Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 1 van 5

03-Intern - 5527

C u I e m b o rg BEHANDELMEMO Van: Aan: Voorbespreking tichtvisie binnenstad Status: Bespreking ter voorbereiding op beslui|orming Deelnemers: Raadsleden Steu|rac|eleden Portefeuillehouder: H. Wichgers en R. Geertzen Doel: De raadsfracties zijn zodanig geï|ormeerd dat zj goed toegerust hun standpunt ktlm'ten bepalen bij besluitvo|ing presidium raadsleden en steunfractieleden Toeli|ting: In de afgelopen maanden is een lichtvisie opgesteld voor de histohsche binne|tad. De raad wordt verzocht om de concept licàtvisie vast te stellen en in te stemmen met de verdere uitwerking van het nu voorliggende voorlopig on|erp tot een ui|oedngsgereed ontwerp. Wijze van Behandelen: Toelich|ng op voorstel. (20 minuten) De fracties zijn in de gelege|eid vragen te stellen. ( 35 minuten) De voorzitter inventari|ert of het raadsvoorstel kan worden doorgeleid naar debat en/of besluiwo|ing in de raadsvergadering (5 minuten) Portefeuillehouder: Technische vragen bij: H. Wichgers en R. Geertzen J.A.M. Smits: [email protected] In afschrift aan de griffie: |[email protected]

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 1 van 5

03-Intern - 5527

Raadsvoorstel i ' |8||: CuIemborg vE|u-ooRoELllx R.C.J. Geertzen en H.J. Wichgers wzzldouocR (I/NTLJ?Z |DwERGADERING 19 maart 2009 J.J|.Iv1. | r|its ONDCRWERP PROGRAMMA |ELEiDSPRODUCT/ GSMEENTELIIKC TAAK REGISTMTIENUMMER vooRGEsouEu eEskulT 1. Stelt de lichtvisie voor de histoùsche binnenstad vast. 2. College verzorgt de verdere uitwerking richting uitvoering van de lichwisie. Presentatie en vaststelling lichtvisie binnenstad Cultuur en Sport Monumenten en Openbare Verlichting 0905527 KORTE sAMENvAnlNc Samen met adviesbureau Berlux Lichtarchitec|ur is in de afgelopen maanden VDORSI'EL een lichtvisie opgesteld voor de histoùsche bi|enstad. De lichtvisie wil een rich|nggevend kader zijn voor de middenlange termijn waarin voorstellen voor de openbare verlichting worden gecombineerd met li|tstudies voor het aanlichten van een aantal (toplmonumenten. Realisatie van de voorstellen zal gefaseerd plaatsvinden, afhankeljk van de beschikbare budgetten. De raad wordt verzocht om de concept lichtvîsie (het voorlopig ontwerp of VO) vast te stellen en in te stemmen met de verdere uitwerking van het VO tot een ui|oeringsgereed ontwerp (definitief ontwerp of DO), inclusief begroting en meetarenplanning. Het ligt in de bedoeling om de voorstellen voor het kemgebied, d.w.z. Markt en Varkensmarkt, en de lichtsodies voor de Bi|enpoort en het stadhuis, als eerste uit te voeren. ,. AA|uErolxo In de programmabegroting voor 2008 is het voornemen opgenomen om een integraal verlichtingpl| te maken voor de historische binnenstad (hier op te vatten als het gebied binnen de singels). Het verlichtingsplan of de lichtvisie beoogt richtlijnen te geven voor de manier waarop de komende jaren met de openbare verlichting (OV) in de binnenstad wordt omgegaan in relatie tot een aantal (globale) lichts|dies voor het aanlichten van een aantal (toplmonumenten. Gemeente Culemborg Riddeotraat 250 Postbus 1 36 41 00 AC Culemborg Tel 0345 477 700 Fax 0345 477 950 [email protected] www.culemborgnl


03-Intern - 5527

Het betreft hier nieuw beleid, in aanvulling op het reguliere planmatige 2A. WAT IS HET VASTGESTELDE, BESTAANDE BELEID? d houd aan de OPCFYZFC Veflichting. OIR Cf 2B. WAAR KAN IK LEZEN WAT HET VASTGESTELDE EISTAANDE BELEID IS? MADSVOORSTEL, JAAR BELZIDSNOTA. JAAR. PAG. BSGROTING, JMR. PAG. GEDACHTEGANG Het planmatige onderhoud van de openbare verlichting is vastgelegd in het beleidsplan Openbare Verlichting gemeente Culemborg (2008 - 2012). Culemborg heeft een kleine maar relatief gave historische binnenstad, waarvan de belevingswaarde voor een belangrijk deel wordt bepaald door haar vele, min of meer opvallende monumenten. Die historische binnenstad vervult een cent|mfunctie en herbergt een veelheid aan uiteenlopende voorzieningen. Die voorzieningen trekken zowel overdag als 's avonds veel publiek, zeker wanneer er culturele evenementen plaatsvinden of tijdens feestdagen. In donkere wintermaanden is het er extra gezellig door alle fees|erlichting op straat en de smaakvol verlichte etalages. Licht - mits goed toegepast - speelt immers een cruciale rol wanneer het gaat om het creëren van sfeer en gezelligheid. Licht kan ook worden gebnlikt om gebouwen en andere objecten te accen|erea als middel om de openbare ruimte te definiëren en differentiëren en/of ter ondersteuning of begeleiding van verkeersroutes. En last but not least: licht levert een belangrijke bijdrage aan de sociale - en verkeersveiligheîd. Om de binnenstad niet alleen tijdens evenementen of gedurende de donkere wintermaanden, maar ook gedurende de rest van het jaar 's avonds aankekkelijkter) te maken voor zowel bewoners en ondememers als toeristen en da|esmensenz is besloten om een lichmisie c.q. verlichtingplan op te stellen. Een dergelijk verlichtingplan of lich|isie vormt het coherente en integrerende lange te|jnkader voor de verschillende functies die verlichting in de binnenstad heeft dan wel kan vervullen en is tevens de basis voor de diverse deelpla|en die de gefaseerde uitvoering van het overall lichtplan beogen. Het bevat in ieder geval concrete aanbevelingen voor wat betreft het soort (straatlverlichtinp het soort armaturen of spots en de meest gewenste locatie ervan. Ook beheerkwes|es krjgen in het verlichhngplan een plek. Behalve aan regulier onderhoud kan men daarbij denken aan de tijden waarop de (straatlverlichting brandt, sociale veiligheid, lichthinder, energieverbruik en besparing. Het opstellen van een lichtvisie c.q. verlichtingpl| is geen zaak van de emeente alleen. Idealiter is het de uitkomst van overleg met alle ''stakeholders'' zoals hierboven genoemd: bewoners, ondememers en andere gebruikers van de bi|enstad, maar bijvoorbeeld ook de Stichting Culemborgs Stadsgezicht, het historisch genootschap AWK Voet van œdheusden, de Monumentencommissie, de Welstandscommissie en natuurlijk de relevante afdelingen binnen de gemeente zelf. Het gaat erom een toekomstbestendig en breed gedragen plan te maken. Het aanlichten van monumenten Binnen de lichtvisie c.q. het verlichtingplan nemen de lichtsœdies voor làet aanlichten van een aantal strategisch gesiœeerde (toplmonumenten een bijzondere plaats in. Sommige monumenten zijn zo bijzonder en/of beeldbepalend dat ze het letterlijk verdienen om in de schijnwerpers te worden gezet. Op dit moment valt alleen het stadhuis op de Markt die eer ten deel, zij het op een manier die het monument niet helemaal recht doet. Andere monumenten die voor aanstralen in aanmerking komen zijn bijvoorbeeld de Binnenpoort, molen De Hoop, de Nederlands Hervormde kerk, de Vishal, het poortje aan de Ridderstraat, de restanten van de stadsmuur en het kasteelterrein. Genoemde voorbeelden zijn alle hjksmonumenten, maar


03-Intern - 5527

3 vanzelfsprekend kunnen ook meer prominente gemeentelijke monumenten worden verlicht. Denk bijvoorbeeld aan de Kapel of de RK kerk H. Barbara. Het aanlichten van monumenten is maatwerk. Er bestaan geen offidële, uniforme richtlijnen, noch in technische zin, noch esthetisch. Steeds zal tevoren goed moeten worden onderzocht en bepaald welk effect we waar en hoe willen bereiken en hoe dit het beste kan worden ingepast in het overallplan. Onnodig op te merken dat de monumentenstatus beperkingen oplegt aan de ingrepen aan het gebouw. Drie aspecten verdienen daarbij bijzondere aandacht. De meeste topmonumenten bevinden zich in de binnenstad in bewoond gebied derhalve. De laatste jaren krijgt het fenomeen lich|ervuiling of lichthinder meer en meer aandacht. Voorkomen moet worden dat de nachtrust van omwonenden wordt geschaad doordat zij door een overmaat aan licht niet in slaap kunnen komen. Verder is het natuurlijk weinig zinvol om de verlichting te laten branden op hjdstippen dat (bijna) niemand op straat loopt. Redenen om goed na te denken over de tijden dat de monumenten worden a|gelicht. Ook het energieverbruik behoeft aandacht. Aangezien er op de dag van vandaag dîverse soorten energiezuinige verlichting (waaronder led-verlichting) in de handel zijn, hoeft het aanstralen van monumenten niet tot een excessief hoger energieverbruik te leiden. Zie gedachtegang De concept lichtvisie is besproken met onder meer het bestuur van de Verenigde Ondememers Culemborg en bewoners van de bi|enstad. De lich|isie is op 9 maart jl. voor advies voorgelegd aan de Welstands- en Monumentencommissie. Te zijner tijd zal de lichtvisie ook integraal op de gemeentelijke website worden gepubliceerd. BESTUURL|JKE OVERWEGINGEN COMMUNICATIE 6. PLANN|NG EN coxrRou Omdat het aanlichten van een aantal monumenten een substantieel onderdeel (MUTATIES OP DE PROG|MMABCOROTING) vormt van de lichtvisie wordt het opstellen van de lichtvisie en de realisatie van de lichtstudies goeddeels bekostigd uit de reserve monumentenbeleid. In deze reserve is een totaalbedrag van al 160.000,00 gereserveerd voor het opstellen van een lichtvisie c.q. verlich|ngplan en de uitvoering van een aantal lichts|dies naar het aanlichten van monumenten. |7 50.000,00 is in de vorm van een voorbereidingskrediet geoormerkt voor de planon|ikkeling, het resterende bedrag ter grootte van 67 110.000,00 in de vorm van een ui|oeringskrediet voor een st-ukje realisatie. Genoemde bedragen uit de bestemmingsreserve moeten middels een begro|ngswijziging beschikbaar worden gesteld. Daarnaast is er het reguliere budget voor openbare verlichting dat wordt besteed aan de planmatige vervanging van 'hardware' als arma|ren van straatverlichting , lampen en dergeljke. Voor de jaren 2009 tot en met 2011 is een bedrag beschikbaar van respectievelijk circa 62 34.000,00, f! 27.00,00 en (2 13.000,00.


03-Intern - 5527

6A.. HEEFT DIT VOORSTEL BETREKKING OP EEN ONDERWERP U|T DE RAADSTERM|JN.AGENDA? Het vergroten van de belevingswaarde van de historische binnenstad door het 6B. BEOOGD EFFECT. EN HOE METEN WE DAT EFEECT? éren van een Veilig en aangenaam Verblijfsklimaat. We hopen daarmee cre onveilige plekken en routes op te heffen. Tevens is de verwachting dat een en ander leidt tot een toename van da|esmensen en toeristen. wELKE PRESTATIES GAAT of Het aanlichten van een aantal (toplmonumenten in afstemming met andere GEMEENTE LEVEjEN EN HOE METEN wE DAT wANNEER vormen van verlichting zoals de OV, lichkeclames en feestverlichhng e.d. GAAN wE wAT àoEs (PER JMR UITGESPLiTST)? Alankelijk van de beschikbare middelen zullen jaarljks één tot drie monumenten worden aangelicht. Een voorstel voor een gefaseerde uitvoerîng volgt in de fase van het DO, als er een beter inzicht is in de te verwachten kosten. Prioriteit wordt gegeven aan het kerngebied, te weten Markt, Varkensmarkt en de Bi|enpoort en het stadhuis. Het streven is de voorstellen voor het kerngebied nog dit jaar te realiseren. De kosten per jaar hangen samen met de totale geraamde kosten en de 6E. WAT MAG HET KOSTEN (PER JMR UITGESPLITST). jtvoeringsplanning. Deze aspecten moeten aan de hand van het DO nog nader u worden uitgewerkt. In làet kader van de Kadernota zullen middelen worden aangevraagd voor de gefaseerde uitvoering van de diverse deelproi'ecten. Uitgangspunt daarbij is om |ee of drie lichtsmdies per jaar te realiseren. De uitvoeringsplanning moet aan de hand van het DO nog verder worden 6H. WAT IS DE PLANNING VOOR REALISMiI? ît ewerkt ug. De voorstellen voor het kerngebied worden in principe nog in 2009 gerealiseerd. Voor de komende jaren wordt gestreefd naar làet aanlichten van twee à drie monumenten per jaar. Dit uitgangspunt impliceert dat het totale uitvoeringsàaject zo'n 6 à 8 jaren vergt. |IJUAGEU Concept lichtvisie + globale kostenraming rgemeeste n Wethoud an Culemborg e secre ls De eester . ... ,xA' ..R . /.> la. v.d. veer jlan schelven Aldus besloten in de vergadering van de Raad, gehouden op 19 maart 2009 De griffier De voorzitter P.J. Peters R. van Schelven v:hstadsontwikkelingïstadsontwikkelingïjsmïWordàzooghprojectenïtîchtvisiehR|Dsv|Rs|L, vaststellen lichtvîsie.doc


BINNENSTAD CULEMBORG LICHTVISIE

BERLUX lichtarchitectuur Versie 5 Datum 9 februari 2008

BERLUX lichtarchitectuur

|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Inhoud BERLUX lichtarchitectuur o Inleiding o Bureau informatie Culemborg o Inleiding o Locaties en objecten o Overwegingen Lichtvisie o o o o o o o o o o o

Concept + samenvatting Sfeerbeeld Cultureel historische samenhang Toeristische waarde Belanghebbenden Sociale veiligheid Routing en oriëntatie Lichthinder Kleurgebruik Scenografisch licht Opzet, uitvoering en beheer

Lichtontwerp o Locaties


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Inleiding Door de gemeente Culemborg zijn wij verzocht om een lichtvisie voor de binnenstad te ontwikkelen voor de pleinen, kerken, een toren en objecten waarbij de inpassing van het lichtbeeld in de historische kern van Culemborg voorop staat. Op de volgende pagina’s worden diverse invalshoeken belicht die van belang zijn in het continue evoluerende proces. De doelstelling van deze lichtvisie is om de gemeente een document aan te reiken voorzien van heldere kaders en spelregels. Deze lichtvisie integreert alle vormen van licht en verlichting in Culemborg en sluit naadloos aan op de uitgangspunten van het huidige beleidsplan Openbare Verlichting 2008-2012 van de gemeente. Verder is deze lichtvisie bedoeld als bijlage bij het huidige Beeldkwaliteitplan Binnenstad Culemborg. Met vriendelijke groet,

Berry van Egten PLDA MSLL IES architectural lighting designer


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

BERLUX lichtarchitectuur Ons ontwerpbureau is opgericht in 1993. Een reputatie is opgebouwd in het ontwerpen van creatieve lichtoplossingen voor architectonische projecten, particulieren, retail, kerken, overheid, musea en exterieur. Opdrachten worden hoofdzakelijk uitgevoerd in Nederland maar ook het aantal internationale projecten is sterk groeiende. Onze diensten zijn:

Interieur lichtontwerp Exterieur lichtontwerp Daglichtontwerp Armatuurontwerp Consultancy

Wij zijn o.a. lid van een aantal internationale vakvereniging waaronder:

PLDA (Professional Lighting Designers Association) MSLL (Society of Light and Lighting) IES (Illuminating Engineering Society) NSVV (Nederlandse Stichting voor Verlichtingkunde)

Naast het verzorgen van creatieve lichtontwerpen besteden we ongeveer 25% van onze tijd aan het geven van onderwijs. Dit doen wij bij diverse onderwijsinstellingen in binnen- en buitenland maar ook via de Lighting Design Academy wat een onderdeel van Berlux is. Meer informatie is te vinden op onze websites: www.berluxlichtarchitectuur.nl www.lightingdesignacademy.org


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Culemborg - inleiding De gemeente Culemborg heeft ons bureau de opdracht verstrekt om een lichtvisie te ontwikkelen voor de historische binnenstad. De stad heeft een rijke historie en biedt een ruim scala aan fraaie monumenten en objecten die het verdienen om subtiel benadrukt te worden. Aanvullende wensen en eisen van de gemeente zijn; het inpassen van de lichtvisie in de bestaande openbare verlichting, het definiëren van de gewenste lichtkwaliteiten per straat/gebied in relatie met haar context, het aanlichten van gebouwen op een ingetogen wijze en het verbeteren van het huidige lichtbeeld op de beide pleinen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Culemborg - Locaties en objecten Hoewel de lichtvisie voor de complete binnenstad geldt zijn er een aantal locaties en objecten gedefinieerd waar de aandacht vooralsnog naar uit gaat. Onderstaand is een overzicht van de 21 verschillende locaties en objecten weergegeven. In deze lichtvisie worden de vetgedrukt objecten besproken en toegelicht. Op basis van de voortgang in het lichtontwerpproces wordt de lichtvisie continue geactualiseerd en uitgebreid met de genoemde locaties en objecten:

o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o

De Markt (plein) De Varkensmarkt (plein) Straten binnen de singels Kasteeltuin Stadhuis De Binnenpoort Poort Ridderstraat Grote Barbara kerk RK kerk Molen ’t Jach Stadsmuur deel ’t Hof ’t Jach Stadmuur t’Hof richting Binnenpoort Stadsmuur Goilberdingerstraat Lutherse Kerk Jan van Riebeeckhuis Visafslag Muurschildering Achterstraat Prieeltje De Acht Zaligheden Oude Synagoge Fransche School Muurschildering Graaf Egbert

*

De bovengenoemde lijst bevat de onderdelen voor de eerste fase van de lichtvisie. In de loop der tijd worden er nieuwe onderdelen aan deze lijst toegevoegd.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Culemborg – overwegingen Bij het ontwikkelen van deze lichtvisie zijn er een veelheid aan overwegingen die van invloed zijn op het uiteindelijke lichtbeeld. Na een zorgvuldige inventarisatie, diverse gesprekken met betrokkenen en onderzoek hebben we de onderstaande speerpunten in de lichtvisie opgenomen:

o o o o

Sfeerbeeld Cultuurhistorische samenhang Toeristische waarde Randvoorwaarden voor integratie met bestaande lichtelementen

o o o o

Belanghebbenden Sociale veiligheid Routing en oriëntatie Lichthinder

o o o o o

Opzet en uitvoering Beheer en onderhoud Duurzaamheid Energetisch Exploitatie


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – concept + samenvatting Het lichtbeeld voor de nieuwe lichtvisie voor Culemborg is gebaseerd op alle op de vorige pagina genoemde overwegingen. In het onderstaande deel worden deze thema’s behandeld en toegelicht. Voor dat er per onderwerp dieper op de achtergronden wordt ingegaan presenteren we eerst een samenvatting van de lichtvisie. Lichtvisie – samenvatting De lichtvisie voor de historische binnenstad van Culemborg bestaat uit een drietal thema’s; bakens, objecten en gebieden. Door de bakens te versterken en deze subtiel te benadrukken wordt de herkenbaarheid en identiteit van de binnenstad vergroot. Verschillende objecten hebben een bijzondere vormgeving of een monumentale waarde die we met licht, op een ingetogen wijze, zichtbaar maken. Voor de gebieden is het sfeerbeeld en het beleving van belang om de ruimte te voelen en te onthullen. Door de drie thema’s een duidelijke onderlinge relatie te geven ontstaat er een fraaie, hekenbare rode draad in de binnenstad. De oorspronkelijke handelsroute is volledig geïntegreerd in de lichtvisie en zal door licht en routing worden versterkt. Veel aandacht is er besteed aan de diverse belanghebbenden zoals bewoners, ondernemers, toeristen en beheerders. Aansluitend is er voor de invulling van de lichtvisie duurzaamheid als een essentieel kernpunt gedefinieerd wat betekent dat het energieverbruik laag wordt gehouden en er gekozen is voor een lange levensduur van de materialen en mede daardoor ook voor lage afvalcycli. Met de lichtvisie wordt de sociale veiligheid versterkt door een duidelijk lichtbeeld, optimale oriëntatie en een grote herkenbaarheid van obstakels en personen. Ook de verlichting op de parkeerplaatsen en andere donkere plaatsen zijn in dit veiligheidsaspect verwerkt. Om naast de prachtige binnenstad van Culemborg ook de sterrenhemel te kunnen waarnemen is er gekozen voor een subtiel lichtbeeld en het vermijden van lichthinder. Voor speciale evenementen zijn er delen van het lichtbeeld eenvoudig aan te passen aan de gewenste sfeer en/of activiteit. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – sfeerbeeld De binnenstad van Culemborg heeft een rijke historie wat zich laat tonen door fraaie monumentale panden en objecten en dit alles gelegen aan een in der loop der tijd ontstane structuur van pleinen en straten. De Markt en de Varkensmarkt worden onderbroken door de Binnenpoort en deze drie elementen beschouwen we als het centrale deel van de historische kern. Alle straten en steegjes komen uiteindelijk op dit centrale deel uit en dit deel van de binnenstad krijgt hierdoor een bijzondere functie. Op de beide pleinen vinden vele activiteiten plaats gedurende het gehele jaar en zijn er diverse winkels en horecagelegenheden in dit deel van Culemborg gevestigd. De begrenzingen van de pleinen zijn opgebouwd uit monumentale panden elk met een rijke geschiedenis. Een aantal van deze panden zoals het Stadhuis, de Binnenpoort en de kerken behoren bij de belevingsaspecten van de openbare ruimte. De activiteiten op de pleinen hebben sterke economische en sociale factoren want hier wordt er gewinkeld en gerecreëerd. Om het verblijf aan het gebied te veraangenamen is licht, zeker in de donkere uren, een essentiële factor en sfeermaker. Het sfeerbeeld wordt versterkt door het centrale deel van de pleinen te voorzien van een integrale lichtoplossing. Dit wordt gedaan door de bestaande historische armaturen te voorzien van een warme lichtgloed wat er voor zorgt dat de ruimte als aangenaam en sfeervol wordt ervaren. Het midden en eindgebied van de pleinen wordt geaccentueerd door een grafisch lichtpatroon in de bestrating op te nemen. Hiermee wordt de beleving van de buitenruimte versterkt en de diepte werking verhoogd. Subtiel worden de bomeneilandjes verlicht en benadrukt zodat er een prettige atmosfeer ontstaat. Een onderdeel van de sfeerbeleving is het versterken van de verticale zichtlijnen waardoor we de schoonheid van objecten en gebouwen ook in de duisternis ervaren. Dit doen we door een klein waasje van licht op deze vlakken te laten vallen gecombineerd met het benadrukken van belijningen in de architectuur of de vorm. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – cultuurhistorische samenhang Culemborg is een gemeente met een rijke historie waarin de vele gezichten van de stad en haar omgeving een rijke historische waarde heeft. In 2005 is er een rapport verschenen met de titel “Rijk verleden. Sterke toekomst” wat het cultuurhistorisch beleid van de gemeente voor de periode 2006-2010 weergeeft. Het belang van het omgaan met ons culturele erfgoed, in haar diverse verschijningvormen, wordt in dit rapport op helder wijze beschreven. De stad in haar huidige vorm is het resultaat van een lang geschiedenis maar deze ontwikkeling gaat onverminderd door. Ook nu worden er nieuwe elementen toegevoegd die ook weer een onderdeel gaan uit maken van de waarde van de stad. Van belang is om historische, huidige en toekomstige onderdelen en objecten op elkaar af te stemmen en te integreren. Het gebruik van de stad is onderhavig aan de tijdsgeest van het heden en zal zich continue wijzigen en aanpassen. Dit vraagt om tweesporen beleid; aan de ene kant het koesteren en in stand houden van de historische waarden en aan de andere kant het voldoen aan de wensen en vragen van het heden. Met licht kunnen we de bovengenoemde kwaliteiten en uitdagingen goed invullen. Met het lichtconcept zorgen voor het gewenste sfeerbeeld van de historische kern waarbij we op een subtiele wijze zullen verlichten, passend bij de historische waarden. De stad is ontstaan op een kruising van oeverwallen van het riviertje de Meer en de Lek. Er is een traditioneel sterke relatie met het water en het omliggende achterland en de oorspronkelijke weg vanaf het water door de binnenstad, via de Markt en Varkensmarkt, richting het buitengebied bestaat al generaties. Dit onderdeel van de identiteit van Culemborg heeft in deze lichtvisie dan ook een belangrijke cultuurhistorische waarde. Door deze kleurrijke route op te nemen in de lichtvisie en in te passen in het lichtbeeld ontstaat er een heldere relatie van het centrum met deze historische route. Door deze hoofdas te voorzien van dezelfde warme lichtgloed zoals we deze ook vinden op de beide pleinen in het centrum verbinden we deze beide elementen. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – cultuur historische samenhang vervolg Naast het primaire lichtbeeld wat er in de kern is geprojecteerd zijn er secundaire lichtbeelden die als additioneel kunnen worden beschouwd maar die wel een belangrijk onderdeel van het totale lichtbeeld uitmaken. Het historische karakter van Culemborg is met het primaire lichtbeeld ingevuld maar in de huidige tijd zijn er nieuwe wensen die we dienen te vervullen. Dit geldt voor objecten en gebieden waar evenementen plaatsvinden en waar de bewoners en bezoekers van de stad van willen genieten en recreëren. Voor deze laatste activiteiten zijn er in de lichtvisie voor het secundaire lichtbeeld een aantal sfeerbeelden opgenomen. Er zijn grafische elementen gedacht voor de Markt en de Varkensmarkt. We laten hier de bestaande historische vormen terugkomen op een zeer bijzondere wijze. Door de contouren te laten terugkomen wordt er sterke relatie gelegd van licht wat reflecteert in het oppervlak van het water. Culemborg is gelegen aan het water maar de kern, met haar beide pleinen, is verder van de Lek verwijderd. Door deze reflectie in de vorm van kleine lichtgevende puntjes te tonen wordt dit effect op de beide markten getoond. Het laten reflecteren van een gebouw in de bestrating in plaats van in het water. Dit zal bij toeschouwers het sfeergevoel versterken en een effect van verwondering en bewondering oproepen. Dit is in nog geen enkele andere gemeente in Nederland gerealiseerd en dit heeft de potentie om een goed toeristisch pluspunt te kunnen worden. Nogmaals wordt er benadrukt dat dit subtiel in het historische sfeerbeeld is opgenomen zodat het een op elkaar afgestemd geheel wordt. Met dit lichtbeeld versterkt Culemborg haar historische beeld maar laat tevens zien dat het klaar is voor de toekomst. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – toeristische waarde Naast de bewoners van Culemborg is er een doelgroep die graag geniet van al het moois wat Culemborg te bieden heeft. Toeristen zijn een belangrijke inkomstenbron en deze groep stimuleert allerlei economische maar ook culturele activiteiten. Het gemiddelde bedrag wat een toerist besteedt is € 15,- per persoon. Door een nulmeting uit te voeren kan inzichtelijk worden gemaakt wat de toename is van het aantal bezoekers na de uitvoering van de lichtvisie. De huidige toerist heeft de beschikking over vele locaties en zoekt bijzondere plaatsen voor zijn of haar bezoek. De historische binnenstad van Culemborg presenteert zich in een prachtig decor en biedt veel op het culturele vlak om van te genieten. Deze rijkdom dient gekoesterd te worden en dit wordt door het lichtbeeld in de lichtvisie gerealiseerd. Maar dit is niet voldoende voor de hedendaagse toerist en deze dient ook op een andere wijze verleid te worden. Dit kan door verwondering en bewondering en licht speelt hier een sleutelrol in. In de lichtvisie is de relatie van Culemborg met het water een specifiek onderdeel. Door op de beide pleinen het spiegelbeeld van de Binnenpoort en het Stadhuis in de vloer te laten weerspiegelen worden er bijzondere effecten gecreëerd. Dit element van de lichtvisie is uniek en nog nergens anders in Nederland gerealiseerd en zal een onderscheidend beeld oproepen bij bewoners en toeristen. De bedoeling is om uitsluitend de contouren van een gebouw op een subtiele wijze te tonen, zichtbaar op een vooraf bepaalde afstand maar bij het naderbij komen opgaand in een patroon van kleine, voor de bezoeker klaarblijkelijk willekeurig geplaatste, lichtpuntjes. Verder is de warm verlichte lichtroute vanaf de Lek door de kern naar het buitengebied een belangrijk onderdeel van de beleving van een ieder die de stad binnenkomt. Het eerste contact wat men bij binnenkomst heeft bepaald grotendeels de verdere waardering voor stad als geheel. Wat toerisme in relatie met licht betreft zijn er voor Culemborg unieke kansen om een aantrekkelijke plaats te zijn. Te denken valt aan een permanente of tijdelijke lichtroute, het opnemen van lichtkunst in de buitenruimte of het invullen van bijzondere thema’s ondersteund door het monumentale karakter van de stad. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – belanghebbenden Deze lichtvisie is van invloed op een groot aantal verschillende belanghebbenden en onderstaand worden de aandachtpunten en overwegingen per groep weergegeven. Uitgangspunt van de lichtvisie is om een zo groot mogelijk draagvlak te creëren en wensen of eisen te verwerken in het uiteindelijke lichtbeeld. 9 Bewoners; zorgen voor een sfeervolle omgeving, het vergroten van de sociale veiligheid en het voorkomen van lichthinder. 9 Ondernemers; scheppen van een omgeving voor een positief ondernemersklimaat, optimaliseren van herkenbaarheid en onderscheid en afstemming eigen identiteit in relatie tot het totaalbeeld. De horeca kan een groter bezoekersaantal verwachten nadat het sfeerbeeld van de binnenstand is versterkt. 9 Gemeente; herkenbaarheid van de stad, scheppen van een plezierige omgeving en een lage exploitatie. 9 Welstand en monumenten; beschermen van het totaalbeeld, integreren van nieuwe inzichten en functionaliteiten aanpassen aan gewijzigde wensen of inzichten. 9 Toeristen; plezierige omgeving, cultureel uitdagend en onderscheidend. 9 Politie; verkeersstromen, sociale veiligheid en herkenbaarheid. 9 Milieu; het promoten van de duisternis als oerkwaliteit, beperken van lichtvervuiling en het duurzaam gebruik van energie en materialen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – sociale veiligheid Onder sociale veiligheid verstaan we de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar wat wordt veroorzaakt of dreigt in de openbare ruimte. Door dit als integraal onderdeel bij het inrichten van de openbare ruimte op te nemen kan deze sociale veiligheid of het gevoel van sociale veiligheid sterk worden verbeterd. Het vermijden van donkere plekken, een overzichtelijke omgeving en goede routing dragen hier aan bij. Een erg belangrijk element is de hoeveelheid andere personen op straat zodat er een zekere onderlinge controle van elkaar is. Het goed kunnen zien van gezichten is dan ook nodig om de ander te kunnen inschatten; is het een belager of is het een hulpvaardige voorbijganger? Maar de afwezigheid van personen maar ook een te grote drukte kan het gevoel van veiligheid sterk reduceren. Goed zicht door een optimaal lichtontwerp is dan ook van essentieel belang. De mens is een lichtgevoelig wezen en het grootste deel van de informatie die ons bereikt komt tot ons via ons visuele systeem. Dit systeem bestaande uit onze ogen, de oogzenuwen en de hersenen is een complex samenwerkend geheel. Hoe we reageren en ons voelen wordt door een aantal verschillende processen gelijktijdig geregeld. Actuele informatie komt via ons visuele systeem binnen en dit wordt aangevuld met andere gegevens. Invloed heeft o.a. onze eerdere ervaringen, ons huidige gemoedstoestand en de te verwachten (stress) situatie. In deze lichtvisie is hier uitgebreid aandacht aangegeven en is er rekening gehouden met het deel waarnemingspsychologie in relatie tot de verlichting. Door verticale vlakken te verlichten wordt het einde van het gezichtveld duidelijk herkenbaar en deze herkenbaarheid is een belangrijk onderdeel van ons veiligheidsgevoel. Indien we een persoon niet, te laat of met veel moeite kunnen herkennen dan manifesteren zich angstgevoelens. In dit lichtbeeld wordt dit zo veel mogelijk geëlimineerd door goede verlichtingsniveaus, duidelijke begrenzing van ruimtes en een optimale route herkenning. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – routing en oriëntatie Wij proberen allemaal onze weg te vinden en in een nieuwe, vreemde omgeving kan dit een lastige taak zijn. Van belang is dan ook om goed na te denken over hoe bezoekers aan Culemborg zich oriënteren en hoe we deze taak kunnen vergemakkelijken. De eerste kennismaking met een stad vindt vaak plaats door de aankomst op een station of het nemen van een afrit vanaf de provinciale weg. Hier begint de eerste indruk van de stad en begint het proces om onze weg en bestemming te vinden. In deze lichtvisie is met dit onderwerp op een aantal manieren rekening gehouden. Door de lichtkleur op de historische route te laten onderscheiden van de resterende verlichting wordt er een duidelijke basislijn naar het centrum geaccentueerd. Daarnaast worden er een aantal historische gebouwen en objecten voorzien van een herkenbaar lichtbeeld wat er voor zorgt dat de oriëntatie wordt vereenvoudigd. Dit onderdeel is van groot belang zeker voor nieuwe bezoeker (toeristen) aan de stad. Wanneer een toerist bijvoorbeeld overdag in een hotel incheckt is er een beperkte kennis van de oriëntatiepunten opgebouwd. Indien deze bezoeker in de avonduren het hotel verlaat wil hij of zij oriënteren op dezelfde elementen welke overdag ook werden waargenomen. Naast de algemene openbare verlichting dienen dan ook een aantal beeldbepalende objecten subtiel te worden verlicht. Deze dragen namelijk sterk bij aan de positiebepaling in de openbare ruimte. In deze lichtvisie is dit onderdeel volledig opgenomen. Ook het zicht op Culemborg vanaf een wat grotere afstand is van belang. Hoe ziet de stad eruit vanaf de andere kant van het water? Verleidt dit beeld van de stad een voorbijganger om een bezoek te komen brengen? Indien deze bezoeker de stad binnen rijdt wordt de volgende belangrijke halte het zoeken naar een parkeerplaats. Het sfeerbeeld van deze parkeerterreinen dient in overeenstemming te zijn met het voorgestelde sfeerbeeld voor de binnenstad. Omdat niet alle bezoekers in de avonduren komen maar zeker ook overdag is er voor de historische handelsroute zowel nagedacht over het nachtbeeld maar ook over het dagbeeld. In de avonduren wordt de route met warmlicht versterkt zodat de geleiding naar de binnenstand duidelijk is. Overdag stellen we een element voor die aan of naast de verlichting opgenomen kan worden en die de route op een herkenbare benadrukt.Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – lichthinder Een actueel thema is het voorkomen van lichthinder en dit is deze lichtvisie ingecalculeerd door gebruik te maken van goed doordachte lichtoplossingen. Lichthinder kan optreden door directe verblinding door armaturen en/of lichtbronnen maar ook door reflecties bijvoorbeeld via raampartijen of glanzende materialen. Naast de genoemde varianten is het beperken van strooilicht een belangrijke factor en we dienen dan ook uitsluitend de relevante oppervlaktes te verlichten en niet de omgeving er om heen. Dit realiseren we door goed afgeschermde armaturen te selecteren en deze goed te positioneren en uit te richten. De Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde is de autoriteit op het gebied van het publiceren van relevantie materialen op het gebied van de verlichtingskunde. Voor het onderwerp lichthinder zijn er een viertal publicaties verschenen die als algemeen geldend worden beschouwd. Deze publicaties dienen als leidraad en de aanbevelingen zijn in deze lichtvisie verwerkt. In het bijzonder heeft dit betrekking op de volgende onderwerpen:

Licht richting woningen beperken, Geen hoge luminanties (lichtgevende vlakken) van armaturen toepassen om verblinding te voorkomen, Beperken van te fel stralende reclameborden en de huidige reclame inpassen in het gewenste lichtbeeld, Een duidelijke opbouw van lichtkleuren toepassen zodat de openbare ruimte duidelijk te lezen is, In de lichtscènes dienen er geen te abrupte overgangen te zijn in de scènes maar uitsluitend vloeiende bewegingen. Goed uitlichten betekent het beperken van de lichtwaas boven de stad, Ons gezichtsveld stelt zich in op het helderste onderdeel in ons blikveld, afstemming tussen lichte en donkere vlakken is nodig. Æ Overzicht van toepassing zijnde richtlijnen: Aanbeveling NSVV – Algemene richtlijn betreffende lichthinder – deel 1 – algemeen + grenswaarden voor sportverlichting Aanbeveling NSVV – Algemene richtlijn betreffende lichthinder – deel 2 – terreinverlichting Aanbeveling NSVV – Algemene richtlijn betreffende lichthinder – deel 3 – aanstraling van gebouwen en objecten buiten Aanbeveling NSVV – Algemene richtlijn betreffende lichthinder – deel 4 – reclameverlichting

De NSVV (Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde) is via www.nsvv.nl te vinden.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – lichthinder vervolg Privé initiatieven waaronder etalageverlichting, façadeverlichting, reclameverlichting en particuliere verlichting kunnen van directe invloed zijn op het lichtbeeld in de stad. Aan te bevelen is dan ook om de criteria die in deze lichtvisie gehanteerd worden ook van kracht laten zijn op deze vormen van verlichting. Dit dient richting bewoners en ondernemers gecommuniceerd te worden en het voorstel is dit via een website te doen die het onderwerp licht in Culemborg in zijn geheel behandeld. Voor de binnenstad zijn er de volgende criteria opgesteld: Etalageverlichting; overdag dient de verlichting conform de EN-12464 te functioneren. De enige uitzondering waarvoor dit geldt in de avonduren is tijdens de wekelijkse koopavond tot 30 maximaal minuten na sluitingstijd. Voor alle andere avonden dient de etalage verlichting gedimd te worden tot maximaal 100 lux waarbij de hoeveelheid strooilicht, vanuit de winkel naar buiten stralend, tot een minimum dient te worden beperkt. Na middernacht dient de etalageverlichting te zijn uitgeschakeld. Façadeverlichting; het gebruik van façadeverlichting dient te zijn afgestemd op de door de lichtvisie gehanteerde verlichtingsniveaus. Dit om een overmatige helderheid van de aangelichte gevels te voorkomen en het beeld van het totaal niet verstoren. Conform de NSVV publicaties voor lichthinder betekent dit van 07.00 t/m 23.00 uur maximaal 25 lux op het verticale vlak. Van 23.00 t/m 07.00 maximaal 5 lux op het verticale vlak. Aanvullende eis in Culemborg is het toepassen van schemerschakelaars om geen onnodig, overdag verlichte gevels te zien. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – lichthinder vervolg Reclameverlichting; het gebruik van façadeverlichting dient te zijn afgestemd op de door de lichtvisie gehanteerde verlichtingsniveaus. Dit om een overmatige helderheid van de aangelichte gevels te voorkomen en het beeld van het totaal niet verstoren. Conform de NSVV publicaties voor lichthinder betekent dit van 07.00 t/m 23.00 uur maximaal 25 lux op het verticale vlak. Van 23.00 t/m 07.00 maximaal 5 lux op het verticale vlak. Voor de helderheid van lichtreclame borden zijn er beperkingen gesteld aan het maximum van de toegestane helderheid (luminanties). Bij een oppervlak van het reclamebord van < 0,5m2 maximaal Ls 1200 cd/m2, bij een reclamebord van 0,5 – 10 m2 maximaal Ls 1000 cd/m2 en bij een reclamebord van > 10m2 maximaal 800 cd/m2. Feestverlichting; door de lichtvisie wordt de noodzaak voor additionele feestverlichting sterk verminderd maar er zijn altijd evenementen of activiteiten waarvoor dit wel gewenst kan zijn. Dit zal per evenement met de verantwoordelijke gemeentelijke afdeling te dienen worden afgestemd. Om de niet esthetische wirwar aan kabels aan de gevels te voorkomen zal er een voorstel worden uitgewerkt om de elektrische aansluitingen zo veel mogelijk te integreren en aan het oog te onttrekken. Particuliere verlichting; ook de particulier is gehouden aan de huidige NSVV richtlijnen ter voorkoming van lichthinder en de genoemde waarden zijn tevens hier van toepassing. Een suggestie is om het gebruik van goede lichtoplossingen vanuit de gemeente te promoten. Dit kan door het aanbieden van een mini-lichtworkshop, een boekje met goede tips, een wedstrijd, een website, enz. Hiermee wordt het draagvlak verbreed en de betrokkenheid van de belangstellenden vergroot. Voor het aanlichten van monumenten zal er altijd een overleg met gemeente en lichtontwerper plaatsvinden om zo de uitgangspunten voor de lichtvisie optimaal te waarborgen.Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – kleurgebruik De werking van ons visuele systeem is gecompliceerd en in de verlichtingskunde hebben we van dit systeem een ruime kennis nodig. Een belangrijk element is de kleur van het licht. Hier onderscheiden we twee aspecten namelijk de kleurtemperatuur en de kleur. Onderstaand een korte toelichting op beiden. De kleurtemperatuur is een waarde die een subjectieve waarneming aanduidt. Wij, als mensen, geven een bepaalde gevoelsindruk aan een lichtbron bijvoorbeeld dit is koud licht of warm licht. Dit wordt uitgedrukt in Kelvin (K) bijvoorbeeld een gloeilamp heeft een kleurtemperatuur van 2700K en een halogeenlamp geeft 3000K. Hoe hoger dit getal des te kouder is de indruk die deze lichtbron bij ons opwerkt. Er blijkt een in een ieder aanwezige ingebouwd schaal verdeling te zijn die iets zegt over de relatie tussen de warmteindruk van een lichtbron in Kelvin en de hoeveel licht die op een vlak valt. Kort uitgelegd vinden de meeste mensen het erg prettig om bij lage hoeveelheden licht ook een warme kleurtemperatuur te hebben. Bij het verlichten in de buitenruimte dienen we hier dan ook goed rekening mee te houden want een verkeerde kleurtemperatuur kan het bedoelde effect volledig teniet doen. Kleur en gekleurd licht kunnen gebruikt worden om bepaalde theatrale of mystieke effecten te realiseren. Ons netvlies heeft verschillende receptoren die onderscheid kunnen maken tussen de basiskleuren rood, groen en blauw. Worden ze gelijktijdig geprikkeld dan nemen we wit licht waar. Bij lagere verlichtingsniveaus, zoals in de buitenruimte, is de gevoeligheid voor de drie basiskleuren niet gelijk en verschuift de gevoeligheid zich van geel/groen naar blauwe. Dit betekent dat de impact van blauw erg sterk is doordat de gevoeligheid hiervoor het grootst is. Een ander punt is de verzadiging van kleuren. Voorbeeld; we kunnen een fletse variant hebben van rood of een variant die zeer verzadigd is en knalrood produceert. De juiste keuze is wederom van groot belang. Momenteel wordt er veel in de media gesproken over de toepassing van de LED. Deze relatief nieuwe lichtbron is een prachtige uitbreiding van onze assortiment aan lichtbronnen maar geen oplossing voor alle situaties. In deze lichtvisie zijn er op diverse plaatsen de LED geïmplementeerd en gezien de snelle ontwikkelingen zal dit nog verder toenemen Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – kleurgebruik vervolg Het gebruik van kleur dient erg terughoudend te worden toegepast in Culemborg. Dit neemt niet weg dat er met kleur op bepaalde punten extra aandacht kan worden geschonken. Ook voor speciale evenementen zoals Valentijnsdag, Koninginnedag, Kerst, enz is het subtiel toevoegen van wat kleur een prachtig medium. Bewust is er niet gekozen voor snelle wisselingen van diverse kleurtjes om een ingetogen lichtbeeld te scheppen. Een gebouw waar bij kleur subtiel is waar te nemen is bij de raampartijen van het Stadhuis waar aan de binnenzijde dit getoond kan worden. Deze kunnen statisch zijn in een vaste kleur of in relatie tot de tijd langzaam wisselen van kleur. Onderstaand ziet u een overzicht voor de gedachte kleurtemperaturen voor het lichtbeeld van Culemborg. Tonen van subtiele kleuraccenten o Dak verandert van wit (3000K) in blauw zodat men bijvoorbeeld ziet dat het middernacht is. o Grafische elementen op de pleinen standaard statisch op heel lichtblauw. o De vensters standaard warmwit maar kunnen veranderen van kleur. Kleurtemperatuur o Dakvlakken 3000K o Pleinen en bakstenen wanden 2700K Æ

Afbeelding geeft de Kruidhofcurve weer; hierin vinden de verhouding tussen verlichtingssterkte en kleurtemperatuur


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – scenografisch licht De flexibiliteit van het lichtbeeld is volledig is opgenomen in de lichtvisie. Boven op het primaire lichtbeeld kan er naar wens een secundaire laag worden gelegd die naar behoefte is in te schakelen. Denk hierbij aan koopavonden, feestverlichting in de Decembermaand of speciale evenementen. Door dit te integreren is de behoefte aan additionele materialen nauwelijks nog aanwezig en worden besparingen gerealiseerd door het achterwege blijven van op- en afbouwkosten. Factor tijd o Licht scène pleinen, van koel naar warm tijdens een evenement. Oranje tijdens een voetbalwedstrijd. o Lichtbeeld ramen Stadhuis, sfeerbeeld wijzigen gedurende de avond, subtiele wisselingen, concerten, enz. o Door de lichtscènes te combineren ontstaat er de mogelijkheid een beleving op maat te maken o Beleving van de kern veranderd bij Kerst, Koninginnedag, Valentijnsdag, enz. Met scenografisch licht wordt bedoeld dat de verlichting in Culemborg tussen de verschillende sfeerbeelden kan wisselen. Bijvoorbeeld in de kerstperiode kan de sfeerverlichting al gedeeltelijk aangaan wanneer de winkels openen. Bij het vallen van de duisternis zal de sfeervolle historische verlichting inschakelen en rond 19.00 uur komen daar nog de bakens- en objecten verlichting bij. Bij het abrupt inschakelen van een deelscène is dit hinderlijk waarneembare maar wanneer we de verlichting heel geleidelijk laten opkomen, geeft dit een theatraal en sfeervol effect. Door de opbouw is het sfeerbeeld snel aan te passen voor een nieuw evenement. Naast het bieden van flexibiliteit door het bovengenoemde is het dimmen en regelen van de verlichting ook interessant wegens andere argumenten. De levensduur van de lichtbronnen neemt toe wat betekent dat het aantal lampwisselingen minder zal zijn. Hierdoor neemt ook de hoeveelheid afval af en dalen de personeelskosten door de verminderde behoefte aan wisselingen. En de energiekosten dalen omdat er minder energie wordt geconsumeerd wat resulteert in een lagere energienota. Dit alles geeft aan dat Culemborg op een energiezuinige en duurzame wijze bezig is met licht in haar binnenstad.Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie – opzet, uitvoering en beheer De uitvoering van de complete lichtvisie kan gefaseerd worden uitgevoerd met daarbij de kanttekening dat er een aantal projecten zijn die gelijktijdig of kort na elkaar dienen te worden gerealiseerd. Het hart van de lichtvisie is de eerder genoemde verbindende factor en dit zijn de Markt en de Varkensmarkt. Wij adviseren om gelijktijdig bij de start van deze beide pleinen ook de Binnenpoort en het Stadhuis uit te voeren. Gezamenlijk geeft dit een duidelijk beeld van de opzet en uitstraling zodat de uitrol van de diverse deelprojecten verder gefaseerd kan worden uitgevoerd. Na de start fase is het voor het lichtbeeld aan te bevelen om daarna de kerken te voorzien van de nieuwe lichtinstallatie. Dit completeert het centrale concept van bakens, objecten en gebieden op de markten en zal het lichtbeeld in deze gebieden complementeren. Het centrale deel van de lichtvisie is daarmee gereed en kan ingezet worden voor de sfeerverlichting en evenementen. De lichtvisie zal een invloed uitoefenen op de gehele binnenstad en om deze reden is de inpassing op de bestaande of nog aan te brengen openbare verlichting van belang. In het hoofdstuk kleurgebruik zijn hier aanbevelingen over gedaan. Hoe beter de afstemming des te groter zal het uiteindelijke effect zijn van het complete lichtbeeld van de kern van Culemborg. Het goed kunnen beheren van de nieuwe verlichting is essentieel voor een duurzaam lichtbeeld wat betekent dat er bij de keuze voor de invoering van de lichtvisie een helder beheersplan dient te zijn. Op basis van de geprognosticeerde gebruiksuren, energiekosten, vervangingskosten en onderhoudskosten kan er een duidelijk inzicht in de exploitatie worden verkregen. Deze exploitatie dient te worden afgezet tegen het aantal te verwachten extra bezoekers aan Culemborg, de besparing op het aanbrengen en weghalen van feestverlichting en het toepassen van nieuwe meer duurzame materialen. Niet alleen de initiële investering maar veel meer de exploitatie bepaald in hoge mate de werkelijke kosten van het gebruik gezien over een vooraf bepaald aantal jaren. Door een lage onderhoudscyclus, energiezuinige lichtbronnen en duurzame materialen wordt dit bereikt Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtvisie - randvoorwaarden voor integratie met bestaande lichtelementen Het onderstaande deel is conform de eisen en wensen vanuit de gemeente Culemborg betreffende de beperking van de verstoring van de monumentale waarden. De genoemde punten zijn integraal opgenomen in deze lichtvisie. Op enkele punten zijn er toevoegingen opgenomen die van belang zijn voor de implementatie van de lichtvisie. Verstoring monumentale waarden: Het verlichtingsplan moet zodanig worden opgesteld dat het architectonische beeld van het object niet verandert. In de “nachtsituatie” (situatie wanneer de verlichting ingeschakeld is en door deze verlichting contrasten ontstaan tussen de verlichte onderdelen en de niet verlichte onderdelen) moet de massa en de vorm van het object op een zelfde manier herkenbaar zijn als in een “dagsituatie”. Dit geldt als er gekozen wordt voor verlichting aan de buitenzijde van het object. Als er alleen sprake is van binnenverlichting met gebruikmaking van de bestaande armaturen vormt dit een normale afwijking van de “dagsituatie” wat geen verstorend beeld oplevert. Planuitwerking De installatie moet aan het monument worden aangepast en niet andersom. De technische uitvoering zal daarom gelijktijdig met het verlichtingsplan moeten worden ontwikkeld. Het aanlichten van een monument hangt samen met de technische mogelijkheden hoe armaturen ect. worden aangebracht. De beperkingen hebben dan weer gevolgen voor de aanlichting waardoor ambities moeten worden bijgesteld en vice versa. Dit betekent dat het plan moet worden ontwikkeld met een continue wisselwerking tussen verlichtingsambities, monumentale waarden en technische (on)mogelijkheden en plaatsingsmogelijkheden. Alleen uitgaan van een aanlichtbeeld (ambitie) en daarna pas de installatie ontwerpen en daarna weer de technische gevolgen oplossen is bij een monument niet de goede weg. Het advies hierbij is om altijd een proefopstelling te laten maken omdat, vanwege allerlei factoren (omgevingslicht, kleur van de aan te lichten materialen, schaduwwerking, spiegelingen etc.), de in het plan beoogde en gesimuleerde effecten in werkelijkheid heel anders kunnen zijn en daarom bijgesteld moeten worden.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Bevestigingsmethode Uitgangspunt moet zijn dat indien er in de toekomst andere ideeën of inzichten zijn tav verlichting moeten de aangebrachte voorzieningen verwijderd kunnen worden zodat, zonder nadelige gevolgen, het object weer in de oorspronkelijke staat komt te verkeren (reversibel). Het aantal bevestigingsmiddelen (bouten/ankers) voor armaturen en bekabeling dient daarom tot een minimum beperkt te worden. Geen toepassing van chemische ankers, wel evt nylon pluggen met houtdraadbouten zodat deze te verwijderen zijn bij evt. aanpassing van de installatie. Uiteraard verdienen alternatieve middelen zoals klem- of stempelconstructies de voorkeur. Doorboringen van en bevestiging aan monumentale onderdelen moeten tot het uiterste beperkt worden of in bepaalde gevallen achterwege blijven. Zoals bij elk monument geldt dat als er bevestigingsmiddelen worden aangebracht dan er dan moet gekeken worden waar dit het minste schade geeft. In het metselwerk hebben de voegen de voorkeur boven de stenen. De voegen zijn namelijk gemakkelijker te herstellen (hoewel een enkele steen ook is te vervangen wat soms bij onderhoud gebeurt). Gaten in natuursteen echter blijven altijd storen, vervangen is kostbaar en vaak gaat het om authentiek materiaal. Dit materiaal dus bij voorkeur niet gebruiken om bevestigingen aan te brengen. Bevestiging aan lood en zink levert minder problemen op aangezien deze materialen zijn die ooit worden vervangen en niet voor de eeuwigheid zijn. Geschilderde houtconstructies kunnen goed worden hersteld maar men moet voorzichtig zijn in houten blanken onderdelen met name in houtconstructies die een hoge ouderdoms/authenticiteitswaarden vertegenwoordigen zoals bv kaponderdelen. Het in de loop der tijd continu aanbrengen van bevestigingen voor steeds veranderende doeleinden leidt uiteindelijk tot een verlies van deze onderdelen. Verder moet een logisch en visueel acceptabel kabelplan het uitgangspunt moet zijn. Aandacht voor de afwerking van het leidingentracé is gewenst. Doorvoeren Doorvoeren door muren, daken e.d. van buiten naar binnen in het gebouw dienen tot een minimum beperkt te worden. Indien deze toch noodzakelijk zijn dienen ze op afschot naar buiten te worden geboord en voorzien worden van een kunststof mantelbuis (evt. met afdruipvoorzieningen). Hierdoor wordt voorkomen dat water naar binnendringt en er schade kan ontstaan. Kies bij doorvoeren zoveel mogelijk de plaatsen die niet vol belast worden door weersinvloeden (bijv. niet in de dakvlakken, wel tpv overstekken).


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Bescherming gebouw Het aanbrengen van verlichtingsinstallaties mag het laten functioneren van onderdelen die belangrijk zijn voor de bescherming/instandhouding van het gebouw niet belemmeren (bijvoorbeeld t.a.v. onderhoud en inspectievoorzieningen en het functioneren van ventilatie en goten). De installatie dient opgenomen te worden in de bestaande bliksembeveiliging. Uiteraard dient bij de bekabeling een evt. brandcompartimentering te worden gerespecteerd. Nevenaspecten Bij de keuze van de installatie dient er rekening gehouden te worden dat warmteproductie en licht intensiteit geen schade oplevert aan omliggende materialen. Verkleuring van bijvoorbeeld historische verflagen of veranderingen van andere materialen moet worden voorkomen. Ook kan (te veel) licht onbedoeld op monumentale interieurobjecten stralen zoals schilderingen, memorieborden, behangsels etc. Gebruikersaspect Voor de tijden dat de installatie in gebruik is dient er overleg plaats te vinden met de gebruiker van het gebouw. Ook dient de installatie dusdanig te worden ontworpen dat deze (tijdelijk) uitgeschakeld kan worden (Er mag geen belemmering ontstaan in het functioneel gebruik). Het is van belang dat de bovenstaande uitgangspunten en richtlijnen ook leidend zijn tijdens de uitvoering. Er dient dan ook voldoende begeleiding aanwezig te zijn om te zorgen dat er ook dan zorgvuldig en met respect voor het monument wordt gewerkt.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) De beide pleinen in Culemborg (De Markt en De Varkensmarkt) zijn de belangrijkste verbindende factoren in het centrum. Wat is onze eerste indruk wanneer we dit gebied betreden? Hoe is de sfeer? Kunnen we onze route en positie eenvoudig bepalen? De gebruikers en het gebruik van de pleinen zijn divers en dit verreist een doordachte en flexibele lichtinstallatie. Op het plein staand willen we graag onze omgeving zien. De huidige verlichting zorgt voor een goede algemene verlichting en past door het historische armatuur prima in het lichtbeeld. Wel is aan te bevelen hier de lichtbron SON-T toepassen die een warme en sfeervolle lichtkleur (2000K) geeft. De verlichtingssterkte van de openbare verlichting dient tussen 3 en 4 lux te zijn conform de aanbevelingen. Het plein heeft een rechthoekige vorm voorzien van een kleine knik. Doordat het middengebied vrij leeg is ontstaat er een donker middenvlak. Dit vlak is door de bestrating al opgedeeld in twee kleine gebieden maar in de avondsituatie is dit onvoldoende. Dit wordt opgelost door een aantal punten; de dubbele bomenrij staan nagenoeg in het midden van het plein en dit deel willen subtiel benadrukken met licht. Door hier een combinatie te kiezen van een diffuus rechthoekig vlak en een klein accent wat de stammen van de bomen een klein beetje licht geeft ontstaat er diepte werking. Dit grafische beeld zorgt ervoor dat we de losse onderdelen van alle 19 objecten met elkaar verbinden en dit zal het visitekaartje van Culemborg zijn. Overdag nauwelijks zichtbaar en tijdens de donkere uren een prachtig element. De geprojecteerde materialen zijn bestendig tegen het overrijden en parkeren van auto’s en zijn slagvast (hufterproof IK11)Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) vervolg Met het bovenstaande hebben we de algemene verlichting, de herkenbaarheid en een deel van de positiebepaling ingevuld. Tevens zijn er een aantal mogelijkheden tot het aanbieden van diverse lichtbeelden geïntegreerd in de genoemde oplossing. Het onderstaande deel van het lichtbeeld maakt het geheel compleet en biedt een bijzonder aantrekkelijke lichtontwerp voor de pleinen. Stelt u zich eens voor dat u onder de Binnenpoort doorloopt en dan blijft stilstaan. U ziet dan de Markt en aan het eind van uw blikveld het Stadhuis. De verlichting van het Stadhuis wordt in een volgend hoofdstuk uitgebreid besproken maar er is een deel dat zijn invloed op de Markt heeft. In ons ontwerp willen we deze invloed versterken en de schaduw van het gebouw die overdag op het plein valt ook in de avonduren tonen. De contouren van het Stadhuis zijn erg fraai en indien de vorm terug valt op het plein is dit een bijzonder maar zeer subtiel element. Vergelijk het met de reflectie van een pand in een waterpartij waar de reflectie minstens zo interessant is als hetgeen wat verlicht is. De bedoeling is de vorm van de structuur zo basaal mogelijk terug te laten komen door kleine lichtvormpjes in het plein te positioneren. Het effect van deze vormen in het plein zullen uitsluitend vanaf een wat grotere afstand zichtbaar zijn en wanneer de kijker dichtbij is zal deze een prettig patroon van lichtpuntjes ervaren. Æ


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) vervolg In het lichtontwerp voor de Markt zijn een aantal sfeerbeelden opgenomen die naar wens automatisch of handmatig kunnen worden ingesteld. Algemene verlichting - deze openbare verlichting zorg voor een goede basis verlichting conform de huidige eisen en regelgeving. Deze algemene verlichting is altijd aanwezig en zorgt dat er altijd genoeg licht op de Markt aanwezig is. Subtiele verlichting – dit deel geeft licht op voornamelijk de verticale vlakken van gebouwen om het monumentale karakter van de omgeving te tonen. Deze subtiele verlichting kan na een bepaald tijdstip (bijvoorbeeld na middernacht) automatisch worden uitgeschakeld. Bijzondere verlichting – dit van het lichtontwerp is de reflectie van de het Stadhuis en de verlichting bij de bomeneilandjes en zorgen voor het extra sfeerbeeld van het plein. Ook deze bijzondere verlichting kan na een bepaald tijdstip automatisch worden uitgeschakeld. Door deze flexibiliteit op te nemen in de lichtvisie wordt het lichtbeeld eenvoudig aan te passen aan het gebruik van de beide pleinen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) vervolg Het lichtontwerp voor de Markt (maar geldt voor beide pleinen) biedt voldoende ruimte om lichtbeeld van de individuele ondernemers en horecagelegenheden in op te nemen. De spelregels betreffende verlichtingssterkte, etalageverlichting en het vermijden van lichthinder worden op deze wijze veilig gesteld waardoor het sfeerbeeld en het lichtbeeld van de pleinen versterkt worden. Doelstelling is het in balans brengen van alle verlichting en het vermijden van zeer fel verlichte (overbelichte) vlakken in het gezichtsveld. Naast de spelregels zoals eerder genoemd zal er gebruik gemaakt dienen te worden van proefopstellingen (test case) om het gedachte effect in de praktijk mede te beoordelen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) vervolg


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) vervolg

Afbeelding: reflectie van het Stadhuis op de Markt door middel van lichtpuntjes


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Markt (plein) vervolg Wanneer de bezoeker zich bij het Stadhuis bevindt en naar de andere zijde van het plein kijkt ziet hij de Binnenpoort. Ook hier hebben we de lichtschaduw laten terugkomen in het plein zodat het totaalbeeld consequent blijft. Dit effect zal bij velen een gevoel van verwondering oproepen en draagt bij aan het sfeerbeeld van dit gebied.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – De Varkensmarkt De Varkensmarkt is gelegen aan de andere zijde van de Binnenpoort en vormt samen met de Markt het hart van Culemborg. Dit plein heeft een wat intiemer sfeerbeeld wat deel komt door het kleinere formaat. Om eenheid te creëren in het lichtbeeld van het historische centrum is hier hetgeen wat aan de Markt is gedacht hier ook voortgezet.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Stadhuis Het Stadhuis is één van de beeldbepalende gebouwen in het centrum van Culemborg. In het lichtbeeld is gekozen voor een subtiele verlichting passend bij de aard en de geschiedenis van het gebouw. Onderstaand vindt u deze overwegingen en aandachtspunten van het geprojecteerde lichtbeeld: Æ

o Raambelijning

-

het gebouw heeft bijzondere raampartijen en een fraaie belijning. Door alle ramen te voorzien van een waasje van licht lang de kozijnen wordt de vorm van het gebouw benadrukt.

o Ramen

-

naast de belijning heeft een bepaalde hoeveel licht wat van binnen naar buitenkomt een zeer sfeervol effect. Dit kan onafhankelijk van het gebruik van de binnenruimte worden opgenomen.

o Klokkentoren

-

dit is een beeldbepalend element en hier is een extra accent op gelegd. Belangrijk is om de vorm te benadrukken zodat de dieptewerking gehandhaafd blijft.

o Entree

-

van binnenuit dient er een warme lichtgloed naar buiten te stromen. Dit geeft een warm welkom en is uitnodigend voor bezoekers.

o Dak

-

voor de positiebepaling van bezoekers en herkenbaar in het totaalbeeld is het voorzichtig aanlichten van de daken essentieel. Dit maakt het Stadhuis af en zal de schoonheid van het gebouw benadrukken.

o Vorm

-

de structuur en vorm van het gebouw worden door een subtiele hoeveelheid licht getoond. Door dit onderdeel van de verlichting apart te in te laten schakelen kan naar wens gekozen worden voor een subtiele of een meer theatrale lichtbeeld van het Stadhuis.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Oude Stadhuis vervolg

Raambelijning


|

Postbus 1574

Ramen

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

Vorm

|

[email protected]

Lichtontwerp – Oude Stadhuis vervolg


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Binnenpoort De Binnenpoort is letterlijk het centrale punt in Culemborg en is van veraf al zichtbaar. Het dak wordt subtiel zichtbaar gemaakt door de dakvlakken te voorzien van wit licht (4000K). De klokkentoren onderscheid zich doordat er warm wit licht naar buiten vloeit (2700K). De verticale vlakken rondom worden ingevuld met warm licht op een wijze dat de structuur van het gebouw optimaal naar voren komt. In de poort kan de bestaande hangverlichting worden voorzien van een warme, sfeervolle lichtbron. Daarnaast zijn er in de sparingen, waar in vroegere tijden de toegangsdeuren zaten, licht opgenomen wat de doorgang onder de poort benadrukt.

Ontwerpschets Binnenpoort


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Binnenpoort vervolg


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]



|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]



|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]



|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Straten binnen de Singels Deze straten leiden naar het centrum en de pleinen en zijn vaak de eerste kennismaking van een toerist met de stad. Er zijn een aantal punten van belang: voldoende licht om obstakels te kunnen waarnemen, goed licht om andere mensen te zien (sociale veiligheid) en een duidelijk geleiding om de navigatie te bevorderen. Voor de Singels wordt een warme lichtkleur van 2000K geadviseerd. Door de schaalgrootte van Culemborg is het wenselijk om de basis openbare verlichting uit te voeren in één lichtkeur. Het sfeerbeeld van het totaal wordt hiermee sterk verhoogd en geeft een eenduidig lichtbeeld. Daarnaast is het belangrijk om verticale vlakken te voorzien van licht om zo eindpunten te tonen en structuur zichtbaar te maken. Bijvoorbeeld op de onderstaande locatie is de wand van de kerk in de avonduren erg donker en de kwaliteit kan door een kleine hoeveelheid licht op het verticale vlak sterk vergroot worden. In de detailleringsfase zal dit per straat worden uitgewerkt.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Kasteeltuin De kasteeltuin laat de contouren zien van het kasteel omringt door het water. De omgeving is relatief donker en daarom is gekozen om een subtiel lichtontwerp toe te passen. De belijning van de fundamenten laat de vorm van het kasteel zien en dit wordt met licht ondersteund. Door kleine lichtelementen op de hoekpunten in de grond op te nemen wordt dit zichtbaar. Daarnaast zijn er een aantal kleine bruggetjes in deze parkachtige omgeving aanwezig en bij deze elementen brengen we een waasje van licht. Om het te complementeren zijn er op enkele plekken licht opgenomen die de stammen van bomen een klein beetje tonen. Het totaalbeeld is rustig en ingetogen met op enkele plekken verwondering.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Poort Ridderstraat Het meest beeld bepalend zijn de 3 bogen die vanaf grote afstand zichtbaar zijn. Door deze vorm te benadrukken met licht wordt het totaal beeld versterkt. De ornamenten zijn door het contrast met de achtergrond zichtbaar en hebben geen additionele verlichting nodig.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Grote Barbarakerk Voor het bewaken van de samenhang (de rode draad) van de complete binnenstad is het van belang het onderlinge lichtbeeld continue voor te te zetten. Dit geldt ook voor de Grote Barbarakerk. De terug liggende boogvorm van de toren is zichtbaar vanaf vele locaties en deze elementen voorzien we van licht. De contouren van de kerk worden geaccentueerd door het subtiel verlichten van de zijbeuken met een warme lichtkleur (2700K) .


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – RK Heilige Barbarakerk De RK kerk is een echte blikvanger en biedt fraaie details en een hoog boven de stad uistekende torenpunt. Voor deze punt is gekozen om het materiaal te versterken door een witte lichtkleur toe te passen. Voor de wanden is er een balans gezocht door vlakken voorzien van licht en vlakken waar de speciale raampartijen worden benadrukt.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Molen ‘t Jach De vormgeving van deze molen benadrukken we op een heldere en eenvoudige wijze door de ronde lijnen te accentueren. Aan twee zijden vanaf de omloop worden de zijwanden verlicht. Op dezelfde plaatsen wordt dit ook aan de onderzijde van de omloop geprojecteerd zodat er een fraaie dieptewerking ontstaat. De vier vensters krijgen ieder een lichtaccent zodat de herkenbaarheid en de belijning wordt getoond.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Stadsmuur ‘t Hoft ‘t Jach Deze muur omringt een parkeerplaats en heeft een interessante textuur. Aan de waterzijde worden de schietgaten gebruikt om een onregelmatig patroon van lichtvlekken te creëren wat een zeer organische indruk maakt. Dit op bepaalde plekken ondersteund met een verticale lijn van licht. Aan de zijde van de parkeerplaats is de textuur goed te tonen door vanuit de vloer asymmetrische lichtvlekken op de wanden te projecteren. Hiermee wordt de vorm en ruimtebegrenzing zichtbaar wat het gevoel van veiligheid en overzicht zal versterken.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Luthersekerk Achterstraat Voor de kerk is er licht op het dak en de punt van torentje gelegd om zo de vorm van gebouw te tonen. In de klokkentoren is een warm licht opgenomen die contrasteert met de verlichting van het dak. De raampartijen zijn voorzien van een subtiele lichtvlek die de gebogen contouren fraai laat zien. Bij de entree wordt de ingang op een ingetogen wijze getoond.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Jan van Riebeeckhuis Achterstraat Nader te bepalen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Visafslag Dit is een bijzondere plek in Culemborg waar een markant gebouwtje staat. Gekozen is om de verticale belijning te voorzien van een friswitte accent. Vanuit de vloer wordt er warmer licht onder de overstek gebracht wat voor een gezellig maar intiem sfeerbeeld zorgt. Op het pleintje zijn een aantal elementen gedacht die een grafisch patroon in de vloer laten zien.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Muurschildering Achterstraat Nader te bepalen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Prieeltje de Acht Zaligheden Dit object ligt in een parkachtige omgeving direct naast het Stadskantoor. Gekozen is om de verticale belijning subtiel te benadrukken met energiezuinige verlichting. Hiermee wordt de vorm benadrukt, passend in de omgeving.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Oude Synagoge Jodenkerkstraat De kerk is gelegen aan een vrij donkere straat en valt momenteel in de duisternis nauwelijks op. In het lichtontwerp is de vorm weer zichtbaar gemaakt door het dak te voorzien van een subtiele hoeveelheid licht. Daarnaast worden de raampartijen getoond door kleine, subtiele lichtelementjes. De entree is zichtbaar gemaakt door de beide verticale kolommen te verlichten.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Fransche School In de Fransche School is het gelijknamige theater gevestigd en is daarmee een belangrijke culturele plekken voor velen te noemen. Het gebouw en haar functie vraagt om een inkleding van het lichtontwerp die aanpasbaar is en flexibel om aan de verschillende behoeftes en activiteiten te voldoen. In het lichtontwerp is de vorm van het gebouw een belangrijk element en dient aan te sluiten op de andere gebouwen in deze lichtvisie. Het dak wordt subtiel verlicht en kan afhankelijk van de activiteit worden aangepast, de contouren worden met een warme lichtkleur getoond zodat de gebouwvorm mooi zichtbaar is. De drie ramen worden gebruikt om aankondigingen te plaatsen en krijgen additioneel licht om de aandacht hierop te vestigen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Lichtontwerp – Muurschildering Graaf Egbert Nader te bepalen.


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

LICHTBEELD overzicht versie 2

01 01 01 01 01 02 02 02 02 03 03 04 04 04 05 05 05 05 06 06 06 06 07 08 08 09 09 09 10 10 10

Locatie Markt Markt Markt Markt Markt Varkensmarkt Varkensmarkt Varkensmarkt Varkensmarkt Straten binnen de Singels Straten binnen de Singels Kasteeltuin Kasteeltuin Kasteeltuin Stadhuis Stadhuis Stadhuis Stadhuis Binnenpoort Binnenpoort Binnenpoort Binnenpoort Poort Ridderstraat Grote Barbarakerk Grote Barbarakerk RK Heilige Barbarakerk RK Heilige Barbarakerk RK Heilige Barbarakerk Molen 't Jach Molen 't Jach Molen 't Jach

9 februari 2009 Omschrijving Aantal Armatuur Bestaande OV handhaven De Nood Bomeneiland 10 Mercure diffuus T14 dim Bomeneiland 10 LED.Y 3W Reflectie Stadhuis 40 LED.Y 3W Reflectie Binnenpoort 30 LED.Y 3W Bestaande OV handhaven De Nood Bomeneiland 8 Mercure diffuus T14 dim Bomeneiland 8 LED.Y 3W Reflectie Binnenpoort 30 LED.Y 3W Bestaande OV upgraden Verticale vlakken ntb Bestaande OV upgraden Fundamenten 20 LED.Y 1W Bruggetjes 10 ntb Dak 22 Lijn asymmetrisch Ramen 22 Belijning Ramen 22 Vlak RGB Vorm 40 Lijn asymmetrisch Dak 8 CDM-TC35 Klokkentoren 1 Compact fluorescentie Bovenkant 12 Strip Poort 4 LED.Y RGB Bogen 4 LED.Y 3W Bovenkant 12 Strip Contouren 60 CDM-TC35 Torenpunt 16 CDM-TC35 Vlakken verticaal 42 CDM-TC35 Raampartijen 10 LED.Y 3W Buitenzijde ronding up 10 LED.Y 3W Buitenzijde ronding down 10 LED.Y 3W Ramen 4 Strip


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

Lichtkleur 2000K Blauw 2700K 2700K 2700K 2000K Blauw 2700K 2700K 2000K 3000K 2700K Blauw

X X

X X

X X

X X X

X X

|

O

X

X X X X X X X X

4000K 2700K 2700K 2700K 4000K 2700K 2700K 2700K 2700K 2700K 2700K 4000K 2700K 2700K 2700K 2700K Blauw

038-4236320

B

X X

X X X X X X X X X X

G Extra Bruto Totaal X X controller € 450,00 € 4.500,00 € 210,00 € 2.100,00 € 210,00 € 8.400,00 X € 210,00 € 6.300,00 X X controller € 450,00 € 3.600,00 € 210,00 € 1.680,00 X € 210,00 € 6.300,00 X € 10.000,00 X € 190,00 € 3.800,00 € 650,00 € 6.500,00 € 400,00 € 8.800,00 € 400,00 € 8.800,00 controller € 400,00 € 8.800,00 € 400,00 € 16.000,00 € 650,00 € 5.200,00 € 250,00 € 250,00 € 400,00 € 4.800,00 controller € 400,00 € 1.600,00 € 210,00 € 840,00 € 400,00 € 4.800,00 € 650,00 € 39.000,00 € 650,00 € 10.400,00 € 650,00 € 27.300,00 € 210,00 € 2.100,00 € 210,00 € 2.100,00 € 210,00 € 2.100,00 € 400,00 € 1.600,00

[email protected]

11 11 11 12 13 14 14 14 14 15 16 16 16 17 18 19 19 19 20 20 20 21

Stadsmuur 't Hof 't Jach Stadsmuur 't Hof 't Jach Stadsmuur 't Hof 't Jach Stadsmuur 't Hof richting Binnenpoort Stadsmuur Goilberdingerstraat Luthersekerk Achterstraat Luthersekerk Achterstraat Luthersekerk Achterstraat Luthersekerk Achterstraat Jan van Riebeeckhuis Visafslag Havendijk Visafslag Havendijk Visafslag Havendijk Muurschildering Achterstraat Prieeltje De Acht Zaligheden Oude Synagoge Jodenkerkstraat Oude Synagoge Jodenkerkstraat Oude Synagoge Jodenkerkstraat Fransche School Fransche School Fransche School Muurschildering Graag Egbert

Buitenzijde schietgaten Buitenzijde verticale lijnen Binnenzijde lichtvlekken

7 LED.Y 1W 5 LED.Y 3W 12 Lijn asymmetrisch ntb ntb 6 CDM-TC20 1 Compact fluorescentie 6 Strip 2 LED.Y 1W ntb 4 Mercure diffuus T14 dim 4 LED.Y 1W 2 LED.Y 3W ntn 16 Vlak RGB 30 Lijn asymmetrisch 32 LED.Y 3W 2 CDM-TC20 14 Lijn asymmetrisch 8 LED.Y 1W 3 Lijn asymmetrisch ntn

Dak Klokkentoren Ramen Entree Voorpleintje Kolommen Overstek Belijning Dak Ramen Entree Dak Belijning Dichte ramen

2700K 2700K 2700K

X X X

4000K 2700K 2700K 2700K

X X X X

Blauw 3000K 2700K

X X X X X X X X X X X X

2700K 4000K 2700K 2700K 4000K 2700K 2700K

X

€ 190,00 € 210,00 € 400,00

X

€ 650,00 € 250,00 € 400,00 € 190,00 X

controller

€ 450,00 € 190,00 € 210,00

controller

€ 210,00 € 400,00 € 210,00 € 650,00 € 400,00 € 190,00 € 400,00

controller

Genoemdeprijzen zijn bruto excl. BTW en betreffen de armaturen, lichtbronnen en regelapparatuur. Installatiekosten dienen door een installateur aageleverd te worden. BERLUX lichtarchitectuur

Postbus 1574 8001 BN Zwolle


|

Postbus 1574

|

www.berluxlichtarchitectuur.nl

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

€ 1.330,00 € 1.050,00 € 4.800,00 € 4.800,00 € 4.800,00 € 3.900,00 € 250,00 € 2.400,00 € 380,00 € 2.500,00 € 1.800,00 € 760,00 € 420,00 € 2.500,00 € 3.360,00 € 12.000,00 € 6.720,00 € 1.300,00 € 5.600,00 € 1.520,00 € 1.200,00 € 2.500,00 € 263.560,00


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]


|

Postbus 1574

|

8001 BN

Zwolle

|

038-4236320

|

[email protected]

Raming uitvoering Lichtvisie Binnenstad Object:

Versie 1, 30 januari 09 Lichtstudie: Materiaal:

Arbeid:

Explotatiekosten Netbeheerder kWh per Energiekosten per Instandhouding Monumenten jaar jaar + vastrecht per jaar

Stadhuis De Markt bestaande OV renoveren De Markt, lichtspiegeling stadhuis De Markt, lichtspiegeling binnenpoort De Markt, bomeneiland De Binnenpoort Varkensmarkt bestaande OV renoveren Varkensmarkt lichtspiegeling binnenpoort Varkensmarkt, bomeneiland Straten binnen singels Route objecten 8-10 stuks Kasteeltuin Poort Ridderstraat Grote Barbarakerk RK Heilige Barbarkerk Molen 't Jach Stadsmuur 't Jach kort Stadsmuur 't Jach lang Stadsmuur 't Hof Stadsmuur Goilberdingerstraat Luthersekerk Jan van Riebeeckhuis Visaflag Muurschildering Achterstraat Prieeltje de Acht Zaligheden Oude Synagoge

€ 720,00 € 720,00 € 720,00 € 720,00 € 720,00 € 540,00 € 720,00 € 720,00 € 720,00 € 540,00 € 720,00 € 900,00 € 360,00 € 900,00 € 720,00 € 360,00 € 180,00 € 90,00 € 90,00 € 180,00 € 360,00 € 360,00 € 360,00 € 180,00 € 180,00 € 360,00

€ 26.400,00 € 17.500,00 € 5.500,00 € 5.500,00 € 4.500,00 € 11.850,00 € 8.500,00 € 5.500,00 € 1.680,00 € 45.000,00 € 10.000,00 € 10.300,00 € 1.000,00 € 43.800,00 € 39.800,00 € 5.800,00 € 4.800,00 € 5.200,00 € 4.800,00 € 4.800,00 € 6.930,00 € 2.500,00 € 2.980,00 € 550,00 € 3.360,00 € 12.500,00

€ 16.000,00 € 2.500,00 € 5.500,00 € 5.500,00 € 3.600,00 € 5.000,00 € 1.500,00 € 5.500,00 € 1.800,00 € 8.300,00 € 1.500,00 € 3.600,00 € 1.200,00 € 24.000,00 € 24.000,00 € 4.800,00 € 1.800,00 € 2.200,00 € 1.800,00 € 1.800,00 € 4.800,00 € 2.400,00 € 2.400,00 € 225,00 € 1.200,00 € 4.800,00

€ 500,00

2.900

€ 755,00

€ 1.744,80

€ 500,00 € 500,00 € 1.000,00 € 500,00

365 365 365 1.080

€ 121,25 € 121,25 € 121,25 € 300,00

€ 488,80 € 488,80 € 392,80 € 715,60

€ 500,00 € 500,00

365 365

€ 121,25 € 121,25

€ 488,80 € 188,00

€ 1.500,00 € 500,00 € 500,00 € 1.000,00 € 1.000,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 350,00 € 0,00 € 500,00

730 365 50 4.400 3.900 275 100 200 100 100 450 275 200 100 450 450

€ 212,50 € 121,25 € 42,50 € 1.130,00 € 1.005,00 € 98,75 € 55,00 € 80,00 € 55,00 € 55,00 € 142,50 € 98,75 € 80,00 € 55,00 € 142,50 € 142,50

€ 548,80 € 612,00 € 122,40 € 2.788,00 € 2.620,80 € 458,40 € 291,20 € 319,60 € 287,60 € 291,20 € 503,60 € 230,40 € 249,60 € 52,20 € 189,60 € 726,40

€ 15.300,00 € 3.060,00 € 69.700,00 € 65.520,00 € 11.460,00 € 7.280,00 € 7.990,00 € 7.190,00 € 7.280,00 € 12.590,00 € 5.760,00 € 6.240,00 € 1.305,00 € 4.740,00 € 18.160,00

Extra Muurschildering Veerweg

€ 180,00

€ 550,00

€ 225,00

€ 350,00

100

€ 55,00

€ 52,20

€ 1.305,00

€ 5.232,50

€ 14.851,60

€ 306.390,00

€ 12.220,00 € 12.220,00 € 9.820,00 € 17.890,00 jaarschijf 2010 € 12.220,00 € 4.700,00 jaarschijf 2009-11

Grote/hoge objecten: Arbeid uitgegaan van € 75/uur + €25/uur veiligheidsvoorzieningen (steigers/klimvesten) = € 100/uur

Verbruik is bepaald op 5 branduren per dag ==> 1825 uur/jaar Gemiddelde kWh-tarief = € 0,25

€ 43.620,00 jaarschijf 2009

Eenvoudige/kleine objecten: Arbeid uitgegaan van € 75/uur

Geen prijsopgave, geraamd

Financiering Openbare verlichting Nader te Beleidsplan bepalen

€ 13.720,00

€ 64.900,00

Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 1 van 5

Recommend Documents