwikkeld. In de toekomst zal het Stedelijk Museum Schiedam nog meer participeren in coproducties met andere partijen in binnen- en buitenland, met als doel bezoekers te trekken en inkomsten te genereren, of kosten te delen. Het Stedelijk Museum Schiedam maakt als enige niet-Rotterdams museum deel uit van het Marketingplatform Rotterdamse Musea. Op het gebied van marketing zal het museum aansluiten bij de Stadspromotie van Schiedam en gezamenlijk optrekken met de Rotterdamse musea.
13
8. Organogram Raad van Toezicht
Directeur (1 fte)
Management Assistent (0,6 fte)
Hoofd Bedrijfsbureau (0,9 fte)
Hoofd Publiek/ Presentatie (0,8 fte)
Algemeen Medewerker (0,4 fte)
Financieel Administratuer (0,4 fte )
Conservatoren
Projectbureau
Manager Tentoonstelling/Ass istent conservator (1 fte)
Senior Conservator (0,9 fte)
Registrar/Assistent conservator (0,8 fte)
Conservator (0,9 fte)
Vrijwilliger (1) Historisch Conservator (0,9 fte)
Hoofd Collectie Management (1 fte)
Marketing
Marketing medewerkers (2 fte)
Educatie & Publieksbegeleidin g
Medewerker Educatie & Publieksbegeleidin g (0,8 fte)
Medewerker Beheer & Behoud (1 fte)
Vrijwilligers (7)
Floormanagers (2 fte)
Hoofd Facilitaire Zaken (1 fte)
Beveiliging Coördinator Beveiliging (1,2 fte)
Balie/ Winkel (1,2 fte)
Beveiligers (4 fte)
Inhuur derden + Vrijwilligers (3)
Junior Educatie & Publieksbegeleidin g (0,8 fte)
Free lance Museumdocenten/ Rondleiders (4)
14
9. Financiën Een groot deel van de begroting van het museum wordt besteed aan vaste lasten zoals huur museumgebouw en depot, personeelslasten, beheer van de collecties en gas & elektra. Hoewel het niet mogelijk is een museum kostendekkend te krijgen omdat tweederde van de kerntaken zich richt op het verwerven, beheren en behouden en ontsluiten van cultureel erfgoed tracht het museum de eigen inkomsten te verhogen en zo efficiënt mogelijk het budget te besteden. Via de Nederlandse Museum Vereniging of het inkoopbureau van de gemeente Schiedam worden zo gunstig mogelijke overeenkomsten afgesloten voor afname van bijvoorbeeld gas & elektra. Het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. heeft voor de komende jaren een bedrag van drie ton gereserveerd voor de marketing en ontwikkeling van publiekstrekkers zodat het museum een bijdrage kan leveren aan de revitalisering van de binnenstad. Het museum beschikt over een beperkt budget voor kunstaankopen. Om ook in de toekomst de unieke positie te kunnen behouden tracht het museum de komende jaren het budget door externe gelden bij de Mondriaan Stichting, de Titus Cirkel (onderdeel Vereniging Rembrandt) en bij de Bnk Giro Loterij extra gelden te werven. De Vereniging Vrienden van het Stedelijk Museum Schiedam ondersteunt regelmatig bij aankopen. In Bijlage 1. is de begroting voor 2010 - 2013 opgenomen. 10. Sturingscyclus In dit beleidsplan is de richting neergelegd voor de ontwikkelingen van 2010 tot en met 2013. Alle activiteiten worden daaraan getoetst. In een sturingscyclus, met een vaste periodiciteit, zal het beleid, in al zijn facetten, aan voortschrijdende inzichten worden getoetst. Hieronder is een overzicht opgenomen met de activiteiten, voor zover ze nu worden voorzien. Figuur 6. Sturingscyclus • Sturingscyclus beleidsnota’s: tentoonstellingsprogramma, marketing, educatie, collectiemanagement en facility management, en PIOFAC • Sturingscyclus: Planning & Control • Relatiemarketing: uitbouwen van het relatienetwerk van bedrijven, fondsen en musea en andere culturele instellingen in binnen- en buitenland in het genereren van nieuwe geldstromen. • Vernieuwen website • Ontwikkelen van exploitatiemodel voor commerciële diensten • Verhogen commerciële inkomsten • Doorontwikkeling museumwinkelconcept
15
BIJLAGE 1 Begroting Stedelijk Museum Schiedam 2010 - 2013
Colofon: Samenstelling: Stichting Stedelijk Museum Schiedam, Diana Wind Schiedam, 2009
16
