S K W
CHENK LARE
Secretariaat: Postbus 150, 1300 AD Almere Haven Redaktie: G. Knibbe, Vijfhuizen, 023-5581810 Postbanknr. SKW: 309261 Postbanknr. COZA: 3930924
IJN
EEN UITGAVE DOOR DE STICHTING ‘GEEN KERKGELD VOOR GEWELD’
NIEUWSBRIEF nr. 103, kerst 2004
Kerst 2004
ST. COMITE OVERLEG ZUID-AFRIKA STICHTING COZA IS OP 28 FEBRUARI 1978 OPGERICHT TEN OVERSTAAN VAN NOTARIS MR. J.J. SISSING TE ZWOLLE; K.V.K. REG. NR. S22225
Hoewel wij anno 2004 met alle verschrikkingen om ons heen en een oprukkende islam in het vooruit-
Ik ben de Alpha en de Omega, zo klinkt het op in
zicht voor de toekomst vrezen, moeten we toch
Gods Woord. De Heere beheerst de geschiedenis.
beseffen dat God Zelf Zijn hand gelegd heeft op
Hoe? Dat is voor ons vaak een raadsel. Ook na Van
deze wereld. In de Opgestane blijft Hij de wereld
Gogh en de Babylonische spraakverwarring over
vasthouden. Hij is de Eerste en de Laatste. Dat is
wat nu wel of niet gezegd mag worden over
een bemoedigende boodschap in een wereld die
elkaars religie, na de verschrikkelijke gebeurtenis-
steeds vaker dicht bij het laatste stadium lijkt te
sen in Soedan, de wreedheden in moslimlanden,
zijn aangeland. Maar zelfs als Christus dezer
de vervolging in China, de misstanden in Zuid-Afri-
dagen weerkomt om te oordelen, dan komt aan
ka, misbruik van kerkelijke gelden, en ga zo maar
Zijn Rijk toch nog geen einde. Ook als lezers van
door. Donkere machten zijn er overal, noodlot, los-
dit blad wensen wij elkaar, al klinkt het een beetje
geslagen driften….Maar de Almachtige is er ook.
van vroeger tijd, veel Heil en Zegen in deze ver-
Met Zijn trouw, die met onze redelijke maatstaven
scheurde wereld. Wij wensen vurig dat er voor dat
niet gemeten, met onze zedelijke inzichten niet
het Kind van Bethlehem weerkomt, vrede zal zijn,
beoordeeld kan worden. De Levende heeft niette-
dat we in deze boze tijden een stil en gerust leven
min de sleutels van dood en hel. Het regiment van
mogen lijden.. om God te dienen. Europa wankelt
deze desintegrerende wereld, van ons uit elkaar
op zijn christelijke grondvesten, Zuidelijk Afrika
vallende land ook, is in Gods machtige hand toch
wordt verscheurd door honger en geweld. Aids
veilig. De draad van ons bestaan is gespannen tus-
decimeert daar de bevolking.
sen Gods beide handen.
De echte vrede ligt in de zekerheid: hetzij dat we
In Openbaring 1:17 staat: Weest niet bevreesd, Ik
leven, hetzij dat we sterven, wij zijn des Heeren.
ben de eerste en de laatste, en de levende…..". In
We wensen elkaar met gezang 397:6 een goede
het kerstoratorium van J. S. Bach klinkt het "O
kerst toe:
hoofd vol bloed en wonden, bedekt met smaad en
O, God Die droeg ons voorgeslacht/
hoon…" uit de Matthëuspassion door. Kerstfeest
in tegenspoed en kruis,/
wordt dan verbonden aan Goede Vrijdag. Het ein-
Wees ons een Gids in storm en nacht/
de spreekt mee aan het begin. Dat is Bachs genia-
en eeuwig ons tehuis!
le vertolking van Jezus’geboorte als ‘laatste feest’.
Het bestuur 1
Turkije, heet hangijzer
van der Staay. Terecht stelde deze theocraat dat in een democratie het parlement het laatste
Argumenten om Turkije buiten de Europese
woord heeft. En niet de regeringsleiders die al
Unie (EU) te houden zijn er volop. Echter, het
dan niet onder het genot van een hapje en
gezond verstand werkt niet op volle toeren in
drankje wazige toezegging deden.
Europa. Integendeel. De toetreding van Turkije
Nu even terug naar een reisverslag. De bekende
is nagenoeg een fait accompli. Het is wachten
dominee Sipke van der Land heeft een boek
op de gesprekken over toetredingsvoorwaar-
geschreven: "Met Paulus en Johannes op reis".
den. O tempora. O mores. Dat de politiek niet
Dat betekent veel informatie over Turkije. Hij
snapt wat er achter de onomkeerbare beslissing
leidt zijn boek, reisverslag eigenlijk, in met de
zit, vooruit. Maar dat de kerken zwijgen. Een
woorden: "Opgedragen aan Jaap, mijn Amster-
zwarte periode in onze geschiedenis.
damse metgezel op de eerste lange reis door het
De tijd dat sommige van onze heetgebakerde
morgenland. En aan Demetrius, de jongen uit
voorouders riepen: "liever Turks dan Paaps",
Kalambaka, die me op de volgende reizen ver-
lijkt een nieuwe actualiteit te krijgen. In Europa
trouwd maakte met de Griekse leefwijze. En aan
worden beslissingen genomen die alle redelijke
Mehmet, de student uit Istanboel die me ver-
grond missen. Een reactie. Eerst
schillende keren vergezelde op
zetten we een paar argumenten op
zwerftochten door Turkije. En
een rij. Vervolgens trekken we een
aan Aydin, mijn vriend uit Kus-
voorzichtige conclusie.
adasi, die de Turkije gastvrijheid
In de eerste plaats is het christen-
en vriendelijkheid in eigen per-
dom een ontkende, miskende en
soon is." De schrijver bezoekt
soms vervolgde minderheid. Daar-
veel bijbelse plaatsen, want
om alleen al past Turkije niet in de
daar gaat het hem om. Bijvoor-
EU.
beeld Golgotha en merkt dan
Mensenrechten zijn in Turkije niet
op: "Op de plaats van de kruisi-
gewaarborgd. Er zijn teveel voor-
ging staat nu een kerk. Deze
beelden om op te noemen van
Heilige Grafkerk wordt beheerd
waar het fout gaat in dat land. Ver-
Atatürk, de vader der Turken
door maar liefst acht verschillende kerkgenootschappen. In
der is een uitgesproken islamitisch land ook geen goede EU-partner, temeer daar
de vorige eeuw verkocht een oosterse kerk haar
de islam decennia lang verplicht is een tolerante
deel aan de katholieke kerk, maar later wilden
houding aan te nemen. Vrouwen mochten geen
ze het weer terugkopen. Het antwoord was: je
hoofddoekje etc. Wat gebeurt er echter als deze
kunt op het dak gaan zitten. En dat hebben ze
interne repressie wordt losgelaten?
toen maar gedaan; op het dak van de kerk heb-
Verder is het zonneklaar dat Turkije minimaal
ben ze nu een eigen kapel, waar ze vroom zit-
deel uit maakt van Europa. Verder blijkt uit de
ten te zijn. En zo hebben de kerken altijd ruzie
geschiedenis van de landen in Oost-Europa hoe
gemaakt over deze kerk, soms zo erg dat er
moeilijk aanpassing aan democratisch gedachte-
gewonden vielen. En dat helemaal voor niks.
goed is. Er zijn dus veel argumenten die tegen
Want er is hier niks te vinden wat aan Jezus
toetreding pleiten. Het argumenten dat het
doet denken. Je kunt met een kaarsje in de
ooit beloofd is door staatshoofden uit Europa is
hand afdalen in een schemerige druipsteengrot
geen valide argument, stelde parlementariër
onder de kerk, en daar is een leeg graf. Het kan 2
best zijn dat Jezus hier ergens in zo’n spelonk
klauteren. In het plaatsje Kaymakli werd in 1964
begraven is geweest, maar wat dan nog? Hij is
een complete onderaardse stad ontdekt. In de
immers opgestaan! Paulus en Johannes hebben
7e eeuw kwam het mohammedanisme opzetten
wat afgelopen en ook gevaren, het is berekend
en wilde het christendom uitroeien. De christe-
op 7800 km lopen en 9000 km per boot. Turkije
nen van Kappadocië gingen de grond in; ze hak-
is 23 maal zo groot als Nederland. Er waren wel
ten een doolhof van gangen in de zachte
ezeltjes maar die konden ze waarschijnlijk niet
bodem, wel tachtig meter diep, tien verdiepin-
betalen. Ze trokken door het enormeTurkije wat
gen met honderden kamers, keukens, opslag-
bovendien niet veilig was. In de het midden van
plaatsen voor graan, bronnen voor water, kel-
de dorpen in het binnenland staan altijd tiental-
ders voor wijn en een uitgebreid
len stoelen op straat bij elkaar, waar de manne-
ventilatiesysteem. Ook een begraafplaats. De
lijke bevolking de hele dag zit te redeneren en
ingangen konden met grote rollende stenen
koekeloeren en roken. Daar wonen nog altijd
worden afgesloten. Dan zaten ze volkomen
mensen in holen en spelonken.
afgesloten van de buitenwereld en konden het er maanden volhouden met zeker tienduizend
Kappadocië
mensen. En als de vijand weg was, kwamen ze
Kappadocië is een wonderbaarlijke landstreek
weer tevoorschijn om hun akkers te bebouwen.
op de hoogvlakte van Anatolië. Bezoekers kunnen hier heel wat beleven. Hier zijn tientallen
Moslims en christenen
kapellen in de bergwand uitgehouwen. Soms
In een schooltje in Colosse was een onderwijzer
zijn er halsbrekende toeren nodig om er in te
met zijn klas bezig om de tuin op te knappen. Ik
Een oude ansichtkaart van de Bosporus, waar Oost en West zich scheiden 3
maakte een praatje met de man die wat Duits
altijd snel ontwikkeld. Het zijn goeie handelaars
kende. Hij zei dat er hier wel eens iemand kwam
en organisators en kunstenaars, maar ook
om te zoeken naar de overblijfselen van een
bekwame landbouwers.
christelijke kerk, maar volgens hem was ieder-
Tijdens het Osmaanse rijk in vroeger eeuwen
een hier altijd al moslim geweest, dus kon het
waren ze zeer gewaardeerde en vaak vooraan-
niet. Hij vond het dwaas dat wij Allah en zijn
staande burgers. Dat duurde tot ver in de
profeten niet vereerden. Zoals zoveel Turken wil
negentiende eeuw, Door allerlei politieke intri-
hij niks weten van het christelijk verleden van
ges van de Russen en Britten, kwamen ze rond
zijn land. Lange tijd stonden er nergens wegwij-
1890 steeds meer in diskrediet en werden ze als
zers en naamborden bij christelijke plaatsen,
een gevaar voor Turkije beschouwd.
maar nu men de vruchten van het toerisme
De Osmanen besloten het volk totaal uit te roei-
begint te plukken is dat hard aan het verande-
en. De massaslachtingen vonden plaats in 1893,
ren. Deze onderwijzer was nog niet zover, want
1895, 1896 en 1897. In een half jaar werden er
anders had hij niet stiekem
honderdduizend vermoord,
een paar belhamels een
en men schat dat er in die
ventiel uit mijn band laten
jaren minstens een miljoen
halen. Gelukkig was een
zijn omgebracht, verdron-
paar kilometer verderop
ken en moedwillig uitge-
een benzinestation en de
hongerd. In Cilicië, de
pompbediende, die een
landstreek waar Paulus zelf
jaar in Duitsland had
vandaan kwam, en van-
gewerkt, was hulpvaardig.
ouds een protestants cenTurkije: een westers land?
Het vervolgde Armeense
trum, werden er in 1909 weer duizenden gedood. In
christenvolk
de omgeving van Tarsen werden 33 van de 37
Het aantal christenen in het tegenwoordige Tur-
kerken weggevaagd. Tijdens de eerste wereld-
kije is uiterst klein. Er zijn er niet meer dan een
oorlog werden er drieëneenhalf miljoen christe-
paar duizend in heel Klein-Azië, verenigd in klei-
nen omgebracht, niet alleen Armeniërs, maar
ne gemeenten in de grote steden. In Istanboel
ook ander christelijke minderheidsgroepen. De
zijn drie kleine Armeense kerken van vluchtelin-
vijandschap en vervolging bleven doorgaan. In
gen uit andere streken van het land dan waar ze
1922 verlieten alle buitenlandse zendelingen het
vervolgd werden. De ontstellende geschiedenis
land en in 1928 verklaarde de Bitse zendeling
van de Armeniërs is te weinig bekend. Dat oude
Chambers: "Na 45 jaar is er niet één van de der-
volk ging al vroeg tot het christendom over toen
tig Christen- gemeenten meer over waar ik
de apostelen Thomas en Petrus hen het evange-
onder gewerkt heb.
lie brachten. Ze woonden in het verste oosten van Turkije, waar de Eufraat en de Tigris stro-
Geen keer ten goede
men en waar het misschien eenmaal een para-
Ook in onze tijd is het niet afgelopen. In 1955
dijs was, maar nu slechts een eenzame kale
gingen er tientallen kerken in vlammen op toen
wereld. De Armeniërs lijken op de Turken en
verdwaasde volksmassa’s zich tegen de christe-
Koerden, maar zijn toch anders. Ze hebben net
nen richtten. De overheid bood geen bescher-
als de Joden door hun werklust en intelligentie
ming en er volgde nooit enige schadevergoe-
zich overal makkelijk kunnen aanpassen en zich
ding, Er leven nu misschien nog dertigduizend 4
christenen onder moeilijke omstandigheden.
talistische terugslag. Immers, sinds Ataturk het
Maar volgens de grondwet is de islam toch niet
land modelleerde op een autoritaire manier is er
meer de staatsgodsdienst? En Turkije is toch lid
nog niet zo veel veranderd in het denkpatroon
van de Navo en zit toch in de Raad voor Europa,
van de Turk. Een overdreven vaderlandsliefde is
en heeft toch de verklaring van de Rechten van
geen hecht bindmiddel anno 2005. Dat slaat snel
de mens ondertekend? Op papier lijkt alles
om in religieus of etnisch fanatisme.
inderdaad in orde, maar in de praktijk is een
door de halfzachte opvattingen van veel van
christen tot op de dag van vandaag zijn leven
onze politici en kerkleiders. Het argument dat
niet zeker in het oosten van Turkije. In de rest is
christenen eigenlijk geen ruimte krijgen is groot.
sprake van gedogen. Meer niet.
We laten de positie van de Grieks-orthodoxe en de Joden even buiten beschouwing. Democratie vindt vooralsnog gene voedingsbo-
Turkije bij de EEG?
dem in het land. Des te vreemder dat in Europa met zoveel enthousiasme naar toetreding wordt uitgezien.
Om een land te regeren is het wenselijk om ervaring te hebben met religie. Een religieuze overtuiging zit veel dieper dan een politieke;
In ons land zijn het helaas allen de LPF, de Chris-
om het geloof werden gelovigen gemarteld en
tenUnie, de SGP en de Groep Wilders die oog
verbrand. Politici die niet kunnen handelen vol-
hebben voor de argumenten tegen. Zelfs het
gens een religieuze overtuiging missen het
CDA, met een C en een D. in haar naam zou ze
inzicht om een beslissing te nemen mede
beter moeten weten, zijn overstag.
namens het religieuze deel van een bevolking. Daarom moeten we de keuze of Turkije in de
Triest, intens triest is het te constateren dat de
EEG kan worden toegelaten zeer ernstig nemen.
Raad van Kerken geen bezwaar maakt tot toe-
De verhoudingen op veel levensterreinen wor-
treding van Turkije bij de EU. Op hun website
den door die keuze voor de volgende generaties
valt dat te constateren. Nu hebben we nooit een
bepaald. Zijn de inschattingen onzorgvuldig
hoge pet opgehad van het profetisch gehalte
gekozen dan kan dat een ramp voor onze naza-
van deze Raad. Maar dat de in deze Raad ver-
ten betekenen. In Turkije zijn door de apostelen
enigde kerken helemaal niets van de geschiede-
veel christelijke gemeenschappen gesticht, de
nis leren, is triest.
overblijfselen zijn heden ten dage nog te
Wee het land , wee het werelddeel dat haar
bezichtigen. Maar er is weinig van die gemeen-
eigen wortels niet kent. Dat geeft op termijn
schappen overgebleven door het islamgeweld
grote verdeeldheid en is de kiem tot innerlijke
tegen christenen. Uitgeroeid en verdreven. De
strijd. Want als de ogen open gaan voor het
vraag of wij moeten instemmen met Turkije als
ware karakter van de islam, zal men gaan reage-
lid van de EEG moeten wij -helaas- om een groot
ren. Maar dan is het te laat en zal geweld een
aantal redenen ontkennend beantwoorden. Eer-
alledaags verschijnsel worden. Omdat slechte
stens op historische gronden ondanks ontwikke-
medicijnmeesters/politici stinkende wonden
lingen in de goede richting van goed opgeleide
maken. Met zorg zien we uit naar de toekomst. Knibbe/Simonsen
Turken en het strategische belang van het land. Dan is het er argument van de mensenrechten,
Steun de uitgave van dit blad. maak uw gift over op giro 309261
daarnaast dat van een totaal andere religieuze achtergrond met als grote zorg een fundamen5
Wee het land...
staat: Wee het land welks koning een kind is. Met een kleine variant hierop kunnen we zeg-
Van een kritische Zuid-Afrikaan die de krant bij
gen: Wee het land welks parlement of regering
houdt en politieberichten napluist, kregen we
niet zozeer een kind is maar erger nog, bewust
het volgende berichtje door. We nemen aan dat
misdadig of nog erger. Het zou helemaal te
hij de feiten goed gecontroleerd heeft. Zelf
mooi voor woorden zijn als we een volgende
waren we daartoe niet in staat. Maar we heb-
keer kunnen melden dat in de projectenlijst van
ben goede reden aan te nemen dat de hoofdlijn
terminatie en flink bedrag zou worden opgeno-
correct is. Cijfers en statistieken liegen niet. Het
men om cursussen te geven aan parlementariërs.
gaat om een denkbeeldige vraag. Zou u bij een
We denken aan ethiek of gewoon inpassing in
grote maatschappij willen werken met ruim 500
het programma dat als naam heeft: "Creatief
werknemers waarop de volgende statistische
project voor kinderen in de gevangenis". Dat
gegevens van toepassing zijn? Hier gaat het om:
kan mooi aangevuld worden met een program-
29 zijn beschuldigd van mishandeling binnen
ma voor gedetineerde parlementariërs. Dan
het huwelijk, 7 zijn gearresteerd vanwege het
slaan ‘onze’ Nederlandse kerken twee vliegen in
plegen van fraude, 19 van hen zijn in staat van
een klap. Maar dan moet natuurlijk in zo’n cre-
beschuldiging gesteld vanwege het uitschrijven
atief programma niet geleerd worden om cre-
valse of niet-gedekte cheques, 117 van hen heb-
atief te boekhouden, want het komt ons voor
ben een bedrijf gehad en zijn minstens twee-
dat daar ook best wel veel interesse voor is
maal failliet gegaan, 3 van hen hebben vastge-
onder degenen die we statistisch doorgelicht
zeten voor geweldpleging, 71 van die werk-
hebben. Ondertussen wensen we alle leden van
nemers kunnen geen creditcard meer krijgen
het parlement van het post-apartheidsland goe-
omdat ze niet meer kredietwaardig zijn, 14 van
de kerstdagen toe. Thuis, op het politiebureau
hen zijn gearresteerd geweest voor misdrijven
of in de gevangenis. Het komt ons ook voor dat
die verband hielden met drugsgebruik, 8 van de
apartheid verlegd is. Zou het parlement van het
werknemers hebben vastgezeten voor winkel-
land van Thabo Mbeki zichzelf soms wijsmaken
diefstallen, 21 van hen staan op de een of ande-
dat zij boven de massa verheven is? En dat veel
re manier terecht in rechtszaken, 84 van hen zijn
verboden is maar dat sommige misdadige activi-
het afgelopen jaar kort vastgezet vanwege het
teiten ‘slegs’ aan hen zijn toegestaan.
rijden in een auto onder invloed.
We wachten de ontwikkelingen af.
Wie rekenen kan komt op meer dan 373 van de in werkelijkheid 535 op de loonlijst voorkomen-
Simon Cornelissen
de werknemers. Dat is ‘slechts’ 70 procent van alle medewerkers. Het enige goede antwoord luidt: Het gaat om de 535 beëdigde leden van het ZUID-AFRIKAANSE PARLEMENT Om misverstanden te voorkomen: Dat is de club die jaarlijks honderden nieuwe wetsvoorstellen bedenkt om de rest van alle Zuid-Afrikanen in de toom te houden. Met een zekere regelmaat
Het gebouw
meldden wij u dat de situatie in Zuid-Afrika er
van het Zuid-
niet echt hard op vooruit gaat. Dat is een under-
Afrikaanse
statement van de bovenste plank. In De Bijbel
parlement. 6